Polecane podręczniki. Elektryczność i magnetyzm. Ładunek elektryczny. Pole elektryczne. Pojęcie pola elektrycznego. Właściwości ładunków elektrycznych

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Polecane podręczniki. Elektryczność i magnetyzm. Ładunek elektryczny. Pole elektryczne. Pojęcie pola elektrycznego. Właściwości ładunków elektrycznych"

Transkrypt

1 Plcan pdęcznk lktycznść lktycznść magntyzm. D. Hallday, R. Rsnck J. Walk Pdstawy zyk lktycznść magntyzm (tm ). Hwtt zyka wkół nas d Mnka Makcka-Rydzyk pkazy dśwadczń: Rafał Wjtynak. R. Kudzl Pdstawy lkttchnk 4. B. Jawsk, A. Dtłaf, L. Młkwska Kus fzyk lktycznść magntyzm (tm ) Ładunk lktyczny Pl lktyczn Pjęc pla lktyczng. Właścwśc ładunków lktycznych Budwa atmu. Cząstk lmntan twząc atm Oddzaływana pmędzy naładwanym cząstkam (Paw Culmba) NatęŜn pla lktyczng. Ln pla lktyczng. Pl lktyczn ładunku punktwg. Zasada suppzycj natęŝń. Cągł zkłady ładunków. Dpl lktyczny. Dplwy mmnt lktyczny Kwantyzacja ładunku Pl lktyczn wytwazan pzz dpl. Paw zachwana ładunku Dpl w plu lktycznym. lktstatyka Istnją dwa dzaj ładunków, umwn zwan ddatnm ujmnym Ładunk jdnmnn dpychają sę, a óŝnmnn pzycągają sę Czą Cząstk lmntan Atmy składają sę z lktnów jąda Rzma atmu 0-0 m. Rzma jąda m. Jąd twzą dwa typy cząstk lmntanych: ptny nutny. lktny są naładwan ujmn, ptny są naładwan ddatn, natmast nutny są bjętn lktyczn.

2 Budwa atmu Atmy są lktyczn bjętn. Lczba lktnów w atm jst ówna lczb ptnów, kśla ją lczba atmwa Z (lczba ta dtmnuj właścwśc chmczn substancj). Sumę ptnów nutnów kśla lczba maswa A Cząstk lmntan masa ładunk Nutn (n) : m n kg; 0 Ptn (p) : m p kg; A lczba ptnów lczba nutnów Z lczba ptnów lczba lktnów Lczba atmwa Z jdnznaczn znacza dany pwastk. Odmany tg samg pwastka chmczng óŝnąc sę lczbą nutnów w jądz atmu (jdnakw Z, óŝn A) nazywan są ztpam. 5 U Wdó ma tzy natualn ztpy: ptn H jdn ptn bak nutnów w jądz (twały) dut: H jdn ptn jdn nutn w jądz (twały) tyt: H jdn ptn dwa nutny w jądz (ntwały) lktn () : m kg; - 9 Ładunk C zwany jst ładunkm lmntanym. KaŜdy sptykany w pzydz ładunk jst całkwt kwtą wlktnśc cą ładunku lmntang. Okśln cząstka lmntana dtyczy tylk lktnu; Ptny nutny psadają badzj złŝną budwę - lmntam budującym t cząstk są kwak. Klasyfkacja cząstk Kwantyzacja ładunku Całkwty ładunk cała psadającg N p ptnów, N lktnów az N n nutnów t: PODSTAWOW CZĄSTKI N p - N 0N n (N p N ) N N n N p CZĄSTKI LMNTARN Rzpad bta Zatm jŝl: N p N t cał jst bjętn lktyczn, N p > N t cał jst naładwan ddatn, N p < N t cał jst naładwan ujmn. Pzwdnk zlaty Pzwdnk matał zbudwany z atmów, d któych łatw dywają sę lktny walncyjn (jdn lub węcj), któ z kl twzą wwnątz pzwdnka tzw. gaz lktnwy. lktny t n są zwązan z knktnym jnm ddatnm mgą sę swbdn puszać np. mdź, gln, Ŝlaz. Izlat lktyczny (dlktyk) substancja w któj paktyczn n ma ładunków swbdnych np. szkł, camka, guma. nnalktyzwan slk jdwab Zasada zachwana ładunku Wskutk lktyzwana ładunk mgą pzchdzć d jdnych cał d dugch, jdnak całkwta suma ładunków n zmna sę. pałczka szklana jdwab nalktyzwany ujmn slk Zasada zachwana ładunku W układz zlwanym lktyczn algbaczna suma ładunków lktycznych jst stała. 8 U 4 Th H pałczka szklana nalktyzwana ddatn

3 lktyzwan pzz wpływ Paw Culmba k a) dpychan b) dpychan 4πεε ε C /(N m ) pznkalnść lktyczna póŝn ε - względna pznkalnść dlktyczna c) pzycągan Sła lktstatyczng ddzaływana wzajmng dwóch punktwych ładunków lktycznych jst wpst ppcjnalna d lczynu tych ładunków dwtn ppcjnalna d kwadatu dlgłśc mędzy nm Wktwy zaps pawa Culmba Zasada suppzycj sł > 0 k ˆ ws ˆ ˆ W układz n cząstk naładwanych wypadkwa sła dzałająca na ładunk j jst wktwą sumą sł ddzaływana z kaŝdym z pzstałych (n -) ładunków tg układu. j j ( Składan sł î k î ( cs Θ)î ( sn Θ) ĵ k cs Θ î k sn Θ ĵ Wyznacz słę dzałającą na ładunk y y Θ Θ cs )î ( sn ) ĵ k Θ > 0 < 0 cs Θ î sn Θ ĵ Pównan sł ddzaływana lktstatyczng gawtacyjng C ODDZIAŁYWANI LKTROSTATYCZN Sła, jaką ddzałują na sb dwa ładunk punktw, znajdując sę w pwtzu (ε), ddaln d sb mt, bydwa naładwan ładunkm C: 4πε 9 N m 9 0 C C C N m m ODDZIAŁYWANI GRAWITACYJN Sła, jaką ddzałują na sb dwa cała mas kg, ddaln d sb m: mm g G 6,67 0 N

