PR-owiec usilnie poszukiwany Jeśli ktoś szukał w 2007 roku pracy w branży public relations to zapewne ją znalazł - pracodawcy zamieścili w mediach aż 1353 oferty pracy na różne stanowiska. To o 547 ogłoszeń więcej niż w roku 2006 - wzrost niemal 40-procentowy. Rekordowy okazał się lipiec, w którym ukazały się 144 ogłoszenia. W 2007 najczęściej poszukiwano specjalistów sprawnie posługujących się angielskim, którzy gotowi są pracować na terenie województwa mazowieckiego. Od początku 2007 roku liczba ogłoszeń w sposób umiarkowany, ale stały rosła, by osiągnąć punkt kulminacyjny w wakacje i powoli spadać; najmniej ogłoszeń ukazało się w grudniu. W 2006 po powolnym wzroście i widocznym skoku w miesiącach letnich, liczba ofert utrzymała w miarę stabilny poziom. Wart odnotowania jest jednak fakt, że najgorszy, grudniowy wynik 2007 to zaledwie dwa ogłoszenia mniej niż w rekordowym dla 2006 roku sierpniu. Pokazuje to wyraźną różnicę w zapotrzebowaniu na PR-owców w dwóch ostatnich latach. (wyk.1, wyk.2) Wyk.1 160 144 140 120 114 118 108 124 113 111 123 118 100 80 60 40 42 95 47 57 53 65 60 96 67 91 78 87 85 74 89 20 0 styczeń luty marzec kwiecień maj czerwiec lipiec sierpień wrzesień październik listopad grudzień 2006 2007 1
Wyk.2 Liczba ogłoszeń porównanie 806 1354 2006 2007 0 500 1000 1500 W 2007 roku aż 44 proc. ogółu ogłoszeń przyszła bezpośrednio do wortalu PRoto na skrzynkę redakcyjną nadesłano aż 591 z 1353 ofert. Kolejnymi źródłami ogłoszeń były: internetowe serwisy rekrutacyjne - z 504 ogłoszeniami - oraz prasa (278), głównie Gazeta Praca - dodatek do poniedziałkowego wydania Gazety Wyborczej. (wyk.3) Wyk. 3 19% Źródło ogłoszeń 2007 44% PRoto Internet prasa 37% Proporcje te wyglądały niemal identycznie w roku 2006 liczba ofert wzrosła, do PRoto nadesłano 44 proc. z nich; wortal umocnił więc swoją pozycję lidera wśród mediów publikujących ogłoszenia o pracę dla PR-owców. (wyk.4, wyk. 5) 2
Wyk.4 Źródło ogłoszeń 2006 22% 44% PRoto Internet prasa 34% Wyk. 5 Źródło ogłoszeń, porównanie PRoto 352 591 Internet 274 504 2006 2007 prasa 180 278 0 100 200 300 400 500 600 700 Do najpopularniejszych źródeł ogłoszeń zaliczają się więc szczegółowo kolejno: PRoto z 592 ogłoszeniami, Pracuj.pl - z 276, Gazeta Wyborcza - z 224 - w wydaniach ogólnopolskim i lokalnych oraz jobpilot.pl (136), jobs.pl (39), hrk.pl (27). Wszystkie ogłoszenia nadesłane do PRoto zostały umieszczone w dziale Ogłoszenia o pracę w zakładce zatytułowanej Szukasz pracy?. (tab. 1) Tabela 1 PRoto 592 pracuj.pl 276 Gazeta Wyborcza 224 jobpilot.p 136 jobs.pl 39 hrk.pl 27 3
Tradycyjnie najwięcej ofert bo aż 60 proc. - pochodziło z województwa mazowieckiego, z czego przeważająca część ogłaszających się pracodawców ma swoje biura w Warszawie. (wyk. 6) wyk. 6 Miejsce oferowanej pracy - województwa 42 43 64 276 39 38 18136 mazowieckie nie podano dolnośląskie małopolskie łódzkie wielkopolskie 801 śląskie pomorskie kujawsko-pomorskie lubelskie <br><br>kolejne województwa, w których można było znaleźć zatrudnienie to już zupełnie inny pułap w żadnym województwie poza mazowieckim liczba ofert nie