ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI

Transkrypt

1 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 1 prof. dr hab. Michał Trocki ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI

2 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 2 Istota zarządzania przedsiębiorstwem Zarządzanie przedsiębiorstwem polega na harmonizowaniu działań wykonywanych na rzecz przedsiębiorstwa z zamiarem osiągnięcia jego celów w sposób sprawny, tzn. wykorzystując zasoby mądrze i bez zbędnego marnotrawstwa, oraz skuteczny, tzn. prowadzący do zamierzonego wyniku. Wg R.W.Griffin, Podstawy zarządzania organizacjami, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996 s. 38.

3 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 3 Rodzaje harmonizacji działań Możliwe są dwa podstawowe rodzaje harmonizacji działań harmonizacja strukturalna (statyczna), harmonizacja procesowa (dynamiczna) Właściciele Harmonizacja strukturalna Procesy Działania: zadania, wykonawcy, zasoby Przedsiębiorstwo Harmonizacja procesowa Klienci

4 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 4 Podejścia w zarządzaniu przedsiębiorstwem Podejście strukturalne (w skrócie zarządzanie strukturalne) ) to zarządzanie wysuwające na pierwszy plan aspekty statyczne i harmonizację strukturalną działań. podejście to kładzie główny nacisk na realizację celów przedsiębiorstwa iorstwa jako całości (w tym jego właścicieli), wyrazem tego podejścia jest struktura organizacyjna przedsiębiorstwa stwa (schemat organizacyjny, regulamin organizacyjny, opisy stanowisk pracy) Podejście procesowe (w skrócie zarządzanie procesowe) ) to zarządzanie wysuwające na pierwszy plan aspekty dynamiczne i harmonizację procesową działań. podejście to kładzie główny nacisk na zaspokojenie potrzeb klientów przedsiębiorstwa, wyrazem tego podejścia są procedury zarządzania (instrukcje, schematy przebiegu). Obydwa podejścia nie są alternatywne, lecz uzupełniają się wzajemnie.

5 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 5 Procesy Procesy są to zespoły następujących po sobie działań: pozostających w związku przyczynowo-skutkowym, wykonywane dla uzyskania zamierzonego rezultatu, stanowiącego zaspokojenie istotnej potrzeby zewnętrznej lub wewnętrznej, realizowane przez zespół wykonawców, na wielu stanowiskach pracy/ w wielu komórkach organizacyjnych)

6 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 6 Rodzaje procesów w przedsiębiorstwie Powtarzalność średnia mała i bardzo mała Procesy improwizowane Procesy rutynowe Przedsięwzięcia (projekty) Funkcje duża i bardzo duża mała i bardzo mała średnia Złożoność duża i bardzo duża

7 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 7 Podstawowe cechy procesów Każdy proces może być określony następującymi podstawowymi cechami: pierwotnymi: zakres (Z): określa zestaw działań składających się na proces i ich wzajemne powiązania wymagania (W): określają oczekiwania co do wyników procesu wtórnymi: czas (C): określa okres czasu potrzebny na realizację procesu koszty (K): określają koszty niezbędne do realizacji procesu Podstawowe cechy procesu są ze sobą powiązane Z K C W

8 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 8 Zależności pomiędzy podstawowymi cechami procesu rozszerzenie zakresu Z2 K2>K1 C2>C1 Z1 K1 C1 W2=W1 W1 W - wymagania K - koszty C - czas Z - zakres wzrost wymagań Z3=Z1 K3>K1 W3>W1 C3>C2

9 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 9 Procesy rutynowe Charakterystyka: mały zakres oczywiste, proste wymagania wysoka powtarzalność krótki czas realizacji niskie koszty realizacji Podstawa realizacji: niesformalizowane, powtarzalne schematy działania oparte na doświadczeniu (rutynie) Środowisko realizacji: istniejąca struktura organizacyjna przedsiębiorstwa Przykłady: wystawianie i rozliczanie delegacji służbowych rozliczanie rachunków przekazywanie informacji podwładnym i przełożonym drobne naprawy wyposażenia wykonywanie prostych zadań operacyjnych

