WYDZIAŁ FIZJOTERAPII KIERUNEK FIZJOTERAPIA

Profil kształcenia: ogólno akademicki KOD: A 3 PRZEDMIOT: Kinezyterapia Liczba godzin w semestrze: 18 AKADEMIA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO im. JERZEGO KUKUCZKI w KATOWICACH WYDZIAŁ FIZJOTERAPII KIERUNEK FIZJOTERAPIA pięcioletnie studia magisterski stacjonarne I ROK ROK 3 ROK 4 ROK 5 ROK 1 3 4 5 6 7 8 9 10 wykład 13 ćwiczenia 39 39 samokształcenie 5 39 Katedra Kinezyterapii i Metod Specjalnych Fizjoterapii Zakład Kinezyterapi i Metod Specjalnych Fizjoterapii KOORDYNATOR PRZEDMIOTU WYKŁADOWCY Prof.dr hab. Edward Saulicz Dr Mirosław Kokosz Dr Paweł Linek Dr Adam Posłuszny Dr Mariola Saulicz Mgr Izabela Świat- Borowczyk polski JĘZYK ECTS 7 FORMA ZALICZENIA: egzamin CELE PRZEDMIOTU C1. Przekazanie wiedzy i umiejętności w zakresie podejmowania działań kinezyterapeutycznych, w tym: przekazanie wiedzy z zakresu zasad badania podmiotowego, przedmiotowego oraz badań szczegółowych, a także oceny postawy ciała i chodu dla potrzeb kinezyterapii, prawidłowego stosowania poszczególnych ćwiczeń biernych i czynnych w zależności od wskazań i przeciwwskazań, odpowiedniego stosowania zasad i technik ćwiczeń leczniczych w procesie profilaktyki, leczenia i rehabilitacji. C. Celem zajęć jest rozwijanie pożądanych cech osobowości, niezbędnych do prowadzenia kompleksowego postępowania fizjoterapeutycznego w odniesieniu do osób w różnym wieku, w celu przywrócenia im pełnej lub maksymalnie możliwej do osiągnięcia sprawności fizycznej, zdolności do pracy i czynnego udziału w życiu społecznym. Rozwijanie zainteresowań zawodowych, śledzenie nowych metod i technik kinezyterapeutycznych. EFEKTY KSZTAŁCENIA Wiedza: K_W1 Prezentuje zaawansowany stopień znajomości i zrozumienia założeń środków, form i metod terapeutycznych, ma wiedzę związaną z ich właściwym doborem oraz stosowaniem u pacjentów w różnym wieku oraz z różnymi dysfunkcjami SPOSOBY WERYFIKACJI EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Wiedza: Zaliczenie ustne i praktyczne lub test. K_W13 Zna w stopniu zaawansowanym i rozumie mechanizmy działania oraz możliwe skutki uboczne zabiegów z za-kresu fizjoterapii

K_W 15 Wykazuje znajomość i rozumie, w zakresie właściwym dla programu kształcenia, działanie specjalistycznego sprzętu oraz aparatury stosowanej dla potrzeb fizjoterapii, zarówno dla celów diagnostycznych, jak i leczniczych Umiejętności: K_U06 Posiada zaawansowane umiejętności manualne pozwalające na wykonanie technik fizjoterapeutycznych. Wykazuje się umiejętnościami wykonania technik z zakresu metod specjalnych K_U11 Potrafi posługiwać się odpowiednio dobranym oraz zaawansowanym technicznie sprzętem w prowadzeniu fizjoterapii Umiejętności: Zaliczenie praktyczne Kompetencje społeczne: K_K01 Jest świadomy konieczności posiadania wiedzy z wielu dyscyplin naukowych, pluralizmu teoretycznometodologicznego w nauce, wartości krytycznej oceny doniesień naukowych Kompetencje