przekroczyła nawet 10 proc. ogółu. I tak: dolnośląskie - 5 proc. (64 oferty); małopolskie (43), łódzkie (42), wielkopolskie (39), śląskie (38) po 3 proc. oraz pomorskie z 1 proc. ofert (18) i kujawskopomorskie (13). Poniżej jednego procenta ofert było związanych z zatrudnieniem w województwach: lubelskim (6), podkarpackim (4), warmińsko-mazurskim (4), zachodniopomorskim (3), opolskim (1) i podlaskim (1). Większość dużych koncernów, firm, a także agencji PR-owskich mieści się w stolicy z tym prawdopodobnie wiąże się liczba ofert, w których za miejsce pracy podano właśnie Warszawę. Co ciekawe, aż w 276 ogłoszeniach nie podano miejsca zatrudnienia. W 2007 poszukiwano specjalistów ponad połowa (53 proc.) wszystkich ofert była przeznaczona właśnie dla nich. Ta tendencja utrzymywała się nieprzerwanie przez cały rok. 27 proc. ofert dotyczyło stanowisk managerskich/dyrektorskich, w 11 proc. poszukiwano praktykantów i stażystów, zaś w 10 proc. - asystentów/konsultantów (wyk. 13). Większość ogłoszeń dotyczyła więc stałego zatrudnienia, choć niemało było ofert dla praktykantów, na których zapotrzebowanie jest obecnie na rynku większe niż na asystentów/konsultantów. (wyk.7) Wyk. 7 4
10% Profil stanowiska 2007 13% 24% 53% specjalista manager./dyrektor praktykant/stażysta asystent/konsultant <br><br>proporcje te nieco zmieniły się w porównaniu z poprzednim rokiem - choć zainteresowanie specjalistami i managerami było podobne, praktykantów poszukiwano w 2006 najrzadziej. (wyk. 8, wyk. 9) Wyk. 8 9% Profil stanowiska 2006 10% 54% specjalista manager/dyrektor asystent/konsultant praktykant/stażysta 27% Wyk. 9 5
Profil stanowiska, porównanie 800 700 728 600 500 400 431 320 2006 2007 300 200 100 219 133 80 76 172 0 specjalista manager/dyr konsultant/asystent praktykant W 2007 najczęściej PR-owców bezpośrednio poszukiwały firmy prawie połowa opublikowanych ogłoszeń (47 proc), potem agencje (39 proc.); najrzadziej korzystano z usług pośredników - zaledwie 14 proc. (wyk. 10, wyk. 13) Wyk. 10 Instytucja zamieszczająca ogłoszenie 2007 14% 39% 47% firma agencja pośrednik W roku poprzednim to agencje publikowały w mediach najwięcej ogłoszeń o pracę i to one były głównym miejscem zatrudnienia dla PR-owców. Tegoroczne wyniki wskazują na to, że firmy w większym niż dotąd stopniu doceniły znaczenie PR-u. (wyk.11, wyk. 12) Wyk. 11 6
Instytucja zamieszczająca ogłoszenie 2006 13% 45% agencja firma pośrednik 42% Wyk. 12 Instytucje, porównanie 700 641 600 500 522 400 342 359 2006 300 200 100 105 190 2007 0 firma agencja pośrednik Wykres 13. Kto kogo szuka? Instytucja zamieszczająca ogłoszenie (agencja PR/firma/pośrednik) i profil stanowiska (specjalista, manager/dyrektor PR, konsultant/asystent, praktykant/stażysta). 7
