Ślizgowy adaptacyjny estymator prędkości kątowej silnika indukcyjnego o zmodyfikowanym algorytmie adaptacji

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Ślizgowy adaptacyjny estymator prędkości kątowej silnika indukcyjnego o zmodyfikowanym algorytmie adaptacji"

Transkrypt

1 Gzegoz ARCHAŁA Politechnika Wocławka, Kateda Mazyn, apędów i Poiaów Elektycznych doi:.599/ Ślizgowy adaptacyjny etyato pędkości kątowej ilnika indukcyjnego o zodyfikowany algoytie adaptacji Stezczenie. W atykule pzeawiono nowy etyato pędkości kątowej wykozytujący uch ślizgowy. Pzeawiony echaniz adaptacji pędkości kłada ię z dwóch części: ciągłej oaz nieciągłej, wykozytującej funkcję znaku. W poównaniu z dotychcza toowanyi etyatoai pozwala on uzykać niejze ocylacje etyowanej pędkości oaz zniejzyć opóźnienie wpowadzane pzez filt dolnopzeputowy. Analiza teoetyczna etyatoa zilutowana zotała wynikai badań yulacyjnych. Abtact. In the pape a novel liding ode peed etiato i peented. he popoed adaptation echani conit of two pat: continuou and dicontinuou, taking the advantage of the ign function. In copaion to the etiato peented o fa, it allow to obtain lowe ocillation of the etiated peed and to deceae the delay intoduced by the low-pa filte. he theoetical analyi i illutated with iulation tet eult. (Sliding ode adaptive induction oto peed etiato with odified adaptation algoith). Słowa kluczowe: ilnik indukcyjny, etyacja pędkości, uch ślizgowy, układ bezczujnikowy. Keywod: induction oto, peed etiation, liding ode, enole yte. Wtęp Szeeg pzeawionych w liteatuze poównań etyatoów ziennych tanu, w ty pędkości kątowej ilnika indukcyjnego (SI), wkazuje, że etyato wykozytujący uch ślizgowy jet najniej ważliwy na niedokładną znajoość watości paaetów ilnika indukcyjnego i wyaga dobania najczęściej tylko jednego paaetu aego etyatoa [], [], [3], [4]. Jet on też zdecydowanie niej koplikowany obliczeniowo niż ozzezony Filt Kalana czy Obewato Luenbegea Jedny z piewzych etyatoów pędkości kątowej ilnika indukcyjnego typu MRAS (ang. Model Refeence Adaptive Syte), czyli układów adaptacyjnych z odele odnieienia był etyato pzeawiony w [5] i dalej ozzezony w [6]. W ozwiązaniu ty układe odnieienia był pzekztałcony odel obwodu tojana SI, tzw. odel napięciowy tuienia winika, natoiat odele adaptacyjny (któy wykozytuje pędkość kątową) był odel obwodu winika, tzw. odel pądowy. Rozwiązanie to poiada zeeg wad, z któych najwiękzą jet wykozytywanie odelu napięciowego, ważliwego na błędne wyznaczenie paaetów ilnika, w ty zczególnie ezytancji tojana, oaz aego napięcia tojana ilnika indukcyjnego (błąd związany.in. z offete czujników). Mechaniz adaptacji w pzypadku ozwiązania [6] tanowi egulato typu PI. Mechaniz PI zotał ównież wykozytany w [7], jednakże w ty ozwiązaniu odele odnieienia jet a ilnik indukcyjny (pąd tojana), a odele adaptacyjny ą jednocześnie układy: etyacji tuienia winika (yulato pądowy) oaz etyacji pądu tojana. akie ozwiązanie pozwoliło otzyać etyato o niejzej ważliwości na błędne wyznaczenie paaetów i ygnałów iezonych. Układy pzeawione w [6] oaz [7] ają woje odpowiedniki w etyatoach wykozytujących uch ślizgowy. Są to odpowiednio układy pzeawione w [8] oaz [9], natoiat óżnią ię one echanize adaptacji egulato PI zaieniony jet w nich na funkcję znaku, ignu. Wykozytanie ozwiązania, któe pzeawiono w [9] powoduje, że etyowana pędkość zienia ię nagle poiędzy dwoa kajnyi watościai (wynika to z wykozytania funkcji ignu). W pzypadku, gdy założy ię ożliwość pacy w zakeie ołabiania pola, pędkość ta oże zieniać ię poiędzy np. ±% watości pędkości znaionowej. akie ozwiązanie powoduje w układzie zeczywity, pacujący z niką pędkością, badzo duże ocylacje, gdy zatoowany jet filt o niewielkiej tałej czaowej, lub badzo duże opóźnienie, gdy zatoowany jet filt o dużej tałej czaowej. Jedny z ozwiązań tego pobleu jet zatoowanie adaptacji paaetów aego etyatoa, któe pzeawiono w [] lub zatoowanie etyatoa zapezentowanego w niniejzy atykule. Etyato ślizgowy pzeawiony w [8] dziedziczy wponiane powyżej wady etyatoa [6]. Podobne ozwiązanie, z odele napięciowy jako odele odnieienia i odele pądowy jako układe adaptacyjny pzeawiono w []. W ty układzie zatoowano ygnał etyacji pędkości, któy kłada ię z dwóch części ciągłej oaz nieciągłej, wykozytującej funkcję znaku. akie ozwiązanie pawia, że ocylacje w ygnale etyowany ą znacznie niejze niż we wzytkich wponianych do tej poy ozwiązaniach, wykozytujących tylko część nieciągłą. W związku z ty, w etyatoze oże zotać zatoowany filt o znacznie niejzej tałej czaowej, co powoduje, że opóźnienie etyacji jet niejze. Ślizgowy etyato pędkości, zapezentowany w niniejzy atykule jet wynikie analizy pzeawionej powyżej. Wykozytano w ni kozytniejzy układ adaptacyjny, kładający ię z etyatoa pądu tojana i odelu pądowego, podobnie jak w [9] oaz etodę etyacji pędkości, w któej ygnał etyowany kłada ię z dwóch części, podobnie jak w [], zapewniającą niejze ocylacje etyowanej pędkości i niejze opóźnienie etyacji. Atykuł ozpoczyna ię pzeawienie odelu ateatycznego ilnika indukcyjnego, na któy bazuje pzeawiony etyato pędkości ilnika. atępnie opiany zotał zwięźle układ teowania ilnikie indukcyjny, w aach któego działa pezentowany etyato. Kolejno pzeawiono odel ateatyczny i echaniz adaptacji etyatoa, podano waunki oaz wyniki badań yulacyjnych, ilutujących jego działanie. Całość zotała kótko poduowana. a końcu atykułu załączono dane znaionowe ilnika, jego paaety oaz zienne niezbędne do pzekztałcenia poiędzy układe bezwzględny a względny. Model ateatyczny ilnika indukcyjnego Model ateatyczny ilnika indukcyjnego ożna zapiać za poocą poniżzych ównań óżniczkowych, w tacjonany układzie wpółzędnych α-β, pzy użyciu jednotek względnych, po pzyjęciu powzechnie znanych upozczeń []: 84 PRZEGLĄD ELEKROECHICZY, ISS 33-97, R. 9 R 5/6

2 - ównania napięciowe: d () u i ψ, d () i ψ jψ, - ównania tuieniowo-pądowe: (3) ψ l i l i, (4) ψ l i l i, - ównanie uchu i oentu elektoagnetycznego ilnika: d e (5) * (6) ψi M I i i, e o, W niniejzej pacy zakłada ię, że ślizgowy etyato pędkości pacuje niezależnie w tybie otwaty (ang. open-loop). aki odzaj pacy wykozytany oże zotać iędzy innyi w pzypadku awaii czujnika pędkości, gdy pędkość etyowana wykozytywana jet w poceie diagnotyczny. W atykule pzeawione zotaną wyniki badań yulacyjnych dotyczących działania etyatoa działającego w ślizgowy układzie teowania oente elektoagnetyczny ilnika indukcyjnego SM-DC (ang. Sliding Mode DC), opiany dokładnie w [3], z nadzędny egulatoe pędkości typu PI oaz poty yulatoe pądowy []. Ślizgowy etyato pędkości kątowej powinien jednak pacować pawidłowo w każdy układzie teowania. u DC ef ef,, e ef ef, gdzie odpowiednio: u =u α +ju β, i =i α +ji β, i =i α +ji β, ψ =ψ α +jψ β, ψ =ψ α +jψ β wektoy zepolone napięcia tojana, pądu tojana, pądu winika, wektoy tuieni tojana oaz winika,, l =l +l σ,, l =l +l σ, l σ, l σ, l, M paaety SI, odpowiednio: ezytancja i ipedancja uzwojeń tojana, ezytancja i ipedancja winika, ipedancje ozpozenia tojana i winika, ipedancja agneująca, tała czaowa echaniczna napędu, ω, e, o pędkość ilnika, oent elektoagnetyczny i oent obciążenia, =/(πf ), f, σ= x /(x x ) tała czaowa wynikająca z wpowadzenia jednotek względnych, czętotliwość znaionowa, wpółczynnik ozpozenia uzwojeń.,, i, u, i A i B Układ teowania pędkością kątową ilnika indukcyjnego owoczeny układ teowania ilnikie indukcyjny pzeawiono w poób ogólny na y.. Założono, że układ oże pacować zaówno w tybie oentowy (oent zadany ef e ), pędkościowy (pędkość zadana ω ef ) lub w tybie pozycjonowania wału azyny (pozycja zadana θ ef ). Jednocześnie, układ teowania tabilizuje aplitudę wybanego tuienia azyny, w zależności od ef oientacji układu teowania tuienia tojana ψ w pzypadku teowania DC (ang. Diect oque Contol) lub ef tuienia winika ψ w pzypadku teowania DRFOC (ang. Diect Roto Field Oiented Contol). Układ teowania definiuje ygnały załączeń tanzytoów dwupozioowego falownika napięcia k A, k B, k C, wchodzącego w kład obwodu ocy ilnika indukcyjnego. Układ teowania wyaga znajoości, opócz wponianych powyżej watości zadanych, egulowanych ziennych oaz wektoa tuienia (lub jego aplitudy, i kąta, ), etyowanego za poocą wybanego etyatoa. Etyato ten wykozytuje najczęściej znajoość kładowych wektoa pądu i α, i β oaz napięcia tojana ilnika indukcyjnego u α, u β oaz pędkość kątową ω. a y. zaznaczono, że napięcia tojana ą wyznaczane na poawie ygnałów załączeń tanzytoów i napięcia w obwodzie pośedniczący u DC. apięcia te ogą być także wyznaczone na poawie napięć iezonych, ale obecnie w paktyce nie touje ię takiego ozwiązania. Ry. Ogólny cheat blokowy układu teowania ilnikie indukcyjny Model ateatyczny ślizgowego etyatoa pędkości kątowej Pezentowany ślizgowy etyato pędkości kątowej należy do gupy etyatoów typu MRAS, w związku z czy wykozytuje dwa odzaje odeli odel odnieienia oaz odel adaptacyjny. Jak zotało wponiane na wtępie, odel odnieienia tanowić będzie a ilnik indukcyjny, a ygnałai odnieienia będą kładowe wektoa pądu tojana w układzie tacjonany. Część adaptacyjną tanowią dwa układy: yulato pądowy tuienia winika oaz układ etyujący pąd tojana. ak więc, odel ateatyczny ślizgowego etyatoa pądowego pzeawiają natępujące ównania: - ównania kładowych tuienia winika: d li, l (7) d li, l - ównania etyacji kładowych wektoa pądu tojana: d i l l l u, i (8) l l l l d i l l l u i, l l l l gdzie: znak ^ oznacza etyowaną watość. PRZEGLĄD ELEKROECHICZY, ISS 33-97, R. 9 R 5/6 85

