Sprawozdanie z realizacji zadania 5 Tytoń, narkotyki, dopalacze - jak się przed tym bronić? W ramach realizacji 5 zadania konkursu Bezpieczna Szkoła Bezpieczny Uczeń w Zespole Szkół w Sułowie przeprowadzono w klasach konserwatoria na temat Tytoń, narkotyki, dopalacze - jak się przed tym bronić. Celami priorytetowymi realizowanych treści było poznanie przez uczniów podstawowych informacji związanych z profilaktyką uzależnień oraz rozumienie potrzeby walki z uzależnieniem. We wszystkich klasach nauczyciele wychowawcy przeprowadzili zajęcia, których celem było poznanie przez uczniów zagrożeń wynikających ze stosowania przez człowieka różnego rodzaju używek. W naszej szkole realizowane są programy profilaktyki palenia tytoniu, których Inicjatorem jest Państwowa Inspekcja Sanitarna we współpracy z resortem edukacji. Programy mają na celu zwiększenie wiedzy w zakresie odpowiedzialności za własne zdrowie i szkodliwości dymu tytoniowego oraz ukształtowania umiejętności i postaw asertywnych związanych z unikaniem czynnego i biernego palenia tytoniu. W kl. I-III szkoły podstawowej realizowany jest program edukacji antytytoniowej pt. "Nie pal przy mnie, proszę". Głównym celem tego programu kształtowanie u dzieci postaw odpowiedzialności za własne zdrowie, uświadomienie uczniom, że palenie tytoniu jest szkodliwe dla zdrowia, uwrażliwienie na szkodliwe oddziaływanie dymu papierosowego związane z biernym paleniem oraz wykształcenie u dzieci umiejętności radzenia sobie w sytuacjach, gdy inni ludzie przy nich palą. Program składa się z pięciu zajęć warsztatowych: 1. Co to jest zdrowie? Cel: zintegrowanie grupy oraz uporządkowanie i poszerzenie wiadomości na temat zdrowia. 2. Od czego zależy nasze zdrowie? Cel: kształtowanie postaw odpowiedzialności za własne zdrowie. 3. Co i dlaczego szkodzi zdrowiu? Cel: uświadomienie dzieciom, ze same mogą unikać szkodliwych dla zdrowia sytuacji oraz przekazanie informacji o biernym paleniu. 4. Co robić, gdy moje zdrowie jest zagrożone? Cel: wykształcenie u dzieci postawy gotowości do radzenia sobie w sytuacji, gdy ich zdrowie jest zagrożone. 5. Nie pal przy mnie, proszę. Cel: wykształcenie postawy obrony przed biernym paleniem, zdobycie przez dzieci umiejętności radzenia sobie w sytuacjach, gdy inni ludzie palą przy nich papierosy. 1
Program zrealizowany jest w oparciu o materiały dydaktyczne otrzymane z Państwowej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej w Zamościu. Podczas zajęć dzieciom towarzyszyła wiewiórka Wiki postać stworzona przez autorów programu. Uczniowie w ramach warsztatów dowiadywali się od czego zależy nasze zdrowie, co mu szkodzi i co można zrobić, gdy zdrowie jest zagrożone. Problematyka była im szczególnie bliska, gdyż przypadała na okres zwiększonej zachorowalności na grypę i choroby grypopochodne. Dzieci miały okazję swoje pomysły przedstawić w formie prac plastycznych. Chętnie podejmowały pracę w grupach. Miejmy nadzieję, że przeprowadzone zajęcia pozwolą im uniknąć sytuacji zagrażających ich zdrowiu. W kl. IV-VI i kl. I-III gimnazjum realizowany jest program profilaktyki palenia tytoniu Znajdź właściwe rozwiązanie, którego głównym celem jest zapobieganie paleniu tytoniu wśród uczniów starszych klas szkół podstawowych i gimnazjum. Natomiast cele szczegółowe programu to przede wszystkim zwiększenie wiedzy w zakresie szkodliwości dymu tytoniowego, kształtowanie umiejętności dbania o zdrowie własne i swoich bliskich oraz kształtowanie postaw asertywnych związanych z unikaniem czynnego i biernego palenia tytoniu. Program składa się z pięciu zajęć warsztatowych: 1. Poznajmy się bliżej. Cel: integracja grupy, wyłonienie liderów oraz uzasadnienie i wzmocnienie postaw zobowiązujących do niepalenia. 2. Laboratorium ciała. Cel: wskazanie na doskonałe funkcjonowanie ludzkiego organizmu oraz wskazanie na jego potrzeby, w tym przede wszystkim na konieczność zapewnienia prawidłowego żywienia i czystego powietrza. 