Rola dyrektora w promocji i budowaniu wizerunku szkoły SIEĆ 1 str. 1 Grupa docelowa: Dyrektorzy szkół i/lub przedszkoli Temat spotkania i czas trwania Najważniejsze problemy poruszane w czasie spotkania Propozycje materiałów samokształceniowych Planowane działania w sieci 1. Spotkanie organizacyjne. Integracja grupy 1. Omówienie celów i założeń projektu sieciowego. Ustalenie planu działania sieci. 2. Dyskusja na temat roli dyrektora w promocji szkoły, jak ją sobie wyobrażamy. 3. Wprowadzenie do teorii. Spotkanie z ekspertem: co to jest promocja i PR szkoły? reputacja a wizerunek szkoły; etyka działań PR; wewnętrzny i zewnętrzny PR; planowanie działań promocyjnych. 4. Warsztaty prowadzone przez eksperta (np. znanego w środowisku dziennikarza): przygotowywanie materiałów dla lokalnej prasy w celach promocyjnych, kontakty z dziennikarzami. J. Fazlagić, Marketingowe zarządzanie szkołą, CODN, Warszawa 2003. D. Doliński, Psychologiczne mechanizmy reklamy, GWP, Gdańsk 2010. D. Aslett, Jak przemawiać publicznie i nie wyjść na idiotę, Czytelnik, Warszawa 1994. R. Cialdini, Wywieranie wpływu na ludzi, GWP, Gdańsk 1996. M. Podzielska, Nauczyciel lider. Jak budować autorytet?, WSiP, Warszawa 2009. P. Fortuna, M. Torój, Jak być lepszym szefem. Inspiracje psychologiczne, Difin, Warszawa 2009. Dyskusja na forum dotycząca wyboru tematu na kolejne zajęcia. Dzielenie się pomysłami dotyczącymi promocji szkoły, ciekawą literaturą, pomysłami związanymi z PR. Wyszukiwanie w internecie ciekawych inspiracji do rozmowy na temat sposobów promocji szkoły. Wspólne tworzenie netografii, czyli zbioru linków do zasobów internetowych związanych z promocją szkoły. Dyskusja na temat nowych technologii w promowaniu szkoły. Dyskusja po spotkaniu z ekspertem. Wspólne ustalenie kto poprowadzi kolejny warsztat.
SIEĆ 1 str. 2 2. Wizerunek dyrektora 1. Prezencja dyrektora jak wyglądać, zachowywać się, aby najlepiej reprezentować placówkę? 2. Wystąpienia publiczne jak się przygotować, jak przemawiać? (różnorodne techniki w zależności od rodzaju wystąpienia). 3. Krótkie warsztaty prowadzone przez eksperta na temat zasad precedencji. M. Podzielska, Nauczyciel lider. Jak budować autorytet?, WSiP, Warszawa 2009. Przywództwo w szkole, red. J. Michalak, Impuls, Kraków 2007. R. Gut, Cechy osobowe dyrektora szkoły a styl zarządzania, CODN, Warszawa 2009. Propozycja ceremoniału szkolnego dla szkół i placówek oświatowych w województwie świętokrzyskim, Kielce 2006 (www. kuratorium.kielce.pl). Wymiana plików i materiałów na temat wizerunku dyrektora, zasad precedencji, wystąpień publicznych. Dyskusja na temat spotkania z zaproszonym ekspertem. Wspólne ustalenie kto poprowadzi kolejny warsztat. Czasopisma: Dyrektor Szkoły Sedno. Magazyn Dyrektora Szkoły Miesięcznik Dyrektora Szkoły 3. Media relations 1. Spotkanie z ekspertami: dziennikarzem i rzecznikiem prasowym. 2. Dyskusja panelowa z ekspertami, m.in. na następujące tematy: zasad współpracy z dziennikarzami; sposobów informowania o sytuacjach trudnych i kryzysowych; kształtowania pozytywnego wizerunku szkoły w mediach; Pozycje podane przez ekspertów Ustawa: prawo prasowe J. Leszczyńska, Zarządzanie sytuacją kryzysową w szkole, Raabe, Warszawa 2009. Dyskusja na forum o spotkaniu z ekspertami. Dyskusja na forum o lokalnym rynku medialnym: czasopismach, telewizji lokalnej, internetowych serwisach i portalach informacyjnych. Badania fokusowe: jaki obraz szkoły i nauczycieli wyłania się z lokalnych serwisów i portali informacyjnych. 3. Rozmowa uczestników sieci na temat szkolnej polityki medialnej. 4. Praca w grupach nad konkretnymi problemami, np. jak przygotować dobry komunikat prasowy?
SIEĆ 1 str. 3 4. Współpraca szkoły ze środowiskiem lokalnym 5. Prezentacja dobrych praktyk : uczestnicy sieci przedstawiają sprawdzone formy współpracy ze środowiskiem lokalnym. 6. Praca w grupach nad konkretnymi problemami, np. jak współpracować z: rodzicami, samorządem lokalnym, ośrodkiem kultury? 7. Dyskusja: razem czy osobno? Na ile wspólne działania szkół i ich przedsięwzięcia mogą poprawić współpracę ze środowiskiem lokalnym? J. Fazlagić, Marketingowe zarządzanie szkołą, CODN, Warszawa 2003. Strony internetowe: www.otwartaszkola.men.gov.pl Wymiana opinii na temat spotkania z przedstawicielami środowiska lokalnego. Dyskusja na forum na temat wspólnych przedsięwzięć czy ogólnie współpracy ze środowiskiem lokalnym. 8. Bank pomysłów: planowanie wspólnych działań szkół na rzecz środowiska lokalnego. 9. Spotkanie z wójtem, burmistrzem, prezydentem, innymi przedstawicielami środowiska lokalnego, w celu np. konsultacji pomysłów wypracowanych podczas sieciowych spotkań (np. wspólnych przedsięwzięć szkół na rzecz środowiska lokalnego). 5. Budowanie strategii promocyjnej szkoły Praca w grupach nad problemami: zalety planowania strategicznego w kontekście promocji szkoły; ocena efektywności elementów promocji szkoły dotychczas wykorzystywanych; J. Fazlagić, Marketingowe zarządzanie szkołą, CODN, Warszawa 2003. Wyszukiwanie w internecie przykładów działań promocyjnych szkół, materiałów filmowych, filmów reklamowych, folderów itp. Rozmowa o przyszłości i planowanie dalszych działań. umiejętność wyboru elementów specyficznych, wyróżniających szkołę; redefinicja czynników promocyjnych (szkolne uroczystości, spotkania, działania w środowisku lokalnym, materiały informacyjne, prezentacje, etc.).
