SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM W ZABOROWIE 1. Wstęp Podstawą szkolnego programu profilaktyki jest działalność edukacyjna, która zawiera zadania z zakresu profilaktyki uniwersalnej i selektywnej. Skuteczna profilaktyka wymaga zaangażowania dzieci, młodzieży oraz całej społeczności szkolnej. Budowanie dobrych relacji między uczniami i ich rodzicami i nauczycielami oraz innymi pracownikami szkoły, podnoszenie ich kompetencji wychowawczych stanowi podstawę skutecznych działań wychowawczych i profilaktycznych. Podstawę do prowadzenia działalności profilaktycznej stanowi opracowywana w każdym roku szkolnym diagnoza w zakresie występujących w środowisku szkolnym czynników chroniących oraz czynników ryzyka. Czynniki chroniące to indywidualne cechy i zachowania uczniów, cechy środowiska społecznego i efekty ich wzajemnego oddziaływania, których występowanie wzmacnia ich potencjał zdrowotny i zwiększa odporność na działanie czynników ryzyka. Czynniki ryzyka to indywidualne cechy i zachowania uczniów, cechy środowiska społecznego i efekty ich wzajemnego oddziaływania, które wiążą się z wysokim prawdopodobieństwem wystąpienia zachowań ryzykownych, stanowiących zagrożenie dla ich prawidłowego rozwoju, zdrowia, bezpieczeństwa, funkcjonowania społecznego. Podstawa prawna Konwencja o Prawach Dziecka Konstytucja Rzeczpospolitej, Ustawa o Systemie Oświaty, Rozporządzenie w sprawie ramowego statutu szkoły publicznej, Rozporządzenie w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego, Rozporządzenie w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii. Statut szkoły 2. Cele ogólne: - przeciwdziałanie inicjacji używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych lub nowych substancji psychoaktywnych, - promocja zdrowia i zdrowego stylu życia, - zapobieganie, ograniczanie lub zaprzestanie podejmowania przez ucznia zachowań problemowych, - podejmowanie działań interwencyjnych. 1
2 3. Cele szczegółowe: - dostarczanie informacji na temat środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych lub nowych substancji psychoaktywnych, - wzmacnianie czynników chroniących i redukcja czynników ryzyka, - poprawianie funkcjonowania emocjonalnego i społecznego ucznia, - kształtowanie adekwatnych przekonań normatywnych dotyczących środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych lub nowych substancji psychoaktywnych, - promocję postaw prorodzinnych, - dostarczanie wiedzy i wspieranie rodzin w rozwiązywaniu problemów związanych z używaniem środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych lub nowych substancji psychoaktywnych, - kształtowanie i wzmacnianie norm przeciwnych używaniu środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych lub nowych substancji psychoaktywnych, podejmowaniu innych zachowań ryzykownych, - doskonalenie zawodowe nauczycieli w zakresie realizacji szkolnej interwencji profilaktycznej w przypadku podejmowania przez uczniów zachowań ryzykownych, - rozpoznawanie uczniów z grupy ryzyka w klasie. 3.Przy realizowaniu działań związanych z działalnością profilaktyczną szkoła współpracuje z: - Urzędem Gminy Leszno, - Komisją ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, - Ośrodkiem Pomocy Społecznej, - Poradnią Psychologiczno Pedagogiczną w Bliznem Jasińskiego, - Ośrodkiem Zdrowia MEDICOR, - Powiatową Stacją Sanitarno Epidemiologiczną, - Komendą Powiatową Policji, 1. Ewaluacja Ewaluacja jest procesem, podczas którego dane są zbierane, interpretowane i nadaje się im znaczenie. Bywa definiowana jako systematyczne badanie wartości. Dane uzyskane w toku ewaluacji służą do podejmowania decyzji, niosących zmiany jakościowe w działaniu. Celem ewaluacji jest określenie, czy program realizuje postawione mu zadania.
3 Sposoby i środki ewaluacji: - obserwacja zachowania uczniów, stopnia rozumienia i zinternalizowania norm, - frekwencja na zajęciach organizowanych przez szkołę (analiza dokumentów), - wyniki ewaluacji programu przeprowadzanej wśród uczniów i ich rodziców (ankieta, wywiad, rozmowa),ocena samopoczucia uczniów w szkole (ankieta, obserwacja, wywiad), Wskaźniki ewaluacji programu wychowawczego: Wskaźniki ilościowe: - frekwencja uczniów na zajęciach lekcyjnych. - liczba uczestników zajęć pozalekcyjnych, wychowawczych, edukacyjnych, terapeutycznych; procent ogółu uczniów. - liczba uczniów z problemami wychowawczymi. którzy podejmują zachowania problemowe, - liczba podejmowanych działań interwencyjnych związanych z podejmowaniem używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych lub nowych substancji psychoaktywnych, - liczba uczniów przystępujących do konkursów, liczba laureatów. - ilość wycieczek organizowanych przez szkołę. - liczba rodziców zaangażowanych w pracę - ilość uczniów skierowanych do poradni specjalistycznych, Wskaźniki jakościowe: - aktywność uczniów na zajęciach lekcyjnych i pozalekcyjnych. - umiejętności, wiadomości, postawy uczniów. - samopoczucie uczniów w klasie i szkole. - przyczyny nieobecności uczniów na zajęciach. - przestrzeganie zasad sformułowanych w programie. - postęp w zachowaniu i uczeniu się. - współpraca z rodzicami uczniów. - współpraca ze środowiskiem lokalnym. 6 Modyfikacja programu Program wychowawczy może ulec modyfikacji w wyniku przeprowadzanej ewaluacji i opracowywanej w każdym roku szkolnym diagnozie w zakresie czynników chroniących i ryzyka.