3. Naucz się mówić nie. Cel: przekazanie podstawowych wiadomości na temat zachowań stanowczych, uczenie się rozpoznawania swoich zachowań oraz uświadomienie mechanizmu nacisku grupowego i uczenie się mówienia NIE. 4. Znajdź właściwe rozwiązanie. Cel: rozpoznawanie emocji przeżywanych w sytuacjach trudnych, uświadomienie mechanizmu konfliktu oraz rozwijanie umiejętności radzenia sobie z problemem. 5. Uwierz w siebie. Cel: wzmocnienie poczucia własnej wartości, wzbudzenie pozytywnego myślenia o sobie oraz kształcenie ważnych umiejętności w kontaktach z ludźmi. W ramach realizacji programu uczniowie klas gimnazjalnych przygotowali spektakl profilaktyczny na temat palenia tytoniu pt W trosce o zdrowie. Kolejnym ich działaniem było przygotowanie i przeprowadzenie debaty na temat palenia tytoniu na podstawie spektaklu profilaktycznego oraz pozyskanych informacji z zajęć warsztatowych. Następnie 2
uczniowie mieli za zadanie ułożyć tekst piosenki do znanej melodii w ogłoszonym konkursie na piosenkę o tematyce profilaktycznej Palenie szkodzi. Oprócz wymienionych działań uczniowie wykonywali plakaty, które miały za zadanie zniechęcić wszystkich palący do nałogu nikotynizmu i wykształcić postawę zobowiązującą do nie palenia oraz umożliwić uczniom zaprezentowania swojego talentu plastycznego poprzez prezentację wizualnej profilaktyki antynikotynowej. Szereg podjętych oddziaływań ma na celu uświadomienie uczniom, iż należy bezwzględnie odmawiać osobom częstującym, czy zachęcającym do sięgania po używki. Nauczyciele omawiali z uczniami zagrożenia dla zdrowia wynikające z palenia tytoniu jak też stosowania narkotyków i dopalaczy. W bieżącym roku szkolnym nasza szkoła przystąpiła do Programu Edukacyjnego Trzymaj formę organizowanego przez Główny Inspektorat Sanitarny i Polską Federację Producentów Żywności Związek Pracodawców. Celem programu jest edukacja w zakresie trwałego kształtowania prozdrowotnych nawyków wśród młodzieży szkolnej i ich rodzin poprzez promocję zasad aktywnego stylu życia i zbilansowanej diety. Adresatami programu są uczniowie gimnazjum oraz uczniowie klas V VI szkoły podstawowej, ich rodzice i opiekunowie. Treści programowe dotyczą: piramidy zdrowego żywienia, roli składników odżywczych, zasad zdrowego żywienia, skutków nieprawidłowego odżywiania się, praw konsumenta, znakowania produktów żywnościowych wartością odżywczą, znaczenia aktywności fizycznej dla zdrowia. W ramach programu w szkole realizowane są działania mające na celu kształtowanie postaw i zwiększanie zainteresowania problematyką prozdrowotną. W I okresie w ramach programu zostały przeprowadzone następujące działania: 1. Uczniowie kl. IIIa gimnazjum: Daria Kamińska, Michał Pawelec i Paulina Pasieka, realizowali projekt pod hasłem Zdrowy styl życia - co to znaczy? Podsumowaniem tego działania była prezentacja multimedialna zaprezentowana przed młodzieżą gimnazjalną i uczniami klas V VI składająca się z trzech bloków tematycznych: Zdrowy styl odżywiania, Życie bez nałogu, Ruch w życiu człowieka (prezentacja w załączniku). 2. Na lekcjach biologii i przyrody odbyły się pogadanki na tematy: Żywność a zdrowie, Etykieta źródłem informacji o produktach spożywczych. 3. Na lekcjach techniki uczniowie opracowali broszurki z przepisami sałatek owocowo-warzywnych. 3
4. Na lekcji języka angielskiego realizowany był temat: Owoce i warzywa w języku angielskim. 5. Uczennice gimnazjum: Daria Kamińska i Marlena Widz wykonały gazetkę informacyjną na temat zdrowego stylu życia. 6. Uczniowie szkoły podstawowej wykonali prace plastyczne na tematy Zdrowie na talerzu, Ruch to zdrowie, które zostały wyeksponowane w świetlicy szkolnej. 7. Do aktywności fizycznej zachęcały turnieje sportowe organizowane przez nauczycieli wychowania fizycznego. Propagowanie zdrowego stylu życia jest działaniem wychowawczym, długoterminowym i służy profilaktyce prozdrowotnej. Opracowała: Beata Mazurek pedagog szkolny 4
5