Budowa spójności edukacyjnej (poziom powiatu) SIEĆ 2 str. 1 Grupa docelowa: Dyrektorzy szkół, przedstawiciele władz oświatowych gmin i powiatu Temat spotkania i czas trwania Najważniejsze problemy poruszane w czasie spotkania Propozycje materiałów samokształceniowych Planowane działania w sieci 1. Integracja grupy. Diagnoza zasobów do budowania spójności edukacyjnej 1. Omówienie celów i założeń projektu sieciowego. Ustalenie planu działania sieci. 2. Prezentacja poszczególnych szkół i krótkie omówienie tematów sieci dla nauczycieli na terenie powiatu. 3. Dyskusja na temat znaczenia spójności edukacyjnej. 4. Dyskusja na temat możliwych obszarów budowania spójności edukacyjnej, np. języki obce, wychowanie fizyczne uczniów, współpraca nauczycieli poszczególnych przedmiotów w szkole podstawowej, gimnazjum i szkole ponadgimnazjalnej. 5. Praca w grupach: określenie szans, zagrożeń i możliwości. 6. Praca w grupach: szukanie obszarów współpracy. 7. Planowanie wewnętrznej diagnozy zasobów szkoły do budowania spójności edukacyjnej. Przepisy prawa oświatowego i miejscowego Oferty edukacyjne szkół z poprzednich lat Ramowe plany nauczania z lat poprzednich Dyskusja na forum dotycząca wyboru tematów na kolejne zajęcia. Dzielenie się pomysłami, propozycjami rozwiązań w obszarze spójności edukacyjnej. Wyszukiwanie w internecie ciekawych inspiracji do rozmowy i dyskusji. Wspólne tworzenie netografii, czyli zbioru linków do zasobów internetowych związanych z zarządzaniem oświatą na poziomie powiatu. Dyskusja na temat pomysłu budowania spójności edukacyjnej na poziomie powiatu. Dyskusja na temat sieci dla nauczycieli na terenie powiatu. Dyskusja na temat wewnętrznej diagnozy szkoły dotyczącej jej zasobów do budowania spójności edukacyjnej. Ustalenie na poziomie szkoły podstawowej, gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej zapisów raportu z diagnozy wewnątrzszkolnej. Ustalenie jednorodnego szablonu dla prezentacji raportów. Wybór szkół, które dokonają prezentacji raportów z diagnozy.
SIEĆ 2 str. 2 2. Organizacja sieci współpracy w powiecie 1. Krótka prezentacja raportów z wewnętrznych diagnoz zasobów szkół do budowania spójności edukacyjnej (jedna prezentacja dla szkoły podstawowej, jedna dla gimnazjum i jedna dla szkoły ponadgimnazjalnej). 2. Praca w grupach: na bazie raportów z diagnoz określenie obszarów współpracy i wypracowanie kierunków dalszych działań. 3. Praca w grupach (projektowanie kolejnego roku szkolnego): zaprojektowanie i wypracowanie zasad funkcjonowania sieci nauczycielskich; obszary sieci przedmiotowych i problemowych (np. dla zadań wychowawczych, edukacji regionalnej, realizacji wspólnych projektów itp.); określenie liczby nauczycieli w sieci, tematyki, propozycje osobowe. Raporty z wewnątrzszkolnej diagnozy zasobów szkoły do budowania spójności edukacyjnej Jak wyżej oraz dalsza dyskusja o obszarach współpracy. Dyskusja na temat sieci nauczycielskich i zasad ich pracy. 3. Planowanie nowego roku szkolnego w szkole 1. Krótka prezentacja efektów pracy poszczególnych sieci nauczycielskich w konkretnych szkołach lub przedstawienie informacji, co dzieje się w poszczególnych sieciach. 2. Prezentacja propozycji ofert edukacyjnych poszczególnych szkół na kolejny rok szkolny. 3. Dyskusja nad propozycjami. 4. Praca w grupach: wypracowanie rozwiązań kompromisowych. Oferty edukacyjne poszczególnych szkół z poprzednich lat Rozporządzenie MEN ws. ramowych planów nauczania Szkolne plany nauczania poszczególnych szkół Jak wyżej oraz zamieszczenie na forum informacji o tym, co dzieje się w poszczególnych sieciach nauczycieli. Dyskusja na temat efektów pracy poszczególnych sieci lub informacji na ten temat. Dyskusja na temat ofert edukacyjnych poszczególnych szkół na nowy rok szkolny. Dyskusja wokół wypracowanego kompromisu związanego z ofertami szkół.
SIEĆ 2 str. 3 4. Planowanie nowego roku szkolnego wypracowanie kompromisu 1. Krótka prezentacja efektów pracy poszczególnych sieci nauczycieli lub przedstawienie informacji, co dzieje się w poszczególnych sieciach. 2. Praca w grupach: ustalenie propozycji ostatecznych ofert edukacyjnych na bazie rozwiązań kompromisowych. 3. Przygotowanie strategii negocjacyjnej do rozmów z organem prowadzącym oraz stworzenie zrębów koncepcji budowania spójności edukacyjnej na terenie powiatu. Przykładowe strategie rozwoju oświaty na terenie powiatu (np. z lat ubiegłych, z innych powiatów) Jak wyżej oraz dyskusja na temat strategii negocjacyjnej do rozmów z organami prowadzącymi oraz wokół zrębów koncepcji spójności. 5. Przyjęcie strategii spójności edukacyjnej i zaplanowanie dalszych działań 1. Krótka prezentacja efektów pracy poszczególnych sieci nauczycieli lub przedstawienie informacji, co dzieje się w poszczególnych sieciach. 2. Spotkanie z organami prowadzącymi. 3. Przedstawienie propozycji zmian zmierzających do budowania spójności edukacyjnej oraz dyskusja panelowa nad nimi. 4. Negocjacje. 5. Wypracowanie ostatecznych ofert zaakceptowanych przez organy prowadzące oraz wypracowanie innych elementów koncepcji spójności edukacyjnej. 6. Przygotowanie do rozpoczęcia prac nad arkuszami organizacyjnymi i do wprowadzenia zmian zawartych w uzgodnionej koncepcji spójności. Koncepcja spójności edukacyjnej na terenie powiatu Jak wyżej oraz dyskusja wokół uzgodnionej i zatwierdzonej koncepcji spójności edukacyjnej na terenie powiatu. REKOMENDACJE Zakłada się, że w pierwszym roku zostanie przygotowana spójna oferta edukacyjna w zakresie nauczania języków obcych i wychowania fizycznego. W kolejnym roku funkcjonowania sieci warto skupić się na innych elementach wypracowanej koncepcji spójności, np. na wdrożeniu ustaleń pomiędzy matematykami czy polonistami szkoły podstawowej, gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej (ewentualnie ustaleń pomiędzy nauczycielami szkoły podstawowej gimnazjum i osobno: gimnazjum szkoły ponadpodstawowej).
Zadania dyrektora w zakresie organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w szkole SIEĆ 3 str. 1 Grupa docelowa: Dyrektorzy szkół Temat spotkania i czas trwania Najważniejsze problemy poruszane w czasie spotkania Propozycje materiałów samokształceniowych Planowane działania w sieci 1. Integracja grupy. Analiza aktów prawnych dotyczących pomocy psychologiczno-pedagogicznej 1. Omówienie celów i założeń projektu sieciowego. Ustalenie planu działania sieci. 2. Prezentacja i krótkie omówienie pakietu rozporządzeń dotyczących pomocy psychologiczno-pedagogicznej. 3. Warsztaty Rozporządzenie MEN ws. pomocy psychologiczno-pedagogicznej a zadania dyrektora szkoły, przygotowane i prowadzone przez koordynatora. 4. Praca w grupach nad konkretnymi problemami związanymi z pomocą psychologiczno- -pedagogiczną, np.: jak organizować zajęcia rozwijające uzdolnienia uczniów? w jakiej formie udzielać uczniom porad i konsultacji? jak przygotować i zorganizować porady, konsultacje, warsztaty i szkolenia dla rodziców uczniów? Podstawa prawna: rozporządzenie MEN z 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2010 r. Nr 228, poz. 1487). Strony internetowe: www.men.gov.pl www.ore.edu.pl www.oskko.edu.pl Dyskusja na forum dotycząca wyboru tematu na kolejne zajęcia. Dzielenie się pomysłami, gotowymi rozwiązaniami w zakresie pomocy psychologiczno-pedagogicznej, wypracowanymi w poszczególnych szkołach. Wymiana doświadczeń. Wyszukiwanie w internecie inspiracji do ciekawej rozmowy. Wspólne tworzenie netografii, czyli zbioru linków do zasobów internetowych związanych z pomocą psychologiczno-pedagogiczną. Dyskusja na temat wybranych aspektów pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Przedstawienie na forum eksperta zaproszonego na kolejne spotkanie.
