Wykład #3. Mehanika Płynó Mehanika Płyn ynó dział fizyki zajmująy si iezy y się ruhem łyn ynó ( (az azó i iezy) ) oraz ruhem iał stałyh łynah;. Statyka (brak ruhu);. Dynamika (ruh); Blaise Pasal 63-66 Prao Pasala. Statyka łyn ynó zenętrzne yierane (na tym samym oziomie) na zamknięty łyn jest rzekazyane niezmienione na każdą zęść łynu oraz na śianki nazynia. Cząstezki łynu moą oruszać się doolnym kierunku; yieranie naisku z jednej strony zmienia ruh ząstek e szystkih kierunkah. F aria S Przykład ad: odnośnik nik hydraulizny brake-hydrauli30.sf 3 i ęsto stość iśnienie () [Paasal [ Paasal] ęsto stość (ρ) ρ F m V aria S [k/m 3 ] Materiał ρ [k/m 3 ] rzestrzeń międzyiezdna 0 8-0 najlesza różnia laboratoryjna 0 7 oietrze ( atm 0 C).3 oietrze (50 atm 0 C) 6.5 dreno 600-900 Lód (0 C) 97 Woda lekka 998 Woda morska 05 Ziemia: artość średnia 5.5 0 3 barometr Ziemia: rdzeń 9.5 0 3 Ziemia: skorua.8 0 3 białe karły 0 8-0 5 jądro uranu 0 7 4
Julius Wolff (836 90) Badania nad strukturą kośi Chirur, ortoeda; Pol omiędzy obi mehaniznymi a Naisa Polądy i obseraje ziązk zkó dzy obiąż ążeniami znymi a strukturą kośi; Naisał Gesetzes der Transformation der Knohen 89; Prao remodelinu kośi (translaja translaja) 5 Prao Wolffa Struktura trabekularna tkanki kostnej arunkah rónoai dostosouje się do kierunkó naręż ężeń łónyh. Gęsto stość tkanki kostnej zmienia się raz z obiąż ążeniem. W miarę zrostu naręż ężenia kośi ulea ona rzebudoie." Podsumoanie: Tkanka kostna ziększa soją ęsto stość tam, dzie to otrzebne oraz zanika, dy nie jest otrzebna (Nordin Nordin & Frankel 989) 6 7 Struktura kośi udoej hydrostatyzne: 0 atmosferyzne: at. at. 0 0 atmosferyzne hydrostatyzne hyd. + ρ ex( ρ C h) atmosferyzne/hydrostatyzne to stosunek artośi ektora siły, z jaką słu łynu naiska na oierzhnię ziemi do oierzhni na jaką dany słu naiska. Dlateo órah iśnienie jest niższe, dyż słu ten jest mniejszy, a na nizinah i łębinah iśnienie jest yższe. h h 8
Maa iśnienia 0 03hPa atmosferyzne różni się zależnośi od ołożenia eorafizneo i może się zmieniać od łyem zjaisk oodoyh. 9 Arhimedes z Syrakuz ok. 87-.n.e. #3. Mehanika Płynó Prao Arhimedesa Prao Arhimedesa: Ciało ałośi i lub zęśioo zanurzone łynie jest yierane ku órze siłą róną iężaroi yarteo rzez to iało łynu. F m A F m z V z 0 Leenda o odkryiu raa yoru Włada Syrakuz, Hieron II, odejrzeał, że e złotnik, któremu oierzono ykonanie korony ze szzereo złota, srzenieierzył zęść otrzymaneo na to kruszu i dodał eną ilość srebra. W elu roziania traiąyh o ątliośi zróił się do Arhimedesa z rośbą o ustalenie, jak sraa ma się naradę. Prośbę są Hieron II obaroałżądaniem (...). Otóż żadnym yadku Arhimedes nie mół zesuć ykonanej korony, istneo arydzieła a sztuki złotnizej. Dłuo, azkoliek bezskuteznie, rozmyśla lał fizyk nad sosobem ybrnięia z sytuaji. Peneo razu Arhimedes, zażyaj yają kąieli annie i nieustannie rozmyślają nad oierzonym mu zadaniem, zauażył, że oszzeólne złonki jeo ia są odzie znaznie lżejsze l niż na oietrzu.. Ten onki jeo iała Warunek łyania i tonięia Wyadkoa siła działająa na iało ałośii zanurzone (F y ): F F F V ( ρ ρ ) yadkoa A Ciało TONIE, dy F A lub ρ >ρ Ciało PŁYWA, dy F a lub ρ <ρ #3. Mehanika Płynó F m A F m z 3
