Łubin wąskolistny. Uwagi ogólne. Wyniki doświadczeń

Transkrypt

1 Łubin wąskolistny Uwagi ogólne Aktualnie w KR znajdują się 24 odmiany łubinu wąskolistnego, które w większości badano w doświadczeniach PDO, realizowanych ze środków budżetowych. Odmiany te podzielono na trzy grupy różniące się cechami morfologicznymi (np. typem wzrostu), a także użytkowymi (np. zawartością alkaloidów). Osiemnaście z badanych odmian należy do grupy o niesamokończącym typie wzrostu i niskiej zawartości alkaloidów, trzy odmiany to formy samokończące. Na terenie naszego województwa doświadczenia z łubinem wąskolistnym założono w SDOO Wrócikowo i ZDOO Ruska Wieś. Podobnie jak w latach ubiegłych w celu poszerzenia informacji o badanych odmianach opracowanie zostało wzbogacone o dane z ZDOO Marianowo, z sąsiedniego województwa podlaskiego. Doświadczenia prowadzone były w 4 powtórzeniach, na jednym poziomie agrotechnicznym bez ochrony fungicydowej. Wyniki doświadczeń Rok nie był korzystny do uzyskania wysokich plonów łubinu, jedynie w SDOO Wrócikowo uzyskano nieco lepszy wynik. W stosunku do roku ubiegłego znacznie niższy plon nasion zebrano w ZDOO Ruska Wieś i nieco niższy w ZDOO Marianowo. Wśród odmian o niesamokończącym typie wzrostu, najwyższe plony osiągnęły odmiany w SDOO Wrócikowo: Kurant, Tango, Wars, Neptun oraz nowo zarejestrowane odmiany Bolero, Tytan i Koral, w ZDOO Ruska Wieś Tango, Heros i pierwszy rok badane Bolero, Tytan i Koral, a w ZDOO Marianowo Wars, Rumba i nowe odmiany Jowisz, Koral, Bolero i Tytan. Wśród odmian o samokończącym typie wzrostu wyróżniły się w SDOO Wrócikowo odmiana Regent, ZDOO Ruska Wieś Boruta, a w ZDOO Marianowo odmiany Regent oraz Sonet. Analiza ostatniego trzylecia wykazała, iż pod względem plonowania znaczącą przewagę nad pozostałymi odmianami uzyskały odmiany Wars, Tango, Neptun. W miarę stabilnie plonowała również samokończąca odmiana Regent. W roku najwyższą masą tysiąca nasion (MTN) cechowały się: Bolero, Kurant, Zeus, Tango, Rumba, a najniższą (MTN) odmiany Graf, Heros, Lazur i Sonet.

2 Tabela 1. Łubin wąskolistny. Odmiany badane. Rok zbioru: Lp. Odmiana Kod kraju pochodzenia Rok wpisania do Krajowego rejestru * Hodowca (jednostka prowadząca hodowlę zachowawczą lub dla odmian zagranicznych krajowy przedstawiciel) 1. Zeus PL 2002 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Smolice 146; PL Kobylin 2. Graf PL 2004 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Smolice 146; PL Kobylin 3. Kalif PL 2006 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Smolice 146; PL Kobylin 4. Neptun PL 2009 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Smolice 146; PL Kobylin 5. Dalbor PL 2011 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Smolice 146; PL Kobylin 6. Heros PL 2011 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Smolice 146; PL Kobylin 7. Tango PL 2012 Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; PL Tulce 8. Kurant PL 2014 Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; PL Tulce 9. Wars PL 2014 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Smolice 146; PL Kobylin 10. Lazur PL 2015 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Smolice 146; PL Kobylin 11. Rumba PL 2015 Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; PL Tulce 12. Salsa PL 2015 Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; PL Tulce 13. Bolero PL Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; PL Tulce 14. Jowisz PL Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Smolice 146; PL Kobylin 15. Koral PL Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Smolice 146; PL Kobylin 16. Tytan PL Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Smolice 146; PL Kobylin 17. Sonet PL 1999 Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; PL Tulce. 18. Boruta DE 2002 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Smolice 146; PL Kobylin 19. Regent PL 2009 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Smolice 146; PL Kobylin *- według Listy odmian roślin rolniczych wpisanych do krajowego rejestru w Polsce Tabela 2. Łubin wąskolistny. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: Miejscowość SDOO Wrócikowo pow. Olsztyn ZDOO Ruska Wieś pow. Ełk ZDOO Marianowo woj. podlaskie Kompleks rolniczej przydatności gleby żytni dobry żytni bardzo dobry żytni bardzo dobry Klasa bonitacji gleby IVa IVb III b ph gleby w KCl 6,8 6,0 6,1 Przedplon pszenica jara pszenica ozima pszenica jara Data siewu Obsada nasion (szt./m 2 ) Data zbioru Nawożenie mineralne N (kg/ha) P 2 O 5 (kg/ha) K 2 O (kg/ha) Środki ochrony roślin Zaprawa nasienna (nazwa) Vitavax 200 FS Vitavax 200 FS Vitavax 200 FS Herbicyd (nazwa, dawka/ha) Afalon Dyspersyjny 450 SC (1,5 l) Boxer 800 EC (4,0 l) Afalon Dyspersyjny 450 SC (1,5 l) Insektycyd (nazwa, dawka/ha) Inne zabiegi Inne zabiegi (nazwa, nitragina nitragina nitragina

3 Tabela 3. Łubin wąskolistny. Wyniki ogólne doświadczeń. Rok zbioru Lp. Wyszczególnienie Wrócikowo Ruska Wieś Marianowo 1. Termin początku kwitnienia (data) Termin dojrzałości technicznej (data) Wysokość roślin (cm) Wyleganie roślin w fazie końca kwitnienia (skala 9 o ) Wyleganie przed zbiorem (skala 9 o ) Masa 1000 nasion (g) Wilgotność nasion podczas zbioru (%) 12,7 16,7 13,5 8. Choroby Antraknoza (skala 9 o ) Plon nasion (przy wilgotności 15%) dt/ha 30,1 13,2 17,4 Wyniki średnie z wszystkich badanych odmian Skala 9 : 9 - oznacza stan najkorzystniejszy, 1- oznacza stan najmniej korzystny Tabela 4. Łubin wąskolistny. Plon nasion odmian w miejscowościach (% wzorca). Rok zbioru: przy wilgotności nasion 15% Lp. Odmiana Wrócikowo Ruska Wieś Marianowo Wzorzec (dt/ha) 29,9 13,2 17,3 1. Zeus Graf Kalif Neptun Dalbor Heros Tango Kurant Wars Lazur Rumba Salsa Bolero Jowisz Koral Tytan Sonet Boruta Regent Wzorzec w roku średnia z wszystkich odmian

4 Tabela 5. Łubin wąskolistny. Plon nasion odmian (% wzorca). Lata zbioru: ; 2015; 2014 przy wilgotności nasion 15% Liczba Lata Lp. Odmiana lat badań Wzorzec (dt/ha) 20,4 21,6 34,7 21,0 25,6 1. Zeus Graf Kalif Neptun Dalbor Heros Tango Kurant Wars Lazur Rumba Salsa Bolero Jowisz Koral Tytan Sonet Boruta Regent Liczba doświadczeń Wzorzec w średnia z wszystkich odmian Tabela 6. Łubin wąskolistny. Ważniejsze właściwości rolniczo-użytkowe odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru: ; 2015; Lp. Odmiana Liczba lat badań Wysokość roślin (cm) 2015 Wzorzec (skala 9º) (03.06.) Początek kwitnienia (kolejny dzień roku; data) (07.06.) (21.07.) Dojrzałość techniczna (kolejny dzień roku; data) (03.08.) Masa 1000 nasion (g) Zeus Graf Kalif Neptun Dalbor Heros Tango Kurant Wars Lazur Rumba Hero 12. Salsa s Bolero Jowisz Koral Tytan Sonet Boruta Regent Liczba doświadczeń Wzorzec w średnia z wszystkich odmian