SIEĆ 3 str. 2 2. Spotkanie ze specjalistą 1. Warsztaty prowadzone przez specjalistę w 2 blokach tematycznych: co wynika z orzeczeń i opinii poradni psychologiczno- pedagogicznych? planowanie organizacji różnych form wsparcia dla uczniów, rodziców i nauczycieli. 2. Omówienie warsztatów i dyskusja z ekspertem. Podstawa prawna: rozporządzenie MEN z 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2010 r. Nr 228, poz. 1487). Strony internetowe: www.men.gov.pl Jak wyżej oraz dyskusja na temat spotkania ze specjalistą. Przedyskutowanie i podział zadań na kolejne spotkanie, np. wybór uczestnika sieci, który przygotuje krótkie wprowadzenie do spotkania. www.ore.edu.pl www.oskko.edu.pl Literatura zaproponowana przez zaproszonego eksperta. 3. Jak organizować pracę zespołów nauczycielskich? 1. Krótkie wprowadzenie: rola i zadania zespołów nauczycielskich w udzielaniu pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Wprowadzenie przygotowane przez jednego z uczestników sieci. 2. Praca w grupach nad konkretnymi zagadnieniami, np.: organizacja pracy zespołu nauczycielskiego; dokumentowanie pracy zespołu; organizacja doradztwa edukacyjno-zawodowego. 3. Debata uczestników sieci na temat zasad tworzenia dokumentacji szkolnej, a zwłaszcza tego, jak unikać tworzenia zbędnych dokumentów. Jak wyżej oraz przykładowe wzory dokumentów funkcjonujące w szkołach. Jak wyżej oraz dyskusja na temat wypracowanych w grupach proponowanych rozwiązań. Ciąg dalszy debaty na temat zasad tworzenia dokumentacji szkolnej (dokumenty niezbędne i dodatkowe). Wybór dyrektora, który przedstawi system organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej funkcjonujący w jego szkole.
4. Jak mierzyć efektywność pomocy psychologiczno-pedagogicznej? 1. Krótkie wprowadzenie: zadania dyrektora szkoły w zakresie badania efektywności pomocy psychologiczno-pedagogicznej w świetle obowiązujących aktów prawnych. Wprowadzenie przygotowane przez jednego z uczestników sieci. 2. Prezentacja przygotowana przez dyrektora- -uczestnika sieci: system organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej wypracowany i funkcjonujący w szkole. Polecamy przeprowadzenie prezentacji poświęconej budowaniu takiego systemu. 3. Dyskusja uczestników spotkania na temat mocnych stron zaprezentowanego systemu. 4. Praca w grupach nad konkretnymi zagadnieniami, np.: w jaki sposób oceniać efektywność udzielania pomocy? Kiedy to robić? Kto powinien się tym zająć? jak na bieżąco monitorować realizację zadań z zakresu udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej? ewaluacja (opracowanie projektu ewaluacji wewnętrznej obejmującej pomoc psychologiczno-pedagogiczną). Podstawa prawna: rozporządzenie MEN z 17 listopada 2010 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. z 2010 r. Nr 228, poz. 1487). Strony internetowe: www.men.gov.pl www.ore.edu.pl www.oskko.edu.pl Zasady prowadzenia ewaluacji wewnętrznej, materiały dostępne na stronie: www.npseo.pl. SIEĆ 3 Jak wyżej oraz dyskusja na temat oceniania efektywności pomocy psychologiczno-pedagogicznej, monitorowania i ewaluacji ww. pomocy. Przedstawienie na forum eksperta zaproszonego na kolejne spotkanie. str. 3 5. Pozyskiwanie dodatkowych źródeł finansowania pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Spotkanie ze specjalistą w zakresie pozyskiwania środków z funduszy unijnych czy innych funduszy zewnętrznych oraz z zaproszonymi przedstawicielami organu prowadzącego (4 godz.dydaktyczne) 1. Warsztaty ze specjalistą w zakresie pozyskiwania funduszy unijnych czy innych funduszy zewnętrznych: jak pozyskać środki zewnętrzne na wewnątrzszkolną pomoc psychologiczno-pedagogiczną? 2. Omówienie warsztatów. 3. Spotkanie z przedstawicielem organu prowadzącego lub organów prowadzących na temat możliwości ubiegania się o dodatkowe godziny na pomoc psychologiczno-pedagogiczną w szkole oraz na temat możliwości aplikowania o środki zewnętrzne. 4. Podsumowanie i ewaluacja pracy sieci. Jak wyżej oraz wymiana uwag po spotkaniu z ekspertem. Rozmowa o przyszłości i planowanie dalszych działań. Publikacja informacji na temat wyników ewaluacji pracy sieci.
Pozapedagogiczne obowiązki dyrektora szkoły SIEĆ 4 str. 1 Grupa docelowa: Dyrektorzy wszystkich typów szkół Temat spotkania i czas trwania Najważniejsze problemy poruszane w czasie spotkania Propozycje materiałów samokształceniowych Planowane działania w sieci 1. Spotkanie organizacyjne. Integracja grupy Dyrektor jako prawodawca 1. Omówienie celów i założeń projektu sieciowego. Ustalenie planu działania sieci. 2. Krótkie wprowadzenie, przygotowane przez koordynatora: pozapedagogiczne obowiązki dyrektora w świetle prawa oświatowego. 3. Wprowadzenie do teorii. Spotkanie z ekspertem specjalistą od prawa oświatowego: co to jest technika prawodawcza? rodzaje dokumentów prawa wewnątrzszkolnego: uchwały rady pedagogicznej, decyzje i zarządzenia dyrektora szkoły; różnica pomiędzy decyzją a zarządzeniem. 4. Warsztaty prowadzone przez eksperta (temat warsztatów można uzgodnić na forum internetowym lub ustali go koordynator), przykładowe tematy: jak wprowadzać zmiany do statutu szkoły? jak zgodnie z techniką prawodawczą przygotować decyzję dyrektora czy zarządzenie w dowolnej sprawie? 5. Omówienie warsztatów. A. Jeżowski, Zadania dyrektora szkoły i placówki oświatowej, Wydawnictwo Instytutu Badań w Oświacie, Wrocław, 2009. L. Zaleśny, Decyzje dyrektora szkoły i placówki oświatowej, Wydawnictwo Instytutu Badań w Oświacie, Wrocław, 2008. E. Halska, Delegowanie uprawnień, Wydawnictwo Instytutu Badań w Oświacie, Wrocław, 2007. Czasopisma: Dyrektor Szkoły Sedno. Magazyn Dyrektora Szkoły Głos Nauczycielski Miesięcznik Dyrektora Szkoły Portale internetowe: www.oskko.edu.pl www.dyrektorszkoly.pl www.ore.edu.pl www.codziennikprawny.pl www.glos.pl www.samorzad.pap.pl Dyskusja na forum dotycząca wyboru tematu na kolejne zajęcia. Ustalenie na forum zakresu tematycznego warsztatów prowadzonych przez eksperta. Dzielenie się pomysłami dotyczącymi aspektów prawnych funkcjonowania szkoły, ciekawą literaturą, wzorami dokumentów prawa wewnątrzszkolnego. Wyszukiwanie w internecie ciekawych inspiracji do rozmowy na temat statutów szkoły, regulaminów, zarządzeń dyrektora, interesujących serwisów prawa oświatowego. Wspólne tworzenie netografii, czyli zbioru linków do zasobów internetowych związanych z prawem oświatowym. Wymiana plików z wzorami dokumentów. Dyskusja po spotkaniu z ekspertem. Przedstawienie eksperta, który będzie gościem na następnym spotkaniu. Wstępna dyskusja na forum o tzw. trudnych przypadkach związanych z prawem pracy. Pozycje zaproponowane przez eksperta.
