Roczniki kdemii Rolniczej w Poznniu LXXXIII (2007) HLIN LSKOWSK, ELŻIET POGROSZEWSK, WOJIEH DURLK WPŁYW RETRDNTÓW WZROSTU N PLONOWNIE ZOSNKU GŁÓWKOWTEGO (LLIUM SPHEROEPHLON L.) * Z Instytutu Roślin Ozdonych i rchitektury Krjorzu kdemii Rolniczej w Lulinie STRT. The effect or flurprimidol, dminozyde nd chlormequt on growth nd yielding of llium spherocephlon L. pplied in form of uls soking cused increse of totl yield. Key words: llium spherocephlon, flurprimidol, dminozide, chlormequt Wstęp zosnki ozdone nleżą do mło doceninych ozdonych ceulowych, dltego wżne jest poznnie czynników uprwowych decydujących o poprwie jkości i wzroście plonu ceul. Jednym z nich jest stosownie retrdntów wzrostu. Zstosowne w uprwie tulipnów (Hetmn i in. 1996, Lskowsk i in. 1998), korzystnie wpływją n wzrost plonu liczowego i wgowego ceul. Poprwiją jkość ozdonych ceulowych i ulwistych pędzonych ądź przyspiesznych (Krzymińsk 2001, Serock i Zlewsk 2001, Strtek i Zwdzińsk 2001, Zlewsk 1997). Zminy w rozwoju zleżą od sposou plikcji retrdntu i jego stężeni (Poudkiewicz i Treder 2006, Serock i Zlewsk 2001, Weryszko-hmielewsk i in. 1997). elem dń yło określenie wpływu retrdntów n wzrost i plonownie czosnku główkowtego. * Prc nukow finnsown ze środków udżetowych n nukę w ltch 2004-2007 jko projekt dwczy 2 PO6 R 010 27. Rocz. R Pozn. LXXXIII, Ogrodn. 41: 103-107 Wydwnictwo kdemii Rolniczej im. ugust ieszkowskiego w Poznniu, Poznń 2007 PL ISSN 0137-1738
104 H. Lskowsk, E. Pogroszewsk, W. Durlk Mterił i metody Dwuletnie, dwuczynnikowe doświdczenie gruntowe przeprowdzono w ltch 2004-2006 n ch czosnku główkowtego llium spherocephlon. Użyto ceul o owodzie 6-7 cm. Zstosowno trzy retrdnty: flurprimidol 30 mg dm -3 w postci Topfloru 015 SL, dminozyd 8500 mg dm -3 w postci -NINE, chloromekwt 1000 mg dm -3 w postci ycocelu 460 SL w formie moczeni ceul przed sdzeniem przez 60 min i opryskiwni w stdium zielonego pąk. N poletku o powierzchni 1 m 2 posdzono 30 ceul. Zstosowno trzy powtórzeni. Powtórzeniem yło jedno poletko. Jesienią poletk nwożono zofoską w ilości 6 kg r -1, wiosną zstosowno 3 kg r -1 zofoski i 2 kg r -1 sletry monowej. W pełni kwitnieni dokonno pomirów iometrycznych. Po ziorze ceul określono liczę i msę ceul plonu ogólnego. Wyniki oprcowno sttystycznie z pomocą nlizy wrincji. Do oceny istotności różnic między średnimi zstosowno przedziły ufności Tukey n poziomie istotności α = 0,05. Wyniki i dyskusj Wykzno, że njskuteczniej zdziłł chloromekwt plikowny w formie moczeni ceul przed sdzeniem, powodując zhmownie wzrostu pędu kwitostnowego w porównniu z kontrolą (t. 1). Uzyskne wyniki są zieżne z dnymi przedstwionymi przez innych utorów, którzy stosując chloromekwt w uprwie tulipn (Hetmn i in. 1996, Lskowsk i in. 1998) i lilii (Dntuluri i Misr 2002), uzyskli krótsze pędy. i dminozyd nie wpłynęły n dną cechę, co potwierdziło dni Zlewskiej (1997) n mieczykch, mimo że Strtek (2003) w doświdczeniu n tulipnch wykzł silniejsze zhmownie wzrostu w wyniku dziłni flurprimidolu, stosownego w formie moczeni ceul, w porównniu z chloromekwtem i dminozydem. Zhmownie wzrostu pędów nrcyzów, lilii i mieczyków po zstosowniu flurprimidolu i dminozydu wykzli inni utorzy (Poudkiewicz i Nowk 1992, Poudkiewicz i Treder 2006, Serock i Zlewsk 2001). Stwierdzono, że retrdnty miły wpływ n liczę kwitów w kwitostnie czosnku główkowtego. Njwięcej kwitów w kwitostnie wytworzyły y trktowne dminozydem w ou formch plikcji. W żdnym roku dń nie wykzno zróżnicowni w średnicy pędu kwitostnowego w zleżności od retrdntu i formy jego plikcji. Zstosowne retrdnty w różny sposó zdziłły n plon liczowy i wgowy ceul. W pierwszym roku dń njwiększy plon liczowy uzyskno, plikując flurprimidol w postci opryskiwni n zielony pąk, w drugim roku, stosując chloromekwt, również w tej smej formie plikcji. W ou ltch dń njkorzystniej n ogólną msę ceul wpłynął flurprimidol plikowny w postci moczeni ceul. W dnich Strtek (2003) chloromekwt, flurprimidol i dminozyd spowodowły zwiększenie współczynnik przyrostu ceul.
Wpływ retrdntów wzrostu n plonownie czosnku główkowtego... 105 Tel 1 Wyrne cechy morfologiczne llium spherocephlon w zleżności od retrdntów i formy ich plikcji Selected morphologicl fetures of llium spherocephlon depending on retrdnts nd pplictions Form plikcji Form of ppliction moczenie ceul ul soking 30 mg dm -3 opryskiwnie plnt sprying Dminozyd Dminozide moczenie ceul ul soking 500 mg dm -3 opryskiwnie plnt sprying Retrdnt Retrdnt Stężenie oncentrtion hloromekwt hlormequt 1000 mg dm -3 moczenie ceul ul soking opryskiwnie plnt sprying Wysokość pędu kwitostnowego (cm) Height of inflorescence shoot (cm) 68,1 67,9 66,6 66,9 65,7 68,4 Kontrol ontrol 69,9 71,0 71,8 68,5 70,3 63,4 73,2 77,9 men 69,5 69,8 67,4 68,6 64,5 70,8 70,4 Licz kwitów w kwitostnie Numer of flowers in inflorescence 400,5 d 415,8 c 428,1 407,8 cd 421,3 c 424,2 408,6 cd 242,4 286,0 289,8 315,1 241,0 289,4 244,3 men 321,4 350,9 358,9 361,4 331,1 356,8 326,4 Średnic pędu kwitostnowego (mm) Dimeter of inflorescence shoot (mm) men 3,0 2,8 2,9 3,1 2,8 2,9 2,8 2,9 2,8 3,0 2,7 2,8 2,9 2,7 2,8 3,0 2,6 2,8 3,0 2,7 2,8 Średnie oznczone tą smą literą nie różnią się od sieie istotnie n poziomie istotności α = 0,05. Ocen istotności różnic dl kżdego roku zostł dokonn oddzielnie. Mens mrked with the sme letter do not differ significntly t α = 0.05 level of proility. Mens for ech yer were compred seprtely. Wnioski 1. plikowny w formie moczeni ceul przed sdzeniem zwiększ msę plonu ogólnego llium spherocephlon. 2. Trktownie dminozydem w ou formch plikcji powoduje zwiększenie liczy kwitów w kwitostnie. 3. hloromekwt stosowny w formie moczeni ceul przed sdzeniem powoduje njwiększe zhmownie wzrostu pędu kwitostnowego, ntomist plikowny w formie opryskiwni zwiększ liczę ceul w plonie ogólnym. 4. Żden z preprtów nie mił wpływu n średnicę pędu kwitostnowego.