Kto kogo szuka? Profil stanowiska i instytucja zamieszczająca ogłoszenie specjalista 400 228 100 manager/dyrektor 119 122 79 praktykant/stażysta 65 106 1 asystent/konsultant 57 66 10 40 80 120 160 200 240 280 320 360 400 440 480 520 560 600 640 680 720 760 800 firma agencja pośrednik W analizowanym roku pracodawcy oczekiwali od kandydatów głównie znajomości języka angielskiego (aż 917 spośród 1353 ogłoszeń).; w 45 ogłoszeniach wymagano oprócz umiejętności posługiwania się angielskim także znajomości języka niemieckiego; w 26 ofertach innego europejskiego języka. Siedmiu pracodawców spodziewało się, że ich pracownicy będą posługiwać się oprócz angielskiego rosyjskim lub znali francuski; w czterech ofertach niezbędna i podstawowa była znajomość niemieckiego; w pojedynczych ofertach poszukiwano osób, które oprócz angielskiego posługiwałyby się francuskim, włoskim, hiszpańskim, węgierskim, czeskim czy portugalskim. Znajomość wymienionych była w nich jednak raczej atutem niż warunkiem niezbędnym. Co ciekawe, aż w 305 ofertach ogłoszeniodawcy nie sprecyzowali swoich oczekiwań w tym względzie. Jednym słowem - bez angielskiego w public relations ani rusz. (wyk. 14). Wyk. 14 Najczęściej wymagane języki 1000 900 800 700 600 500 400 300 200 100 0 917 angielski 45 26 14 9 7 7 ang i/lub niem ang i/lub inny ang i/lub franc język obcy ang i/lub ros francuski 8
W badanym okresie najwięcej ogłoszeń dotyczyło zatrudnienia w branży media/marketing (46 proc.), głównie są to oferty pochodzące z agencji PR-owskich, PR-owsko-reklamowych, marketingowych, w większości mających swoje biura w Warszawie. 5 proc. ofert dotyczyło pracy w branży finanse/ubezpieczenia, 3 proc. na co należy zwrócić szczególną uwagę w branży administracyjnej, głównie w instytucjach państwowych, podobnie - 3 proc. dotyczyło zatrudnienia w branży IT, po 2 proc. ofert zamieścili ogłoszeniodawcy związani z doradztwem personalnym i branżą FMCG i handlem. (wyk. 15). Wykres 15 Branże, w których najczęściej oferowano zatrudnienie 43 45 33 32 71 25 24 23 23 23 25 638 media/marekting finanse/ubezpieczenia administracyjna IT doradztwo personalne FMCG handlowa nie podano telekomunikacyjna budowlana/deweloperska edukacyjna wydawnicza Najwięcej ogłoszeń spośród agencji zamieściły kolejno Ciszewski PR (25), Ad rem (17), On Board (16), Core PR (15), 180 º PR oraz Euro RSCG (po 14) (tab.2) Tab. 2 Ciszewski PR 25 Ad rem 17 On Board 16 Core PR 15 180º PR 14 Euro RSCG Sensors 14 Tak komentują to dla PRoto Sebastian Hejnowski, dyrektor zarządzający Ciszewski Public Relations, Katarzyna Przewuska, managing director Euro RSCG Sensors i Norbert Kilen, strategic director On Board Public Relations, Bartosz Cholawo, executive PR director, 180 Public Relations (Grupa Leo Burnett Warszawa). Sebastian Hejnowski: Ciszewski Public Relations w 2007 roku odnotowała blisko 100% wzrost przychodów operacyjnych. Wiązało to się z zatrudnieniem znaczącej liczby nowych pracowników. Ostatni rok był też dla nas czasem zmiany struktur organizacyjnych i utworzenia nowych działów - relacji inwestorskich i szkoleń. Na naszym rynku coraz trudniej znaleźć doświadczone osoby aktywnie poszukujące pracy. Na przykład od dłuższego już czasu poszukujemy konsultanta public relations posługującego się biegle językiem 9
