12. Łubin wąskolistny

Transkrypt

1 12. Łubin wąskolistny Uwagi ogólne Aktualnie w KR znajduje się 27 odmian łubinu wąskolistnego, które w większości badano w doświadczeniach PDO, realizowanych ze środków budżetowych. Odmiany te podzielono na trzy grupy różniące się cechami morfologicznymi (np. typem wzrostu), a także użytkowymi (np. zawartością alkaloidów). Dwadzieścia jeden z badanych odmian należy do grupy o niesamokończącym typie wzrostu i niskiej zawartości alkaloidów, trzy odmiany to formy samokończące. Na terenie naszego województwa doświadczenia z łubinem wąskolistnym założono w SDOO Wrócikowo. Podobnie jak w latach ubiegłych w celu poszerzenia informacji o badanych odmianach opracowanie zostało wzbogacone o dane z ZDOO Marianowo, z sąsiedniego województwa podlaskiego. Doświadczenia prowadzone były w 4 powtórzeniach, na jednym poziomie agrotechnicznym bez ochrony fungicydowej. Wyniki doświadczeń Rok był nieco korzystniejszy do uzyskania wyższych plonów łubinu niż rok ubiegły, szczególnie w ZDOO Marianowo. W SDOO Wrócikowo plon nasion zbliżony do roku ubiegłego. Wśród odmian o niesamokończącym typie wzrostu, najwyższe plony osiągnęły odmiany: w SDOO Wrócikowo, Kurant, Tango i badana pierwszy rok odmiana Samba, a w ZDOO Marianowo Neptun i nowa odmiana Neron. Wśród odmian o samokończącym typie wzrostu zarówno we Wrócikowie jak i Marianowie była odmiana Regent. W tabeli nr 5 przedstawiono również wyniki plonowania łubinu wąskolistnego uzyskane w kraju, gdzie dominującymi odmianami są nowe odmiany Samba i Neron, a także wcześniej badane Rumba oraz Bolero. Analiza ostatniego trzylecia wykazała, iż pod względem plonowania znaczącą przewagę nad pozostałymi odmianami uzyskały Tango, Rumba, Wars, Salsa, Neptun, Kurant oraz samokończąca odmiana Regent. W roku najwyższą masą tysiąca nasion (MTN) cechowały się: Samba, Rumba, Bolero, Kurant, a najniższą (MTN) odmiany Heros, Dalbor i Boruta.

2 Tabela 1. Łubin wąskolistny. Odmiany badane. Rok zbioru: Lp. Odmiana Kod kraju pochodzenia Rok wpisania do Krajowego rejestru * Hodowca (jednostka prowadząca hodowlę zachowawczą lub dla odmian zagranicznych krajowy przedstawiciel) 1. Kalif PL 2006 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Smolice 146; PL63740 Kobylin 2. Neptun PL 2009 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Smolice 146; PL63740 Kobylin 3. Dalbor PL 2011 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Smolice 146; PL63740 Kobylin 4. Heros PL 2011 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Smolice 146; PL63740 Kobylin 5. Tango PL 2012 Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; PL63004 Tulce 6. Kurant PL 2014 Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; PL63004 Tulce 7. Wars PL 2014 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Smolice 146; PL63740 Kobylin 8. Lazur PL 2015 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Smolice 146; PL63740 Kobylin 9. Rumba PL 2015 Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; PL63004 Tulce 10. Salsa PL 2015 Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; PL63004 Tulce 11. Bolero PL 2016 Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; PL63004 Tulce 12. Jowisz PL 2016 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Smolice 146; PL63740 Kobylin 13. Koral PL 2016 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Smolice 146; PL63740 Kobylin 14. Tytan PL 2016 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Smolice 146; PL63740 Kobylin 15. Neron PL Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Smolice 146; PL63740 Kobylin 16. Roland PL Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Smolice 146; PL63740 Kobylin 17. Samba PL Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; PL63004 Tulce 18. Sonet PL 1999 Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; PL63004 Tulce. 19. Boruta PL 2002 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Smolice 146; PL63740 Kobylin 20. Regent PL 2009 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Smolice 146; PL63740 Kobylin * według Listy odmian roślin rolniczych wpisanych do krajowego rejestru w Polsce Tabela 2. Łubin wąskolistny. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: Miejscowość SDOO Wrócikowo pow. Olsztyn ZDOO Marianowo woj. podlaskie Kompleks rolniczej przydatności żytni dobry żytni dobry gleby Klasa bonitacji gleby IVa IVa ph gleby w KCl 6,9 6,1 Przedplon pszenica jara pszenica jara Data siewu Obsada nasion (szt./m 2 ) Data zbioru Nawożenie mineralne N P 2 O 5 (kg/ha) (kg/ha) 40 K 2 O (kg/ha) Środki 65 ochrony roślin Zaprawa nasienna (nazwa) Vitavax 200 FS Vitavax 200 FS Herbicyd (nazwa, dawka/ha) Boxer 800 EC (3,5 l) Afalon Dyspersyjny 450 SC (1,5 l) Insektycyd (nazwa, dawka/ha) Inne zabiegi Inne zabiegi (nazwa) nitragina nitragina 60 90

