gneska Prblska-Maur Unwerse konomn w aowah ZNCZNI INRCJI INFCJI PRZY PODJMONIU OPYMNYCH DCYZJI prowadene Inerja roumana jako uporwość nflaj jes we współesnm śwee bardo powsehna. śród ekonomsów panuje duża godność o równeż powerdają dośwadena emprne że nflaja ehuje sę uporwośą. Zaem pr podejmowanu dej waro meć na uwade fak że dopusene do hwlowego wrosu nflaj dęk kóremu można węksć wros gospodar może spowodować w późnejsm okrese podejmowane kosownh dałań mająh na elu jej obnżene. Inerja nflaj ma różne źródła. Ih denfkaja ma danem Fuhrera konsekwenje dla wboru właśwej polk penężnej. Pr podejmowanu dej opró obene obserwowanh waroś mennh doelowh akh jak np. nflaja lub luka produkjna można równeż uwględnać nerję umożlwająą wkorsane presłh waroś mennh doelowh. wąku m w arkule osał apreenowane dwa waran wbranego modelu srukuralnego oodforda : model neuwględnają nerj nflaj ora model nerją nflaj. Na podsawe h dwóh waranów modelu osał wnaone odporne opmalne reguł nsrumenalne kóre wkorsano do oen naena nerj nflaj pr podejmowanu opmalnh dej monearnh nwesjnh. J.C. Fuhrer: he Perssene of Inflaon and he Cos of Dsnflaon. New ngland onom Revew 995 Januar/Februar. M.P. Gannon M. oodford: Opmal Ineres-Rae Rules: II. pplaon. NBR orkng Paper No. 94 Januar.
6 gneska Prblska-Maur. Reguł nsrumenalne Jednm rodajów reguł polk penężnej są reguł nsrumenalne. Można je apsać w ogólnej posa nasępująo ϕ Φ Φ Z Φ s ϕ Z gde: nsrumen polk monearnej w okrese wekor kórego współrędnm są menne endogenne w okrese Z wekor kórego współrędnm są opóźnena mennh endogennh wsępująh w wekore s wekor egogennh mennh sanu w okrese jako menne egogenne można brać pod uwagę aburena kóre wpłwają na równowagę endogennh mennh ϕ ϕ współnnk Φ Φ Z Φ s wekor współnnków. Zakładam że j-ą współrędną s j wekora abureń srukuralnh wekora egogennh mennh sanu można apsać w nasępująej posa 4 dla j... N gde: s j k m S j m k m k s ε N jes lbą abureń srukuralnh l lbą egogennh mennh sanu S bór wsskh możlwh pów abureń ε m są mennm losowm o dennh neależnh rokładah o średnej ero. Regułę kórej wra woln jes sał w ase nawam odporne opmalną jeżel jes opmalna ponadasowej perspekw neależne od określena współnnków mk srukuralnh abureń neależne od rokładów j składnków losowh ε m opró ego musą bć ogranone meć średną równą ero. M.P. Gannon M. oodford: Opmal Ineres-Rae Rules: I. General heor. NBR orkng Paper No. 949 Januar. 4 Ibd.
Znaene nerj nflaj pr podejmowanu opmalnh dej 6. Model opmalaj mehanmu ransmsj monearnej Celem polk penężnej jes mnmalaja oekwanej waroś mędokresowej funkj sra l rowąane problemu 5 mn pr ogranenah równań roparwanego modelu srukuralnego. powżsm wore jes nnkem dskonująm funkją sra okresowej kóra może prjmować różne posae naomas onaa mędokresową funkję sra będąą warośą oekwaną wnaaną w ase sum dskonowanh waroś funkj sra okresowej.. Model srukuraln neuwględnają nerj nflaj Model oodforda neuwględnają nerj nflaj można apsać a pomoą dwóh równań posa 6 r 4 u 5 gde: wskaźnk nflaj w okrese wględna luka produkjna nsrumen polk penężnej np. sopa referenjna onaa warość oekwaną wnaoną w okrese są sałm > > < <. Składnk r u predsawają egogenne aburena: r jes proesem nauralnej sop proenowej u sokem kosowm repreenująm egogenną menność w lue spowodowanej np. mennm w ase abure- 5 M.P. Gannon M. oodford: Op.. 6 Ibd.