3 W ównaniach (7) oaz (8) etyacji dokonuje ię pzy wykozytaniu pądu iezonego zaiat niego ożna wykozytać ównież watość etyowaną. W niniejzy ozwiązaniu wybano pąd iezony, gdyż takie ozwiązanie daje niejzy błąd etyacji pędkości (główny cel działania etyatoa), poio nieznacznie więkzego błędu etyacji aych kładowych wektoa pądu [4]. W ównaniach odelu ateatycznego etyatoa wytępuje etyowana pędkość kątowa ilnika, dla któej poponuje ię natępujący echaniz adaptacji: f ke M (9) + ign f f gdzie:, eq eq, d, część ciągła ygnału etyowanego oaz, d część nieciągła, M, k > paaety egulatoa oaz ign() funkcja znaku. W ównaniu (9) funkcja pzełączająca okeślona jet jako: () e ke gdzie: () e ( ) ( i i i i) Funkcje f oaz f pochodzą z podziału pochodnej funkcji pzełączającej () na dwa kładniki jeden niezależny od etyowanej pędkości kątowej f oaz dugi od niej zależny f : () e ke ke f f Pzepowadzając pote opeacje algebaiczne na ównaniach (7), (8) oaz () otzyuje ię natępujące zależności: (3) l f u i l l l u i l l i i l i ( ) ( i i i i) l l l i ( ) ( i i i i), l l l f ( i i) ( i i). ll Pzydatność algoytu etyacji ślizgowej (9), w etyacji pędkości kątowej, tj. tabilność układu etyacji, zotanie udowodniona pzy wykozytaniu funkcji Lapunowa. Funkcja ta pzyjuje potać: (4) L Ujena watość pochodnej funkcji (4) zagwaantuje zbieżność funkcji pzełączającej ω do zea, co ównoznaczne jet z zapewnienie zeowej watości błędów etyacji kładowych wektoa pądu tojana. o z kolei, w pzypadku dokładnej znajoości paaetów cheatu zatępczego ilnika indukcyjnego powoduje dokładną etyację pędkości kątowej. Pochodna funkcji Lapunowa: L f ke, f (4) co pzy uwzględnieniu ównania (9) daje: (5) L f f ke f Mign M, f ke Mign co należało udowodnić. Jako, że ównania funkcji f oaz f ą dość koplikowane (3), ożna je upościć poijając czynniki ( i i ) oaz ( i i ). Dodatkowo zauważając, że l ll w f jet zawze dodatnie ożna upościć echaniz adaptacji (dokonując koekty watości paaetu M) do natępującej potaci: (6) f + f Mign, l f u i l l l u i l l i i, l f l l ke W pzypadku, gdyby poinąć część ciągłą ygnału etyowanego w ównaniu (6) otzyuje ię ozwiązanie znane z liteatuy [9], jednakże w ty pzypadku paaet M ui kopenować kładniki f oaz f w analizie (5), żeby uzykać negatywną watość pochodnej funkcji Lapunowa. Z dugiej jednak tony, część ciągła ygnału etyowanego, w pzypadku idealnej znajoości paaetów ilnika indukcyjnego, powinna zapewnić dokładną etyację wyaganych ziennych ilnika. W związku z ty, że paaety ilnika ogą być wyznaczone niepawidłowo lub ogą ię zienić w takcie pacy układu napędowego wpowadza ię do ygnału etyującego (6) część nieciągłą, ającą kopenować wponiane błędy. W ygnale pędkości znajduje ię część wyokoczętotliwościowa (nieciągła), itnieje więc konieczność zatoowania filtu o niewielkiej tałej czaowej pzed wykozytanie ygnału wyjściowego w układzie teowania. Sygnał pzed filtacji wykozytywany jet jednak w układzie adaptacyjny etyatoa. W niniejzej pacy zatoowano najpotzy filt dolnopzeputowy o tanitancji:, fil (7) ( p ) ( p) p f gdzie: p zienna Laplace a, fil zienna filtowana, fω tała czaowa filtu. Gdy itnieje konieczność etyacji tuienia tojana (dla układów teowania zoientowanych względe 86 PRZEGLĄD ELEKROECHICZY, ISS 33-97, R. 9 R 5/6

4 tuienia tojana), ożna wykozytać natępującą zależność (otzyaną ze wzoów (3),(4)): l (8) ψ ψ li l Podobnie, gdy niezbędna jet znajoość oentu elektoagnetycznego ożna wykozytać bezpośednio ównanie (6), otzyując: e i i, lub (9) x e i i x Scheat blokowy ślizgowego adaptacyjnego etyatoa pędkości pzeawiono na y.. Sygnałai wejściowyi etyatoa ą pąd i napięcie tojana, natoiat ygnałai wyjściowyi etyowane: oent elektoagnetyczny, tuień tojana, tuień winika i pędkość kątowa. Od odzaju układu teowania zależy, któe z nich zotaną wykozytane. W natępny ozdziale pzeawione zotaną wyniki badań yulacyjnych etyatoa upozczonego, opianego za poocą ównania (6). e f ψ, i e ψ f ψ, i ψ ψ ψ i, d, eq, f( ) () f, f Ry. Scheat blokowy ślizgowego adaptacyjnego etyatoa pędkości kątowej ilnika indukcyjnego Wyniki badań yulacyjnych Ryunek 3 pzeawia zczegółowe wyniki działania opianego ślizgowego adaptacyjnego etyatoa pędkości kątowej ilnika indukcyjnego. a y. 3a ożna zauważyć, że etyato ten dokładnie owaza pędkość ilnika, pzez cały cza twania ozuchu do pędkości znaionowej (.9 p.u.). a pzeawiony pzebiegu widać, że pędkość etyowana jet nieznacznie opóźniona względe pędkości zeczywitej jet to efekt działania filtu dolnopzeputowego. Sygnał etyowany kłada ię z dwóch części ciągłej (linia niebieka na y. 3b) oaz nieciągłej (linia czana). Jak ożna zauważyć, część ciągła pzyjuje w pzybliżeniu watość pędkości zeczywitej (w badaniach yulacyjnych jet to związane z idealną znajoością paaetów ilnika), natoiat część nieciągła ocyluje wokół zea, a jej watości ektealne pzyjują watość ±M. Sua części ciągłej i nieciągłej ygnału etyowanego pokazana zotała na y. 3c ygnał ten tanowi pzężenie zwotne części adaptacyjnej etyatoa, natoiat wyaga filtacji, żeby wykozytać go w układzie teowania. Pezentowany etyato owaza ównież bezbłędnie tuienie: tojana (y. 3d) oaz winika (y. 3e). Również oent elektoagnetyczny ilnika wyznaczany jet w poób pawidłowy (y. 3f). Działanie pzeawionego echanizu adaptacji powadza watość funkcji pzełączającej do zea pzez cały oke działania napędu, co widać na y. 3g. Zeowa watość wponianej funkcji pzełączającej wiąże ię z zeowyi watościai błędów etyacji kładowych wektoa pądu tojana, pzeawionyi na y. 3h. Poduowanie W atykule pzeawiono nowy etyato pędkości kątowej, oentu elektoagnetycznego i tuienia ilnika indukcyjnego, wykozytujący uch ślizgowy. Zapoponowany etyato łączy zalety ozwiązań znanych wcześniej z liteatuy, jednocześnie edukując ich wady. Sygnał pędkości etyowanej kłada ię z dwóch części: ciągłej i nieciągłej, co pozwala w znaczny topniu zedukować tałą czaową zatoowanego filtu wyjściowego. Dodatkowo, etyato ten w części adaptacyjnej zawiea: część etyującą pąd tojana oaz część etyującą tuień winika (tzw. odel pądowy). akie ozwiązanie, popzez analogię do układów MRAS z egulatoe PI, pozwala na otzyanie lepzych wyników etyacji, w ty niejzej ważliwości układu na ziany paaetów cheatu zatępczego oaz błędne wyznaczenie iezonych wielkości (np. napięcia tojana). Pzeawione wyniki badań yulacyjnych dowodzą łuzności założeń teoetycznych i pokazują pawie bezbłędną etyację wzytkich poawowych ziennych ilnika indukcyjnego. W najbliżzej pzyzłości planuje ię dokładną weyfikację ekpeyentalną zapezentowanego ozwiązania. PRZEGLĄD ELEKROECHICZY, ISS 33-97, R. 9 R 5/6 87

