Uwagi ogólne Opracowanie zawiera wyniki doświadczeń z odmianami buraka cukrowego prowadzonych w ramach systemu porejestrowego doświadczalnictwa odmianowego i rolniczego (PDOiR) z roku 2013 na tle wyników roku 2012. Doświadczenia zlokalizowano w 11 stacjach i zakładach doświadczalnych oceny odmian (SDOO, ZDOO). W celu określenia skutków braku ochrony chemicznej przed chorobami liści oraz wytypowania odmian, których plonowanie w mniejszym stopniu zależy od stosowania fungicydów, trzy doświadczenia zrealizowano jako dwuczynnikowe. Zamiarem było porównanie w nich plonowania odmian przy standardowej uprawie, tzn. z zastosowaniem ochrony chemicznej przeciwko chorobom liści oraz przy braku takiej ochrony (rys. 1). W doświadczeniach wysiano 19 odmian wpisanych do Krajowego Rejestru, w tym dziewięć zarejestrowanych w roku 2013. Wszystkie badane odmiany cechują się odpornością na rizomanię (wg deklaracji hodowców), wśród nich dziewięć także na chwościka buraka. Materiał siewny odmian zarejestrowanych przed rokiem 2013 pochodził z partii handlowych. Pobrany został z magazynów cukrowni (Nakło n. Notecią, Opalenica, Ropczyce, Środa Wlkp.). Nasiona odmian zarejestrowanych w roku 2013 pochodziły od hodowców. Otoczki nasion większości odmian zawierały insektycyd Montur Forte, czterech odmian Force Magna, i jednej Cruiser Force. Cztery doświadczenia były finansowane z budżetu COBORU, a pozostałe przez spółki cukrowe: Krajową Spółkę Cukrową S.A., Nordzucker Polska S.A., Pfeifer & Langen Polska S.A. i Südzucker Polska S.A. Poszerzoną laboratoryjną ocenę wartości siewnej nasion wykonano w UTP Bydgoszcz i SGGW Warszawa. W SGGW szczegółowo badano także wschody nasion wysianych w glebie w fitotronie. Polową energię i polową zdolność wschodów oceniano także w doświadczeniach założonych w SDOO i ZDOO. Wyniki badania nasion uzupełniają wyniki doświadczeń polowych (tab.1, 9). Przed siewem nazwy odmian zaszyfrowano i w trakcie wegetacji, zbioru i opracowania wyników występowały one pod nazwami kodowymi. Podczas szyfrowania zanotowano numery kodowe odmian wzorcowych (Manitou, Natura KWS, Sinan, Szach), bez późniejszego ujawniania ich nazw. Te same odmiany w roku 2013 tworzą wzorzec także w innych rodzajach doświadczeń odmianowych i umożliwiają pośrednie porównanie odmian na różnych etapach ich badań (PDOiR, rejestrowych, hodowlanych). W doświadczeniach stosowano standardowe herbicydy i insektycydy oraz chemiczną ochronę przeciwko chwościkowi buraka i innym chorobom liści powodowanym przez grzyby. Zebrane korzenie z wszystkich poletek przewieziono do laboratorium technologicznego SHR Straszków i Śmiłów, gdzie po dokładnym wypłukaniu zważono ich plony oraz pobrano próby miazgi do analiz. Analizy jakościowe wykonano w Straszkowie. Spośród trzech założonych doświadczeń dwuczynnikowych, plony zebrano tylko z dwóch; doświadczenie w SDOO Zybiszów uległy zniszczeniu przez intensywne opady