SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI II LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI IM. C.K. NORWIDA W TYCHACH LATA 2014-2017 PODSTAWA PRAWNA DO REALIZACJI PROGRAMU PROFILAKTYKI Ustawa z dnia 7 września 1991 o systemie oświaty (Dz. U. z 2004r., Nr 256, poz. 2572 z późn. zm.) Ustawa z dnia 26 października 1982r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. Nr 167 poz. 1372 z 2004r.) Ustawa z 19 sierpnia 1994r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. Nr 111 poz. 535, z późn. zm.) Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. 24 poz. 198, z późn. zm.) Ustawa z dnia 9 listopada 1995r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. 10 poz. 55, z późn. zm.) Rozporządzenie MENiS z dnia 31 stycznia 2003r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. Nr. 26 poz. 226) Rozporządzenie MENiS z dnia 31 grudnia 2002r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003r., Nr 6 poz. 69) Strona 1
WSTĘP Okres dorastania to najbardziej burzliwy i trudny czas w życiu człowieka. Poza zmianami fizycznymi i fizjologicznymi zachodzącymi w organizmie, młody człowiek boryka się z problemami emocjonalnymi, związanymi z budowaniem pozytywnego obrazu siebie, kształtowaniem nowych relacji interpersonalnych, ustalaniem swojego miejsca w społeczeństwie. Działania profilaktyczne realizowane w szkole mają za zadanie zapewnić dorastającej młodzieży jak najlepsze warunki, aby ten rozwój mógł przebiegać bezpiecznie i bez zakłóceń. I. Cele i założenia Szkolnego Programu Profilaktyki w II Liceum Ogólnokształcącym 1. Charakterystyka środowiska szkolnego. Uczniowie II Liceum Ogólnokształcącego to młodzież w wieku od 16 do 19 lat. Ponieważ szkoła jest placówką z oddziałami integracyjnymi, uczą się w niej również osoby niepełnosprawne. Celem nauki w liceum jest przystąpienie do egzaminu maturalnego oraz kontynuowanie nauki i zdobycie zawodu na studiach wyższych. Grono nauczycieli przedmiotów stanowi Radę Pedagogiczną, której przewodniczy dyrektor szkoły wspomagany przez wicedyrektora. W skład Rady wchodzą także pedagog i psycholog szkolny, nauczyciele współorganizujący kształcenie integracyjne, specjaliści ds. udzielania pomocy psychologiczno pedagogicznej, pracownicy biblioteki szkolnej oraz pielęgniarka szkolna. Pracownikami szkoły są również pracownicy administracyjni i obsługa techniczna. 2. Założenia Szkolnego Programu Profilaktyki: Program realizowany jest w klasach I, II i jest realizowany przez wszystkich pracowników w szkole przy współudziale rodziców oraz środowiska lokalnego współdziała z Programem Wychowawczym i Programem Promującym Zdrowie oraz regulaminami obowiązującymi w szkole odpowiada na realne problemy i zagrożenia pojawiające się w szkole i w środowisku lokalnym formy i sposoby realizacji zadań dostosowane są do wieku uczniów 3. Cele Szkolnego Programu Profilaktyki Celem Szkolnego Programu Profilaktyki w latach 2014 2017 jest: utrzymanie standardów bezpieczeństwa uczniów i pracowników szkoły, wykształcenie u uczniów umiejętności rozpoznawania zagrożeń zakłócających ich rozwój rozszerzenie wiedzy na temat wpływu tych zagrożeń na różne aspekty funkcjonowania człowieka stworzenie możliwości unikania tych zagrożeń zapewnienie młodzieży alternatyw dla zachowań destrukcyjnych Strona 2
zapewnienie pomocy wychowawczej i terapeutycznej dla młodzieży wsparcie rodziców II. Strategie profilaktyczne stosowane w celu osiągnięcia zamierzonych celów. 1. Strategie informacyjne. Dostarczają rzetelnych i adekwatnych informacji na temat zagrożeń płynących ze świata zewnętrznego i podają metody zabezpieczania się przed nimi. Opierają się na przekonaniu, że młodzi ludzie zachowują się ryzykownie w wyniku braku wiedzy o zagrożeniach i ich następstwach. Strategia ta w naszej szkole realizowana jest za pośrednictwem ulotek, plakatów, broszur informacyjnych, poprzez seminaria i prelekcje dla rodziców, informacje na stronie internetowej szkoły, akcje szkolne i miejskie, warsztaty, lekcje wychowawcze, konferencje i szkolenia dla Rady Pedagogicznej. 2. Strategie edukacyjne. Mają na celu pomoc w rozwinięciu strategii i umiejętności psychologicznych i społecznych, gdyż nie sama wiedza chroni przed podejmowaniem zachowań ryzykownych, ale brak odpowiednich kompetencji. Te kompetencje to umiejętności intra i interpersonalne wpływające na skuteczne komunikowanie się, wzmacniające poczucie sprawstwa i własnej wartości, kształtujące postawę asertywną, ułatwiające radzenie sobie z emocjami i stresem. 