Program wychowawczy Zespołu Szkół Technicznych i Ogólnokształcących w Gliwicach
Spis treści: I. Podstawa prawna. II. Preambuła, cele wychowania. III. Misja szkoły. IV. Wizja szkoły. V. Model absolwenta. VI. Strategia wychowawcza szkoły. VII. Założenia programu wychowawczego. VIII. Powinności wychowawcze: zadania nauczyciela wychowawcy. IX. Zadania wychowanków uczniów. X. Zasady współpracy wychowawczej z rodzicami. XI. Samorząd szkolny. XII. Zasady współpracy wychowawczej ze środowiskiem lokalnym. XIII. Ceremoniał i tradycje szkolne. XIV. Metody i formy pracy wychowawczej. XV. Ewaluacja procesu wychowania.
I. Podstawa prawna. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z 2 kwietnia 1997r. (Dz.U. z 1997 r. nr 78 poz. 483 ze zm.); Konwencja o Prawach Dziecka, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych z 20 listopada 1989 r. (Dz.U. z 1991 r. nr 120 poz. 526); Ustawa z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 191 ze zm.); Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn.: Dz.U. z 2004 r. nr 256, poz. 2572 ze zm.); Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 2012 r. poz. 977); Ustawa z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 1286); Ustawa z dnia 29 lipca 2005r. o przeciwdziałaniu narkomanii (tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r. poz. 124); Ustawa z 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 298); Rozporządzenie MEN z 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. z 2013 r. poz. 532); Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz.U. z 2015 r. poz. 1249); Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 24 lipca 2015 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz.U. z 2015 r. poz. 1113); Ustawa z 4 sierpnia 2015r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi (Dz.U. z 2015 r. poz. 1286);
II. Preambuła, cele wychowania. Szkolny program wychowawczy został opracowany przy współpracy nauczycieli, uczniów oraz rodziców. Celem programu jest stworzenie jednolitej koncepcji wychowawczej zgodnej z obowiązującymi aktami prawnymi, oczekiwaniami oraz potrzebami środowiska szkolnego i lokalnego. Podmiotem wychowania i kształcenia jest uczeń. Szkoła jedynie wspomaga wychowawczą rolę rodzinę. Za realizację programu wychowawczego odpowiadają nauczyciele i pracownicy szkoły, uczniowie oraz rodzice. Funkcje wychowawcze szkoła wypełnia w oparciu o naczelny cel wychowania: wszechstronny rozwój osobowy ucznia. Szkoła wspomaga rozwój osobowy ucznia we wszystkich wymiarach: - intelektualnym - psychicznym - zdrowotnym - moralnym - kulturalnym - estetycznym - duchowym. Cele szczegółowe procesu wychowania: - rozwijanie pozytywnych cech osobowych ucznia (kultura, wrażliwość, dobroć, szacunek dla człowieka, a szczególnie dla osób chorych i starszych, tolerancja właściwie pojmowana), - przygotowanie ucznia do podejmowania dojrzałych decyzji, - wyrobienie u ucznia szacunku do wartości ogólnospołecznych, etycznych, religijnych, patriotycznych, - przygotowanie ucznia do sumiennego i odpowiedzialnego wykonywania powierzonej mu pracy, - przygotowanie do świadomego i czynnego udziału w życiu społecznym i obywatelskim III. Misja szkoły. Misją ZSTiO w Gliwicach jest wychowanie i wykształcenie młodego człowieka w duchu wartości humanistycznych, wyposażenie go w wiedzę i umiejętności niezbędne do kontynuowania nauki, współpracy i współdziałania z innymi. Wszystkie działania pracowników pedagogicznych i niebędących nauczycielami mają na celu wszechstronny rozwój jednostki jako istoty wolnej i odpowiedzialnej za efekty swoich działań, istoty poszukującej twórczych rozwiązań, asertywnej, wrażliwej na problemy innych, uczestniczącej w kulturze i świadomej swego miejsca w życiu. Kreujemy mądrego i odpowiedzialnego obywatela, dziedzica wielowiekowej tradycji oraz kultury polskiej i europejskiej.