i podtopienie roślin w początkowej fazie wegetacji. Natomiast wyniki doświadczenia w SDOO Przecław zostały zdyskwalifikowane po zbiorze, z powodu znacznego błędu. W opracowaniu nie zamieszczono wyników jedynego doświadczenia dwuczynnikowego z ZDOO Czesławice, w którym z powodu bardzo słabego pojawu chwościka buraka, nie stwierdzono pozytywnego efektu stosowania zabiegów fungicydowych. Ta seria w roku 2013 okazała się więc nieudana. Do syntezy włączono wyniki ośmiu doświadczeń jednoczynnikowych oraz poziomu z ochroną fungicydową z ZDOO w Czesławicach. Warunki wegetacji i wyniki doświadczeń Z powodu przedłużającej się zimy i opóźnienia prac polowych, doświadczenia założono dopiero pod koniec drugiej i w trzeciej dekadzie kwietnia, prawie 2 tygodnie później niż w roku 2012 (tab. 2). Dość wysoka temperatura i wystarczające uwilgotnienie gleby w tym okresie sprzyjały dobrym wschodom. Doświadczenia wykazały dobrą jakość nasion i małe różnice odmianowe w obsadzie roślin po zakończeniu wschodów, natomiast większe różnice pod względem wschodów polowych odnotowano średnio w miejscowościach. Polowa energia wschodów określana 4 dni po rozpoczęciu wschodów wyniosła średnio 55% i różnicowała odmiany w zakresie od około 45 do 65%; ostateczna polowa zdolność wschodów średnio z doświadczeń wyniosła 82% przy znacznie mniejszych różnicach odmianowych (tab. 1). Pod koniec maja i w czerwcu, w kilku miejscowościach, zwłaszcza w południowej i środkowej części kraju (Zybiszów, Głubczyce, Bezek, Przecław, Kościelna Wieś) wystąpiły ulewne deszcze. W Zybiszowie opady wystąpiły już na przełomie kwietnia i maja i spowodowały całkowite zniszczenie doświadczenia. W Przecławiu nastąpiło okresowe zalanie części poletek; w ZDOO Kościelna Wieś suma opadów była mniejsza, jednak jedno powtórzenie uległo zniszczeniu przez spływającą wodę. Z kolei w miesiącach letnich w tych rejonach notowano niedobór opadów przy wysokich temperaturach, co hamowało rozwój chwościka buraka. Bardziej korzystny rozkład opadów był w rejonach północnych (tab. 3). W okresie od września do zbiorów warunki były dość sprzyja-
-4- jące dla wegetacji buraka i częściowo zrekompensowały ubytki plonu wskutek niekorzystnej pogody w okresie wiosny i lata. Sezon wegetacyjny roku 2013 był mniej sprzyjający plonowaniu buraka aniżeli sezon roku 2012. Plon korzeni w doświadczeniach standardowych (z ochroną fungicydową) wyniósł średnio około 76 ton z ha i był o 11 ton z ha mniejszy niż w poprzednim roku; mniejszy okazał się również plon cukru. Zawartość cukru w korzeniach była niewiele niższa aniżeli w roku 2012. Jako korzystne zjawisko można uznać bardzo niską zawartość azotu szkodliwego w plonie oraz małe porażenie roślin przez chwościka buraka. Wyniki plonowania i głównych parametrów jakości technologicznej odmian zamieszczono w tabelach 5 i 6, a cechy oceniane w skali 9stopniowej oraz cechy uzupełniające w tabelach 7 i 8.