gneska Prblska-Maur 64 nam kóre menają sopeń neefekwnoś równowag elasnh en. e egogenne aburena mają rokład o średnh równh ero waranjah η ε σ σ kowaranj εη σ. Ponado akładam że e egogenne aburena można predsawć a pomoą woru dla. j pra równana 4-5 defnują warunk ogranająe problemu opmalajnego mehanmu ransmsj monearnej. Model opsan równanam 4-5 może bć apsan w posa maerowej nasępująo s C D ~ 6 gde u r s D B C [ ] ~ B. pra weźmem pod uwagę nasępująą posać funkj sra okreso- wej 7 dla pewnh opmalnh poomów luk produkjnej nomnalnej sop proenowej jak równeż dla elu nflajnego. Funkję sra okresowej 7 można apsać w posa maerowej nasępująo 8 w kórej onaa wekor mennh elu dla pewnej maer
Znaene nerj nflaj pr podejmowanu opmalnh dej 65 wekor opmalnh waroś mennh elu jes smerną dodano określoną maerą wag w funkj elu... Odporne opmalna reguła nsrumenalna w modelu neuwględnająm nerj nflaj Odporne opmalna reguła nsrumenalna jes rowąanem nasępująego problemu opmalajnego s C D ~ mn } { 9 b wnać rowąane problemu opmalajnego 9 wkorsam warunek perwsego rędu nasępująej posa ~ ~ r D gde r jes wekorem erowm. arunek można apsać równoważne jako nasępują układ równań prawdw dla każdego warunkam poąkowm posa. korsują równane ulera posa 7 h B 7 Ibd.
66 gneska Prblska-Maur gde: B jes welomanem opóźneń drugego sopna B k onaa operaor opóźneń k k h Δ BI odporne opmalną regułę nsrumenalną wnaoną na podsawe modelu ne uwględnająego nerj nflaj można apsać w nasępująej posa jawnej BI ρ ρ ρ Δ ρ ρ Δ 4 gde: ρ ρ ρ > ρ > naomas Δ > > Δ są prrosam sop proenowej luk produkjnej odpowedno. 4 4. Model srukuraln nerją nflaj Model srukuraln oodforda nerją nflaj uwględna wewnęrną nerję w dname nflaj. en model można apsać a pomoą dwóh równań posa 8 r 4 u 5 gde jes współnnkem wskaująm na wsępowane nerj nflaj predsawająm ułamek proenowh wrosów w ndekse en. Jeżel o w modelu ne jes uwględnona nerja nflaj wed ormujem model opsan w poprednej ęś pra. Jeżel ] o w modelu jes uwględnona nerja nflaj. ówas nflaja w presłoś jes ważną deermnaną obenej nflaj. 8 Ibd.
Znaene nerj nflaj pr podejmowanu opmalnh dej 67 Model opsan równanam 4-5 można apsać w równoważnej posa nasępująo s C Z D 6 gde: Z u r s D B C [ ] B Z Uwględnają w analah model oodforda nerją nflaj w dalsh roważanah pod uwagę węo nasępująą posać funkj sra okresowej 7 apsaną w posa maerowej nasępująo 8 w kórej 4.. Odporne opmalna reguła nsrumenalna w modelu nerją nflaj Odporne opmalna reguła nsrumenalna jes rowąanem nasępująego problemu opmalajnego s C D mn } { 9
gneska Prblska-Maur 68 arunek perwsego rędu można apsać w posa maerowej nasępująo r D gde r jes wekorem erowm. arunek perwsego rędu można równeż apsać w posa nasępująego układu równań prawdwego dla każdego warunkam poąkowm posa. Zaem opmalna sopa proenowa spełna nasępująe równane ulera f gde: jes welomanem opóźneń reego sopna ] [ j j j są perwaskam welomanu ] [ Δ Δ f. Odporne opmalną regułę nsrumenalną ZI wnaoną na podsawe modelu nerją nflaj można apsać w nasępująej posa jawnej 4 4 Δ ZI F F ρ ϕ ρ ϕ ρ ρ ρ gde: ρ ρ ϕ
Znaene nerj nflaj pr podejmowanu opmalnh dej 69 ρ 4 ϕ ρ F s onaa kombnaję lnową waroś beżąej progno mennej s wagam normalowanm do sum l F ora dla każdego j j j j j F j j j j j j m naomas dla każdego j j j j j pr m. 5. nala emprna analah węo pod uwagę dane mesęne doąe wskaźnka nflaj dnamk produkj premsłowej jak równeż wsokość sop referenjnej na kone danego mesąa. Produkję poenjalną wnaono na podsawe flra HP. nalę preprowadono dla okresu seń 4-mare. Dla modelu srukuralnego oodforda nerją nflaj swerdono że weloman opóźneń ma r perwask rewse kóre wnaono na podsawe worów Cardana ormują 6 88 4. Zaem 94 4. 5 abel esawono opmalne wsokoś sop proenowej w okrese mare 4-erwe oblone e worów na odporne opmalne reguł nsrumenalne polk penężnej wprowadone na podsawe modelu srukuralnego oodforda neuwględnająego nerj nflaj ora modelu nerją nflaj. b oenć efekwność wnaonh opmalnh wsokoś sop proenowej w abel ujęo równeż rewse waroś sop referenjnej.
7 gneska Prblska-Maur abela Okres sokoś sóp proenowh: opmalnh rewsej Opmalna sopa proenowa wnaona na podsawe modelu neuwględnająego nerj nflaj BI Opmalna sopa proenowa wnaona na podsawe modelu nerją nflaj ZI Rewsa sopa proenowa 4 mar 4 56 57 55 kw 4 55 57 55 maj 4 54 5 55 e 4 57 5 55 lp 4 5 5 6 se 4 56 55 65 wr 4 599 598 65 paź 4 649 648 65 ls 4 65 656 65 gru 4 649 65 65 s 5 65 65 65 lu 5 65 65 65 mar 5 649 649 6 kw 5 65 656 55 maj 5 6 6 55 e 5 55 554 5 lp 5 55 55 475 se 5 5 5 475 wr 5 475 475 45 paź 5 475 477 45 ls 5 45 45 45 gru 5 45 45 45 s 6 45 45 45 lu 6 45 448 45 mar 6 45 456 4 kw 6 4 49 4 maj 6 4 46 4 e 6 98 96 4 lp 6 4 4 4 se 6 4 99 4 wr 6 4 98 4 paź 6 4 4 4 ls 6 4 4 4 gru 6 99 95 4
Znaene nerj nflaj pr podejmowanu opmalnh dej 7 4 s 7 4 44 4 lu 7 99 98 4 mar 7 4 99 4 kw 7 4 4 45 maj 7 99 97 45 e 7 45 4 45 lp 7 46 45 45 se 7 45 45 475 wr 7 449 446 475 paź 7 476 478 475 ls 7 474 475 5 gru 7 474 47 5 s 8 5 5 55 lu 8 5 5 55 mar 8 5 55 575 kw 8 55 558 575 maj 8 57 569 575 e 8 577 579 6 lp 8 575 576 6 se 8 598 595 6 wr 8 6 67 6 paź 8 599 6 6 ls 8 599 598 575 gru 8 6 68 5 s 9 574 577 45 lu 9 5 5 4 mar 9 48 4 75 kw 9 98 95 75 maj 9 77 77 75 e 9 75 74 5 lp 9 75 75 5 se 9 5 5 5 wr 9 5 48 5 paź 9 49 46 5 ls 9 5 5 5 gru 9 49 47 5 s 5 49 5 lu 5 48 5 mar 5 5 5 kw 49 47 5 maj 5 5 5 d. abel
7 gneska Prblska-Maur 4 e 5 5 5 lp 49 47 5 se 5 5 5 wr 5 49 5 paź 5 48 5 ls 5 5 5 gru 5 5 5 s 5 48 75 lu 5 49 75 mar 75 7 75 kw 75 74 4 maj 75 75 45 e 99 96 45 lp 45 4 45 se 45 45 45 wr 45 45 45 paź 45 449 45 ls 45 45 45 gru 45 449 45 s 45 45 45 lu 45 45 45 mar 45 449 45 kw 45 45 45 maj 45 45 475 e 449 446 475 d. abel Można auważć dużą dokładność opmalnh waroś sop proenowej wnaonh na podsawe odporne opmalnej reguł nsrumenalnej polk penężnej w porównanu warośam rewsm sop referenjnej. Ponado wsąpło newelke klkuokresowe presunęe wkresów opmalnh sóp referenjnh w sosunku do wkresu rewsej sop referenjnej. Sposreżena e wnkają równeż preenaj wnków awarh w abel doąh opmalnh rewsh waroś sop proenowej na ponżsm wkrese.
