RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 210422 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 382193 (51) Int.Cl. B65G 53/56 (2006.01) F16L 37/08 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22) Data zgłoszenia: 13.04.2007 (54) Złącze przewodu pneumatycznego (43) Zgłoszenie ogłoszono: 27.10.2008 BUP 22/08 (73) Uprawniony z patentu: MB-PNEUMATYKA SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ, Sulechów, PL (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 31.01.2012 WUP 01/12 (72) Twórca(y) wynalazku: WOJCIECH BABIRECKI, Zielona Góra, PL MAŁGORZATA BIENIASZEWSKA, Sulechów, PL PL 210422 B1
2 PL 210 422 B1 Opis wynalazku Przedmiotem wynalazku jest złącze przewodu pneumatycznego przeznaczone do mocowania w korpusie urządzenia pneumatycznego, zwłaszcza w korpusie zaworu. Znane są złącza przewodów pneumatycznych pokazane w katalogach producentów, takich jak: Vira, Voss, Raufos, Bosch i innych. Są to najczęściej złącza wyposażone w nagwintowaną końcówkę wkręcaną w wyposażony w wewnętrzny gwint otwór zaworu. Z opisu patentowego nr PL 189 684 znane jest złącze do przyłączania elastycznego przewodu rurowego, zwłaszcza pneumatycznego. Złącze ma korpus, w którym współśrodkowo osadzone są podporowa tuleja i przesuwna zaciskowa tuleja zakończona kołnierzem. Na zaciskową tuleję i obejmującą ją końcówkę korpusu nałożony jest przelotowy kształtowy kapturek, którego jeden koniec ustalony jest na korpusie, a drugi obejmuje przyłączony przewód. Z polskiego opisu patentowego nr PL 161 167 znana jest złączka wtykowa do wężowych przewodów hydraulicznych, która zawiera tuleję z usytuowanymi w niej otworami dla klamry sprzęgającej i ułożyskowaną obrotowo wewnątrz tulei skrętkę złączkową wyposażoną na swobodnym końcu w gwint śrubowy i sześciokąt. Wewnątrz skrętki złączkowej znajduje się wybranie w postaci sześciokąta wewnętrznego, które dostępne jest poprzez otwór ustalający w celu umieszczania klucza sztorcowego sześciokątnego. Z polskiego wzoru użytkowego nr Ru 58 199 znane jest złącze wtykowe do elastycznych przewodów rurowych, zwłaszcza pneumatycznych, zawierające korpus, w którego wewnętrznym gnieździe umieszczona jest uszczelka zamknięta oporowym pierścieniem stanowiącym podporę płaskiego zaciskowego pierścienia wyposażonego na wewnętrznym obwodzie w koronkę jednostronnie wygiętych zębów. Pierścień dociśnięty jest do odsadzenia korpusu przez blokującą tuleję opartą drugim końcem o drugie odsadzenie korpusu. Blokująca tuleja współpracuje ze współśrodkową z nią zwalniającą tuleją wyposażoną na końcu w kołnierz, a na powierzchni zewnętrznej w występ o średnicy większej niż wewnętrzna średnica blokującej tulei. Obie tuleje mają wykonane przecięcia umożliwiające ich montaż w korpusie. Montowanie opisanych złącz w korpusach zaworów wymaga wyposażenia ich otworów w gwint, co zwiększa koszty wykonania zaworu. Gwintowanie otworów, zwłaszcza w korpusach zaworów wyposażonych w wiele otworów przelotowych usytuowanych pod różnymi kątami do osi korpusu wymaga stosowania drogich, specjalistycznych obrabiarek, a duża ilość odpadów materiału w postaci wiórów zwiększa koszty produkcji. Z katalogów firm Parker, Nnorgren, John Guest znane są złącza przystosowane do mocowania przez wciskanie w otwór o gładkich ściankach końcówki z karbami, które wcinają się w materiał tych ścianek, tworząc trwałe połączenie. Takie mocowanie złączy nie wymaga gwintowania otworów, a jedynie obróbki końcówki złącza. Niedogodnością takich złącz jest jednak brak możliwości wymiany uszkodzonego złącza i zastąpienie go sprawnym. Przy siłowym demontażu złącza z korpusu zaworu karby końcówki powodują zarysowanie ścianek otworów uniemożliwiając prawidłowe mocowanie zamiennego złącza, a tym samym wybrakowanie drogiego zaworu. Wolne od opisanej niedogodności jest złącze według wynalazku, z