3. Strategie alternatyw. W przypadku tych strategii pomoc w zaspokojeniu ważnych potrzeb rozwojowych niosą działania dające alternatywę dla grup podejmujących zachowania ryzykowne. Młodzi ludzie koncentrują swój czas i energię na działaniach rozwijających zainteresowania, podnoszących sprawność fizyczną dających możliwość odniesienia sukcesu. Takie działania w naszej szkole realizowane są poprzez kółka zainteresowań, zajęcia sportowe, konkursy szkolne, kampanie, w ramach Szkolnej Grupy Amnesty International, Szkolnego Klubu Wolontariusza, Programu Wycieczki klasowe i szkolne. 4. Strategie interwencyjne. Celem działań interwencyjnych jest pomoc osobom mającym trudności w identyfikowaniu i rozwiązywaniu problemów oraz wspieranie w sytuacjach kryzysowych. Strategie interwencyjne stosuje się na drugim i trzecim poziomie profilaktyki i są to działania głębsze i bardzo zindywidualizowane. Działania interwencyjne, okołoterapeutyczne i psychoedukacyjne prowadzą w szkole pedagog, psycholog oraz zatrudnieni inni specjaliści wspomagani przez instytucje specjalistyczne. Strona 3
. Diagnoza problemów wychowawczych. Diagnoza problemów wychowawczych oraz sformułowanie celów na lata 2014 2017 opiera się na ewaluacji Programu Profilaktyki obowiązującego w latach 2011 2014 przeprowadzonej w czerwcu bieżącego roku. Ewaluacja polegała na badaniu ankietowym przeprowadzonym wśród uczniów, rodziców i nauczycieli naszej szkoły. Ponadto w diagnozie zostały ujęte uwagi i spostrzeżenia przedstawione przez nauczycieli w trakcie posiedzeń Rady Pedagogicznej, sugestie kierowane ze strony rodziców, przedstawicieli środowiska lokalnego. Także analiza działań interwencyjnych podejmowanych w tym czasie przez pracowników szkoły w związku z pojawieniem się nowych zagrożeń znalazła swoje odzwierciedlenie w sformułowaniu problemów wychowawczych. IV. Działania profilaktyczne. Działania 1. Przedstawienie procedur postępowania w sytuacjach kryzysowych 2. Przypomnienie obowiązujących procedur postępowania w sytuacjach kryzysowych 3. Przedstawienie procedur postępowania w sytuacjach kryzysowych oraz innych dokumentów szkolnych 4. Prelekcja przedstawiciela Policji na temat odpowiedzialności karnej młodzieży 5. Kontrolowanie i zgłaszanie częstych bądź dłuższych nieobecności uczniów 6. Monitorowanie zachowań uczniów odbiegających od typowych 7. Informowanie rodziców o poczynionych spostrzeżeniach 8. Współpraca z pedagogiem/psychologiem szkolnym 9. Prelekcja pracownika Stowarzyszenia Trzeźwość Życia na temat sposobów rozpoznawania zagrożenia uzależnieniem u młodzieży 10. Zajęcia dla uczniów dotyczące tzw. dopalaczy 11. Przeprowadzenie programu edukacyjnego Ars czyli jak dbać o miłość? 12. Przeprowadzenie programu edukacyjnego Zagrożenia cywilizacyjne 13. Przeprowadzenie kampanii informacyjnej pn. Przyjmuje leki, czy bierze? Leki bez recepty - do leczenia, Osoby odpowiedzialne dyrektor/ pedagog szkolny pedagog szkolny pedagog/psycholog / psycholog/pedagog Osoby objęte działaniem I rodzice uczniów klas I rodzice uczniów klas I uczniowie wybranych klas I, II i, II i rodzice uczniów klas I, II i Strona 4
nie do brania. 14. Informacje o ośrodkach pomocowych dla osób z problemem uzależnienia 15. Zajęcia dotyczące nowych form uzależnień: gry komputerowe, internet, hazard, itp. 16. Włączanie się w ogólnopolskie i miejskie akcje informacyjne dotyczące uzależnień i zagrożeń cywilizacyjnych 17. Zajęcia na temat sposobów radzenia sobie w sytuacjach trudnych; wzmacniające poczucie własnej wartości zgodnie z harmonogramem lekcji wychowawczych 18. Zajęcia rozwijające zainteresowania w ramach zajęć pozalekcyjnych, kół zainteresowań i programów realizowanych w szkole psycholog/ pedagog/ pedagog / pedagog/ psycholog nauczyciele, II i rodzice i II wszyscy uczniowie i II wszyscy uczniowie V. Ocena efektywności działań profilaktycznych. Ewaluacja programu. Ocena efektywności programu i jego ewaluacja przeprowadzona zostanie po trzech latach działania programu w oparciu o obserwacje, badania ankietowe, wywiady, dane z dokumentacji szkolnej, dane statystyczne, itp. Ewaluacja przeprowadzona zostanie wśród wszystkich grup oddziaływań profilaktycznych. Ewaluację przeprowadza Szkolny Zespół Profilaktyki. Strona 5