społeczne: Obserwacja studenta w trakcie zajęć, K_K0 Potrafi dokonać samooceny poziomu swojej wiedzy i umiejętności zawodowych, zdaje sobie sprawę z konieczności uzupełniania ich przez całe życie i inspirowania procesu uczenia się innych osób; nie podejmuje działań, które przekraczają jego możliwości i kompetencje, w przypadku trudności z samodzielnym rozwiązaniem problemu zasięga opinii ekspertów NAKŁAD PRACY STUDENTA (w godzinach dydaktycznych 1h dyd.=45 minut)** Studia stacjonarne udział w wykładach 13 udział w ćwiczeniach -78 udział w ćwiczeniach klinicznych - przygotowanie do ćwiczeń/ćwiczeń klinicznych - przygotowanie do egzaminu - realizacja zadań projektowych - egzamin/zaliczenie - inne (określ jakie) - praca indywidualna 91 RAZEM: 18 WARUNKI WSTĘPNE nr W 1 W WW1 - kinezjologia WW - anatomia podstawowa WW3 - biomechanika TREŚĆ ZAJĘĆ Teoretyczne podstawy kinezyterapii (rys historyczny kinezyterapii, kinezyterapia jako składowa fizjoterapii, rola i miejsce kinezyterapii w procesie rehabilitacji) Fizjologiczne i patofizjologiczne podstawy kinezyterapii (analizator kinestetyczny, zdolności motoryczne, negatywne skutki bezczynności ruchowej w różnych stanach ILOŚĆ GODZIN kontakt samokszt.

chorobowych, upośledzenie sprawności i wydolności fizycznej, następstwa hipokinezji i akinezji, wpływ procesu starzenia na układ kostno-stawowy) W 3 Metodyczne podstawy kinezyterapii (ogniwa, cele i zadania, formy i środki kinezyterapii, pojęcie metody, podstawowy sprzęt i urządzenia stosowane w kinezyterapii) W 4 Zasady kinezyterapii W 5 Kompensacja (podział, prawa kompensacji, rodzaje kompensacji). Kompensacja w statyce i dynamice W 6 Badania i jego składowe (badanie podmiotowe, badanie przedmiotowe, badania dodatkowe) W 7 Badanie narządu ruchu dla potrzeb kinezyterapii W 8 Ogólne zasady doboru i wykonania ćwiczeń leczniczych. Dawkowanie ćwiczeń. Zasady planowania ćwiczeń. Ogólne wskazania i przeciwwskazania do wykonania ćwiczeń leczniczych. Zapobieganie błędom popełnianym podczas wykonywania ćwiczeń leczniczych. Jednostka ćwiczeń. Programowanie postępowania kinezyterapeutycznego na podstawie wyników badania podmiotowego i przedmiotowego W 9 Systematyka ćwiczeń leczniczych. Kryteria podziału ćwiczeń. Podstawowe cele i zadania poszczególnych grup ćwiczeń. W10 Bierne środki kinezyterapii rodzaje, wskazania i przeciwwskazania W11 Czynne środki kinezyterapii rodzaje, wskazania i przeciwwskazania W1 Systematyka metod kinezyterapii (geneza metod, kryteria podziału, metody mechaniczne, metody neurofizjologiczne, metody edukacyjne) W13 Kinezyprofilaktyka (podstawowe pojęcia, cel zastosowanie). Szkoła pleców (rys historyczny, założenia ogólne). Metoda Brueggera (założenia ogólne, zastosowanie ĆW 1 Organizacja pracy fizjoterapeuty oraz zasady BHP w pracowni kinezyterapii ĆW Ocena i pomiar długości i obwodów kończyn górnych i 3 dolnych ĆW 3 Pomiar zakresu ruchomości kręgosłupa oraz w stawach 6 kończyn górnych