4 NatęŜ ęŝn pla lktyczng Pl lktyczn ładunku punktwg Tstwa cząstka w punkc P Pl lktyczn w punkc P Naładwany bkt RzwaŜmy dwlny punkt P w pblŝu naładwang bktu.. Umśćmy ddatn ładunk w punkc P. Zmzmy słę dzałającą na tstwy ładunk. NatęŜn pla lktyczng w punkc P dfnujmy jak: UWAGA! Ładunk mus być na tyl mały, aby n zabuzyć zkładu ładunku naładwang bktu. naładwana cząstka wytwaza pl lktyczn Pl lktyczn ddzałuj na cząstkę naładwaną, któa sę w tym plu znajdz Dla ładunku punktwg ˆ 4πεε P k ˆ Zasada suppzycj natęŝ ęŝń NatęŜn pla lktyczng układu ładunków punktwych ówna sę sum wktwj natęŝń wytwznych pzz kaŝdy z ładunków k Dla ładunków punktwych Zadan: Wyznacz natęŝ ęŝn pla lktyczng wytwazang pzz układ tzch ładunków w punktwych umszcznych w naŝach ach pstkąta ta w punkc ówndlg wndlgłym d kaŝdg z tych ładunków. ˆ >0 - <0 <0 Ln pla lktyczng Kzyw, d któych styczn w kaŝdym punkc pkywają sę z kunkm wkta natęŝna pla (ch kunk jst zgdny z kunkm natęŝna pla) Lczba ln na jdnstkę pwzchn mzna w płaszczyźn pstpadłj d ln jst ppcjnalna d watśc wkta natęŝna pla lktyczng l - p l Dpl lktyczny Dplm lktycznym nazywamy układ dwóch ładunków lktycznych, ównych pd względm watśc bzwzględnj, lcz pzcwng znaku, któych dlgłść wzajmna l jst mała w stsunku d ch dlgłśc d zpatywanych punktów pla lktyczng. Ilczyn ładunku ddatng dpla amna dpla t dplwy mmnt lktyczny / - / p l NatęŜ ęŝn pla lktyczng na s dpla l - k ˆ _ k ˆ _ l l l l ˆ A k l p >> l k _ kl - A A kp ( l / 4) ( l / 4)

5 NatęŜ ęŝn pla lktyczng na symtalnj dpla ( B) ) l - B - p ( l / 4) B cs ˆl cs k >> l k ( l / 4) l / ( l / 4) l ( l / 4) p k / / / p Ln pla dpla lktyczng Rzkład lnwy ładunku : ładunk złŝny wzdłuŝ ln gęstść lnwa ładunku gęstść pwzchnwa ładunku Cągł zkłady ładunków λ lm l 0 l Rzkład pwzchnwy ładunku: ładunk złŝny na pwzchn cała σ lm S 0 S Rzkład pzstznny ładunku : ładunk złŝny w pwnj bjętśc gęstść bjętścwa ładunku ρ lm V 0 V NatęŜ ęŝn pla lktyczng na s naładwang adwang pścna (gęst stść lnwa ładunku λ/ /l) >0 cs y y y a ( a ) y k λ P λ l πa 0 (a ) πaλ cs k a k π l k 0 (a ) (a ) k (a ) Pl lktyczn wytwazan pzz cągły y zkład ładunków ρ V C m Ładunk w plu lktycznym V ˆ P ρ( ) V 4πε 4πε ) ( ) V ρ ˆ

6 Dpl w plu lktycznym Dpl umszczny w jdndnym plu lktycznym dznaj dzałana ana mmntu m sł τ l l - - l p τ - τ l - ( ) Mmnt sł τ p. Kunk: pstpadły d płaszczyzny zawającj wkty p. Zwt kśla guła śuby pawskętnj τ p τ p τ p. Watść: τ p sn Kdy mmnt sł jst ówny zu? Dpl w plu lktycznym p τ 0 Zwt dplwg mmntu lktyczng względm pla lktyczng zgdny pzcwny nga ptncjalna dpla lktyczng p p p p p p cs p 0 p nga mnmalna 80 p p nga maksymalna

Budowa atomu. Ładunki elektryczne. Kwantyzacja ładunku. Zasada zachowania ładunku

Budowa atomu. Ładunki elektryczne. Kwantyzacja ładunku. Zasada zachowania ładunku ektstatka Cząstk eementane Istneją dwa dzaje ładunków, umwne zwane ddatnm ujemnm Atm składają sę z eektnów jąda Ładunk jednmenne dpchają sę, a óŝnmenne pzcągają sę zma atmu 0-0 m. zma jąda 5 0-5 m. Jąd

Bardziej szczegółowo

Diamagnetyzm. Paramagnetyzm. Paramagnetyzm. Magnetyczne własności materii. Ferromagnetyki. Dipolowy moment magnetyczny atomu B 0 = 0.

Diamagnetyzm. Paramagnetyzm. Paramagnetyzm. Magnetyczne własności materii. Ferromagnetyki. Dipolowy moment magnetyczny atomu B 0 = 0. aganna nt sły załający na akę z pą ) Wkt nukcj agntycznj. Ln pla agntyczng. ) Pą lktyczny jak źół pla agntyczng. ) ła Lntza. Ruch cząstk w plu agntyczny. 4) asaa załana spkttu aswg. 5) Efkt Halla. Wyznaczn

Bardziej szczegółowo

cz. 1. dr inż. Zbigniew Szklarski

cz. 1. dr inż. Zbigniew Szklarski Wykład 1: lektrstatyka cz. 1. dr inż. Zbigniew Szklarski szkla@agh.edu.pl http://layer.uci.agh.edu.pl/z.szklarski/ Kwantyzacja ładunku Każdy elektrn ma masę m e ładunek -e i Każdy prtn ma masę m p ładunek

Bardziej szczegółowo

v r B F 1 Moment siły działający na ramkę z prądem r r r r r r r Zasada działania silnika Wytwarzanie pola magnetycznego

v r B F 1 Moment siły działający na ramkę z prądem r r r r r r r Zasada działania silnika Wytwarzanie pola magnetycznego Oddzaływan pla magntyczng na pzwdnk z pądm ła lktdynamczna l Watść sły, jaką pl magntyczn dzała na puszający sę lktn 0 d dsn 90 d Pl magntyczn dzała na wszystk puszając sę cząstk twząc pąd lktyczny d l

Bardziej szczegółowo

POLE MAGNETYCZNE: PRAWO GAUSSA, B-S TRANSFORMACJE RELATYWIST. POLA E-M STACJONARNE RÓWNANIA MAXWELLA

POLE MAGNETYCZNE: PRAWO GAUSSA, B-S TRANSFORMACJE RELATYWIST. POLA E-M STACJONARNE RÓWNANIA MAXWELLA POLE MAGNETYCZNE: PRAWO GAUSSA, -S TRANSFORMACJE RELATYWIST. POLA E-M STACJONARNE RÓWNANIA MAXWELLA Wpwadzenie Ple magnetyczne, jedna z pstaci pla elmg: wytwazane pzez zmiany pla elektyczneg w czasie,

Bardziej szczegółowo

W-25 (Jaroszewicz) 37 slajdów Na podstawie prezentacji prof. J. Rutkowskiego. Budowa atomu wodoru

W-25 (Jaroszewicz) 37 slajdów Na podstawie prezentacji prof. J. Rutkowskiego. Budowa atomu wodoru San Dig, USA, August 003 W-5 (Jaszwicz) 37 slajdów Na pdstawi pzntacji pf. J. Rutkwskig Budwa atmu wdu Mdl Bha widm atmu wdu Mdl kwantwy bitalny mmnt pędu Liczby kwantw Obital Mmnty pędu a mmnty magntyczn

Bardziej szczegółowo

Energia potencjalna jest energią zgromadzoną w układzie. Energia potencjalna może być zmieniona w inną formę energii (na przykład energię kinetyczną)

Energia potencjalna jest energią zgromadzoną w układzie. Energia potencjalna może być zmieniona w inną formę energii (na przykład energię kinetyczną) 1 Enega potencjalna jest enegą zgomadzoną w układze. Enega potencjalna może być zmenona w nną omę eneg (na pzykład enegę knetyczną) może być wykozystana do wykonana pacy. Sumę eneg potencjalnej knetycznej