francuskim. Dynamiczny wzrost rynku PR spowodował również zaostrzenie rywalizacji między agencjami o pozyskanie najbardziej wartościowych pracowników. <br><br> Katarzyna Przewuska: Branża public relations stwarza dziś pracownikom doskonałe perspektywy rozwoju i budowania kariery. Liczba ofert pracy wzrasta proporcjonalnie do rosnącego zainteresowania usługami public relations, które widać choćby po liczbie organizowanych przetargów. W takiej sytuacji większa niż kiedyś aktywność agencji w obszarze komunikacji rekrutacyjnej jest zjawiskiem naturalnym. W Euro RSCG Sensors w roku 2007 przeprowadziliśmy cztery kampanie rekrutacyjne, zakończone pomyślnie. Wzmocniliśmy przede wszystkim dział komunikacji konsumenckiej, gdzie potrzeby rekrutacyjne były największe. W drugiej połowie roku rozpoczęliśmy poszukiwania lidera działu relacji inwestorskich. W roku 2007 zwiększyliśmy zatrudnienie o 20 proc., co wiązało się ze zdobyciem ośmiu nowych kontraktów długoterminowych. W roku 2008 planujemy zatrudnić przynajmniej cztery osoby - rozpoczęliśmy już poszukiwania na stanowiska account managera i specjalisty do działu komunikacji korporacyjnej. Norbert Kilen: Ubiegły rok był dla całej branży - w tym także dla On Board PR okresem bardzo szybkiego wzrostu. Przybywa nam nowych klientów, dotychczasowi powierzają nam prowadzenie nowych projektów. Słowem - mamy mnóstwo pracy. Rekrutacja w tej sytuacji staje się po prostu koniecznością. Cieszę się, że przy tej okazji przyciągamy najlepszych specjalistów z branży. Bartosz Cholawo: Proces rekrutacji jest jednym z podstawowych i stałych elementów zarządzania agencją. Przyjęcie nowego pracownika czy zmiana przez niego pracodawcy to poważne wybory, dlatego decyzji o zatrudnieniu nie podejmujemy pochopnie, za każdym razem poprzedzając ją dokładnym poznaniem możliwie wielu kandydatów. Rynek jest bardzo dynamiczny, pojawiają się nowe projekty i klienci, więc zapotrzebowanie na nowych pracowników ciągle utrzymuje się na wysokim poziomie. Pozostałe agencje szukające pracowników to między innymi: patrz link W analizowanym miesiącu pracowników i stażystów poszukiwały firmy i instytucje, w tym m.in.: patrzy link Ze względu na dużą rozbieżność w nazwach stanowisk zajmowanych przez PR-owców, nie została sformułowana zamknięta lista stanowisk. W tym miesiącu wymieniane były następujące nazwy stanowisk patrz link Metodologia badania Analiza ogłoszeń o pracę obejmuje publikacje z polskimi ofertami pracy w branży PR na różnych stanowiskach. Ogłoszenia pochodzą z: tytułów aktualnie monitorowanych przez Instytut Monitorowania Mediów (lista jest dostępna na stronie www.instytut.com.pl), źródła własnego ogłoszenia bezpośrednio przysłane do Redakcji PRoto, stron internetowych zawierających ogłoszenia o pracę: - www.pracuj.pl - www.hrk.pl 10
- www.press.pl - www.jobpilot.pl - www.aaaby.pl - www.gratka.pl - praca.onet.pl - www.jobsales.pl - www.wakaty.com.pl - www.topjobs.pl - www.jobs.pl - www.bigram.pl - www.grafton.pl - www.jobaid.pl Do analizy wybierane są ogłoszenia: - oferujące pracę dla PR-owców - z ogólnie rozumianej branży PR oraz z innych, wyspecjalizowanych dziedzin PR, np. eventy, konferencje prasowe: - oferujące pracę w działach marketingu / promocji, gdy w obowiązkach jest wymieniona obsługa PR. 11