Uwagi ogólne Warunki wegetacji i wyniki doświadczeń

Transkrypt

1

2

3 Uwagi ogólne Opracowanie zawiera wyniki doświadczeń z odmianami buraka cukrowego prowadzonych w ramach systemu Porejestrowego doświadczalnictwa odmianowego i rolniczego (PDOiR) w roku 2014 na tle wyników roku Doświadczenia zlokalizowano w 11 stacjach i zakładach doświadczalnych oceny odmian (SDOO, ZDOO). Badano 18 odmian wpisanych do krajowego rejestru, w tym osiem zarejestrowanych w roku Wszystkie badane odmiany cechowały się odpornością na rizomanię (wg deklaracji hodowców), wśród nich sześć także na chwościka buraka, jedna - na mątwika. Materiał siewny odmian zarejestrowanych przed rokiem 2014 pochodził z partii handlowych. Pobrany został z magazynów cukrowni (Glinojeck, Nakło n. Notecią, Opalenica, Ropczyce, Środa Wlkp.). Nasiona odmian zarejestrowanych w roku 2014 pochodziły od hodowców. Otoczki nasion większości odmian zawierały insektycyd Montur Forte, a czterech odmian Force Magna. Cztery doświadczenia były finansowane z budżetu COBORU, a pozostałe przez spółki cukrowe: Krajową Spółkę Cukrową S.A., Nordzucker Polska S.A., Pfeifer & Langen Polska S.A. i Südzucker Polska S.A. W celu określenia skutków braku ochrony chemicznej przed chorobami liści oraz wytypowania odmian, których plonowanie w mniejszym stopniu zależy od stosowania fungicydów, trzy doświadczenia zrealizowano jako dwuczynnikowe. Zamiarem było porównanie w nich plonowania odmian przy standardowej uprawie, tzn. z zastosowaniem ochrony chemicznej przeciwko chorobom liści oraz przy braku takiej ochrony (rys. 1). Poszerzoną laboratoryjną ocenę wartości siewnej nasion wykonano w UTP w Bydgoszczy i SGGW w Warszawie. W SGGW szczegółowo badano także wschody nasion wysianych w glebie w fitotronie. Polową energię i polową zdolność wschodów oceniano także w doświadczeniach założonych w SDOO i ZDOO. Wyniki badania nasion uzupełniają wyniki doświadczeń polowych (tab.1, 9). Przed siewem nazwy odmian zaszyfrowano i w trakcie wegetacji, zbioru i opracowania wyników występowały one pod nazwami kodowymi. Podczas szyfrowania zanotowano numery kodowe odmian wzorcowych (Manitou, Mesange, Panorama KWS, Szach), bez późniejszego ujawniania ich nazw. Te same odmiany w roku 2014 tworzą wzorzec także w doświadczeniach rejestrowych i umożliwiają pośrednie porównanie odmian na różnych etapach ich badań. W doświadczeniach stosowano herbicydy, insektycydy oraz chemiczną ochronę przeciwko chwościkowi buraka i innym chorobom liści po wodowanym przez grzyby. Zebrane korzenie z wszystkich poletek przewieziono do laboratorium technologicznego SHR w Straszkowie i Śmiłowie, gdzie po dokładnym wypłukaniu zważono ich plony oraz pobrano próby miazgi do analiz. Analizy jakościowe wykonano w Straszkowie. Wyniki wszystkich doświadczeń włączono do syntezy. Warunki wegetacji i wyniki doświadczeń Wczesna wiosna i przyśpieszenie prac polowych, umożliwiły założenie doświadczeń już w pierwszej dekadzie kwietnia (tylko w trzech punktach doświadczalnych siew wykonano 11.04), średnio dwa tygodnie wcześniej niż w roku poprzednim (tab. 2). Dość wysoka temperatura w tym okresie w większości lokalizacji sprzyjała dobrym wschodom, mimo sumarycznie niewielkich opadów. W pierwszej dekadzie kwietnia suma opadów przeważnie nie przekraczała 10 milimetrów. Więcej deszczu odnotowano w drugiej dekadzie tego miesiąca, z wyjątkiem ZDOO Lisewo, Kościelna Wieś oraz SDOO Przecław. Wyraźnie późniejsze wschody, ale jeszcze w kwietniu, notowano w SDOO Chrząstowo i ZDOO Kawęczyn. Natomiast w Lisewie wschody były znacznie rozciągnięte w czasie i trwały do połowy maja. W pierwszej dekadzie maja wystąpiły dość niskie temperatury, a w następnych dwóch dekadach obfite opady, przekraczające 100 mm w południowej części kraju (Czesławice, Bezek, Zybiszów, Głubczyce, Przecław). W Czesławicach odnotowano nawet powyżej 200 mm opadów. Natomiast w środkowym i północnym rejonie kraju opady w tym okresie oraz w czerwcu występowały w małej ilości: w SDOO Słupia Wielka w czerwcu zaledwie 17 mm, a w ZDOO Kościelna Wieś i Głębokie 30 do 40 mm. Dalsze miesiące wegetacji były bardziej sprzyjające dla wegetacji buraka, przy czym znacznie obfitsze opady występowały w rejonie południowym. W Przecławiu i Zybiszowie ulewne deszcze w lipcu i sierpniu spowodowały lokalne podtopienia części poletek. W centrum i na północy kraju zwłaszcza na Kujawach (Głębokie, Chrząstowo), niedobór opadów utrzymywał się do końca okresu wegetacji. Ogólnie sezon wegetacyjny roku 2014 sprzyjał osiągnięciu dużych plonów zarówno korzeni jak i cukru, podobnych jak w rekordowym dotychczas roku Plon korzeni w serii doświadczeń (z ochroną fungicydową) wyniósł średnio w kraju 872 dt z ha i był większy o około 110 dt z ha niż w roku Zawartość cukru w korzeniach była bardzo wysoka z wyjątkiem ZDOO Kościelna Wieś, buraki wybrano w trzeciej dekadzie września, po dość obfitych opadach w końcu sierpnia i na początku września. Jakość technologiczna korzeni mierzona zawartością