Bardziej szczegółowo

W Wymiana ciepła. Opór r cieplny Przewodzenie ciepła Konwekcja Promieniowanie Ekranowanie ciepła. Termodynamika techniczna

W Wymiana ciepła. Opór r cieplny Przewodzenie ciepła Konwekcja Promieniowanie Ekranowanie ciepła. Termodynamika techniczna W0 56 Opó ciplny Pzwodzni cipła Konwkcja Pominiowani Ekanowani cipła w0 Waunkim pzpływu cipła a między dwoma ośodkami o jst óŝnica tmpatu Cipło o pzpływa z ośodka o o tmpatuz wyŝszj do ośodka o o tmpatuz

Bardziej szczegółowo

przegrody (W ) Łukasz Nowak, Instytut Budownictwa, Politechnika Wrocławska, e-mail:lukasz.nowak@pwr.wroc.pl 1

przegrody (W ) Łukasz Nowak, Instytut Budownictwa, Politechnika Wrocławska, e-mail:lukasz.nowak@pwr.wroc.pl 1 1.4. Srawdzn moŝlwośc kondnsacj ary wodnj wwnątrz ścany zwnętrznj dla orawngo oraz dla odwrócongo układu warstw. Oblczn zawlgocna wysychana wlgoc. Srawdzn wykonujmy na odstaw skrytu Matrały do ćwczń z

Bardziej szczegółowo

Rezonansowe tworzenie molekuł mionowych helu i wodoru oraz ich rotacyjna deekscytacja

Rezonansowe tworzenie molekuł mionowych helu i wodoru oraz ich rotacyjna deekscytacja zonanow twozn molkuł monowych hlu wodou oaz ch otacyjna dkcytacja Wlhlm Czaplńk Katda Zatoowań Fzyk ądowj w wpółpacy z N.Popovm W.Kamńkm Itnj 6 odzajów molkuł monowych hlu wodou: 4 H µ p Hµ d Hµ t 4 H

Bardziej szczegółowo

Cztery fundamentalne oddziaływania

Cztery fundamentalne oddziaływania Cztey fundamentalne ddziaływania:. Gawitacyjne. lektmagnetyczne 3. Słabe 4. Silne jądwe lektmagnetyzm lektycznść, Q Magnetyzm B, Q M Równania Maxwella Wykład - Fizyka II 00/ LKTROSTATYKA Wykład - Fizyka

Bardziej szczegółowo

Prawo Gaussa. Potencjał elektryczny.

Prawo Gaussa. Potencjał elektryczny. Pawo Gaussa. Potencjał elektyczny. Wykład 3 Wocław Univesity of Technology 7-3- Inne spojzenie na pawo Coulomba Pawo Gaussa, moŝna uŝyć do uwzględnienia szczególnej symetii w ozwaŝanym zagadnieniu. Dla

Bardziej szczegółowo

Atom (cząsteczka niepolarna) w polu elektrycznym

Atom (cząsteczka niepolarna) w polu elektrycznym Dieektyki Dieektyki substancje, w któych nie występują swobodne nośniki ładunku eektycznego (izoatoy). Może być w nich wytwozone i utzymane bez stat enegii poe eektyczne. dieektyk Faaday Wpowadzenie do

Bardziej szczegółowo

Odp.: F e /F g = 1 2,

Odp.: F e /F g = 1 2, Segment B.IX Pole elektrostatyczne Przygotował: mgr Adam Urbanowicz Zad. 1 W atomie wodoru odległość między elektronem i protonem wynosi około r = 5,3 10 11 m. Obliczyć siłę przyciągania elektrostatycznego

Bardziej szczegółowo

Modulacja wiązki laserowej za pomocą komórki Pockelsa

Modulacja wiązki laserowej za pomocą komórki Pockelsa Ćwczn 5 Mdulacja wązk laswj za pmcą kmók Pcklsa 1 Wstęp Mdulacją śwatła nazywamy zmany w czas paamtów fal śwtlnj. Mdulatm jst uządzn, któ t zmany wymusza. Płaską falę mnchmatyczną zchdzącą sę w śdku współczynnku

Bardziej szczegółowo

Wykład 15 Elektrostatyka

Wykład 15 Elektrostatyka Wykład 5 Elektostatyka Obecne wadome są cztey fundamentalne oddzaływana: slne, elektomagnetyczne, słabe gawtacyjne. Slne słabe oddzaływana odgywają decydującą ole w budowe jąde atomowych cząstek elementanych.

Bardziej szczegółowo

POLE MAGNETYCZNE W PRÓŻNI - CD. Zjawisko indukcji elektromagnetycznej polega na powstawaniu prądu elektrycznego w

POLE MAGNETYCZNE W PRÓŻNI - CD. Zjawisko indukcji elektromagnetycznej polega na powstawaniu prądu elektrycznego w POL AGNTYCZN W PRÓŻNI - CD Indukcja elektomagnetyczna Zjawsko ndukcj elektomagnetycznej polega na powstawanu pądu elektycznego w zamknętym obwodze wskutek zmany stumena wektoa ndukcj magnetycznej. Np.

Bardziej szczegółowo

Podstawy Procesów i Konstrukcji Inżynierskich. Ruch obrotowy INZYNIERIAMATERIALOWAPL. Kierunek Wyróżniony przez PKA

Podstawy Procesów i Konstrukcji Inżynierskich. Ruch obrotowy INZYNIERIAMATERIALOWAPL. Kierunek Wyróżniony przez PKA Podstawy Pocesów Konstukcj Inżyneskch Ruch obotowy Keunek Wyóżnony pzez PKA 1 Ruch jednostajny po okęgu Ruch cząstk nazywamy uchem jednostajnym po okęgu jeśl pousza sę ona po okęgu lub kołowym łuku z pędkoścą

Bardziej szczegółowo

E r. Cztery fundamentalne oddziaływania: 1. Grawitacyjne 2. Elektromagnetyczne 3. Słabe jądrowe 4. Silne Elektromagnetyzm , Q.

E r. Cztery fundamentalne oddziaływania: 1. Grawitacyjne 2. Elektromagnetyczne 3. Słabe jądrowe 4. Silne Elektromagnetyzm , Q. Cztey fundamentalne ddziaływania: 1. Gawitacyjne. Elektmagnetyczne 3. Słabe jądwe 4. Silne Elektmagnetyzm Elektycznść E, Q Magnetyzm B, Q M Równania Maxwella Wykład 6 015/16 1 ELEKTROSTATYKA Wykład 6 015/16

Bardziej szczegółowo

Pole elektryczne w próżni

Pole elektryczne w próżni Kuala Lumul, Malesia, ebuay 04 W- (Jaszewicz według Rutwskieg) 9 slajdów Ple elektyczne w óżni LKTROSTTYK zagadnienia związane z ddziaływaniem ładunków elektycznych w sczynku 3/9 L.R. Jaszewicz Pdstawwe

Bardziej szczegółowo

Wykład 2: Atom wodoru

Wykład 2: Atom wodoru Wykład : Ato wodou Równani Schödinga Kwantowani ngii Wida atoow wodou Kwantowani ontu pędu Liczby kwantow Część adialna i kątowa funkcji falowj Radialny ozkład gęstości pawdopodobiństwa Kontuy obitali