10 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 10 Procesy improwizowane Charakterystyka: mały zakres proste wymagania, wymagające sprecyzowania niepowtarzalne działania krótki czas realizacji niskie koszty realizacji Podstawa realizacji: niesformalizowane, opracowane sytuacyjnie (ad hoc), specjalne, niepowtarzalne schematy działania (improwizacja) Środowisko realizacji: istniejąca struktura organizacyjna przedsiębiorstwa Przykłady: zmiana technologii w przypadku awarii urządzeń zorganizowanie zastępstwa w przypadku choroby pracownika realizacja nietypowych zamówień załatwienie niestandardowych reklamacji

11 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 11 Funkcje Charakterystyka: średni zakres jasno określone, złożone wymagania wysoka powtarzalność średni czas realizacji średnie koszty realizacji Podstawa realizacji: sformalizowane, opracowane zawczasu na podstawie wiedzy fachowej i doświadczenia schematy działania (plany, procesy, instrukcje, procedury, itd.) Środowisko realizacji: istniejąca struktura organizacyjna przedsiębiorstwa lub nowa struktura organizacyjna utworzona dla realizacji nowych funkcji Przykłady: planowanie działalności przedsiębiorstwa system księgowości system wynagradzania oceny pracowników obieg i archiwizowanie dokumentów sprawozdawczość wewnętrzna i zewnętrzna

12 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 12 Przedsięwzięcia (projekty) Charakterystyka: duży i bardzo duży zakres złożone wymagania, wymagające sprecyzowania niepowtarzalne długi czas realizacji wysokie koszty realizacji Podstawa realizacji: sformalizowane, opracowane zawczasu na podstawie wnikliwej analizy konkretnego przypadku, niepowtarzalne, złożone schematy działania Środowisko realizacji: specjalne rozwiązania organizacyjne w ramach istniejącej struktury ry przedsiębiorstwa lub realizowane poza strukturą przedsiębiorstwa Przykłady: realizacja złożonych, unikatowych zamówień budowa nowego wydziału produkcyjnego modernizacja produktu restrukturyzacja przedsiębiorstwa opracowanie i realizacja strategii marketingowej prowadzenie kampanii promocyjnej

13 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 13 Tendencje rozwoju procesów w przedsiębiorstwie Zakres rozszerzanie zakresu i wzrost złożoności procesów Wymagania Czas wzrost wymagań jakościowych co do wyników procesów wydłużenie czasu potrzebnego na realizację procesów wzrost znaczenia przedsięwzięć (projektów) w działalności przedsiębiorstw Koszty wzrost kosztów realizacji procesów

14 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 14 Definicja projektów Projekty są to: niepowtarzalne procesy o wysokiej złożoności określone co do okresu ich realizacji, z wyróżnionym początkiem i końcem wymagające zaangażowania znacznych lecz limitowanych środków (rzeczowych, ludzkich, finansowych) realizowane zespołowo przez zespół wysokokwalifikowanych specjalistów różnych dziedzin (interdyscyplinarne) związane z wysokim ryzykiem ekonomicznym wymagające zastosowania specjalnych metod przygotowania i realizacji

15 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 15 Rodzaje projektów Rodzaje projektów wg pochodzenia zleceń wg orientacji wg stopnia nowości wg rozmiaru projekty zewnętrzne projekty wewnętrzne projekty zorientowane obiektowo projekty zorientowane procesowo projekty o wysokim stopniu nowości projekty o niskim stopniu nowości projekty małe projekty duże projekty wielkie