- 5 - Tabela 1 BURAK CUKROWY. Odmiany i doświadczenia. Rok zbioru 2013 Lp. Odmiana Rok zarejestrowania Zachowujący Wschody polowe pierwszy termin 1 2 3 4 ostatni termin 1 Alarm 2013 SES BE 10 80 2 Alegra 2012 Syngenta SE 22 82 3 Basilius 2013 Strube DE 34 86 4 Danuśka KWS 2010 KWS Saat AG DE 11 81 5 Finezja 2011 KHBC PL 17 83 6 Gellert 2013 Strube DE 31 86 7 Jampol 2013 KHBC PL 14 84 8 Konrad 2011 Strube DE 8 83 9 Manitou 2013 SES BE 11 81 10 Milton 2012 Maribo DK 24 84 11 Natura KWS 2012 KWS Saat AG DE 7 83 12 Pikador 2013 Maribo DK 20 83 13 Primavera KWS 2013 KWS Saat AG DE 20 84 14 Sinan 2012 Strube DE 9 79 15 Steffka KWS 2013 KWS Saat AG DE 16 84 16 SY Belana 2011 Syngenta SE 25 82 17 Szach 2012 KHBC PL 12 83 18 Tadeusz 2011 WHBC PL 7 79 19 Telimena 2013 WHBC PL 20 84 NIR przy = 0,05 6,8 3,2 Bilans doświadczeń: - założonych 11 - przyjętych do syntezy 9 Wszystkie odmiany są diploidalne i wg deklaracji hodowców odporne na rizomanię Kol. 1: uszeregowanie odmian w kolejności alfabetycznej Kol. 3: skróty nazw oznaczają: KHBC Kutnowska Hodowla Buraka Cukrowego sp. z o. o.; Maribo Maribo Seed International ApS; SES SESVANDERHAVE N.V./S.A.; Strube Strube GmbH & Co. KG; Syngenta Syngenta Seeds AB; WHBC Wielkopolska Hodowla Buraka Cukrowego sp. z o.o; Kol. 4: ocena odpowiednio: następnego dnia po ukazaniu się pierwszych wschodów i po 18 dniach; wyniki pochodzą z 10 doświadczeń Uwaga: uszczegółowiona ocena wartości siewnej nasion tabela 9
- 6 - Tabela 2 BURAK CUKROWY. Warunki polowe doświadczeń, terminy agrotechniczne i fenologiczne oraz ocena niektórych cech rolniczych w doświadczeniach. Lata zbioru 2013, 2012 Wyszczególnienie 2013 2012 1 2 3 Średnia rolnicza wartość gleb w 100 O skali IUNG 79 81 liczba doświadczeń Kompleks przydatności rolniczej gleb: - 1 pszenny bardzo dobry 2 3-2 pszenny dobry 4 6-3 pszenny wadliwy 1 1-4 żytni bardzo dobry 2 1 Odczyn gleby (ph w KCl): - powyżej 6,5 5 5-6,5-5,6 4 5 Zastosowanie fungicydów: - brak zabiegu 1 - - jeden zabieg 3 6 - dwa zabiegi 4 3 - trzy zabiegi 1 - - cztery zabiegi - 2 Zastosowanie herbicydów: - brak zabiegu - 1 - jeden zabieg 1 - - dwa zabiegi 1 2 - trzy zabiegi 5 4 - cztery zabiegi 1 3 - pięć zabiegów - 1 - sześć zabiegów 1 - Zastosowanie insektycydów: - brak zabiegu 2 3 - jeden zabieg 4 5 - dwa zabiegi 3 2 - trzy zabiegi - 1 Nawożenie