Motywowanie BLOK I Katarzyna Urban WyŜsza Szkoła Biznesu, Zarządzanie Zasobami Ludzkimi 2011/2012 Gorzów Wlkp. Co to jest motywacja? KaŜda siła wzmacniająca i sterująca zachowaniem pracownika, powodująca wykonywanie przez niego pracy, zadania, projektu, planu, budŝetu etc Intencję zachowania stanowi zaspokojenie pewnej potrzeby lub teŝ osiągnięcie pewnego celu 1
Co kieruje motywacją? Potrzeby fizjologiczne, społeczne Zachęty czynniki sytuacyjne, które kierują zachowaniem w sposób pozwalający osiągnąć cel, czego konsekwencją jest zaspokojenie potrzeb Wzmocnienia zwiększają prawdopodobieństwo ponownego wystąpienia zachowania Współczesne teorie motywowania ludzi 1.Teorie bazujące na potrzebach 2
1.Teorie oparte na potrzebach 1. Piramida hierarchii potrzeb Maslowa 2. Teoria ERG Alderfera 3. Teoria Herzberga ( model dwuczynnikowy) 4. Teoria potrzeb kierowniczych McClellanda 1.1. Teoria hierarchii potrzeb Maslowa Potrzeby ludzkie ułoŝone są zgodnie z hierarchią ich waŝności Niezaspokojone potrzeby są motywatorami Zaspokojenie potrzeby oznacza zanik motywacji, potrzebne jest więc pojawienie się nowej potrzeby 3
1.1.Hierarchia/ piramida potrzeb Maslowa 1. Potrzeby fizjologiczne 2. Potrzeby bezpieczeństwa 3. Potrzeby przynaleŝności i miłości 4. Potrzeby szacunku 5. Potrzeba samorealizacji 1.2. Teoria ERG C. Alderfera 1. Potrzeby egzystencjalne ( istnienia) 2. Potrzeby związanie z relacjami ( więzi społeczne) 3. Potrzeby wzrostu i rozwoju 4
1.3. Teoria dwuczynnikowa (Fredricka Herzberga) motywacja satysfakcja Czynniki higieny Motywatory 1.4. Teoria potrzeb McClellanda Kierownicy mają trzy podstawowe rodzaje potrzeb: 1. Osiągnięć 2. PrzynaleŜności 3. Władzy 5
Współczesne teorie motywowania ludzi 2.Teorie instrumentalne 2.Teorie instrumentalne: Teoria Taylora: Ludzie są zmotywowani do pracy jeśli nagrody i kary są bezpośrednio związane z ich wydajnością Teoria Hulla: Działania skuteczne ( takie które pozwalają osiągnąć cele/ zaspokajać pewne potrzeby) są wykorzystywane ponownie w przypadku podobnych sytuacji 6
Współczesne teorie motywacji 3. Teorie poznawcze 3. Teorie poznawcze motywacji 1. Teoria sprawiedliwości Adamsa 2. Teoria oczekiwań Vrooma, Portera i Lawlera 3. Teoria celu Lathama i Locke 4. Teoria społecznego uczenia się Bandury 7
3.1Teoria sprawiedliwości S. Adams a Motywacja zaleŝy od percepcji sprawiedliwego traktowania w pracy Szacujemy stosunek wyniku do wkładu i porównujemy z proporcjami naszych współpracowników: 1. Inni >My napięcie niesłuszności 2. Inni=My poczucie słuszności 3.1.Teoria sprawiedliwości Adamsa cd: Wzory reakcji: 1. HOJNOŚĆ 2. WRAśLIWOŚĆ NA SŁUSZNOŚĆ 3. ROSZCZENIOWOŚĆ 8
3.2.Teoria oczekiwań Vrooma, Portera i Lawlera Motywacja jest zaleŝna od prawdopodobieństwa, Ŝe po nich przyjdzie czas na nagrodę, która będzie wartościowa i osiągalna 3.2.Teoria ustanawiania celów Edwina Locka 1. Zasadniczym źródłem motywacji jest pragnienie osiągnięcia celu 2. Jakie powinny być cele? Konkretne Trudne (ale nie zbyt trudne!) 3. Rola zaangaŝowania: Czynniki wewnętrzne Czynniki zewnętrzne Czynniki interaktywne Czynniki osobowościowe i sytuacyjne 9
3.2.Jak wpłynąć na poziom wykonania zadania? MODERATORY: 1. ZaangaŜowanie 2. SpręŜenie zwrotne 3. Poczucie sprawstwa 4. Zadanie nie jest zbyt trudne 3.3.Teoria społecznego uczenia się Bandury Motywatorami są wewnętrzne czynniki psychologiczne, zwłaszcza oczekiwania dotyczące wartości celów i moŝliwości ich realizacji przez jednostkę 10
4. Ogólne podejście do motywacji Teoria X i Y McGregora Teoria X ludzi trzeba zmuszać do działania Teoria Y ludzie potrafią pokierować swoimi działaniami na rzecz realizacji istotnych dla nich celów 11