korpusem wyposażonym w górnej części w kołnierz i odsadzenie, na których oparty jest ząbkowany pierścień o zewnętrznych ząbkach podgiętych i wystających poza kołnierz. Złącze wyposażone jest w zabezpieczający kapturek z dolną krawędzią dociskającą pierścień. Kapturek wyposażony jest w uszczelniający kołnierz i wewnętrzny obwodowy rowek współpracujący z zewnętrznym obwodowym garbikiem ukształtowanym w górnej części korpusu. Korpus ma w dolnej części dwa obwodowe rowki, w których umieszczone są pierścieniowe uszczelki zapewniające szczelność połączenia. Główną zaletą złącza według wynalazku jest przystosowanie go do mocowania w gnieździe korpusu zaworu przez wciskanie bez konieczności obróbki otworów w odlewach z metalu, tworzyw sztucznych lub obrobionych na gładko oraz możliwość wyjęcia uszkodzonej złączki i ponowne jej zamontowanie w tym samym otworze. Demontaż złącza z gniazda polega na zdjęciu kapturka i niszczącym usunięciu pierścienia ząbkowanego, który stanowi część zamienną, a następnie wyjęciu złącza z otworu. Po założeniu nowego pierścienia ząbkowanego i zdjętego uprzednio kapturka złącze może być ponownie wciśnięte w to samo gniazdo w zaworze. Odsadzenie kołnierza korpusu zapobiega uszkodzeniu uszczelek przez zacięcie na ściance gniazda powstałe przez siłowe usunięcie pierścienia. Korpus złącza, mniejszy i lżejszy od znanych rozwiązań o część mocującą, mieści się prawie w całości w otworze wraz z elementami łączenia przewodu, a na zewnątrz wystaje tylko niewysoki kapturek.
PL 210 422 B1 3 Przedmiot wynalazku pokazany jest w przykładzie wykonania na rysunku przedstawiającym na fig. 1 korpus złącza, na fig. 2 - ząbkowany pierścień w widoku z góry, na fig. 3 - ząbkowany pierścień w przekroju poprzecznym A-A, na fig. 4 - kapturek zabezpieczający w przekroju, natomiast na fig. 5 - - przekrój osiowy złącza zamocowanego we fragmencie korpusu zaworu. Złącze ma korpus 1, wyposażony w dolnej części w obwodowe rowki 2, powyżej których usytuowany jest kołnierz 3, a nad nim obwodowe odsadzenie 4 oraz garbik 5. Na kołnierzu 3 i odsadzeniu 4 umieszczony jest zewnętrznie ząbkowany pierścień 6 mocujący korpus 1 złącza w gnieździe korpusu 7 zaworu. Pierścień 6 ma podgięte do góry ząbki 8 wystające poza kołnierz 3 i wgłębiające się w powierzchnię wewnętrzną gniazda korpusu 7 zaworu. W obwodowych rowkach 2 korpusu 1 umieszczone są pierścieniowe uszczelki 9 zapobiegające upływom powietrza z zaworu. Wewnątrz korpusu 1 złącza umieszczona jest znana z opisu patentowego nr PL 189 684 złączka złożona z podporowej tulejki 10, dwóch uszczelek 11 i zaciskowego pierścienia 12. Złącze osłonięte jest kapturkiem 13, którego dolna krawędź 14 dociska pierścień 6 do kołnierza 3 korpusu 1 złącza. Kapturek 13 zabezpieczony jest przed wypadnięciem za pomocą rowka 15 współpracującego z garbikiem 5 korpusu 1 złącza, a jego kołnierz 16 osłania wnętrze korpusu 7 zaworu przed zanieczyszczeniem. Zastrzeżenia patentowe 1. Złącze przewodu pneumatycznego zawierające mocowany w gnieździe urządzenia pneumatycznego korpus z elementami mocowania przewodu, uszczelkami oraz kapturkiem zabezpieczającym, znamienne tym, że korpus (1) ma w górnej części ukształtowany kołnierz (3) i odsadzenie (4), na których oparty jest ząbkowany pierścień (6) o zewnętrznych ząbkach (8) podgiętych i wystających poza kołnierz (3), a zabezpieczający kapturek (13) ma dolną krawędź (14) dociskającą pierścień (6) oraz uszczelniający kołnierz (16) i wewnętrzny obwodowy rowek (15) współpracujący z zewnętrznym obwodowym garbikiem (5), ukształtowanym w górnej części korpusu (1). 2. Złącze według zastrz. 1, znamienne tym, że korpus (1) ma w dolnej części dwa obwodowe rowki (2), w których umieszczone są pierścieniowe uszczelki (9).
4 PL 210 422 B1 Rysunki
PL 210 422 B1 5
6 PL 210 422 B1 Departament Wydawnictw UP RP Cena 2,46 zł (w tym 23% VAT)