Sylabus przedmiotu 1. Metryczka Nazwa Wydziału: Program kształcenia II Wydział Lekarski Kierunek: Fizjoterapia Poziom kształcenia: jednolite studia magisterskie Profil kształcenia: praktyczny Forma studiów: studia stacjonarne i niestacjonarne Rok akademicki: 2018/2019 Nazwa modułu/przedmiotu: Kod przedmiotu Jednostka prowadząca kształcenie: Kierownik jednostki/jednostek: Rok studiów Semestr studiów Typ modułu/przedmiotu Osoby prowadzące Erasmus TAK/NIE Osoba odpowiedzialna za sylabus Liczba punktów ECTS: Podstawy Fizjologii Człowieka 41206 Wydział Nauki o Zdrowiu Zakład Biofizyki i Fizjologii Człowieka ul. Chałubińskiego 5, 02-004 Warszawa tel. (22) 628-63-34 fax. (22) 628-78-46 https://biofizyka.wum.edu.pl Prof. dr hab. n. med. Jacek Przybylski I rok zimowy podstawowy Prof. dr hab. n med. Jacek Przybylski Dr n. biol. Paweł Kowalczyk, Dr n. o zdr. Beata Żuk nie Dr n o zdr Beata Żuk beata.zuk@wum.edu.pl 2. Cele kształcenia Celem nauczania fizjologii jest zapoznanie Studentów z głównymi mechanizmami determinującymi prawidłowe funkcjonowanie ustroju człowieka, jak też pozyskanie zdolności myślenia o układach/narządach organizmu jako zintegrowanej całości. Wiedza Student dysponuje usystematyzowaną wiedzą z zakresu budowy i procesów fizjologicznych zachodzących w organizmie człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem układu mięśniowo-szkieletowego. Umiejętności Student potrafi wyjaśnić oraz uzasadnić zmiany fizjologiczne w tkankach i układach organizmu człowieka stosownie do wieku, warunków środowiskowych, aktywności fizycznej. Kompetencje Student potrafi dokonać samooceny swojej wiedzy i umiejętności zawodowych. Ma świadomość konieczności uzupełniania jej przez całe życie oraz współpracy z ekspertami w danej dziedzinie medycyny. Strona 1 z 5
3. Wymagania wstępne Wiedza z anatomii i fizjologii człowieka w zakresie programu szkoły średniej 4. Przedmiotowe efekty kształcenia Symbol przedmiotowego efektu kształcenia K_W02 K_W03 K_K01 Lista efektów kształcenia Treść przedmiotowego efektu kształcenia Wykazuje się szczegółową wiedzą z zakresu: procesów metabolicznych na poziomie komórkowym, narządowym i ustrojowym zachodzących w spoczynku i w wysiłku fizycznym oraz procesów fizjologicznych i biochemicznych jako skutków bezczynności oraz adaptacji do wysiłku fizycznego Prezentuje rozszerzoną wiedzę w zakresie budowy i funkcji organizmu człowieka, ze szczególnym uwzględnieniem układu mięśniowo-szkieletowego oraz jego sterowania podczas aktywności fizycznej Jest świadomy konieczności posiadania wiedzy z wielu dyscyplin naukowych, pluralizmu teoretycznometodologicznego w nauce, wartości krytycznej oceny doniesień naukowych Odniesienie do efektu kierunkowego (numer) P7SM_WG01 P7SM_WG02 P7SM_WG01 P7SM_WG02 P7SM_WK04 5. Formy prowadzonych zajęć Forma Liczba godzin Liczba grup Minimalna liczba osób w grupie Wykład 14 1 100 Seminarium 14 5 15 6. Tematy zajęć i treści kształcenia WYKŁADY 1. Wprowadzenie w zagadnienia fizjologii człowieka. Homeostaza i homeodynamika ustroju. Mechanizmy regulacyjne ustroju (sprzężenia zwrotne, integracja układów narządów). Organelle komórkowe. Procesy metaboliczne. Potencjał błonowy. Pojęcie komórki pobudliwej. 2. Komórka nerwowa (bodźce podprogowe, progowe i nadprogowe) synapsy elektryczne i chemiczne. Receptory dla neuroprzekaźników. Komórki tkanki glejowej. Płyn mózgowo-rdzeniowy. 3. Organizacja Ośrodkowego Układu Nerwowego. Ośrodkowa kontrola ruchów złożonych: układ piramidowy (kora ruchowa i droga piramidowa), pień mózgu, jądra podstawy mózgu, móżdżek. Schemat czynności ruchowych na poziomie rdzenia kręgowego. Odruchy rdzeniowe. 4. Budowa i mechanizm skurczu mięśnia serca. Metabolizm wapnia w kardiomiocycie. Układ bodźcoprzewodzący. Cykl hemodynamiczny serca. Podstawy zapisu czynności elektrycznej serca (EKG). Regulacja częstości skurczów i siły skurczu mięśnia serca (układ współczulny i przywspółczulny AUN) 5. Fizjologia układu oddechowego. Mechanika oddychania. Obturacyjne i restrykcyjne zaburzenia wentylacji. Wybrane metody diagnostyki układu oddechowego. Wymiana gazowa w płucach. Mechanizmy regulacyjne w układzie oddechowym. Strona 2 z 5