4 - 4 - składników melasotwórczych była wysoka, porównywalna z wynikami roku W doświadczeniach serii (z ochroną chemiczną) porażenie roślin przez chwościka buraka było małe. W trzech doświadczeniach dwuczynnikowych, stosowanie fungicydów dolistnych dało bardzo dobry rezultat. W kombinacji bez ochrony fungicydowej plony korzeni były o ponad 110 dt z ha mniejsze, a plony cukru o 22 dt z ha mniejsze. Niższa była również zawartość cukru o 0,5% i wyraźnie większe porażenie roślin przez chwościka buraka aniżeli w kombinacji z ochroną. W tabelach zestawiono wyniki pochodzące z roku 2014 (w 2013 roku seria ta była nieudana). Wyniki plonowania i głównych parametrów jakości technologicznej odmian zamieszczono w tabelach 5 i 6, a cechy oceniane w skali 9-stopniowej oraz cechy uzupełniające w tabelach 7 i 8.

5 - 5 - Tabela 1 BURAK CUKROWY. Odmiany i doświadczenia. Rok zbioru 2014 Rok zarejestrowania Zachowujący Wschody polowe pierwszy termin ostatni termin 1 Alegra 2012 Syngenta SE Basilius 2013 Strube DE BTS Betaseed GmbH DE Gellert 2013 Strube DE Igloo 2014 SES BE Jampol 2013 KHBC PL Manitou 2013 SES BE Melodia 2014 KHBC PL Mesange 2014 Florimond FR Milton 2012 Maribo DK Natura KWS 2012 KWS Saat AG DE Panorama KWS 2014 KWS Saat AG DE Piast 2014 WHBC PL Pikador 2013 Maribo DK Sukcesja KWS 2014 KWS Saat AG DE Szach 2012 KHBC PL Tapir 2014 SES BE Telimena 2013 WHBC PL 4 79 NIR przy = 0,05 3,9 3,6 Bilans doświadczeń: - założonych i przyjętych 11 do syntezy Wszystkie odmiany są diploidalne i wg deklaracji hodowców odporne na rizomanię Kol. 1: uszeregowanie odmian w kolejności alfabetycznej Kol. 3: skróty nazw oznaczają: Florimond SAS Florimond Desprez Veuve & Flis; KHBC Kutnowska Hodowla Buraka Cukrowego sp. z o. o.; Maribo Maribo Seed International ApS; SES SESVANDERHAVE N.V./S.A.; Strube Strube GmbH & Co. KG; Syngenta Syngenta Seeds AB; WHBC Wielkopolska Hodowla Buraka Cukrowego sp. z o.o; Kol. 4: ocena odpowiednio: następnego dnia po ukazaniu się pierwszych wschodów i po 18 dniach; wyniki pochodzą odpowiednio z 10 i 11 doświadczeń Uwaga: uszczegółowiona ocena wartości siewnej nasion tabela 9