mineralne: kg czystego składnika na 1 ha - P 2 O 5 średnio 62 89 - K 2 O średnio 134 119 - N średnio 104 123 - N najmniejsze 40 80 - N największe 130 170 Siew: data - średnio 22.04 10.04 - najwcześniejszy 19.04 4.04 - najpóźniejszy 24.04 18.04 Wschody: - średnio 1.05 25.04 - najwcześniejsze 27.04 21.04 - najpóźniejsze 4.05 29.04 Zbiór: - średnio 17.10 18.10 - najwcześniejszy 15.10 11.10 - najpóźniejszy 29.10 26.10 Okres wegetacji: liczba dni - średnio 169 175 - najkrótszy 159 167 - najdłuższy 177 186 Ocena wschodów: skala 9 o - średnio 8,3 8,4 - najniższa 7,6 7,6 - najwyższa 9,0 9,0 Ocena ulistnienia: - średnio 8,0 7,9 - najniższa 5,6 5,2 - najwyższa 8,9 9,0
cd. tabeli 2-7 - 1 2 3 Chwościk buraka: skala 9 o - średnio 8,0 6,9 - najniższa 7,1 5,0 - najwyższa 9,0 9,0 Korzenie drobne: % wagowy - średnio 0,6 2,1 - najniższy 0,0 0,0 - najwyższy 3,0 6,7 Liczba doświadczeń 9 11 Tabela 3 BURAK CUKROWY. Opady w okresie od 1 kwietnia do 30 września 2013 roku Suma opadów 1 IV-30 IX Miesięczne opady w roku 2013 (mm) Miejscowość % normy w norma (mm) 2013 IV V VI VII VIII IX 1 2 3 4 Lisewo 342 134 20 95 36,2 171 68 68 Chrząstowo 321 101 16 78 58 93 30 49 Głębokie 332 120 21 75 51 112 55 86 Słupia Wielka 313 125 20 89 89 67 33 91 Kawęczyn 317 139 50 131 106 17 59 79 Kościelna Wieś 313 114 27 95 82 25 65 64 Czesławice 390 98 53 103 107 44 27 50 Bezek 384 130 55 114 143 82 14 90 Głubczyce 414 119 52 134 143 16 53 94 Kol. 2: norma = średnia za okres 1967-2012 Tabela 4 BURAK CUKROWY. Plon i jakość korzeni wzorca oraz ocena wschodów w doświadczeniach. Lata zbioru 2013, 2012 Wyszczególnienie 2013 2012 zakres średnia średnia (od-do) 1 2 3 zakres (od-do) dt z ha Plon korzeni 786 726-909 863 754-1010 Plon biologiczny cukru 145,0 132,2-164,4 160,6 136,5-195,1 Plon technologiczny cukru 131,3 118,3-149,4 145,1 121,0-175,4 Zawartość cukru polarymetryczna 18,4 17,3-19,5 18,6 17,4-20,2 Zawartość cukru oczyszczonego 16,7 15,3-17,8 16,8 15,5-18,5 mval/1000g Zawartość azotu -aminokwasowego 11,3 6,6-18,2 20,9 9,8-42,8 Wschody polowe po 4 dniach* 55,1 26,8-87,6 58,0 18,2-76,3 Wschody polowe po 14 dniach* 82,5 60,4-93,2 83,1 68,2-94,4 Kol. 1: * dane dotyczą średniej ogólnej z doświadczeń