5 a) d) e) o ef ef t [] o o b) o,eq, o,d f) e c) o o +,d,eq g) h) e, e o,d o,eq o o +,d,eq e e o x x -3 e e t [] Ry.3. Działanie układu ślizgowej etyacji pędkości kątowej: a) pędkość zadana, zeczywita i etyowana (filtowana), b) część ciągła i nieciągła ygnału etyowanego, c) ua części ciągłej i nieciągłej ygnału etyowanego, d) aplituda tuienia tojana: zeczywita, zadana, etyowana, e) aplitudy tuieni winika: zeczywita i etyowana, f) oent elektoagnetyczny: zeczywity i etyowany, g) funkcja pzełączająca pędkości, h) błędy etyacji kładowych wektoa pądu Załącznik dane znaionowe i paaety badanego ilnika indukcyjnego abela pzeawia paaety badanego ilnika, abela jego dane znaionowe, natoiat abela 3 paaety bazowe, niezbędne w poceie tanfoacji do yteu jednotek względnych. Moent bezwładności badanego ilnika wyniół J =.9 kg, co odpowiada zatępczej tałej czaowej echanicznej M =.5. abela. Paaety badanego ilnika indukcyjnego Sybol Jednotki Jednotki fizyczne względne Rezytancja tojana R 5.9 [Ω].9 Rezytancja winika R [Ω].75 Indukcyjność agneująca L.395 [H].955 Indukcyjność ozpozenia tojana L σ.48 [H].5 Indukcyjność ozpozenia winika L σ.48 [H].5 abela. Dane znaionowe badanego ilnika Sybol Jednotki fizyczne Jednotki względne Moc P [W].49 Moent M 7.68 [].538 Pędkość obotowa 38 [p].9 apięcie tojana U 4 [V].77 Pąd tojana I 3.4 [A].77 Czętotliwość f 5 [Hz] Stuień tojana Ψ.7463 [Wb].7536 Stuień winika Ψ.6784 [Wb].685 Liczba pa biegunów p b [-] 88 PRZEGLĄD ELEKROECHICZY, ISS 33-97, R. 9 R 5/6

6 abela 3. Wielkości bazowe Wyażenie Jednotki fizyczne Moc S b =3/U b I b 44 [W] Moent M b =p b S b /Ω b 4.9 [] Pędkość obotowa b =6f /p b 5 [p] apięcie tojana U b = U [V] Pąd tojana I b = I [A] Czętotliwość f b =f 5 [Hz] Pulacja kątowa Ω b =πf π [ad/] Stuień Ψ b =U b /Ω b.993 [Wb] Paca finanowana z dotacji celowej na finanowanie działalności polegającej na powadzeniu badań naukowych lub pac ozwojowych oaz zadań z nii związanych, łużących ozwojowi łodych naukowców na Wydziale Elektyczny Politechniki Wocławkiej n B499/I9/W5. Auto: d inż. Gzegoz achała, Politechnika Wocławka, Kateda Mazyn, apędów i Poiaów Elektycznych, ul. Soluchowkiego 9, 5-37 Wocław, E-ail: gzegoz.tachala@pw.edu.pl LIERAURA [] Lin F.J., Wai R.J., Kuo R.H., Liu D.C., A copaative tudy of liding ode and odel efeence adaptive peed obeve fo induction oto dive, Electic Powe Syte Reeach, 44 (998), n.3, [] Chen F., Dunnigan M.W., Copaative tudy of a Sliding-Mode Obeve and Kalan filte fo full tate etiation in an induction achine, IEE Poceeding - Electic Powe Application, 49 (), n., [3] Zhang Y., Zhao Z., Lu., Yuan L., Xu W., Zhu J., A copaative tudy of Luenbege Obeve, Sliding Mode Obeve and Extended Kalan Filte fo enole vecto contol of induction oto dive, IEEE Enegy Conveion Conge and Expoition, 7-77, 9 [4] Khate M.M., Zaky M.S., Yain H., Shokalla S.S., Ei-Sabbe A., A copaative tudy of liding ode and Model Refeence Adaptive Speed obeve fo induction oto dive, th Intenational Middle Eat Powe Syte Confeence (MEPCO), (6), [5] aai, S., Sugioto, H., Yano, M., Speed eno-le vecto contol of induction oto with odel efeence adaptive yte, IEEE-IAS Annual Meeting,(987), [6] Schaude, C., Adaptive Speed Identification fo Vecto Contol of Induction-Moto without Rotational anduce, IEEE anaction on Induty Application, 8 (99), n.5, 54-6 [7] Olowka-Kowalka., Dybkowki M., Stato-Cuent-Baed MRAS Etiato fo a Wide Range Speed-Senole Induction-Moto Dive, IEEE anaction on Indutial Electonic, 57 (), n.4, [8] Coanecu M., Xu L.Y., Sliding-ode MRAS peed etiato fo enole vecto contol of induction achine, IEEE anaction on Indutial Electonic, 53 (6), n., [9] Yan Z., Jin C.X., Utkin V.I., Senole liding-ode contol of induction oto, IEEE anaction on Indutial Electonic, 47 (), n.6, []achała G., Ołowka-Kowalka,., Sliding ode peed obeve fo the induction oto dive with diffeent ign function appoxiation fo and gain adaptation, Pzegląd Elektotechniczny, 89 (3), n.a, -6 []Gadoue S.M., Giaoui D., Finch J.W., MRAS Senole Vecto Contol of an Induction Moto Uing ew Sliding-Mode and Fuzzy-Logic Adaptation Mechani, IEEE anaction on Enegy Conveion, 5 (), n., []Ołowka-Kowalka., Bezczujnikowe układy napędowe z ilnikai indukcyjnyi (3). Woclaw: Oficyna Wydawnicza Politechniki Wocławkiej [3]Ołowka-Kowalka., achała G., Integal Sliding Mode Diect oque Contol of the induction oto dive, 39th Annual Confeence of the IEEE Indutial Electonic Society (IECO), Wiedeń, , 3 [4]achała G., Zatoowanie uchu ślizgowego do teowania i etyacji ziennych tanu w układach napędowych z ilnikai indukcyjnyi, Rozpawa doktoka, Politechnika Wocławka, 3 PRZEGLĄD ELEKROECHICZY, ISS 33-97, R. 9 R 5/6 89

SK-7 Wprowadzenie do metody wektorów przestrzennych SK-8 Wektorowy model silnika indukcyjnego, klatkowego

SK-7 Wprowadzenie do metody wektorów przestrzennych SK-8 Wektorowy model silnika indukcyjnego, klatkowego Ćwiczenia: SK-7 Wpowadzenie do metody wektoów pzetzennych SK-8 Wektoowy model ilnika indukcyjnego, klatkowego Wpowadzenie teoetyczne Wekto pzetzenny definicja i poawowe zależności. Dowolne wielkości kalane,

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie zmodyfikowanych estymatorów strumienia wirnika do kompensacji skutków zwarć zwojowych stojana silnika indukcyjnego

Zastosowanie zmodyfikowanych estymatorów strumienia wirnika do kompensacji skutków zwarć zwojowych stojana silnika indukcyjnego Mateuz DYBKOWSKI, Szyon Antoni BEDNARZ 1 Politechnika Wocławka, Kateda Mazyn, Napędów i Poiaów Elektycznych (1) doi:10.15199/48.2019.06.17 Zatoowanie zodyikowanych etyatoów tuienia winika do kopenacji

Bardziej szczegółowo

Synteza obserwatora adaptacyjnego strumienia magnetycznego oraz prędkości kątowej układu napędowego z maszyną asynchroniczną

Synteza obserwatora adaptacyjnego strumienia magnetycznego oraz prędkości kątowej układu napędowego z maszyną asynchroniczną Łukaz WALUŚ, Maian Roch DUBOWSKI Politechnika Białotocka, Kateda Enegoelektoniki i Napędów Elektycznych doi:0.599/48.207..3 Synteza obewatoa adaptacyjnego tumienia magnetycznego oaz pędkości kątowej układu

Bardziej szczegółowo

Obserwator prędkości kątowej wirnika maszyny indukcyjnej klatkowej oparty na metodzie backstepping ze ślizgowymi funkcjami przełączającymi

Obserwator prędkości kątowej wirnika maszyny indukcyjnej klatkowej oparty na metodzie backstepping ze ślizgowymi funkcjami przełączającymi Macin MORAWIEC Akadiuz LEWICKI Zbigniew KRZEMIŃSKI Politechnika Gdańka Kateda Automatyki Napędu Elektycznego doi:599/482856 Obewato pędkości kątowej winika mazyny indukcyjnej klatkowej opaty na metodzie

Bardziej szczegółowo

ANALIZA WRAŻLIWOŚCI BEZCZUJNIKOWEGO UKŁADU STEROWANIA WEKTOROWEGO SILNIKIEM INDUKCYJNYM Z WYBRANYMI ESTYMATORAMI STRUMIENIA I PRĘDKOŚCI WIRNIKA

ANALIZA WRAŻLIWOŚCI BEZCZUJNIKOWEGO UKŁADU STEROWANIA WEKTOROWEGO SILNIKIEM INDUKCYJNYM Z WYBRANYMI ESTYMATORAMI STRUMIENIA I PRĘDKOŚCI WIRNIKA Pace Naukowe Intytutu Mazyn, Napędów i Pomiaów Elektycznych N 56 Politechniki Wocławkiej N 56 Studia i Mateiały N 24 2004 TERESA ORŁOWSKA-KOWALSKA *, Jacek LIS * Silnik indukcyjny, teowanie wektoowe, napęd

Bardziej szczegółowo

Laboratorium. Sterowanie napędami elektrycznymi zagadnienia wybrane

Laboratorium. Sterowanie napędami elektrycznymi zagadnienia wybrane POLITECHNIKA WROCŁAWSKA INSTYTUT MASZYN, NAPĘDÓW I POMIARÓW ELEKTRYCZNYCH ZAKŁAD NAPĘDU ELEKTRYCZNEGO, MECHATRONIKI I AUTOMATYKI PRZEMYSŁOWEJ Laboratorium Sterowanie napędami elektrycznymi zagadnienia

Bardziej szczegółowo

PRZYCZYNY I SKUTKI ZMIENNOŚCI PARAMETRÓW MASZYN INDUKCYJNYCH

PRZYCZYNY I SKUTKI ZMIENNOŚCI PARAMETRÓW MASZYN INDUKCYJNYCH LV SESJA STUENCKICH KÓŁ NAUKOWYCH PRZYCZYNY I SKUTKI ZMIENNOŚCI PARAMETRÓW MASZYN INUKCYJNYCH Wykonali: Michał Góki, V ok Elektotechnika Maciej Boba, V ok Elektotechnika Oiekun naukowy efeatu: d hab. inż.

