Temat: Rodzaje połączeń mechanicznych

Transkrypt

1 Zajęcia nr 1 Temat: Rodzaje połączeń mechanicznych elementów konstrukcyjnych i podzespołów wykonujemy za pomocą połączeń. Połączenia mechaniczne moŝemy podzielić na: 1. nierozłączne charakteryzujące się tym, Ŝe przy ich rozłączaniu co najmniej jeden z łączonych elementów zostanie uszkodzony 2. rozłączne charakteryzujące się moŝliwością wielokrotnego łączenia i rozłączania bez szkody dla jakości uzyskanego połączenia Połączenia nierozłączne: a) połączenia elementów przez ich odkształcania trwałe - łączenie blach przez odkształcanie łapek - nitowanie

2 a) b) c) Rys Nity zrywalne. a) przekrój, b) zdjęcie nitu, c) nitownica b) połączenia przez klejenie Klejenie polega na wprowadzeniu między powierzchnie substancji zwanej klejem, która dzięki adhezji wiąŝe te powierzchnie. Proste kleje składają się z rozpuszczalnika i składnika klejącego. Pod wpływem odparowania rozpuszczalnika następuje w nich zestalenie kleju, a co za tym idzie, połączenie elementów.

3 Bardziej uniwersalne i częściej stosowane są kleje wieloskładnikowe, które zestalają się pod wpływem wymieszania i wzajemnej reakcji chemicznej składników, które przed procesem klejenia są przechowywane w oddzielnych pojemnikach. W elektrotechnice często stosuje się teŝ kleje silikonowe, nanoszone na gorąco przy pomocy specjalnego pistoletu. Ich zaletą jest szybkie zastyganie pod wpływem chłodzenia. Spotykamy równieŝ kleje przewodzące, stosowane często do łączenia elementów elektrycznych, których łączenie na stałe poprzez lutowanie jest ze względów technologicznych utrudnione. c) połączenia przez zalewanie, zaprasowywanie, wtopienie W częściach wykonanych jako odlewy ciśnieniowe ze stopów cynku, aluminium oraz w wypraskach z tworzyw sztucznych zalewa się lub zaprasowywuje inne elementy wykonane z materiałów o wyŝszej wytrzymałości (np. wkładki z gwintem, wałki, kołki, tulejki). Połączenia rozłączne: a) połączenia wtłaczane Powstają przez wzajemne wtłoczenie części łączonych. Część obejmująca ma otwór o wymiarach nieco mniejszych niŝ wymiary elementu obejmowanego wtłaczanego.

4 b) połączenia gwintowane Uzyskujemy je wkręcając element z gwintem zewnętrznym wykonanym na wałku (śruba, wkręt) w element z gwintem wewnętrznym wykonanym w otworze (nakrętka, gwintowany materiał ścianki) Łby śrub mogą być: - okrągłe - sześciokątne - czworokątne (rzadko) Mogą równieŝ posiadać nacięcia pozwalające na ich dokręcenie w postaci: - prostego nacięcia (płaskie) - nacięcia krzyŝowego - nimbusa - gwiazdy - innych nacięć specjalnych Przy połączeniach wskazane jest stosowanie podkładek, w tym podkładek spręŝystych zapobiegających samoczynnemu odkręcaniu się nakrętek. Przed samoczynnym odkręceniem nakrętkę moŝemy tez zabezpieczyć poprzez zastosowanie odginanej podkładki kształtowej, nakrętki koronkowej z zawleczką czy teŝ podkładki zębatej. Elementy śrubowe zamontowane w urządzeniach (np. gniazdkach, wtyczkach) przed zgubieniem zabezpieczamy za pomocą specjalnych podtoczeń czy teŝ gwintów zaczynających się w pewnej odległości od łba z załoŝonymi na tą część podkładkami.

5 c) połączenia kołkowe moŝna je podzielić na: - łączące (przenoszące obciąŝenia) - ustalające (pozycjonujące połoŝenie dwu elementów przy współpracy z np. śrubą)

6 Materiały dydaktyczne wyłącznie do uŝytku uczniów klas elektrycznych i elektronicznych Śląskich Technicznych Zakładów Naukowych w Katowicach. Niniejsze materiały stanowią ilustrację do wprowadzeń teoretycznych przeprowadzonych na warsztatach szkolnych według podręcznika podanego w literaturze. Zamieszczone ilustracje są chronione prawami autorskimi autorów podręcznika. Literatura: W.Oleksiuk, K.Paprocki Podstawy konstrukcji mechanicznych dla elektroników WSiP Warszawa 1996