PRZETWORY Przekazane przepisy w obecnych czasach może będa mniej wykorzystywane z uwagi na łatwą dostępność w sklepach. Należy pamiętać jednak, że przetwory przygotowane w domu są na pewno zdrowsze, gdyż zrobione ze zdrowych i świeżych owoców i warzyw bez cudownych dodatków, które niekoniecznie będa przychylnie przyjmowane przez nasz organizm. Ponadto, przetwory zrobione w domu są smaczniejsze i o wiele mniej kosztują. Poza tym mamy dużą satysfakcję częstując przyjaciół przetworami wykonanymi własnymi rękoma. Zimą zapomnimy, że poświęciliśmy jesienią na ich przygotowanie trochę czasu i fatygi. Pochwały gości nam wynagrodzą. Mam 83 lata i zimą niechętnie latam do sklepu aby zakupić jakiś dodatek do drugiego dania. Wygodniej sięgnąć do szafeczki lub piwniczki. Teresa Skrobiranda
Buraki 4 kg buraków 1,5 kg papryki 1 szklanka octu 1 szklanka cukru 1 szklanka oleju 2 łyżki soli Buraki ugotować i zetrzeć na tarce o grubych oczkach. Paprykę pokroić w kostkę. Połączyć buraki, paprykę, ocet, cukier, olej i sól. Wszystko wymieszać. Nałożyć do słoików i gotować około 10 min od chwili zagotowania. Średniej wielkości dynia Zalewa: 1 ½ litra wody 3 szklanki cukru ½ litra octu Kilka goździków, cynamon Dynia w occie Dynię obrać, pokroić w kostkę. Gotować 5 min w wodzie z solą i 2 łyżkami octu. Odcedzić, przygotować zalewę. Dynie włożyć do słoików i zalać gorącą zalewą. Zamknąć słoiki i odrócić denkiem do dołu.
Gruszki marynowane 2 kg gruszek (klapsy twarde) 1 kg cukru (0,75kg mniej słodkie) ¾ - 1 szklanka octu 1 szklanka wody Goździki, cynamon Obierając, gruszki kroić na 4 lub więcej części i wrzucać do wody z 2 łyżkami octu. Ugotować syrop z wody i cukru. Do wrzącego włożyć odsączone owoce i gotować na małym ogniu aż będą szkliste, ale nie zupełnie miękkie. Pozostawić w płynie do następnego dnia. Na drugi dzień zlać syrop, dodać ocet i przyprawy, zagotowac i wrzucić gruszki. Krótko pogotować na małym ogniu. Jak będą szkliste, włożyć do słoików i zalać gorącym syropem. Śliwki w occie 1 kg śliwek węgierek 750g cukru (500g mniej słodkie) ¼ ½ szklanki octu ½ szklanki wody Kilka goździków Ugotować syrop z wody i cukru. Śliwki przekrojone na połówki ułożyć w naczyniu i zalać gorącym syropem. Na drugi dzień zlać syrop, zagotować i zalać śliwki. Trzeciego dnia zlac syrop, dodać goździki i ocet, zagotować. Śliwki włożyć do słoików i zalać gorącym syropem, odwrócić słoiki do góry dnem.
Na 1 słoik: Papryka dowolna ilość Pieprz czarny ½ łyżeczki Gorczyca ½ łyżeczki Ziele angielskie 2-3 ziarenka Kawałek liścia laurowego Papryka w zalewie Paprykę umyć, pokroić w paski i ciasno ułozyć w słoikach. Dodać przyprawy. Składniki zalewy zagotować. Odczekać i letnią zalewą zalać paprykę w słoikach. Słoiki gotować 5-7 minut od zagotowania. Wskazana papryka o grubym miąższu.
Ogórki kiszone Małe ogórki Przyprawy: Koper Pieprz Czosnek 2-3 ząbki Liśc laurowy Kawałek chrzanu Zalewa: 1 litr wody 1 łyżka soli Ogórki ułożyć w słoikach, dodać przyprawy. Zagotować zalewę i gotującą zalać ogórki. Zakręcić słoiki, odwróci przykrywką do dołu i zostawić do następnego dnia. Ogórki gotowe do przechowywania na zimę. Ogórki miodowe 2,5 kg ogórków Zalewa: 3 szklanki wody 1 szklanka octu 1,5 szklanki cukru 200g musztardy miodowej 1 ½ łyżeczki soli Ziele angielskie Liśc laurowy Ogórki obrać, pokroić wzdłuż i wykroić pestki. Ułożyć w słoikach. Składniki zalewy wymieszać, zagotować i letnią zalewą zalać ogórki. Gotować około 5 min od chwili zagotowania.