6 - 6 - Tabela 2 BURAK CUKROWY. Warunki polowe doświadczeń, terminy agrotechniczne i fenologiczne oraz ocena niektórych cech rolniczych w doświadczeniach. Lata zbioru 2014, 2013 Wyszczególnienie Średnia rolnicza wartość gleb w 100 O skali IUNG liczba doświadczeń Kompleks przydatności rolniczej gleb: - 1 pszenny bardzo dobry pszenny dobry pszenny wadliwy żytni bardzo dobry 2 2 Odczyn gleby (ph w KCl): - powyżej 6, ,5-5, brak danych 1 - Zastosowanie fungicydów: - brak zabiegu jeden zabieg dwa zabiegi trzy zabiegi 1 1 Zastosowanie herbicydów: - jeden zabieg dwa zabiegi trzy zabiegi cztery zabiegi pięć zabiegów sześć zabiegów - 1 Zastosowanie insektycydów: - brak zabiegu jeden zabieg dwa zabiegi 2 3 Nawożenie mineralne: kg czystego składnika na 1 ha - P 2 O 5 średnio K 2 O średnio N średnio N najmniejsze N największe Siew: data - średnio najwcześniejszy najpóźniejszy Wschody: - średnio najwcześniejsze najpóźniejsze Zbiór: - średnio najwcześniejszy najpóźniejszy Okres wegetacji: liczba dni - średnio najkrótszy najdłuższy Ocena wschodów: skala 9 o - średnio 8,2 8,3 - najniższa 7,8 7,6 - najwyższa 9,0 9,0 Ocena ulistnienia: - średnio 8,0 8,0 - najniższa 7,0 5,6 - najwyższa 8,7 8,9

7 - 7 - cd. tabeli Chwościk buraka: skala 9 o - średnio 8,0 8,0 - najniższa 7,2 7,1 - najwyższa 9,0 9,0 Korzenie drobne: % wagowy - średnio 1,8 0,6 - najniższy 0,0 0,0 - najwyższy 5,8 3,0 Liczba doświadczeń 11 9 Tabela 3 BURAK CUKROWY. Opady w okresie od 1 kwietnia do 30 września 2014 roku Miejscowość Suma opadów 1.IV-30.IX Miesięczne opady w roku 2014 wielolecie 2014 IV V VI VII VIII IX Głubczyce Czesławice Przecław Bezek Zybiszów Kościelna Wieś Kawęczyn Słupia W Chrząstowo Głębokie Lisewo Kol. 2: dane wieloletnie ( ) mm Tabela 4 BURAK CUKROWY. Plon i jakość korzeni wzorca oraz ocena wschodów w doświadczeniach. Lata zbioru 2014, 2013 Wyszczególnienie zakres średnia średnia (od-do) zakres (od-do) dt z ha Plon korzeni Plon biologiczny cukru 163,0 136,9-187,8 145,0 132,2-164,4 Plon technologiczny cukru 147,9 123,0-169,6 131,3 118,3-149,4 Zawartość cukru polarymetryczna 18,9 16,2-21,0 18,4 17,3-19,5 Zawartość cukru oczyszczonego 17,2 14,6-19,2 16,7 15,3-17,8 mval/1000g Zawartość azotu -aminokwasowego 14,5 5,9-23,6 11,3 6,6-18,2 Wschody polowe po 4 dniach* 40,1 21,5-65,1 55,1 26,8-87,6 Wschody polowe po 14 dniach* 81,4 48,5-96,5 82,5 60,4-93,2 Kol. 1: * dane dotyczą średniej ogólnej z doświadczeń

8 Tabela 5 BURAK CUKROWY. Plon korzeni i cukru odmian oraz zawartość cukru. Lata zbioru 2014, 2013 Plon korzeni (dt z ha) Zawartość cukru Plon biologiczny cukru (dt z ha) Plon technologiczny cukru (dt z ha) Plon korzeni Plon biologiczny cukru Plon technologiczny cukru odchylenia od wzorca % wzorca Średnia ogólna ,6 18,5 161,6 139,9 145,9 126, ,6 139,9 145,9 126,6 Wzorzec ,9 18,4 163,0 145,0 147,9 131, ,0 145,0 147,9 131,3 1 Alegra ,8-0,1-14,6-12,1-14,4-11, Basilius ,6 0,0-5,6 0,1-5,5 0, BTS ,1 12,1 9, Gellert ,1 0,7-5,3-0,1-4,4 1, Igloo -6-0,1-1,5-1, Jampol ,3 0,2-2,5-3,1-3,4-3, Manitou ,1 0,6-2,8 0,1-2,3 1, Melodia 17-0,2 1,8 0, Mesange -17 0,3-0,2 0, Milton ,6-0,2-4,7-7,6-5,2-7, Natura KWS ,6-0,3 3,6-0,8 1,9-1, Panorama KWS 59-0,1 9,6 8, Piast 53-1,0 0,2-1, Pikador ,1 0,5-7,2-10,2-6,4-8, Sukcesja KWS 17-0,2 1,4-1, Szach ,3 0,0-6,6 2,4-6,8 1, Tapir -13 0,3 0,1 0, Telimena ,0-0,3-2,9-1,4-4,8-2, Liczba doświadczeń NIR przy = 0,05 dt z ha 39,4 30,9 7,11 5,78 6,44 5,32 % 0,24 0,22 4,5 4,1 4,4 4,1 4,4 4,2 Kol. 1: wzorzec: 2014 Manitou, Mesange, Panorama KWS, Szach; 2013 Manitou, Natura KWS, Sinan, Szach; uporządkowanie odmian w kolejności alfabetycznej