16 Projekty zewnętrzne ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 16 Przykłady projektów wg pochodzenia zleceń Projekty wewnętrzne projektowanie i wznoszenie obiektów budowlanych różnego rodzaju: budynków mieszkalnych, budynków użyteczności publicznej, budowli przemysłowych, obiektów infrastruktury itd. wytwarzanie złożonych obiektów technicznych: statków, samolotów, dużych maszyn i urządzeń itp. produkcja filmów i dużych imprez rozrywkowych, przygotowanie i realizacja wielkich kampanii promocyjnych, organizowanie konferencji, szkoleń, itp. prowadzenie złożonych prac badawczych, opracowywanie dużych projektów konsultingowych. wewnętrzne projekty badawczorozwojowe, wprowadzanie nowych produktów na rynek, wprowadzanie nowych technologii, rozwój sieci dystrybucji, projektowanie i wdrażanie dużych systemów informatycznych, przygotowanie i wdrażanie projektów restrukturyzacyjnych, opracowywanie i wdrażanie systemów zapewniania jakości, opracowywanie i wdrażanie nowej strategii działalności przedsiębiorstwa, opracowywanie i wdrażanie projektów marketingowych, instalacja złożonego wyposażenia.

17 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 17 Przykłady projektów wg ich orientacji Projekty zorientowane obiektowo Projekty zorientowane procesowo projektowanie i wznoszenie obiektów budowlanych projektowanie i wytwarzanie złożonych, unikatowych obiektów technicznych produkcja filmów realizacja imprez kulturalnych i sportowych wprowadzanie nowych produktów na rynek realizacja wewnętrznych projektów badawczo-rozwojowych budowa lub modernizacja wydziałów produkcyjnych instalacja złożonego wyposażenia zaprojektowanie i wdrożenie nowego systemu zarządzania wprowadzenie nowych technologii projektowanie i wdrażanie dużych systemów informatycznych opracowywanie i wdrażanie systemów zapewnienia jakości wdrożenie nowego systemu dystrybucji realizacja strategii marketingowej wprowadzenie nowych form obsługi klientów

18 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 18 Przykłady projektów wg stopnia ich nowości Projekty o wysokim stopniu nowości projekty naukowo-badawcze projekty kosmiczne projekty techniczne dotyczące złożonych, unikatowych urządzeń opracowywanie nowych produktów farmaceutycznych projekty budowlane realizowane w oparciu o nowe technologie lub w ekstremalnych warunkach wdrażanie nowych technologii Projekty o niskim stopniu nowości projektowanie i wznoszenie budynków mieszkalnych organizacja imprez kulturalnych i sportowych realizacja filmów standardowe projekty konsultingowe organizacja konferencji organizacja szkoleń opracowywanie i przeprowadzanie kampanii promocyjnych

19 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 19 Rodzaje projektów wg ich rozmiarów Rodzaje projektów Liczebność zespołu projektowego (osób) Pracochłonność (osobolata) Koszt (mln DM) Małe projekty <6 <0,4 <0,1 Średnie projekty ,4-50 0,1-10 Duże projekty >50 >50 >50 Źródło: H.-W. Litke, Projektmanagement. Methoden, Techniken, Verhaltensweisen, Carl Hanser Verlag, Munchen/Wien 1995 s. 85.

20 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 20 Zarządzanie projektami Zarządzanie projektami jest to dziedzina zarządzania zajmująca się zastosowaniem dostępnej wiedzy, umiejętności, narzędzi i metod dla osiągnięcia założonych celów przygotowania i realizacji projektów, tzn: spełnienia określonych wymagań (wyników), realizacji w wyznaczonym okresie czasu, utrzymania kosztów w wyznaczonym limicie.

21 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 21 Podstawowe cele zarządzania projektami Jako podstawowe cele zarządzania projektami przyjmuje się: spełnienie wymagań (performance), koszty realizacji (cost), czas realizacji (time) Spełnienie wymagań Określone wymagania Wyznaczony okres realizacji Limit kosztów Koszty Czas Źródło: Meredith J.R. / Mantel S.J.: Project Management, John Wiley& Sons, New York 2000, s. 4.