Sałatka mieszana 4 kg ogórków ½ kg cebuli, marchwi i czerwonej papryki 1 szklanka cukru 1 szklanka octu ½ szklanki oliwy 4 ząbki czosnku 3 łyżki soli Pęczek natki pietruszki i koperku Ogórki, cebulę i marchew kroimy w talarki, a paprykę w kostkę. Dodajemy cukier, ocet, oliwę, sól, zmiażdzony czosnek, natkę pietruszki i koperek. Starannie mieszamy, odstawiamy na 12 godzin. Wkładamy do słoików i gotujemy około 10 minut. Sałatka zimowa 1 kg kapusty 1 kg ogórków ¾ kg cebuli 1 kg jabłek 1 kg marchwi Zalewa: 1 szklanka oleju 1 szklanka octu 1 szklanka cukru 30 ziaren pieprzu 5-6 ziaren ziela angielskiego 3 szt. liścia laurowego Ogórki pokroić w plasterki, kapustę poszatkować. Cebulę pokroić w kostkę. Marchew i jabłka zetrzeć na tarce o grubych oczkach. Posolić 2 łyżeczkami soli i odstawić na 2-3 godziny. Zmieszać warzywa z zalewą, włożyć do słoików i gotować około 10 min.
Czosnek kwaszony 5 małych główek czosnku polskiego Kwas od ogórków kwaszonych (może być też od kapusty kwaszonej) Ząbki czosnku obrać, włożyć do wyparzonego słoika, zalać taką ilością kwasu od ogórków, aby czosnek był przykryty. Przykryć słoik i pozostawić go w kuchni na około 1.5-2 tygodnie. Po tym czasie spróbować czy czosnek jest już zakwaszony. Jeśli tak, słoik zakręcić i wstawić do lodówki. Korzystać według potrzeb. Joanna Wojciechowska Czosnek na miodzie 0,5 litra miodu wielokwiatowego 5 sporych główek czosnku 4 cytryny Do miodu dodać przecisnięty przez praskę czosnek oraz świeżo wyciśnięty sok z cytryn. Dokładnie wymieszać i odstawić w ciemne miejsce na 8-10 dni, co 2 dni mieszając. Jeść przez miesiąc po 2 łyżeczki rano i wieczorem. Janeczka Kaczyńska
Ogórki słodko-pikantne 2,5 kg ogórków małych lub średniej wielkości 4 łyżki soli 1 czubata łyżeczka przyprawy chilli 1 główka czosnku 1,5 szklanki octu 60 dag cukru Ogórki pokroić w ćwiartki, zasypać solą, wymieszać. Odstawić na 6 godzin. Odlać wodę, dodać chilli, zmiażdżony czosnek. Ocet z cukrem zagotować i zalać rozłożone do słoiczków ogórki. Pasteryzować ogórki krótko, nie dłużej niż 5 minut od momentu zagotowania. Wtedy są chrupiące. Smacznego. Barbara Babska
Zakwas buraczany 2 kg buraków czerwonych 8-10 ząbków czosnku 3 liście laurowe 5-6 ziaren ziela angielskiego łyżeczka kminku 2,5 litra wody 1,5-2 łyżki soli / najlepiej morskiej lub kamiennej/ 1-2 łyki soku z kiszonych ogórków lub z kapusty. Wodę zagotować z solą i lekko przestudzić. Do dużego słoja wrzucić obrane buraki pokrojone w plastry. Dodać przyprawy. Zalać wodą z solą i zakwasić sokiem z ogórków lub kapusty. Przykryć i odstawić na około tydzień w ciemne miejsce. Można w trakcie zebrać pojawiającą się ewentualnie pianę. Po tygodniu przecedzić zakwas i przechowywać go w szkalnym naczyniu w lodówce. Zakwas można wykorzystać do przygotowania czerwonego barszczu, ale ja polecam go do codziennego picia (1 szklanka) jako sposób na odkwaszenie i wzmocnienie organizmu. Buraków nie wyrzucajcie, tylko wykorzystajcie, np do jakiejś sałatki. Fajnie komponują się z jajkiem, jabłkiem, ogórkiem kiszonym i majonezem. Dobrze się sprawdzają także w sałatce śledziowej. Warto poeksperymentować. Dlaczego akurat ten przepis? Buraki czerwone to bogactwo witamin, składników mineralnych i silnych przeciwutleniaczy. Wspomagają nas w profilaktyce nowotworowej. Regulują ciśnienie krwi i poziom cholesterolu. Mają zasadowe ph i odkwaszają organizm. Takie ich przetworzenie pomaga w wykorzystaniu tego bogactw przy jak najmniejszych stratach. NA ZDROWIE Dorota Karło
