Groch siewny odmiany ogólnoużytkowe

Transkrypt

1 Groch siewny odmiany ogólnoużytkowe W roku 2014 powierzchnia upraw materiału kwalifikowanego odmian ogólnoużytkowych grochu siewnego wyniosła 1,2 tys. ha i była większa o około 500 ha w porównaniu do roku Duże znaczenie roślin strączkowych w płodozmianie jest powszechnie uznawane zwłaszcza w gospodarstwach z produkcją ekologiczną. Rodzime gatunki strączkowych przegrywają konkurencję cenową z soją pochodzącą z eksportu. Krajowa produkcja soi pomimo wielu prób rozszerzenia uprawy jest jak na razie marginalna. Obecnie w Krajowym rejestrze w grupie odmian ogólnoużytkowych są wyłącznie formy wąsolistne, o żółtych nasionach łącznie 14. Wąsolistność odmian jest nieodwracalnym kierunkiem hodowli. Doświadczenia z grochem siewnym w woj. lubelskim realizowane są w trzech miejscowościach: Cicibór, Bezek, Czesławice. W ostatnim roku badano 14 odmian grochu. Najwyższe plony zebrano w Czesławicach 48,5 dt/ha. Najlepiej plonowały odmiany: Arwena, Milwa, Mentor i Batuta. Tabela 1. Groch siewny. Odmiany badane. Rok zbioru. Lp Rodzaj ulistnienia Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Adres jednostki zachowującej odmianę a w przypadku odmiany zagranicznej - pełnomocnika w Polsce Akord SL 2012 Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa Tulce 2 Arwena SL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń Kościan 3 Audit SL 2014 Limagrain Spółka Europejska Oddział w Polsce ul. Ks Piotra Wawrzyniaka Komorniki 4 Batuta SL 2009 DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń Kościan 5 Boruta SL 2007 DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń Kościan 6 Ezop SL 2004 DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń Kościan 7 Hubal* LPP 2005 DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń Kościan 8 Lasso SL 2008 Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR ul. Główna Strzelce 9 Mecenas SL 2012 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o Grupa IHAR Smolice Kobylin 10 Mentor SL 2011 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o Grupa IHAR Smolice Kobylin 11 Milwa* SL 2005 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o Grupa IHAR Smolice Kobylin 12 Model* SL 2011 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o Grupa IHAR Smolice Kobylin 13 Tarchalska SL 2004 DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń Kościan 14 Turnia* SL 2011 Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa Tulce SL wąsy czepne zamiast listków (typ afila); LPP Liście parzystopierzaste * - odmiana pastewna

2 Tabela 2. Groch siewny. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru. Miejscowość SDOO Cicibór ZDOO Bezek ZDOO Czesławice Powiat bialski chełmski puławski Kompleks rolniczej przydatności gleby żytni bardzo dobry pszenny dobry pszenny dobry Klasa bonitacyjna gleby IIIb IIIa II ph gleby w KCL 6,07 7,3 6,0 Przedplon ziemniaki jęczmień jary Pszenica jara Data siewu Obsada nasion ( szt/m 2 ) Data zbioru Nawożenie mineralne N (kg/ha) P 2O 5 (kg/ha) K 2O (kg/ha) Nitragina dla grochu Zaprawiono nasiona Zaprawiono nasiona Oprysk pola przed siewem Środki ochrony roślin Zaprawa nasienna (nazwa) Vitavax 20 FS Sarox T 500 Fs Funaben T Herbicyd (nazwa,dawka/ha) Afalon dysp. 450 SC 1,0L + Afalon dysp. 450 SC 1,0L Linurex 500 SC 0,9 L Herbicyd (nazwa,dawka/ha) Comand 480 SC 0,15 L Command Basagram EC1,0+0,2L SL 0,6L Basagram 480 SL 0,6L Insektycyd (nazwa,dawka/ha) Sumi-Alpha 050EC 0,2L Sumi-Alpha 050EC 0,2L Sumi-Alpha 050EC 0,2L Insektycyd (nazwa,dawka/ha) Sumi-Alpha 050EC 0,2L Sumi-Alpha 050EC 0,2L Sumi-Alpha 050EC 0,2L Insektycyd (nazwa,dawka/ha) - - Tabela 3. Groch siewny. Wyniki doświadczeń. Rok zbioru. Lp. Cecha Cicibór Bezek Czesławice 1 Pełnia wschodów (dzień, m-c) Ocena wschodów (skala 9 ) 8,5 8,5 9,0 3 Początek kwitnienia (dzień, m-c) Ocena stanu ogólnego (skala 9 ) 9,0 7,9 9,0 5 Wyleganie w fazie początku kwitnienia (skala 9 ) 8,9 9,0 9,0 6 Koniec kwitnienia (dzień, m-c) Wyleganie w fazie końca kwitnienia (skala 9 ) 8,3 8,9 7,6 8 Wysokość roślin (cm) 91,5 72,1 103,1 9 Wyleganie roślin przed zbiorem (skala 9 ) 3,5 3,8 5,2 10 Porażenie przez fuzariozę (skala 9 ) 9,0 9,0 9,0 11 Porażenie przez askochytozę (skala 9 ) 9,0 9,0 8,3 12 Dojrzałość techniczna (dzień, m-c) Pękanie strąków (skala 9 ) 9,0 9,0 9,0 14 Równomierność dojrzewania (skala 9 ) 7,9 9,0 8,0 15 Masa 1000 ziarn (g) 205,7 222,8 236,6 16 Wilgotność ziarna podczas zbioru (%) 8,9 12,8 10,4 17 Plon ziarna (dt z ha) 66,3 48,9 57,6