IV. Wizja szkoły. - staramy się o miano szkoły bezpiecznej pod każdym względem, - tworzymy życzliwą, przyjazną atmosferę wśród uczniów, rodziców i nauczycieli, - stosujemy skuteczne metody pracy dydaktycznej z wykorzystaniem różnorodnych form, dążąc do zapewnienia warunków rozwoju każdego ucznia, - staramy się o ścisłą i aktywną współpracę z rodzicami uczniów i społecznością lokalną, - pomagamy naszym uczniom rozwijać się w sferze intelektualnej, duchowej, emocjonalnej, społecznej, fizycznej, - we wszystkich naszych działaniach pamiętamy o przestrzeganiu praw dziecka. - dbamy o rozwój zawodowy nauczycieli i nastawiamy się na ciągłe doskonalenie kompetencji zawodowych. V. Model absolwenta Zespołu Szkół Technicznych i Ogólnokształcących. Absolwent jest człowiekiem dojrzałym życiowo i przygotowanym do podjęcia nauki w wybranym kierunku, na wyższym etapie edukacji i do podjęcia pracy. Absolwent naszej szkoły umie: - postępować w oparciu o obowiązujące normy etyczno moralne, - być otwartym na różnorodne formy własnego rozwoju i potrafi przystosować się do zmieniających warunków zewnętrznych - rozwijać swą osobowość, - prezentować własny punkt widzenia, - uwzględniać poglądy innych, - mądrze korzystać z różnych źródeł informacji, - poprawnie i kulturalnie wypowiadać się w języku polskim, - posługiwać się w stopniu dobrym co najmniej jednym językiem obcym, - zastosować zdobytą wiedzę i umiejętności w nauce na wyższym etapie edukacji i w pracy zawodowej, - być otwartym na potrzeby innych, - efektywnie pracować w zespole, - świadomie korzystać z dóbr kultury, - współtworzyć rzeczywistość z najbliższym środowiskiem. Absolwent reprezentuje następujące postawy: - odpowiedzialności za siebie i innych, - patriotyzmu, - życia zgodnego z nauką, - dobroci, miłości - wolności, - pomocy najbliższym, - przekazywania dziedzictwa kulturowego, - życia w zespole ludzkim,
- poszanowania godności własnej i cudzej, - postawę człowieka mądrego, prawego i uczciwego. VI. Strategia wychowawcza szkoły. Szkoła umożliwia: - zdobycie wykształcenia, - rozpoznawanie i rozwijanie zainteresowań i uzdolnień uczniów, - poszukiwanie i odkrywanie na drodze rzetelnej pracy celów życiowych i wartości ważnych dla odnalezienia własnego miejsca w świecie, - przygotowanie się do rozpoznawania wartości moralnych, dokonywania wyborów i hierarchizacji wartości, - uczenie się szacunku dla dobra wspólnego jako podstawy życia społecznego oraz przygotowania się do życia w rodzinie, w społeczności lokalnej i w państwie w duchu przekazu dziedzictwa kulturowego i kształtowania postaw patriotycznych. - kształtowanie postaw dialogu, umiejętności słuchania innych i rozumienia ich poglądów Szkoła zapewnia: - warunki niezbędne do prawidłowego przebiegu edukacji, - poszanowanie praw ucznia, - warunki do wszechstronnego rozwoju osobowego w aspekcie intelektualnym, psychiczny, społecznym, zdrowotnym i estetycznym Szkoła wspomaga wszechstronny rozwój ucznia poprzez: - rozbudzanie ciekawości poznawczej, - inspirowanie do wyrażania własnych myśli i przeżyć, - uczenie samodzielności w rozwiązywaniu problemów, - motywację do ustawicznego kształcenia i samorozwoju, - kształtowanie zdolności twórczych, - uwrażliwianie na piękno, dobro i prawdę, - postępowanie wg. norm i zasad etyczno- moralnych i społeczno obyczajowych, - szkoła wspiera wychowanie prozdrowotne, rodzinne i społeczne. Zadaniem szkoły jest ocenianie zachowania ucznia, które polega na rozpoznawaniu przez wychowawcę klasy, nauczycieli oraz uczniów danej klasy stopnia respektowania przez ucznia zasad współżycia społecznego i norm etycznych. Szkoła informuje uczniów i rodziców o warunkach, sposobie i kryteriach oceniania zachowania, warunkach i trybie uzyskiwania wyższej oceny zachowania. VII. Założenia programu wychowawczego. 