Chutney do mięsa i serów 1 kg śliwek węgierek łyżka nasion gorczycy łyżka oleju 1 duża czerwona cebula 2-3 łyżeczki przyprawy 5 smaków łyżeczka soli 200ml octu z czerwonego wina 2-3 łyżki brązowego cukru ½ łyżeczki cynamonu pieprz Śliwki umyj, wyjmij pestki i pokrój w drobną kostkę. Na patelni rozgrzej olej i wrzuć nasiona gorczycy. Kiedy zaczną podskakiwać dodaj drobno pokrojoną cebulę i kilka minut smaż. Dodaj śliwki i przyprawy i smaż na małym ogniu. Jak całość zacznie robić się miękka dolej ocet i smaż do momentu aż masa zgęstnieje. Gorącą papkę przełóż do słoików, szybko zakręć i pasteryzuj. Z 1 kg śliwek wychodzi mało sosu. Ja robię z dwóch kg i wtedy oczywiście podwajam wszystkie składniki. Zawsze biorę maksymalną ilość. Gorczyca bardzo szybko zaczyna podskakiwać na patelni, dlatego trzeba uważać bo może sobie wywędrować. Dlaczego akurat tą potrawą chcesz się podzielić z innymi? Chutney to sos słodko kwaśny. Pasuje do wielu potraw. Można go także robić z innych owoców. Mam ochotę zrobić go z gruszek. Przepis dedykuję wszystkim, którzy lubią pikantne potrawy i nie boją się eksperymentować w kuchni. Jadwiga Filipinska
Mus owocowy z gruszek, jabłek i owoców dzikiego bzu 1 kg gruszek 1.5 kg jabłek - najlepiej antonówki 1,5 szklanki owoców dzikiego bzu 2 szklanki cukru 2cm kory cynamonowej 4 goździki Wszystkie owoce myjemy, owoce dzikiego bzu najlepiej myć w całych gronach i tak najlepiej je zrywać. Gruszki, jabłka obrać pokroić na mniejsze kawałki, do sporego garnka wlać około pół szklanki wody, wsypać gruszki i jabłka, cukier, korę cynamonową i goździki i powoli ciągle mieszając smażyć gdy jabłka się rozlecą włożyć owoce dzikiego bzu i dalej smażyć około 10-15 minut ciągle mieszając smażymy mus na małym ogniu aby odparował płyn. Gdy mus stanie się gesty, kończymy smażenie, studzimy, wkładamy do słoików i pasteryzujemy około 15 minut od zagotowania. UWAGA: Nie jemy surowych owoców dzikiego bzu, bo są trujące! Zbieramy tylko dojrzałe owoce: ciemne, purpurowe - zielone lub blado bordowe wyrzucamy. Owoce dzikiego bzu od całych gron najlepiej odrywać widelcem. Polecam również sprawdzić czy nie zaplątał się w owocach bzu jakiś robaczek. Ja nie usuwam kory cynamonowej i goździków po smażeniu - wkładam razem do słoików tam, gdzie akurat się trafi. Dlaczego akurat tą potrawą chcesz się podzielić z innymi? Mus jest bardzo aromatyczny, ciekawy w smaku,dodatkowo bardzo zdrowy, bo zawiera dużą ilość witamin i soli mineralnych. Wzmacnia odporność zawiera witaminę C i A, potas, wapń, żelazo, ma również wiele innych właściwości. Nadaje się do naleśników, grzanek z pieczywa jasnego i ciemnego, ale również doskonale smakuje jako małe co nieco z kawą lub herbatą. Iwona Żwikiewicz
Nalewka z zielonych orzechów włoskich 10 zielonych orzechów włoskich 0,5 litra wódki żytniej 3 goździki laska cynamonu 200 g brunatnego cukru (może być biały) Orzechy wypłukać, wysuszyć i pokroić na drobne kawałki. Dodać goździki, laskę cynamonu i cukier. Zalać wódką, wymieszać i odstawić na 4 tygodnie w ciepłe, ale ciemne miejsce, często potrząsać naczyniem. Po tym czasie przefiltrować i odstawić na kilka miesięcy do wyleżakowania. Orzechy zrywamy kiedy są jeszcze niedojrzałe, ale już dość duże. Muszą być miękkie, aby je można było z łatwością pokroić. Najlepszy czas do zrywania to koniec czerwca lub początek lipca. Dlaczego akurat tą potrawą chcesz się podzielić z innymi? Nie jestem szczególnie biegła w przyrządzaniu nalewek, ale koleżanka, która dała mi ten przepis zachęciła mnie, że jest bardzo łatwy do wykonania, a w dodatku produkt końcowy jest smaczny czego nie można powiedzieć o innych gorzkich orzechówkach. Ponadto nalewka z orzecha łagodzi dolegliwości żołądkowe. Można ją stosować przy niestrawności, rotawirusie i wzdęciach. Orzechy zawierają garbniki (m.in. kwas elagowy), które wychwytują toksyczne związki z przewodu pokarmowego. Dodatkowo orzechówka obniża ciśnienie krwi i działa bakteriobójczo, a także jest bardzo smaczna i znakomicie poprawia nastrój. Nie należy jednak przesadzać z tym poprawianiem nastroju. Stosować z umiarem : (Dorośli jedną pięćdziesiątkę czystą, nierozcieńczoną, dzieciom przy zatruciach pokarmowych można podać jedną łyżkę nalewki wymieszaną z pół szklanki wody). Ewa Fabisiak