SIEĆ 4 str. 2 2. Dyrektor jako pracodawca 1. Wprowadzenie do teorii. Spotkanie z ekspertem specjalistą od prawa pracy: zadania dyrektora w zakresie prawa pracy; umowa o pracę, wypowiedzenie i świadectwo pracy; kary kodeksowe dla pracowników; kodeks pracy a Karta Nauczyciela. 2. Warsztaty: pod opieką eksperta analiza tzw. trudnych przypadków związanych z zatrudnieniem, zwalnianiem czy roszczeniami nauczycieli lub innych pracowników (analiza przypadku, symulacja). 3. Omówienie warsztatów. 4. Trudne przypadki w naszej karierze dyrektorskiej: uczestnicy spotkania prezentują trudne przypadki, z którymi zetknęli się w swojej karierze dyrektorskiej. Dyskusja, wymiana doświadczeń. A. Jeżowski, Zadania dyrektora szkoły i placówki oświatowej, Wydawnictwo Instytutu Badań w Oświacie, 2009. T. Konarska, Szkolne prawo pracy. Poradnik dyrektora szkoły, Wolters Kluwer Polska ABC, Warszawa 2010. K. Piwowar-Sulej, Zarządzanie personelem nauczycielskim w oświacie, Wolters Kluwer Polska ABC, Warszawa 2009. Czasopisma: Dyrektor Szkoły Sedno. Magazyn Dyrektora Szkoły Głos Nauczycielski Miesięcznik Dyrektora Szkoły Portale internetowe: www.oskko.edu.pl www.dyrektorszkoly.pl www.codziennikprawny.pl www.abc.com.pl www.szkola.inforlex.pl www.glos.pl Jak wyżej oraz dyskusja na temat spotkania z zaproszonym ekspertem. Wymiana doświadczeń związanych z rolą dyrektora jako pracodawcy. Przedstawienie eksperta, który będzie gościem na następnym spotkaniu. Pozycje zaproponowane przez eksperta
SIEĆ 4 str. 3 3. Dyrektor jako zarządca nieruchomości 1. Wprowadzenie do teorii. Spotkanie z ekspertem specjalistą od prawa budowlanego: obowiązki dyrektora w zakresie zarządzania nieruchomością szkolną; analiza wybranych zapisów prawa budowlanego; terminy obowiązkowych przeglądów i kontroli. 2. Warsztaty: prowadzenie księgi obiektu budowlanego (przygotowane przez eksperta na podstawie konkretnych przykładów ksiąg obiektów budowlanych). 3. Omówienie warsztatów. 4. Praca w grupach nad terminarzem wszystkich obowiązkowych przeglądów i kontroli. S. Szelewa, Jak zarządzać nieruchomością szkolną?, Municipium, Warszawa 2009. Pozycje zaproponowane przez eksperta Jak wyżej oraz dyskusja na forum o spotkaniu z ekspertem. Wymiana doświadczeń związanych z zarządzaniem nieruchomością. Przedstawienie eksperta, który będzie gościem na następnym spotkaniu. 4. Dyrektor jako zarządzający budżetem 1. Trochę teorii. Spotkanie z ekspertem specjalistą od finansów publicznych i rachunkowości oświatowej: zadania dyrektora w zakresie dysponowania środkami publicznymi; budżet placówki oświatowej; sprawozdawczość budżetowa; zasady współpracy dyrektora szkoły z głównym księgowym; organizacja księgowości szkoły. 2. Warsztaty: pod opieką eksperta analiza funkcjonujących w szkole i wymaganych instrukcji, regulaminów, dokumentacji budżetowej. Prezentacja dobrych rozwiązań. A. Jeżowski, Finanse w oświacie, Wydawnictwo Instytutu Badań w Oświacie, 2007. M. Handzlik, Finanse w oświacie. Prawo oświatowe w pytaniach i odpowiedziach, Wolters Kluwer Polska ABC, Warszawa 2008. Pozycje zaproponowane przez eksperta Jak wyżej oraz wymiana opinii na temat spotkania z przedstawicielami organów prowadzących. Wymiana uwag po spotkaniu z ekspertem. Wymiana doświadczeń związanych z zarządzaniem budżetem. Przedstawienie eksperta, który będzie gościem na następnym spotkaniu. Ustalenie tematu warsztatów prowadzonych przez eksperta na następnym spotkaniu.
SIEĆ 4 str. 4 3. Omówienie warsztatów. 4. Spotkanie z wójtem, burmistrzem, prezydentem lub innym przedstawicielem organu prowadzącego. Dyskusja na temat szkolnych budżetów oraz problemów z tym związanych. Wypracowanie modus operandi zasad współpracy korzystnych z punktu widzenia organu prowadzącego i dyrektora szkoły. 5. Dyrektor jako organizator BHP w szkole 1. Wprowadzenie do teorii. Spotkanie z ekspertem specjalistą od spraw BHP: obowiązujące przepisy dotyczące BHP w szkole; zadania dyrektora w zakresie BHP; obowiązkowe szkolenia BHP dla pracowników szkoły i odpowiedzialność dyrektora w tym zakresie. 2. Warsztaty na wybrany temat, np.: jak organizować szkolną turystykę? Warsztaty prowadzone przez eksperta. 3. Omówienie warsztatów. 4. Praca w grupach nad konkretnymi problemami, np.: jak zapewnić uczniom bezpieczeństwo na szkolnych korytarzach? jak przygotować ocenę ryzyka zawodowego nauczyciela chemii? 5. Podsumowanie i ewaluacja pracy sieci. R. Netczuk, Problemy prawne bezpieczeństwa dzieci i młodzieży, Wydawnictwo Instytutu Badań w Oświacie, 2008. B. Domerecka, Jak organizować szkolną turystykę, Minicipium, Warszawa 2008. M. Taraszkiewicz, J. Kordziński, Bezpieczna i przyjazna szkoła. Vademecum dyrektora, WSiP, Warszawa 2009. F. Kabat, Ocena ryzyka zawodowego pracowników placówek oświatowych, empi2, Warszawa 2008. Pozycje zaproponowane przez eksperta Jak wyżej oraz wymiana doświadczeń związanych z zapewnieniem BHP w szkole. Publikacja informacji na temat wyników ewaluacji pracy sieci. Rozmowa o przyszłości i planowanie dalszych działań.
Edukacja filmowa na lekcjach języka polskiego SIEĆ 5 str. 1 Grupa docelowa: Nauczyciele języka polskiego szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych Temat spotkania i czas trwania Najważniejsze problemy poruszane w czasie spotkania Propozycje materiałów samokształceniowych Planowane działania w sieci 1. Integracja grupy 1. Autoprezentacja uczestników. 2. Omówienie celów i założeń projektu sieciowego. Ustalenie planu działania sieci. 3. Wymiana doświadczeń na temat zastosowania filmu na lekcjach języka polskiego, w tym praca w grupach nad konkretnymi problemami edukacyjnymi. 4. Warsztaty polonistyczne z wykorzystaniem filmu lub jego fragmentu przykład dobrej praktyki (45-minutowa lekcja). 5. Omówienie warsztatów Filmoteka Szkolna. Materiały pomocnicze. Scenariusze zajęć i materiały pomocnicze dla nauczycieli, red. M. Hajdukiewicz, S. Żmijewska-Kwiręg, Polski Instytut Sztuki Filmowej, Warszawa 2010 (publikacja dostępna na stronie: www.filmotekaszkolna.pl). Filmowe i edukacyjne strony internetowe: www.edukacjafilmowa.pl www.filmpolski.pl www.polskaszkolafilmowa.pl www.akademiapolskiegofilmu.pl www.stopklatka.pl Dyskusja na forum dotycząca wyboru tematu na kolejne zajęcia. Dzielenie się pomysłami metodycznymi, np. scenariuszami lekcji. Wyszukiwanie ciekawych inspiracji do rozmowy praca z portalami internetowymi. Wspólne tworzenie netografii, czyli zbioru linków do zasobów internetowych związanych z edukacją filmową. Dyskusja dotycząca ulubionych filmów i innych tematów filmowych. Ustalenie na forum, kto z uczestników sieci poprowadzi kolejne warsztaty polonistyczne. www.nina.gov.pl/edukacja ef.nhef.pl Pakiet Filmoteka Szkolna, Polski Instytut Sztuki Filmowej, (www.filmotekaszkolna.pl). Pakiet EKRAN 2.0 Nowe Horyzonty Edukacji Filmowej oraz Narodowy Instytut Audiowizualny (www.nina.gov.pl/edukacja/ninateka-edu).