1. Założenia ogólne: - człowiek i jego godność stanowią naczelne wartości, - rodzice są pierwszymi i nie zastępowalnymi wychowawcami, - wychowawcy i inne instytucje winny ich wspierać w procesie wychowawczym, - wychowanie w naszej szkole ma charakter integralny, personalistyczny, spójny, indywidualny;
integralny obejmuje wszystkie sfery osoby ucznia (intelektualną, psychiczną, społeczną, zdrowotną, estetyczną, moralną i duchową), wiąże się ze zdobywaniem wiedzy i umiejętności, personalistyczny w centrum wychowania stawia osobę ucznia, spójny spójność działań pomiędzy szkołą i rodzicami oraz instytucjami wspierającymi wychowanie, indywidualny w wychowaniu uwzględniamy możliwości psychofizyczne ucznia. 2. Założenia szczegółowe: - w wychowaniu szkoła przyjmuje za podstawę uniwersalne zasady etyki, respektując chrześcijański system wartości i godność osoby ludzkiej, - dyrekcja, nauczyciele, wychowawcy i pozostali pracownicy oraz uczniowie tworzą dobrą, przyjazną atmosferę funkcjonowania społeczności szkolnej, - sposób zwracania się do siebie jest życzliwy i kulturalny, - wzory kultury zachowania i mowy czerpiemy z dziedzictwa wiary i kultury, bogactwa i piękna poezji, literatury oraz wzorców osobowych ludzi o wysokim autorytecie moralnym, - językiem obowiązkowym jest poprawny i kulturalny język polski pozbawiony jakichkolwiek wulgaryzmów, - szkoła organizuje obchody ważnych wydarzeń historycznych, narodowych i regionalnych, - w codziennym życiu w szkole i poza nią oddajemy szacunek symbolom narodowym i religijnym, - w sposób godny śpiewamy hymn państwowy, w sposób pobożny uczestniczymy w rekolekcjach wielkopostnych, - staramy się, aby każdy uczeń dbał o zdrowie, rozwijał sprawność fizyczną, uczył się kierować własnym postępowaniem, bronił się przed zagrożeniami niszczącymi zdrowie, - picie alkoholu, zażywanie i rozprowadzanie narkotyków oraz innych szkodliwych środków, palenie tytoniu, agresja i przemoc są zabronione, - wychowawcy, rodzice, pedagog i samorząd szkolny pomagają uczniom w trudnych sytuacjach dydaktycznych, psychiczno duchowych i materialnych, - szkoła świadczy pomoc pedagogiczną i medyczną (pedagog, pielęgniarka szkolna), - w szczególnych przypadkach szkoła kieruje uczniów do poradni specjalistycznych np. Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej, - uczniowie mogą rozwijać swoje zainteresowania i zdolności poprzez aktywny udział w zajęciach obowiązkowych oraz poprzez; przygotowanie i udział w konkursach, olimpiadach, wycieczkach, imprezach, uroczystościach szkolnych, przygotowanie sesji popularno naukowych, pracę w samorządzie klasowym i szkolnym, spotkania z osobami pełniącymi ważne funkcje społeczne i zawodowe (w tym z absolwentami). Szkoła gromadzi: dyplomy, puchary, fotografie oraz artykuły o ważnych i ciekawych wydarzeniach szkolnych. W szkole działa: Samorząd uczniowski, Szkolny Klub Sportowy.