9 Tabela 6 BURAK CUKROWY. Zawartość składników melasotwórczych i wskaźniki wartości technologicznej odmian. Lata zbioru 2014, 2013 N - aminokwasowy Zawartość (mval/1000g) K Na Współczynnik alkaliczności soku Zawartość cukru oczyszczonego Strata cukru w melasie Wydajność cukru odchylenia od wzorca Średnia ogólna 15,6 11,7 37,4 37,0 2,1 2,6 3,09 3,73 16,8 16,7 1,2 1,2 90,3 90,5 Wzorzec 14,5 11,3 36,1 36,6 2,1 2,5 3,15 3,87 17,2 16,7 1,1 1,1 90,7 90,5 1 Alegra 2,1 1,8 0,8 1,1 0,2 0,6-0,19-0,45-0,8-0,2 0,1 0,1-0,7-0,5 2 Basilius 1,0-0,6 0,0-1,6-0,4-0,5-0,10-0,02-0,6 0,1 0,0-0,1-0,3 0,4 3 BTS 350 1,7 3,0 0,6 0,10-0,2 0,1-0,8 4 Gellert 0,5-1,1-0,7-2,2-0,3-0,3-0,09 0,13 0,2 0,8 0,0-0,1 0,2 0,8 5 Igloo 0,6 0,3-0,2-0,04-0,1 0,0 0,0 6 Jampol 0,8 1,8 2,1 1,9 0,5-0,4 0,02-0,39-0,4 0,1 0,1 0,1-0,7-0,3 7 Manitou -0,6-0,5-0,4-1,7-0,2-0,2 0,14-0,08 0,2 0,7 0,0-0,1 0,2 0,7 8 Melodia 1,4 2,3 0,0-0,07-0,3 0,1-0,5 9 Mesange 0,0-1,2-0,3-0,09 0,4-0,1 0,4 10 Milton 1,7 0,2 0,9 0,6 0,0-0,1-0,20-0,17-0,6-0,3 0,0 0,0-0,5-0,2 11 Natura KWS 1,5 0,9 2,7 2,3-0,3-0,2-0,08-0,01-0,7-0,4 0,1 0,1-0,8-0,6 12 Panorama KWS -0,5 0,3-0,4 0,11-0,1 0,0 0,0 13 Piast 3,2 2,6 0,4-0,28-1,1 0,1-1,3 14 Pikador 1,1-0,2-0,3-0,4-0,3-0,5-0,25-0,10-0,1 0,6 0,0 0,0 0,0 0,5 15 Sukcesja KWS 2,1 7,3 0,7 0,11-0,5 0,3-1,7 16 Szach 1,1 0,8 1,3 0,8 0,8 0,4-0,16-0,17-0,4 0,0 0,1 0,0-0,6-0,2 17 Tapir -0,8-0,3-0,2 0,11 0,3 0,0 0,3 18 Telimena 3,0 0,7 3,1 1,2 0,3 0,1-0,16 0,01-1,2-0,4 0,1 0,1-1,4-0,5-9 - Liczba doświadczeń NIR przy = 0,05 1,17 1,13 1,32 1,32 0,25 0,37 0,24 0,39 0,25 0,24 0,05 0,05 0,34 0,33 Kol. 1: wzorzec: 2014 Manitou, Mesange, Panorama KWS, Szach; 2013 Manitou, Natura KWS, Sinan, Szach;

