DŁUGOTERMINOWY PROGRAM WYCHOWAWCZY realizowany w Zespole Szkół Specjalnych nr 1 w Zielonej Górze w latach 2012/2015 SPIS TREŚCI ROZDZIAŁ I 1.Wstęp i podstawa prawna. 2.Zadania szkoły. 3. Działania wychowawcze nauczycieli i wychowawców. ROZDZIAŁ II 1. Cele programu. 2. Diagnoza oddziaływań wychowawczych. 3.Priorytety wychowawcze i formy realizacji. 4.Konstrukcja PW. 5.Dokumentacja PW ROZDZIAŁ III 1.Ewaluacja programu wychowawczego. 1
CEL: Jesteśmy szkołą z tradycjami, promujemy zdrowie, ekologie, szacunek do drugiego człowieka. W atmosferze bezpieczeństwa i przyjaźni uczymy samodzielności, rozwijamy zainteresowania i wspieramy uczniów w drodze do dorosłości. ROZDZIAŁ I 1.WSTĘP Szkoła jest instytucją umożliwiającą uczniom wszechstronny rozwój osobowy w wymiarze intelektualnym, psychicznym, zdrowotnym, estetycznym, moralnym i duchowym. Wychowywanie stanowi integralną całość z nauczaniem i jest zasadniczym zadaniem wszystkich pracowników szkoły. W wychowywaniu szkoła za podstawę przyjmuje uniwersalne zasady etyki. Oferujemy możliwość wszechstronnego rozwoju ucznia, odkrywanie i rozwijanie talentów. Stwarzamy dziecku warunki do samodzielnego poznawania siebie. Mobilizujemy do samodzielności i rozwijamy samodzielność i poczucie własnej wartości. Przybliżamy podstawowe zasady obowiązujące w stosunkach międzyludzkich. Kształtujemy poczucie szacunku wobec tradycji szkoły, rodziny i ojczyzny. Wspieramy rodziców w wychowaniu dzieci. Program wychowawczy został opracowany na podstawie: RP art.48 ust. 1, art. 53 ust 3, art. 72 ust 1 o Systemie Oświaty art. 1, 4, 5, 22, 33, 34a, 40 Nauczyciela art. 6 u szkoły Programowej 2
2. ZADANIA SZKOŁY Szkoła będzie pomagać uczniom w ich wszechstronnym rozwoju poprzez: *stwarzanie miłej, bezpiecznej atmosfery nauki i współpracy, *zapewnienie dziecku harmonijnego rozwoju osobowości w sferze: intelektualnej, fizycznej, psychicznej i moralnej, *uwzględnienie indywidualnych potrzeb i zainteresowań dziecka, umacnianie wiary we własne siły i umożliwianie osiągania sukcesu, *wdrażanie do samodzielności, *pomaganie w kształtowaniu pozytywnego obrazu samego siebie. Szkoła będzie przygotowywać dziecko do przyszłego życia poprzez: *uczenie respektowania potrzeb innych i tolerancji, uczenie rozwiązywania konfliktów i poszanowana godności każdego człowieka; *kształtowanie pozytywnego stosunku do zabawy, pracy, wypoczynku; *propagowanie dziedzictwa kultury narodowej, kształtowanie postaw patriotycznych i poszanowanie tradycji szkoły; *poznawanie zasad życia społecznego; *budowanie pozytywnego systemu wartości; *kształtowanie umiejętności dokonywania właściwych wyborów moralnych; *zachęcanie do zespołowego działania i odpowiedzialności za zdrowie i środowisko przyrodnicze. 3
3. DZIAŁANIA WYCHOWAWCZE NAUCZYCIELI I WYCHOWAWCÓW : W PW 2012/15 zaplanowano wiele działań wychowawczych, które pomogą zrealizować cele wychowawcze związane z poszczególnymi priorytetami: *Prowadzenie zajęć edukacyjno-wychowawczych. *Prowadzenie dokumentacji pracy dydaktyczno wychowawczej. Nauczyciele wychowawcy prowadzą teczkę wychowawcy, układają plany pracy wychowawczej, dokonują ich ewaluacji, *Stała współpraca wychowawców klas z nauczycielami specjalistami, pedagogiem szkolnym i psychologiem w ramach posiedzeń TEAM-ów i zespołów wychowawczych poszczególnych klas. Objęcie szczególną opieką uczniów z trudnościami w uczeniu się i sprawiającymi kłopoty wychowawcze oraz wymagających pomocy materialnej. Systematyczne kontaktowanie się wychowawców z pielęgniarką szkolną. *Stwarzanie uczniom możliwości udziału w imprezach kulturalnych, wystawach, przedstawieniach teatralnych, koncertach filharmonii i seansach filmowych. *Wdrażanie do tzw. zdrowej rywalizacji poprzez udział w rozgrywkach sportowych i konkursach plastycznych. *Propagowanie świadomego korzystania ze środków masowego przekazu i wykorzystywania technologii informacyjnej podczas zajęć w pracowniach komputerowych, *Rozwijanie zainteresowań uczniów, kształtowanie nawyków aktywnego i kulturalnego spędzania wolnego czasu poprzez organizowanie dla uczniów kilkunastu różnorodnych form zajęć pozalekcyjnych. 4