VIII. Powinności wychowawcze : zadania nauczyciela wychowawcy. Nauczyciele w swojej pracy wychowawczej realizują zadania szkoły przedstawione w punkcie VI. Nauczyciele szanują i uczą szacunku do człowieka, kierują się prawdą i umiłowanie prawdy przekazują, uczą rozróżniać dobro i zło. Uczą miłości do ojczyzny i kultury narodowej, wspierają rozwój uczniów. Udzielają pomocy w pokonywaniu niepowodzeń szkolnych. Wszyscy pracownicy szkoły sprawują opiekę nad wychowankami a w szczególności : reagują na niewłaściwe zachowania uczniów, wymagają odpowiedzialnych postaw, dbają o estetykę pomieszczeń szkolnych, tworzą klimat rzetelnej pracy. Wychowawca klasowy: - przekazuje ogólnoludzkie wartości i wzorce postępowania, - tworzy warunki wspomagające rozwój ucznia - współpracuje z rodzicami, - rozwija umiejętności rozwiązywania problemów życiowych przez wychowanka - udziela porad w zakresie dalszego kształcenia i wyboru zawodu - ukierunkowuje zachowanie ucznia i koryguje przejawy negatywnych zachowań, - pomaga wytyczyć kierunek dalszego rozwoju, - troszczy się o stosunek ucznia do nauki, - analizuje przyczyny niepowodzeń szkolnych, - informuje rodziców o postępach w nauce i o zachowaniu, - wdraża do samooceny i samokontroli. Wychowawca klasowy: - jest człowiekiem o dużej kulturze osobistej i takcie pedagogicznym, - szanuje godność osobistą ucznia, nie narusza prywatności jego uczuć, - pozwala wyrażać własne poglądy, - jest wymagający od siebie i od uczniów, - jest konsekwentny, umiejętnie stosuje nagrody i kary. IX. Zadania wychowanków. Każdy uczeń jako członek społeczności szkolnej posiada określone prawa i obowiązki. Prawa: - prawo do uzyskania rzetelnej wiedzy, - możliwość zwracania się w sprawach szkolnych do wychowawcy, nauczycieli, dyrekcji w celu uzyskania pomocy, - prawo do rozwijania zainteresowań i zdolności, - do nauki w bezpiecznych, estetycznych i kulturalnych warunkach, - do aktywnego udziału we wszystkich dziedzinach życia szkoły, - do korzystania za zgodą dyrektora z pomocy i wyposażenia szkoły.
Obowiązki: - sumienna praca nad zdobywaniem wiedzy i umiejętności oraz kształtowanie własnej osobowości, - postępowanie zgodne z dobrem społeczności szkolnej, - punktualność i systematyczność, - dbałość o honor i tradycje szkoły, godne reprezentowanie szkoły w miejscach publicznych, - szacunek dla pracowników szkoły, koleżanek i kolegów, - przestrzeganie zarządzeń dyrekcji i poleceń wychowawcy, - kulturalne zachowanie w szkole i poza nią, - dbałość o sprzęt szkolny, pomoce, ład i porządek, - poszanowanie zdrowia własnego i innych, - zakaz palenia tytoniu, używania i rozprowadzania narkotyków oraz stosowania agresji i przemocy, przestrzeganie zasady trzeźwości, - społeczność uczniowską reprezentuje Samorząd Szkolny. X. Zasady współpracy wychowawczej z rodzicami. Pierwotne i największe prawa wychowawcze posiadają rodzice w stosunku do swoich dzieci. Nauczyciele wspierają rodziców w dziedzinie wychowania. Wynikają stąd dwie ważne konsekwencje: - kierunek działalności wychowawczej nie może być sprzeczny z wolą rodziców, - nauczyciele wychowawcy nie ponoszą wyłącznej i całkowitej odpowiedzialności za efekty wychowawcze. Rodzice uczestniczą w wychowawczych działaniach szkoły poprzez: - współtworzenie programu wychowawczego szkoły, - korzystanie z wiedzy i doświadczenia pedagogicznego nauczycieli i wychowawców oraz pedagoga, - udział w spotkaniach klasowych i indywidualnych z wychowawcą oraz nauczycielami, - w spotkaniach ogólnoszkolnych z dyrekcją, wychowawcami i pedagogiem, - uzyskiwanie od wychowawców i nauczycieli rzetelnej informacji o zachowaniu i osiągnięciach lub niepowodzeniach szkolnych dziecka, - uczciwe, rzetelne informowanie wychowawców o stanie zdrowia dziecka, o przyczynach nieobecności w szkole, o przyczynach niepowodzeń szkolnych (jeżeli są one znane rodzicom), - udział w zebraniach Rady Klasowej Rodziców i Rady Rodziców Szkoły, - udział w uroczystościach szkolnych. Rodzice mają prawo do informacji o warunkach, sposobie i kryteriach oceniania zachowania, warunkach i trybie uzyskania wyższej oceny klasyfikacyjnej zachowania.