22 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 22 Porównanie zarządzania przedsiębiorstwem i zarządzania projektami Kryteria Zadania Struktura organizacyjna Złożoność działań Czas realizacji Nakłady, koszty Ryzyko Kompetencje fachowe Innowacyjność Standaryzacja Dziedzina zarządzania zarządzania Zarządzanie przedsiębiorstwem powtarzalne trwała mała, średnia krótki małe, średnia średnie średnie niewielka wysoka Zarządzanie projektami niepowtarzalne nietrwała, ograniczona w czasie duża, bardzo duża długi duże, bardzo duże wysokie wysokie duża niska

23 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 23 Ważniejsze projekty Projekty, których realizacja przyczyniła się do rozwoju zarządzania projektami Komputer osobisty IBM Reaktor SNR Program rakietowy Ariane Airbus A Myśliwiec Tornado Jager 90 Spacelab Program Apollo (NASA) Program Polaris (US - Navy) Telewizor kolorowy (USA) 1940 Manhattan Engineering District Project (bomba atomowa) Źródło: H.-W. Litke, Projektmanagement..., op.cit. Lata

24 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 24 Rodzaje działań składających się na realizację Potrzeba Zarządzanie projektem wyznaczanie celów planowanie organizowanie motywowanie kontrolowanie koordynowanie Wykonawstwo działania składowe zależne od specyfiki Wsparcie realizacji obsługa księgowo-finansowa obsługa kadrowa obsługa prawna obsługa informatyczna i techniczna obsługa administracyjno-biurowa Oczekiwany rezultat

25 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 25 Triada zarządzania projektami Przebieg - problemy funkcjonalne Organizacja - problemy instytucjonalne Zarządzanie projektami Wykonawcy - problemy personalne

26 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 26 Ogólny schemat cyklu życia Poziom wykorzystania zasobów Faza wstępna Fazy pośrednie (jedna lub więcej) Faza końcowa Czas Wg: Duncan W.R.: A Guide to the Project Management Body of Knowledge, Project Management Institute, Four Campus Boulevard 1996.

27 Koszty ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 27 Model cyklu życia KK-koszty działalności kierowniczej KW-kosztykoszty działalności wykonawczej KL-kosztykoszty łączne KW KL KK Faza definiowania Faza planowania i organizacji wykonania Faza wykonawstwa Faza zakończenia Czas

28 Fazy Charakter działalności Etapy Faza definiowania Działalność koncepcyjna Inicjowanie Definiowanie Organizowanie zespołu projektowego ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 28 Model cyklu życia Faza planowania i organizacji wykonawstwa Działalność organizacyjna i planistyczna Określanie struktury Planowanie przebiegu Planowanie zasobów Organizowanie wykonawstwa Kontrola przygotowania Koordynacja przygotowania Faza wykonawstwa Działalność wykonawcza, kontrolna i koordynacyjna Wykonawstwo Kontrola wykonawstwa Koordynacja wykonawstwa Faza zakończenia Działalność wdrożeniowa i sprawozdawcza Zamknięcie Koszty, nakłady Niewielkie, wolno rosnące Średnie, rosnące Wysokie, rosnące do maksymalnego poziomu Średnie, spadające Uczestnicy Zleceniodawca, kierownictwo przedsiębiorstwa, specjaliści odpowiedzialni za projekt Zespół projektowy, kierownictwo jednostek wykonawczych Jednostki wykonawcze, zespół projektowy Jednostki wykonawcze, zespół projektowy, kierownictwo przedsiębiorstwa, zleceniodawca

29 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 29 Ogólny model realizacji Wsparcie Wykonawstwo Zarządzanie Procesy zarządzania Proces wykonawczy (podstawowy) Procesy wspierające (pomocnicze)