ROZDZIAŁ II 1.DIAGNOZA ODDZIAŁYWAŃ WYCHOWAWCZYCH Tworząc Program Wychowawczy 2012/15. uwzględniono: -rekomendacje z ewaluacji Programu Wychowawczego 2009/12, -analizę problemów wychowawczych najczęściej omawianych na TEM-ach i na zespołach wychowawczych, -analizę poziomu spełniania przez uczniów wskaźników zawartych w karcie oceny z zachowania, --potrzebę kontynuowania tradycji szkoły, -sugestie rodziców przekazywane w ankietach i na zebraniach szkolnych. 2.CELE PROGRAMU WYCHOWAWCZEGO Program wychowawczy ZSS nr 1 w Zielonej Górze jest dokumentem pozwalającym scalać 3- letnie oddziaływania wychowawcze szkoły i rodziców. Stanowi wytyczne do pracy wychowawczej skierowane do dyrekcji szkoły, pedagoga szkolnego, wychowawców klas, nauczycieli przedmiotów, Samorządu Uczniowskiego, pracowników administracyjnych szkoły i instytucji wspomagających pracę szkoły, przy współudziale rodziców i z uwzględnieniem ich oczekiwań. Realizacja założeń programowych wpłynie na spójność i wielokierunkowość oddziaływań wychowawczych skierowanych do uczniów szkoły. Cele ogólne: 1) rozwijanie autonomii ucznia niepełnosprawnego, 2) osiągnięcie możliwie wszechstronnego rozwoju uczniów, 3) przystosowanie uczniów do życia w integracji ze społeczeństwem, 4) zwiększenie umiejętności wychowawczych nauczycieli, rodziców. 5
Celem nadrzędnym pracy wychowawczej placówki jest: 1.Wspieranie postaw służących wszechstronnemu rozwojowi osobowości ucznia, poprzez realizację celi wychowawczych szkoły. 2.Wdrażanie stylu wychowania opartego na indywidualizacji, podmiotowości i samodzielności ucznia. 3.Podnoszenie jakości pracy wychowawczej szkoły, jej efektów edukacyjnych. Cele wychowawcze szkoły: Przygotowanie ucznia do sprawnego funkcjonowania w środowisku szkolnym, rodzinnym, lokalnym i państwowym. Wpajanie postaw tolerancji i szacunku dla człowieka w oparciu o znajomość praw człowieka. Budowanie więzi międzyosobowych w grupie opartych na ogólnie przyjętych wartościach: dobra, piękna, prawdy, empatii, tolerancji. Kształtowanie postaw prozdrowotnych i proekologicznych. Kształtowanie postaw odpowiedzialności za tradycje klasy, szkoły, regionu, narodu. Przybliżanie rodzicom środowiska szkolnego i angażowanie ich w życie szkoły. ZADANIA I FORMY REALIZACJI Zadania wychowawcze realizujące cele wychowawcze dotykają różnych obszarów życia szkoły. Wyróżniliśmy sześć priorytetowych zadań kierunkowych: 1.Wychowanie patriotyczne, regionalne i kultywowanie tradycji. 2. Wychowanie obywatelskie i regionalne. 3.Promowanie zdrowego stylu życia i świadomości ekologicznej. 4.Budowanie systemu wartości i rozwijanie samodzielności uczniów. 5.Wychowanie do życia w rodzinie. 6.Orientacja zawodowa. 6
Do każdego z podanych priorytetów opracowano cele wychowawcze, działania wychowawcze umożliwiające ich realizację oraz na 7 poziomach zróżnicowano treści i planowane osiągnięcia. Uwzględniono 7 poziomów realizacji treści wychowawczych: Poziom 1-uczniowie ZET SP, Poziom 2-uczniowie ZET G, Poziom 3-uczniowie kl. I-III SP dzieci upośledzonych w stopniu lekkim, Poziom 4-uczniowie kl. IV- VI SP dzieci upośledzonych w stopniu lekkim, Poziom 5 -uczniowie kl. I-III Gimnazjum dz. upośledzonych w stopniu lekkim. Poziom 6-uczniowie PZ Poziom 7-uczniowie Szkoły Zawodowej Priorytety wychowawcze realizowane są przez poszczególne zespoły klasowe zgodnie z planami wychowawczymi, które zawierają dostosowane do możliwości uczniów szczegółowe cele wychowawcze, działania, formy realizacji i ewaluację. Cele z PW stanowią wytyczne do tworzenia planu pracy świetlicy szkolnej, która oprócz funkcji opiekuńczej wspiera działalność wychowawczą szkoły. Działania wychowawcze nauczycieli i rodziców wspiera uczniowski Samorząd Szkolny, który pracuje w ramach istniejących sekcji samorządu oraz drużyna harcerska oraz szkolne koło PCK. Elementem wspomagającym proces wychowawczy wobec uczniów naszej szkoły są tradycyjne imprezy szkolne o charakterze integracyjnym. Treści prozdrowotne i ekologiczne realizuje na wszystkich etapach Program Szkoły Wspierającej Zdrowie. Rodzice uczestniczą w życiu szkoły,a pomoc udzielana jest im w formie porad, konsultacji, warsztatów, szkoleń. Jesteśmy szkołą z tradycjami. W obecnym roku szkolnym obchodzimy JUBILEUSZ 60-LECIA istnienia placówki, połączony z uroczystościami Nadania Imienia- H.CH. Andersena. Główne obchody Jubileuszu oraz Uroczystość Nadania Imienia zaplanowane są na 29 listopada 2012 w Teatrze Lubuskim. W związku z Nadaniem Imienia Szkole od przyszłego roku szkolnego 2013/14 do harmonogramu imprez stałych włączone zostaną coroczne Obchody Dni Patrona. 7
IV Konstrukcja programu Program wychowawczy jest integralną częścią działalności placówki i jest realizowany poprzez: *zajęcia dydaktyczne, *lekcje wychowawcze *zajęcia pozalekcyjne *projekty i kampanie społeczne o charakterze wychowawczym *program Szkoły Promującej Zdrowie *tradycyjne imprezy szkolne, *działania świetlicy szkolnej, *samorząd szkolny, *różnorodne formy współpracy z rodzicami. V Dokumentację programu wychowawczego stanowią : 1-plan zajęć pozalekcyjnych- załącznik nr1. 2-plan pracy Samorządu Szkolnego załącznik nr2 8
3-harmonogram tradycyjnych imprez stałych załącznik nr 3 4-plan współpracy z rodzicami-załącznik nr 4 5-programy i projekty edukacyjne- załącznik nr 5 6-plany wychowawcze świetlicy szkolnej-załącznik nr 6 7-Program Szkoły Promującej Zdrowie - załącznik nr 7 8- szczegółowe plany działań dla każdego etapu edukacyjnego- załączniki nr 8-12 9-plany wychowawcze poszczególnych klas w latach 2012/13,2013/14,2014/15 VI Ewaluacja programu: Ewaluacja programu dokonywana jest przez: 1-Dyrektora szkoły w oparciu o dane gromadzone w wyniku sprawowania nadzoru pedagogicznego. 2-Przewodniczących zespołów w poszczególnych etapach edukacyjnych. 3-Realizatorów projektów po ich zakończeniu 4-Pedagoga szkolnego- po wystawieniu ocen z zachowania. 4-Zespół wychowawczy dwa razy w roku szkolnym. 9
Metody ewaluacji: ankiety ewaluacyjne, wywiady, analiza zapisów w dziennikach lekcyjnych, analizę poziomu spełniania przez uczniów wskaźników zawartych w karcie oceny z zachowania, analiza jakościowo-ilościowa osiągnięć uczniów w zawodach sportowych i konkursach Sposoby oceny efektywności PW: Sposoby zbierania informacji Cele ewaluacji Termin / osoba odpowiedzialna *Hospitacje, analiza dokumentacji *ustalenie stopnia zgodności działań z programem * na bieżąco /dyrektor nadzoru pedagogicznego. * Analiza dokumentacji szkolnej, obserwacje, wywiady. * ocena dotychczasowej realizacji programu * po I półroczu/zespół do spraw wychowawczych * modyfikacja zaplanowanych działań programu * Analizę oceny z zachowania * poziom spełniania przez uczniów wskaźników zawartych w karcie oceny z zachowania *pedagog szkolny na koniec roku szkolnego *Analiza zapisów w dziennikach lekcyjnych. *Analiza wyników konkursów. *Ankiety ewaluacyjne(rodzice, nauczyciele,uczniowie) * stopień występowania u uczniów zachowań społecznie akceptowanych i zgodnych z przyjętymi normami *które zadania zostały zrealizowane, a które nie i dlaczego *ocena efektywności programu dla poszczególnych etapów edukacyjnych na podstawie danych zgromadzonych wg. kryteriów efektywności programu *modyfikacja działań i sformułowanie rekomendacji do pracy na rok następny *na koniec roku / zespół do spraw wychowawczych czerwiec/ przewodniczących zespołów, zespół do spraw wychowawczych 10
Program wychowawczy szkoły został przyjęty na posiedzeniu Rady Pedagogicznej dn. 13.09.2012 r. po pozytywnym zaopiniowaniu jego treści przez Radę Rodziców i Samorząd Uczniowski. Opracował Zespół Wychowawczych M. Karbownik, K. Ławniczak. I. Danielewicz, A. Bykowska 11