3 Tabela 3. Łubin wąskolistny. Wyniki ogólne doświadczeń. Rok zbioru Lp. Wyszczególnienie Wrócikowo Marianowo 1. Termin początku kwitnienia (data) Termin dojrzałości technicznej (data) Wysokość roślin (cm) Wyleganie roślin w fazie końca kwitnienia (skala 9 o ) Wyleganie przed zbiorem (skala 9 o ) Masa 1000 nasion (g) Wilgotność nasion podczas zbioru (%) 15,2 16,5 8. Choroby Antraknoza (skala 9 o ) Plon nasion (przy wilgotności 15%) dt/ha 31,5 32,5 Wyniki średnie z wszystkich badanych odmian Skala 9 : 9 oznacza stan najkorzystniejszy, 1 oznacza stan najmniej korzystny Tabela 4. Łubin wąskolistny. Plon nasion odmian w miejscowościach (% wzorca). Rok zbioru: przy wilgotności nasion 15% Lp. Odmiana Wrócikowo Marianowo średnia Plonowanie średnio z kraju wg COBORU Wzorzec (dt/ha) 31,0 32,5 31,8 28,3 1. Kalif Neptun Dalbor Heros Tango Kurant Wars Lazur Rumba Salsa Bolero Jowisz Koral Tytan Neron Roland Samba Sonet Boruta Regent Wzorzec w roku średnia z wszystkich odmian

4 Tabela 5. Łubin wąskolistny. Plon nasion odmian (% wzorca). Lata zbioru: ; 2016; 2015 przy wilgotności nasion 15% Lp. Odmiana Liczba Lata lat badań Wzorzec (dt/ha) 31,8 20,4 21,6 26,1 24,6 1. Kalif Neptun Dalbor Heros Tango Kurant Wars Lazur Rumba Salsa Bolero Jowisz Koral Tytan Neron Roland Samba Sonet Boruta Regent Liczba doświadczeń Wzorzec w średnia z wszystkich odmian Tabela 6. Łubin wąskolistny. Ważniejsze właściwości rolniczoużytkowe odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru: ; 2016; 2015 Lp. Odmiana Liczba lat badań Wysokość roślin (cm) Wzorzec (skala 9º) Początek kwitnienia (kolejny dzień roku; data) 163 (12.06.) 155 (03.06.) 160 Dojrzałość techniczna (kolejny dzień roku; data) 214 (02.08.) 203 (21.07.) Masa 1000 nasion (g) Kalif Neptun Dalbor Heros Tango Kurant Wars Lazur Rumba Salsa Bolero Hero 12. Jowisz s Koral Tytan Neron Roland Samba Sonet Boruta Regent Liczba doświadczeń Wzorzec w średnia z wszystkich odmian

5 Charakterystyka odmian łubinu wąskolistnego wpisanych do Krajowego rejestru w sezonie wegetacyjnym na podstawie Listy Opisowej Odmian COBORU (odmiany badane w doświadczeniach regionalnych) NERON Plon nasion duży, plon białka średni do dużego. Termin kwitnienia i dojrzewania roślin średni. Okres kwitnienia średniej długości. Rośliny średniej wysokości. Odporność na wyleganie roślin w fazie końca kwitnienia i przed zbiorem średnia. Odporność na fuzaryjne więdnięcie dość duża, na antraknozę średnia. Dojrzewanie równomierne. Skłonność do pękania strąków i osypywania nasion bardzo mała. Masa 1000 nasion średnia. Zawartość w nasionach białka ogólnego mała, tłuszczu surowego średnia, włókna surowego duża. Zawartość alkaloidów mała. Optymalna obsada roślin w uprawie na nasiona około 100 szt./m 2. ROLAND Plon nasion i białka duży. Termin kwitnienia wczesny do bardzo wczesnego, termin dojrzewania roślin wczesny. Okres kwitnienia średniej długości. Rośliny dość niskie. Odporność na wyleganie roślin w fazie końca kwitnienia i przed zbiorem średnia do dużej. Odporność na fuzaryjne więdnięcie dość duża, na antraknozę średnia. Dojrzewanie bardzo równomierne. Skłonność do pękania strąków i osypywania nasion mała. Masa 1000 nasion średnia. Zawartość białka ogólnego, tłuszczu surowego i włókna surowego w nasionach średnia. Zawartość alkaloidów bardzo mała. Optymalna obsada roślin w uprawie na nasiona około 100 szt./m 2. SAMBA Plon nasion i białka bardzo duży. Termin kwitnienia dość późny. Termin dojrzewania roślin średni do późnego. Okres kwitnienia średniej długości. Rośliny średniej wysokości. Odporność na wyleganie roślin w fazie końca kwitnienia poniżej średniej i przed zbiorem średnia. Odporność na fuzaryjne więdnięcie dość duża, na antraknozę średnia. Dojrzewanie dosyć równomierne. Skłonność do pękania strąków i osypywania nasion bardzo mała. Masa 1000 nasion dość duża. Zawartość w nasionach białka ogólnego duża, tłuszczu surowego i włókna surowego średnia. Zawartość alkaloidów dość duża w porównaniu do innych odmian niskoalkaloidowych. Optymalna obsada roślin w uprawie na nasiona około 100 szt./m 2.