Bardziej szczegółowo

Stabilność adaptacyjnych obserwatorów zmiennych stanu silnika indukcyjnego o wzmocnieniach dobieranych optymalizacyjnie

Stabilność adaptacyjnych obserwatorów zmiennych stanu silnika indukcyjnego o wzmocnieniach dobieranych optymalizacyjnie Ukazuje ię od 1919 oku 6'16 Ogan Stowazyzenia Elektyków Polkich Wydawnictwo SIGMA-NO Sp. z o.o. Roman NIESRÓJ 1, Akadiuz LEWICKI 2, adeuz BIAŁOŃ 1, Maian PASKO 1 Politechnika Śląka, Intytut Elektotechniki

Bardziej szczegółowo

ZASTOSOWANIE FILTRU KALMANA DO WYKRYWANIA USZKODZEŃ WIRNIKA SILNIKA INDUKCYJNEGO

ZASTOSOWANIE FILTRU KALMANA DO WYKRYWANIA USZKODZEŃ WIRNIKA SILNIKA INDUKCYJNEGO Pace Nauowe Intytutu Mazyn, Napędów i Poiaów Eletycznych N 6 Politechnii Wocławiej N 6 Studia i Mateiały N 27 27 Czeław Kowali, Kzyztof Dycz, oet Wiezici * Silni inducyjny, etyacja paaetów, filt Kalana,

Bardziej szczegółowo

MAGISTERSKA PRACA DYPLOMOWA

MAGISTERSKA PRACA DYPLOMOWA POLITECHNIKA WROCŁAWSKA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY INSTYTUT MASZYN, NAPĘDÓW I POMIARÓW ELEKTRYCZNYCH MAGISTERSKA PRACA DYPLOMOWA Układy teowania pędkością kątową ilników aynchonicznych w zeokim zakeie egulacji

Bardziej szczegółowo

Sterowanie prędkością silnika krokowego z zastosowaniem mikrokontrolera ATmega8

Sterowanie prędkością silnika krokowego z zastosowaniem mikrokontrolera ATmega8 mg inż. ŁUKASZ BĄCZEK d hab. inż. ZYGFRYD GŁOWACZ pof. ndzw. w AGH Akademia Góniczo-Hutnicza Wydział Elektotechniki, Automatyki, Infomatyki i Elektoniki Kateda Mazyn Elektycznych Steowanie pędkością ilnika

Bardziej szczegółowo

Streszczenie rozprawy doktorskiej

Streszczenie rozprawy doktorskiej Stezczenie ozpawy doktokiej tytuł: Analiza ważliwości aynchonicznych napędów takcyjnych teowanych wektoowo na zmiany paametów auto: mg inż. Rafał Nowak pomoto: d hab. inż. Andzej Dębowki, pof. PŁ Łódź

Bardziej szczegółowo

Wpływ błędów parametrów modelu maszyny indukcyjnej na działanie rozszerzonego obserwatora prędkości

Wpływ błędów parametrów modelu maszyny indukcyjnej na działanie rozszerzonego obserwatora prędkości Daniel WACHOWIAK Zbigniew KRZEMIŃSKI Politechnika Gdańska Wydział Elektotechniki i Automatyki Kateda Automatyki Napędu Elektycznego doi:1015199/48017091 Wpływ błędów paametów modelu maszyny indukcyjnej

Bardziej szczegółowo

Prace Naukowe Instytutu Maszyn i Napędów Elektrycznych Nr 44 Politechniki Wrocławskiej Nr 44

Prace Naukowe Instytutu Maszyn i Napędów Elektrycznych Nr 44 Politechniki Wrocławskiej Nr 44 Pace Naukowe Intytutu azyn i Napędów Elektycznych N 44 Politechniki Wocławkiej N 44 Studia i ateiały N 19 1996 Kzyztof AKOWSKI* elektotechnika, ilniki indukcyjne, chaakteytyki tatyczne, obliczenia ETODA

Bardziej szczegółowo

OPTYMALIZACJA PRZETWARZANIA ENERGII DLA MAŁYCH ELEKTROWNI WODNYCH Z GENERATORAMI PRACUJĄCYMI ZE ZMIENNĄ PRĘDKOŚCIĄ OBROTOWĄ

OPTYMALIZACJA PRZETWARZANIA ENERGII DLA MAŁYCH ELEKTROWNI WODNYCH Z GENERATORAMI PRACUJĄCYMI ZE ZMIENNĄ PRĘDKOŚCIĄ OBROTOWĄ Zezyty oblemowe Mazyny Elektyczne N 9/ Daiuz Bokowki, Tomaz Węgiel olitechnika Kakowka OTYMALZACJA RZETWARZANA ENERG DLA MAŁYC ELEKTROWN WODNYC Z GENERATORAM RACUJĄCYM ZE ZMENNĄ RĘDKOŚCĄ OBROTOWĄ ENERGY

Bardziej szczegółowo

ANALIZA WYBRANYCH STRUKTUR ESTYMACJI PRĘDKOŚCI KĄTOWEJ W NAPĘDACH Z SILNIKAMI INDUKCYJNYMI CZĘŚĆ I MODELE MATEMATYCZNE

ANALIZA WYBRANYCH STRUKTUR ESTYMACJI PRĘDKOŚCI KĄTOWEJ W NAPĘDACH Z SILNIKAMI INDUKCYJNYMI CZĘŚĆ I MODELE MATEMATYCZNE Pace aukowe Intytutu Mazyn, apęów Poaów Elektycznych 64 Poltechnk Wocławkej 64 Stua Mateały 30 00 eea ORŁOWSKA-KOWALSKA*, Mateuz DYBKOWSKI*, Gzegoz ARCHAŁA* lnk nukcyjny, teowane wektoowe, etyacja pękośc,

Bardziej szczegółowo

WPŁYW CZASU MARTWEGO FALOWNIKÓW NA PRACĘ BEZCZUJNIKOWYCH UKŁADÓW REGULACJI I METODY JEGO KOMPENSACJI

WPŁYW CZASU MARTWEGO FALOWNIKÓW NA PRACĘ BEZCZUJNIKOWYCH UKŁADÓW REGULACJI I METODY JEGO KOMPENSACJI Rafał PIOUCH WPŁYW CZASU MARWEGO FALOWNIKÓW NA PRACĘ BEZCZUJNIKOWYCH UKŁADÓW REGULACJI I MEODY JEGO KOMPENSACJI SRESZCZENIE Etymatoy tumienia kojazonego winika i pędkości ootowej typu MRAS ą oecnie powzechnie

Bardziej szczegółowo

WPŁYW ASYMETRII SZCZELINY POWIETRZNEJ NA WARTOŚĆ NAPIĘĆ I PRĄDÓW WAŁOWYCH W SILNIKACH INDUKCYJNYCH DUśEJ MOCY

WPŁYW ASYMETRII SZCZELINY POWIETRZNEJ NA WARTOŚĆ NAPIĘĆ I PRĄDÓW WAŁOWYCH W SILNIKACH INDUKCYJNYCH DUśEJ MOCY Zezyty Poblemowe Mazyny Elektyczne N 81/29 73 Boniław Dak, Piot Zientek, Roman Nietój, Andzej Boboń Politechnika Śląka, Gliwice Józef Kwak, Zabzańkie Zakłady Mechaniczne, Zabze Jan Maek Lipińki, Zakład

Bardziej szczegółowo

STEROWANIE AUTONOMICZNYM GENERATOREM INDUKCYJNYM ZE WZBUDZENIEM PRZEKSZTAŁTNIKOWYM

STEROWANIE AUTONOMICZNYM GENERATOREM INDUKCYJNYM ZE WZBUDZENIEM PRZEKSZTAŁTNIKOWYM Zezyty Poblemowe Mazyny Elektyczne N 88/2010 123 BłaŜej Jakubowki, Kzyztof Pieńkowki Politechnika Wocławka STEROWANIE AUTONOMICZNYM GENERATOREM INDUKCYJNYM ZE WZBUDZENIEM PRZEKSZTAŁTNIKOWYM CONTROL OF

Bardziej szczegółowo

SEKCJA AUTOMATYKI, ELEKTROTECHNIKI, BIOCYBERNETYKI I TELEKOMUNIKACJI

SEKCJA AUTOMATYKI, ELEKTROTECHNIKI, BIOCYBERNETYKI I TELEKOMUNIKACJI I SESJA STUENCKICH KÓŁ NAUKOWYCH PIONU HUTNICZEGO AKAEII GÓRNICZO - HUTNICZEJ I. STANISŁAWA STASICA W KRAKOWIE SEKCJA AUTOATYKI, ELEKTROTECHNIKI, BIOCYBERNETYKI I TELEKOUNIKACJI Koła naukowe: AGNESIK,

Bardziej szczegółowo

WYKRYWANIE USZKODZEŃ UZWOJENIA WIRNIKA PRZEKSZTAŁTNIKOWEGO UKŁADU NAPĘDOWEGO Z SILNIKIEM INDUKCYJNYM

WYKRYWANIE USZKODZEŃ UZWOJENIA WIRNIKA PRZEKSZTAŁTNIKOWEGO UKŁADU NAPĘDOWEGO Z SILNIKIEM INDUKCYJNYM Zezyty Polemowe Mazyny Elektyczne N 87/2 79 oet Wiezicki, Czeław T. Kowalki Politechnika Wocławka WYKYWANIE USZKODZEŃ UZWOJENIA WINIKA PZEKSZTAŁTNIKOWEGO UKŁADU NAPĘDOWEGO Z SILNIKIEM INDUKCYJNYM OTO FAULT

Bardziej szczegółowo

ZAGADNIENIE WYZNACZANIA PARAMETRÓW OBIEKTÓW ELEKTROMAGNETYCZNYCH W WARUNKACH ICH PRACY

ZAGADNIENIE WYZNACZANIA PARAMETRÓW OBIEKTÓW ELEKTROMAGNETYCZNYCH W WARUNKACH ICH PRACY Pace Nakowe Intytt Mazyn, Napędów i Pomiaów Elektycznych N 6 Politechniki Wocławkiej N 6 Stdia i Mateiały N 7 7 obiekt elektomagnetyczny, model zatępczy, wyznaczanie paametów Józef NOWAK, Jezy BAJOREK,

