WZROST I PLONOWANIE PAPRYKI SŁODKIEJ (CAPSICUM ANNUUM L.), UPRAWIANEJ W POLU W WARUNKACH KLIMATYCZNYCH OLSZTYNA

Transkrypt

1 Roczniki Akademii Rolniczej w Poznaniu CCCLXXXIII (2007) ŁUCJA MICHALIK WZROST I PLONOWANIE PAPRYKI SŁODKIEJ (CAPSICUM ANNUUM L.), UPRAWIANEJ W POLU W WARUNKACH KLIMATYCZNYCH OLSZTYNA Z Katedry Ogrodnictwa Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie ABSTRACT. The investigation of the effect of a cultivar and direct covering of the plants on the growth and yielding of the sweet pepper (Capsicum annuum L.) grown in a field in the climate conditions of Olsztyn was carried out in The highest general yield 5.0 kg m -2 and commercial yield 4.8 kg m -2 was obtained from the fruit of the sweet pepper of Mira cultivar grown in a field with direct covering using PP 17 non-woven material in Key words: sweet pepper, cultivation, yield, variety Wstęp Papryka słodka ma duże wymagania termiczne. Kwitnie i dobrze zawiązuje owoce w temperaturze C. Rośliny papryki w temperaturze powyżej 30 C obficie kwitną, lecz większość kwiatów jest niezapylona i opada. Uprawa papryki słodkiej w polu w mniej sprzyjających warunkach pogodowych, wymaga stosowania zabiegów agrotechnicznych, poprawiających warunki wzrostu i plonowania (Aiyelaagbe i Fawusi 1986, Buczkowska 2004). Do osłaniania roślin przy niekorzystnych warunkach atmosferycznych stosuje się, między innymi, włókninę PP o masie 17 g m -2, rozkładając ją bezpośrednio na rośliny (Siwek 2002). Materiał i metody W latach w Ogrodzie Dydaktyczno-Doświadczalnym UWM w Olsztynie założono dwuczynnikowe doświadczenie nad wpływem odmiany i bezpośredniego Rocz. AR Pozn. CCCLXXXIII, Ogrodn. 41: Wydawnictwo Akademii Rolniczej im. Augusta Cieszkowskiego w Poznaniu, Poznań 2007 PL ISSN