30 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 30 Schemat funkcjonalny realizacji Inicjowanie Definiowanie Wyznaczanie celów Zarządzanie projektem Kontrolowanie Organizowanie zespołu projektowego Koordynowanie Określenie struktury Planowanie przebiegu Kontrola przygotowania wykonawstwa Koordynacja przygotowania wykonawstwa Organizowanie wykonawstwa Planowanie zasobów Kontrola wykonawstwa Koordynacja wykonawstwa Planowanie Organizowanie Motywowanie Zamknięcie Wykonawstwo Wykonawstwo Wsparcie realizacji Obsługa księgowofinansowa Obsługa kadrowa Obsługa prawna Obsługa informatyczna i techniczna Obsługa administracyjnobiurowa

31 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI Inicjowanie 1.1. Analiza potrzeb 1.2. Formułowanie inicjatyw projektów 1.3. Zgłaszanie inicjatyw projektów kierownictwu 1.4. Analiza i ocena inicjatyw projektów 1.5. Przyjęcie inicjatywy przez kierownictwo do dalszego opracowania bądź jej odrzucenie

32 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI Definiowanie 2.1. Sprecyzowanie 2.2. Analiza i ocena ryzyka 2.3. Ocena nakładów i korzyści realizacji 2.4. Podjęcie przez kierownictwo decyzji o realizacji 2.5. Wyznaczenie celów realizacji

33 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI Organizowanie zespołu projektowego 3.1. Wybór formy instytucjonalnej realizacji 3.2. Powołanie kierownictwa 3.3. Powołanie innych organów kierowniczych 3.4. Organizowanie pracy zespołu projektowego 3.5. Pozyskanie pracowników zespołu projektowego 3.6. Opracowanie planu pracy zespołu projektowego 3.7. Zatwierdzenie organizacji i planu pracy zespołu projektowego o przez kierownictwo

34 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI Określenie struktury 4.1. Sprecyzowanie celów 4.2. Zebranie dodatkowych informacji dotyczących 4.3. Ustalanie kryteriów podziału 4.4. Określenie struktury hierarchicznej 4.5. Określenie struktury kooperacyjnej 4.6. Zatwierdzenie struktury przez kierownictwo

35 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 35 Struktury: hierarchiczna i kooperacyjna Projekt Podprojekt 1 Podprojekt 2 Podprojekt 3 Czynności

36 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 36 Techniki opisu struktury projektów Techniki opisu Listy strukturalne kooperacyjne Listy strukturalne hierarchiczne Obszar zastosowania Struktury hierarchiczne X Struktury kooperacyjne X Strukturalne schematy graficzne Wykresy sieciowe Macierze powiązań Schematy powiązań Wykresy Ishikawy X X X X X X

37 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI Planowanie przebiegu 5.1. Określenie czasu realizacji czynności 5.2. Planowanie terminów realizacji czynności 5.3. Obliczenie rezerw czasu 5.4. Określenie krytycznych elementów 5.5. Weryfikacja przebiegu 5.6. Zatwierdzenie planu przebiegu przez kierownictwo

38 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 38 Techniki planowania przebiegu projektów Czynności Struktura Hierarchiczna Kooperacyjna zdeterminowana stochastyczna Zdeterminowane Technika LOB Technika drzewa zależności PATTERN CPE Harmonogramy (wykresy Gantta) Technika sieciowa CPM Technika sieciowa MPM Stochastyczne Techniki drzewa decyzyjnego Techniki sieciowa PERT Technika sieciowa GERT

39 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI Planowanie zasobów 6.1. Określenie zapotrzebowania zasobów przez poszczególne czynności 6.2. Planowanie zasobów ludzkich i materialnych 6.3. Planowanie kosztów 6.4. Planowanie finansowania 6.5. Budżetowanie 6.6. Zatwierdzenie planu zasobów przez kierownictwo 6.7. Podjęcie decyzji o przystąpieniu do wykonawstwa