106 H. Lskowsk, E. Pogroszewsk, W. Durlk Tel 2 Wpływ retrdntów i formy ich plikcji n ogólną liczę i msę ceul Effect of retrdnts nd form of pplictions on totl numer of uls nd totl uls mss Retrdnt Retrdnt Stężenie oncentrtion Form plikcji Form of ppliction moczenie ceul ul soking 30 mg dm -3 opryskiwnie plnt sprying Dminozyd Dminozide moczenie ceul ul soking 500 mg dm -3 opryskiwnie plnt sprying hloromekwt hlormequt moczenie ceul ul soking 1000 mg dm -3 opryskiwnie plnt sprying Plon ogólny liczy ceul z 1 m 2 Totl yield of ul numer from 1 m 2 180,9 d 211,6 200,6 c 191,3 f 196,9 e 204,9 Kontrol ontrol 195,1 e 176,6 173,6 159,3 173,0 175,0 191,0 168,8 men 178,7 192,6 179,9 182,1 185,9 197,9 181,9 Plon ogólny msy ceul z 1 m 2 (g) Totl yield of ul weight from 1 m 2 (g) 497,1 451,4 419,7 438,3 435,9 453,9 402,1 446,6 401,0 c 338,0 c 374,9 409,2 c 423,5 368,2 c men 471,8 426,2 378,8 406,6 422,5 438,7 385,1 Średnie oznczone tą smą literą nie różnią się od sieie istotnie n poziomie istotności α = 0,05. Ocen istotności różnic dl kżdego roku zostł dokonn oddzielnie. Mens mrked with the sme letter do not differ significntly t α = 0.05 level of proility. Mens for ech yer were compred seprtely. Litertur Dntuluri V.S.R., Misr R.L. (2002): Effect of growth regulting chemicls on sitic hyryd lily. Proceedings of the ntionl symposium on Indin floriculture in the new millennium, Ll gh, nglore, 25-27 Ferury: 147-149. Hetmn J., Lskowsk H., Durlk W. (1996): Wpływ n plon ceul tulipnów odminy Polk. nn. Univ. Mrie urie-skłodowsk 4, Sect. EEE, 8: 55-63. Krzymińsk. (2001): Wpływ retrdntów wzrostu n kwitnienie nrcyzów pędzonych w doniczkch. Rocz. R Pozn. 332, Ogrodn. 33: 81-84. Lskowsk H., Hetmn J., Durlk W. (1998): Wpływ chlorku chlorocholiny n plon ceul tulipnów odminy Lustige Witwe. Fol. Univ. gric. Stetin. 187, gric 70: 57-64. Poudkiewicz., Nowk J. (1992): Effect of flurprimidol nd silver thiosulfte (STS) on the growth nd flowering of Prim lilies grown s pot plnt. ct Hortic. 325: 193-198.
Wpływ retrdntów wzrostu n plonownie czosnku główkowtego... 107 Poudkiewicz., Treder J. (2006): Effects of flurprimidol nd dminozide on growth nd flowering of orientl lily Mon Lis. Sci. Hortic. 110, 4: 328-333. Serock K., Zlewsk M. (2001): Wpływ Topfloru n jkość mieczyków kwitnących w szklrni. Rocz. R Pozn. 332, Ogrodn. 33: 127-136. Strtek L. (2003): Porównnie dziłni czterech retrdntów, stosownych do moczeni ceul, n tulipny uprwine w doniczkch. Zesz. Prol. Post. Nuk Roln. 491: 253-260. Strtek L., Zwdzińsk (2001): Wpływ retrdntu n wzrost i wrtość dekorcyjną nrcyzów uprwinych w doniczkch. Rocz. R Pozn. 332, Ogrodn. 33: 134-137. Weryszko-hmielewsk E., Piotrowsk K., Hetmn J., Lskowsk H. (1997): Rekcje tknek łodygi i liści tulipn (Tulip gesnerin L. cv. Lustige Witwe n dziłnie. Zesz. Prol. Post. Nuk Roln. 449: 213-237. Zlewsk M. (1997): Zstosownie retrdntów wzrostu w przyspieszonej uprwie mieczyków w szklrni. Zesz. Prol. Post. Nuk. Roln. 449: 237-245. THE EFFET OF GROWTH RETRDNTS ON LLIUM SPHEROEPHLON L. YIELDING Summry The effect of flurprimidol 30 mg dm -3, dminozyde 8500 mg dm -3 nd chlormequt 1000 mg dm -3 pplied in form of soking uls efore plnting or sprying plnts in phse of green ud on growth nd yielding of. spherocephlon. It ws found out tht soking uls with flurprimidol increses the weight of totl yield. Tretment of plnts with dminozyde in two wys of ppliction cuses increse of flower numer in n inflorescence. Soking uls in chlormequt cuses the iggest retrdtion of growth of inflorescence stem, while pplied in form of soking increses the numer of uls in totl yield. None of retrdnts used in the experiment hd ny effect on n inflorescence stem.