Bardziej szczegółowo

Podstawowe układy pracy tranzystora bipolarnego

Podstawowe układy pracy tranzystora bipolarnego L A O A T O I U M P O D T A W L K T O N I K I I M T O L O G I I Podtawowe układy pacy tanzytoa bipolanego Ćwiczenie opacował Jacek Jakuz 4A. Wtęp Ćwiczenie umożliwia pomia i poównanie paametów podtawowych

Bardziej szczegółowo

WYKORZYSTANIE MODELI CIEPLNYCH SILNIKÓW INDUKCYJNYCH DO ESTYMACJI PRĘDKOŚCI OBROTOWEJ

WYKORZYSTANIE MODELI CIEPLNYCH SILNIKÓW INDUKCYJNYCH DO ESTYMACJI PRĘDKOŚCI OBROTOWEJ Zezyty Poblemowe Mazyny Elektyczne N 82/29 153 Tomaz Mnich Politechnika Śląka, Gliwice WYKORZYSTANIE MODELI CIEPLNYCH SILNIKÓW INDUKCYJNYCH DO ESTYMACJI PRĘDKOŚCI OBROTOWEJ MAKE USE OF THERMAL EQUIVALENT

Bardziej szczegółowo

Maszyny Elektryczne i Transformatory st. st. sem. III (zima) 2012/2013

Maszyny Elektryczne i Transformatory st. st. sem. III (zima) 2012/2013 Kolokwium poprawkowe Wariant C azyny Elektryczne i Tranormatory t. t. em. III (zima) 01/013 azyna Aynchroniczna Trójazowy ilnik indukcyjny pierścieniowy ma natępujące dane znamionowe: P 13 kw n 147 or/min

Bardziej szczegółowo

Komputerowa symulacja doświadczenia Rutherforda (rozpraszanie cząstki klasycznej na potencjale centralnym

Komputerowa symulacja doświadczenia Rutherforda (rozpraszanie cząstki klasycznej na potencjale centralnym Pojekt n C.8. Koputeowa syulacja doświadczenia Ruthefoda (ozpaszanie cząstki klasycznej na potencjale centalny (na podstawie S.. Koonin "Intoduction to Coputational Physics") Wpowadzenie Cząstka o asie

Bardziej szczegółowo

BADANIE SILNIKA WYKONAWCZEGO PRĄDU STAŁEGO

BADANIE SILNIKA WYKONAWCZEGO PRĄDU STAŁEGO LABORATORIUM ELEKTRONIKI I ELEKTROTECHNIKI BADANIE SILNIKA WYKONAWCZEGO PRĄDU STAŁEGO Opacował: d inŝ. Aleksande Patyk 1.Cel i zakes ćwiczenia. Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z budową, właściwościami

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ SAMOCHODÓW I MASZYN ROBOCZYCH Instytut Podstaw Budowy Maszyn Zakład Mechaniki

POLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ SAMOCHODÓW I MASZYN ROBOCZYCH Instytut Podstaw Budowy Maszyn Zakład Mechaniki POLITECHNIKA WARSZAWSKA WYDZIAŁ SAMOCHODÓW I MASZYN ROBOCZYCH Intytut Podtaw Budowy Mazyn Zakład Mechaniki Laboratorium podtaw automatyki i teorii mazyn Intrukcja do ćwiczenia A-5 Badanie układu terowania

Bardziej szczegółowo

Modelowanie przepływu cieczy przez ośrodki porowate Wykład III

Modelowanie przepływu cieczy przez ośrodki porowate Wykład III Modelowanie pzepływu cieczy pzez ośodki poowate Wykład III 6 Ogólne zasady ozwiązywania ównań hydodynamicznego modelu pzepływu. Metody ozwiązania ównania Laplace a. Wpowadzenie wielkości potencjału pędkości

Bardziej szczegółowo

II.6. Wahadło proste.

II.6. Wahadło proste. II.6. Wahadło poste. Pzez wahadło poste ozumiemy uch oscylacyjny punktu mateialnego o masie m po dolnym łuku okęgu o pomieniu, w stałym polu gawitacyjnym g = constant. Fig. II.6.1. ozkład wektoa g pzyśpieszenia

Bardziej szczegółowo

Analiza częstościowa sprzęgła o regulowanej podatności skrętnej

Analiza częstościowa sprzęgła o regulowanej podatności skrętnej Dr inż. Paweł Kołodziej Dr inż. Marek Boryga Katedra Inżynierii Mechanicznej i Autoatyki, Wydział Inżynierii Produkcji, Uniwerytet Przyrodniczy w Lublinie, ul. Doświadczalna 5A, -8 Lublin, Polka e-ail:

Bardziej szczegółowo

Model pracy systemu wodociągowego z pompą napędzaną silnikiem indukcyjnym z regulowaną prędkością

Model pracy systemu wodociągowego z pompą napędzaną silnikiem indukcyjnym z regulowaną prędkością Kaziiez UZEK 1, Jacek RTMN 2,, nna KOZIOROWSK 2 Zakład Enegoelektoniki i Elektoenegetyki, Politechnika Rzeszowska (1), Instytut Techniki, Uniwesytet Rzeszowski (2) Model pacy systeu wodociągowego z popą

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM TECHNIKI CIEPLNEJ INSTYTUTU TECHNIKI CIEPLNEJ WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ

LABORATORIUM TECHNIKI CIEPLNEJ INSTYTUTU TECHNIKI CIEPLNEJ WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ LABORATORIUM TECHNIKI CIEPLNEJ INSTYTUTU TECHNIKI CIEPLNEJ WYDZIAŁ INŻYNIERII ŚRODOWISKA I ENERGETYKI POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ INSTRUKCJA LABORATORYJNA Teat ćwiczenia: ZASTOSOWANIE RACHUNKU WYRÓWNAWCZEGO

Bardziej szczegółowo

Wykaz oznaczeń: i ra, i rb, i rc, i sa, i sb, i sc,

Wykaz oznaczeń: i ra, i rb, i rc, i sa, i sb, i sc, W_MIKROKONTROERZE DSP - TMS20F2406 Wykaz oznaczeń: i A, i B, i C, i A, i B, i C, J M e M p R R U d A, B, C, A, B, C, Θ A, B, C, A, B, C, Ω Ω pąd inika fazie (A, B, C), pąd tojana fazie (A, B, C), oent

Bardziej szczegółowo

Zagadnienie dwóch ciał oddziałujących siłą centralną Omówienie ruchu ciał oddziałujących siłą o wartości odwrotnie proporcjonalnej do kwadratu ich

Zagadnienie dwóch ciał oddziałujących siłą centralną Omówienie ruchu ciał oddziałujących siłą o wartości odwrotnie proporcjonalnej do kwadratu ich Zagadnienie dwóch ciał oddziałujących iłą centalną Oówienie uchu ciał oddziałujących iłą o watości odwotnie popocjonalnej do kwadatu ich odległości F F Siła centalna F F F F Dla oddziaływania gawitacyjnego

Bardziej szczegółowo

WYGŁADZANIE CHARAKTERYSTYKI ZADAWANIA STRUMIENIA W NAPĘDACH ELEKTRYCZNYCH Z OSŁABIANIEM POLA

WYGŁADZANIE CHARAKTERYSTYKI ZADAWANIA STRUMIENIA W NAPĘDACH ELEKTRYCZNYCH Z OSŁABIANIEM POLA Zezyty Poblemowe Mazyny Elektyczne N 3/01 (96) 147 Andzej Dębowki, Rafał Nowak Politechnika Łódzka, Łódź WYGŁADZANIE CHARAKTERYSTYKI ZADAWANIA STRUMIENIA W NAPĘDACH ELEKTRYCZNYCH Z OSŁABIANIEM POLA SMOOTHING

Bardziej szczegółowo

BEZPOŚREDNIE STEROWANIE MOMENTU I MOCY BIERNEJ MASZYNY ASYNCHRONICZNEJ DWUSTRONNIE ZASILANEJ

BEZPOŚREDNIE STEROWANIE MOMENTU I MOCY BIERNEJ MASZYNY ASYNCHRONICZNEJ DWUSTRONNIE ZASILANEJ POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY KATEDRA ENERGOELEKTRONIKI, NAPĘDU ELEKTRYCZNEGO I ROBOTYKI Michał Jeleń BEZPOŚREDNIE STEROWANIE MOMENTU I MOCY BIERNEJ MASZYNY ASYNCHRONICZNEJ DWUSTRONNIE ZASILANEJ

Bardziej szczegółowo

Dobór parametrów silnika indukcyjnego dużej mocy

Dobór parametrów silnika indukcyjnego dużej mocy Dobó paametów ilnika indukcyjnego dużej mocy Ryzad Aendt Andzej Kopczyńki Wydział Elektotechniki i Automatyki Politechnika Gdańka Stezczenie: W atykule pzedtawiono tzy typy tatycznych modeli matematycznych

Bardziej szczegółowo

STEROWANIE WG. ZASADY U/f = const

STEROWANIE WG. ZASADY U/f = const STEROWANIE WG. ZASADY U/f = cont Rozruch bezpośredni ilnika aynchronicznego (bez układu regulacji, odpowiedź na kok wartości zadanej napięcia zailania) Duży i niekontrolowany prąd przy rozruchu Ocylacje

Bardziej szczegółowo

MIERNICTWO WIELKOŚCI ELEKTRYCZNYCH I NIEELEKTRYCZNYCH

MIERNICTWO WIELKOŚCI ELEKTRYCZNYCH I NIEELEKTRYCZNYCH Politechnika Białostocka Wydział Elektyczny Kateda Elektotechniki Teoetycznej i Metologii nstukcja do zajęć laboatoyjnych z pzedmiotu MENCTWO WEKOŚC EEKTYCZNYCH NEEEKTYCZNYCH Kod pzedmiotu: ENSC554 Ćwiczenie

Bardziej szczegółowo

Projektowanie systemów EM. dr inż. Michał Michna

Projektowanie systemów EM. dr inż. Michał Michna Projektowanie yteów EM dr inż. Michał Michna Rozwój Mazyn Elektrycznych 2 dr inż. Michał Michna Literatura Dąbrowki M.: Projektowanie azyn elektrycznych prądu przeiennego. Warzawa, Wydaw. Nauk. - Techn.,

