INNOWACJA PEDAGOGICZNA WYBUCHOWE CZWARTKI. Poznawanie poprzez obserwacje, eksperymenty i doświadczenia.

Transkrypt

1 INNOWACJA PEDAGOGICZNA WYBUCHOWE CZWARTKI. Poznawanie poprzez obserwacje, eksperymenty i doświadczenia. Opracowanie: Elżbieta Naparstek, Danuta Ignasiak Szkoła Podstawowa im. Stanisława Staszica w Jankowicach

2 1 Jankowice 2019 Tytuł innowacji: Wybuchowe czwartki. Poznawanie poprzez obserwacje, eksperymenty i doświadczenia. Autorzy innowacji: Elżbieta Naparstek, Danuta Ignasiak Data wprowadzenia: wrzesień 2019 Data zakończenia: czerwiec 2021 Rodzaj innowacji: programowo - metodyczna Wykonawcy i osoby odpowiedzialne za realizację innowacji: Elżbieta Naparstek, Danuta Ignasiak, Anna Karpińska Miejsce realizacji: Szkoła Podstawowa im. Stanisława Staszica w Jankowicach Zakres innowacji: Innowacja programowo-metodyczna: Wybuchowe czwartki, oparta na obserwacji, eksperymencie i doświadczeniu realizowana będzie w kl. IIa i IIc. Bazować będzie na zmodyfikowaniu i rozszerzeniu realizowanego w klasach 1-3 szkoły podstawowej Programu edukacji wczesnoszkolnej autorstwa prof. Dr hab. Jadwigi Hanisz o treści z zakresu nauk przyrodniczych. Zajęcia innowacyjne odbywać się będą 2-3 razy w miesiącu. I. Opis innowacji. Uzasadnienie celowości wprowadzenia innowacji: Innowacja programowo-metodyczna: Wybuchowe czwartki. Poznawanie poprzez obserwacje, eksperymenty i doświadczenia to łączenie teorii z praktyką poprzez: obserwację zjawisk i obiektów przyrodniczych, prowadzenie eksperymentów, doświadczeń, gry i zabawy dydaktyczne oraz budowanie obiektów (które latają, wirują, śmigają, pływają, grają) wraz z naukowym wyjaśnieniem ich działania. Niniejsza innowacja jest odpowiedzią na zainteresowania oraz naturalną ciekawość poznawczą uczniów, a także wyjściem naprzeciw wymaganiom edukacyjnym zawartym w aktualnej podstawie programowej kształcenia ogólnego. Bardzo ważnym elementem działań dydaktycznych naszej szkoły jest zachęcenie uczniów do pogłębiania i rozbudzania zainteresowań naukami przyrodniczymi. Wśród celów nauczania oraz standardów kształcenia, poczesne miejsce w zajmują zagadnienia dotyczące szeroko pojętego operowania informacją, jej pozyskiwania, przedstawiania i wykorzystywania. Naszym zdaniem, szansę na osiągnięcie preferowanych celów i drążeń edukacyjnych naszej placówki doskonale nadaje się opracowana przez nas innowacja pedagogiczna. Wiadomości i umiejętności nabyte podczas realizacji zaplanowanych działań, jak również zaangażowanie emocjonalne i własne przemyślenia pozostają na dłużej w pamięci ucznia i ułatwiają mu dalszy rozwój. Eksperymentowanie w pracowni szkolnej stanie się doskonałą okazją do rozwijania pomysłowości, samodzielności, przedsiębiorczości, zdolności oraz innowacyjności i twórczego myślenia.