2 572 Ł. Michalik okrywania roślin na wzrost i plonowanie papryki słodkiej, uprawianej w warunkach klimatycznych Olsztyna. Czynnik I stanowiła odmiana, czynnik II sposób uprawy. Doświadczenie prowadzono w układzie losowanych bloków w czterech powtórzeniach. Materiał doświadczalny obejmował pięć odmian: Iga, Lena, Mira, Trapez, Zorza. Paprykę uprawiano na ogólnej powierzchni 63,36 m 2. Na każdym poletku o powierzchni 1,6 m 2 sadzono po 10 roślin w rozstawie cm. Nasiona papryki słodkiej wysiano do skrzynek 29 marca 2005 roku i 31 marca 2006 roku. Rozsadę wysadzono w pole 24 maja (w obydwu latach badań). Powierzchnię doświadczenia podzielono na dwie równe części. Na jednej z nich papryka rosła bez okrycia, na drugiej rośliny osłonięto włókniną PP o masie 17 g m -2, która pozostawała na roślinach przez trzy tygodnie od wysadzenia rozsady. Kilkakrotny zbiór papryki (w 2005 roku od 26 lipca do 23 września, a w 2006 roku od 18 sierpnia do 11 września) przeprowadzono w fazie dojrzałości użytkowej. Określono wysokość roślin i oceniono wielkość plonu oraz masę jednostkową owocu. Uzyskane wyniki opracowano statystycznie za pomocą testu t-duncana na poziomie istotności p = 0,05. Wyniki i dyskusja Badania prowadzone w latach wykazały, że warunki pogodowe w okresie wegetacyjnym 2005 roku wpłynęły korzystnie na wysokość roślin papryki słodkiej uprawianej w polu. Jej wartość mieściła się w granicach od 23,8 cm u odmiany Lena, uprawianej pod okryciem, do 34,3 cm u odmiany Trapez, uprawianej bez osłaniania roślin. W obydwu latach badań najwyższymi roślinami charakteryzowała się odmiana Trapez (34,3 cm w 2005 roku, 34,0 cm w 2006 roku), uprawiana bez osłon (tab. 1). Buczkowska (2004) w przeprowadzonych badaniach uzyskała wyższą wartość badanej cechy. Oprócz odmiany duży wpływ na wielkość plonu papryki słodkiej miały warunki termiczne, panujące w okresie prowadzenia badań. Największy plon ogólny 5,0 kg m -2 i handlowy 4,8 kg m -2 uzyskano z roślin papryki odmiany Mira uprawianych w 2005 roku pod bezpośrednim okryciem włókniną PP. Wartości średnio z odmian wyniosły kolejno 4,4 kg m -2 i 3,8 kg m -2 (tab. 2). Są to wartości zbliżone do uzyskanych przez Gajc-Wolską i Skąpskiego (2002). Średni plon ogólny papryki słodkiej w 2005 roku był o 1,4 kg m -2 większy niż w 2006 roku, natomiast handlowy o 1,2 kg m -2 większy. W 2006 roku temperatura była niekorzystna do prawidłowego wzrostu i plonowania papryki, mimo to jej uprawa w polu bez osłon pozwoliła na uzyskanie plonu na poziomie 2005 roku. Wartości te były jednak niższe od uzyskanych przez innych autorów (Buczkowska 2004, Gajc-Wolska i Skąpski 2002, Gajc-Wolska i in. 2005). Uprawa papryki pod bezpośrednim okryciem włókniną w 2006 roku wpłynęła niekorzystnie na wielkości plonu ogólnego i handlowego. Ich wartości kolejno średnio z odmian wyniosły 1,9 kg m -2 i 1,5 kg m -2 i były niższe od uzyskanych przez Gajc-Wolską i Skąpskiego (2002). Największą masą jednostkową charakteryzowały się owoce odmiany Trapez 126,0 g, z roślin uprawianych w 2005 roku pod bezpośrednim okryciem włókniną (tab. 3).

3 Wzrost i plonowanie papryki słodkiej Wysokość roślin papryki słodkiej, uprawianej w polu ( ) Height of sweet pepper plants grown in the field ( ) Tabela 1 Wysokość Height (cm) I II X I II X Iga 30,1 33,6 31,8 25,3 22,0 23,6 Lena 28,4 23,8 26,1 27,2 22,5 24,9 Mira 27,4 31,7 29,6 25,1 21,9 23,5 Trapez 34,3 32,5 33,4 34,0 31,7 32,9 Zorza 27,8 30,1 28,9 28,0 21,3 24,6 Średnio Mean 29,6 30,3 27,9 26,0 a odmiana cultivar 4,838 2,278 b uprawa growing n.i. 2,716 a b 6,639 3,537 Plonowanie papryki słodkiej uprawianej w polu ( ) Yield of sweet pepper plants grown in the field ( ) Tabela 2 Plon ogólny Total yield (kg m -2 ) Plon handlowy Marketable yield (kg m -2 ) I II X I II X I II X I II X Iga 3,8 4,0 3,9 2,6 1,5 2,1 2,7 3,1 2,9 2,1 1,3 1,7 Lena 3,8 4,4 4,1 3,9 2,9 3,4 3,4 3,5 3,5 3,4 2,2 2,8 Mira 3,4 5,0 4,2 3,6 1,9 2,8 3,2 4,82 4,0 3,1 1,6 2,3 Trapez 4,0 4,3 4,2 2,9 1,3 2,1 2,9 3,6 3,2 2,6 1,1 1,9 Zorza 4,0 4,4 4,2 5,0 1,7 3,4 3,9 4,4 4,1 4,1 1,3 2,2 Średnio Mean 3,8 4,4 3,6 1,9 3,2 3,9 3,1 1,5 a odmiana cultivar n.i. n.i. 0,722 n.i. b uprawa growing 0,551 0,534 0,489 0,417 a b 0,731 0,499 0,735 0,436

4 574 Ł. Michalik Tabela 3 Masa jednostkowa owoców papryki słodkiej uprawianej w polu ( ) Weight of sweet pepper fruits grown in the field ( ) Masa owocu Fruit weight (g) I II X I II X Iga 63,3 94,7 79,0 74,5 110,5 74,5 Lena 70,5 97,5 84,0 73,0 121,0 97,0 Mira 47,5 64,1 55,8 57,2 68,5 62,9 Trapez 89,6 126,0 107,8 102,5 106,0 104,3 Zorza 49,9 53,0 51,5 49,5 73,6 49,5 Średnio Mean 64,2 87,0 71,3 95,9 a odmiana cultivar 1,432 1,902 b uprawa growing 1,682 1,857 a b 3,375 0,422 Wnioski 1. Wielkość plonu zależała od odmiany, sposobu uprawy oraz warunków pogodowych, które w 2005 roku były korzystniejsze niż w 2006 roku. Lena i Mira okazały się najlepszymi odmianami do polowej uprawy papryki w warunkach Olsztyna. 2. Osłanianie roślin papryki słodkiej włókniną korzystnie wpłynęło na ich wzrost i plonowanie. Średni plon ogólny owoców z roślin osłanianych włókniną był większy o 0,7 kg m -2 od plonu z uprawy bez osłaniania. 3. Owoce papryki słodkiej w latach uzyskały większą masę jednostkową z roślin uprawianych pod bezpośrednim okryciem włókniną niż bez osłon. Literatura Aiyelaagbe I.O., Fawusi M.O.A. (1986): Growth and yield response of pepper to mulching. Biotronics 15: Buczkowska H. (2004): Wpływ zagęszczenia roślin na wzrost i plonowanie papryki słodkiej odmiany Mino. Folia Univ. Stetin. 239, Agric. 95: Gajc-Wolska J., Skąpski H. (2002): Yield of field grown sweet pepper depending on cultivars and growing conditions. Folia Hortic. 14, 1: Gajc-Wolska J., Zielony T., Radzanowska J. (2005): Ocena plonowania i jakość owoców nowych mieszańców papryki słodkiej (Capsicum annuum L.). Zesz. Nauk. AR Wroc. 515, Roln. 86:

5 Wzrost i plonowanie papryki słodkiej Siwek P. (2002): Modyfikacja warunków środowiska w uprawie ogórka i selera naciowego poprzez ściółkowanie i bezpośrednie osłanianie roślin. Zesz. Nauk AR Krak THE GROWTH AND YIELDING OF THE SWEET PEPPER (CAPSICUM ANNUUM L.) GROWN IN A FIELD IN CLIMATIC CONDITIONS OF OLSZTYN Summary In the investigation of the impact of a cultivar and direct covering of the plants on the growth and yield of the sweet pepper grown in a field in climatic conditions of Olsztyn was carried out. The research included cultivars with lowered thermal requirements: Iga, Lena, Mira, Trapez, Zorza. In 2005 in the period from May to August more favourable thermal conditions for the growth and yielding of the sweet pepper were observed in comparison with In the examined 2005 the plants and fruit reached the highest values of the investigated features. The plants of Trapez cultivar were the highest 34.3 cm. They also had the biggest unit mass of a fruit g. In 2005 the plants of the sweet pepper of Mira cultivar grown in a field with direct covering with the use of PP 17 non-woven material showed the highest general yield 5.0 kg m -2 and commercial yield 4.8 kg m -2. The research carried out in revealed that cultivation of the sweet pepper in a field with direct covering of the plants with the use of non-woven material creates more favourable growth conditions in the early vegetation period and enables to obtain a satisfactory yield.