Tabela 5 BURAK CUKROWY. Plon korzeni i cukru odmian oraz zawartość cukru. Lata zbioru 2013, 2012 Lp. Odmiana Plon korzeni (dt z ha) Zawartość cukru Plon biologiczny cukru (dt z ha) Plon technologiczny cukru (dt z ha) Plon korzeni Plon biologiczny cukru Plon technologiczny cukru odchylenia od wzorca % wzorca 2013 2012 2013 2012 2013 2012 2013 2012 2013 2012 2013 2012 2013 2012 1 2 3 4 5 6 7 8 Średnia ogólna 758 869 18,5 18,4 139,9 159,7 126,6 143,7 758 869 139,9 159,7 126,6 143,7 Wzorzec 786 863 18,4 18,6 145,0 160,6 131,3 145,1 786 863 145,0 160,6 131,3 145,1 1 Alarm -44 0,3-5,8-4,6 94 96 97 2 Alegra -61 2-0,1-0,2-12,1-1,2-11,6-1,4 92 100 92 99 91 99 3 Basilius 2 0,0 0,1 0,6 100 100 101 4 Danuśka KWS -25 15 0,5 0,3-1,0 5,2-1,4 3,9 97 102 99 103 99 103 5 Finezja -51 61 0,1-0,4-8,7 7,3-8,3 4,7 94 107 94 105 94 103 6 Gellert -27 0,7-0,1 1,1 97 100 101 7 Jampol -23 0,2-3,1-3,2 97 98 98 8 Konrad -61 13-0,2-0,4-12,5-0,9-11,1-1,0 92 102 91 99 92 99 9 Manitou -23 0,6 0,1 1,0 97 100 101 10 Milton -31 13-0,2-0,3-7,6 0,0-7,3 0,0 96 102 95 100 95 100 11 Natura KWS 5 62-0,3-0,2-0,8 9,8-1,5 7,9 101 107 99 106 99 106 12 Pikador -76 0,5-10,2-8,6 90 93 93 13 Primavera KWS -2-0,4-3,2-4,4 100 98 97 14 Sinan 6 38-0,3-0,6-1,7 2,0-1,3 2,0 101 104 99 101 99 101 15 Steffka KWS -70 0,1-12,3-11,1 91 92 92 16 SY Belana -44 1-0,3-0,5-10,5-3,9-10,2-4,0 95 100 93 98 92 97 17 Szach 12 45 0,0-0,1 2,4 7,1 1,8 5,3 102 105 102 104 101 104 18 Tadeusz -23 27-0,4-0,6-7,7-0,7-7,9-1,7 97 103 95 100 94 99 19 Telimena 9-0,3-1,4-2,0 101 99 99-8 - Liczba doświadczeń 9 11 9 11 9 11 9 11 9 11 9 11 9 11 NIR przy = 0,05 dt z ha 30,9 34,9 5,78 6,31 5,32 5,66 % 0,22 0,24 4,1 4,0 4,1 3,9 4,2 3,9 Kol. 1: wzorzec: 2013 Manitou, Natura KWS, Sinan, Szach; 2012 Natura KWS, Pasja, Sokrates, Szach; uporządkowanie odmian w kolejności alfabetycznej
Tabela 6 BURAK CUKROWY. Zawartość składników melasotwórczych i wskaźniki wartości technologicznej odmian. Lata zbioru 2013, 2012 Lp. Odmiana N - aminokwasowy Zawartość (mval/1000g) K Na Współczynnik alkaliczności soku Zawartość cukru oczyszczonego Strata cukru w melasie Wydajność cukru odchylenia od wzorca 2013 2012 2013 2012 2013 2012 2013 2012 2013 2012 2013 2012 2013 2012 1 2 3 4 5 6 7 8 Średnia ogólna 11,7 20,2 37,0 37,0 2,6 2,2 3,73 2,49 16,7 16,5 1,2 1,2 90,5 90,0 Wzorzec 11,3 20,9 36,6 36,2 2,5 2,0 3,87 2,33 16,7 16,8 1,1 1,2 90,5 90,3 1 Alarm -0,5-1,6-0,3-0,03 0,4-0,1 0,5 2 Alegra 1,8-1,5 1,1 0,6 0,6 0,6-0,45 0,18-0,2-0,2 0,1 