Pomiary parametrów akustycznych wnętrz.

HTML
DOWNLOAD

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Pomiary parametrów akustycznych wnętrz."

Alojzy Lewicki
8 lat temu
Przeglądów:

1 Pomary parametrów akustycznych wnętrz. Ocena obektywna wnętrz pod względem akustycznym dokonywana jest na podstawe wartośc następujących parametrów: czasu pogłosu, wczesnego czasu pogłosu ED, wskaźnków energ wczesnej do późnej C50 C80, wskaźnka energ wczesnej do całkowtej D50. Czas pogłosu wnętrza defnowany jest jako czas od chwl wyłączena źródła, po którym energa akustyczna w pomeszczenu zmaleje 10 6 razy, a pozom cśnena akustycznego obnży sę o 60 db. Jest to podstawowy parametr akustyczny pomeszczena, mający duże znaczene przy ogranczanu hałasu oraz projektowanu ocene pomeszczeń do słuchana mowy muzyk. Zwązek pomędzy czasem pogłosu w sekundach, objętoścą wnętrza V w metrach sześcennych, polem powerzchn ogranczających wnętrze S w metrach kwadratowych oraz średnm współczynnkem pochłanana pomeszczena opsuje wzór Eyrng a (1). Średn współczynnk pochłanana pomeszczena defnuje zależność (2). 0,161V s ln 1 śr s (1) śr n 1 n s 1 s gdze: współczynnk pochłanana -tej powerzchn, jednorodnej pod względem akustycznym, o polu powerzchn S, n lczba powerzchn zróżncowanych pod względem akustycznym. (2) W przypadku, gdy średn współczynnk pochłanana pomeszczena jest mnejszy od 0.2, wówczas stosowany jest zazwyczaj wzór uproszczony (3), tzw. wzór Sabn a. V 0, 161 A (3) 1

2 A jest chłonnoścą akustyczną wnętrza zdefnowaną jako loczyn średnego współczynnka pochłanana śr pola powerzchn ogranczających wnętrze S. Dla pomeszczeń o objętoścach powyżej 2000 m 3 należy uwzględnać tłumene energ akustycznej przez powetrze, zgodne z zależnoścą (4), gdze m jest współczynnkem pochłanana energ akustycznej przez powetrze. Współczynnk pochłanana energ akustycznej przez powetrze zależy od częstotlwośc fal akustycznej oraz gęstośc powetrza (temperatury, wlgotnośc, cśnena). 0,161V s ln 1 4mV śr (4) W przypadku, gdy we wnętrzu występują powerzchne o slne zróżncowanych właścwoścach akustycznych czas pogłosu opsywany jest zależnoścą (5). n s ln1 1 0,161V (5) Czas pogłosu wnętrza jest funkcją częstotlwośc. Na rys.1 przedstawono przykładowe charakterystyk czasu pogłosu wnętrz o różnych objętoścach. Rys. 1 Przykładowe charakterystyk czasu pogłosu czterech różnych wnętrz. Przebeg charakterystyk czasu pogłosu w funkcj częstotlwośc zależy od geometr układu (objętośc, kształtu) oraz rodzaju zastosowanych materałów ustrojów dźwękochłonnych (przebegu charakterystyk współczynnka pochłanana w funkcj częstotlwośc). 2

3 Dla zdecydowanej wększośc pomeszczeń czas pogłosu zależy od punktu obserwacj. Zazwyczaj podawana jest wartość średna z klku wartośc zmerzonych w różnych punktach obserwacj. Zalecane jest [1] aby czas pogłosu określać sę z krzywej zanku pozomu cśnena akustycznego w funkcj czasu, na podstawe nachylena prostej regresj lnowej, uzyskanej w zakrese od pozomu 5 db ponżej pozomu początkowego do pozomu 35 db ponżej pozomu początkowego. Dopuszczalne jest wyznaczane czasu pogłosu z krzywej zanku o mnejszej dynamce, mnmalny wymagany spadek to 20 db w przedzale 5 db 25 db. Czas pogłosu warunkuje zrozumałość mowy oraz percepcję muzyk. Przykładowe, zalecane czasy pogłosu: pomeszczena burowe 0,8s, sale konferencyjne 0,5s, sale gmnastyczne o kubaturze około 2000 m 3 1,4s, sala muzyczna 0,8s. Wczesny czas pogłosu ED (Early Decay me), wyrażony w sekundach, to czas od chwl wyłączena źródła dźwęku w pomeszczenu, w którym pozom cśnena akustycznego maleje o 10 db w odnesenu do pozomu w stane ustalonym. Parametry C50 C80, tzw. wskaźnk energ wczesnej do późnej, defnowane są jako stosunek wczesnej energ akustycznej dochodzącej do punktu obserwacj w pomeszczenu w cągu perwszych 50 ms lub 80 ms (wskaźnk zwany przejrzystoścą - ang. clarty ), do późnej energ dochodzącej do tego samego punktu obserwacj. Wczesne odbca, które docerają do słuchacza z opóźnenem ne wększym nż 50 ms łączą sę z sygnałem bezpośrednm wzmacnając go poprawają przejrzystość mowy. Późnejsze odbca odberane są jako pogłos tym samym mają negatywny wpływ. Parametr D 50, wskaźnk energ wczesnej do całkowtej, zwany wyrazstoścą (ang. defnton) defnowany jest jako stosunek wczesnej energ dochodzącej do punktu obserwacj w cągu perwszych 50 ms do energ całkowtej. Charakteryzuje on możlwość rozróżnena kolejno występujących po sobe dźwęków. Im wększa część energ akustycznej dochodz w perwszych 50 ms od chwl wyłączena źródła tym łatwejsze jest rozróżnane kolejnych dźwęków. W przypadku pomeszczeń, dla których wyrazstość D 50 jest powyżej wartośc 0.5, przyjmuje sę, ze zrozumałość sylabowa jest wększa od 85 %. Aparatura pomarowa or nadawczy 3