40 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 40 Zasoby projektów Rodzaje zasobów Zasoby materialne materiały, surowce, półprodukty wyposażenie trwałe wyposażenie ruchome Zasoby ludzkie wykonawcy kierownicy, specjaliści Zasoby nominalne środki finansowe

41 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 41 Planowanie wykorzystania zasobów Zasoby Zasoby Limit zasobów Limit zasobów Czas Czas a) Zapotrzebowanie na zasoby b) Wyrównanie wykorzystania zasobów

42 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI Organizacja wykonawstwa 7.1. Pozyskanie środków finansowych na realizację 7.2. Planowanie podziału zadań z zakresu wykonawstwa 7.3. Poszukiwanie dostawców i podwykonawców 7.4. Kontraktowanie dostaw i usług 7.5. Opracowanie systemów motywacyjnych wykonawstwa 7.6. Opracowanie systemu zapewnienia jakości 7.7. Zatwierdzenie przez kierownictwo organizacji wykonawstwa

43 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 43 Zarządzanie kontraktami Zarządzanie kontraktami Przygotowanie kontraktów Zawieranie kontraktów Kontrola realizacji kontraktów Zamknięcie kontraktów

44 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI Kontrola przygotowania i wykonawstwa 8.1. Kontrola terminów przygotowania i wykonawstwa 8.2. Kontrola zużycia zasobów w trakcie przygotowania i wykonawstwa 8.3. Kontrola kosztów przygotowania i wykonawstwa 8.4. Kontrola dostaw i podwykonawstwa 8.5. Kontrola innych działań 8.6. Kontrola pracy zespołu projektowego

45 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI Koordynacja przygotowania i wykonawstwa 9.1. Koordynacja terminów przygotowania i wykonawstwa 9.2. Koordynacja zużycia zasobów w trakcie przygotowania i wykonawstwa 9.3. Koordynacja kosztów przygotowania i wykonawstwa 9.4. Koordynacja dostaw i podwykonawstwa 9.5. Koordynacja innych działań (ograniczanie ryzyka, działania projakościowe, itp.) 9.6. Koordynacja pracy zespołu projektowego

46 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI Zamknięcie Odbiór przez zamawiającego Rozliczenie Opracowanie raportu z realizacji Podjęcie decyzji o zakończeniu Rozwiązanie zespołu projektowego

47 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 47 Obszary problemowe zarządzania projektami (I) wg Project Management Institute 1. Zarządzanie integracją opracowanie planu wykonanie planu ogólna kontrola zmian 2. Zarządzanie zakresem inicjowanie planowanie zakresu definiowanie zakresu weryfikowanie zakresu kontrola zmian zakresu 3. Zarządzanie czasem definiowanie działań określenie kolejnych działań określenie czasu trwania działań opracowanie terminarza działań kontrola terminarza działań Wg: Duncan W.R.: A Guide to the Project Management Nody of Knowledge, Project Management Institute 1996, s. 7.

48 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 48 Obszary problemowe zarządzania projektami (II) wg Project Management Institute 4. Zarządzanie kosztami planowanie zasobów określanie kosztów budżetowanie kontrola kosztów 5. Zarządzanie jakością planowanie jakości zapewnienie jakości kontrola jakości 6. Zarządzanie zasobami ludzkimi projektowanie organizacji pozyskanie pracowników rozwój zespołu Wg: Duncan W.R.: A Guide to the Project Management Nody of Knowledge, Project Management Institute 1996, s. 7.

49 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 49 Obszary problemowe zarządzania projektami (III) wg Project Management Institute 7. Zarządzanie komunikacją planowanie komunikacji dystrybucja informacji raportowanie wyników zamknięcie administracyjne 8. Zarządzanie ryzykiem identyfikacja ryzyka kwantyfikacja ryzyka ograniczanie ryzyka kontrola ryzyka 9. Zarządzanie zleceniami planowanie zleceń przygotowanie ofertowania ofertowanie selekcja podwykonawców administrowanie kontraktami zamykanie kontraktów Wg: Duncan W.R.: A Guide to the Project Management Nody of Knowledge, Project Management Institute 1996, s. 7.