0,0-0,5-0,2 3 Basilius -0,6-1,6-0,5-0,02 0,1-0,1 0,4 4 Danuśka KWS 1,7 1,0 1,8 2,0 0,9 0,8-0,38 0,06 0,4 0,2 0,1 0,1-0,3-0,4 5 Finezja 0,5-0,2 1,3 4,7 0,6 0,5-0,16 0,41 0,0-0,6 0,1 0,2-0,3-1,2 6 Gellert -1,1-2,2-0,3 0,13 0,8-0,1 0,8 7 Jampol 1,8 1,9-0,4-0,39 0,1 0,1-0,3 8 Konrad 0,8-1,5-1,2-1,0-0,3 0,1-0,57 0,21-0,1-0,4 0,0 0,0 0,1 0,0 9 Manitou -0,5-1,7-0,2-0,08 0,7-0,1 0,7 10 Milton 0,2-2,2 0,6-0,6-0,1 0,6-0,17 0,32-0,3-0,3 0,0 0,0-0,2-0,1 11 Natura KWS 0,9-0,5 2,3 2,5-0,2-0,1-0,01 0,18-0,4-0,2 0,1 0,1-0,6-0,5 12 Pikador -0,2-0,4-0,5-0,10 0,6 0,0 0,5 13 Primavera KWS 0,8 3,7 0,2-0,06-0,5 0,1-1,0 14 Sinan -1,2-0,8-1,5-1,1 0,0 0,2 0,27 0,10-0,3-0,5-0,1 0,0 0,2-0,1 15 Steffka KWS -1,5 0,2 0,2 0,43 0,1 0,0 0,1 16 SY Belana 1,7-0,2 0,8-0,1 0,5 0,7-0,43-0,05-0,3-0,5 0,1 0,0-0,5-0,4 17 Szach 0,8 2,7 0,8 2,4 0,4 0,5-0,17-0,17 0,0-0,3 0,0 0,1-0,2-0,8 18 Tadeusz 1,8 0,8 1,4 1,7 0,1 0,1-0,52-0,08-0,5-0,7 0,1 0,1-0,6-0,7 19 Telimena 0,7 1,2 0,1 0,01-0,4 0,1-0,5-9 - Liczba doświadczeń 9 11 9 11 9 11 9 11 9 11 9 11 9 11 NIR przy = 0,05 1,13 1,84 1,32 1,35 0,37 0,35 0,39 0,24 0,24 0,26 0,05 0,06 0,33 0,39 Kol. 1: wzorzec: 2013 Manitou, Natura KWS, Sinan, Szach; 2012 Natura KWS, Pasja, Sokrates, Szach
Tabela 7 BURAK CUKROWY. Ważniejsze cechy rolniczo-użytkowe odmian. Lata zbioru 2013, 2012 Lp. Odmiana Ocena (skala 9 o ) wschodów po przerywce ulistnienia przed zbiorem odchylenia od wzorca Pośpiechy 2013 2012 2013 2012 2013 2012 2013 2012 2013 2012 1 2 3 4 5 6 Średnia ogólna 8,3 8,4 8,2 8,3 8,0 7,9 8,0 7,6 0,08 0,03 Wzorzec 8,2 8,4 8,3 8,3 8,1 7,9 8,1 7,5 0,01 0,00 1 Alarm 0,0 0,0 0,1-0,1 0,07 2 Alegra 0,2 0,0-0,2-0,1-0,5-0,1 0,1 0,1-0,01 0,00 3 Basilius 0,3 0,0 0,0 0,1-0,01 4 Danuśka KWS -0,3 0,0-0,2 0,1-0,5-0,3-0,3 0,2-0,01 0,00 5 Finezja 0,1-0,2 0,2-0,2-0,2 0,1-0,2 0,2 0,45 0,24 6 Gellert 0,3 0,0-0,1 0,0-0,01 7 Jampol -0,1 0,0 0,2 0,0 0,03 8 Konrad 0,0 0,1 0,0 0,2 0,2-0,1 0,0 0,0 0,01 0,00 9 Manitou 0,0 0,0 0,2 0,1-0,01 10 Milton 0,0 0,1 0,1-0,2-0,2 0,2-0,1 0,1-0,01 0,00 11 Natura KWS 0,1-0,2-0,1-0,2 0,1 0,1 0,0 0,3-0,01 0,00 12 Pikador 0,2-0,2-0,2-0,3 0,03 13 Primavera KWS 0,3 0,1-0,1 0,0-0,01 14 Sinan -0,1 0,3 0,0 0,1-0,1 0,1 0,1 0,1 0,03 0,00 15 Steffka KWS 0,0 0,0 0,0 0,1 0,03 16 SY Belana -0,1-0,3 0,0-0,4 0,0 0,2 0,0 0,5 0,01 0,24 17 Szach -0,1 0,0 0,1 0,1-0,2-0,2-0,1-0,1-0,01 0,00 18 Tadeusz -0,2 0,1-0,2 0,1-0,4 0,1-0,1 0,4 0,67 0,00 19 Telimena 0,2 0,1-0,1 0,2 0,09 Liczba doświadczeń 6 7 6 5 9 10 9 11 5 2-10 - Kol. 1: wzorzec: 2013 Manitou, Natura KWS, Sinan, Szach; 2012 Natura KWS, Pasja, Sokrates, Szach Kol. 2-5: ocena w skali 9-stopniowej, gdzie 9 oznacza stan najlepszy; pominięto doświadczenia, w których oceny wszystkich odmian były optymalne
Tabela 8 BURAK CUKROWY. Porażenie odmian przez choroby oraz udział korzeni drobnych. Lata zbioru 2013, 2012 Choroby liści Udział korzeni drobnych Lp. Odmiana chwościk buraka (skala 9 o ) wagowy liczbowy odchylenia od wzorca 2013 2012 2013 2012 2013 2012 1 2 3 4 Średnia ogólna 8,0 6,9 0,6 2,1 2,5 2,9 Wzorzec 7,9 6,8 0,6 1,8 2,1 3,2 1 Alarm 0,0-0,1 0,2 2 Alegra 0,6 0,5 0,0-0,6 1,1-0,7 3 Basilius -0,1 0,0-0,1 4 Danuśka KWS -0,2-0,1-0,2-0,9 0,0-1,3 5 Finezja -0,2 0,1 0,1 3,2 0,7-0,1 6 Gellert 0,1 0,0 0,9 7 Jampol 0,2 0,6 1,8 8 Konrad 0,4 0,4 0,2 3,2 1,1-0,5 9 Manitou 0,0 0,0 0,1 10 Milton 0,2 0,3 0,4 1,7 1,2-0,9 11 Natura KWS 0,2 0,4-0,1-0,6-0,4-1,0 12 Pikador -0,1 0,4 1,1 13 Primavera KWS 0,6 0,1 0,0 14 Sinan 0,1-0,1-0,2-0,4 0,3-0,6 15 Steffka KWS 0,7 0,0 0,3 16 SY Belana 0,6 0,8-0,2-0,3-0,1-0,1 17 Szach -0,3-0,2 0,3 0,4 0,1-0,3 18 Tadeusz 0,3 0,3 0,0-0,7 0,5-0,5 19 Telimena 0,1-0,3-0,2 Liczba doświadczeń 7 10 7 7 6 7-11 - Kol. 1: wzorzec: 2013 Manitou, Natura KWS, Sinan, Szach; 2012 Natura KWS, Pasja, Sokrates, Szach Kol. 2: ocena w skali 9-stopniowej, gdzie 9 oznacza stan najlepszy; w 2013 roku żółtaczka wirusowa oraz mączniak prawdziwy wystąpiły sporadycznie i w małym nasileniu
Tabela 9 BURAK CUKROWY. Ocena wartości siewnej nasion. Rok zbioru 2013 Lp. Odmiana LZK temp. 15 o C, wilg. 40% LZK temp. 10 o C, wilg. 65%, 6 dni Wschody polowe fitotron pole 4 dni 14 dni 12 dni 21 dni PEW PZW SIW Kalibraż 3,50-4,75 mm 1 2 3 4 5 6 7 1 Alarm 20,8 98,0 1,3 16,7 85,5 10,0 80,0 7,4 100,0 2 Alegra 92,3 98,8 72,3 72,2 94,5 22,3 82,1 35,2 99,5 3 Basilius 98,8 99,0 87,8 100,0 100,0 33,5 85,7 44,2 100,0 4 Danuśka KWS 64,3 98,8 1,3 13,3 96,7 11,4 80,9 12,7 98,5 5 Finezja 65,0 98,8 37,3 82,2 98,9 16,8 82,9 27,3 99,8 6 Gellert 90,0 99,3 48,8 95,6 100,0 31,0 85,6 37,1 99,2 7 Jampol 61,8 97,8 4,0 5,5 100,0 13,5 84,1 12,3 100,0 8 Konrad 9,8 99,0 0,3 5,4 96,7 7,9 82,5 3,9 98,9 9 Manitou 21,8 99,0 7,0 25,6 87,8 11,4 80,6 9,7 99,6 10 Milton 72,0 99,8 51,3 