Bardziej szczegółowo

5. Regulacja częstotliwościowa prędkości obrotowej silnika indukcyjnego klatkowego

5. Regulacja częstotliwościowa prędkości obrotowej silnika indukcyjnego klatkowego 5. egulacja czętotlwoścowa pędkośc obotowej lnka ndukcyjnego klatkowego 5.1 Zaada egulacj czętotlwoścowej - waunk optymalzacj tatycznej; 5. egulacja kalana pędkośc obotowej ( U/f); 5.3 egulacja wektoowa

Bardziej szczegółowo

Zastosowanie emulacji analogowej do dyskretnej realizacji prądowego estymatora prędkości silnika indukcyjnego MRAS CC

Zastosowanie emulacji analogowej do dyskretnej realizacji prądowego estymatora prędkości silnika indukcyjnego MRAS CC Mateuz KORZONEK, Teea ORŁOWSKA-KOWALSKA, Gzegoz TARCHAŁA Poitechnia Wocława, Kateda Mazn, Napędów i Poiaów Eetcznch doi:0.599/48.208.05.7 Zatoowanie euacji anaogowej do detnej eaizacji pądowego etatoa

Bardziej szczegółowo

Obserwator prędkości obrotowej silnika indukcyjnego oparty na uproszczonych równaniach dynamiki modelu zakłóceń

Obserwator prędkości obrotowej silnika indukcyjnego oparty na uproszczonych równaniach dynamiki modelu zakłóceń Maek ADAMOWICZ, Jaosław GUZIŃSKI, Zbigniew KRZEMIŃSKI Politechnika Gdańska, Kateda Enegoelektoniki i Maszyn Elektycznych Obsewato pędkości obotowej silnika indukcyjnego opaty na uposzczonych ównaniach

Bardziej szczegółowo

TERMODYNAMIKA PROCESOWA. Wykład V

TERMODYNAMIKA PROCESOWA. Wykład V ERMODYNAMIKA PROCESOWA Wykład V Równania stanu substancji czystych Równanie stanu gazu doskonałego eoia stanów odpowiadających sobie Równania wiialne Pof. Antoni Kozioł, Wydział Chemiczny Politechniki

Bardziej szczegółowo

( ) ( ) s = 5. s 2s. Krzysztof Oprzędkiewicz Kraków r. Podstawy Automatyki Zadania do części rachunkowej

( ) ( ) s = 5. s 2s. Krzysztof Oprzędkiewicz Kraków r. Podstawy Automatyki Zadania do części rachunkowej Kzyztof Opzędiewicz Kaów 09 0 0. Zajęcia : (ba zadań-wpowadzenie) Zajęcia : (ba zadań wyłącznie część laboatoyjna) Podtawy Automatyi Zadania do części achunowej Zajęcia : Chaateytyi czaowe podtawowych

Bardziej szczegółowo

Układ napędowy z silnikiem indukcyjnym i falownikiem napięcia

Układ napędowy z silnikiem indukcyjnym i falownikiem napięcia Ćwiczenie 13 Układ napędowy z ilnikiem indukcyjnym i falownikiem napięcia 3.1. Program ćwiczenia 1. Zapoznanie ię ze terowaniem prędkością ilnika klatkowego przez zmianę czętotliwości napięcia zailającego..

Bardziej szczegółowo

Rys. 1. Ilustracja modelu. Oddziaływanie grawitacyjne naszych ciał z masą centralną opisywać będą wektory r 1

Rys. 1. Ilustracja modelu. Oddziaływanie grawitacyjne naszych ciał z masą centralną opisywać będą wektory r 1 6 FOTON 6, Wiosna 0 uchy Księżyca Jezy Ginte Uniwesytet Waszawski Postawienie zagadnienia Kiedy uczy się o uchach ciał niebieskich na pozioie I klasy liceu, oawia się najczęściej najpiew uch Ziei i innych

Bardziej szczegółowo

Rozważymy nieskończony strumień płatności i obliczymy jego wartość teraźniejszą.

Rozważymy nieskończony strumień płatności i obliczymy jego wartość teraźniejszą. Renty wieczyste Rozważyy nieskończony stuień płatności i obliczyy jego watość teaźniejszą Najpiew ozważy entę wieczystą polegającą na wypłacie jp co ok Jeśli piewsza płatność jest w chwili, to ówiy o encie

Bardziej szczegółowo

11. DYNAMIKA RUCHU DRGAJĄCEGO

11. DYNAMIKA RUCHU DRGAJĄCEGO 11. DYNAMIKA RUCHU DRGAJĄCEGO Ruchem dgającym nazywamy uch, któy powtaza się peiodycznie w takcie jego twania w czasie i zachodzi wokół położenia ównowagi. Zespół obiektów fizycznych zapewniający wytwozenie

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM Z AUTOMATYKI NAPĘDU ELEKTRYCZNEGO

LABORATORIUM Z AUTOMATYKI NAPĘDU ELEKTRYCZNEGO Intytut Mazyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych Politechniki Wrocławkiej ZAKŁAD NAPĘDÓW ELEKTRYCZNYCH LABORATORIUM Z AUTOMATYKI NAPĘDU ELEKTRYCZNEGO Bezpośrednie terowanie momentem ilnika indukcyjnego

Bardziej szczegółowo

SILNIK INDUKCYJNY KLATOWY STEROWANY ZE SKALARNEGO FALOWNIKA NAPIĘCIA

SILNIK INDUKCYJNY KLATOWY STEROWANY ZE SKALARNEGO FALOWNIKA NAPIĘCIA SILNIK INDUKCYJNY KLATOWY STEROWANY ZE SKALARNEGO FALOWNIKA NAPIĘCIA 1. odel matematyczny ilnika indkcyjnego Do opi tanów dynamicznych ilników klatkowych toowana jet powzechnie metoda zepolonych wektorów

Bardziej szczegółowo

ESTYMACJA POŚLIZGU DLA DUśYCH MASZYN INDUKCYJNYCH W OPARCIU O ANALIZĘ PRĄDU STOJANA

ESTYMACJA POŚLIZGU DLA DUśYCH MASZYN INDUKCYJNYCH W OPARCIU O ANALIZĘ PRĄDU STOJANA Zezyty Poblemowe Mazyny Elektyczne N 3/2012 (96) 109 Maciej Oman, Michał Okiz, Cajetan T. Pinto ABB, Kaków ESTYMACJA POŚLIZGU DLA DUśYCH MASZYN INDUKCYJNYCH W OPARCIU O ANALIZĘ PRĄDU STOJANA ESTIMATING

Bardziej szczegółowo

jeden radian ( 1 rad ) jest równy kątowi środkowemu opartemu na łuku o długości równej promieniowi okręgu

jeden radian ( 1 rad ) jest równy kątowi środkowemu opartemu na łuku o długości równej promieniowi okręgu g Opacowanie wyników poiaów: jednotki tałe fizyczne liczy t. EDNOTI MIR ednotki poawowe układu I ednotka nazwa kót długość et aa kiloga kg cza ekunda natężenie pądu elektycznego * ape tepeatua * kelwin

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA

INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA NSTRKJA DO ĆWZENA Temat: Rezonans w obwodach elektycznych el ćwiczenia elem ćwiczenia jest doświadczalne spawdzenie podstawowych właściwości szeegowych i ównoległych ezonansowych obwodów elektycznych.

Bardziej szczegółowo

Ruch obrotowy. Wykład 6. Wrocław University of Technology

Ruch obrotowy. Wykład 6. Wrocław University of Technology Wykład 6 Wocław Univesity of Technology Oboty - definicje Ciało sztywne to ciało któe obaca się w taki sposób, że wszystkie jego części są związane ze sobą dzięki czemu kształt ciała nie ulega zmianie.

Bardziej szczegółowo

Grawitacja i elementy astronomii.

Grawitacja i elementy astronomii. Gawitacja i eleenty atonoii. Spi teści. 1. Wtęp. Ruch, jego powzechność i względność. 2. Pędkość jako wielkość fizyczna. 3. Wektoowy chaakte pędkości. 4. Ruch jednotajny, potoliniowy. 5. Ruch zienny 6.

Bardziej szczegółowo

Stabilność liniowych układów dyskretnych

Stabilność liniowych układów dyskretnych Akademia Morka w Gdyni atedra Automatyki Okrętowej Teoria terowania Miroław Tomera. WPROWADZENIE Definicja tabilności BIBO (Boundary Input Boundary Output) i tabilność zerowo-wejściowa może zotać łatwo

Bardziej szczegółowo

:36 G:\WYKLAD IIIBC 2001\FIN2001\Drgwym2001.doc Drgania i fale II rok Fizyk BC. Oscylator pod działaniem zmiennej w czasie siły:

:36 G:\WYKLAD IIIBC 2001\FIN2001\Drgwym2001.doc Drgania i fale II rok Fizyk BC. Oscylator pod działaniem zmiennej w czasie siły: Dgania wyuzone. Rezonan Ocylao pod działanie ziennej w czaie iły: (a) iła pzyłożona bezpośednio do ay, (b) uch punku zaczepienia pężyny (np. aywny obiek połączony pężyście z eleene dgający). Niech () co

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ FIZYKI, MATEMATYKI I INFORMATYKI POLITECHNIKI KRAKOWSKIEJ Instytut Fizyki LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI, ELEKTRONIKI I MIERNICTWA

WYDZIAŁ FIZYKI, MATEMATYKI I INFORMATYKI POLITECHNIKI KRAKOWSKIEJ Instytut Fizyki LABORATORIUM PODSTAW ELEKTROTECHNIKI, ELEKTRONIKI I MIERNICTWA WYDZIAŁ FIZYKI, MATEMATYKI I INFORMATYKI POITEHNIKI KRAKOWSKIEJ Instytut Fizyki ABORATORIUM PODSTAW EEKTROTEHNIKI, EEKTRONIKI I MIERNITWA ĆWIZENIE 7 Pojemność złącza p-n POJĘIA I MODEE potzebne do zozumienia

Bardziej szczegółowo

Pędu Momentu pędu Ładunku Liczby barionowej. Przedmiot: Fizyka. Przedmiot: Fizyka. Wydział EAIiE Kierunek: Elektrotechnika.