50 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 50 Przegląd form instytucjonalnych realizacji projektów wysoka Znaczenie i specjalizacja Pozycja jednostki projektowej w strukturze przedsiębiorstwa niska organizacja liniowo-sztabowa organizacja liniowa spółka-córka projektowa czysta organizacja projektowa organizacja macierzowa zewnętrzna realizacja mała Autonomiczność jednostki projektowej Złożoność i innowacyjność duża

51 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 51 Organizacja liniowa realizacji projektów w strukturze wyodrębnionej funkcjonalnie Naczelne kierownictwo przedsiębiorstwa Badania i rozwój Zaopatrzenie Produkcja Zbyt Projekt A Projekt B Piony funkcjonalne

52 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 52 Organizacja liniowa realizacji projektów w strukturze wyodrębnionej przedmiotowo Naczelne kierownictwo przedsiębiorstwa Wytwarzanie wyrobu A Wytwarzanie wyrobu B Świadczenie usług C Świadczenie usług D Projekt A Projekt D Piony przedmiotowe

53 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 53 Organizacja liniowo-sztabowa realizacji projektów Naczelne kierownictwo przedsiębiorstwa Komórka sztabowa Projekt A Badania i rozwój Zaopatrzenie Produkcja Zbyt Projekt A Projekt A1 Projekt A2 Projekt A3 Projekt A4 Piony funkcjonalne

54 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 54 Organizacja macierzowa realizacji projektów Naczelne kierownictwo przedsiębiorstwa Badania i rozwój Zaopatrzenie Produkcja Zbyt Projekt A Projekt B Projekt C Koordynacja projektowa Koordynacja funkcjonalna, może być także przedmiotowa lub terytorialna

55 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 55 Czysta organizacja projektowa Naczelne kierownictwo przedsiębiorstwa Badania i rozwój Zaopatrzenie Produkcja Zbyt Kierownictwo A Istniejąca struktura organizacyjna przedsiębiorstwa Struktura stworzona do realizacji A

56 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 56 Spółka - córka projektowa Przedsiębiorstwo macierzyste (spółka - matka) Udziały Nadzór właścicielski Spółka - córka projektowa Kierownictwo spółki

57 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 57 Zewnętrzna realizacja projektów Naczelne kierownictwo przedsiębiorstwa Umowa o wykonanie Sterowanie realizacją Kierownictwo instytucji projektowej Kierownictwo Współpraca bieżąca Zespół projektowy

58 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 58 Udział struktur przedsiębiorstwa w realizacji projektów Struktury projektowe Istniejące, trwałe struktury przedsiębiorstwa organizacja liniowa organizacja liniowo-sztabowa organizacja macierzowa czysta organizacja projektowa spółka-córka projektowa zewnętrzna realizacja

59 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 59 Typowy podział zadań stosowany przy realizacji Planista Decydent Zleceniodawca Kierownictwo Zespół projektowy Zespół wykonawczy Wykonawca / użytkownik

60 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 60 Podział zadań z zakresu realizacji projektów w zależności od formy instytucjonalnej Zadania Inicjowanie Nadzór ogólny Formy instytucjonalne Czysta organizacja projektowa Spółka- -córka projektowa Naczelne kierownictwo przedsiębiorstwa Organizacja liniowa Organizacja liniowo- -sztabowa Organizacja macierzowa Zewnętrzna realizacja Nadzór szczegółowy Planowanie i organizowanie Koordynacja Wykonawstwo Istniejące struktury przedsiębiorstwa Jednostka projektowa

61 ZARZĄDZANIE PROJEKTAMI 61 Literatura uzupełniająca Michał Trocki, Bartosz Grucza, Krzysztof Ogonek, Zarządzanie projektami Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2003