Innowacja pedagogiczna z wychowania fizycznego

Transkrypt

1 Innowacja pedagogiczna z wychowania fizycznego Nazwa szkoły: Gimnazjum nr 5 im. Jana Kochanowskiego w Koninie. Adres: ul. Szymanowskiego 5, Konin. Nazwa innowacji: Innowacja pedagogiczna w nauczaniu wychowania fizycznego szkoły gimnazjalnej. Tytuł innowacji: Zdrowie to największe bogactwo Autor innowacji: Anna Kamińska- nauczyciel dyplomowany wychowania fizycznego, doradca metodyczny Miejskiego Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli w Koninie, absolwentka AWF w Poznaniu oraz studiów podyplomowych w zakresie edukacji zdrowotnej i ekologicznej, członek regionalnego zespołu wpierającego Szkoły Promujące Zdrowie Rodzaj innowacji: Innowacja metodyczno-organizacyjna. Koszt innowacji: bez dodatkowych kosztów Czas realizacji: Innowacja będzie wdrożona do realizacji w roku szkolnym 2015/2016 i rozpocznie się od r. Adresaci programu: uczniowie klasy III G, III H (grupa chłopców zgodnie z podziałem na grupy ćwiczebne na lekcjach wychowania fizycznego). 1. Wstęp i motywacja wprowadzenia innowacji. Niekorzystna sytuacja zdrowotna dzieci i młodzieży we współczesnym świecie jest powodem prowadzenia różnorodnych działań na rzecz poprawy ich stanu zdrowia. Wiele badań potwierdza iż polska młodzież w znacznym stopniu wykazuje odchylenia od normy zdrowotnej lub rozwojowej, co prowadzi do istotnych zaburzeń i trudności w adaptacji szkolnej, w wyborze dalszego kierunku kształcenia, a często ogranicza również możliwości prawidłowego funkcjonowania w wieku dojrzałym. Zwiększa się liczebność reakcji nerwicowych i uzależnień (papierosy, alkohol, substancje psychoaktywne. Uważa się, że jedne z głównych problemów zdrowotnych młodzieży dotyczą zdrowia psycho-społecznego. W ich powstawaniu rolę odgrywa wiele czynników związanych z rodziną, szkołą, grupą rówieśniczą, środowiskiem lokalnym. Przemiany społeczno-ekonomiczne i takie zjawiska, jak nierówności społeczne, bezrobocie, osłabienie poczucia bezpieczeństwa osobistego, nadmiar stresów czy rywalizacja, utrudniają rozwój i zagrażają zdrowiu psychicznemu dzieci. Profesor Barbara Woynarowska i doktor Anna Oblacińska w Raporcie o stanie zdrowia dzieci i młodzieży w Polsce sporządzonego dla Biura Analiz Sejmowych (nr 10, 29 maja 2014 r.) zaleca poprawę jakości i skuteczności edukacji zdrowotnej i programów profilaktyki w szkołach. Według autorek ukształtowanie prozdrowotnego stylu życia, umiejętności dbania o zdrowie, korzystania ze świadczeń medycznych, odpowiedzialności za zdrowie własne, innych ludzi i środowisko może w dłuższej perspektywie przyczynić się do poprawy zdrowia społeczeństwa i wydłużenia okresu życia w zdrowiu. Innowacja pedagogiczna Zdrowie to największe bogactwo ma za zadanie realizować powyższe postulaty w praktyce szkolnej. Edukacja zdrowotna nastawiona na pozytywne myślenie o zdrowiu (zgodnie z zaleceniami WHO) oraz prowadzona 1