XI. Samorząd szkolny. W kształtowaniu postawy społecznej uczniów istotne jest stworzenie warunków do współpracy pomiędzy gronem pedagogicznym a społecznością uczniowską. Organem prawnie do tego powołanym jest Samorząd Uczniowski. Jego zadania reguluje Ustawa o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 roku. Mówi ona między innymi, że: Samorząd tworzą wszyscy uczniowie danej placówki, zasady składu i powoływania S.U. przedstawia Regulamin S.U., Samorząd ma prawo do organizacji życia szkolnego, redagowania własnej gazety, przygotowania imprez kulturalnych, sportowych, oświatowych zgodnie z własnymi potrzebami i możliwościami szkoły, w porozumieniu z dyrektorem, Samorząd ma również prawo do wyboru swojego opiekuna, zgodnie z tymi postanowieniami w naszej szkole został powołany Samorząd Uczniowski. Może on liczyć na wszechstronną pomoc pedagogów i dyrekcji szkoły. Umożliwienie dostępu do środków, którymi dysponuje szkoła, pomoc w organizowaniu przedsięwzięć młodzieży, warsztaty kształcące umiejętności pracy w grupie. Program przygotowywany przez Samorząd Uczniowski powinien zawierać: zasady wyboru władz Samorządu, plan imprez kulturalnych, sportowych, rozrywkowych na dany rok szkolny, formy współpracy z reprezentantami innych organizacji na terenie szkoły, formy współpracy z przedstawicielstwami władz terenowych, reguły współdziałania w zakresie wpływu na oceny, wyróżnienia i kary. XII. Zasady współpracy wychowawczej ze środowiskiem lokalnym. Współpraca naszej szkoły ze środowiskiem lokalnym jest jedną z form postaw moralnych, kulturalnych i społecznych uczniów. Szkoła współpracuje z: Poradnią Psychologiczno Pedagogiczną, Parafią Św. Bartłomieja, Komendą Miejską Policji, Gliwickim Ośrodkiem Metodycznym, Politechniką Śląską, Absolwentami szkoły. kształtowania XIII. Ceremoniał i tradycje szkolne. Rozwojowi obyczajowości szkolnej i kształtowaniu właściwych postaw etycznych i patriotycznych służą następujące działania: rozpoczęcie i zakończenie roku szkolnego odbywa się uroczyście w obecności pocztu sztandarowego,
z okazji świąt narodowych, rocznic historycznych organizowane są akademie oraz wystawy, z okazji świąt Bożego Narodzenia oraz Świąt Wielkanocnych dyrektor szkoły składa życzenia świąteczne uczniom, nauczycielom i wszystkim pracownikom szkoły, w dniach poprzedzających Święta Bożego Narodzenia odbywa się spotkanie dla byłych i obecnych pracowników szkoły, uczniowie organizują klasowe spotkania wigilijne, pożegnanie absolwentów technikum i liceum oraz wręczenie świadectw, dyplomów i nagród odbywa się uroczyście z udziałem pocztu sztandarowego, rodzicom absolwentów, którzy otrzymują świadectwa z wyróżnieniem dyrektor wręcza listy gratulacyjne. XIV. Metody i formy pracy wychowawczej. lekcje wychowawcze jako zajęcia wychowawcy i uczniów danej klasy są podstawowym miejscem do szybkiej wymiany informacji, możliwości analizy problemów wychowawczych; ważnym