6. Fizjologia układu pokarmowego. Mechanizm żucia, połykania, trawienia i wchłaniania. Nerwowa i hormonalna regulacja czynności układu pokarmowego 7. Charakterystyka składu i właściwości krwi. Skład szpiku kostnego, hematopoeza, mechanizm krzepnięcia krwi. Układ odpornościowy człowieka. Odpowiedź immunologiczna swoista i nieswoista SEMINARIA 1. Metabolizm tkanki kostnej. Wybrane komórki tkanek narządu ruchu. Macierz międzykomórkowa tkanki łącznej i kostnej. Hormonalna regulacja gospodarki wapniowo-fosforanowej w różnych okresach życia człowieka (PTH, Kalcytonina i witamina D). 2. Fizjologia mięśni szkieletowych. Budowa włókien mięśniowych i mechanizm skurczu mięśnia poprzecznie prążkowanego szkieletowego (cykl mostka poprzecznego - prędkość skracania włókien mięśniowych a zdolność generowania siły). Źródła energii do skurczu mięśni szkieletowych. Budowa, funkcje i unerwienie mięśni gładkich. 3. Kontrola postawy ciała i sterowanie ruchem. Receptory mięśni i ścięgien (proprioceptory, drogi impulsów). Rola powięzi w przenoszeniu sygnałów czuciowych w ciele człowieka. 4. Autonomiczny układ nerwowy. Transmittery. Zasady przepływu krwi w układzie krążenia. Mechanizmy regulujące wartość ciśnienia tętniczego krwi (rola układu współczulnego i przywspółczulnego AUN). Pojęcie oporu naczyniowego. Mechanizmy odpowiedzialne za wartość powrotu żylnego. 5. Nerwowa regulacja krążenia. Odruch z baroreceptorów i mechanoreceptorów obszaru sercowopłucnego. Odruch z chemoreceptorów tętniczych i ośrodkowych. Hormonalna regulacja krążenia. 6. Fizjologia nerek. Regulacja objętości płynów ustrojowych. Rola nerek w utrzymaniu równowagi kwasowo-zasadowej 7. Neuroanatomia układu nocyceptywnego (nocyceptory skórne, mięśni szkieletowych, stawowe i trzewne). Rodzaje bólu. Modelowanie impulsacji bólowej. Fizjologiczne aspekty punktów spustowych. 7. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia Symbol przedmiotowego efektu kształcenia Symbole form prowadzonych zajęć Sposoby weryfikacji efektu kształcenia Kryterium zaliczenia K_W02 K_W03 W,S Zaliczenie pisemne. Test składa się z 50 pytań z czterema dystraktami jednokrotnego wyboru Uzyskanie powyżej 60% sumy punktów 8. Kryteria oceniania Forma zaliczenia przedmiotu: egzamin testowy (50 pytań z czterema dystraktami) jednokrotnego wyboru ocena kryteria 2,0 (ndst) uzyskanie 30 pkt. 3,0 (dost) uzyskanie 31-34 pkt 3,5 (ddb) uzyskanie 35-38 pkt. 4,0 (db) uzyskanie 39-42pkt 4,5 (pdb) uzyskanie 43-46pkt.; 5,0 (bdb) uzyskanie 47-50 pkt. 9. Literatura Strona 3 z 5
Literatura obowiązkowa: Silverthorn D.U Fizjologia człowieka. Zintegrowane podejście PZWL Warszawa 2018 Literatura uzupełniająca: 1. Tefil-Klawe M. Klawe J. (red) Wykłady z fizjologii człowieka PZWL Warszawa 2009 2. Traczyk W. Trzebski A. (red) Fizjologia człowieka z elementami fizjologii klinicznej, wyd. III. PZWL, Warszawa 2016 3. Ganong W. Fizjologia; PZWL Warszawa 2009 4. Spodaryk K Kości i stawy Wyd AZ Kraków 1996 (rozdz. II-V) 5. Schleip R. Findley T. Chaitow L. Huijng P. Pwięź. Badanie, profilaktyka i terapia dysfunkcji sieci powięziowej Elsevier Urban&Partner Wrocław 2014 (rozdz.: Fizjologia powięzi) 10. Kalkulacja punktów ECTS (0,5 ECTS = 5 godzin pracy studenta) Forma aktywności Liczba godzin Liczba punktów ECTS Godziny kontaktowe z nauczycielem akademickim: Wykład 14 Seminarium 14 Samodzielna praca studenta (10 godzin) Przygotowanie studenta do seminarium 1 Przygotowanie studenta do zaliczenia 4 Czytanie wskazanych artykułów 5 11. Informacje dodatkowe Razem 38 Regulamin zajęć Student, podczas pierwszych zajęć w roku akademickim, ma obowiązek zapoznać się z: sylabusem przedmiotu oraz literaturą obowiązkową i uzupełniającą regulaminem realizacji wykładów i seminariów Student zobowiązany jest do: punktualnego zgłaszania się na wykłady i seminaria uczestnictwa we wszystkich wykładach i seminariach: listę obecności należy podpisać w obecności Wykładowcy przed opuszczeniem sali wykładowej/seminaryjnej w przypadku choroby, poświadczonej zwolnieniem lekarskim (rozpatrywanym indywidualnie), należy opracować temat wykładu/seminarium w formie referatu z powołaniem się na podaną literaturę, i złożyć go Wykładowcy w terminie nie dłuższym niż dwa tygodnie przygotowania się do seminarium (przeczytanie przesłanych drogą elektroniczną artykułów) Warunkiem przystąpienia Studenta do pisemnego zaliczenia końcowego jest: zaliczenie wszystkich wykładów i seminariów posiadanie identyfikatora oraz dokumentu tożsamości ze zdjęciem W przypadku pytań proszę kontaktować się z osobą odpowiedzialną za prowadzenie przedmiotu beata.zuk@wum.edu.pl lub tel.: 022 6286334 Podpis osoby odpowiedzialnej za sylabus Strona 4 z 5
Podpis Kierownika Jednostki Strona 5 z 5