Bardziej szczegółowo

ZASADA ZACHOWANIA MOMENTU PĘDU: PODSTAWY DYNAMIKI BRYŁY SZTYWNEJ

ZASADA ZACHOWANIA MOMENTU PĘDU: PODSTAWY DYNAMIKI BRYŁY SZTYWNEJ ZASADA ZACHOWANIA MOMENTU PĘDU: PODSTAWY DYNAMIKI BYŁY SZTYWNEJ 1. Welkośc w uchu obotowym. Moment pędu moment sły 3. Zasada zachowana momentu pędu 4. uch obotowy były sztywnej względem ustalonej os -II

Bardziej szczegółowo

Granica i ciągłość funkcji. 1 Granica funkcji rzeczywistej jednej zmiennej rzeczywistej

Granica i ciągłość funkcji. 1 Granica funkcji rzeczywistej jednej zmiennej rzeczywistej Wydział Matematyki Stosowanej Zestaw zadań nr 3 Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie WEiP, energetyka, I rok Elżbieta Adamus 3 listopada 06r. Granica i ciągłość funkcji Granica funkcji rzeczywistej jednej

Bardziej szczegółowo

Rezonanse w deekscytacji molekuł mionowych i rozpraszanie elastyczne atomów mionowych helu. Wilhelm Czapliński Katedra Zastosowań Fizyki Jądrowej

Rezonanse w deekscytacji molekuł mionowych i rozpraszanie elastyczne atomów mionowych helu. Wilhelm Czapliński Katedra Zastosowań Fizyki Jądrowej ezonanse w deekscytacj moekuł monowych ozpaszane eastyczne atomów monowych heu Whem Czapńsk Kateda Zastosowań Fzyk Jądowej . ezonanse w deekscytacj moekuł monowych µ He ++ h ++ Heµ h J ν h p d t otacyjna

Bardziej szczegółowo

ELEKTROSTATYKA. Ładunek elektryczny. Siła oddziaływania między elektronem a protonem znajdującymi się w odległości równej promieniowi atomu wodoru: 2

ELEKTROSTATYKA. Ładunek elektryczny. Siła oddziaływania między elektronem a protonem znajdującymi się w odległości równej promieniowi atomu wodoru: 2 LKTROSTATYKA Oddziaływania elektmagnetyczne: zjawiska elektyczne, pmieniwanie elektmagnetyczne i ptyka, pwiązane z mechaniką kwantwą. Ładunek elektyczny Siła ddziaływania między elektnem a ptnem znajdującymi

Bardziej szczegółowo

II.3 Rozszczepienie subtelne. Poprawka relatywistyczna Sommerfelda

II.3 Rozszczepienie subtelne. Poprawka relatywistyczna Sommerfelda . akad. 004/005 II.3 Rozszczepienie subtelne. Popawka elatywistyczna Sommefelda Jan Kólikowski Fizyka IVBC . akad. 004/005 II.3. Mechanizmy fizyczne odpowiedzialne za ozszczepienie subtelne Istnieją dwie

Bardziej szczegółowo

Lista A) Proszę pokazać, że przy padaniu prostopadłym na granicę ośrodka próżnia(dielektryk)-metal,

Lista A) Proszę pokazać, że przy padaniu prostopadłym na granicę ośrodka próżnia(dielektryk)-metal, Lista 1. A) Poszę okazać ż zy adaniu ostoadłym na ganicę ośodka óżnia(dilktyk)-mtal n11 n N 1 wsółczynnik odbicia fali lktomagntycznj (FEM) R. Ws-ka: Andix A książki N 1 n `1 n M. Foxa Otical otis of Solids

Bardziej szczegółowo

Przykłady procesów nieodwracalnych: wyrównywanie się temperatur, gęstości i różnicy potencjałów.

Przykłady procesów nieodwracalnych: wyrównywanie się temperatur, gęstości i różnicy potencjałów. modynamika pocsów niodwacalnych modynamika klasyczna - tmostatyka - opis pocsów odwacalnych Ni można na podstawi otzymać wniosków dotyczących pzbigu w czasi pocsów niodwacalnych Pzykłady pocsów niodwacalnych:

Bardziej szczegółowo

Pole magnetyczne. Za wytworzenie pola magnetycznego odpowiedzialny jest ładunek elektryczny w ruchu

Pole magnetyczne. Za wytworzenie pola magnetycznego odpowiedzialny jest ładunek elektryczny w ruchu Pole magnetyczne Za wytworzene pola magnetycznego odpowedzalny jest ładunek elektryczny w ruchu Źródła pola magnetycznego Źródła pola magnetycznego I Sła Lorentza - wektor ndukcj magnetycznej Sła elektryczna

Bardziej szczegółowo

PRĄD ELEKTRYCZNY I SIŁA MAGNETYCZNA

PRĄD ELEKTRYCZNY I SIŁA MAGNETYCZNA PĄD LKTYCZNY SŁA MAGNTYCZNA Na ładunek, opócz siły elektostatycznej, działa ównież siła magnetyczna popocjonalna do pędkości ładunku v. Pzekonamy się, że siła działająca na magnes to siła działająca na

Bardziej szczegółowo

Podsumowanie W2: V V c + V nc. Przybliżenie Pola Centralnego: H = H free +V = H 0 +V nc

Podsumowanie W2: V V c + V nc. Przybliżenie Pola Centralnego: H = H free +V = H 0 +V nc Podsumowan W: Pzyblżn Pola Cntalngo: H H f +V H 0 +V nc V K Z + K > j V V c + V nc j H 0 h E E nl pozomy ng. Σ E nl (+ popawk) koljność zapłnana powłok lktonowych mpyczna guła Madlunga: nga gdy n+l Wojcch

Bardziej szczegółowo

ELEKTRYCZNOŚĆ i MAGNETYZM

ELEKTRYCZNOŚĆ i MAGNETYZM ELEKTRYCZNOŚĆ i MAGNETYZM ELEKTROTATYKA zagadnienia związane z ddziaływaniem ładunków elektycznych w spczynku Pdstawwe pjęcia elektstatyki siły elektstatyczne wywłane są ładunkiem elektycznym ładunek elementany

Bardziej szczegółowo

Politechnika Wrocławska Instytut Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych. Materiał ilustracyjny do przedmiotu. (Cz. 2)

Politechnika Wrocławska Instytut Maszyn, Napędów i Pomiarów Elektrycznych. Materiał ilustracyjny do przedmiotu. (Cz. 2) Poltchnka Wrocławska nstytut Maszyn, Napędów Pomarów Elktrycznych Matrał lustracyjny do przdmotu EEKTOTEHNKA (z. ) Prowadzący: Dr nż. Potr Zlńsk (-9, A0 p.408, tl. 30-3 9) Wrocław 004/5 PĄD ZMENNY Klasyfkacja

Bardziej szczegółowo

Siła jest przyczyną przyspieszenia. Siła jest wektorem. Siła wypadkowa jest sumą wektorową działających sił.