i dolnych ĆW 4 Ocena i pomiar siły mięśniowej 6 ĆW 5 Diagnostyka funkcjonalna w kinezyterapii (testy pomocne w badaniu różnicowym, ocena niektórych objawów, testy wykrywające ograniczenia ruchomości, testy pomocne w ocenie stanu aparatu więzadłowego, testy pomocne w ocenie stanu neurologicznego, ocena wybranych objawów neurologicznych). Ocena funkcjonalna kręgosłupa ĆW 6 Badanie postawy ciała (metody subiektywne, metody rejestracyjno-pomiarowe, testy pomocne w badaniu postawy ciała). Możliwości zastosowania metod punktowych oceny postawy ciała w badaniach przesiewowych ĆW 7 Ocena równowagi i chodu. Rodzaje chodu o kulach (chód dwu-, trzy- i czterotaktowy) ĆW 8 Systematyka ćwiczeń leczniczych. Bierne środki kinezyterapii - pozycje ułożeniowe 6 3 5 4 4 1

ĆW 9 Bierne środki kinezyterapii - ćwiczenia bierne właściwe 4 1 ĆW 10 Ćwiczenia bierno-czynne, czynno-bierne i samowspomagane 4 ĆW 11 Ćwiczenia oddechowe i ćwiczenia relaksacyjne (rodzaje, cel, 4 metodyka wykonania, wskazania) ĆW 1 Ćwiczenia ukierunkowane na zwiększanie zakresu ruchomości 4 3 (ćwiczenia bierne redresyjne, autoretdresje, ćwiczenia oparte na zjawisku poizometrycznej relaksacji, stretching) ĆW 13 Wyciągi rodzaje, technika i metodyka wykonania 3 3 ĆW 14 Technika oraz metodyka wykonania trakcji. Trakcja 3 3 kręgosłupa i stawów obwodowych CW 15 Technika oraz metodyka wykonywania mobilizacji 3 3 (mobilizacje bierne, mobilizacje czynne, automobilizacje). Mobilizacje kręgosłupa i stawów obwodowych ĆW 16 Metodyka i technika wykonania indywidualnych ćwiczeń 6 3 leczniczych. Ćwiczenia czynne w odciążeniu oraz ćwiczenia czynne w odciążeniu z oporem (sposoby oraz rodzaje odciążeń, zasady doboru rodzaju ćwiczeń w odciążeniu w zależności od wielkości siły mięśniowej pacjenta) ĆW 17 Metodyka i technika wykonywania ćwiczeń czynnych z 6 1 oporem (rodzaje ćwiczeń oporowych, zasady doboru obciążeń, wpływ ćwiczeń oporowych na przyrost siły oraz masy mięśniowej, metoda Hettingera-Muellera, trening oporowy wg McQuinna oraz trening z progresywnie narastającym oporem wg De Lorme a-watkinsa) ĆW 18 Sposoby reedukacji stabilizacji lokalnej oraz ogólnej. 4 5 Reedukacja stabilizacji lędźwiowego odcinka kręgosłupa (etapy reedukacji głębokich mięśni brzucha zgodnie z założeniami metody australijskiej). Ćwiczenia poprawiające głęboką stabilizację kręgosłupa i miednicy ĆW 19 Ćwiczenia synergistyczne i synkinetyczne ĆW 0 Cele i zadania reedukacji posturalnej. Ćwiczenia 3 kompensacyjno-korekcyjne (rodzaje ćwiczeń, zastosowanie). Wybrane metody postępowania korekcyjnego oraz reedukacji posturalnej (metoda Klappa, metoda Niederhoeffera, metoda Majocha, metoda Lehnert-Schroth, metoda Hoppe) ĆW 1 Systematyka metod kinezyterapii (metody mechaniczne, 3 metody neurofizjologiczne, metody edukacyjne). Metoda McKenzie jako przykład metody o działaniu mechanicznym (geneza metody, założenia teoretyczne, przykładowe techniki metody stosowane w leczeniu dolegliwości