5 Charakterystyka odmian łubinu wąskolistnego wpisanych do Krajowego rejestru w sezonie wegetacyjnym na podstawie Listy Opisowej Odmian COBORU (odmiany badane w doświadczeniach regionalnych) BOLERO Plon nasion i białka bardzo duży, stabilny w latach badań. Termin kwitnienia i termin dojrzewania roślin dość wczesny do średniego. Okres kwitnienia średniej długości. Rośliny średnie do dość wysokich, w fazie początku kwitnienia nie wylegają. Wyleganie roślin w fazie końca kwitnienia i przed zbiorem średnie. Dość duża odporność na fuzaryjne więdnięcie. Dojrzewanie równomierne. Skłonność do pękania strąków i osypywania nasion mała. Masa 1000 nasion bardzo duża. Zawartość białka ogólnego w nasionach duża, tłuszczu surowego mała, włókna surowego bardzo mała. Zawartość alkaloidów mała. Odpowiednia do uprawy zwłaszcza na glebach kompleksu żytniego bardzo dobrego. Optymalna obsada roślin w uprawie na nasiona około 100 szt./m 2. JOWISZ Plon nasion i białka bardzo duży. Termin kwitnienia roślin wczesny, termin dojrzewania roślin dość wczesny. Okres kwitnienia średniej długości. Rośliny średnie do dość wysokich, w fazie początku kwitnienia nie wylegają. Wyleganie roślin w fazie końca kwitnienia i przed zbiorem bardzo małe. Dość duża odporność na choroby pochodzenia grzybowego, szczególnie na fuzaryjne więdnięcie. Dojrzewanie równomierne. Skłonność do pękania strąków i osypywania nasion mała. Masa 1000 nasion średnia. Zawartość białka ogólnego w nasionach dość duża, tłuszczu surowego mała, włókna surowego bardzo mała. Zawartość alkaloidów bardzo mała. Odpowiednia do uprawy zwłaszcza na glebach kompleksu żytniego bardzo dobrego. Optymalna obsada roślin w uprawie na nasiona około 100 szt./m 2. KORAL Plon nasion i białka bardzo duży, stabilny w latach badań. Termin kwitnienia roślin dość wczesny do średniego, termin dojrzewania dość wczesny do średniego. Okres kwitnienia średniej długości. Rośliny dość wysokie, w fazie początku kwitnienia nie wylegają. Wyleganie roślin w fazie końca kwitnienia i przed zbiorem bardzo małe. Dość duża odporność na choroby pochodzenia grzybowego, szczególnie na fuzaryjne więdnięcie. Dojrzewanie równomierne. Skłonność do pękania strąków i osypywania nasion mała. Masa 1000 nasion średnia. Zawartość białka ogólnego w nasionach bardzo mała, tłuszczu surowego duża, włókna surowego dość duża. Zawartość alkaloidów dość mała. Odpowiednia do uprawy na glebach kompleksu żytniego bardzo dobrego. Optymalna obsada roślin w uprawie na nasiona około 100 szt./m 2. TYTAN Odmiana niesamokończąca, niskoalkaloidowa, przydatna do uprawy na nasiona paszowe. Plon nasion bardzo duży, stabilny w latach badań. Plon białka bardzo duży. Termin kwitnienia roślin dość wczesny. Termin dojrzewania roślin dość wczesny do średniego. Okres kwitnienia średniej długości. Rośliny dość wysokie, w fazie początku kwitnienia nie wylegają. Wyleganie roślin w fazie końca kwitnienia bardzo małe, przed zbiorem małe. Duża odporność na choroby pochodzenia grzybowego, szczególnie na fuzaryjne więdnięcie. Dojrzewanie równomierne. Skłonność do pękania strąków i osypywania nasion mała. Masa 1000 nasion dość mała do średniej. Zawartość białka ogólnego w nasionach dość mała, tłuszczu surowego mała, włókna surowego duża. Zawartość alkaloidów mała. Odpowiednia do uprawy zwłaszcza na glebach kompleksu żytniego bardzo dobrego. Optymalna obsada roślin w uprawie na nasiona około 100 szt./m 2.