elementem jest otwarta postawa wychowawcy na problemy młodzieży, lekcje przedmiotowe zajęcia, w czasie których na bazie podawanych wiadomości pojawiają się zagadnienia wychowawcze, zajęcia pozalekcyjne dodatkowe formy pracy w niewielkich grupach, gdzie spotyka się młodzież o określonych zainteresowaniach i umiejętnościach, które rozwija, akademie, rocznice związane ze świętami narodowymi przygotowywane wspólnie z młodzieżą, umożliwienie uczniom pracy na rzecz szkoły np. poprzez organ Samorządu Uczniowskiego, prowadzenie współpracy z przedstawicielami samorządu lokalnego udział w sesjach Rady Miasta, spotkania członków samorządu z przedstawicielami samorządów innych szkół w celu wymiany doświadczeń, pomysłów, apele, happeningi, konkursy, na których młodzież będzie mogła przedstawić swoje osiągnięcia, wiedzę, zagadnienia ich interesujące, ucząc się jednocześnie sposobu prowadzenia dyskusji, przedstawiania tematów, argumentacji, wyjścia do placówek kulturalnych lub organizacja wystaw prac plastycznych, inscenizacji teatralnych przygotowanych przez uczniów na terenie szkoły, indywidualna praca psychologiczno-pedagogiczna z uczniem, zajęcia integracyjne, zebrania wychowawców z rodzicami uczniów w celu wymiany informacji i uściślaniu współpracy; spotkania z pedagogiem szkolnym spotkania z ciekawymi ludźmi zachęcające do pracy nad sobą, do poznawania świata, odnajdywania autorytetów, organizowanie samopomocy uczniowskiej, wycieczki przedmiotowe i krajoznawcze integrujące zespół uczniowski, jak również zawierające w sobie sytuacje wychowawcze. osobisty, dobry przykład nauczyciela, obserwacja ucznia w różnych sytuacjach szkolnych i poza szkolnych,
praca ucznia w grupie, w zespole zadaniowym i praca indywidualna prelekcje, pogadanki, przygotowywanie się i udział w konkursach, olimpiadach i zawodach sportowych, organizowanie i udział w wycieczkach, imprezach i uroczystościach klasowych, szkolnych i międzyszkolnych, praca w samorządzie klasowym i szkolnym, redagowanie gazetek przedmiotowych, spotkanie z osobami pełniącymi ważne funkcje zawodowe i społeczne (w tym z absolwentami). XV. Ewaluacja procesu wychowania. Metody i formy kontroli: - anonimowa ankieta dla uczniów, nauczycieli i rodziców, - rozmowa z uczniem, rodzicami, nauczycielami, - analiza: wyników w nauce i zachowaniu, osiągnięć pracy pozalekcyjnej, czytelnictwa, osiągnięć sportowych, dokumentów szkolnych, - obserwacja ucznia w różnych sytuacjach, - interesowanie się losami absolwentów (np. wprowadzenie dnia absolwenta w szkole). Osoby odpowiedzialne za przeprowadzenie ewaluacji i wyciągnięcie wniosków do dalszej pracy: - dyrekcja, - wychowawcy, - pedagog, - osoby wyznaczone przez dyrektora szkoły. Przyjęty do realizacji uchwałą Rady Pedagogicznej w dniu.2016r. Przyjęty do realizacji uchwałą Rady Rodziców w dniu. 2016r.......... (miejscowość, data) ( pieczęć szkoły) ( pieczęć i podpis dyrektora)