Przeły łynu może być: Ustalony/nieustalony; Laminarny (arstoy)/nielaminarny nielaminarny; Wiroy (turbulentny) /beziroy beziroy; Śi iśliy/nie liy/nieśi iśliy; Leki/nieleki nieleki;. Dynamika łyn ynó Strua łynu zamknięty zbiór linii rądu Przeły doskonały a rzeły rzezyisty PRZEPŁYW IDEALNY: Ustalony: rędkość łynu doolnie ybranym unkie jest stała zasie (otarzalna). Laminarny: sąsiednie arsty lynu są do siebie rónolełe. Beziroy: brak yadkoej rędkośi kątoej. Nieśiśliy: stała ęstość lynu. 3 Nieleki: brak enętrznyh sił ooru/taria. Przykłady rzeły yó rzezyistyh 4 4 5 Prao iąłośi rzełyu dla rzełyu doskonałeo: S Ilozyn rędko dkośi łynu i ola rzekroju rzez struę nie zmienia się. v S onst... lub v S v S onst... S 6
Daniel Bernoulli (700-78) Prao Bernoullieo dla rzełyu doskonałeo: #3. Mehanika Płynó Podzas rzełyu suma iśnień statyzneo, dynamizneo i hydrostatyzneo nie zmienia się. lub 7 Rónanie Bernoullieo oisuje zahoanie ęstośi enerii ałkoitej na linii rądu. #3. Mehanika Płynó Dynamizna siła nośna Prao Bernoullieo dla rzełyu oziomeo: F noś v + ρ S onst.. Suma iśnień statyzneo i dynamizneo nie zmienia się. Siła nośnana (F noś ) ostaje yniku ystąienia różniy iśnie nień statyznyh nad i od skrzydłem ( - ) 8 9 Przykład zastosoania raa Bernoullieo -Paradoks hydrodynamizny Jeżeli eli rurze, rzez którą rzełya łyn, ystęuje zężenie, to (zodnie z dośiadzeniem i teorią) zężeniu iśnienie statyzne jest niższe niż rzed i za zężeniem, o ydaje się niezodne ze zdroym rozsądkiem. Błąd otoznym rozumoaniu olea na założeniu, że łyn zężeniu zmniejsza soją objętość roorjonalnie do zmiany rzekroju rury i tym samym oinno zrastać iśnienie. Jest jednak inazej. Płyn "radzi sobie" ze zężeniem ziększają rędkość rzełyu. Oznaza to, że elementy łynu obszarze ozątku zężenia rzysieszają, natomiast obszarze końa zężenia zalniają. Zmiana rędkośi możlia jest tylko orzez działanie anie sił enątrz łynu, które yołuje łaśnie zmiana iśnienia. Uraszzają: : zmniejszone iśnienie zęże "zasysa" łyn srzed zężki rzysieszają o i "zasysa" o ononie kiedy ouszza zężkę soalniają. 0 5
Efekt Robbinsa - Manusa Zjaisko olea na ostaaniu siły rostoadłej do kierunku ruhu, działająej na obraająą się bryłę obrotoą, oruszająą się zlędem łynu. Zjaisko łya znaznie na rzykład na tor lotu irująej iłki. Aerodynamizna siła a ooru łynu Aerodynamizna siła ooru, to siła ooru łynu obe ruhu: F o ρ CS v ρ - ęsto stość łynu C - s. kształtu tu S - oierzhnia zołoa oa v - rędko dkość 6 Ilozyn C. S dla złoieka można yznazyć tunelu aerodynamiznym: