RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ PRZEPROWADZONEJ W ROKU SZKOLNYM 2016/2017 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia 6 sierpnia 2015 r. w sprawie wymagań wobec szkół i placówek Na podstawie art. 21a ust. 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.2)) zarządza się, co następuje: 1. Rozporządzenie określa wymagania wobec publicznych szkół i placówek, dotyczące realizacji niezbędnych działań, o których mowa w art. 21a ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty. 2. Wymagania, o których mowa w 1, stanowią załącznik do rozporządzenia. 3. Przepisy rozporządzenia stosuje się odpowiednio do niepublicznych szkół i placówek. 4. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 września 2015 r. WYMAGANIE 5: Kształtowane są postawy i respektowane normy społeczne Szkoła lub placówka realizuje działania wychowawcze i profilaktyczne, które są dostosowane do potrzeb uczniów i środowiska. Działania szkoły lub placówki zapewniają uczniom bezpieczeństwo fizyczne i psychiczne, a relacje między wszystkimi członkami społeczności szkolnej są oparte na wzajemnym szacunku i zaufaniu. Zasady postępowania i współżycia w szkole lub placówce są uzgodnione i przestrzegane przez uczniów, pracowników szkoły i placówki oraz rodziców. W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki. W szkole lub placówce, wspólnie z uczniami i rodzicami, analizuje się podejmowane działania wychowawcze i profilaktyczne, w tym mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań. Ocenia się ich skuteczność oraz, w razie potrzeb, modyfikuje. Termin realizacji: wrzesień 2016 marzec 2017 Cele ewaluacji: Pozyskanie informacji na temat bezpieczeństwa w szkole wśród uczniów i nauczycieli oraz skali i typu zagrożeń występujących na terenie szkoły, Opracowanie planu działań mających na celu zwiększenie respektowania norm społecznych i zmniejszania/wyeliminowania zachowań niezgodnych z normami społecznymi wśród uczniów i nauczycieli. Pytania kluczowe ewaluacji: 1.Czy w szkole respektowane są normy społeczne wśród uczniów, nauczycieli i pozostałych pracowników szkoły? Czy relacje między wszystkimi członkami społeczności szkolnej oparte są na wzajemnym szacunku i zaufaniu?
2. Jaka jest znajomość norm społecznych wśród uczniów? Czy uczniowie wiedzą, jakich zachowań się od nich oczekuje? W jaki sposób i kiedy uczniowie dowiadują się jakich zachowań się od nich oczekuje? Jakie są sposoby reagowania i wyciągane konsekwencje za nieprzestrzeganie lub naruszanie norm społecznych i zasad bezpieczeństwa w szkole? 3. Jakie jest źródło i skala bezpieczeństwa lub jej braku wśród uczniów, nauczycieli, personelu szkoły i jakich dotyczy zachowań? 4. W jaki sposób szkoła zapewnia uczniom bezpieczne i przyjazne warunki do nauki? 5. Czy szkoła posiada dokumenty wewnątrzszkolne regulujące system zachowań i norm społecznych? Jakie akty prawne regulują w/w zagadnienie? Które dokumenty prawa wewnątrzszkolnego określają zasady bezpieczeństwa i przestrzegania norm społecznych? Kto zapoznaje uczniów i rodziców z przepisami prawa wewnątrzszkolnego dotyczącego bezpieczeństwa i przestrzegania norm społecznych? Gdzie znajdują się wewnątrzszkolne regulaminy, jaka jest dostępność do tych aktów prawa? W jakim stopniu dokumenty prawa wewnątrzszkolnego są znane i przestrzegane przez uczniów, rodziców i nauczycieli? 6. Czy podejmowane działania wychowawcze i profilaktyczne są efektywne i wpływają na zmniejszenie/eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań? Jakie działania wychowawcze, mające na celu eliminowanie zagrożeń, zrealizowano w szkole? Jakie działania wychowawcze i profilaktyczne podejmuje szkoła? Jaką rolę w formułowaniu i realizacji tych działań odgrywają rodzice? W jaki sposób monitorujemy zachowania uczniów? Kto i jak często diagnozuje i analizuje zachowania uczniów w szkole? W jaki sposób zbierane są opinie i uwzględniane inicjatywy uczniów dotyczące działań wychowawczych? 7. Czy rodzice i szkoła współpracują w kwestii przestrzegania norm i zapewnienia bezpieczeństwa? METODY: RAPORT I ANALIZA WYNIKÓW: 1. Ankieta dla uczniów klas 4-6 oraz test niedokończonych zdań dla klas 1-3 2. Ankieta dla rodziców (na stronie szkolnej / interankiety.pl). 3. Ankieta dla nauczycieli i pracowników szkoły.
4. Analiza dokumentacji szkolnej. (Rozmowa z psychologami i pedagogiem) 5. Fotorelacja 6. Dyskusja wśród nauczycieli. Analiza dokumentacji szkolnej. (Rozmowa z psychologami i pedagogiem) Pedagog, i psycholodzy uważają, że znajomość norm społecznych wśród uczniów jest na poziomie średnim, jednak uczniowie wiedzą jakich zachowań się od nich oczekuje. Uczniowie dowiadują się jakich zachowań się od nich oczekuje na początku roku szkolnego, zostają wtedy zapoznani z wewnątrzszkolnym systemem oceniania. Na terenie szkoły funkcjonuje system konsekwencji 3 x stop! - stop przemocy fizycznej, stop przemocy psychicznej, stop wulgaryzmom. Szkoła zapewnia uczniom bezpieczne i przyjazne warunki do nauki poprzez reakcje na wszelkie przejawy łamania zasad obowiązujących w szkole. Szkoła posiada dokumenty wewnątrzszkolne regulujące system zachowań i norm społecznych - statut szkoły (wewnątrzszkolny system oceniania). Wychowawcy na pierwszym zebraniu zapoznają uczniów i rodziców z przepisami prawa wewnątrzszkolnego dotyczącego bezpieczeństwa i przestrzegania norm społecznych. Wewnątrzszkolne regulaminy znajdują się na stronie szkoły, w bibliotece, u pedagoga. Według pedagoga i psychologów dokumenty prawa wewnątrzszkolnego są znane i przestrzegane przez uczniów, rodziców i nauczycieli w stopniu średnim. Pedagog i psycholodzy dokładają wszelkich starań by podejmowane działania wychowawcze i profilaktyczne były efektywne i wpływały na zmniejszenie/eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań m.in. poprzez system konsekwencji 3 razy stop. Szkoła podejmuje liczne działania profilaktyczne: godziny wychowawcze, warsztaty psychoedukacyjne, pogadanki, program antynikotynowy dla kl. 1-3 ( Nie pal przy mnie proszę ), kl. 4-6 ( Znajdź właściwe rozwiązanie ). Pedagog i psycholodzy na bieżąco kontrolują dzienniki, współpracują z wychowawcami, kontrolują monitoring. Raz w roku - specjaliści diagnozują i analizują zachowania uczniów w szkole. MOCNE I SŁABE STRONY, REKOMENDACJE Analiza zebranego materiału pozwoliła na sformułowanie następujących wniosków: Uczniowie czują się w szkole raczej bezpiecznie, choć doświadczają ze strony innych uczniów, różnego rodzaju zachowań agresywnych, mających charakter agresji fizycznej lub psychicznej (popychanie, szarpanie, wyśmiewanie, poniżanie). Młodsze dzieci szkołę lubią i czuja się w niej bezpiecznie (85,75%). Uczniowie wiedzą, do kogo powinni zwrócić się z prośbą o pomoc w sytuacji zagrożenia lub przemocy i taką pomoc otrzymują. Świadomość dzieci dotycząca szukania
pomocy jest duża, jednakże należy poświęcić tym zagadnieniom więcej uwagi na godzinach wychowawczych. W szkole prowadzone są cykliczne warsztaty z przedstawicielem Straży Miejskiej dotyczące bezpieczeństwa uczniów w szkole i poza nią oraz liczne programy profilaktyczne mające na celu eliminowanie zagrożeń i zachowań niewłaściwych. (godziny wychowawcze, warsztaty psychoedukacyjne, pogadanki, program antynikotynowy dla kl. 1-3 ( Nie pal przy mnie proszę ), kl. 4-6 ( Znajdź właściwe rozwiązanie ), 3 x STOP! Placówka podejmuje różnego rodzaju działania wychowawcze mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań.(godziny wychowawcze, uświadamianie - uczniowie są zawsze informowani o tym jakich zachowań się od nich oczekuje) Szkoła, by zwiększyć poczucie bezpieczeństwa całej społeczności szkolnej, powinna kontynuować dotychczasowe działania wychowawcze oraz podejmować nowe, przynoszące pożądany efekt wychowawczy. Dla podniesienia bezpieczeństwa zaleca się zwiększenie liczby zajęć z Policją, które zwiększą świadomość konsekwencji prawnych za naruszenie bądź przekroczenie norm społecznych - we wszystkich klasach. Wychowawcy klas, psycholog i pedagog szkolny, w zależności od potrzeb, podejmą działania służące zlikwidowaniu zjawisk patologicznych W przyszłości warto zwiększyć zaangażowanie rodziców w życie szkoły i prace na jej rzecz. PODSUMOWANIE Szkoła jest miejscem raczej bezpiecznym. Poświadczają to wyniki we wszystkich grupach badanych. Uczniowie kl. 1-6 w skali pięciostopniowej oceniają bezpieczeństwo na 3,74 pkt, Rodzice 3,3 pkt i Nauczyciele, pracownicy szkoły 4,1. Szkoła jasno formułuje obowiązujące w niej normy, a nauczyciele dokładają wszelkich starań, aby wpoić uczniom obowiązujące zasady życia społecznego. Uczniowie potrafią bardzo dobrze określić normy społeczne, właściwe zachowania, znają konsekwencje nieprzestrzegania ustalonych zasad. Jak wynika z przeprowadzonych ankiet uczniowie wiedzą, jakich zachowań się od nich oczekuje. Informacje te uzyskują na lekcjach wychowawczych, podczas rozmów indywidualnych, na zajęciach lekcyjnych i z pedagogiem szkolnym. Uczniowie i rodzice wiedzą jakie dokumenty wewnątrzszkolne regulują zasady zachowania i bezpieczeństwa obowiązujące w szkole. Rodzice i uczniowie zostali zapoznani z dokumentami szkolnymi regulującymi kwestie praw i obowiązków ucznia oraz respektowania norm społecznych przez wychowawców klas. W szkole diagnozuje się zachowanie uczniów i wykorzystuje się wyniki tej diagnozy do dalszej pracy dydaktyczno wychowawczej np. poprzez rozmowy z uczniami, wybór tematów w ramach godzin wychowawczych, indywidualną pracę z uczniem, rozwiązywanie problemów w klasie, systematyczne ocenianie zachowania i współpracę z rodzicami.
Wyniki diagnozy wykorzystuje się do opracowywania programów: wychowawczego, profilaktycznego oraz programów wychowawczych klas. Jak wskazują rozmowy przeprowadzone z liczną grupą nauczycieli podejmowane są różnego rodzaju działania wychowawcze mające na celu eliminowanie zagrożeń oraz wzmacnianie właściwych zachowań. Nauczyciele reagują na niewłaściwe zachowania uczniów stosując upomnienie ustne, rozmowę z rodzicami, upomnienie, (uwaga) pisemna do zeszytu z zachowania, rozmowę dyscyplinującą z wychowawcą, pedagogiem, dyrektorem. Pozytywne, pożądane zachowania dzieci są dostrzegane i chwalone przez nauczycieli, poprzez wpisywanie pochwał, stosowanie nagród. Uczniowie angażują się w działania na rzecz kształtowania społecznie pożądanych postaw np. poprzez pracę w samorządzie uczniowskim, udział w zawodach sportowych, konkursach oraz akcjach charytatywnych. Szkoła posiada wewnętrzne regulaminy dotyczące bezpieczeństwa. Regulaminy i procedury dotyczące bezpieczeństwa dzieci w szkole oraz podczas wyjść i wycieczek zostały omówione. Statut szkoły dokładnie omawia zasady oceniania zachowania oraz prawa i obowiązki ucznia. Uczniowie i nauczyciele spotykają się z agresją słowną, psychiczną i fizyczną. 36% rodziców i 31% uczniów deklaruje, że nie spotkało się z żadną formą agresji. Wśród pozostałych uczniów 37% deklaruje, że spotkało się z agresją słowną, a 30% z fizyczną. Najczęściej na zmniejszenie poczucia bezpieczeństwa wpływa obgadywanie, obrażanie, rozpowszechnianie plotek i oszczerstw, zastraszanie. Największym źródłem zagrożenia są koledzy i koleżanki. 53% wszystkich ankietowanych uczniów twierdzi, że nikt im nie zagraża. Zdaniem ankietowanych rodziców i ankietowanych uczniów w szkole nie ma miejsc, w których dziecko czułoby się mniej bezpiecznie. Pozostali uczniowie najczęściej wskazywali korytarz, szatnię, toalety. WNIOSKI Nasza szkoła jest miejscem raczej bezpiecznym. Zdarzają się jednak akty przemocy fizycznej i psychicznej, której najczęstszym źródłem są koledzy i koleżanki. Normy społeczne są respektowane, jednak należy pracować nad podwyższeniem poziomu kultury osobistej i szacunku dla innych (wszystkich) u naszych uczniów. Nauczyciele reagują na nieprzestrzeganie zasad przez uczniów. Szkoła podejmuje działania wychowawcze.
Dokumentacja szkolna tj. Statut Szkoły, Program Wychowawczy i Profilaktyki w prawidłowy sposób uwzględnia potrzeby uczniów oraz reguluje ich postawy zachowania poprzez zastosowanie odpowiedniego systemu kar i nagród. Szkoła, by zwiększyć poczucie bezpieczeństwa całej społeczności szkolnej, powinna kontynuować dotychczasowe działania wychowawcze oraz podejmować nowe działania przynoszące pożądany efekt wychowawczy. REKOMENDACJE 1.Regularne dyżury nauczycieli podczas przerw. 2. Należy zawsze i konsekwentnie reagować na niewłaściwe zachowania uczniów, przejawy przemocy, agresji. 3. Współpraca szkoły z rodzicami - należy zmobilizować rodziców do częstych kontaktów ze szkołą, szczególnie rodziców uczniów stwarzających problemy (nierespektowanie norm społecznych, zagrożenie bezpieczeństwa); angażować rodziców w prace na rzecz szkoły i zainteresowanie jej problemami. 5.Organizacja zajęć wzmacniających pozytywne zachowania uczniów zajęcia z pedagogiem, spotkania ze specjalistami ds. młodzieży; realizacja programów wychowawczych i profilaktyki kontynuacja 6. Stałe przypominanie zasad obowiązujących w szkole i mobilizowanie uczniów do ich przestrzegania poprzez nagradzanie właściwie zachowujących się osób.