bólowych kręgosłupa) ĆW Metody neurofizjologiczne. Metody reedukacji nerwowomięśniowej stosowane u dzieci metoda NDT Bobath, metoda Vojty (diagnostyka, założenia praktyczne, przykładowe techniki). ĆW 3 Metody neurofizjologiczne. Metody reedukacji nerwowomięśniowej stosowane u dorosłych metoda Brunkow, metoda Bobath, metoda PNF (diagnostyka, założenia praktyczne, przykładowe techniki) ĆW 4 Nerwowe mechanizmy sterowania czynnościami ruchowymi 5 ĆW 5 Współczesne teorie dotyczące mechanizmów stabilizacyjnych (podział mięśni wg Bergmarka, model Pandjabi ego, mechanizm samoryglowania strukturalnego i siłowego, model 5

australijski) ĆW 6 Taśmy mięśniowo-powięziowe 5 ĆW 7 Zaburzenia podporowej i ruchowej funkcji szkieletu 5 ĆW 8 Zaburzenia czynności mięśni 5 ĆW 9 Zaburzenia czynności mięśni 5 ĆW 30 Kwestionariusze i skale wykorzystywane do oceny stopnia 4 zaburzenia funkcji w zespołach bólowo-przeciążeniowych ĆW 31 Kwestionariusze i skale wykorzystywane do oceny stopnia 4 zaburzenia funkcji pacjentów neurologicznych ĆW 3 Metody oceny wieku rozwojowego 4 ĆW 33 Pionizacja i nauka chodu. Nauka chodu o kulach 3 ĆW 35 Metody treningu mięśni dna miednicy 5 ĆW 36 ĆW 37 Metody mechaniczne i edukacyjne (metoda Klappa, metoda Niederhoeffera, metoda Majocha, metoda Lehnert-Schroth, metoda McKenzie, metoda Petö) Metody neurofizjologiczne. Metody reedukacji nerwowomięśniowej stosowane u dzieci (metoda Domana-Delacato, metoda Rood, Metoda Fay). W14 Egzanin testowy LITERATURA PODSTAWOWA LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA 78 91 1. Ebelt-Paprotny G., Preis R.: Fizjoterapia. Elsevier Urban & Partner, Wrocław, 01;. Nowotny J., Saulicz E.: Podstawy Fizjoterapii. Część I. AWF, Katowice, 1998; 3. Nowotny J., Saulicz E., Gieremek K.: Podstawy Fizjoterapii. Część II. AWF, Katowice, 1998; 4. Nowotny J. (red.): Podstawy Fizjoterapii. Część 1: Podstawy teoretyczne i wybrane aspekty praktyczne. Wydawnictwo KASPER, Kraków, 004; 5. Nowotny J. (red.): Podstawy Fizjoterapii. Część : Podstawy metodyczne i technika wykonywania niektórych zabiegów. Wydawnictwo KASPER, Kraków, 004; 6. Nowotny J. (red.): Podstawy Fizjoterapii. Część 3: Wybrane metody fizjoterapeutyczne. Wydawnictwo KASPER, Kraków, 005; 7. Rosławski A., Skolimowski T.: Technika wykonywania ćwiczeń leczniczych. PZWL, Warszawa, 1987; 8. Zembaty A. (red.): Kinezyterapia. Tom I. Wydawnictwo KASPER, 00; 9. Zembaty A. (red.): Kinezyterapia. Tom II. Wydawnictwo KASPER, 003; 1. Levitt K.: Terapia manualna w leczeniu dysfunkcji narządu ruchu. PZWL, Warszawa 1984.. Matyja M., Domagalska M.: Podstawy usprawniania neurorozwojowego według Berty i Karela Bobathów. ŚLAM, Katowice, 1997; 3. Matyja M., Gogola A.: Edukacja sensomotoryczna niemowląt. AWF, Katowice, 009; 4. Milanowska K.: Kinezyterapia. PZWL, Warszawa, 1985; 5. Myers T.W.: Taśmy anatomiczne. DB Publishing, Warszawa, 010; 6. Nowotny J., Saulicz E.: Niektóre zaburzenia statyki ciała i ich korekcja.

