Percepcja profilaktyki szkolnej i domowej wśród nastolatków Mira Prajsner

Transkrypt

1 OFERTA BADAWCZA Percepcja profilaktyki szkolnej i domowej wśród nastolatków Mira Prajsner Konsultacja Naukowa: dr Ewa Stępień Kontakt telefoniczny: Kontakt mailowy: mirabo@mirabo.pl; miraprajs@o2.pl

2 Szanowni Państwo! Przedstawiam ofertę badawczą dotyczącą różnych aspektów działań profilaktycznych realizowanych w szkołach i środowisku lokalnym oraz oddziaływań wychowawczych w domu rodzinnym. Proponowane badanie obejmuje młodzież uczącą się w szkołach podstawowych i gimnazjalnych. Proponujemy Państwu aby była to młodzież ucząca się w klasach VI szkół podstawowych oraz I i III gimnazjum, co umożliwi analizę postaw i ocen dokonywanych przez młodzież w różnych fazach procesu dojrzewania. W projekcie zamierzamy poddać ocenie uczniów działania profilaktyczne realizowane w różnych typach szkół, ich atrakcyjność, zawartość merytoryczną, sposób prowadzenia oraz użyteczność w codziennym życiu młodzieży (wymiar informacyjny oraz praktyczny zajęć profilaktycznych). Ważną częścią projektu jest także analiza tzw. profilaktyki domowej, a więc działań podejmowanych przez rodziców służących zapobieganiu zachowań problemowych nastolatków. W tym kontekście poruszone zostaną kwestie związane z edukacją prowadzoną przez rodziców na temat sięgania po substancje psychoaktywne i przemocy rówieśniczej oraz ustalone przez nich normy dotyczące używania substancji psychoaktywnych. Analizowana będzie kwestia przyzwolenia na używanie substancji praz konsekwencji wyciąganych przez rodziców w sytuacji złamania ustalonych zasad. Wspomniane badanie może być podstawą do zweryfikowania adekwatności dotychczas prowadzonych działań profilaktycznych i uwzględnienia w ich planowaniu oczekiwań i propozycji młodzieży. 2

3 Warto podkreślić, iż wyniki i rekomendacje mogę służyć jako punkt wyjścia do przygotowania projektu profilaktycznego finansowanego z funduszy europejskich, przeznaczonych na działania w sferze wykluczenia społecznego oraz przeciwdziałanie zachowaniom problemowym wśród dzieci i młodzieży. Mam nadzieję, że niniejsza propozycja spotka się z Państwa zainteresowaniem i będzie podstawą dalszej skutecznej współpracy Posiadam rekomendacje samorządów, dla których do tej pory realizowałam tego typu projekty autorskie. 2. Zakres badania młodzieży obejmie następujące obszary tematyczne: A. Różne aspekty życia osób badanych między innymi: ocena relacji rówieśniczych; ocena atmosfery rodzinnej; konflikty z rodzicami i ich przyczyny; spostrzegane możliwości oraz miejsca i osoby dające wsparcie w sytuacjach problemowych; ocena dostępności wśród młodzieży atrakcyjnych form spędzania czasu w dzielnicy; cechy społeczno-demograficzne rodziny; relacje uczniów z rodzicami; udział w pozaszkolnych zajęciach poruszających problem używania substancji przez młodzież 3

4 B. Ocena klimatu szkoły i sytuacja szkolna uczniów: subiektywna ocena wyników osiąganych w szkole; stosunek do szkoły; stosunek do nauczycieli; ocena relacji nauczyciel uczeń; ocena relacji pomiędzy uczniami w kontekście stosowania przemocy; poczucie wykluczenia w środowisku szkolnym; C. Profilaktyka szkolna w zakresie używania substancji i przemocy rówieśniczej: udział w zajęciach dotyczących używania substancji przez młodzież i przemocy prowadzonych na terenie szkoły, ocena tych zajęć w kilku aspektach: sposób przekazu, zachowanie prowadzących, jakość przekazywanej wiedzy, atrakcyjność zajęć, urozmaicona forma przekazu odniesienie do codziennych doświadczeń uczniów, możliwość prowadzenia otwartej dyskusji; ocena poziomu zadowolenia z udziału w zajęciach; ocena osobistych korzyści wynikających z udziału w zajęciach; udział rodziców w zajęciach profilaktycznych org. na terenie szkoły; słabe elementy zajęć profilaktycznych realizowanych w szkole w percepcji młodzieży. mocne strony zajęć profilaktycznych realizowanych w szkole w percepcji młodzieży. nauczyciele jako potencjalni partnerzy do rozmów o własnych doświadczeniach z substancjami ocena gotowości nauczycieli do pomocy uczniom używającym substancji; ocena własnej gotowości do rozmowy z nauczycielami na temat sytuacji problemowych w szkole związanych z substancjami; 4

5 D. Postawy rodziców dotyczące używania substancji przez uczniów : edukacja domowa dotycząca problemu używania substancji edukacja domowa dotycząca problemu przemocy rówieśniczej w szkole poziom przyzwolenia ze strony rodziców na używanie substancji: papierosy, alkohol, narkotyki przewidywane reakcje rodziców w sytuacji łamania zakazu sięgania po substancje psychoaktywne rzeczywiste reakcje rodziców na sięganie przez uczniów po substancje oraz wyciągane konsekwencje E. Doświadczenia uczniów dotyczące używania substancji psychoaktywnych oraz mieszania różnych substancji (alkoholu z lekami, alkoholu z marihuaną lub haszyszem- politoksykomania). rozpowszechnienie picia alkoholu wśród młodzieży oraz częstotliwość sięgania po napoje alkoholowe, rozpowszechnienie palenia tytoniu wśród młodzieży oraz częstotliwość sięgania po papierosy rozpowszechnienie używania narkotyków wśród młodzieży i częstotliwość sięganie po narkotyki rozpowszechnienie upijania się wśród młodzieży oraz częstotliwość tego zjawiska subiektywna ocena rozpowszechnienia sięgania po substancje psychoaktywne przez innych uczniów w klasie problem ulegania presji rówieśniczej związanej z sięganiem po substancje przyczyny ulegania presji rówieśniczej w ocenie uczniów rozpowszechnienie używania leków uspokajających i nasennych bez zalecenia lekarza rozpowszechnienie używania leków dostępnych bez recepty w celu odurzenia się rozpowszechnienie jednoczesnego używania substancji (politoksykomania) 5

6 pochodzenie środków finansowych na zakup substancji psychoaktywnych 3. Metodologia badania. 3.1 Dobór próby - badanie uczniów. Proponujemy, aby w badaniu wzięli udział uczniowie pierwszych i trzecich klas gimnazjum oraz szóstych klas ze szkół podstawowych. Nauka w gimnazjum to czas przyspieszonego dojrzewania, dlatego szczególnie interesujące będą badania dotyczące działań profilaktycznych związanych z przemocą i używaniem substancji psychoaktywnych, prowadzonych na początku adaptacji ucznia do nowego otoczenia oraz pod koniec jego pobytu w gimnazjum. Dzięki takiemu doborowi klas możliwe będzie porównanie stopnia zagrożenia przemocą i używaniem substancji przez uczniów, którzy rozpoczynają naukę w nowym środowisku, z tymi, którzy mają już ugruntowaną pozycję i status w swoim środowisku. Proponowany dobór próby i planowany czas realizacji badania tworzą również dobrą okazję do podjęcia poważnej dyskusji na temat skuteczności dotychczasowych działań profilaktycznych prowadzonych w szkole i środowisku lokalnym, i to zarówno w gronie uczniów i nauczycieli, jak i rodziców, którzy powinni stać się rzeczywistymi partnerami wspomnianej debaty. Planując badania już teraz warto zastanowić się nad strategią promocji ich wyników. Dobór próby badawczej może być elastycznie modyfikowany, zgodnie z Państwa oczekiwaniami. Możemy zrealizować badania wyłącznie wśród uczniów gimnazjów, możemy także objąć tym projektem młodzież nieco młodszą, uczącą się w szóstych klasach szkół podstawowych. W ramach każdej z ww. grup (I kl. gimnazjum, III kl. gimnazjum oraz VI kl. szkół podstawowych) proponujemy zbadanie 20 klas łącznie 60 klas. Klasy zostaną wybrane metodą losową. 6

7 3.2 Narzędzie zastosowane w badaniu. Przygotowany autorski kwestionariusz badawczy będzie zawierały pytania dotyczące wszystkich obszarów problemowych opisanych w ofercie. W badaniu możliwe będzie porównanie perspektywy postrzegania poruszanych problemów w poszczególnych grupach wiekowych. 4. Cena realizacji projektu. Cena realizacji projektu zawiera: przygotowanie badania, koordynacja prac związanych z badaniem (w tym prac terenowych) szkolenie ankieterów; druk ankiet; konsultacje naukowe; realizację terenową badania uczniów; przygotowanie zbioru danych uczniów; analizy statystyczne: frekwencje oraz pogłębione analizy (wariancji, korelacje, testy CHI) raport opisowy z podsumowaniem wyników (w programie Power Point) wraz z rekomendacjami przygotowanie w wersji elektronicznej prezentacji multimedialnej przedstawiającej najważniejsze wyniki badania (w tym porównanie wyników badania w różnych rocznikach). 7

8 W ciągu ostatnich kilku lat tego rodzaju projekty realizowałam w Tychach, Sosnowcu i na warszawskim Ursynowie. Posiadam rekomendacje samorządów lokalnych, które zlecały te projekty. Zainteresowanych proszę o kontakt w sprawie szczegółów dotyczących badania oraz harmonogramu. Mira Prajsner 8