10 Tabela 7 BURAK CUKROWY. Ważniejsze cechy rolniczo-użytkowe odmian. Lata zbioru 2014, 2013 Ocena (skala 9 o ) wschodów po przerywce ulistnienia przed zbiorem odchylenia od wzorca Pośpiechy Średnia ogólna 8,2 8,3 8,0 8,2 8,0 8,0 8,1 8,0 0,05 0,08 Wzorzec 8,2 8,2 8,1 8,3 8,1 8,1 8,1 8,1 0,07 0,01 1 Alegra -0,2 0,2-0,2-0,2 0,2-0,5 0,1 0,1 0,02-0,01 2 Basilius 0,1 0,3 0,1 0,0-0,2 0,0 0,0 0,1-0,07-0,01 3 BTS 350 0,0-0,1-0,6-0,1-0,07 4 Gellert 0,1 0,3 0,0 0,0 0,2-0,1-0,1 0,0-0,07-0,01 5 Igloo -0,1 0,1 0,1 0,0-0,05 6 Jampol -0,2-0,1 0,0 0,0-0,1 0,2 0,1 0,0-0,04 0,03 7 Manitou -0,2 0,0-0,1 0,0 0,1 0,2 0,1 0,1 0,03-0,01 8 Melodia -0,1 0,0-0,3-0,2 0,05 9 Mesange 0,1 0,0 0,2 0,0-0,07 10 Milton 0,0 0,0-0,1 0,1 0,0-0,2-0,2-0,1-0,07-0,01 11 Natura KWS -0,2 0,1-0,2-0,1 0,0 0,1 0,1 0,0-0,07-0,01 12 Panorama KWS 0,3 0,2-0,3 0,2-0,04 13 Piast -0,2-0,3-0,2 0,0 0,01 14 Pikador 0,3 0,2 0,0-0,2-0,1-0,2-0,1-0,3-0,07 0,03 15 Sukcesja KWS 0,1 0,0-0,2 0,2 0,02 16 Szach -0,1-0,1-0,1 0,1 0,0-0,2-0,4-0,1 0,08-0,01 17 Tapir -0,1-0,1 0,1 0,3-0,07 18 Telimena -0,2 0,2-0,2 0,1-0,1-0,1-0,1 0,2 0,06 0, Liczba doświadczeń Kol. 1: wzorzec: 2014 Manitou, Mesange, Panorama KWS, Szach; 2013 Manitou, Natura KWS, Sinan, Szach; Kol. 2-5: ocena w skali 9-stopniowej, gdzie 9 oznacza stan najlepszy; pominięto doświadczenia, w których oceny wszystkich odmian były optymalne

11 Tabela 8 BURAK CUKROWY. Porażenie odmian przez choroby oraz udział korzeni drobnych. Lata zbioru 2014, 2013 Choroby liści Udział korzeni drobnych chwościk buraka (skala 9 o ) wagowy liczbowy odchylenia od wzorca Średnia ogólna 8,0 8,0 1,8 0,6 3,9 2,5 Wzorzec 8,0 7,9 1,9 0,6 4,1 2,1 1 Alegra 0,4 0,6-0,2 0,0-0,1 1,1 2 Basilius 0,1-0,1-0,1 0,0-0,1-0,1 3 BTS 350-0,2-0,2-0,6 4 Gellert -0,1 0,1-0,6 0,0-1,0 0,9 5 Igloo 0,0 0,1 0,2 6 Jampol 0,0 0,2-0,4 0,6-0,3 1,8 7 Manitou 0,1 0,0 0,4 0,0 0,8 0,1 8 Melodia -0,3 1,5 1,5 9 Mesange 0,1-0,1-0,2 10 Milton 0,1 0,2-0,4 0,4-0,7 1,2 11 Natura KWS 0,3 0,2-0,9-0,1-1,1-0,4 12 Panorama KWS 0,1-0,5-0,8 13 Piast -0,2-0,3-0,5 14 Pikador 0,2-0,1-0,3 0,4-0,4 1,1 15 Sukcesja KWS 0,0-1,1-1,7 16 Szach -0,3-0,3 0,1 0,3 0,2 0,1 17 Tapir 0,3-0,1 0,4 18 Telimena -0,3 0,1 0,8-0,3 1,1-0,2 Liczba doświadczeń Kol. 1: wzorzec: 2014 Manitou, Mesange, Panorama KWS, Szach; 2013 Manitou, Natura KWS, Sinan, Szach; Kol. 2: ocena w skali 9-stopniowej, gdzie 9 oznacza stan najlepszy; w 2014 roku żółtaczka wirusowa oraz mączniak prawdziwy wystąpiły sporadycznie i w małym nasileniu

12 Tabela 9 BURAK CUKROWY. Ocena wartości siewnej nasion. Rok zbioru 2014 LZK Kalibraż LZK temp. 3,50-4,75 temp. 15 o Wschody polowe SIW C, 10 o C, mm wilg. 40% wilg. 65%, fitotron pole 4 dni 14 dni 6 dni 12 dni 17 dni PEW PZW Alegra 87,8 98,8 53,8 12,2 81,0 11,2 77,6 22,0 99,6 2 Basilius 91,3 99,3 65,3 64,4 90,0 18,4 82,2 32,2 99,7 3 BTS ,0 97,3 75,8 47,8 82,2 14,7 79,6 29,0 99,2 4 Gellert 32,0 97,3 6,0 13,3 92,1 5,0 82,1 7,7 99,8 5 Igloo 86,3 99,0 29,8 46,7 91,2 8,9 80,0 22,6 99,8 6 Jampol 55,8 98,3 55,0 30,0 85,6 7,9 79,4 19,6 99,3 7 Manitou 17,0 99,3 1,3 36,6 86,6 3,0 81,3 7,6 99,7 8 Melodia 80,8 97,8 64,3 34,4 88,8 15,1 79,7 26,2 99,8 9 Mesange 34,8 99,0 2,3 61,1 95,4 5,6 84,4 13,7 99,5 10 Milton 65,0 99,3 75,8 86,7 95,6 15,1 83,4 32,2 100,0 11 Natura KWS 2,8 99,3 8,3 58,9 94,5 5,5 81,5 10,1 96,5 12 Panorama KWS 76,3 99,5 64,0 23,3 93,3 15,5 83,6 24,3 98,5 13 Piast 10,0 100,0 0,3 41,1 97,7 2,1 79,9 7,0 100,0 14 Pikador 88,0 100,0 94,0 96,7 98,9 18,2 84,2 39,4 99,8 15 Sukcesja KWS 65,8 97,8 85,3 41,1 84,3 14,4 82,1 27,6 99,2 16 Szach 19,8 97,8 22,3 78,9 92,2 5,3 80,6 16,5 100,0 17 Tapir 1,0 99,8 1,8 23,3 89,9 4,7 84,3 4,4 99,9 18 Telimena 8,8 99,0 2,8 0,0 83,3 3,5 78,6 2,3 99,9 Średnia 50,1 98,8 39,3 44,3 90,1 9,7 81,4 19,1 99,45 Lokalizacja doświadczeń UTP SGGW SDOO/ZDOO SGGW Objaśnienia: W 2014 r. zakres badań materiału siewnego 18 odmian w doświadczeniach porejestrowych obejmował: laboratoryjną zdolność kiełkowania w temperaturze 15 0 C przy wilgotności podłoża 40, 65 i 80%, a także w temp C przy wilgotności podłoża 65% (wykonane w Katedrze Genetyki i Hodowli Roślin UTP w Bydgoszczy) oraz ocenę wschodów (wykonaną w fitotronie, w Katedrze Fizjologii Roślin SGGW i ocenę wschodów polowych we wszystkich doświadczeniach polowych). Ponadto w laboratorium SGGW zbadano kalibraż nasion. Na podstawie uzyskanych wyników obliczono syntetyczny indeks wigoru (SIW). Kol. 2: Ocena po 4 i 14 dniach kiełkowania przy wilgotności podłoża 40% pełnej pojemności wodnej podłoża Kol. 3: Ocena po 6 dniach kiełkowania przy normalnej wilgotności podłoża (65%) i temperaturze obniżonej do 10 0 C Kol. 4: 12 dni % siewek 12 dni po siewie w fitotronie 17 dni % siewek 17 dni po siewie w fitotronie Kol. 5: PEW - % siewek nazajutrz po zauważeniu pierwszych wschodów, PZW % siewek przy ostatnim liczeniu Kol. 6: Syntetyczny indeks wigoru, obliczony na podstawie kiełkowania po 4 dniach w warunkach obniżonej wilgotności podłoża (kol. 2), temperatury (kol. 3) oraz wschodów w fitotronie po 12 dniach od siewu (kol. 4) i polowej energii wschodów w 10 SDOO/ZDOO COBORU (kol. 5). Podstawą do wyliczenia SIW była suma wyników dla danej odmiany z tym, że wyniki z kol. 2 i 3 (laboratoryjne) oraz z kol. 4 (fitotronowe) podzielono przez 2, ponieważ są one wyższe, niż dane z kol. 5 (polowe). Uwzględnienie bezwzględnych wyników z wszystkich czterech kolumn spowodowało by nadreprezentację wyników laboratoryjnych Przykład: dla odmiany Alegra SIW wynosi [(87,8 + 53,8 + 12,2):2 + 11,2]: 4 = 22,0

13 Tabela 10 BURAK CUKROWY. Doświadczenia z użyciem fungicydów (P1) i bez użycia fungicydów (P2). Plon i jakość korzeni. Rok zbioru 2014 Wyszczególnienie Czesławice Przecław Zybiszów P1 P2 P1 P2 P1 P Liczba zabiegów fungicydowych dt z ha Plon korzeni Plon biologiczny cukru 158,7 132,5 169,8 147,8 175,7 150,2 Plon technologiczny cukru 143,8 119,2 153,0 132,6 155,8 133,4 % Zawartość cukru polarymetryczna 18,5 17,5 18,4 18,0 17,4 17, Zawartość cukru oczyszczonego 16,7 15,8 16,5 16,2 15,5 15,2 mval/1000g Zawartość azotu -aminokwasowego 18,3 20,4 14,9 15,2 17,7 16,7 Zawartość potasu 35,1 34,7 39,1 39,8 40,7 39,2 Zawartość sodu 2,0 2,3 1,5 1,6 3,4 3,3 skala 9 o Chwościk buraka 7,6 4,9 8,7 7,0 8,5 7,0 Kol 2-7: średnie wyniki z wszystkich badanych odmian