SIEĆ 5 str. 2 2. Film na lekcjach języka polskiego 1. Warsztaty polonistyczne z wykorzystaniem filmu lub jego fragmentu przykład dobrej praktyki (45-minutowa lekcja). 2. Omówienie warsztatów. 3. Prezentacja własnych doświadczeń związanych z pracą z filmem na lekcjach jakie efekty edukacyjne można osiągnąć, wykorzystując go jako pomoc dydaktyczną? 4. Praca w grupach nad konkretnym problemem edukacyjnym, np. jak wykorzystać film A. Wajdy Pan Tadeusz przy realizacji tematu Pan Tadeusz jako epopeja narodowa. Filmoteka Szkolna. Materiały pomocnicze. Scenariusze zajęć i materiały pomocnicze dla nauczycieli, red. M. Hajdukiewicz, S. Żmijewskia-Kwiręg, Polski Instytut Sztuki Filmowej, Warszawa 2010 (publikacja dostępna na stronie: www.filmotekaszkolna.pl). Pakiet Filmoteka Szkolna, Polski Instytut Sztuki Filmowej (www.filmotekaszkolna.pl). Pakiet EKRAN 2.0 Nowe Horyzonty Edukacji Filmowej oraz Narodowy Instytut Audiowizualny (www.nina.gov.pl/edukacja/ninateka-edu). Filmowe i edukacyjne strony internetowe: Dzielenie się pomysłami metodycznymi, np. scenariuszami lekcji i własnymi doświadczeniami związanymi z edukacją filmową. Wyszukiwanie ciekawych inspiracji do rozmowy praca z portalami internetowymi. Wspólne tworzenie netografii, czyli zbioru linków do zasobów internetowych związanych z filmem. Dyskusja na temat roli filmu w edukacji. Ustalenie na forum kto z uczestników sieci poprowadzi kolejne warsztaty polonistyczne. www.nhef.pl www.filmotekaszkolna.pl www.ceo.org.pl/filmotekaszkolna J. Wojnicka, O. Katafiasz, Słownik wiedzy o filmie, Park, Bielsko-Biała 2005. T. Lubelski, Historia kina polskiego. Twórcy, filmy, konteksty, Videograf II, Chorzów 2009. T. Lubelski, Ilustrowana historia kina polskiego, Videograf II, Chorzów 2009. Czasopisma filmowe: Film Kino
SIEĆ 5 str. 3 3. Szkolny DKF, czyli porozmawiajmy o filmie 1. Warsztaty polonistyczne z wykorzystaniem filmu lub fragmentu filmu przykład dobrej praktyki (45-minutowa lekcja). 2. Omówienie warsztatów 3. Spotkanie z ekspertem nauczycielem lub animatorem kultury mającym doświadczenie w prowadzeniu DKF-u. 4. Bank pomysłów: jak stworzyć i zorganizować szkolny DKF? Filmoteka Szkolna. Materiały pomocnicze. Scenariusze zajęć i materiały pomocnicze dla nauczycieli, red. M. Hajdukiewicz, S. Żmijewska-Kwiręg, Polski Instytut Sztuki Filmowej, Warszawa 2010 (publikacja dostępna na stronie: www.filmotekaszkolna.pl). Anna Mirska-Czerwińska, Szkolny DKF (publikacja dostępna na stronie www.ceo. org.pl/filmotekaszkolna). Jak wyżej oraz przedstawienie na forum eksperta zaproszonego na następne spotkanie. Dyskusja na forum na temat filmu, który będzie analizowany z ekspertem. Strona internetowa Polskiej Federacji DKF: www.pfdkf.pl 4. Analiza dzieła filmowego. Spotkanie z ekspertem 1. Warsztaty: analiza i interpretacja dzieła filmowego, przygotowana przez eksperta. 2. Omówienie warsztatów. 3. Dyskusja z ekspertem na temat analizowanego filmu. Scenariusz spotkania z ekspertem Pozycje zaproponowane przez eksperta Jak wyżej oraz wymiana poglądów po spotkaniu z ekspertem. Wybór filmu na następne spotkanie: organizowanie DKF (dyskusja na forum oraz sonda internetowa). Dyskusja na forum na temat podziału zadań na następne spotkanie. 5. Robimy nasz sieciowy DKF tylko dla orłów 1. Prelekcja przed projekcją filmu. 2. Projekcja wybranego filmu. 3. Dyskusja po projekcji filmu. Filmoteka Szkolna. Materiały pomocnicze. Scenariusze zajęć i materiały pomocnicze dla nauczycieli, red. M. Hajdukiewicz, S. Żmijewska-Kwiręg, Polski Instytut Sztuki Filmowej, Warszawa 2010 (publikacja dostępna na stronie: www.filmotekaszkolna.pl). Anna Mirska-Czerwińska, Szkolny DKF (publikacja dostępna na stronie www.ceo. org.pl/filmotekaszkolna). Dyskusja na forum po spotkaniu sieciowego DKF. Rozmowa o przyszłości i planowanie dalszych działań. Strona internetowa Polskiej Federacji DKF: www.pfdkf.pl REKOMENDACJE W drugim roku funkcjonowania sieci warto skupić się na praktycznych działaniach zajęciach warsztatowych. Propozycja działań na kolejny rok: warsztaty scenariuszowe, jak zrobić film krótkometrażowy w szkole, sztuka montażu, oprawa muzyczna filmu, Szkolny Festiwal Filmowy.
Skuteczne sposoby zachęcania uczniów do czytania SIEĆ 6 str. 1 Grupa docelowa: Nauczyciele języka polskiego szkoły podstawowej, gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej Temat spotkania i czas trwania Najważniejsze problemy poruszane w czasie spotkania Propozycje materiałów samokształceniowych Planowane działania w sieci 1. Integracja grupy 1. Omówienie celów i założeń projektu sieciowego. Ustalenie planu działania sieci. 2. Dyskusja wokół tematów: dlaczego uczniowie nie czytają? dlaczego nie potrafimy zachęcić uczniów do czytania? co zrobić, żeby uczniowie zaczęli czytać/ czytali więcej? co naszym zdaniem czytają uczniowie? 3. Stworzenie banku pomysłów: co zrobić, aby uczniowie czytali? Praca w grupach nad konkretnymi problemami edukacyjnymi. 4. Warsztaty polonistyczne: lekcja z lekturą przykład dobrej praktyki (45-minutowa lekcja). 5. Omówienie warsztatów. W. Bobiński, Drugi oddech polonisty, Stentor, Warszawa 1996. M. Taraszkiewicz, Jak uczyć lepiej, czyli refleksyjny praktyk w działaniu, CODN, Warszawa 2002. M. Taraszkiewicz, Metody aktywizujące proces uczenia się, czyli jak uczyć lepiej, Verlag Dashöfer, Warszawa 2002. S. Bortnowski, Jak uczyć poezji?, Stentor, Warszawa 1998. Biblioteka TRENDÓW www.ore.edu.pl Czasopisma: Biblioteka w Szkole Polonistyka Język Polski w Liceum Dyskusja na forum dotycząca wyboru tematu na kolejne zajęcia. Dzielenie się pomysłami metodycznymi, np. scenariuszami lekcji. Wyszukiwanie ciekawych inspiracji do rozmowy praca z portalami internetowymi. Wspólne tworzenie netografii, czyli zbioru linków do zasobów internetowych związanych z literaturą. Dyskusja dotycząca ulubionych książek i innych tematów literackich. Konstruowanie na forum sieciowego kanonu lektur. Dyskusja na forum na temat zapisów podstawy programowej dotyczących języka polskiego. Ustalenie na forum kto z uczestników sieci poprowadzi kolejne warsztaty polonistyczne.