Znaene nerj nflaj pr podejmowanu opmalnh dej 7 sokoś sóp proenowh opmalnh rewsh kres sokoś sóp proenowh opmalnh rewsej 7 wsokość sop wsokość sop proenowej proenowej 65 6 55 5 45 4 5 mar-4 wr-4 mar-5 wr-5 mar-6 wr-6 mar-7 wr-7 mar-8 wr-8 mar-9 rewsa warość sop referenjnej as wr-9 mar- wr- mar- wr- mar- opmalna sopa proenowa - model ne uwględnają nerj nlfaj opmalna sopa proenowa - model nerją nflaj Ponado na podsawe preprowadonh badań swerdono że wsępują newelke różne w wnaonh opmalnh sopah proenowh gd w roważanah węo pod uwagę wbran model srukuraln neuwględnają nerj nflaj w porównanu warośam sop proenowej gd uwględnono nerję nflaj. Zaem preprowadonh anal można wągnąć wnosk że uwględnene nerj nflaj ne ma sonego naena dla wsokoś opmalnej sop proenowej. preprowadonej anale emprnej uskano dużą warość wag blską jeden dla waroś beżąej w kombnajah lnowh waroś beżąej progno nflaj luk produkjnej naomas małe wag dla progno h mennh. Nenane lepse wnk uskano na podsawe modelu neuwględnająego nerj nflaj. Podsumowane Na podsawe apreenowanh worów na opmalne waroś sop proenowej można swerdć że jeżel pr podejmowanu dej ne uwględnam nerj mennh w predsawonm modelu nerj nflaj o opmalne deje doąe wsokoś nsrumenu polk penężnej ne
74 gneska Prblska-Maur uwględnają progno mennh elu. Jeżel w proese podejmowana dej uwględna sę nerję mennh elu o w opmalnh dejah są brane pod uwagę progno mennh elu. Im horon progno mennh elu jes węks m waga jaką wpłwają one na wsokość nsrumenu polk penężnej jes mnejsa. Opmaln horon progno mennh elu jes beżn długośą opóźnena mehanmu ransmsj monearnej. Jednak preprowadonej anal emprnej dla danh mesęnh dla Polsk okresu seń 4-mare swerdono że waga pr waroś beżąej w kombnajah lnowh waroś beżąej progno nflaj luk produkjnej prjmuje dużą warość blską jeden naomas wag pr prognoah h mennh prjmują małe waroś l progno nflaj luk produkjnej ne wpłwają w naą sposób na waroś opmalne sop proenowej. eraura Fuhrer J.C.: he Perssene of Inflaon and he Cos of Dsnflaon. New ngland onom Revew 995 Januar/Februar. Gannon M.P. oodford M.: Opmal Ineres-Rae Rules: I. General heor. NBR orkng Paper No. 949 Januar. Gannon M.P. oodford M.: Opmal Ineres-Rae Rules: II. pplaon. NBR orkng Paper No. 94 Januar. Rudebush G.D. Svensson..O.: Pol Rule for Inflaon argeng. orkng Paper Seres Naonal Buremu of onom Rasearh Cambrdge 998. RO OF INFION INRI IN OPIM DCISION MING Summar In hs paper we presen wo varans of hosen sruural model oodford model: he model no akng no onsderaon nflaon nera and model wh nflaon nera. On he ground of hese wo varans of models we deermne he robusl opmal nsrumen rules. e use hese rules for esmaon of role of nflaon nera n opmal monear deson makng.