78,9 100,0 23,6 83,5 31,2 100,0 11 Natura KWS 12,8 98,8 0,0 0,0 96,7 7,1 82,5 3,4 97,8 12 Pikador 87,0 100,0 58,8 65,6 97,8 19,5 83,4 31,3 99,9 13 Primavera KWS 59,8 100,0 43,0 77,7 98,9 20,3 84,2 27,6 99,4 14 Sinan 3,8 97,3 1,3 0,0 94,4 9,3 78,5 3,0 99,6 15 Steffka KWS 64,0 96,3 54,3 82,2 97,8 15,5 84,3 28,9 100,0 16 SY Belana 94,0 98,8 80,3 67,7 97,8 25,1 81,5 36,5 98,3 17 Szach 43,8 98,3 14,8 21,1 96,5 11,5 82,8 12,8 99,8 18 Tadeusz 8,0 97,0 0,0 0,0 90,0 7,0 79,0 2,8 99,8 19 Telimena 67,8 99,0 83,0 56,7 97,8 19,5 84,2 30,8 99,5 Średnia 54,6 98,6 34,0 45,6 96,2 16,6 82,5 21,0 99,5 Lokalizacja doświadczeń UTP SGGW Komentarz: - 12 - SDOO/ZDOO (10 doświadczeń) SGGW W 2013 r. zakres badań materiału siewnego 19 odmian w doświadczeniach porejestrowych obejmował: laboratoryjną zdolność kiełkowania w temperaturze 15 o C przy wilgotności podłoża 40, 65 i 80%, a także w temp. 10 o C przy wilgotności podłoża 65% (wykonane w Katedrze Genetyki i Hodowli Roślin UTP w Bydgoszczy) oraz ocenę wschodów (wykonaną w fitotronie, w Katedrze Fizjologii Roślin SGGW i ocenę wschodów polowych we wszystkich doświadczeniach polowych). Ponadto w laboratorium SGGW zbadano kalibraż nasion. Na podstawie uzyskanych wyników obliczono syntetyczny indeks wigoru (SIW). Objaśnienia do tabeli 9: Kol. 2: Ocena po 4 i 14 dniach kiełkowania przy wilgotności podłoża 40% pełnej pojemności wodnej podłoża Kol. 3: Ocena po 6 dniach kiełkowania przy normalnej wilgotności podłoża (65%) i temperaturze obniżonej do 10 o C Kol. 4: % siewek 12 i 21 dni po siewie w fitotronie Kol. 5: PEW % siewek nazajutrz po zauważeniu pierwszych wschodów, PZW % siewek przy ostatnim liczeniu Kol. 6: Syntetyczny indeks wigoru, obliczony na podstawie kiełkowania po 4 dniach w warunkach obniżonej wilgotności podłoża (kol. 2), temperatury (kol. 3) oraz wschodów w fitotronie po 12 dniach od siewu (kol. 4) i polowej energii wschodów w 10 SDOO/ZDOO (kol. 5). Podstawą do wyliczenia SIW była suma wyników dla danej odmiany z tym, że wyniki z kol. 2 i 3 (laboratoryjne) oraz z kol. 4 (fitotronowe) podzielono przez 2, ponieważ są one wyższe, niż dane z kol. 5 (polowe). Uwzględnienie bezwzględnych wyników z wszystkich czterech kolumn spowodowałoby nadreprezentację wyników laboratoryjnych. Przykład: dla odmiany Alarm SIW wynosi [(20,8 + 1,3 + 16,7):2 + 10,0]: 4 = 7,4