3 2 II. Założenia ogólne: Realizacja innowacji programowo metodycznej: Wybuchowe czwartki przewidziana jest na dwa lata edukacyjne. Skierowana jest do uczniów obecnych klas 2, z planowaną kontynuacją w klasie trzeciej. Innowacja będzie realizowana w ramach zajęć dydaktycznych edukacji przyrodniczej jako rozszerzenie oferty programowej. Jest powiązana z kierunkami realizacji polityki oświatowej państwa na rok szkolny 2019/2020. Nie wymaga przyznania dodatkowych środków budżetowych. III. Cele innowacji: - ogólne popularyzacja wiedzy z zakresu nauk przyrodniczych, umiejętność obserwacji i samodzielnego wnioskowania, rozwijanie indywidualnych zainteresowań, predyspozycji i uzdolnień uczniów, zachęcanie i motywowanie uczniów do poznawania otaczającego nas świata w sposób aktywny, twórczy, dociekliwy i wytrwały, uczenie się korzystania z zasobów natury, rozwijanie pasji, zainteresowań, przedsiębiorczości i kreatywności uczniów, uatrakcyjnienie sposobu nauczania i uczenia się, - szczegółowe: dostrzeganie zmian w otaczającym środowisku, rozwijanie umiejętności obserwowania środowiska oraz gromadzenia informacji o nim, budzenie zainteresowań zjawiskami przyrodniczymi (dostrzeganie związków przyczynowo-skutkowych), rozwijanie umiejętności dochodzenia do wiedzy drogą obserwacji, doświadczeń, wnioskowania, uogólniania, wdrażanie do nabywania umiejętności planowania i przeprowadzania prostych doświadczeń przyrodniczych, wdrażanie do twórczego myślenia, wykorzystanie naturalnej ciekawości świata dzieci dla rozwijania trwałych zainteresowań naukami przyrodniczymi, rozwijanie logicznego myślenia, odnoszenia teorii do praktyki, nauka współpracy, dzielenia się zadaniami, nauka uważnego słuchania wypowiedzi oraz korzystania z przekazanych informacji. IV. Metody i formy: W pracy z uczniami stosowane będą metody aktywizujące, zachęcające każdego ucznia do aktywnego uczestnictwa w zajęciach: eksperymenty, obserwacje, doświadczenia, praktycznego działania, programy edukacyjne i filmów przyrodnicze, foto- relacja z realizacji zadań, wycieczki po okolicy, zajęcia w terenie, pokaz, pogadanki, ekspresja plastyczna i techniczna.

4 3 Formy: zbiorowa, grupowa, w parach, indywidualna, przydzielanie uczniom zdolnym innych zadań podczas pracy indywidualnej lub grupowej, stopniowanie trudności. V. Tematyka zajęć: Zagadnienia zostały opracowane w oparciu o podstawę programową kształcenia ogólnego dla pierwszego etapu edukacyjnego. Uzupełniają ją i poszerzają. Przewidziano realizację 10 bloków tematycznych: Zakres wprowadzanych treści: Innowacja została skonstruowana wokół następujących zagadnień: 1. Woda we wszystkich stanach. 2. Powietrze sen o lataniu. 3. Ogień ciepło i zimno. 4. Wszystkie barwy świata blask kosmosu. 5. Elektryczność i elastyczność oraz balansowanie na linie. 6. Pomiar przyrządy pomiarowe. 7. Człowiek ciało ludzkie. 8. Świat przyrody. 9. Wielcy badacze i odkrywcy. 10. Słyszę głosy, czyli rockandrollowe jaja. Harmonogram działań Planowanie działań w ramach realizacji innowacji będzie miało charakter bieżący. Będzie warunkowane tematyką zajęć edukacji wczesnoszkolnej, zainteresowaniem i potrzebami uczniów oraz możliwościami przeprowadzenia działań. Poniżej jedynie niektóre, przykładowe zadania do realizacji: Hodowla kryształów Wspinająca się woda Ciśnienie wody Napięcie powierzchniowe Tlen w natarciu Parasol poruszany siłą woli Oczyszczanie mieszaniny soli i piasku Przewodnictwo cieplne Wirująca tarcza do mieszania kolorów Kolorowe bączki Tajna wiadomość Naelektryzowana rurka Co przewodzi prąd? Czy woda przewodzi prąd? Klepsydra Naczynia połączone Budujemy płuco Przedziurawiona dłoń Kartka, która drga na dźwięk głosu Ziemniak w labiryncie Transpiracja wymuszona Jak wymieszać wodę z olejem Chemiczny wulkan Gipsowy odlew

5 4 VI. Ewaluacja W celu uzyskania informacji zwrotnej przeprowadzimy: - rozmowy indywidualne i grupowe z uczniami, - rozmowy z rodzicami. Szczegółowa analiza przeprowadzonych rozmów oraz wyników klasyfikacji pozwoli ocenić stopień realizacji zamierzonych celów. Działania te pomogą wyciągnąć wnioski, zaplanować pracę i ewentualnie zmodyfikować metody pracy. Podjęta zostanie także decyzja o sposobie kontynuacji innowacji w tej grupie. VII. Spodziewane efekty Wpływ na uczniów. Program innowacji przygotowuje ucznia do: samodzielnego myślenia, dostrzegania zmian w środowisku, obserwacji otaczającego świata, zjawisk przyrodniczych i dostrzegania związków przyczynowo-skutkowych, poszanowania przyrody, dbałości o własne zdrowie, prezentowania efektów swojej działalności badawczej, udziału w konkursach przyrodniczych na różnych szczeblach, udziału w akcjach ekologicznych i zdrowotnych, ciekawego i pożytecznego spędzania wolnego czasu, odpowiedzialności za pracę własną i grupy, umiejętności współpracy w grupie. Wpływ na pracę szkoły: podnoszenie jakości pracy szkoły poprzez prowadzenie dodatkowych zajęć innowacyjnych, rozwijających uzdolnienia uczniów, promocja szkoły w środowisku lokalnym poprzez poszerzenie oferty edukacyjnej szkoły, indywidualizacja nauczania podnoszenie wyników edukacyjnych uczniów, wpływ na rozwój każdego ucznia, rozwijanie umiejętności uczniów, doskonalenie warsztatu pracy nauczycieli realizujących innowację. VIII. Środki, materiały, sprzęt: Do realizacji innowacji będą wykorzystywane środki dydaktyczne będące na wyposażeniu szkoły oraz materiały i narzędzia przyniesione przez uczniów i nauczycieli. IX. Sprzymierzeńcy innowacji: Sprzymierzeńcami innowacji będą: dyrektor szkoły oraz rodzice uczniów. X. Sposoby oceny Sposób oceniania uczestników jest bardzo ważnym elementem w procesie nauczania. Odgrywa ważną rolę w motywowaniu uczniów do nauki. Osiągnięcia uczniów kontrolowane będą na bieżąco poprzez ich obserwacje przez nauczyciela. Za wytwory pracy, zaangażowanie, aktywność uczniowie otrzymywać będą pochwały ustne od nauczyciela jak również dodatkowe punkty z zachowania za samorozwój.

6 5 XI. Podsumowanie Innowacja programowo-metodyczna: Wybuchowe czwartki. Poznawanie poprzez obserwacje, eksperymenty i doświadczenia ma na celu wyposażyć uczniów w określone wiadomości, umiejętności i postawy służące najbliższemu środowisku przyrodniczemu. Skierowana jest na dużą aktywność w osiąganiu zamierzonych celów. Korzyści płynące z jej wdrożenia: przyrost wiadomości i umiejętności, wzrost zainteresowania wiedzą przyrodniczą, podejmowanie pozytywnych działań wobec przyrody umiejętność przeprowadzania obserwacji i doświadczeń umiejętność współpracy w zespole i dzielenia się swoja wiedza z innymi rozwój kreatywnego myślenia. Mamy nadzieję, że tego typu działania proponowane przez nas na zajęciach nauczą dzieci samodzielnego myślenia, wyzwolą ich inwencję twórczą, jak również sprawią im radość. Bibliografia: 1. Ewa Gromek, Ewa Kłos.: Zajęcia warsztatowe dla szkoły podstawowej. Warszawa Delphine Grinberg.: 60 nowych eksperymentów- super zabawa. Warszawa Rainer Kothe.: Eksperymenty- księga młodych odkrywców. Warszawa Encyklopedia doświadczeń. Publikacja edukacyjna dla dzieci w wieku 9-13 lat. Wrocław Ute Fresen.: Nie BEZPIECZNE eksperymenty. Kielce Rebecca Gilpin, Leonie Pratt.: Księga eksperymentów. Poznań Bryan Murphy.: Baw się powietrzem. Bratysława 1991 W trakcie realizacji innowacji będą wykorzystane również zasoby internetu. Elżbieta Naparstek Danuta Ignasiak