AWF, Katowice, 1998; 7. Olson K.A.: Terapia manualna kręgosłupa. Elsevier Urban & Partner, Wrocław, 011; 8. Richardson C., Hodges P., Hides J.: Kinezyterapia w stabilizacji kompleksu lędźwiowo-miednicznego. Elsevier Urban & Partner, Wrocław, 009; 9. Saulicz E., Nowotny J.: Metoda Brunkow jedna z nowszych metod fizjoterapii. Zeszyty Metodyczno-Naukowe, AWF, 1993, 3, 17-133; 10. Shacklock M.: Neurodynamika kliniczna. Elsevier Urban & Partner, Wrocław, 008; 11. Zukunft-Huber: B.: Trójpłaszczyznowa manualna terapia wad stóp u dzieci. Elsevier Urban&Partner, Wrocław, 013; 1. Fizjoterapia - kwartalnik naukowy. 13. Fizjoterapia Polska - kwartalnik naukowy. 14. Postępy Rehabilitacji - kwartalnik naukowy. 15. Ortopedia Traumatologia Rehabilitacja kwartalnik naukowy. 16. Człowiek i Ruch półrocznik. METODY NAUCZANIA POMOCE NAUKOWE PROJEKT WARUNKI ZALICZENIA Wykład, ćwiczenia, praca własna Pracownia kinezyterapii 1. Ultrasonograficzna ocena aktywności mięśni brzucha dorosłej populacji w poszukiwaniu czynników ryzyka dysfunkcji kompleksu lędźwiowomiedniczno-biodrowego.. Wpływ technik neurodynamicznych na organizm w warunkach fizjologicznych oraz ocena ich efektywności w fizjoterapii pacjentów z dysfunkcjami narządu ruchu. 3. Wpływ wybranych parametrów postawy ciała, aktywności fizycznej, treningu sportowego oraz ćwiczeń stabilizacyjnych na sprawność specjalną, korekcję postawy ciała i aktywność mięśni bocznej ściany brzucha dzieci i młodzieży. 4. Czy ból doprowadza do niekorzystnych zmian w czuciowej części układu nerwowego, czy raczej jest ich konsekwencją? Podejście kliniczne i eksperymentalne. Zaliczenie praktycznej części materiału na koniec semestru. Pięć pytań z tematyki danego semestru: 5 pkt bdb 4,5 pkt db+ 4 pkt d 3,5 pkt dst+ 3 pkt dst Mniej niż 3 pkt brak zaliczenia. Za pytanie można otrzymać: 1 pkt lub 0,5 pkt lub 0 pkt. Pisemny egzamin testowy. Test jednokrotnego wyboru z pośród 4 możliwych odpowiedzi składa się z 75 pytań. Skala ocen: 45-50 pkt. - dst, 51-56 pkt. dst+, 57-6 pkt. db, 63-68 pkt. db+,

69-75 bdb. ODNIESIENIE DO EFEKTÓW KSZTAŁCENIA kod efektu kształcenia obszar kształcenia treści programowe cel przedmiotu sposób oceny K_W 1 P7SM_WG0 całość kształcenia C1,C O,U P7SM_WK04 K_W 13 P7SM_WK04 całość kształcenia C1,C O,U K_W 15 P7SM_WK04 całość kształcenia C1,C O,U P7SM_WK06 K_U06 P7SM_UW01 ĆW1-39 C1, C O,U,T P7SM_UW03 K_U11 P7SM_UW01 Cw 1-39 C1,C U K_K01 P7SM_KK01 Całość kształcenia C1, C U,O, K_K0 P7SM_KK01 Całosc kształcenia C1, C U,O, T - test P ocena programu usprawniania, praca pisemna O odpowiedź ustna lub kolokwium U sprawdzian umiejętności praktycznych W wolontariat Z zeszyt obserwacji studenta