KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Systematyka strunowców I Taonomy of Chordates Kod Punktacja ECTS* 2 Zespół dydaktyczny Dr Łukasz Binkowski Koordynator Dr Marek Guzik Dr Lucjan Schimscheiner Dr Bartłomiej Zyśk Opis kursu (cele kształcenia) Poznanie podstaw taksonomii, systematyki, ewolucji, filogenezy zwierząt kręgowych, budowy anatomicznej i czynności życiowych zwierząt kręgowych, przystosowań do środowiska życia, ważniejszych gospodarczo dla człowieka gatunków oraz gatunków chronionych i zagrożonych w Polsce. Poznanie różnorodności fauny kręgowców Polski i świata. Poznanie metodyki badań oraz zasad opisu wyników obserwacji i badań. Kształtowanie umiejętności rozpoznawania krajowych gatunków kręgowców, doskonalenie umiejętności posługiwania się sprzętem optycznym; krytycznej analizy, interpretacji i opisu wyników przeprowadzanych obserwacji. Współpraca w grupie Warunki wstępne Wiedza Znajomość zasad klasyfikacji zwierząt. Znajomość histologii i embriologii zwierząt. Umiejętności Powiązania budowy i trybu życia zwierzęcia Kursy Zoologia ogólna, Podstawy taksonomii, Systematyka bezkręgowców 1
Efekty kształcenia Efekt kształcenia dla kursu Odniesienie do efektów kierunkowych Wiedza W01, Zna podstawowy podział systematyczny strunowców W02 Interpretuje podstawy taksonomii i nomenklatury zoologicznej W03 Charakteryzuje cechy strunowców oraz gromad w ujęciu systematycznym. W04 Określa podstawowe powiązania ewolucyjne w obrębie gromad strunowców. W05 Opisuje budowę morfologiczną i anatomiczną przedstawicieli poszczególnych gromad strunowców. W06 Charakteryzuje cechy świadczące o przystosowaniu kręgowców do środowiska życia W07 Określa podstawowe powiązania i drogi ewolucyjne kręgowców W08 Wyjaśnia preadaptacje i ich rolę w ewolucji poszczególnych gromad. W09 Omawia badania nad kręgowcami w ujęciu historycznym ze szczególnym uwzględnieniem wkładu zoologów polskich; W10 Wymienia czynniki wpływające na bioróżnorodność kręgowców W11. Interpretuje wyniki badań prowadzonych w obrębie różnych gromad kręgowców W12 Ma podstawową wiedzę na temat ważnych gospodarczo gatunków kręgowców oraz gatunków kręgowców chronionych i zagrożonych w Polsce W13 określa preferencje siedliskowe gromad kręgowców K_W20 K_W20 K_W19 K_W22 K_W14; K_W10 K_W12 K_W13; K_W18 K_W13 K_W13 K_W11 K_W26 K_W16; K_W17 K_W15 Umiejętności Efekt kształcenia dla kursu Odniesienie do efektów kierunkowych 2
U01 Rozpoznaje podstawowe grupy i charakterystyczne gatunki kręgowców; U02 Poprawnie posługuje się kluczami do oznaczania gatunków kręgowców Polski. U03 Przeprowadza obserwacje fauny kręgowców z wykorzystaniem sprzętu optycznego; U04 Analizuje budowę wybranego gatunku w powiązaniu z trybem życia, korzystając z różnych źródeł wiedzy U05 Wykonuje rysunki na podstawie obserwacji kręgowców K_U01 K_U02 K_U08 K_U09 K_U01 Efekt kształcenia dla kursu Odniesienie do efektów kierunkowych Kompetencje społeczne K01 Sprawnie organizuje wspólne wykonywanie zadań i pracę w grupie K02 Postępuje z powierzonym sprzętem laboratoryjnym zgodnie z obowiązującymi procedurami K_K05 K_K03 Organizacja Forma zajęć Wykład (W) Ćwiczenia w grupach A K L S P E Liczba godzin 15 30 Opis metod prowadzenia zajęć Wykłady obejmują podstawy systematyki oraz charakterystykę typu i gromad. Porównawczą analizę układów strunowców. Podstawowe powiązania i drogi ewolucyjne. Preadaptacje i ich rolę w ewolucji poszczególnych gromad. Przystosowania do środowiska życia, oraz ciekawostki z życia zwierząt. Strategie rozrodcze i formy opieki nad potomstwem Ćwiczenia obejmują poznanie budowy morfologicznej i anatomicznej przedstawicieli poszczególnych gromad. Szczególna uwaga jest skoncentrowana na gatunkach rodzimych. Studenci wykonują rysunki istotnych, charakterystycznych elementów budowy. W trakcie zajęć są omawiane przystosowania do życia Formy sprawdzania efektów kształcenia 3