4 or nadawczy składa sę z generatora szumu, wzmacnacza mocy, głośnka. Wymagana dotyczące źródła dźwęku Charakterystyka kerunkowośc źródła dźwęku pownna być najblższa wszechkerunkowej. Nezbędne zapewnene pozomu cśnena akustycznego co najmnej o 45 db wyższego od pozomu tła w badanym zakrese częstotlwośc, w przypadku odczytywana czasu pogłosu z zakresu pozomów 5 db 35 db, lub o 35 db wyższego od pozomu tła w badanym zakrese częstotlwośc, w przypadku odczytywana czasu pogłosu ze spadku 20 db. Sygnałem testowym jest szum bały/różowy w pasmach oktawowych o częstotlwoścach środkowych: 125, 250, 500, 1000, 2000, 4000 Hz. Czas pobudzena pomeszczena pownen być na tyle dług, aby uzyskać stan ustalony, w dużych pomeszczenach około klku sekund, w małych ne mnej nż połowa czasu pogłosu. or odborczy or odborczy składa sę z mkrofonu pomarowego oraz systemu pomarowego Clo. Mernk pozomu dźwęku frmy Sonopan Punkty pomarowe Wymagana Lczba punktów pomarowych w pomeszczenu pownna być tak dobrana, aby uzyskać odpowedne pokryce całego pomeszczena. Punkty pomarowe pownny być oddalone od sebe o co najmnej pół długośc fal akustycznej, tj. w przypadku typowego zakresu pomarowego mnmalna odległość wynos około 2 m. Odległość mkrofonu od powerzchn ogranczającej pomeszczene pownna wynosć co najmnej ćwerć długośc fal, tj. około 1m. Mnmalna odległość d mn. pomędzy punktem pomarowym źródłem dźwęku wynos: d mn. = (7) gdze: V objętość pomeszczena, m 3, c prędkość fal akustycznej, m/s, szacunkowa spodzewana wartość czasu pogłos, w s. W pomeszczenach o newelkch rozmarach (bardzo krótkm czase pogłosu) np. w studach do nagrań słownych, spełnene powyższego warunku może być nemożlwe. Wówczas, w celu unknęca domnacj fal bezpośrednej, zaleca sę umeszczene ekranu akustycznego pomędzy źródłem mkrofonem. Przebeg ćwczena 1. Ustalene punktów pomarowych, zgodne z przyjętym wymaganam. 2. Pomary pozomu tła w pasmach oktawowych o częstotlwoścach środkowych 125, 250, 5400, 1000, 2000, 4000 Hz, w wybranych punktach pomarowych. 3. Przeprowadzene pomarów czasu pogłosu w kolejnych punktach pomarowych, w pasmach oktawowych o częstotlwoścach środkowych 125, 250, 5400, 1000, 2000, 4000 Hz. Pomary należy przeprowadzć trzykrotne. 4. Oblczene chłonnośc akustycznej A badanego pomeszczena. 4

5 5. Pomary wczesnego czasu pogłosu ED, wskaźnków energ wczesnej do późnej C 50 C 80, wskaźnka energ wczesnej do całkowtej D 50.W każdym punkce należy przeprowadzć pomary trzykrotne, w pasmach oktawowych o częstotlwoścach środkowych 125, 250, 5400, 1000, 2000, 4000 Hz. Sprawozdane Sprawozdane pownno zawerać następujące elementy. 1. Punkty pomarowe, przedstawone na zwymarowanym plane pomeszczena, wraz z uzasadnenem ch wyboru. Ops stotnych elementów/mebl w pomeszczenu mających wpływ na chłonność akustyczną pomeszczena. 2. Wynk pomarów pozomu tła ocena właścwośc akustycznych źródła dźwęku, zgodne z zalecanym wymaganam. 3. Wynk pomarów czasu pogłosu, wczesnego czasu pogłosu ED, wskaźnków energ wczesnej do późnej C 50 C 80, wskaźnka energ wczesnej do całkowtej D 50 dla wszystkch punktów pomarowych oraz ch uśrednone wartośc dla całego pomeszczena. 4. Ocenę badanego pomeszczena na podstawe uzyskanych wynków pomarów. Bblografa 1. PN-EN ISO :2009 Akustyka -- Pomar parametrów akustycznych pomeszczeń -- Część 1: Pomeszczena specjalne 2. PN-EN ISO :2010 Akustyka -- Pomar parametrów akustycznych pomeszczeń -- Część 2: Czas pogłosu w zwyczajnych pomeszczenach 5

Podobne dokumenty

Systemy Ochrony Powietrza Ćwiczenia Laboratoryjne

Systemy Ochrony Powietrza Ćwiczenia Laboratoryjne ś POLITECHNIKA POZNAŃSKA INSTYTUT INŻYNIERII ŚRODOWISKA PROWADZĄCY: mgr nż. Łukasz Amanowcz Systemy Ochrony Powetrza Ćwczena Laboratoryjne 2 TEMAT ĆWICZENIA: Oznaczane lczbowego rozkładu lnowych projekcyjnych