Pędu Momentu pędu Ładunku Liczby barionowej. Przedmiot: Fizyka. Przedmiot: Fizyka. Wydział EAIiE Kierunek: Elektrotechnika. ZASADY ZACHOWANIA W FIZYCE ZASADY ZACHOWANIA: Enegii Pęd Moent pęd Ładnk Liczby baionowej ZASADA ZACHOWANIA ENERGII W = E calk Paca siły zewnętznej Jeżeli W=0 to E calk =0 Ziana enegii całkowitej Ziana

Bardziej szczegółowo

IDENTYFIKACJA PARAMETRÓW SILNIKA INDUKCYJNEGO ZA POMOCĄ ALGORYTMÓW GENETYCZNYCH

IDENTYFIKACJA PARAMETRÓW SILNIKA INDUKCYJNEGO ZA POMOCĄ ALGORYTMÓW GENETYCZNYCH Prace aukowe Intytutu Mazyn, apędów i Pomiarów Elektrycznych r 54 Politechniki Wrocławkiej r 54 Studia i Materiały r 23 2003 Silnik indukcyjny, model matematyczny, chemat zatępczy, identyfikacja parametrów,

Bardziej szczegółowo

Silniki spalinowe Teoria

Silniki spalinowe Teoria Silniki palinowe eoia D inż. Stefan Kluj Zaada działania Założenia obiegu teoetycznego tała ilość czynnika palanie zatąpione dopowadzeniem ciepła pzy tałej objętości i pzy tałym ciśnieniu wydech zatąpiony

Bardziej szczegółowo

Nierelatywistyczne równania ruchu = zasady dynamiki Newtona

Nierelatywistyczne równania ruchu = zasady dynamiki Newtona DYNAMIKA: siły ównania uchu uch Nieelatywistyczne ównania uchu zasady dynaiki Newtona Pojęcia podstawowe dla punktu ateialnego Masa - iaa bezwładności Pęd iaa ilości uchu v v p v p v v v Siła wywołuje

Bardziej szczegółowo

Podstawowe konstrukcje tranzystorów bipolarnych

Podstawowe konstrukcje tranzystorów bipolarnych Tanzystoy Podstawowe konstukcje tanzystoów bipolanych Zjawiska fizyczne występujące w tanzystoach bipolanych, a w związku z tym właściwości elektyczne tych tanzystoów, zaleŝą od ich konstukcji i technologii

Bardziej szczegółowo

Wzmacniacze tranzystorowe prądu stałego

Wzmacniacze tranzystorowe prądu stałego Wzmacniacze tanzystoo pądu stałego Wocław 03 kład Dalingtona (układ supe-β) C kład stosowany gdy potzebne duże wzmocnienie pądo (np. do W). C C C B T C B B T C C + β ' B B C β + ( ) C B C β β β B B β '

Bardziej szczegółowo

MODEL SYSTEMU ZESPÓ POMPOWY PRZEWÓD ZE STEROWANYM UK ADEM NAP DOWYM NA POTRZEBY DIAGNOSTYCZNE

MODEL SYSTEMU ZESPÓ POMPOWY PRZEWÓD ZE STEROWANYM UK ADEM NAP DOWYM NA POTRZEBY DIAGNOSTYCZNE DIGNOSTYK 2(46)/28 BRTMN, KOZIOROWSK, Model yteu zepó popowy pzewód ze teowany ukade... 6 MODEL SYSTEMU ZESPÓ POMPOWY PRZEWÓD ZE STEROWNYM UKDEM NPDOWYM N POTRZEBY DIGNOSTYZNE. WSTP Jacek BRTMN, nna KOZIOROWSK

Bardziej szczegółowo

MASZYNA ASYNCHRONICZNA 1. Oblicz sprawność silnika dla warunków znamionowych przy zadanej mocy strat i mocy znamionowej. Pmech

MASZYNA ASYNCHRONICZNA 1. Oblicz sprawność silnika dla warunków znamionowych przy zadanej mocy strat i mocy znamionowej. Pmech MAYA AYCHOCA. Oblcz pawość lka dla wauków zaoowych pzy zadaej ocy tat ocy zaoowej. ech η η el ech ech. Jak a podtawe ocy zaoowej zaoowej pędkośc oblcza ę zaoowy oet lka? η 60 60 η 9,55 η 3. Wyzacz pawość

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 11 OPTYMALIZACJA WIELOKRYTERIALNA

WYKŁAD 11 OPTYMALIZACJA WIELOKRYTERIALNA WYKŁAD OPTYMALIZACJA WIELOKYTEIALNA Wstęp. W wielu pzypadkach pzy pojektowaniu konstukcji technicznych dla okeślenia ich jakości jest niezędne wpowadzenie więcej niż jednego kyteium oceny. F ) { ( ), (

Bardziej szczegółowo

Układ kaskadowy silnika indukcyjnego pierścieniowego na stałą moc

Układ kaskadowy silnika indukcyjnego pierścieniowego na stałą moc Ćwiczenie 14 Układ kakadowy ilnika indukcyjnego ieścieniowego na tałą moc 14.1. Pogam ćwiczenia 1. Poznanie tuktuy układu omiaowego, budowy i właściwości naędowych kakady zawoowo-mazynowej tyu P = cont.

Bardziej szczegółowo

STEROWANIE STRUMIENIEM Z MODULACJĄ WEKTOROWĄ

STEROWANIE STRUMIENIEM Z MODULACJĄ WEKTOROWĄ Paweł WÓJCIK STEROWANIE STRUMIENIEM Z MODULACJĄ WEKTOROWĄ STRESZCZENIE W tym artykule zotało przedtawione terowanie wektorowe bazujące na regulacji momentu poprzez modulację uchybu trumienia tojana. Opiana

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE 3 REZONANS W OBWODACH ELEKTRYCZNYCH

ĆWICZENIE 3 REZONANS W OBWODACH ELEKTRYCZNYCH ĆWZENE 3 EZONANS W OBWODAH EEKTYZNYH el ćwiczenia: spawdzenie podstawowych właściwości szeegowego i ównoległego obwodu ezonansowego pzy wymuszeniu napięciem sinusoidalnym, zbadanie wpływu paametów obwodu

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 1. W przypadku zbiornika zawierającego gaz, stan układu jako całości jest opisany przez: temperaturę, ciśnienie i objętość.

WYKŁAD 1. W przypadku zbiornika zawierającego gaz, stan układu jako całości jest opisany przez: temperaturę, ciśnienie i objętość. WYKŁAD 1 Pzedmiot badań temodynamiki. Jeśli chcemy opisać układ złożony z N cząstek, to możemy w amach mechaniki nieelatywistycznej dla każdej cząstki napisać ównanie uchu: 2 d i mi = Fi, z + Fi, j, i,

Bardziej szczegółowo

SPRĘŻYNA DO RUCHU HARMONICZNEGO V 6 74

SPRĘŻYNA DO RUCHU HARMONICZNEGO V 6 74 Pracownia Dydaktyki Fizyki i Atronoii, Uniwerytet Szczecińki SPRĘŻYNA DO RUCHU HARMONICZNEGO V 6 74 Sprężyna jet przeznaczona do badania ruchu drgającego protego (haronicznego) na lekcji fizyki w liceu

Bardziej szczegółowo

METEMATYCZNY MODEL OCENY

METEMATYCZNY MODEL OCENY I N S T Y T U T A N A L I Z R E I O N A L N Y C H w K i e l c a c h METEMATYCZNY MODEL OCENY EFEKTYNOŚCI NAUCZNIA NA SZCZEBLU IMNAZJALNYM I ODSTAOYM METODĄ STANDARYZACJI YNIKÓ OÓLNYCH Auto: D Bogdan Stępień

Bardziej szczegółowo

MOBILNE ROBOTY KOŁOWE WYKŁAD 04 DYNAMIKA Maggie dr inż. Tomasz Buratowski. Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki Katedra Robotyki i Mechatroniki

MOBILNE ROBOTY KOŁOWE WYKŁAD 04 DYNAMIKA Maggie dr inż. Tomasz Buratowski. Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki Katedra Robotyki i Mechatroniki MOBILNE ROBOY KOŁOWE WYKŁD DYNMIK Maggie d inż. oasz Buatowski Wydział Inżynieii Mechanicznej i Robotyki Kateda Robotyki i Mechatoniki Modeowanie dynaiki dwu-kołowego obota obinego W odeowaniu dynaiki

Bardziej szczegółowo

DIAGNOSTYKA UKŁADU PRZENIESIENIA MOMENTU TRAKCYJNEGO POCIĄGU SZYBKIEGO Z WYKORZYSTANIEM OBSERWATORÓW STANU

DIAGNOSTYKA UKŁADU PRZENIESIENIA MOMENTU TRAKCYJNEGO POCIĄGU SZYBKIEGO Z WYKORZYSTANIEM OBSERWATORÓW STANU DIAGNOSTYKA UKŁADU PRZENIESIENIA MOMENTU TRAKCYJNEGO POCIĄGU SZYBKIEGO Z WYKORZYSTANIEM OBSERWATORÓW STANU Jaoław Guzińki, Zbigniew Kzeminki, Akadiuz Lewicki, Politechnika Gdańka, Wydział Elektotechniki

Bardziej szczegółowo

Model klasyczny gospodarki otwartej

Model klasyczny gospodarki otwartej Model klasyczny gospodaki otwatej Do tej poy ozpatywaliśmy model sztucznie zakładający, iż gospodaka danego kaju jest gospodaką zamkniętą. A zatem bak było międzynaodowych pzepływów dób i kapitału. Jeżeli

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie profilu prędkości płynu w rurociągu o przekroju kołowym

Wyznaczanie profilu prędkości płynu w rurociągu o przekroju kołowym 1.Wpowadzenie Wyznaczanie pofilu pędkości płynu w uociągu o pzekoju kołowym Dla ustalonego, jednokieunkowego i uwastwionego pzepływu pzez uę o pzekoju kołowym ównanie Naviea-Stokesa upaszcza się do postaci

Bardziej szczegółowo

Podstawowe układy pracy tranzystora bipolarnego

Podstawowe układy pracy tranzystora bipolarnego L A B O A T O I U M U K Ł A D Ó W L I N I O W Y C H Podtawowe układy pracy tranzytora bipolarnego Ćwiczenie opracował Jacek Jakuz 4. Wtęp Ćwiczenie umożliwia pomiar i porównanie parametrów podtawowych