Siła jest przyczyną przyspieszenia. Siła jest wektorem. Siła wypadkowa jest sumą wektorową działających sił. 1 Sła jest przyczyną przyspeszena. Sła jest wektorem. Sła wypadkowa jest sumą wektorową dzałających sł. Sr Isaac Newton (164-177) Jeśl na cało ne dzała żadna sła lub sły dzałające równoważą sę, to cało

Bardziej szczegółowo

Równanie Schrödingera

Równanie Schrödingera Równanie Schrödingera Maciej J. Mrowiński 29 lutego 2012 Zadanie RS1 Funkcja falowa opisująca stan pewnej cząstki w chwili t = 0 ma następującą postać: A(a Ψ(x,0) = 2 x 2 ) gdy x [ a,a] 0 gdy x / [ a,a]

Bardziej szczegółowo

Fizyka cząstek elementarnych

Fizyka cząstek elementarnych ykład V Fizyka cząstk lmntanych Klasyfikacja cząstk lmntanych szystki znan cząstki lmntan są fmionami lub bozonami. Fmiony mają wwnętzy momnt ędu, czyli sin, ołówkowy, tj. wynoszący 3 5 h,,,, gdzi jst

Bardziej szczegółowo

ATOM WODORU. dośw. Ernsta Rutherforda (~1910) Nobel 1908 (Chemia) detektor cząstek α. źródło cząstek α (jądra He) θ

ATOM WODORU. dośw. Ernsta Rutherforda (~1910) Nobel 1908 (Chemia) detektor cząstek α. źródło cząstek α (jądra He) θ ATOM WODORU dśw. Ensta Ruthfda (~9) 87-937 Nbl 98 (Chmia) źódł cząstk α (jąda H) θ Flia mtal. dtkt cząstk α zpszni: cząstka naładwana dpychając ddziaływani kulmbwski siln wstczn zpsz. siln ddz. siln pla

Bardziej szczegółowo

elektrostatyka ver

elektrostatyka ver elektostatka ve-8.6.7 ładunek ładunek elementan asada achowana ładunku sła (centalna, achowawca) e.6 9 C stała absolutna pawo Coulomba: F ~ dwa ładunk punktowe w póżn: F 4πε ε 8.8585 e F m ε stała ł elektcna

Bardziej szczegółowo

KOMPUTEROWE SYMULACJE CIECZY

KOMPUTEROWE SYMULACJE CIECZY KOMPUTEROWE SYMULACJE CIECZY Najwcześnejsze eksperymenty (ruchy Browna) Współczesne metody (rozpraszane neutronów) Teoretyczne modele ceczy Struktura ceczy dynamka cząsteczek Symulacje komputerowe 1 Ponad

Bardziej szczegółowo

Identyfikacja cząstek

Identyfikacja cząstek Określenie masy i ładunku cząstek Pomiar prędkości przy znanym pędzie e/ µ/ π/ K/ p czas przelotu (TOF) straty na jonizację de/dx Promieniowanie Czerenkowa (C) Promieniowanie przejścia (TR) Różnice w charakterze

Bardziej szczegółowo

Granica i ciągłość funkcji. 1 Granica funkcji rzeczywistej jednej zmiennej rzeczywsitej

Granica i ciągłość funkcji. 1 Granica funkcji rzeczywistej jednej zmiennej rzeczywsitej Wydział Matematyki Stosowanej Zestaw zadań nr 3 Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie WEiP, energetyka, I rok Elżbieta Adamus listopada 07r. Granica i ciągłość funkcji Granica funkcji rzeczywistej jednej

Bardziej szczegółowo

RUCH OBROTOWY Można opisać ruch obrotowy ze stałym przyspieszeniem ε poprzez analogię do ruchu postępowego jednostajnie zmiennego.

RUCH OBROTOWY Można opisać ruch obrotowy ze stałym przyspieszeniem ε poprzez analogię do ruchu postępowego jednostajnie zmiennego. RUCH OBROTOWY Można opsać ruch obrotowy ze stałym przyspeszenem ε poprzez analogę do ruchu postępowego jednostajne zmennego. Ruch postępowy a const. v v at s s v t at Ruch obrotowy const. t t t Dla ruchu

Bardziej szczegółowo

Ś ź ć ź ć Ź ć ź ć Ą ć ć ć Ą ć ź ć ź ć Ś ć ć ć ć Ą Ą ć ć ć ć ć ć Ś ć Ź ć ć Ą ć ó ń ć ć ó ć ó ń ć ć ć ó ó ń ć ó Śń ó ó ć ó ó ó ó ć ó ń ó ó ó ó Ą ć ź ó ó ó ń ó ó ń ó ó ó ź ó ó ó ó Ść ć Ą ź ć ć ć ć Ś Ą ć ć

Bardziej szczegółowo

1 x + 1 dxdy, gdzie obszar D jest ograniczo-

1 x + 1 dxdy, gdzie obszar D jest ograniczo- Biotechnologia, Chemia, Chemia Budowlana - Wydział Chemiczny - 1 Zad.1 Całkę podwójną przez: a) y =, y =, = 1; b) y =, y =, y = 1; c) y =, y = 1, y = 5; d) y = ln, y = + 1, y = 1; e) y = ln, = e, y = 1;

Bardziej szczegółowo

10 K A TEDRA FIZYKI STOSOWANEJ P R A C O W N I A F I Z Y K I

10 K A TEDRA FIZYKI STOSOWANEJ P R A C O W N I A F I Z Y K I 10 K A TEDRA FZYK STOSOWANEJ P R A C O W N A F Z Y K Ćw. 10. Wyznaczane mmentu bezwładnśc był neegulanych Wpwadzene Pzez byłę sztywną zumemy cał, któe pd wpływem dzałana sł ne zmena sweg kształtu, tzn.

Bardziej szczegółowo

Guma Guma. Szkło Guma

Guma Guma. Szkło Guma 1 Ładunek elektyczny jest cechą mateii. Istnieją dwa odzaje ładunków, nazywane dodatnimi i ujemnymi. Ładunki jednoimienne się odpychają, podczas gdy ładunki óżnoimeinne się pzyciągają Guma Guma Szkło Guma

Bardziej szczegółowo

Zbigniew Osiak ELEKTRYCZNOŚĆ

Zbigniew Osiak ELEKTRYCZNOŚĆ Zbgnew Osak LKTRYCZNOŚĆ Zbgnew Osak LKTRYCZ OŚĆ STŁ POL LKTRYCZ PRÓŻ I KO D STOR PŁSKI DILKTRYKI PRĄD LKTRYCZ Y STŁY MTLCH OODY PRĄDU STŁGO Mad, mjej cóce pśwęcam Cpght b Zbgnew Osak selke pawa asteżne.

Bardziej szczegółowo

Blok 6: Pęd. Zasada zachowania pędu. Praca. Moc.