3 Tabela 4. Groch siewny. Plon nasion odmian w miejscowościach (% wzorca). Rok zbioru. Lp. Cicibór Bezek Czesławice Wzorzec, dt z ha 40,6 33,6 48,5 1 Akord Arwena Audit Batuta Boruta Ezop Hubal Lasso Mecenas Mentor Milwa Model Tarchalska Turnia Tabela 5 Groch siewny. Plon nasion odmian (% wzorca). Lata zbioru, 2014, Lp Wzorzec, dt z ha 40,9 57,6 42,8 49,3 47,1 1 Akord Batuta Boruta Ezop Lasso Mecenas Mentor Tarchalska Turnia Audit Hubal Milwa Model Arwena 113 Ilość doświadczeń

4 Tabela 6. Groch siewny. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby (odchylenia od wzorca). Lata zbioru:, 2014,2013. Lp. Liczba lat badań Mączniak właściwy Fuzarioza Askochytoza Wzorzec, (skala 9 o ) 8,8 8,8 9,0 9,0 8,9 9,0 1 Akord 3 0,1 0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 2 Batuta 3 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 3 Boruta 3-0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 4 Ezop 3 0,0 0,0 0,0 0,0 0,1 0,0 5 Lasso 3 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 6 Mecenas 3-0,1 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 7 Mentor 3 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 8 Tarchalska 3 0,0 0,0 0,0 0,0 0,1 0,0 9 Turnia 3 0,1 0,1 0,0 0,0-0,1 0,0 10 Audit 2 0,0-0,1* 0,0 0,0* 0,0 0,0* 11 Hubal 1 0,1 0,0 0,0 12 Milwa 1 0,0 0,0 0,0 13 Model 1-0,1 0,0 0,0 14 Arwena 1 0,0 0,0-0,1 Liczba doświadczeń Skala 9 : 9 - oznacza ocenę najkorzystniejszą, 1 - najmniej korzystną, 5 - średnią, * średnia z lat Tabela 7. Groch siewny. Ważniejsze właściwości rolniczo-użytkowe odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru:, 2014, Lp. Liczba lat badań w fazie końca kwitnienia Wyleganie (skala 9 o ) przed zbiorem Wysokość roślin (cm) Masa 1000 ziarn (g) Wzorzec 8,9 7,7 5,8 4,4 88,9 97,7 210,3 223,0 1 Akord 3 0,1-0,3-0,3-0,5-0,1-4,1 9,7 1,8 2 Batuta 3-0,3 0,2 0,4 0,5 1,0 2,0 2,2-4,5 3 Boruta 3-0,2 0,0 0,4 0,1 6,7 6,6 24,4 33,8 4 Ezop 3 0,1 0,1-0,2 0,0 4,2 4,2 24,7 18,9 5 Lasso 3-0,4-0,1 0,0-0,3 1,4 1,1-7,3-9,2 6 Mecenas 3 0,1 0,3-0,1 0,3-2,1 0,5-8,4-6,4 7 Mentor 3-0,3 0,2-0,1 0,4 2,7 3,7-23,1-19,6 8 Tarchalska 3-0,3 0,1-0,1-0,2 0,8 1,8 18,4 12,5 9 Turnia 3-0,1-0,4-0,1-0,1 1,4 0,2-15,3-32,6 10 Audit 2 0,1 0,3* 0,7 0,5* -0,6 4,9* 2,6-5,6* 11 Hubal 1-1,1-0,5 0,6-7,5 12 Milwa 1 0,0 0,1-8,3-17,1 13 Model 1 0,1-0,1-0,8-3,1 14 Arwena 1 0,1-0,1-7,0-0,4 Liczba doświadczeń Skala 9 : 9 - oznacza ocenę najkorzystniejszą, 1 - najmniej korzystną, 5 - średnią * średnia z lat 2014-

5