Politechnika Gdańska Wydział Inżynierii Lądowej i Środowiska Wymiarowanie słupów wielogałęziowych wg PN-EN-1995 Jerzy Bobiński Gdańsk, wersja 0.31 (2013) Założenia projektowe przekrój poprzeczny składa się z dwóch, trzech lub czterech identycznych gałęzi, przekrój poprzeczny jest symetryczny względem obu osi (bisymetryczny), należy stosować parzystą liczbę przewiązek, rozmieszczoną równomiernie na długości słupa; ich liczba (łącznie z przewiązkami usytuowanymi na końcach) powinna być nie mniejsza niż cztery, prześwit a pomiędzy gałęziami powinien być nie większy od trzykrotnej grubości gałęzi h łączonych przewiązkami wewnętrznymi i sześciokrotnej grubości gałęzi łączonych przewiązkami zewnętrznymi, wysokość przewiązek wewnętrznych powinna spełniać warunek: l 2 /a 1,5, wysokość przewiązek zewnętrznych powinna spełniać warunek: l 2 /a 2,0, w każdej płaszczyźnie ścinania połączenia przewiązki z gałęzią słupa powinny być co najmniej cztery gwoździe lub dwie śruby z podkładkami; połączenie na gwoździe końcowych przewiązek powinno mieć co najmniej cztery gwoździe rozmieszczone w jednym rzędzie wzdłuż osi słupa; słupy są obciążone skupionymi siłami osiowymi. Nowoczesne konstrukcje drewniane Wymiarowanie słupów wielogałęziowych wg PN-EN-1995 2 / 9
Wyboczenie w płaszczyźnie x y Nośność = suma nośności poszczególnych gałęzi Wyboczenie w płaszczyźnie x z Smukłość zastępcza λ ef : λ ef = λ 2 + η n 2 λ2 1 (181) λ smukłość pręta jednolitego o długości l n liczba gałęzi η współczynnik uwzględniający rozdzaj zastosowanych łączników λ 1 smukłość pojedynczej gałęzi o przekroju bh i długości l 1 λ 1 = 12 l 1 h, λ 1 30 (182) Nowoczesne konstrukcje drewniane Wymiarowanie słupów wielogałęziowych wg PN-EN-1995 3 / 9 Smukłość λ Zależność ogólna: λ = l Pole i moment bezwładności względem osi y-y: 2 gałęzie: A tot = 2A, I y,tot = b [ (2h + a) 3 a 3] /12 Atot I tot (183) 3 gałęzie: A tot = 3A, I y,tot = b [ (3h + 2a) 3 (h + 2a) 3 + h 3] /12 Współczynnik η Obciążenie Stałe lub długotrwałe Średnio- lub krótkotrwałe wewnętrzne zewnętrzne klejone na gwoździe na śruby klejone na gwoździe 1 4 3,5 3 6 1 3 2,5 2 4,5 Nowoczesne konstrukcje drewniane Wymiarowanie słupów wielogałęziowych wg PN-EN-1995 4 / 9
Obciążenie przewiązek (1) Siła ścinająca w przewiązkach: T d = V dl 1 a 1 (184) Nowoczesne konstrukcje drewniane Wymiarowanie słupów wielogałęziowych wg PN-EN-1995 5 / 9 Obciążenie przewiązek (2) wg PN Siła poprzeczna i moment zginający: 2 gałęzie 3 gałęzie 4 gałęzie V d,2 = V dl 1 V d,3 = V dl 1 V d,4 = 0.3V dl 1 V d,4 na 1 2na 1 na = 0.4V dl 1 1 na 1 M d,2 = V d,2a 1 M d,3 = 2V d,3a 1 2 3 a 1 osiowy rozstaw gałęzi n liczba płaszczyzn ścinania M d,4 = 5V d,4a 1 6 M d,4 = V d,4 a 1 2 Nowoczesne konstrukcje drewniane Wymiarowanie słupów wielogałęziowych wg PN-EN-1995 6 / 9
Założenia przekrój poprzeczny słupa jest symetryczny względem osi y i osi z; węzły na przeciwległych gałęziach mogą być przestawione względem siebie o l 1 /2, gdzie l 1 jest odległością między węzłami, skratowanie powinno dzielić słup na co najmniej trzy przedziały, każde połączenie krzyżulca z pasami powinno zawierać co najmniej cztery gwoździe, końce słupa są stężone, smukłość pojedynczej gałęzi słupa o długości l 1, odpowiadającej odległości między węzłami, jest nie większa niż 60, na długości przedziału l 1 pojedyncza gałąź słupa nie powinna utracić stateczności, liczba gwoździ łącząca gałęzie słupa (pionowe) z krzyżulcami poziomymi (dla skratowania typu N) jest większa niż n sin Θ, gdzie n jest liczbą gwoździ łączących gałęzie słupa z krzyżulcem ukośnym, a Θ jest kątem nachylenia krzyżulców względem gałęzi słupa. Nowoczesne konstrukcje drewniane Wymiarowanie słupów wielogałęziowych wg PN-EN-1995 7 / 9 Wyboczenie w płaszczyźnie x y Nośność = suma nośności poszczególnych gałęzi Wyboczenie w płaszczyźnie x z Smukłość zastępcza λ ef : λ ef = max λ tot smukłość słupa o długości l µ współczynnik { λtot 1 + µ λ tot = 2l h 1.05λ tot (185) Nowoczesne konstrukcje drewniane Wymiarowanie słupów wielogałęziowych wg PN-EN-1995 8 / 9
Współczynnik µ słupy klejone ze skratowaniem typu V: µ = 4e2 A f słupy klejone ze skratowaniem typu N: µ = e2 A f I f słupy gwoździowane typu V: µ = 25 he meana f l 2 nk u sin 2Θ słupy gwoździowane typu N: µ = 50 he meana f l 2 nk sin 2Θ e mimośród połączeń A f powierzchnia przekroju gałęzi I f moment bezwładności przekroju gałęzi n liczba gwoździ w krzyżulcu K moduł podatności złącza Jeśli krzyżulec składa się z dwóch lub więcej gałęzi, n jest sumą gwoździ (nie liczbą gwoździ w płaszczyźnie ścinania). I f ( h ( h l l ) 2 ) 2 Nowoczesne konstrukcje drewniane Wymiarowanie słupów wielogałęziowych wg PN-EN-1995 9 / 9