RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ PRZEPROWADZONEJ W ROKU SZKOLNYM 2012/2013

Transkrypt

1 RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ PRZEPROWADZONEJ W ROKU SZKOLNYM 2012/2013 Współpraca z rodzicami prowadzona przez szkołę OPRACOWAŁY: Beata Piocha Irena Ciesielska K O S Z A L I N

2 SPIS TREŚCI 1 PRZEDMIOT EWALUACJI ZAKRES EWALUACJI CEL EWALUACJI PROBLEMY BADAWCZE I KRYTERIA OCENY TERMINY PRZEPROWADZENIA DZIAŁAŃ ZWIĄZANYCH Z EWALUACJĄ 4 2 ORGANIZACJA I PRZEBIEG EWALUACJI PLAN EWALUACJI DOBÓR PRÓBY BADAWCZEJ NARZĘDZIA BADAWCZE 7 3 WYNIKI I ICH INTERPRETACJA CZY RODZICE SĄ ZAINTERESOWANI ŻYCIEM SZKOŁY I WSPÓŁPRACĄ ZE SZKOŁĄ? JAK FUNKCJONUJE W SZKOLE RADA RODZICÓW? W JAKIM STOPNIU RODZICE UCZESTNICZĄ W ŻYCIU SZKOŁY? JAK PRZEBIEGA WSPÓŁPRACA MIĘDZY RODZICAMI A SZKOŁĄ? JAK WYGLĄDA ORGANIZACJA ZEBRAŃ OGÓLNYCH? W JAKIM STOPNIU RODZICE UCZESTNICZĄ W ŻYCIU KLASY? JAK PRZEBIEGAJĄ INDYWIDUALNE SPOTKANIA Z RODZICAMI? JAK OCENIANE SĄ KONTAKTY RODZICÓW ZE SZKOŁĄ? INNE UWAGI ORAZ SUGESTIE RODZICÓW NA TEMAT WSPÓŁPRACY ZE SZKOŁĄ 26 4 WNIOSKI I REKOMENDACJE WNIOSKI REKOMENDACJE PODSUMOWANIE 28 5 ZAŁĄCZNIKI ANKIETA DLA RODZICÓW ANKIETA DLA NAUCZYCIELI KWESTIONARIUSZ WYWIADU Z WICEDYREKTOR DO SPRAW OGÓLNOKSZTAŁCĄ- CYCH KWESTIONARIUSZ WYWIADU Z PEDAGOGIEM (ZATRUDNIONYM W SZKOLE OD RO- KU SZKOLNEGO 2012/2013) ANALIZA DOKUMENTÓW 43 6 SPIS TABEL 46 2

3 1 PRZEDMIOT EWALUACJI 1.1 Zakres ewaluacji W roku szkolnym 2012/2013 w Zespole Państwowych Szkół Muzycznych im. Grażyny Bacewicz w Koszalinie na podstawie Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. z dnia 9 października 2009 r.) została przeprowadzona ewaluacja wewnętrzna w obszarze: FUNKCJONO- WANIE SZKOŁY W ŚRODOWISKU LOKALNYM, wymaganie 3.4. RODZICE SĄ PARTNERAMI SZKOŁY. Szkoła jest integralnym elementem środowiska lokalnego, z którym współpracuje i działa na rzecz własnego rozwoju. Zaangażowanie rodziców w proces dydaktycznowychowawczy to bardzo ważny aspekt aktywności szkoły. Ważne jest poznanie oczekiwań rodziców co do sposobów i form współpracy z naszą placówką. Rodzice są ważnym podmiotem szkoły. Tworząc Radę Rodziców mają wpływ na jej działanie w wielu obszarach. Dobra współpraca wpływa korzystnie na wzmocnienie szkoły, rodzin i edukację uczniów. 1.2 Cel ewaluacji Celem ewaluacji była ocena przebiegu i efektów współpracy szkoły z rodzicami oraz doskonalenie zasad współpracy z rodzicami w celu podniesienia jakości pracy szkoły 1.3 Problemy badawcze i kryteria oceny Sformułowano następujące główne problemy badawcze i kryteria ich oceny: Tabela 1. GŁÓWNE PROBLEMY BADAWCZE 1. PYTANIA BADAWCZE Czy są zainteresowani życiem szkoły i współpracą ze szkołą? 2. Jak funkcjonuje w szkole Rada Rodziców? W jakim stopniu uczestniczą w życiu szkoły? Jak przebiega współpraca pomiędzy rodzicami a szkołą? KRYTERIA OCENY dostępność poziom zrozumienia jawność efektywność i skuteczność zaangażowanie chęć współpracy zgodność z oczekiwaniami poziom zadowolenia różnorodność form efektywność i skuteczność 3

4 5. Jak wygląda organizacja zebrań ogólnych? W jakim stopniu uczestniczą w życiu klasy? Jak przebiegają indywidualne spotkania z rodzicami? 8. Jak oceniane są kontakty rodziców ze szkołą? celowość częstotliwość komunikatywność zgodność z oczekiwaniami efektywność i skuteczność częstotliwość zgodność z oczekiwaniami efektywność i skuteczność częstotliwość zgodność z oczekiwaniami poziom zadowolenia efektywność i skuteczność 1.4 Terminy przeprowadzenia działań związanych z ewaluacją a) Przeprowadzenie badania styczeń / marzec 2013 b) Analiza wyników kwiecień / maj 2013 c) Prezentacja wyników czerwiec na plenarnej Radzie Pedagogicznej oraz na stronie internetowej ZPSM. 2 ORGANIZACJA I PRZEBIEG EWALUACJI 2.1 Plan ewaluacji W oparciu o główne problemy badawcze opracowano plan ewaluacji oraz sposoby zbierania informacji. Tabela 2. USZCZEGÓŁOWIONE PYTANIA BADAWCZE Kod Uszczegółowione pytanie badawcze Źródło informacji Skąd mogą czerpać informacje na temat życia szkoły? Czy znają najważniejsze dokumenty szkolne, czyli Statut ZPSM i WSO? Jeśli TAK, to w jaki sposób mogli się z nimi zapoznać? 1.3. Czy powinni uczestniczyć w życiu szkoły? dokumentacja szkolna dokumentacja szkolna wicedyrektor Sposób zbierania informacji analiza dokumentów analiza dokumentów wywiad 4

5 Kod Uszczegółowione pytanie badawcze Źródło informacji Czy w szkole działa organ przedstawicielstwa rodziców? Jak oceniane jest jego zaangażowanie w życie szkoły? Czy uczestniczą w spotkaniach i pracy tego organu? Czy na zebraniach Rady Rodziców mają możliwość dzielenia się swoimi sugestiami i opiniami na temat życia szkoły? Czy mają możliwość współdecydowania w sprawach dotyczących życia szkoły? Jeżeli TAK to, w jakim zakresie? Czy sugestie i opinie rodziców dotyczące organizacji życia szkolnego są wdrażane przez szkołę? Czy pytają rodziców, w jaki sposób chcieliby uczestniczyć w życiu szkoły? Jeśli TAK, to w jaki sposób? Czy wychowawcy zachęcają rodziców do angażowania się w organizację imprez szkolnych i klasowych? O czym chcieliby współdecydować w szkole? W jaki sposób i jak często uczestniczą w życiu szkoły? wicedyrektor dokumentacja szkolna wicedyrektor dokumentacja szkolna dokumentacja szkolna wicedyrektor dokumentacja szkolna wicedyrektor dokumentacja szkolna dokumentacja szkolna dokumentacja szkolna wicedyrektor dokumentacja szkolna 4.1. Czy i są zadowoleni ze współpracy? 4.2. Jak oceniana jest współpraca rodziców ze szkołą? wicedyrektor 4.3. Z jakich form współpracy ze szkołą mogą korzystać? wicedyrektor 5.1. Ilu rodziców uczestniczy w zebraniach ogólnych? dokumentacja szkolna 5.2. Jak oceniana jest liczba stałych spotkań z rodzicami w roku szkolnym? 5.3. Jak oceniany jest czas trwania zebrań organizowanych przez szkołę? Sposób zbierania informacji wywiad analiza dokumentów wywiad analiza dokumentów analiza dokumentów wywiad analiza dokumentów wywiad analiza dokumentów analiza dokumentów analiza dokumentów wywiad analiza dokumentów wywiad wywiad analiza dokumentów 5

6 Kod Uszczegółowione pytanie badawcze Źródło informacji 5.4. Jak oceniana jest organizacja zebrań z rodzicami? Jakie informacje mogą uzyskać podczas zebrań ogólnych? Jaką informację o postępach dziecka w nauce przekazują rodzicom? Czy korzystają z możliwości uzyskania informacji na temat postępów i zachowania dziecka w formie indywidualnej rozmowy z nauczycielami? Czy podczas zebrań klasowych mają możliwość wypowiedzenia się w sprawach życia klasy? Czy mają możliwość współdecydowania w sprawach dotyczących klasy? Jeżeli TAK to, w jakim zakresie? 7.1. Czy uczestniczą w odrębnych spotkaniach indywidualnych na terenie szkoły? Jeśli TAK, to z kim się kontaktują? 7.2. W jakich sytuacjach uczestniczą w takich spotkaniach? 7.3. Jakie tematy poruszane są podczas takich spotkań? Jaki sposób kontaktu ze szkołą najbardziej odpowiada rodzicom? Jak oceniane są wzajemne kontakty między nauczycielami a rodzicami? Czy wspierają rodziców w wychowywaniu dzieci? 8.4. Jeżeli TAK, to w jaki sposób? wicedyrektor dokumentacja szkolna dokumentacja szkolna dokumentacja szkolna wicedyrektor / pedagog dokumentacja szkolna wicedyrektor wicedyrektor / pedagog wicedyrektor wicedyrektor / pedagog dokumentacja szkolna Sposób zbierania informacji wywiad analiza dokumentów analiza dokumentów analiza dokumentów wywiad analiza dokumentów wywiad wywiad wywiad wywiad analiza dokumentów 2.2 Dobór próby badawczej Badaniem objęci zostali: 1) 212 osób (wiele z nich odpowiedziało tylko na część pytań ankietowych, co zakłóca procentową wartość wyników) 2) 24 osoby (w tym 22 wychowawców) 6

7 2.3 Narzędzia badawcze W oparciu o plan opracowano następujące narzędzia: dla rodziców - załącznik 1. dla nauczycieli - załącznik 2. kwestionariusz wywiadu z Wicedyrektor do spraw ogólnokształcących - załącznik 3. kwestionariusz wywiadu z pedagogiem - załącznik 4. arkusze analizy dokumentów szkolnych na temat współpracy z rodzicami załącznik 5. Badanie zostało przeprowadzone w warunkach szkolnych. Ankiety dla nauczycieli zostały wypełnione podczas spotkań zespołów przedmiotowych; wypełniło je 100 % nauczycieli objętych badaniem. Ankiety skierowane do rodziców przeprowadzono w czasie ogólnego zebrania rodziców. Wywiad został przeprowadzony z Wicedyrektor do spraw ogólnokształcących i pedagog szkolną, zatrudnioną w roku szkolnym 2012/2013, a więc dopiero rozpoznającą środowisko szkolne i jego potrzeby. Dokonano analizy następujących dokumentów: - Statutu szkoły wraz załącznikami - księgi zarządzeń wicedyrektora do spraw ogólnokształcących - list obecności na wywiadówkach - zapisów w dziennikach lekcyjnych - wybranych planów wychowawczych - wybranych teczek wychowawców - scenariuszy / konspektów wywiadówek - dokumentacji wychowawcy: notatek nt. spotkań z rodzicami - kronik klasowych i szkolnej - strony internetowej szkoły - ogłoszeń w gablotach szkolnych - protokołów posiedzeń RR 7

8 2.3.1 Źródła informacji Tabela 3. ANKIETA DLA RODZICÓW Kod Uszczegółowione pytanie badawcze 1.1. Skąd mogą czerpać informacje na temat życia szkoły? 1.2. Czy znają najważniejsze dokumenty szkolne, czyli Statut ZPSM i WSO? Jeśli TAK, to w jaki sposób mogli się z nimi zapoznać? 1.3. Czy powinni uczestniczyć w życiu szkoły? 2.1. Czy w szkole działa organ przedstawicielstwa rodziców? 2.2. Jak oceniane jest jego zaangażowanie w życie szkoły? 2.3. Czy uczestniczą w spotkaniach i pracy tego organu? 2.4. Czy na zebraniach Rady Rodziców mają możliwość dzielenia się swoimi sugestiami i opiniami na temat życia szkoły? 2.5. Czy mają możliwość współdecydowania w sprawach dotyczących życia szkoły? Jeżeli TAK to, w jakim zakresie? 2.6. Czy sugestie i opinie rodziców dotyczące organizacji życia szkolnego są wdrażane przez szkołę? 3.1. Czy pytają rodziców, w jaki sposób chcieliby uczestniczyć w życiu szkoły? Jeśli TAK, to w jaki sposób? 3.2. Czy wychowawcy zachęcają rodziców do angażowania się w organizację imprez szkolnych i klasowych? 3.3. O czym chcieliby współdecydować w szkole? 3.4. W jaki sposób i jak często uczestniczą w życiu szkoły? 4.1. Czy i są zadowoleni ze współpracy? 4.2. Jak oceniana jest współpraca rodziców ze szkołą? 4.3. Z jakich form współpracy ze szkołą mogą korzystać? 5.1. Ilu rodziców uczestniczy w zebraniach ogólnych? 5.2. Jak oceniana jest liczba stałych spotkań z rodzicami w roku szkolnym? 5.3. Jak oceniany jest czas trwania zebrań organizowanych przez szkołę? 5.4. Jak oceniana jest organizacja zebrań z rodzicami? 5.5. Jakie informacje mogą uzyskać podczas zebrań ogólnych? 5.6. Jaką informację o postępach dziecka w nauce przekazują rodzicom? 5.7. Czy korzystają z możliwości uzyskania informacji na temat postępów i zachowania dziecka 6.1. w formie indywidualnej rozmowy z nauczycielami? Czy podczas zebrań klasowych mają możliwość wypowiedzenia się w sprawach życia klasy? 6.2. Czy mają możliwość współdecydowania w sprawach dotyczących klasy? Jeżeli TAK to, w jakim zakresie? 7.1. Czy uczestniczą w odrębnych spotkaniach indywidualnych na terenie szkoły? Jeśli TAK, to z kim się kontaktują? 7.2. W jakich sytuacjach uczestniczą w takich spotkaniach? 7.3. Jakie tematy poruszane są podczas takich spotkań? 8.1. Jaki sposób kontaktu ze szkołą najbardziej odpowiada rodzicom? 8.2. Jak oceniane są wzajemne kontakty między nauczycielami a rodzicami? 8.3. Czy wspierają rodziców w wychowywaniu dzieci? 8.4. Jeżeli TAK, to w jaki sposób? 8

9 Tabela 4. ANKIETA DLA NAUCZYCIELI Kod Uszczegółowione pytanie badawcze 1.1. Skąd mogą czerpać informacje na temat życia szkoły? 1.2. Czy znają najważniejsze dokumenty szkolne, czyli Statut ZPSM i WSO? Jeśli TAK, to w jaki sposób mogli się z nimi zapoznać? 1.3. Czy powinni uczestniczyć w życiu szkoły? 2.1. Czy w szkole działa organ przedstawicielstwa rodziców? 2.2. Jak oceniane jest jego zaangażowanie w życie szkoły? 2.3. Czy uczestniczą w spotkaniach i pracy tego organu? 2.4. Czy na zebraniach Rady Rodziców mają możliwość dzielenia się swoimi sugestiami i opiniami na temat życia szkoły? 2.5. Czy mają możliwość współdecydowania w sprawach dotyczących życia szkoły? Jeżeli TAK to, w jakim zakresie? 2.6. Czy sugestie i opinie rodziców dotyczące organizacji życia szkolnego są wdrażane przez szkołę? 3.1. Czy pytają rodziców, w jaki sposób chcieliby uczestniczyć w życiu szkoły? Jeśli TAK, to w jaki sposób? 3.2. Czy wychowawcy zachęcają rodziców do angażowania się w organizację imprez szkolnych i klasowych? 3.3. O czym chcieliby współdecydować w szkole? 3.4. W jaki sposób i jak często uczestniczą w życiu szkoły? 4.1. Czy i są zadowoleni ze współpracy? 4.2. Jak oceniana jest współpraca rodziców ze szkołą? 4.3. Z jakich form współpracy ze szkołą mogą korzystać? 5.1. Ilu rodziców uczestniczy w zebraniach ogólnych? 5.2. Jak oceniana jest liczba stałych spotkań z rodzicami w roku szkolnym? 5.3. Jak oceniany jest czas trwania zebrań organizowanych przez szkołę? 5.4. Jak oceniana jest organizacja zebrań z rodzicami? 5.5. Jakie informacje mogą uzyskać podczas zebrań ogólnych? 5.6. Jaką informację o postępach dziecka w nauce przekazują rodzicom? 5.7. Czy korzystają z możliwości uzyskania informacji na temat postępów i zachowania dziec ka w formie indywidualnej rozmowy z nauczycielami? Czy podczas zebrań klasowych mają możliwość wypowiedzenia się w sprawach życia klasy? 6.2. Czy mają możliwość współdecydowania w sprawach dotyczących klasy? Jeżeli TAK to, w jakim zakresie? 7.1. Czy uczestniczą w odrębnych spotkaniach indywidualnych na terenie szkoły? Jeśli TAK, to z kim się kontaktują? 7.2. W jakich sytuacjach uczestniczą w takich spotkaniach? 7.3. Jakie tematy poruszane są podczas takich spotkań? 8.1. Jaki sposób kontaktu ze szkołą najbardziej odpowiada rodzicom? 8.2. Jak oceniane są wzajemne kontakty między nauczycielami a rodzicami? 8.3. Czy wspierają rodziców w wychowywaniu dzieci? 8.4. Jeżeli TAK, to w jaki sposób? 9

10 Tabela 5. WYWIAD Z WICEDYREKTOR DO SPRAW OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH Kod Uszczegółowione pytanie badawcze 1.3. Czy powinni uczestniczyć w życiu szkoły? 2.1. Czy w szkole działa organ przedstawicielstwa rodziców? 2.2. Jak oceniane jest jego zaangażowanie w życie szkoły? 2.5. Czy mają możliwość współdecydowania w sprawach dotyczących życia szkoły? Jeżeli TAK to, w jakim zakresie? 2.6. Czy sugestie i opinie rodziców dotyczące organizacji życia szkolnego są wdrażane przez szkołę? 3.4. W jaki sposób i jak często uczestniczą w życiu szkoły? 4.2. Jak oceniana jest współpraca rodziców ze szkołą? 4.3. Z jakich form współpracy ze szkołą mogą korzystać? 5.4. Jak oceniana jest organizacja zebrań z rodzicami? 7.1. Czy uczestniczą w odrębnych spotkaniach indywidualnych na terenie szkoły? Jeśli TAK, to z kim się kontaktują? 7.2. W jakich sytuacjach uczestniczą w takich spotkaniach? 7.3. Jakie tematy poruszane są podczas takich spotkań? 8.2. Jak oceniane są wzajemne kontakty między nauczycielami a rodzicami? 8.3. Czy wspierają rodziców w wychowywaniu dzieci? 8.4. Jeżeli TAK, to w jaki sposób? Tabela 6. WYWIAD Z PEDAGOGIEM SZKOLNYM Kod Uszczegółowione pytanie badawcze 7.1. Czy uczestniczą w odrębnych spotkaniach indywidualnych na terenie szkoły? Jeśli TAK, to z kim się kontaktują? 7.2. W jakich sytuacjach uczestniczą w takich spotkaniach? 7.3. Jakie tematy poruszane są podczas takich spotkań? 8.3. Czy wspierają rodziców w wychowywaniu dzieci? 8.4. Jeżeli TAK, to w jaki sposób? Tabela 7. ANALIZA DOKUMENTÓW Kod Uszczegółowione pytanie badawcze 1.1. Skąd mogą czerpać informacje na temat życia szkoły? 1.2. Czy znają najważniejsze dokumenty szkolne, czyli Statut ZPSM i WSO? Jeśli TAK, to w jaki sposób mogli się z nimi zapoznać? 2.1. Czy w szkole działa organ przedstawicielstwa rodziców? 2.3. Czy uczestniczą w spotkaniach i pracy tego organu? 2.4. Czy na zebraniach Rady Rodziców mają możliwość dzielenia się swoimi sugestiami i opiniami na temat życia szkoły? 2.5. Czy mają możliwość współdecydowania w sprawach dotyczących życia szkoły? Jeżeli TAK to, w jakim zakresie? 2.6. Czy sugestie i opinie rodziców dotyczące organizacji życia szkolnego są wdrażane przez szkołę? 10

11 Kod Uszczegółowione pytanie badawcze 3.1. Czy pytają rodziców, w jaki sposób chcieliby uczestniczyć w życiu szkoły? Jeśli TAK, to w jaki sposób? 3.2. Czy wychowawcy zachęcają rodziców do angażowania się w organizację imprez szkolnych i klasowych? 3.4. W jaki sposób i jak często uczestniczą w życiu szkoły? 5.1. Ilu rodziców uczestniczy w zebraniach ogólnych? 5.5. Jakie informacje mogą uzyskać podczas zebrań ogólnych? 5.6. Jaką informację o postępach dziecka w nauce przekazują rodzicom? 6.2. Czy mają możliwość współdecydowania w sprawach dotyczących klasy? Jeżeli TAK to, w jakim zakresie? 7.1. Czy uczestniczą w odrębnych spotkaniach indywidualnych na terenie szkoły? Jeśli TAK, to z kim się kontaktują? 8.3. Czy wspierają rodziców w wychowywaniu dzieci? 8.4. Jeżeli TAK, to w jaki sposób? 11

12 3 WYNIKI I ICH INTERPRETACJA 3.1 Czy są zainteresowani życiem szkoły i współpracą ze szkołą? Uszczegółowione pytanie badawcze 1.1. Skąd mogą czerpać informacje na temat życia szkoły? 1.2. Czy znają najważniejsze dokumenty szkolne, czyli Statut ZPSM i WSO? Jeśli TAK, to w jaki sposób mogli się z nimi zapoznać? Otrzymane wyniki Większość ankietowanych rodziców czerpie informacje na temat życia szkoły od swoich dzieci (69 %), czego w pełni świadomi są (96 %). Znacznie mniej rodziców potwierdza, że wiedzę tę czerpie od wychowawców (41 %), choć 79 % nauczycieli uważa również siebie za jej istotne źródło, podobnie jak stronę internetową szkoły, z której - wbrew oczekiwaniom nauczycieli (63 %) - korzysta zaledwie 12 % ankietowanych rodziców. Poza tym przekazują ważne informacje między sobą. Zarówno w gablotach szkolnych, drzwiach wejściowych i tablicach na parterze budynku, jak i stronie internetowej szkoły regularnie pojawiają się informacje o szkolnych imprezach, koncertach, cyklicznych, okolicznościowych, dyplomowych, jubileuszowych. Zdaniem (71 %) nauczycieli i wychowawców znają najważniejsze dokumenty szkolne, czyli Statut ZPSM i WSO potwierdza to ponad połowa ankietowanych rodziców (zdecydowanie tak 16 %, raczej tak 42 %). Orientacji tej nie potwierdza 41 % rodziców (raczej nie 34 %, zdecydowanie nie 7%). Rodzice zapoznają się z tymi dokumentami za pośrednictwem wychowawców, na zebraniu ogólnym (27 %), co potwierdza 54 % nauczycieli, dzięki udostępnieniu dokumentów na stronie internetowej szkoły (23 %) lub też dzięki ich udostępnieniu w gablotach szkolnych (16 %). Niektórzy poznają je również za pośrednictwem nauczycieli przedmiotowych lub dziecka (1 %), a 21 % rodziców ankietowanych nie wskazało żadnego źródła. W Księdze Zarządzeń Wicedyrektora do spraw ogólnokształcących przed I zebraniem z rodzicami we wrześniu zapisane są zwykle punkty przypominające o obowiązkowych procedurach, takich jak zapoznanie rodziców z dokumentacją szkolną na początku każdego roku szkolnego. Zapisy w planach (konspektach) zebrań w dziennikach lekcyjnych, w notatkach w kalendarzach nauczycieli lub w teczkach wychowawców potwierdzają, że się do tego zastosowali. Potwierdzają to również dokumenty szkolne: wydruki Statutu ZPSM i WSO znajdują się w gablotach szkolnych, Statut z załącznikami można również znaleźć na stronie internetowej: mid=203 12

13 Uszczegółowione pytanie badawcze 1.3. Czy powinni uczestniczyć w życiu szkoły? WSTĘPNA OCENA WG KRYTERIÓW Otrzymane wyniki Większość rodziców jest przekonana, że powinni uczestniczyć w życiu szkoły (raczej tak - 48 %, zdecydowanie tak - 45). Pogląd ten podzielają (zdecydowanie tak 79, raczej tak 21 %). Jedynie 1 % ankietowanych rodziców nie jest co do tego przekonany. Zdaniem jednego z rodziców: Uczestnictwo rodziców w życiu szkoły dla obu stron jest korzystne, są bliżej problemów, z którymi spotyka się nauczyciel, i wtedy można podejmować decyzje itp. Mocna stroną jest fakt, że są zainteresowani życiem szkoły i współpracą ze szkołą, ale poznają je głównie za pośrednictwem swoich dzieci. Zdecydowana większość rodziców wyraża przekonanie i wyraża zrozumienie, że powinni oni uczestniczyć w życiu szkoły. Słaba strona to fakt, że mimo dostępności dokumentów szkolnych prawie połowa rodziców ich nie zna, co może świadczyć o braku zainteresowania życiem szkoły i jego uregulowaniami Jak funkcjonuje w szkole Rada Rodziców? 2.1. Czy w szkole działa organ przedstawicielstwa rodziców? 2.2. Jak oceniane jest jego zaangażowanie w życie szkoły? 2.3. Czy uczestniczą w spotkaniach i pracy tego organu? Większość rodziców wie, że w szkole działa organ przedstawicielstwa rodziców (82 %), 6 % spośród badanych przyznaje, że nie jest tego świadomych, inni nie udzielili w ogóle odpowiedzi. Doskonale wiedzą o tym również wszyscy. 9 Statutu ZPSM odnosi się do prawnych reguł funkcjonowania tego organu. Większość ankietowanych rodziców pozytywnie ocenia zaangażowanie swego przedstawicielstwa w organach szkoły (raczej pozytywnie - 52 %, bardzo pozytywnie 19 %). Podobnie oceniają tę działalność badani (raczej pozytywnie 71 %, bardzo pozytywnie 21 %). Jednak 17 % rodziców nie ma żadnej opinii na ten temat, a 1 % raczej negatywnie ocenia pracę Rady Rodziców. Zdaniem Wicedyrektor, działający w prezydium Rady Rodziców są bardzo aktywni, gorzej z ogółem rodziców, z których część ma raczej postawę roszczeniową. Większość rodziców (77 %) przyznaje, że nie uczestniczy w spotkaniach i pracach Rady Rodziców, deklaruje to zaledwie 14 % ankietowanych. Połowa nauczycieli jest jednak przekonana, że angażują się prace tego organu, podczas gdy 29 % spośród nich wie, że nie uczestniczą w spotkaniach, a 21 % przyznaje, że nie ma żadnej wiedzy na ten temat. Z dokumentacji RR wynika, że mimo iż do Rady Rodziców należą wszyscy, a do jej prezydium wybrani członkowie trójek klasowych, udział w cyklicznych spotkaniach, zwykle połączonych z przedstawieniem sprawozdań finansowych, bierze udział zaledwie 20 % ogółu rodziców. Do ścisłego Prezydium należy 12 osób i to one angażują się w działania na rzecz szkoły. 13

14 2.4. Czy na zebraniach Rady Rodziców mają możliwość dzielenia się swoimi sugestiami i opiniami na temat życia szkoły? 2.5. Czy mają możliwość współdecydowania w sprawach dotyczących życia szkoły? Jeżeli TAK to, w jakim zakresie? 2.6. Czy sugestie i opinie rodziców dotyczące organizacji życia szkolnego są wdrażane przez szkołę? Zdaniem 43 % ankietowanych rodziców i 79 % nauczycieli na zebraniach Rady Rodziców mają możliwość dzielenia się sugestiami i opiniami na temat życia szkoły. Opinii tej zdecydowanie nie podziela jednak 26 % rodziców, a 11 % rodziców i 21 % nauczycieli deklaruje, że nie ma żadnej wiedzy na ten temat. Zgodnie z zapisem w Statucie, poprzez swój organ mają prawo występować do dyrekcji, rady pedagogicznej i organów prowadzących szkołę z wnioskami i opiniami dotyczącymi wszystkich spraw szkoły. Ponad połowa rodziców (58 %) jest przekonana, że nie mają możliwości współdecydowania w sprawach dotyczących życia szkoły, zaledwie 30 % zdaje sobie sprawę z takich możliwości. Inaczej patrzą na to : 79 % twierdzi, że mogą wpływać na decyzje dotyczące szkoły, 17 % - nie jest tego pewnych, a 4 % jest zdania, że nie mogą o niczym współdecydować. Wicedyrektor zauważa przy tym, że współdecydowanie i wyłączne decydowanie są bardzo często przez rodziców mylone. Decyzje te, zdaniem rodziców, dotyczą głównie spraw finansowych, wyboru prezydium i organizacji pracy Rady Rodziców, organizacji imprez szkolnych, np. Dnia Dziecka, oraz imprez w klasie swoich dzieci. Zdaniem nauczycieli, mają możliwość współdecydowania w sprawie planowania pracy (szczególnie w klasach młodszych), składek na RR, organizacji imprez i uroczystości, doradztwa i opiniowania decyzji, opiniowania pracy nauczycieli, dysponowania funduszami, w tym dofinansowania uczniów, wycieczek itp. Zgodnie ze Statutem, Rada Rodziców w porozumieniu z Radą Pedagogiczną ustala Program Wychowawczy Szkoły, Program Profilaktyki, opiniuje plan finansowy, może też wnosić wnioski do Rady Pedagogicznej (pisemne poprzez Wicedyrektora Szkoły) o zmiany w Statucie Szkoły. Decyzje Rady Rodziców dotyczą m.in. finansowania remontów, zakupu instrumentów i nagród szkolnych, dofinansowania obiadów MOPS dla uczniów w trudnej sytuacji życiowej, zwrotu kosztów wyjazdów, organizacji Dnia Dziecka, udzielania zapomóg (RR zwalnia z płacenia składek rodziny wielodzietne i znajdujące się w trudnej sytuacji materialnej). 36 % spośród ankietowanych rodziców nie wie, czy sugestie i opinie rodziców dotyczące organizacji życia szkolnego są przez szkołę wdrażane (nie jest tego pewnych również 29 % nauczycieli). Według 30 % ankietowanych rodziców i 71 % nauczycieli tak właśnie jest, ale 7 % rodziców jest przeciwnego zdania. Zdaniem Wicedyrektor, szkoła w miarę możliwości korzysta z trafnych sugestii i opinii rodziców. 14

15 WSTĘPNA OCENA WG KRYTERIÓW Słabą stroną jest to, że mimo iż Rada Rodziców reprezentuje wszystkich rodziców i prowadzi swą działalność jawnie, organizując cykliczne zebrania, większość rodziców niewiele wie o jej uprawnieniach i działaniach, a tym bardziej w nich uczestniczy. Mocną stroną jest fakt, że prace Rady rodziców można uznać za bardzo efektywną i skuteczną, szczególnie w zakresie finansowego wspomagania działań szkoły. 3.3 W jakim stopniu uczestniczą w życiu szkoły? 3.1. Czy pytają rodziców, w jaki sposób chcieliby uczestniczyć w życiu szkoły? Jeśli TAK, to w jaki sposób? 3.2. Czy wychowawcy zachęcają rodziców do angażowania się w organizację imprez szkolnych i klasowych? Ankietowani w przeważającej większości (92 %) twierdzą, że pytają rodziców swoich wychowanków, w jaki sposób chcieliby oni uczestniczyć w życiu szkoły (raczej tak 50 %, zdecydowanie tak 42 %). Ponad połowa rodziców to potwierdza (raczej tak 43 %, zdecydowanie tak 13 %), jednak przeciwnego zdania jest 38 % (raczej nie - 36 %, zdecydowanie nie - 2 %). Według ankietowanych odbywa się najczęściej poprzez rozmowę podczas zebrań ogólnych (twierdzi tak 59 % ankietowanych rodziców i 92 % nauczycieli), danie do wypełnienia ankiety (25 % rodziców, 25 % nauczycieli) lub podczas rozmów indywidualnych (17 % rodziców i 71 nauczycieli). 1 % ankietowanych nauczycieli wskazał również na korespondencję ową. W Księdze Zarządzeń Wicedyrektor do spraw ogólnokształcących zamieszcza przed zebraniem z rodzicami dyrektywy, o czym należy powiadomić rodziców często są to informacje o ważnych zdarzeniach w życiu szkoły, o których powinni wiedzieć. Zapisy w planach zebrań ogólnych potwierdzają prowadzenie przez wychowawców rozmów z rodzicami, np. we wrześniu na temat aranżacji otoczenia szkoły: sadzenia przez klasy drzew. Wychowawcy poza tym rozdają przygotowane przez RR zaproszenia na zebrania plenarne, przekazują dane finansowe o budżecie, zachęcają do płacenia składek na RR itp.. Prawie wszyscy wychowawcy (96 %) deklarują, że zachęcają rodziców do angażowania się w organizację imprez szkolnych i klasowych potwierdza to większość ankietowanych rodziców (87 %), około 3 % twierdzi, że tak nie jest, pozostali pominęli to pytanie. Zapisy w dziennikach lekcyjnych lub w kalendarzach nauczyciela potwierdzają wśród punktów planu/ konspektu zebrań typowo szkolne i klasowe tematy do omówienia, m.in. wybory rodzicielskich trójek klasowych, organizacja studniówki, przygotowanie Mikołajek i Wigilii klasowej, remont sali, pasowanie uczniów, dni ciasteczkowe (zadania dla trójek klasowych ), ustalenia menu zabaw klasowych itp. 15

16 3.3. O czym chcieliby współdecydować w szkole? 3.4. W jaki sposób i jak często uczestniczą w życiu szkoły? Rodzice wskazują w ch, że chcieliby współdecydować w szkole przede wszystkim o organizacji wycieczek (51 %); prawie połowa (49 %) chciałaby również decydować o programie i metodach wychowawczych szkoły, 36 % - o zajęciach wyrównawczych dla dzieci z trudnościami w nauce, po 25 % - o budżecie i głównych wydatkach szkoły oraz o systemie pomocy dzieciom w trudnej sytuacji losowej, a 24 % - o organizacji uroczystości szkolnych. Nieco inaczej postrzegają to ankietowani : wycieczki jako przedmiot zainteresowania rodziców wskazuje 100 % pedagogów, program wychowawczy 54 % (wynik zbliżony), zajęcia wyrównawcze 67 %, budżet i wydatki szkoły 75 %, system pomocy dzieciom 58 %, organizację uroczystości 71 %. Jako inne sytuacje i problemy, na jakie chcieliby mieć w szkole wpływ, wskazywano organizację dodatkowych zajęć dla dzieci zdolnych (koła zainteresowań), wybór instrumentu, reagowanie w sytuacjach nietypowych w życiu ucznia, organizację balów, zatrudnienie pedagoga (który pracuje w szkole od listopada 2012 roku, więc niemal od początku roku szkolnego 2012/2013, ale niektórzy jeszcze o tym nie wiedzą), a nawet interweniowanie w sprawie nieoddawania przez niektórych nauczycieli sprawdzianów na czas. Nauczyciele zaobserwowali również zainteresowanie rodziców przestrzenią wokół szkoły, stanem zieleni oraz remontem boiska. Rodzice deklarują w ch, że uczestniczą w życiu szkolnym na wiele sposobów, głównie biorąc udział w uroczystościach szkolnych (bardzo często i często robi to 53 %, 20 % - rzadko i bardzo rzadko) lub w uroczystościach klasowych (odpowiednio: bardzo często i często 49 %, rzadko i bardzo rzadko 14 %). Poza tym 26 % ankietowanych rodziców często pomaga w organizacji imprez (rzadko i bardzo rzadko robi to 36 %), 20 % wykonuje użyteczne prace na rzecz szkoły lub klasy (rzadko robi to 37 %), 14 % rodziców wspiera szkołę finansowo (rzadko 31 %), po 3 % często i bardzo często współtworzy program wychowawczy lub opiniuje dokumentację szkolną (rzadko robi to 35 %). Ponadto wskazują na swoje częste uczestnictwo w popisach i koncertach. 16

17 WSTĘPNA OCENA WG KRYTERIÓW Podobnie uczestnictwo rodziców w życiu szkoły postrzegają ankietowani : 88 % potwierdza regularną obecność rodziców na uroczystościach szkolnych i klasowych, 71 % - pomoc w organizacji imprez, 50 % - wykonywanie prac na rzecz szkoły, 21 % - wspieranie finansowe, a 4 % - współudział w tworzeniu programu wychowawczego. Wicedyrektor potwierdza, że biorą udział w uroczystościach klasowych i szkolnych, koncertach, kontaktują się z wicedyrektorami, pracują w Radzie Rodziców, uczestniczą w zebraniach, pomagają w organizacji imprez (np. Dnia Dziecka), korzystają z możliwości indywidualnych kontaktów. W kalendarzach nauczycieli odnotowane są przydziały zadań, z których wynika, że przygotowują poczęstunek, pieką ciasta i je sprzedają, kupują drobne upominki na klasowe konkursy. W dokumentacji szkolnej znajdują się również inne poświadczenia: np. zdjęcia w kronice szkolnej, kronikach klasowych klas I-III OSM I st., na stronie internetowej szkoły, stronach klas. Szkoła wyróżnia również rodziców szczególnie zaangażowanych we współpracę ze szkołą. Wychowawcy składają podziękowania indywidualne i na forum klasy, na bieżąco oraz na zakończenie okresu bądź roku szkolnego. Rodzice zaangażowani we współpracę ze szkołą otrzymują z rąk dyrektora dyplomy - pisemne podziękowania. Mocną stroną jest fakt, że dzięki rozmowom z wychowawcami, którzy (w większości) zachęcają rodziców do udziału w życiu szkoły oraz pomocy w organizacji imprez szkolnych i klasowych, ponad połowa rodziców ujawnia chęć współpracy, wykazuje się zaangażowaniem i bierze udział w uroczystościach, zgodnie z oczekiwaniami nauczycieli. Szkoła dokłada przy tym starań, by czuli się w niej traktowani przyjaźnie i z szacunkiem oraz docenieni jako partnerzy do współpracy. Do słabych stron należy jednak fakt, że pewna cześć rodziców rzadko angażuje się w pomoc w organizacji i udział w imprezach szkolnych i klasowych. 3.4 Jak przebiega współpraca między rodzicami a szkołą? 4.1. Czy i są zadowoleni ze współpracy? 4.2. Jak oceniana jest współpraca rodziców ze szkołą? Wszyscy ankietowani są zadowoleni ze współpracy z rodzicami, co potwierdza 56 % rodziców, jednak 24 % deklaruje, że nie ma zdania na ten temat, a 3 % badanych rodziców nie jest z tej współpracy zadowolonych. Większość rodziców dobrze ocenia swoją współpracę ze szkołą (bardzo pozytywnie 20 %, raczej pozytywnie 52 %), podobnie patrzą na nią badani (odpowiednio: 21% i 75 %). Brak zdania na ten temat zgłasza 18 % rodziców (4 % nauczycieli), a raczej negatywnie swoją współpracę ze szkołą ocenia 2 %. Zdaniem wicedyrektor współpracę tę można ocenić jako dobrą. 17

18 4.3. Z jakich form współpracy ze szkołą mogą korzystać? WSTĘPNA OCENA WG KRYTERIÓW Rodzice jako formę współpracy, z której korzystają najczęściej, wskazują zebrania ogólne (79 % ), co potwierdza 100 % ankietowanych nauczycieli. Ponadto 60 % rodziców korzysta również z możliwości spotkań indywidualnych, a 23 % - z konsultacji w ustalonym dniu miesiąca. Wskazuje na to również odpowiednio: 96 % i 71 % nauczycieli, którzy dodają również inne możliwości: wycieczki i rajdy piesze oraz prowadzenie korespondencji owej. Według Wicedyrektor, głównie współpracują z wychowawcą przy organizacji imprez klasowych, biorą udział w koncertach i uroczystościach szkolnych, wykonują prace użyteczne na rzecz szkoły, pomagają szkole finansowo (wspomagają remonty sal lekcyjnych), opiniują szkołę (nauczycieli) i jej pracę. Mocną stroną jest to, że i szkołą, i są zadowoleni ze współpracy, jest ona oceniana pozytywnie, przebiega sprawnie, przybiera zróżnicowane formy, jest efektywna i skuteczna, szczególnie ta związana bezpośrednio z życiem klasy lub uroczystościami szkolnymi. Do słabych stron można zaliczyć fakt, iż większość rodziców współpracuje ze szkołą, biorąc jedynie udział w zebraniach ogólnych. 3.5 Jak wygląda organizacja zebrań ogólnych? 5.1. Ilu rodziców uczestniczy w zebraniach ogólnych? Większość rodziców deklaruje regularne uczestnictwo w zebraniach ogólnych (zawsze uczestniczy w nich 65 % ankietowanych, często - 20 %), a 6 % zaznacza, że uczestniczy w nich czasami. Mniej zadowoleni z frekwencji są wychowawcy, wśród których zaledwie 17 % potwierdza obecność na zebraniach wszystkich rodziców swoich uczniów, 50 % - obecność przynajmniej połowy, 21 % - ¼, a 4 % wskazuje, że niektórzy nigdy w zebraniach nie uczestniczą. Nauczyciele odnotowują obecności rodziców na zebraniach ogólnych w dzienniku lekcyjnym (choć nie wszyscy). Z zapisów nauczycieli wynika, że niektórzy bardzo rzadko lub prawie wcale nie uczestniczą w zebraniach niezbędny jest wówczas kontakt telefoniczny, odnotowywany w dzienniku. Rozpiętość frekwencji wynosi od 50 % w starszych klasach OSM II stopnia przez średnio 70 % po prawie 100 % w klasach I-III OSM I st. Analiza rubryk w dziennikach Kontakty z rodzicami i opiekunami lub Zebrania z rodzicami, gdzie odnotowują obecności, wskazują na wysoką frekwencję na zebraniach semestralnych. 18

19 5.2. Jak oceniana jest liczba stałych spotkań z rodzicami w roku szkolnym? 5.3. Jak oceniany jest czas trwania zebrań organizowanych przez szkołę? 5.4. Jak oceniana jest organizacja zebrań z rodzicami? Zdaniem większości badanych w roku szkolnym jest tyle spotkań z rodzicami, ile trzeba (uważa tak 78 % rodziców i 100 % nauczycieli). Według pojedynczych osób jest ich zbyt dużo lub zbyt mało (po 2 %), 1 % spośród rodziców nie ma zdania na ten temat, a pozostali w ogóle się na ten temat nie wypowiedzieli. Dwie osoby wskazały dodatkowo, że wszystko zależy od tego, czy któreś dziecko ma problem, i że w sytuacjach kryzysowych spotkań powinno być zdecydowanie więcej. Większość ankietowanych uważa, że czas trwania zebrań organizowanych przez szkołę jest odpowiedni (88 % rodziców, 96 % nauczycieli), pojedyncze osoby uważają go za zbyt długi (1 % rodziców, 4 % nauczycieli) lub za krótki 2 %. rodziców, spośród których 3 % nie ma na ten temat wyrobionej opinii. Większość rodziców (63 %) jest zdania, że zebrania odbywają się w przyjaznej atmosferze i że są one dobrze przygotowane (62 %), mniej niż połowa (43 %) dostrzega, że każde zebranie ma jasno określony cel, a 14 %, że podczas zebrań można uzyskać wiele informacji o szkole. Dwie osoby (1 %) uważają, że zebrania są stratą czasu, jedna zauważa, że zebrania są sztampowe, ale wynika to z niechęci samych rodziców do zajmowania stanowiska w jakiejkolwiek sprawie, inna że wychowawcy raczej nie przygotowują się do nich, jeszcze inna dodaje, że jej zdaniem zebrania są świetne. Nauczyciele ze swej strony deklarują, że podczas organizowanych w szkole zebrań dbają o atmosferę (87 %), starają się do nich przygotowywać (75 %), w mniejszym jednak stopniu przedstawiają informacje o szkole (33 %) i nastawiają się na określony cel (24 %). Kilkoro nauczycieli zaznacza, że podczas zebrań dbają o zwięzłość wypowiedzi, często też starają się zapewnić rodzicom poczęstunek (kawa, herbata, ciasteczka). Według Wicedyrektor, oceniającej organizację zebrań na skali 1-6 na 4, bywają zebrania źle zorganizowane pod względem wyboru terminu: często nie mogą skontaktować się ze wszystkimi nauczycielami. 19

20 5.5. Jakie informacje mogą uzyskać podczas zebrań ogólnych? 5.6. Jaką informację o postępach dziecka w nauce przekazują rodzicom? Ankietowani deklarują, że podczas zebrań przekazują rodzicom przede wszystkim informacje o zespole klasowym (100 %), większość z nich (96 %) stara się również przekazać rodzicom najważniejsze informacje o dziecku (jego zachowaniu, osiągnięciach w nauce, funkcjonowaniu w grupie) oraz porady wychowawcze i dotyczące problemów edukacyjnych (79 %). Ponad połowa (58 %) zachęca rodziców do wymiany doświadczeń między sobą, rozmawia również na temat szkolnych i klasowych uroczystości, omawia przedsięwzięcia wychowawcze i dydaktyczne, porusza temat wycieczek. Potwierdzają to również badani : 84 % uzyskuje podczas zebrań informacje o dziecku, 60 % - o klasie, 43 % otrzymuje rady od wychowawcy, a 32 % dzieli się z innymi rodzicami swoim doświadczeniem. Z zapisanych w niektórych dziennikach lekcyjnych, w kalendarzach nauczycieli lub teczkach wychowawców planów (konspektów) spotkań z rodzicami wynika, że poruszają różne tematy, najczęściej: podsumowanie pracy w półroczu, wyniki klasyfikacji, procedury egzaminacyjne, wyniki egzaminów próbnych i sprawdzianów, zbiorcze dane procentowe dotyczące testów, składki na RR i klasowe, dyscyplina w klasie, konflikty, oceny z zachowania, sukcesy uczniów, występy dzieci, organizacja imprez, wycieczki. W klasach I-III I st. oglądają teczki uczniów, gdzie zbierane są testy, i otrzymują pisemne informacje np. wskazania do pracy z II półroczu. Większość ankietowanych rodziców (69 %) ocenia przekazywaną przez nauczycieli informację o postępach dziecka w nauce jako rzetelną i wyczerpującą - taki cel swych działań deklaruje 87 % wychowawców. Według 13 % rodziców, informują ich jedynie o niedociągnięciach dziecka w nauce i zachowaniu (przyznaje to również 21 % badanych wychowawców), a 9 % rodziców twierdzi, że są informowani tylko o ocenach (potwierdza to 8 % wychowawców). Dwie osoby (1 %) spośród rodziców uważają, że nie otrzymują żadnej informacji o postępach dziecka. 20

21 5.7. Czy korzystają z możliwości uzyskania informacji na temat postępów i zachowania dziecka w formie indywidualnej rozmowy z nauczycielami? WSTĘPNA OCENA WG KRYTERIÓW Ponadto potwierdzają, że dowiadują się od nauczyciela o ocenach z zachowania, natomiast klas I-III deklarują, że starają się przekazać rodzicom opis osiągnięć i niedociągnięć ich dzieci. Na przygotowanych przez nauczycieli kartkach z ocenami, które trafiają do rąk rodziców, zapisywane są oceny cząstkowe z przedmiotów ogólnokształcących i ogólnomuzycznych (pod koniec półrocza i roku wyniki klasyfikacji: oceny śródroczne i roczne), w klasach I-III - ocena opisowa, poza tym frekwencja, w tym informacje o nieobecnościach nieusprawiedliwionych, sygnały o trudnościach w nauce, zalecenie kontaktu z konkretnymi nauczycielami. Ich przekazanie rodzicom potwierdzają zapisy w dziennikach lub kalendarzach nauczyciela. Większość rodziców potwierdza (zdecydowanie tak - 59 %, raczej tak - 29 %), że korzystają oni z możliwości uzyskania informacji na temat postępów i zachowania dziecka podczas indywidualnych rozmów z nauczycielami (potwierdza to 96 % ankietowanych nauczycieli). Z takiej formy kontaktu nie korzysta 6 % rodziców, 1 % zdecydowanie pomija taką możliwość, pozostali nie udzielili odpowiedzi. Mocną stroną jest fakt, że organizacja zebrań ogólnych oceniana jest jako celowa, a ich częstotliwość, forma oraz sposób przekazywania informacji o postępach dzieci są zgodne z oczekiwaniami większości rodziców. Nauczyciele wykazują się przy tym odpowiednią komunikatywnością, a ich działania oceniane są jako przyjazne, zorganizowane i skuteczne. Do słabych stron zaliczyć trzeba jednak nie najwyższą frekwencję na zebraniach w OSM II st., niewystarczające udokumentowanie przekazywanych informacji i skupianie się niektórych wychowawców na niedociągnięciach uczniów a nie na ich dobrych stronach. 3.6 W jakim stopniu uczestniczą w życiu klasy? 6.1. Czy podczas zebrań klasowych mają możliwość wypowiedzenia się w sprawach życia klasy? 6.2. Czy mają możliwość współdecydowania w sprawach dotyczących klasy? Ankietowani wychowawcy deklarują, że mają możliwość podczas zebrań klasowych wypowiadać się w sprawach życia klasy (zdecydowanie tak - 87 %, raczej tak 13 %). Potwierdza większość rodziców (zdecydowanie tak 62 %, raczej tak - 35 %), jednak 3 % z nich ocenia to inaczej (raczej nie 2 %, zdecydowanie nie 1 %). Rodzice mają możliwość współdecydowania w sprawach dotyczących klasy potwierdzają to zarówno ankietowani (zdecydowanie tak - 87 %, raczej tak 13 %), jak i większość rodziców: zdecydowanie tak - 42 %, raczej tak - 45 % (wątpliwości zgłasza 4 % rodziców). Najczęściej decyzje te dotyczą imprez szkolnych (wskazuje na to 73 % rodziców i 87 % nauczycieli) oraz pozaszkolnych (wskazuje na to 57 % rodziców i 79 % nauczycieli). Rodzice współdecydują również w sprawie zajęć pozalekcyjnych (wskazuje na to 20 % rodziców i 8 % nauczycieli) oraz lekcji wychowawczych (wskazuje to 12 % rodziców i 50 % nauczycieli). 21

22 Jeżeli TAK to, w jakim zakresie? Ponadto ankietowani zgodnie wymieniają temat organizacji wycieczek, ustalanie budżetu i wydatków klasowych, zaś prócz wycieczek odnotowują także wspólne przygotowywanie różnych atrakcji dla dzieci, realizację przedsięwzięć dydaktycznych oraz rozwiązywanie konfliktów między uczniami w klasie. Z zapisów w dziennikach lekcyjnych i kalendarzach nauczyciela (planach/konspektach zebrań) wynika, że wychowawcy ustalają / współtworzą z rodzicami: plan pracy wychowawcy, programy (miejsce, czas) klasowych biwaków i wycieczek, plany spotkań integracyjnych (klasy młodsze), plany imprez klasowych, np. mikołajki klasowe, wysokość składek klasowych, cel i wysokość wydatków (np. na co przeznaczyć pieniądze z dni ciasteczkowych), propozycje innych zajęć, np. muzealnych, edukacyjnych. Ustalenia te potwierdzają również notatki skarbników klasowych WSTĘPNA OCENA WG KRYTERIÓW Mocną stroną jest fakt, że bardzo często i efektywnie uczestniczą w życiu klasy, głównie poprzez pomoc w organizacji imprez klasowych, szkolnych i pozaszkolnych, wyjazdów na wycieczki czy decyzje o wydatkach. Do słabych stron można zaliczyć mały odsetek rodziców, którzy współdecydują w klasie o planie pracy wychowawcy czy działaniach dydaktycznych, czego często oczekują. 3.7 Jak przebiegają indywidualne spotkania z rodzicami? 7.1. Czy uczestniczą w odrębnych spotkaniach indywidualnych na terenie szkoły? Jeśli TAK, to z kim się kontaktują? Ponad połowa ankietowanych rodziców uczestniczy w odrębnych spotkaniach indywidualnych na terenie szkoły (zdecydowanie tak - 17 %, raczej tak 40 %), ale 34 % rodziców nie korzysta z tej możliwości (raczej nie 30 %, zdecydowanie nie 4 %. Potwierdzają to również (zdecydowanie tak - 21 %, raczej tak 71 %). Podczas tych spotkań najczęściej kontaktują się z m instrumentu głównego (57 %) oraz z wychowawcą (45 %), a 17 % spotyka się również z m danego przedmiotu, co potwierdza większość ankietowanych nauczycieli. Ankietowani wskazują również na spotkania z wicedyrektorem szkoły (3 % rodziców, 8 % nauczycieli) oraz wymieniają innych pracowników szkoły: nauczycieli ze świetlicy, pracownika Toku Nauczania, panie portierki; jedna osoba wskazała również pedagoga szkolnego. Wywiad z pedagogiem to potwierdził. Wychowawcy i niektórzy przedmiotowi odnotowują w dzienniku lekcyjnym (s. 11, 150) spotkania indywidualne z rodzicami uczniów (w rubryce Kontakty z rodzicami i opiekunami potwierdzają to często ale nie zawsze - podpisy rodziców). 22

23 7.2. W jakich sytuacjach uczestniczą w takich spotkaniach? 7.3. Jakie tematy poruszane są podczas takich spotkań? W kalendarzach nauczyciela lub teczkach wychowawcy cześć z nich odnotowuje również telefony do rodziców (w sytuacjach awaryjnych i sprawach bieżących). W zapisie planów zebrań również jest mowa o spotkaniach/ rozmowach indywidualnych; niektórzy utrzymują regularne kontakty z rodzicami za pośrednictwem Internetu poprzez pocztę elektroniczną. Spośród ankietowanych rodziców 41 % uczestniczy w takich spotkaniach zawsze, gdy jest taka możliwość (potwierdza to połowa wychowawców), 31 % robi to z własnej inicjatywy, np.: gdy potrzebują pomocy (wskazuje to również 58 % badanych nauczycieli), a 6 % rodziców przychodzi na takie spotkania jedynie wówczas, gdy są przez szkołę wzywani (potwierdza to 29 % nauczycieli). Wicedyrektor wskazuje, ze potrzeba takich spotkań nasila się, gdy pojawiają się trudności wychowawcze, nieporozumienia na linii wychowawca. W tym roku szkolnym były to głównie problemy związane z klasami OSM I st. (I a, IV b, V a), ale też z I x. Zdaniem pedagog, przychodzą wzywani przez wychowawców oraz z własnej inicjatywy. Podczas takich spotkań najczęściej poruszane są tematy problemów wychowawczych lub szkolnych dzieci (wskazuje na to 63 % rodziców i 92 % nauczycieli), rzadziej - organizacja imprez szkolnych (wskazuje na to 23 % rodziców i 50 % nauczycieli). Ponadto ankietowani wymieniają temat trudności w nauce, np. problemy z grą na instrumencie, postępy dzieci w nauce, m.in. gry na instrumencie, obserwację dzieci na zajęciach, organizację pracy dziecka, wydarzenia z życia klasy, udział w koncertach; dodają do tego przygotowania do konkursów wiedzy. Zdaniem wicedyrektor, często są to także problemy z porozumieniem między m a uczniem i rodzicami, problemy wychowawcze, takie jak agresja wśród uczniów, problem dyscypliny na lekcjach, pomoc pedagoga. Pedagog wskazuje również jako temat swoich rozmów z rodzicami trudności dydaktyczne i wychowawcze: np. porady, jak pracować z dzieckiem, które doświadcza specyficznych trudności w nauce czytania i pisania, jak sobie radzić z dzieckiem nadpobudliwym psychoruchowo, jak prawidłowo komunikować się z dzieckiem. WSTĘPNA OCENA WG KRYTERIÓW Mocną stroną jest to, że indywidualne spotkania z rodzicami odbywają się z różną częstotliwością: przy każdej sprzyjającej okazji, często z inicjatywy samych rodziców, ale też na wezwanie szkoły, zwykle w związku z problemem wychowawczym lub szkolnym dziecka. Świadczy to o zainteresowaniu obu stron sprawami dzieci. Spotkania te mają formę rozmów z wychowawcą, m przedmiotowym (w tym instrumentu głównego), rzadziej z panią wicedyrektor lub pedagog, do której obecności w szkole większość rodziców jeszcze się nie przywykła. Słabą stroną wydaje się niski odsetek indywidualnych kontaktów rodziców z nauczycielami innych przedmiotów niż instrument główny. 23

24 3.8 Jak oceniane są kontakty rodziców ze szkołą? 8.1. Jaki sposób kontaktu ze szkołą najbardziej odpowiada rodzicom? 8.2. Jak oceniane są wzajemne kontakty między nauczycielami a rodzicami? 8.3. Czy wspierają rodziców w wychowywaniu dzieci? 8.4. Jeżeli TAK, to w jaki sposób? Ponad połowa rodziców jako najbardziej dogodny sposób kontaktu ze szkołą wskazuje wywiadówki (53 %), 25 % ceni również indywidualne spotkania z nauczycielami, a 20 % spośród nich bardzo odpowiadają pisemne opinie o postępach dziecka (m.in. poprzez korespondencję elektroniczną). Potwierdza to odpowiednio 96 %, 79 % i 12 % nauczycieli, którzy wskazują również jako odpowiadającą rodzicom formę kontaktu wspólne imprezy szkolne z nauczycielami i uczniami (42 % wskazań). Jeden z rodziców zaznaczył, że trudno o kontakt z nauczycielami, gdyż wielu z nich nie przychodzi na zebrania ogólne albo nie jest dostępna. Większość ankietowanych rodziców pozytywnie ocenia kontakty z nauczycielami: 79 % z nich wskazuje, że są zadowoleni z kontaktów z nauczycielami. Jednak 34 % zaznacza, że większość nauczycieli, z którymi się kontaktują, koncentruje się głównie na negatywnych stronach dzieci, pomijając pozytywne. Pojedyncze osoby (2 %) wskazały, że unikają kontaktów z większością nauczycieli, ponieważ przekazywane przez nich informacje o dziecku są zbyt ogólnikowe, 3 osoby przyznają, że nie kontaktują się z pozostałymi nauczycielami, gdyż nie mają takiej potrzeby, 1 osoba, że jej dzieci niektórych nauczycieli nie obchodzą, chcą oni jedynie wykonać swoją prace i mieć spokój, dlatego nie oczekuje ona żadnej współpracy ze szkołą. Ankietowani nauczyciel pozytywnie oceniają swoje kontakty z rodzicami (zdecydowanie pozytywnie 33 %, raczej pozytywnie 63 %). Ponad połowa (64 %) rodziców uważa, że wspierają ich w wychowywaniu dzieci, 18 % nie ma zdania na ten temat, a 5 % tego wsparcia nie zauważa (96 % nauczycieli deklaruje, że stara się to robić). Większość nauczycieli (92 %) wskazuje, że wspiera rodziców w rozmowach indywidualnych wychowawcy z uczniem i m (potwierdza to 30 % ankietowanych rodziców), 67 % - robi to przez odpowiedni dobór tematów na lekcjach wychowawczych (odpowiednio: 39 % rodziców), 54 % stara się zapewnić rodzicom dostęp do informacji na temat pomocy pedagogicznej i psychologicznej (potwierdza to 7 % rodziców), a 46 % wspiera rodziców poprzez udział dzieci w uroczystościach o charakterze społecznym lub patriotycznych (odpowiednio: 10 %). Nauczyciele deklarują też, że starają się wspierać rodziców również poprzez organizację wspólnych imprez, pedagogizację rodziców (rozdawanie ciekawych artykułów, zachęcanie do lektury książek, informacje o pomocy Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej). 24