SIEĆ 6 str. 2 2. Edukacja czytelnicza w klasie jak zachęcić do czytania na lekcjach języka polskiego? 1. Warsztaty polonistyczne: lekcja z lekturą przykład dobrej praktyki (45-minutowa lekcja). 2. Omówienie warsztatów. 3. Prezentacja własnych, inspirujących doświadczeń w pracy z lekturą. 4. Praca w grupach nad konkretnymi problemami edukacyjnymi, np. jak ciekawie zrealizować temat: Realizm w epopei narodowej Pan Tadeusz? 5. Rozmowa o bibliotece szkolnej, np. w kręgu tematów: jakie mamy zasoby? kto decyduje o zakupach? na ile uczniowie mogą mieć wpływ na zakupy książek? co zrobić, aby biblioteka stała się atrakcyjną czytelnią i magnetycznym miejscem spotkania z czytelnikiem? W. Bobiński, Drugi oddech polonisty, Stentor, Warszawa 1996. M. Taraszkiewicz, Jak uczyć lepiej, czyli refleksyjny praktyk w działaniu, CODN, Warszawa 2002. M. Taraszkiewicz, Metody aktywizujące proces uczenia się, czyli jak uczyć lepiej, Verlag Dashöfer, Warszawa 2002. S. Bortnowski, Jak uczyć poezji?, Stentor, Warszawa 1998. Biblioteka TRENDÓW www.ore.edu. Czasopisma: Biblioteka w Szkole Polonistyka Język Polski w Liceum Dzielenie się pomysłami metodycznymi, np. scenariuszami lekcji i własnymi doświadczeniami związanymi z edukacją czytelniczą. Wyszukiwanie ciekawych inspiracji do rozmowy praca z portalami internetowymi. Wspólne tworzenie netografii, czyli zbioru linków do zasobów internetowych związanych z literaturą. Dyskusja dotycząca ulubionych książek i innych tematów literackich. Konstruowanie na forum sieciowego kanonu lektur. Dyskusja na forum na temat zapisów podstawy programowej dotyczących języka polskiego. Ustalenie na forum, kto z uczestników sieci poprowadzi kolejne warsztaty polonistyczne. Przedstawienie na forum eksperta zaproszonego na następne spotkanie. 3. Zachęcenie do czytania poza klasą szkoła jako miejsce kształtowania środowiska czytelniczego 1. Warsztaty polonistyczne: lekcja z lekturą przykład dobrej praktyki (45-minutowa lekcja). 2. Omówienie warsztatów. 3. Dyskusja na temat wpływu nauczycieli różnych przedmiotów na postawy czytelnicze uczniów, np. rozmowy z wychowawcą czy innym nauczycielem o tym, co czytamy. Pozycje zaproponowane przez eksperta Jak wyżej oraz przedstawienie na forum eksperta zaproszonego na następne spotkanie. Dyskusja na forum na temat dzieła literackiego, które będzie analizowane z ekspertem.
SIEĆ 6 str. 3 4. Praca w grupach nad konkretnymi problemami edukacyjnymi, np. jak na fizyce zachęcić do czytania? Jak wykorzystać radiowęzeł do promocji czytelnictwa? 5. Spotkanie z ekspertem bibliotekarzem, specjalistą od multimediów, posiadającym doświadczenie w skutecznym promowaniu czytelnictwa. 4. Analiza dzieła literackiego. Spotkanie z ekspertem 1. Warsztaty: analiza i interpretacja dzieła literackiego, przygotowana przez eksperta (np. pracownika naukowego filologii polskiej) lub studenta polonistyki. 2. Omówienie warsztatów. 3. Dyskusja z zaproszonym gościem na temat analizowanego utworu literackiego. Scenariusz spotkania z ekspertem Pozycje zaproponowane przez eksperta Jak wyżej oraz wymiana poglądów po spotkaniu z zaproszonym gościem. Ustalenie na forum kto z uczestników sieci poprowadzi kolejne warsztaty polonistyczne. 5. Nie tylko papier książka niejedno ma imię 1. Warsztaty polonistyczne: lekcja z lekturą przykład dobrej praktyki (45-minutowa lekcja). 2. Omówienie warsztatów. 3. Dyskusja na temat wykorzystania w promocji czytelnictwa audiobooków, tabletów, adaptacji teatralnych, filmów, multimediów, internetu. Strony internetowe poświęcone literaturze, np.: www.literat.ug.edu.pl/indexx.htm www.eczytelnia.pl www.ksiazki.wp.pl www.forumksiazki.pl Jak wyżej oraz wzajemne rekomendowanie najciekawszych portali poświęconych literaturze. Rozmowa o przyszłości i planowanie dalszego działania. 4. Praca w grupach nad konkretnymi problemami edukacyjnymi, np. jak do promocji czytelnictwa wykorzystać zasoby internetu? REKOMENDACJE W drugim roku funkcjonowania sieci warto skupić się na praktycznych działaniach zajęciach warsztatowych. Propozycja działań na kolejny rok: warsztat czytania wierszy, np. jak być Ireną Kwiatkowską i czytać Ptasie radio?; warsztat czytania prozy, np. zrób swój własny audiobook; warsztat czytania dramatu, np. próba czytana; warsztaty twórczego pisania, przegląd twórczej adaptacji dzieła literackiego.
Doświadczenia i eksperymenty na zajęciach przedmiotów przyrodniczych SIEĆ 7 str. 1 Grupa docelowa: Nauczyciele przedmiotów przyrodniczych w szkołach podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych Temat spotkania i czas trwania Najważniejsze problemy poruszane w czasie spotkania Propozycje materiałów samokształceniowych Planowane działania w sieci 1. Doświadczenia w podstawie programowej 1. Sprawy organizacyjne dotyczące sieci. 2. Analiza podstawy programowej z przyrody, fizyki, biologii i chemii pod kątem wymaganych doświadczeń i eksperymentów na zajęciach. 3. Analiza zaleceń do podstawy programowej. 4. Analiza zasobów szkół. 5. Analiza problemu w jaki sposób przeprowadzać doświadczenia i eksperymenty przyrodnicze modelowo i niestandardowo? 6. Dyskusja dotycząca korelacji międzyprzedmiotowej. Podstawa programowa Zestaw wymaganych doświadczeń na poszczególnych etapach edukacyjnych z przedmiotów przyrodniczych Zorganizowanie spotkania integracyjnego uczestników na czacie. Przygotowanie i zaplanowanie spotkań z ekspertami. 2. Spotkania z ekspertami 1. Spotkanie z ekspertami dydaktykami. 2. Pokazy doświadczeń modelowych i doświadczeń przy użyciu materiałów i przedmiotów codziennego użytku. Doświadczenia z fizyki przy użyciu MPCU (materiałów i przyrządów codziennego użytku) Zaplanowanie przeprowadzenia przez każdego członka zespołu doświadczenia, pokazu lub eksperymentu. Ustalenie harmonogramu pokazów. J. VanCleave, Biologia dla każdego dziecka 101 doświadczeń, WSiP, Warszawa 1993.