Bardziej szczegółowo

SYSTEMY BEZSTYKOWEGO ZASILANIA KOMPUTERÓW PRZENOŚNYCH

SYSTEMY BEZSTYKOWEGO ZASILANIA KOMPUTERÓW PRZENOŚNYCH Atu OADEW afał ŚKEW SYSTEY BESTYKOWEGO ASANA KOPUTEÓW PENOŚNYH STESENE W efeacie pzedtawiono chemat ideowy układu beztykowego zailania komputeów pzenośnych. Pzedtawiono typowe kontukce tanfomatoów dla

Bardziej szczegółowo

Graf skierowany. Graf zależności dla struktur drzewiastych rozgrywających parametrycznie

Graf skierowany. Graf zależności dla struktur drzewiastych rozgrywających parametrycznie Gaf skieowany Gaf skieowany definiuje się jako upoządkowaną paę zbioów. Piewszy z nich zawiea wiezchołki gafu, a dugi składa się z kawędzi gafu, czyli upoządkowanych pa wiezchołków. Ruch po gafie możliwy

Bardziej szczegółowo

ANALIZA WEKTOROWEGO UKŁADU NAPĘDOWEGO Z SILNIKIEM INDUKCYJNYM ODPORNEGO NA USZKODZENIA WYBRANYCH CZUJNIKÓW POMIAROWYCH

ANALIZA WEKTOROWEGO UKŁADU NAPĘDOWEGO Z SILNIKIEM INDUKCYJNYM ODPORNEGO NA USZKODZENIA WYBRANYCH CZUJNIKÓW POMIAROWYCH POZNAN UNIVE RSITY OF TE CHNOLOGY ACADE MI C JOURNALS No 77 Electrical Engineering 2014 Kail KLIMKOWSKI* Mateusz DYBKOWSKI* ANALIZA WEKTOROWEGO UKŁADU NAPĘDOWEGO Z SILNIKIEM INDUKCYJNYM ODPORNEGO NA USZKODZENIA

Bardziej szczegółowo

Predykcyjny algorytm sterowania przekształtnikiem zasilającym silnik synchroniczny z magnesami trwałymi

Predykcyjny algorytm sterowania przekształtnikiem zasilającym silnik synchroniczny z magnesami trwałymi Rafał GRODZKI Politechnika Białotocka, Katedra Energoelektroniki i Napędów Elektrycznych Predykcyjny algorytm terowania przekztałtnikiem zailającym ilnik ynchroniczny z magneami trwałymi Strezczenie. W

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie promienia krzywizny soczewki płasko-wypukłej metodą pierścieni Newtona

Wyznaczanie promienia krzywizny soczewki płasko-wypukłej metodą pierścieni Newtona Wyznaczanie poienia kzywizny soczewki płasko-wypukłej etodą pieścieni Newtona I. Cel ćwiczenia: zapoznanie ze zjawiskie intefeencji światła, poia poienia soczewki płasko-wypukłej. II. Pzyządy: lapa sodowa,

Bardziej szczegółowo

WZORY Z FIZYKI POZNANE W GIMNAZJUM

WZORY Z FIZYKI POZNANE W GIMNAZJUM WZORY Z IZYKI POZNANE W GIMNAZJM. CięŜa ciała. g g g g atość cięŝau ciała N, aa ciała kg, g tały ółczyik zay zyiezeie zieki, N g 0 0 kg g. Gętość ubtacji. getoc aa objetoc ρ V Jedotką gętości kładzie SI

Bardziej szczegółowo

Pole magnetyczne. 5.1 Oddziaływanie pola magnetycznego na ładunki. przewodniki z prądem. 5.1.1 Podstawowe zjawiska magnetyczne

Pole magnetyczne. 5.1 Oddziaływanie pola magnetycznego na ładunki. przewodniki z prądem. 5.1.1 Podstawowe zjawiska magnetyczne Rozdział 5 Pole magnetyczne 5.1 Oddziaływanie pola magnetycznego na ładunki i pzewodniki z pądem 5.1.1 Podstawowe zjawiska magnetyczne W obecnym ozdziale ozpatzymy niektóe zagadnienia magnetostatyki. Magnetostatyką

Bardziej szczegółowo

PRĘDKOŚCI KOSMICZNE OPRACOWANIE

PRĘDKOŚCI KOSMICZNE OPRACOWANIE PRĘDKOŚCI KOSMICZNE OPRACOWANIE I, II, III pędkość komiczna www.iwiedza.net Obecnie, żyjąc w XXI wieku, wydaje ię nomalne, że człowiek potafi polecieć w komo, opuścić Ziemię oaz wylądować na Kiężycu. Poza

Bardziej szczegółowo

Mikrosilniki synchroniczne

Mikrosilniki synchroniczne Mikoilniki ynchoniczne Specyfika eoii: R >0 z uwagi na ounkowo dużą waość ezyancji ojana nie wolno jej pomijać w analizie zjawik mikomazyny ynchonicznej. Zwykle wykozyywane ą óżne odzaje momeny ynchonicznego:

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE A2 INSTRUKCJA OBSŁUGI

ĆWICZENIE A2 INSTRUKCJA OBSŁUGI ĆWICZENIE A2 INSTRUKCJA OBSŁUGI 1. Oględziny zewnętrzne tanowika: dane ilnika (dla połączenia w gwiazdę): typ Sg90L6, nr fabr. CL805351, P n =1,1kW, n n =925obr/min, U n =230/400V, I n =5,1/2,9A, coϕ n

Bardziej szczegółowo

FIZYKA 2. Janusz Andrzejewski

FIZYKA 2. Janusz Andrzejewski FIZYKA 2 wykład 4 Janusz Andzejewski Pole magnetyczne Janusz Andzejewski 2 Pole gawitacyjne γ Pole elektyczne E Definicja wektoa B = γ E = Indukcja magnetyczna pola B: F B F G m 0 F E q 0 qv B = siła Loentza

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI, AUTOMATYKI, INFORMATYKI I ELEKTRONIKI KATEDRA MASZYN ELEKTRYCZNYCH

AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI, AUTOMATYKI, INFORMATYKI I ELEKTRONIKI KATEDRA MASZYN ELEKTRYCZNYCH AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI, AUTOMATYKI, INFORMATYKI I ELEKTRONIKI KATEDRA MASZYN ELEKTRYCZNYCH ROZPRAWA DOKTORSKA STANY DYNAMICZNE ELEKTROWNI WIATROWEJ Z

Bardziej szczegółowo

Wykład 15. Reinhard Kulessa 1

Wykład 15. Reinhard Kulessa 1 Wykład 5 9.8 Najpostsze obwody elektyczne A. Dzielnik napięcia. B. Mostek Wheatstone a C. Kompensacyjna metoda pomiau siły elektomotoycznej D. Posty układ C. Pąd elektyczny w cieczach. Dysocjacja elektolityczna.

Bardziej szczegółowo

DARIUSZ SOBCZYŃSKI 1, JACEK BARTMAN 2

DARIUSZ SOBCZYŃSKI 1, JACEK BARTMAN 2 Wydawnictwo UR 2016 ISSN 2080-9069 ISSN 2450-9221 online Edukacja Technika Infomatyka n 4/18/2016 www.eti.zeszow.pl DOI: 10.15584/eti.2016.4.53 DARIUSZ SOBCZYŃSKI 1, JACEK BARTMAN 2 Model symulacyjny pzeciwsobnego

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA GDAŃSKA

POLITECHNIKA GDAŃSKA POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI I AUTOMATYKI KATEDRA ENERGOELEKTRONIKI I MASZYN ELEKTRYCZNYCH LABORATORIUM MASZYNY ELEKTRYCZNE ĆWICZENIE (MI) MASZYNY INDUKCYJNE/ASYNCHRONICZNE TRÓJFAZOWE BADANIE

Bardziej szczegółowo

Analiza działania rozszerzonego obserwatora prędkości w szerokim zakresie zmian prędkości maszyny indukcyjnej

Analiza działania rozszerzonego obserwatora prędkości w szerokim zakresie zmian prędkości maszyny indukcyjnej Zbigniew RZEMIŃSI Daniel WACHOWIA Politechnika Gdańka Wdział Elektotechniki i Automatki ateda Automatki Napędu Elektcznego Analiza działania ozzezonego obewatoa pędkości w zeokim zakeie zmian pędkości

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 9 ZASTOSOWANIE ŻYROSKOPÓW W NAWIGACJI

Ćwiczenie 9 ZASTOSOWANIE ŻYROSKOPÓW W NAWIGACJI 9.1. Cel ćwiczenia Ćwiczenie 9 ZASTSWANIE ŻYRSKPÓW W NAWIGACJI Celem ćwiczenia jest pezentacja paktycznego wykozystania efektu żyoskopowego w lotniczych pzyządach nawigacyjnych. 9.2. Wpowadzenie Żyoskopy

Bardziej szczegółowo

Moment pędu w geometrii Schwarzshilda

Moment pędu w geometrii Schwarzshilda Moent pędu w geoetii Schwazshilda Zasada aksyalnego stazenia się : Doga po jakiej pousza się cząstka swobodna poiędzy dwoa zdazeniai w czasopzestzeni jest taka aby czas ziezony w układzie cząstki był aksyalny.

Bardziej szczegółowo

ZASTOSOWANIE ANALIZY WIDMOWEJ PRĄDU STOJANA DO MONITOROWANIA EKCENTRYCZNOŚCI SILNIKÓW INDUKCYJNYCH

ZASTOSOWANIE ANALIZY WIDMOWEJ PRĄDU STOJANA DO MONITOROWANIA EKCENTRYCZNOŚCI SILNIKÓW INDUKCYJNYCH Pace Naukowe Intytutu Mazyn, Napędów i Pomiaów Elektycznych N 6 Politechniki Wocławkiej N 6 Studia i Mateiały N 27 27 ilnik indukcyjny, pąd tojana, hamoniczne żłobkowe, ekcentyczność, uzkodzenia łożyk

Bardziej szczegółowo

Układ sterowania oraz model siłowni wiatrowej

Układ sterowania oraz model siłowni wiatrowej Układ teowania oaz model iłowni wiatowej mg inż. Gzegoz Bazyk Politechnika Szczecińka Słowa kluczowe: Siłownie wiatowe, układy teowania, model matematyczny Stezczenie: W efeacie odnieiono ię do zadań układów

Bardziej szczegółowo