Blok 6: Pęd. Zasada zachowania pędu. Praca. Moc. Blk 6: Pęd. Zasada zachwana pędu. Praca. Mc. ZESTAW ZADAŃ NA ZAJĘCIA Uwaga: w pnższych zadanach przyjmj, że wartść przyspeszena zemskeg jest równa g 10 m / s. PĘD I ZASADA ZACHOWANIA PĘDU 1. Płka mase

Bardziej szczegółowo

( ) ( ) 2. Zadanie 1. są niezależnymi zmiennymi losowymi o. oraz. rozkładach normalnych, przy czym EX. i σ są nieznane. 1 Niech X

( ) ( ) 2. Zadanie 1. są niezależnymi zmiennymi losowymi o. oraz. rozkładach normalnych, przy czym EX. i σ są nieznane. 1 Niech X Prawdopodobeństwo statystyka.. r. Zadane. Zakładamy, że,,,,, 5 są nezależnym zmennym losowym o rozkładach normalnych, przy czym E = μ Var = σ dla =,,, oraz E = μ Var = 3σ dla =,, 5. Parametry μ, μ σ są

Bardziej szczegółowo

Procent prosty Gdy znamy kapitał początkowy i stopę procentową

Procent prosty Gdy znamy kapitał początkowy i stopę procentową cet psty Gdy zay aptał pczątwy stpę pcetwą F = + I aptał ńcwy, pczątwy, dset I = I = stpa pcetwa (w stsuu czy) F = ( + ) aledaze dsetwe 360/360, 365/365, 360/365, 365/360 es wyaży w latach (dla óżych esów

Bardziej szczegółowo

Elektrostatyka. + (proton) - (elektron)

Elektrostatyka. + (proton) - (elektron) lektostatyka Za oddziaływania elektyczne ( i magnetyczne ) odpowiedzialny jest: ładunek elektyczny Ładunek jest skwantowany Ładunek elementany e.6-9 C (D. Millikan). Wszystkie ładunki są wielokotnością

Bardziej szczegółowo

[ ] D r ( ) ( ) ( ) POLE ELEKTRYCZNE

[ ] D r ( ) ( ) ( ) POLE ELEKTRYCZNE LKTYCZNOŚĆ Pole elektcne Lne sł pola elektcnego Pawo Gaussa Dpol elektcn Pole elektcne w delektkach Pawo Gaussa w delektkach Polaacja elektcna Potencjał pola elektcnego Bewowość pola elektcnego óŝnckowa

Bardziej szczegółowo

Podstawowe własności jąder atomowych

Podstawowe własności jąder atomowych Podstawowe własności jąder atomowych 1. Ilość protonów i neutronów Z, N 2. Masa jądra M j = M p + M n - B 2 2 Q ( M c ) ( M c ) 3. Energia rozpadu p 0 k 0 Rozpad zachodzi jeżeli Q > 0, ta nadwyżka energii

Bardziej szczegółowo

Pole magnetyczne. 5.1 Oddziaływanie pola magnetycznego na ładunki. przewodniki z prądem. 5.1.1 Podstawowe zjawiska magnetyczne

Pole magnetyczne. 5.1 Oddziaływanie pola magnetycznego na ładunki. przewodniki z prądem. 5.1.1 Podstawowe zjawiska magnetyczne Rozdział 5 Pole magnetyczne 5.1 Oddziaływanie pola magnetycznego na ładunki i pzewodniki z pądem 5.1.1 Podstawowe zjawiska magnetyczne W obecnym ozdziale ozpatzymy niektóe zagadnienia magnetostatyki. Magnetostatyką

Bardziej szczegółowo

Mechanika kwantowa. Jak opisać atom wodoru? Jak opisać inne cząsteczki?

Mechanika kwantowa. Jak opisać atom wodoru? Jak opisać inne cząsteczki? Mechanika kwantowa Jak opisać atom wodoru? Jak opisać inne cząsteczki? Mechanika kwantowa Równanie Schrödingera Ĥ E ψ H ˆψ = Eψ operator różniczkow Hamiltona energia funkcja falowa h d d d + + m d d dz

Bardziej szczegółowo

TM 1 12A. data. piątek. 26.09.2015r. sobota. 27.09.2015r. niedziela. piątek. 3.10.2015r. sobota. 4.10.2015r. niedziela. godzina. 25.09.2015r.

TM 1 12A. data. piątek. 26.09.2015r. sobota. 27.09.2015r. niedziela. piątek. 3.10.2015r. sobota. 4.10.2015r. niedziela. godzina. 25.09.2015r. data 25.09.2015r. 26.09.2015r. niedziela 27.09.2015r. 2.10.2015r. 3.10.2015r. niedziela 4.10.2015r. L godzina TM 1 12A 1 16.00-16.45 BHP PD 2 16.45-17.30 BHP PD 3 17.30-18.15 BHP PD 4 18.15-19.00 BHP PD

Bardziej szczegółowo

Fizyka 2. Janusz Andrzejewski

Fizyka 2. Janusz Andrzejewski Fizyka 2 wykład 15 Janusz Andrzejewski Janusz Andrzejewski 2 Egzamin z fizyki I termin 31 stycznia2014 piątek II termin 13 luty2014 czwartek Oba egzaminy odbywać się będą: sala 301 budynek D1 Janusz Andrzejewski

Bardziej szczegółowo

- substancje zawierające swobodne nośniki ładunku elektrycznego:

- substancje zawierające swobodne nośniki ładunku elektrycznego: Pzewodniki - substancje zawieające swobodne nośniki ładunku elektycznego: elektony metale, jony wodne oztwoy elektolitów, elektony jony zjonizowany gaz (plazma) pzewodnictwo elektyczne metali pzewodnictwo

Bardziej szczegółowo

Moduł korekty podatku dochodowego

Moduł korekty podatku dochodowego Strna 1 z 5 Mduł krekty pdatku dchdweg Mdułu krekty pdatku dchdweg party jest na ustalaniu wartści ksztów uzyskania przychdu raz ksztu własneg sprzedaży d nierzlicznych faktur i zmniejszaniu ich zgdnie

Bardziej szczegółowo

Wstępne przyjęcie wymiarów i głębokości posadowienia

Wstępne przyjęcie wymiarów i głębokości posadowienia MARCIN BRAS POSADOWIENIE SŁUPA 1 Dane do projektu: INSTYTUT GEOTECHNIKI Poltechnka Krakowska m. T. Koścuszk w Krakowe Wydzał Inżyner Środowska MECHANIKA GRUNTÓW I FUNDAMENTOWANIE P :=.0MN H := 10kN M :=

Bardziej szczegółowo

POLE MAGNETYCZNE. Prawo Ampera. 2 4πε. Cyrkulacją wektorab r po okręgu. Kierunek wektora B r reguła prawej ręki.

POLE MAGNETYCZNE. Prawo Ampera. 2 4πε. Cyrkulacją wektorab r po okręgu. Kierunek wektora B r reguła prawej ręki. POLE MAGNETYCZNE Paw Ampea Kieunek wekta eguła pawej ęki. l Cykulacją wekta p kęgu ds ds π 4πε c Mżna wykazać, że związek ten jest słuszny dla kntuu dwlneg kształtu bejmująceg pzewdnik. ds Rys. 6.. Całkę

Bardziej szczegółowo

dr inż. Zbigniew Szklarski

dr inż. Zbigniew Szklarski ykład 5: Paca i enegia d inż. Zbigniew Szklaski szkla@agh.edu.pl http://laye.uci.agh.edu.pl/z.szklaski/ Enegia a paca Enegia jest to wielkość skalana, okeślająca stan, w jakim znajduje się jedno lub wiele

Bardziej szczegółowo

Ś Ł Ą Ś Ś ź Ś ń ż ż Ó ż ż Ś Ł ż ń ń ń ż ń Ś ń ć ŚĘ Ó Ł Ę Ł Ś Ę Ę ń ń ń ń ń Ź ń ń ń ń ń ż ń ń ń ń ń Ę ż ż ć Ść ń ń ż Ń ż ż ń ń Ś Ą ń Ś ń ń ż Ó ż Ź ń ż ń Ś Ń Ó ż Ł ż Ą ź ź Ś Ł ć Ś ć ż ź ż ć ć Ę Ó Ś Ó ż ż

Bardziej szczegółowo

Ł Ł Ś ź ń ź ź ź Ś Ł Ę Ę Ś ż Ś ń Ą Ś Ą Ł ż ż ń ż ć ż ż ż ź ż ć ź Ę Ę ń ć ż Ł ń ż ż ż Ś ż Ś ż ż ż ż ż ż ż ń ń ż ż ż ć ż ń ż ń ź ż ć ż ż ć ń ż Ę Ę ć ń Ę ż ż ń ń ź Ę ź ż ń ż ń ź ż ż ż ń ż ż ż ż ż ż ż ż ń ń

Bardziej szczegółowo

Ł Ł Ś Ę ź ń ź ź Ś Ę Ę Ś Ą Ś Ę Ż Ł ń Ę Ś ć ć ń ć ń ń ń ź ń Ę ź ń ń ń ź ź Ś ź ź ć ń ń ń ń Ś ć Ś ń ń Ś ź ń Ę ń Ś ź ź ź ź ź Ę Ę Ę Ś ń Ś ć ń ń ń ń ń ń Ę ń ń ń ń ć ń ń ń ń ć ń Ś ć Ł ń ń ń ć ń ć ź ń ź ć ń ń ć

Bardziej szczegółowo

Ż ż Ł ż ż ż Ż Ś ż ż ż Ł Ż Ż ć ż Ż Ż Ż Ń Ż Ź ż Ź Ź ż Ż ż ż Ż Ł Ż Ł Ż ż Ż ż Ż Ż Ń Ą Ż Ń Ż Ń ć ż Ż ź Ś ć Ł Ł Ź Ż Ż ż Ł ż Ż Ł Ż Ł ź ć ż Ż Ż ż ż Ó ż Ł Ż ć Ż Ż Ę Ż Ż Ż ż Ż ż ż Ś ż Ż ż ż ź Ż Ń ć Ż ż Ż Ż ż ż ż

Bardziej szczegółowo

Elektrostatyka ŁADUNEK. Ładunek elektryczny. Dr PPotera wyklady fizyka dosw st podypl. n p. Cząstka α

Elektrostatyka ŁADUNEK. Ładunek elektryczny. Dr PPotera wyklady fizyka dosw st podypl. n p. Cząstka α Elektrostatyka ŁADUNEK elektron: -e = -1.610-19 C proton: e = 1.610-19 C neutron: 0 C n p p n Cząstka α Ładunek elektryczny Ładunek jest skwantowany: Jednostką ładunku elektrycznego w układzie SI jest

Bardziej szczegółowo

Moment siły (z ang. torque, inna nazwa moment obrotowy)

Moment siły (z ang. torque, inna nazwa moment obrotowy) Moment sły (z ang. torque, nna nazwa moment obrotowy) Sły zmenają ruch translacyjny odpowednkem sły w ruchu obrotowym jest moment sły. Tak jak sła powoduje przyspeszene, tak moment sły powoduje przyspeszene

Bardziej szczegółowo

termodynamika fenomenologiczna p, VT V, teoria kinetyczno-molekularna <v 2 > termodynamika statystyczna n(v) to jest długi czas, zachodzi

termodynamika fenomenologiczna p, VT V, teoria kinetyczno-molekularna <v 2 > termodynamika statystyczna n(v) to jest długi czas, zachodzi fzka statstczna stan makroskopow układ - skończon obszar przestrzenn (w szczególnośc zolowan) termodnamka fenomenologczna p, VT V, teora knetczno-molekularna termodnamka statstczna n(v) stan makroskopow

Bardziej szczegółowo

20 ELEKTROSTATYKA. PRAWO COULOMBA.

20 ELEKTROSTATYKA. PRAWO COULOMBA. Włodzimiez Wolczyński Pawo Coulomba 20 ELEKTROSTATYKA. PRAWO COULOMBA. POLE CENTRALNE I JEDNORODNE Q q = k- stała, dla póżni = 9 10 = 1 4 = 8,9 10 -stała dielektyczna póżni ε względna stała dielektyczna

Bardziej szczegółowo

POLE MAGNETYCZNE W PRÓŻNI. W roku 1820 Oersted zaobserwował oddziaływanie przewodnika, w którym płynął

POLE MAGNETYCZNE W PRÓŻNI. W roku 1820 Oersted zaobserwował oddziaływanie przewodnika, w którym płynął POLE MAGNETYCZNE W PÓŻNI W oku 8 Oested zaobsewował oddziaływanie pzewodnika, w któym płynął pąd, na igłę magnetyczną Dopowadziło to do wniosku, że pądy elektyczne są pzyczyną powstania pola magnetycznego

Bardziej szczegółowo

Atomy wieloelektronowe - degeneracja i siły wymienne

Atomy wieloelektronowe - degeneracja i siły wymienne Atoy woktonow - dgnaja sły wynn Ato (na az bz spn oddz. L-): K Z K Z 0 = + * ahnk zzń: zow pzybżn: =0 ( + ) = 0 =0 ktony n oddzałją spaowana: () () a b 0 = n + n watość wł. do fnkj: a=(n) b=(n ) dgnaja

Bardziej szczegółowo

Mechanika Kwantowa. Maciej J. Mrowiński. 24 grudnia Funkcja falowa opisująca stan pewnej cząstki ma następującą postać: 2 x 2 )

Mechanika Kwantowa. Maciej J. Mrowiński. 24 grudnia Funkcja falowa opisująca stan pewnej cząstki ma następującą postać: 2 x 2 ) Mechanika Kwantowa Maciej J. Mrowiński 4 grudnia 11 Zadanie MK1 Funkcja falowa opisująca stan pewnej cząstki w chwili t = ma następującą postać: A(a Ψ(x,) = x ) gdy x [ a,a] gdy x / [ a,a] gdzie a +. Wyznacz

Bardziej szczegółowo

Oddziaływania fundamentalne

Oddziaływania fundamentalne Oddziaływania fundamentalne Siła gawitacji (siła powszechnego ciążenia, oddziaływanie gawitacyjne) powoduje spadanie ciał i ządzi uchem ciał niebieskich Księżyc Ziemia Słońce Newton Dotyczy ciał posiadających

Bardziej szczegółowo

Wykład 2 Prawo Coulomba i pole elektryczne

Wykład 2 Prawo Coulomba i pole elektryczne Wykład 2 Prawo Coulomba i pole elektryczne (oraz krew kozła i czosnek) Maciej J. Mrowiński mrow@if.pw.edu.pl Wydział Fizyki Politechnika Warszawska 1 marca 2017 Maciej J. Mrowiński (IF PW) Wykład 2 1 marca

Bardziej szczegółowo

Stanisław Cichocki. Natalia Nehrebecka. Wykład 6

Stanisław Cichocki. Natalia Nehrebecka. Wykład 6 Stansław Cchock Natala Nehrebecka Wykład 6 1 1. Zastosowane modelu potęgowego Przekształcene Boxa-Coxa 2. Zmenne cągłe za zmenne dyskretne 3. Interpretacja parametrów przy zmennych dyskretnych 1. Zastosowane

Bardziej szczegółowo

VI.5 Zderzenia i rozpraszanie. Przekrój czynny. Wzór Rutherforda i odkrycie jądra atomowego

VI.5 Zderzenia i rozpraszanie. Przekrój czynny. Wzór Rutherforda i odkrycie jądra atomowego VI.5 Zderzenia i rozpraszanie. Przekrój czynny. Wzór Rutherforda i odkrycie jądra atomowego Jan Królikowski Fizyka IBC 1 Przekrój czynny Jan Królikowski Fizyka IBC Zderzenia Oddziaływania dwóch (lub więcej)

Bardziej szczegółowo

Powinowactwo chemiczne Definicja oraz sens potencjału chemicznego, aktywność Termodynamiczne funkcje mieszania

Powinowactwo chemiczne Definicja oraz sens potencjału chemicznego, aktywność Termodynamiczne funkcje mieszania ermdyamka układów rzeczywstych 2.7.1. Pwwactw chemcze 2.7.2. Defcja raz ses tecjału chemczeg aktywść 2.7.3. ermdyamcze fukcje meszaa 2.7.4. Klasyfkacja rztwrów Waruk ztermcz-zchrycze ) ( V F F j V V d

Bardziej szczegółowo

Fizyka 1- Mechanika. Wykład 7 16.XI Zygmunt Szefliński Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów

Fizyka 1- Mechanika. Wykład 7 16.XI Zygmunt Szefliński Środowiskowe Laboratorium Ciężkich Jonów zyka - Mechanka Wykład 7 6.XI.07 Zygunt Szeflńsk Środowskowe Laboratoru Cężkch Jonów szef@fuw.edu.pl http://www.fuw.edu.pl/~szef/ Zasada zachowana pędu Układ zolowany Każde cało oże w dowolny sposób oddzaływać

Bardziej szczegółowo

KONKURS MATEMATYCZNY DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH

KONKURS MATEMATYCZNY DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH ...... kd pracy ucznia pieczątka nagłówkwa szkły KONKURS MATEMATYCZNY DLA UCZNIÓW SZKÓŁ GIMNAZJALNYCH ETAP SZKOLNY Drgi Uczniu, witaj na I etapie knkursu matematyczneg. Przeczytaj uważnie instrukcję i

Bardziej szczegółowo

Strumień Prawo Gaussa Rozkład ładunku Płaszczyzna Płaszczyzny Prawo Gaussa i jego zastosowanie

Strumień Prawo Gaussa Rozkład ładunku Płaszczyzna Płaszczyzny Prawo Gaussa i jego zastosowanie Problemy elektrodynamiki. Prawo Gaussa i jego zastosowanie przy obliczaniu pól ładunku rozłożonego w sposób ciągły. I LO im. Stefana Żeromskiego w Lęborku 19 marca 2012 Nowe spojrzenie na prawo Coulomba

Bardziej szczegółowo

dr inż. Zbigniew Szklarski

dr inż. Zbigniew Szklarski ykład 5: Paca i enegia d inż. Zbigniew Szklaski szkla@agh.edu.pl http://laye.uci.agh.edu.pl/z.szklaski/ Enegia a paca Enegia jest to wielkość skalana, okeślająca stan, w jakim znajduje się jedno lub wiele

Bardziej szczegółowo

dr inż. Zbigniew Szklarski

dr inż. Zbigniew Szklarski ykład 6: Paca i enegia d inż. Zbigniew Szklaski szkla@agh.edu.l htt://laye.uci.agh.edu.l/z.szklaski/ negia a aca negia jest to wielkość skalana, okeślająca stan, w jakim znajduje się jedno lub wiele ciał.

Bardziej szczegółowo

Podstawy mechaniki kwantowej

Podstawy mechaniki kwantowej Podstawy mechaniki kwantowej Jak opisać świat w małej skali? Czy świat jest realny? Promieniowanie elektromagnetyczne gamma X ultrafiolet podczerwień mikrofale radiowe widzialne Wavelength in meters 0-0

Bardziej szczegółowo

= ± Ne N - liczba całkowita.

= ± Ne N - liczba całkowita. POL LKTRYCZN W PRÓŻNI Ładunek - elementany Nieodłączna własność niektóych cząstek elementanych, [n. elektonu (-e), otonu (+e)], zejawiająca się w oddziaływaniu elektomagnetycznym tych cząstek. e =,6-9

Bardziej szczegółowo

Ładunki elektryczne. q = ne. Zasada zachowania ładunku. Ładunek jest cechąciała i nie można go wydzielićz materii. Ładunki jednoimienne odpychają się

Ładunki elektryczne. q = ne. Zasada zachowania ładunku. Ładunek jest cechąciała i nie można go wydzielićz materii. Ładunki jednoimienne odpychają się Ładunki elektryczne Ładunki jednoimienne odpychają się Ładunki różnoimienne przyciągają się q = ne n - liczba naturalna e = 1,60 10-19 C ładunek elementarny Ładunek jest cechąciała i nie można go wydzielićz

Bardziej szczegółowo

Fizyka kwantowa. promieniowanie termiczne zjawisko fotoelektryczne. efekt Comptona dualizm korpuskularno-falowy. kwantyzacja światła

Fizyka kwantowa. promieniowanie termiczne zjawisko fotoelektryczne. efekt Comptona dualizm korpuskularno-falowy. kwantyzacja światła W- (Jaroszewicz) 19 slajdów Na podstawie prezentacji prof. J. Rutkowskiego Fizyka kwantowa promieniowanie termiczne zjawisko fotoelektryczne kwantyzacja światła efekt Comptona dualizm korpuskularno-falowy

Bardziej szczegółowo

Matematyka. rok akademicki 2008/2009, semestr zimowy. Konwersatorium 1. Własności funkcji

Matematyka. rok akademicki 2008/2009, semestr zimowy. Konwersatorium 1. Własności funkcji . Własności funkcji () Wyznaczyć dziedzinę funkcji danej wzorem: y = 2 2 + 5 y = +4 y = 2 + (2) Podać zbiór wartości funkcji: y = 2 3, [2, 5) y = 2 +, [, 4] y =, [3, 6] (3) Stwierdzić, czy dana funkcja

Bardziej szczegółowo

Zjawiska transportu 22-1

Zjawiska transportu 22-1 Zjawiska transport - Zjawiska transport Zjawiska transport są zjawiskai, które występją jeżeli kład terodynaiczny nie jest w stanie równowagi: i v! const - w kładzie występje akroskopowy przepływ gaz lb

Bardziej szczegółowo

Elektrostatyka. Potencjał pola elektrycznego Prawo Gaussa

Elektrostatyka. Potencjał pola elektrycznego Prawo Gaussa Elektrostatyka Potencjał pola elektrycznego Prawo Gaussa 1 Potencjał pola elektrycznego Energia potencjalna zależy od (ładunek próbny) i Q (ładunek który wytwarza pole), ale wielkość definiowana jako:

Bardziej szczegółowo