SIEĆ 7 str. 2 J. Müller, L. Palka, W. Stawiński, Obserwacje i doświadczenia w nauczaniu biologii. Fizjologia roślin, WSiP, Warszawa 1988. J. Müller, W. Stawiński, Obserwacje i doświadczenia w nauczaniu biologii. Ekologia i ochrona środowiska, WSiP, Warszawa 1993. Strony internetowe: www.biocen.edu.pl www.bioedukacja.org.pl www.ceo.org.pl/au 3, 4. Wymiana dobrych praktyk (2 x 4 godz. dydaktyczne) 1. Lekcje, pokazy, doświadczenia, eksperymenty. 2. Dzielenie się doświadczeniami. 3. Dyskusja nad scenariuszami. Arkusz obserwacji pokazów i doświadczeń Każda osoba przygotowująca pokaz, doświadczenie lub eksperyment opracowuje scenariusz. Dyskusja po prezentacjach w szkołach, modyfikacja scenariusza. 5. Podsumowanie 3. Wybór scenariuszy do publikacji Bank doświadczeń i ćwiczeń. Pożegnalne spotkanie uczestników na czacie.
Wycieczka jako forma nauczania przedmiotów przyrodniczych SIEĆ 8 str. 1 Grupa docelowa: Nauczyciele przedmiotów przyrodniczych w szkole podstawowej, gimnazjum i szkole ponadgimnazjalnej Temat spotkania i czas trwania Najważniejsze problemy poruszane w czasie spotkania Propozycje materiałów samokształceniowych Planowane działania w sieci 1. Integracja grupy 1. Omówienie celów i założeń projektu sieciowego. Ustalenie planu działania sieci. 2. Dyskusja wokół tematów: czy warto organizować wycieczki przedmiotowe, lekcje terenowe? dlaczego tak rzadko organizujemy lekcje terenowe, wycieczki przedmiotowe? 3. Autorefleksja uczestników sieci na temat ich aktywności w organizowaniu wycieczek przedmiotowych. 4. Warsztaty: lekcja terenowa w pobliżu szkoły przykład dobrej praktyki (45-minutowa lekcja przygotowana przez koordynatora). 5. Omówienie warsztatów. Rozporządzenie MENiS z 8 listopada 2001 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki (Dz. U. z 2001 r. Nr 135, poz. 1516) Podstawa programowa kształcenia ogólnego Przykładowe karty wycieczek R. Netczuk, Prawne problemy bezpieczeństwa dzieci i młodzieży, Wydawnictwo Instytutu Badań w Oświacie, Wrocław 2008. B. Domerecka, Jak organizować szkolną turystykę, Municipium, Warszawa 2008. M. Taraszkiewicz, J. Kordziński, Bezpieczna i przyjazna szkoła. Vademecum dyrektora, WSiP, Warszawa 2009. Dyskusja na forum dotycząca wyboru tematu na kolejne zajęcia. Dzielenie się pomysłami metodycznymi, np. scenariuszami wycieczek przedmiotowych. Wyszukiwanie w internecie ciekawych inspiracji do rozmowy wycieczki przedmiotowe. Wspólne tworzenie netografii, czyli zbioru linków do ciekawych zasobów internetowych związanych z nauczaniem przedmiotów przyrodniczych. Dyskusja na forum na temat zapisów podstawy programowej dotyczących przedmiotów przyrodniczych, wycieczek przedmiotowych. Przedstawienie eksperta, który poprowadzi zajęcia na następnym spotkaniu. Dyskusja na temat wycieczki przedmiotowej planowanej w ramach spotkania nr 4. Pozycje zaproponowane przez uczestników sieci
SIEĆ 8 str. 2 2. Prawne aspekty organizowania wycieczek szkolnych 1. Spotkanie z ekspertem specjalistą od szkolnego BHP, poświęcone zasadom organizowania wycieczek szkolnych w świetle obowiązujących przepisów. 2. Praca w grupach pod okiem eksperta nad konkretnymi problemami edukacyjnymi, np: jakie dokumenty należy przygotować, organizując wycieczkę przedmiotową? jakie są wymagania związane z opiekunami wycieczki? zadania i obowiązki kierownika wycieczki (praca na tekście rozporządzenia MENiS ws. Organizowania krajoznawstwa i turystyki). 3. Prezentacja własnych, inspirujących doświadczeń związanych z organizowaniem wycieczek przedmiotowych. 4. Praca w grupach: analiza podstawy programowej pod kątem organizacji wycieczek przedmiotowych. Rozporządzenie MENiS z 8 listopada 2001 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki (Dz. U. z 2001 r. Nr 135, poz. 1516) Podstawa programowa kształcenia ogólnego Przykładowe karty wycieczek R. Netczuk, Problemy prawne bezpieczeństwa dzieci i młodzieży, Wydawnictwo Instytutu Badań w Oświacie, Wrocław 2008. B. Domerecka, Jak organizować szkolną turystykę, Municipium, Warszawa 2008. M. Taraszkiewicz, J. Kordziński, Bezpieczna i przyjazna szkoła. Vademecum dyrektora, WSiP, Warszawa 2009. Pozycje zaproponowane przez uczestników sieci Pozycje podane przez eksperta Dzielenie się pomysłami metodycznymi, np. scenariuszami wycieczek przedmiotowych. Wyszukiwanie w internecie ciekawych inspiracji do rozmowy wycieczki przedmiotowe. Dyskusja na temat spotkania z ekspertem. Wspólne tworzenie netografii, czyli zbioru linków do zasobów internetowych związanych z nauczaniem przedmiotów przyrodniczych. Dyskusja na forum na temat zapisów podstawy programowej dotyczących przedmiotów przyrodniczych, wycieczek przedmiotowych. Dyskusja na temat wycieczki przedmiotowej planowanej w ramach spotkania nr 4. 3. Przygotowanie i organizacja wycieczki przedmiotowej 1. Warsztaty Planujemy i organizujemy wycieczki przedmiotowe : sporządzenie listy/wykazu tematów wycieczek uwzględniających korelację międzyprzedmiotową (przyroda, fizyka, chemia, biologia) w ujęciu realizacji nowej podstawy programowej; ramowy plan wycieczki przedmiotowej jako elementu procesu dydaktycznego; Rozporządzenie MENiS z 8 listopada 2001 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki (Dz. U. z 2001 r. Nr 135, poz. 1516) Podstawa programowa kształcenia ogólnego Przykładowe karty wycieczek Jak wyżej oraz dyskusja wokół wykazu tematów wycieczek przedmiotowych uwzględniających korelację międzyprzedmiotową. Dyskusja na temat lekcji terenowej.