E learning Gry dydaktyczne Ćwiczenia w szkole Zajęcia terenowe Praca laboratoryjna Projekt indywidualny Projekt grupowy Udział w dyskusji Referat Praca pisemna (esej) Egzamin ustny Egzamin pisemny Inne W01 W02 W03 W04 W05 W06 W07 W08 W09 W10 W11 W12 W13 U01 U02 U03 U04 U05 K01 K02 Kryteria oceny W trakcie semestru 3 sprawdziany Ocena końcowa obejmuje oceny z ćwiczeń i z egzaminu (50% ocena z ćwiczeń, 50% ocena z egzaminu) Uwagi Treści merytoryczne (wykaz tematów) 1. Cechy charakterystyczne strunowców 2. Podstawowe kryteria podziału systematycznego strunowców 3. Charakterystyka osłonic i bezczaszkowców 4. Cechy charakterystyczne kręgowców (owodniowce, bezowodniowce, kręgowce zmiennocieplne i stałocieplne 5. Ewolucja poszczególnych układów kręgowców 6. Budowa anatomiczna poszczególnych gromad kręgowców 7. Strategie rozrodcze kręgowców 8. Opieka nad potomstwem wśród poszczególnych gromad kręgowców 9. Przystosowanie zwierząt do środowiska życia 10. Preadaptacje i ich rola w ewolucji poszczególnych gromad 11. Podstawowe powiązania ewolucyjne w obrębie gromad strunowców. Wykaz literatury podstawowej 4
1. Grodziński Z. Red. 1979. Zoologia Przedstrunowce i strunowce. PWN WG wa 2. Szarski H. 1998. Historia zwierząt kręgowych. Wyd Nauk PWN Wwa 3. Szarski H. (red). 1978. Anatomia porównawcza kręgowców. PWN WGwa 4. Zamachowski W., Zyśk A. 2002. Strunowce Chordata Wyd. Nauk. AP Wykaz literatury uzupełniającej 1. Guzik M., Schimscheiner L. 1995. Zjawisko hibernacji. Mechan. Służące Utrzym. Życia i Regul. Fizjol. Mater. IX Semin. Wyd. Nauk. WSP w Krakowie. 98 G 104. 2. Guzik M. Schimscheiner L. 1996. Różnorodność zachowań niektórych bezowodniowców w okresie rozrodu. Materiały X Seminarium Mechanizmy służące utrzymaniu życia i regulacji fizjologicznych. Kraków, 14 IX. Wyd. Nauk. WSP. 20G23. 3. Guzik M. 2001. Adaptacja płazów i gadów do życia w warunkach górskich. Materiały XV Ogólnopolskiego Seminarium Mechanizmy służące utrzymaniu życia i regulacji fizjologicznych. Kraków, Wyd. Nauk. AP. 40 G 44. 4. Guzik M. 2001. Sposoby komunikowania (porozumiewania) się zwierząt. Materiały XV Ogólnopolskiego Seminarium Mechanizmy służące utrzymaniu życia i regulacji fizjologicznych. Kraków, Wyd. Nauk. AP. 45 G 47. 5. Guzik M. 2004. Płazy w górach. Kwartalnik turystyczny W górach Nr. 1. str. 36 39. Wyd. Voyage. Wadowice. 6. Guzik M. 2004. Rzadkie ssaki naszych Tatr. Kwartalnik turystyczny W górach Nr. 2. str. 51 53. Wyd. Voyage. Wadowice. 7. Guzik M. 2004. Opieka nad potomstwem u kręgowców. Cz. 1. Bezowodniowce. Materiały XVII Ogólnopolskiego Seminarium Mechanizmy służące utrzymaniu życia i regulacji fizjologicznych. Kraków, Wyd. Nauk. AP. 54 62. 8. Guzik M. 2005. Jak zwierzęta spędzają zimę. Kwartalnik turystyczny W górach Nr 3. str. 44 47. Wyd. Voyage. Wadowice. 9. Guzik M. 2005. Opieka nad potomstwem u kręgowców cz. 2. Owodniowce Gady. Materiały XIX Ogólnopolskiego Seminarium Mechanizmy służące utrzymaniu życia i regulacji fizjologicznych. Kraków, Wyd. Nauk. AP. 58 64. 10. Guzik M. 2006. Nasi zimowi goście. Kwartalnik turystyczny W górach Nr 7. str. 30 33. Wyd. Voyage. Wadowice. 11. Guzik M. 2006. Efekty działalności zwierząt. Kwartalnik turystyczny W górach Nr 10. str. 42 45. Wyd. Voyage. Wadowice. 12. Guzik M. 2006. Opieka nad potomstwem u kręgowców cz. 3. Owodniowce stałocieplne Ptaki. XX Ogólnopolskie Seminarium Mechanizmy służące utrzymaniu życia i regulacji fizjologicznych. Kraków, Wyd. Nauk. AP. 56 61. Bilans godzinowy zgodny z CNPS (Całkowity Nakład Pracy Studenta) 5
Ilość godzin w kontakcie z prowadzącymi Ilość godzin pracy studenta bez kontaktu z prowadzącymi Wykład 15 Konwersatorium (ćwiczenia, laboratorium itd.) 30 Pozostałe godziny kontaktu studenta z prowadzącym 10 Lektura w ramach przygotowania do zajęć 10 Przygotowanie krótkiej pracy pisemnej lub referatu po zapoznaniu się z niezbędną literaturą przedmiotu Przygotowanie do sprawdzianów na zaliczenie ćwiczeń Przygotowanie projektu lub prezentacji na podany temat (praca w grupie) 10 Przygotowanie do egzaminu 25 Ogółem bilans czasu pracy 100 Ilość punktów ECTS w zależności od przyjętego przelicznika 2 6