2 metodami aktywnymi i warsztatowymi odwołującymi się do doświadczeń osób uczestniczących w tym procesie jest istotnym czynnikiem wspomagającym harmonijny rozwój psycho-społeczny uczniów Gimnazjum nr 5 w Koninie. 2. Zakres innowacji Innowacja metodyczno organizacyjna Zdrowie to największe bogactwo będzie realizowana w ramach obowiązkowych zajęć wychowania fizycznego w wymiarze jednej godziny tygodniowo w roku szkolnym 2015/2016 w klasie III h i III g (zespoły chłopców według podziału organizacyjnego szkoły na lekcjach wychowania fizycznego). Godzina ta będzie przeznaczona na realizację edukacji zdrowotnej wynikającej z treści programu własnego Anny Kamińskiej (autorki niniejszej innowacji) Aktywność fizyczna szansą na zdrowe życie Program nauczania wychowania fizycznego dla uczniów Gimnazjum nr 5 im. Jana Kochanowskiego w Koninie. Treści programu są zgodne z celami ogólnymi i treściami nauczania zawartymi w podstawie programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typów szkół (Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 maja 2014 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół. Dz. U. POZ. 803). Zajęcia odbywać się będą w Sali lekcyjnej i prowadzone będą metodami aktywnymi i warsztatowymi. 3. Cele innowacji Nadrzędnym celem innowacji jest kształtowanie wśród młodzieży postaw i zachowań sprzyjających zdrowiu poprzez: motywowanie oraz wspieranie uczniów w procesie dbałości o zdrowie własne i innych osób, rozwijanie ich zdolności do harmonijnego życia w zgodzie z innymi i samym sobą we wciąż zmieniającym się świecie zewnętrznym, rozbudzenie pozytywnego zainteresowania sprawami zdrowia poprzez wzbogacanie i pogłębianie wiedzy o nich samych i zdrowiu, uświadomienie wartości zdrowia w życiu człowieka oraz konsekwencji zaniedbań w tym zakresie, wzmacnianie poczucia własnej wartości i wiary w swoje możliwości, rozwijanie umiejętności osobistych i społecznych sprzyjających dobremu samopoczuciu i pozytywnej adaptacji do zmian i wyzwań codziennego życia. 4. Założenia innowacji W trakcie uczenia się uczniowie koncentrować się będą na uświadomieniu sobie związków między zdrowiem człowieka a jego stylem życia oraz środowiskiem fizycznym i społecznym. 2

3 Podczas lekcji realizujących innowację pedagogiczną Zdrowie to największe bogactwo omawiane treści programowe będą przedstawiane z wykorzystaniem metod aktywizujących i warsztatowych zgodnie z cyklem uczenia się przez doświadczenie wg D. A. Kolba. Wykorzystywane metody będą sprzyjały aktywnemu uczeniu polegającemu nie tylko na udziale ucznia w rozwiązywaniu postawionego przez nauczyciela zadania czy problemu, lecz również na głębszym emocjonalnym zaangażowaniu samego uczącego się w robienie czegoś co pomoże mu w wykorzystaniu przedstawianych zagadnień we własnym życiu zgodnie z osobistymi potrzebami. Lekcje będą stwarzały uczącym się przestrzeń do samodzielnego myślenia i działania. Realizując treści edukacji zdrowotnej programu wychowania fizycznego Aktywność fizyczna szansą na zdrowe życie wykorzystywana będzie również pewna odmiana aktywnego uczenia się, jaką jest współuczestniczące uczenie się. Polegać ono będzie na pracy w małych grupach, w których zachodzą bezpośrednie interakcje pomiędzy uczestnikami zajęć. Uczniowie pracujący w małych grupach wykorzystają wiedzę, opinie i doświadczenia innych do kreatywnego samorozwoju. Lekcje uwzględniać będą również zasady neurodydaktyki mówiące o łatwiejszym zapamiętywaniu informacji - powiązanych bezpośrednio z emocjami osoby uczącej się, - uznanych subiektywnie przez osobę uczącą się za przydatne i potrzebne dla niej samej, - w procesie uczenia się społecznego zachodzącego w grupie. Poprzez zastosowanie metod i form pracy na lekcji odwołujących się do aktywności własnej oraz osobistej wiedzy i doświadczeń młodzieży, edukacja zdrowotna staje się edukacją do zmiany dzięki rozwijaniu w nich motywacji do uczenia się i zdobywania kompetencji potrzebnych dla zdrowia. Podczas lekcji stosowane będą różnorodne techniki nauczania należące do grup metod aktywizujących (podział wg. A. Krawańskiego): - integracyjnych, - diagnostycznych, - rozwijających twórcze myślenie, - twórczego rozwiązywania problemów, - dyskusyjnych, - grupowego podejmowania decyzji, - planowania. Zastosowanie tych metod umożliwi uczącym się podjęcie różnych form aktywności: - sensorycznej odbieranie bodźców zewnętrznych, - motorycznej ruch ciała, przemieszczanie się, - recepcyjnej przekazywanie i przechowywanie informacji, - werbalnej posługiwanie się słowem, 3

4 - intelektualnej zachodzące procesy myślowe, - emocjonalnej związane z przeżywaniem. Bardzo ważną kwestują podczas zajęć będzie takie kształtowanie przez nauczyciela klimatu i atmosfery, która sprzyjałaby akceptacji, bezpieczeństwu oraz wzajemnemu zaufaniu i nastawieniu wszystkich uczestników procesu dydaktycznego na kontakt z drugą osobą. 5. Planowane efekty podejmowanych działań. Po zakończeniu realizacji innowacji pedagogicznej Zdrowie to największe bogactwo uczniowie nabędą umiejętności : modyfikacji swoich zachowań stanowiących ryzyko dla zdrowia, podejmowania decyzji i wyborów sprzyjających zdrowiu, budowania zdrowych relacji społecznych w grupie rówieśniczej pełnienia ról społecznych i uczestnictwa w tworzeniu zdrowych środowisk życia, pracy i zabawy. Oraz wzbogacą swoją wiedzę dotycząca zdrowia w ujęciu holistycznym. 6. Ewaluacja innowacji Ewaluacja skuteczności wprowadzonej innowacji oraz jej zgodność z założeniami przeprowadzana będzie w trakcie jaki i pod koniec roku szkolnego. W ewaluacji procesu edukacji zdrowotnej wykorzystane zostaną następujące metody: Obserwacja zachowań uczniów w czasie zajęć, uczestnictwo w zajęciach, aktywność, ich własne inicjatywy i pomysły; Samoocena lekcji (autoewaluacja) prowadzącego nauczyciela poprzez udzielenie odpowiedzi na pytania: - Co mi się udało zrobić dobrze? - Co można zmienić, poprawić w przyszłości? Zebranie informacji zwrotnej (opinii) od uczniów poprzez: - zachęcanie do wyrażenia swojego zdania na temat odbytych zajęć - ankiety ewaluacyjne dotyczące pojedynczych lekcji. Dokonanie skutecznej ewaluacji końcowej edukacji zdrowotnej jest zadaniem trudnym ponieważ: - rzeczywiste efekty można jedynie sprawdzić w codziennych sytuacjach życiowych, gdyż o skuteczności edukacji zdrowotnej możemy mówić, gdy dokonuje się transfer tego czego nauczyli się uczniowie do codziennego życia, 4

5 - efekty edukacji zdrowotnej są często odległe. Uczący może uzyskać nową wiedzę, ale zmiana postaw i zachowań wymaga dłuższego czasu. Niemniej jednak autorka innowacji w procesie ewaluacji końcowej wykorzysta następujące narzędzia: test sprawdzający przyrost wiedzy uczniów na temat zagadnień związanych ze zdrowiem, kwestionariusz ankiety badającej zmianę przekonań i zachowań zdrowotnych, arkusz samooceny uczniów dotyczący zmian, jakie wprowadzili w swoim stylu życia, otoczeniu, wykorzystania nowych umiejętności lub intencji zmian w tym zakresie. Po zakończeniu ewaluacji, zostaną wyciągnięte wnioski, które będą przedstawione dyrektorowi, radzie pedagogicznej oraz rodzicom uczniów uczestniczących w innowacji pedagogicznej.. autor innowacji 5