SIEĆ 8 str. 3 przygotowanie dokumentacji wycieczki przedmiotowej. 2. Praca w grupach nad opracowaniem scenariusza/konspektu lekcji poprzedzającej wycieczkę przedmiotową. 3. Warsztaty: lekcja terenowa w pobliżu szkoły przykład dobrej praktyki (45-minutowa lekcja przygotowana przez jednego z uczestników sieci). 4. Omówienie warsztatów. R. Netczuk, Problemy prawne bezpieczeństwa dzieci i młodzieży, Wydawnictwo Instytutu Badań w Oświacie, Wrocław 2008. B. Domerecka, Jak organizować szkolną turystykę, Municipium, Warszawa 2008. M. Taraszkiewicz, J. Kordziński, Bezpieczna i przyjazna szkoła. Vademecum dyrektora, WSiP, Warszawa 2009. Pozycje zaproponowane przez uczestników sieci Dyskusja na temat wycieczki przedmiotowej planowanej w ramach spotkania nr 4; podjęcie decyzji, co do podziału ról pomiędzy uczestnikami sieci: kto będzie organizatorem głównym wycieczki, czyli kierownikiem? kto będzie opiekunem? podział innych zadań. 4. Idziemy na wycieczkę przedmiotową przykład dobrej praktyki Wycieczka przedmiotowa zorganizowana przez jednego z uczestników sieci; w trakcie wycieczki pozostali nauczyciele przyjmują role uczniów. Jak wyżej Jak wyżej oraz dyskusja na temat wycieczki przedmiotowej, w której wzięli udział uczestnicy sieci. 5. Podsumowanie pracy sieci 1. Omówienie wycieczki w ramach spotkania nr 4: nasze wrażenia jako uczestników wycieczki; analiza celu wycieczki i jej efektów; na ile program wycieczki był atrakcyjny dla uczniów? sonda: kto chętnie weźmie udział w kolejnej wycieczce? 2. Podsumowanie i ewaluacja pracy sieci. Jak wyżej oraz scenariusz wycieczki odbytej w ramach poprzedniego spotkania. Jak wyżej oraz rozmowa o przyszłości i planowanie dalszych działań. Publikacja informacji z przeprowadzonej ewaluacji pracy sieci.
Matematyka w edukacji wczesnoszkolnej SIEĆ 9 str. 1 Grupa docelowa: Nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej oraz nauczyciele matematyki szkoły podstawowej Temat spotkania i czas trwania Najważniejsze problemy poruszane w czasie spotkania Propozycje materiałów samokształceniowych Planowane działania w sieci 1. Integracja grupy 1. Omówienie celów i założeń projektu sieciowego. Ustalenie planu działania sieci. 2. Dyskusja wokół tematów: jak wykorzystać badania trzecioklasistów do planowania własnej pracy? jak uczyć matematyki, żeby nauczyć? jak dostosować nauczanie matematyki do możliwości rozwojowych dziecka? 3. Warsztaty matematyczne: matematyka w edukacji wczesnoszkolnej przykład dobrej praktyki (45-minutowa lekcja). 4. Omówienie warsztatów. Strona internetowa Centralnej Komisji Egzaminacyjnej i Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej Dyskusja na forum dotycząca wyboru tematu na kolejne zajęcia. Zapoznanie się z raportem OBUT oraz materiałami umieszczonymi na stronie internetowej OBUT. Dzielenie się pomysłami metodycznymi, np. scenariuszami lekcji. Wyszukiwanie w internecie ciekawych inspiracji do rozmowy. Wspólne tworzenie netografii, czyli zbioru linków do zasobów internetowych związanych z matematyką. Dyskusja dotycząca ulubionych książek na tematy matematyczne. Dyskusja na forum na temat zapisów podstawy programowej dotyczących matematyki w edukacji wczesnoszkolnej. Ustalenie na forum kto z uczestników sieci poprowadzi kolejne warsztaty matematyczne. 2. Podstawa programowa. Programy. Podręczniki 1. Warsztaty: matematyka w edukacji wczesnoszkolnej przykład dobrej praktyki (45-minutowa lekcja przygotowana przez jednego z uczestników sieci). Podstawa programowa wychowania przedszkolnego i kształcenia ogólnego w szkołach podstawowych, gimnazjach i liceach Dzielenie się pomysłami metodycznymi, np. scenariuszami lekcji i własnymi doświadczeniami związanymi z matematyką w edukacji wczesnoszkolnej.
SIEĆ 9 str. 2 2. Omówienie warsztatów. 3. Praca w grupach: analiza zapisów podstawy programowej dla matematyki w edukacji wczesnoszkolnej. 4. Praca w grupach: prezentacja i ocena SWOT dostępnych podręczników, w tym omówienie wartości zeszytów ćwiczeń. 5. Praca w grupach: ocena dostępnych programów nauczania, próba ich modyfikacji na potrzeby własnej pracy. 6. Dyskusja: czy można nauczyć matematyki bez zeszytów ćwiczeń? Przykładowe podręczniki i zeszyty ćwiczeń Przykładowe programy nauczania Wyszukiwanie w internecie inspiracji do rozmowy. Wspólne tworzenie netografii, czyli zbioru linków do zasobów internetowych związanych z matematyką. Dyskusja dotycząca ulubionych książek na tematy matematyczne. Dyskusja na forum na temat zapisów podstawy programowej, programów nauczania, podręczników. Ustalenie na forum kto z uczestników sieci poprowadzi kolejne warsztaty matematyczne. Przedstawienie na forum eksperta zaproszonego na następne spotkanie. 3. Jak rozmawiać z rodzicami, by umieli wspierać swoje dziecko w procesie uczenia się matematyki? 1. Warsztaty: matematyka w edukacji wczesnoszkolnej przykład dobrej praktyki (45-minutowa lekcja przygotowana przez jednego z uczestników sieci). 2. Omówienie warsztatów. 3. Praca w grupach: opracowanie scenariusza spotkania z rodzicami (wykorzystując np. materiały ze strony OBUT www.trzecioklasista.cke-efs.pl/ dla-rodzicow). 4. Spotkanie z ekspertem psychologiem szkolnym: jak rozmawiać z rodzicami? (spotkanie np. w formie wywiadu). Pozycje zaproponowane przez eksperta Materiały na stronie OBUT: www.trzecioklasista.cke-efs.pl/dla-rodzicow Jak wyżej oraz dyskusja na temat spotkania z psychologiem. Dyskusja na temat wypracowanych scenariuszy spotkań z rodzicami. Przedstawienie na forum eksperta zaproszonego na następne spotkanie.
SIEĆ 9 str. 3 4. Kształtowanie pojęć matematycznych i matematyzacja sytuacji rzeczywistych 1. Warsztaty: matematyka w edukacji wczesnoszkolnej przykład dobrej praktyki (45-minutowa lekcja przygotowana przez jednego z uczestników sieci). 2. Omówienie warsztatów. 3. Warsztaty przygotowane przez zaproszonego eksperta na temat: gry i zabawy na lekcjach matematyki, wykorzystanie gier dydaktycznych, wartość kształtowania poprzez gry dydaktyczne kompetencji uczniów. 4. Omówienie warsztatów. Scenariusz spotkania z ekspertem Pozycje zaproponowane przez eksperta Jak wyżej oraz wymiana poglądów po spotkaniu z ekspertem. Ustalenie na forum kto z uczestników sieci poprowadzi kolejne warsztaty matematyczne. Przegląd atrakcyjnych pod względem metodycznym gier dla dzieci. Propozycje wykorzystania gier w czasie lekcji. 5. Rozwiązywanie prostych problemów z wykorzystaniem konkretnych sytuacji z otoczenia ucznia 1. Warsztaty: matematyka w edukacji wczesnoszkolnej przykład dobrej praktyki (45-minutowa lekcja przygotowana przez jednego z uczestników sieci). 2. Omówienie warsztatów. 3. Praca w grupach: konstruujemy ćwiczenia i zadania dotyczące czytania tekstów z danymi matematycznymi. 4. Praca w grupach: uczymy wyodrębniać informacje potrzebne do rozwiązania problemu. 5. Praca w grupach: różnicujemy poziom trudności na bazie tych samych ćwiczeń czy zadań. 6. Podsumowanie i ewaluacja pracy sieci. Jak wyżej oraz rozmowa o przyszłości i planowanie dalszego działania. Publikacja informacji na temat wyników ewaluacji pracy sieci.