14 Tabela 11 BURAK CUKROWY. Doświadczenia z użyciem fungicydów (P1) i bez użycia fungicydów (P2). Plon korzeni i cukru odmian oraz zawartość cukru. Rok zbioru 2014 Plon korzeni (dt z ha) Zawartość cukru odchylenia od wzorca Plon biologiczny cukru (dt z ha) Plon technologiczny cukru (dt z ha) P1 P2 P1 P2 P1 P2 P1 P Średnia ogólna ,1 17,6 168,1 143,5 150,8 128,4 Wzorzec ,4 17,9 173,9 149,2 156,8 134,4 1 Alegra ,7-0,8-24,0-19,3-22,9-18,8 2 Basilius ,7-0,9-19,0-19,9-17,8-18,4 3 BTS ,1-0,4 3,5-2,9 2,0-3,9 4 Gellert ,0 0,0-11,9-6,8-10,2-5,9 5 Igloo ,1-0,4-5,6-1,7-4,9-2,3 6 Jampol ,5-0,1-12,3-11,9-11,6-11,6 7 Manitou ,4 0,1 3,6-1,7 4,2-1,0 8 Melodia ,3-0,2-0,8 0,8-1,7-0,4 9 Mesange ,3 0,3-4,0-1,8-3,2-1,2 10 Milton ,6-0,8-7,9-15,9-8,1-14,9 11 Natura KWS ,4-0,3 13,3 15,6 11,0 13,2 12 Panorama KWS ,2-0,3 15,3 12,4 13,6 11,1 13 Piast ,1-1,0-14,9-15,9-16,4-16,4 14 Pikador ,1-0,3-8,9-11,5-7,8-11,1 15 Sukcesja KWS ,3-0,5-3,9-1,8-6,9-5,3 16 Szach ,5 0,0-14,9-8,8-14,6-8,8 17 Tapir ,6 0,4 1,6-1,0 2,5-0,2 18 Telimena ,0-0,6-13,5-11,1-14,2-11,6 Liczba doświadczeń NIR dt z ha 85,6 94,4 14,66 17,81 13,13 16,03 przy = 0,05 % 9,2 11,5 0,45 0,41 8,7 12,4 8,7 12, Kol. 1: wzorzec: Manitou, Mesange, Panorama KWS, Szach

15 Tabela 12 BURAK CUKROWY. Doświadczenia z użyciem fungicydów (P1) i bez użycia fungicydów (P2). Zawartość składników melasotwórczych u odmian. Rok zbioru 2014 N - aminokwasowy Zawartość (mval/1000g) K odchylenia od wzorca P1 P2 P1 P2 P1 P2 Na Średnia ogólna 17,0 17,4 38,3 37,9 2,3 2,4 Wzorzec 16,0 16,8 37,1 36,4 2,2 2,3 1 Alegra 1,2 1,7 2,2 1,7 0,3 0,4 2 Basilius 1,6 1,0 0,0 0,5-0,6-0,5 3 BTS 350 1,6 0,0 1,2 1,0 0,8 1,3 4 Gellert 2,1 0,7-1,4-0,2-0,2-0,3 5 Igloo 0,9 2,1-0,5 0,2-0,4-0,2 6 Jampol -0,8-0,4 0,4 2,3 0,6 0,5 7 Manitou -0,5 0,4-1,4-1,2-0,4-0,2 8 Melodia 2,4 1,3 1,9 2,6-0,1-0,1 9 Mesange 0,9 0,9-0,2-0,7-0,1-0,3 10 Milton 1,3 0,2 1,2 0,9 0,0 0,1 11 Natura KWS 1,0-0,6 1,7 1,9-0,3-0,3 12 Panorama KWS -1,1-2,1 0,1-0,2-0,3-0,4 13 Piast 4,8 0,7 4,3 3,8 0,6 0,3 14 Pikador 0,9 2,2-0,4 1,2-0,4-0,3 15 Sukcesja KWS 1,0 1,3 8,3 9,0 1,0 0,9 16 Szach 0,7 0,9 1,4 2,2 0,8 1,0 17 Tapir -2,2-0,3-0,7-1,5-0,3-0,3 18 Telimena 2,8 1,0 2,7 3,6 0,2 0,5 NIR przy = 0,05 2,68 2,16 3,05 2,71 0,82 0,64 Kol. 1: wzorzec: Manitou, Mesange, Panorama KWS, Szach