4 Klasy I III Zadanie Formy realizacji Terminy interaktywnych i warsztatów projekcja filmów, debaty, projekty, gazetki informacyjne elementy programów z: chemii biologii, spotkania ze specjalistą od uzależnień warsztaty, oceniania, realizacja programów profilaktycznych i promocji zdrowia. Uświadomienie zagrożeń wynikających z zażywania środków odurzających. Przekazywanie wiedzy o specyfice poszczególnych środków odurzających i ich interakcjach, wpływie i konsekwencjach zażywania środków chemicznych na organizm ludzki. Kształtowanie świadomości etapów fizycznego i psychicznego mechanizmu uzależniania się oraz różnic indywidualnych w tym zakresie ( w zależności od środka i predyspozycji danej osoby), Kształtowanie świadomości związki między odurzaniem się a: - chorobami np. AIDS, - patologiami społecznymi np. bezdomność, agresja w rodzinie, - wczesną inicjacją seksualną, - łamaniem prawa kradzieże, zastraszanie, handel narkotykami, Kształtowanie umiejętność rozpoznawania sytuacji niosących zagrożenie uzależnieniem od środków chemicznych: - presja środowiska, - wpływ mediów, Posiadanie wiedzy o specjalistach, instytucjach przeznaczonych do niesienia pomocy ludziom uzależnionym ( w środowisku lokalnym i poza nim). Kształtowanie świadomości zagrożeń płynących z Internetu: przemoc internetowa, pornografia dziecięca, uzależnienie od Internetu i gier komputerowych, podszywanie się pod cudzą tożsamość. wychowawczych w formie warsztatów i wykładów interaktywnych, kampanie społeczne, projekty, lekcje informatyki, rozmowy indywidualne z uczniami i rodzicami, przekazywanie informacji rodzicom. Osoby odpowiedzialne chemii, biologii
5 Przeciwdziałanie agresji słownej i fizycznej. Kształtowanie umiejętności rozpoznawania przyczyn własnej agresji, złości. Nauka kontrolowania negatywnych emocji oraz radzenia sobie z napięciami emocjonalnymi bez lekceważenia uczuć innych. Przeciwdziałanie niepożądanym zachowaniom w szkole (wagary, niska kultura słowna, niszczenie mienia szkolnego). Przeciwdziałanie zachowaniom destrukcyjnym tj. autoagresja, samookaleczenia. Konsekwencjach tych zachowań, ich wpływu na zdrowie i życie. zwracanie uwagi na wypowiedzi, spotkania z rodzicami, rozmowy indywidualne z uczniem i rodzicami, oceniania zwracanie uwagi na poprawność wypowiedzi, spotkania z rodzicami, rozmowy indywidualne z uczniem i rodzicami, oceniania Porady i konsultacje. Profilaktyka otyłości promowanie zdrowego odżywiania projekty, kampanie społeczne, realizacja programów profilaktycznych i promocji zdrowia. Podczas lekcji biologii i w-f. biologii i w-f
6 Kształtowanie świadomości odpowiedzialności za własne działania. Przekazywanie wiedzy o przepisach prawnych i procedurach obowiązujące w szkole, dotyczących posiadania, zażywania środków odurzających, Stosowanie Strategii działań wychowawczych zapobiegawczych i interwencyjnych wobec uczniów zagrożonych uzależnieniem, przestępczością i demoralizacją. spotkanie z przedstawicielem Policji, praca z przepisami prawnymi, oceniania. Kształtowanie wzorców zdrowego życia i spędzania wolnego czasu. Propagowanie aktywności fizycznej, stwarzanie warunków do rozwijania zainteresowań uczniów i realizacji ich potrzeb. Kształtowanie umiejętności interpersonalnych. Poznawanie sposobów skutecznej komunikacji oraz rozwiązywania konfliktów. Kształtowanie umiejętność obrony własnych poglądów i wartości; asertywność. Kształtowanie umiejętności bycia w grupie rówieśniczej oraz radzenia sobie z trudnościami (powiadamianie o zagrożeniu, udzielanie pomocy poszkodowanemu, odpowiedzialność za czyny, analizowanie braku przyczyn reakcji). Sportowe zajęcia pozalekcyjne, Organizowanie i prowadzenie przedmiotowych kół zainteresowań, udział w zawodach i konkursach, promowanie osiągnięć uczniów: - nagrody - gazetki, rozmowy z uczniami, oceniania. interakcyjnych i warsztatów, projekcja filmu, debata, warsztaty nt. asertywności, rozmowy indywidualne z uczniem, oceniania.
7 Dostarczanie aktualnych informacji nauczycielom nt. skutecznych sposobów prowadzenia działań profilaktycznych i wychowawczych związanych z przeciwdziałaniem używania środków odurzających, substancji psychotropowych, środków zastępczych lub nowych substancji psychoaktywnych oraz podejmowaniu innych zachowań ryzykownych przez uczniów. szkolenia Zgodnie z planem szkoleń Dyrektor psycholog Niniejszy program został przygotowany przez Radę Pedagogiczną i przekazany 1 marca 2016 r. Radzie Rodziców do uchwalenia. Rada Rodziców w porozumieniu a Radą Pedagogiczną uchwaliła program 8 marca 2016 r. Za Radę Pedagogiczną: Za Radę Rodziców: