Soja: odmiany najlepsze do Twojego gospodarstwa

Transkrypt

1 .pl Soja: odmiany najlepsze do Twojego gospodarstwa Autor: mgr inż. Dorota Kolasińska Data: 23 marca 2017 Klasa gleby, regularnie przeprowadzane zabiegi agrotechniczne, ochrona roślin przed chorobami i szkodnikami, nawożenie oraz pogoda, na którą niestety nie mamy wpływu Te i wiele innych czynników wpływają na wysokość plonowania, jakie osiągnie soja. Odmiany i ich dobór do konkretnego stanowiska i rejonu są tu jednak kluczem do sukcesu. A zatem jak dobrać właściwą odmianę? Soja: odmiany według terminu dojrzewania Na rynku dostępne są odmiany soi różniące się długością okresu wegetacji od siewu do uzyskania dojrzałości nasion. Oczywiście w kolejnych latach, w zależności od pogody, mogą występować różnice. Możemy tu jednak wyróżnić odmiany: 1/6

2 .pl bardzo wczesne i wczesne, średnio wczesne, późne i bardzo późne. Według wyników Programu Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego (PDO) Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych w Słupi Wielkiej z 2016 r. wzorzec plonu nasion soi wynosił 31,8 dt/ha, a długość wegetacji od siewu do uzyskania dojrzałości żniwnej wyniosła 132 dni. Według danych największy plon uzyskała odmiana Aligator bardzo późna, a długość wegetacji wynosiła 136 dni. Aldana to odmiana soi wyhodowana w Polsce, znakomicie przystosowana do naszych warunków atmosferycznych. (fot. AgroFoto.pl; użytkownik: boogy93) Ja mam szczególne upodobanie do odmiany Aldana. Jest to bardzo dobra odmiana soi. Może 2/6

3 .pl być uprawiana z powodzeniem w zasadzie na terenie całej Polski, z wyjątkiem podgórza i rejonów północnych podobnie jak Augusta, druga odmiana krajowej hodowli. Ostatnie lata były trochę cieplejsze. Wrzesień był suchy i ciepły w poprzednim roku, a więc te odmiany późniejsze plonowały znacznie lepiej, szczególnie na południu Polski. Nawet o tonę wyżej. Aldana i Augusta w przeciętnych warunkach pogodowych dojrzewają w pierwszej dekadzie września. Inne odmiany soi będą dojrzewać pod koniec września. Może się pojawić wtedy problem ze zbiorem mówi dr Lech Boros z Zakładu Nasiennictwa i Nasionoznawstwa Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin Państwowego Instytutu Badawczego w Radzikowie. Według wyników PDO z 2016 r. wzorzec plonu nasion soi wynosił 31,8 dt/ha, a długość wegetacji od siewu do uzyskania dojrzałości żniwnej wyniosła 132 dni. Rejon uprawy soi i problemy ze zbiorem Odmianę powinno się dostosować do regionu uprawy soi. Odmiany wczesne będą odpowiednie dla całej Polski, z wyłączeniem niektórych obszarów. Odmiany późniejsze najlepiej uprawiać w województwach, w których obserwuje się dłuższy okres wegetacji i więcej ciepłych dni (południowa część Polski). Rolnika należy ostrzec podczas doboru odmiany soi odpowiedniej do uprawy w określonym rejonie. Największy problem jest z terminem dojrzewania. Im soja ma dłuższy okres wegetacji, tym wyższy potencjał plonowania. We wrześniu i październiku jest zazwyczaj więcej opadów. Jeśli nasiona nie osiągną określonej wilgotności do omłotu (15 18%), to może pojawić się problem ze zbiorem. Trzeba w takim wypadku nasiona dosuszać, a są to dodatkowe koszty. Jeśli ktoś uprawia kukurydzę na ziarno i posiada suszarnię, to nie ma dla niego problemu. Ponieważ może odczekać, zbierze lepiej lub gorzej, ale zbierze i dosuszy do 12 13% wilgotności. Im dłużej soja będzie na polu po osiągnięciu dojrzałości, tym gorsza będzie jakość zebranego plonu tłumaczy dr Boros. Wcześniejsze badania pozwoliły wyznaczyć rejony, w których jest mniejsze ryzyko uprawy soi, w których panują lepsze warunki do dojrzewania, wyższe temperatury za okres wegetacji. Do tych rejonów zaliczono południowo-wschodnią część kraju, tereny północno-wschodniej części woj. dolnośląskiego, północny rejon opolskiego oraz środkowopołudniowej części woj. lubuskiego. Ocieplenie klimatu oraz postęp hodowlany sprawia, że soja, szczególnie odmiany wczesne, z powodzeniem może być uprawiana w innych rejonach kraju, z wyjątkiem terenów północnych i podgórskich. 3/6

4 .pl Odmiana Mavka została wpisana do Krajowego Rejestru w 2013 r. Można ją uprawiać z powodzeniem w prawie całej Polsce, poza rejonami północnymi. (fot. AgroFoto.pl; użytkownik: wojtunio000) Odmiana a temperatura i opady Niestety pogody nie można przewidzieć, ale można sugerować się wynikami badań, których jest coraz więcej, a dzięki nim dobierzemy najbardziej optymalną odmianę soi do naszych warunków klimatycznych. Dobrą charakterystyką odmiany może być ilość ciepła, jaką potrzebuje określona odmiana do osiągnięcia dojrzałości do zbioru, wyrażona sumą temperatur efektywnych za okres wegetacji, uwzględniających temperaturę progową 6 C. Na terenie Polski można uprawiać odmiany soi z grupy dojrzewania 000, które do wydania plonu potrzebują sumy efektywnych temperatur poniżej 1500 C. Rośliny muszą dojrzeć tak, aby zbiór mógł nastąpić najpóźniej do końca września. Jeśli będzie dobra pogoda we wrześniu, to wszystko będzie w porządku. Ale niech tylko będzie przekropny i chłodny wrzesień, może pojawić się problem ze zbiorem dobrej jakości oraz wilgotności nasion w przypadku późnych odmian soi o wyższych wymaganiach cieplnych ostrzega dr Boros. Rolnika należy ostrzec podczas doboru odmiany soi odpowiedniej do uprawy w określonym rejonie. Największy problem jest z terminem dojrzewania. dr Lech Boros 4/6

5 .pl Kiedy decydujemy się na dobór odmiany soi, warto byłoby zgłosić się do najbliższego Ośrodka Doradztwa Rolniczego, bo często prowadzone są w nich analizy na temat plenności danej odmiany, w konkretnym rejonie. Uzyskamy tam szczegółowe zalecenia uprawowe względem interesującej nas odmiany soi. Najbardziej wskazane byłoby, aby rolnik korzystał z wyników badań porejestrowch odmian COBORU, które posiadają ODR-y, ale również zamieszczane są w Internecie. Od 2 lat COBORU opracowuje Listę Odmian Zalecanych (LOZ) dla soi. W 2016 r. lista obejmowała woj. opolskie i podkarpackie. Na sezon 2017 listę poszerzono o kolejne 2 województwa, tj. śląskie i wielkopolskie. W przyszłości należy spodziewać się takich list dla innych rejonów Polski mówi dr Boros. W Polsce dość często uprawiana jest również odmiana Annushka. Należy do odmian bardzo wczesnych, uprawianych na terenie całego kraju. (fot. AgroFoto.pl użytkownik: 01_spider) 5/6

6 .pl Odmiana a poziom tłuszczu i białka Soja uprawiana i wykorzystywana we własnym gospodarstwie jako komponent paszowy powinna charakteryzować się odpowiednią zawartością białka i tłuszczu. Na naszym rynku odmian jest bardzo wiele, toteż różnią się znacząco zawartością procentową tych składników. Hodowca powinien zastanowić się również, jaka zawartość tłuszczu i białka, będzie najkorzystniejsza w dawce paszowej. Wśród dostępnych odmian w Polsce, soja może zawierać od 35 do 45% białka i od 17 do 23% tłuszczu. Pomocne podczas doboru odmiany i zaleceń uprawowych może być skorzystanie z porad, jakich udziela Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych, doradcy firm hodowlano-nasiennych oraz specjaliści z ODR. Zobacz koniecznie: Ta uprawa się opłaca! Skąd wziąć nasiona soi? 6/6 Powered by TCPDF (