16 Tabela 13 BURAK CUKROWY. Doświadczenia z użyciem fungicydów (P1) i bez użycia fungicydów (P2). Wskaźniki wartości technologicznej odmian. Rok zbioru 2014 Współczynnik alkaliczności soku Zawartość cukru oczyszczonego odchylenia od wzorca Strata cukru w melasie Wydajność cukru P1 P2 P1 P2 P1 P2 P1 P Średnia ogólna 2,54 2,44 16,2 15,7 1,2 1,2 89,8 89,5 Wzorzec 2,60 2,44 16,6 16,1 1,2 1,2 90,2 90,1 1 Alegra 0,01-0,08-0,8-0,9 0,1 0,1-0,9-1,0 2 Basilius -0,23-0,15-0,7-0,9 0,0 0,0-0,4-0,6 3 BTS 350 0,04 0,14-0,2-0,5 0,1 0,1-0,5-0,7 4 Gellert -0,42-0,11 0,1 0,0 0,0 0,0 0,2 0,0 5 Igloo -0,15-0,27-0,1-0,4 0,0 0,0 0,1-0,3 6 Jampol 0,12 0,12-0,5-0,2 0,0 0,1-0,4-0,6 7 Manitou -0,05-0,14 0,5 0,1-0,1 0,0 0,6 0,3 8 Melodia -0,27-0,08-0,3-0,3 0,1 0,1-0,6-0,7 9 Mesange -0,09-0,19 0,3 0,3 0,0 0,0 0,2 0,3 10 Milton -0,14 0,04-0,6-0,8 0,1 0,0-0,6-0,7 11 Natura KWS -0,09 0,23-0,5-0,4 0,1 0,1-0,6-0,5 12 Panorama KWS 0,21 0,34-0,2-0,3 0,0 0,0-0,1 0,0 13 Piast -0,30 0,09-1,3-1,2 0,2 0,1-1,9-1,5 14 Pikador -0,24-0,20 0,1-0,3 0,0 0,1 0,2-0,5 15 Sukcesja KWS 0,48 0,33-0,6-0,9 0,3 0,4-2,0-2,4 16 Szach -0,06-0,01-0,6-0,1 0,1 0,1-0,7-0,7 17 Tapir 0,26-0,01 0,6 0,4-0,1-0,1 0,6 0,5 18 Telimena -0,14 0,05-1,1-0,8 0,1 0,2-1,3-1,3 NIR przy = 0,05 0,37 0,32 0,48 0,42 0,12 0,11 0,77 0,67 Kol. 1: wzorzec: Manitou, Mesange, Panorama KWS, Szach

17 Tabela 14 BURAK CUKROWY. Doświadczenia z użyciem fungicydów (P1) i bez użycia fungicydów (P2). Ważniejsze cechy rolniczo-użytkowe odmian. Rok zbioru 2014 Ocena (skala 9 o ) Choroby liści chwościk buraka (skala 9 o ) ulistnienia przed zbiorem odchylenia od wzorca 1 P1 P2 P1 P2 P1 P2 Średnia ogólna 8,4 8,0 8,3 6,9 8,3 6,3 Wzorzec 8,4 8,1 8,3 7,0 8,3 6,3 1 Alegra 0,2 0,2 0,3 0,5 0,4 0,8 2 Basilius -0,3-0,7-0,1-0,4-0,2-0,4 3 BTS 350-0,4 0,1 0,2 0,1 0,1-0,1 4 Gellert 0,2-0,4-0,4-0,2-0,4-0,2 5 Igloo -0,1 0,0-0,4-0,9-0,1-0,5 6 Jampol 0,1 0,5 0,3 0,6 0,3 0,5 7 Manitou 0,5 0,4 0,1 0,2 0,0 0,0 8 Melodia -0,2-0,1-0,3-0,6 0,0-0,5 9 Mesange -0,1 0,2-0,2-0,3 0,1-0,3 10 Milton 0,1 0,3-0,2-0,1 0,0 0,1 11 Natura KWS 0,4 0,7 0,1 0,7 0,4 0,7 12 Panorama KWS -0,3 0,2 0,4 0,6 0,1 0,6 13 Piast -0,3-0,5-0,5-0,3-0,6-0,2 14 Pikador 0,2-0,2-0,1-0,1 0,2-0,1 15 Sukcesja KWS 0,0-0,3 0,3 0,5 0,0-0,1 16 Szach -0,1-0,7-0,3-0,5-0,1-0,3 17 Tapir 0,0 0,0 0,5-0,2 0,3-0,2 18 Telimena -0,1-0,4-0,2-0,5-0,2-0,4 Liczba doświadczeń Kol. 1: wzorzec: Manitou, Mesange, Panorama KWS, Szach Kol. 2-4: ocena w skali 9-stopniowej, gdzie 9 oznacza stan najlepszy W 2014 roku żółtaczka wirusowa oraz mączniak prawdziwy nie wystąpiły; korzenie drobne i nietypowe miały znikomy udział