Marek Gadacz Starszy Menedżer HRS Doradca podatkowy. Zwrot z inwestycji w Kapitał Ludzki kluczowy miernik efektywności w obszarze HR

Transkrypt

1 Biuletyn zespołu ds. podatków pracowniczych i doradztwa personalnego Nr 1, grudzień 2009 Wstęp Szanowni Państwo, Niniejszym przedstawiamy pierwszy numer HRSpot. Celem Biuletynu jest regularna prezentacja interesujących i bieżących tematów z szeroko rozumianego obszaru spraw pracowniczych. Dlatego też informacje zostały podzielone na trzy kategorie: Human Resources, obejmującą zarządzanie kapitałem ludzkim, Obciążenia Pracownicze, dotyczącą głównie podatku dochodowego od osób fizycznych i ZUS oraz Prawo Pracy. Mamy nadzieję, że treści zawarte w Biuletynie okażą się dla Państwa interesujące i przydatne w codziennej pracy. Życzę miłej lektury, Human Resources Marek Gadacz Starszy Menedżer HRS Doradca podatkowy Zwrot z inwestycji w Kapitał Ludzki kluczowy miernik efektywności w obszarze HR Zwrot z inwestycji w Kapitał Ludzki przedstawia wartość dodaną zapewnioną przez siłę roboczą, tj. wielkość zwrotu dla organizacji, przypadającą na każdą złotówkę zainwestowaną w pracownika. Wskaźnik ROI bazuje na wartościach związanych z prowadzeniem działalności, np. przychód, koszty, których poprawa może mieć kluczowe znaczenie dla podniesienia zysku będącego podstawowym miernikiem efektywności organizacji. W Polsce stopa zwrotu z inwestycji w kapitał ludzki w roku 2008 osiągnęła poziom przekraczający znacznie poziom zwrotu uzyskany przez przedsiębiorstwa europejskie. Wyniki wskazują, że z każdej zainwestowanej złotówki pracodawcy w Polsce otrzymują przeciętnie 1 zł 71 gr., podczas gdy w Europie wskaźnik ten wynosi 1 zł 20 gr. Wśród branż, które odnoszą najwyższe zwroty z inwestycji w swoich pracowników znajdują się telekomunikacja, FMCG oraz bankowość. Znamienne jest, że wynik z 2008 roku obarczony był już częściowo wpływem rozpoczynającego się kryzysu gospodarczego w końcówce roku, co i tak nie przeszkodziło Polsce w osiągnięciu przeciętnej zwrotu z inwestycji wyższej, niż w Europie jeszcze w okresie przedkryzysowym, czyli np. w 2007 roku. Warto przytoczyć raport z badania Saratoga HC Benchmarking w roku poprzednim - wówczas HC ROI jaki odnotowaliśmy był ponad dwukrotnie wyższy (2 zł. 37 gr.), niż w Europie (1 zł 17 gr).

2 PricewaterhouseCoopers Nr 1, grudzień 2009 Strona 2 HC ROI Human Capital Return On Investment , ,71 Europa , ,20 Do dokonania obliczenia wskaźnika Zwrot z inwestycji w Kapitał Ludzki zgodnie z metodologią Saratoga HC Benchmarking stosowany jest następujący wzór: Przychód [Koszty (Wynagrodzenia + Świadczenia Dodatkowe)] Liczba etatów x Średnie wynagrodzenie (z uwzględnieniem świadczeń) HC ROI Zwrot z Inwestycji w Kapitał Ludzki Najwyższy wskaźnik HC ROI w 2008 roku osiągnęła branża telekomunikacyjna - mediana dla tej grupy wyniosła 2,28 (złotego z 1 inwestowanej złotówki). Wynik ogólnopolski to: 1kwartyl mediana 3kwartyl 0,94 1,71 2,27 Innym podejściem analitycznym do wskaźnika jest porównanie firm o różnej wielkości zatrudnienia w firmach o zatrudnieniu powyżej 3000 osób była najwyższa mediana, tj.1,76 (złotego z jednej inwestowanej złotówki). Mediana dla firm: Do 1000 zatrudnionych zatrudnionych Powyżej 3000zatrudnionych 1,32 1,23 1,76 Jeśli chodzi o porównanie HC ROI w firmach o różnym poziomie przychodów, to najwyższy poziom mediany osiągnęły firmy o obrotach powyżej mln rocznie 1,99 (złotego z 1 inwestowanej złotówki). Mediana dla firm: Obroty do 1000 mln Obroty od mln Obroty powyżej 2000 mln 1,17 1,90 1,99 Obciążenia pracownicze Zakwaterowanie pracownika w lokalu będącym własnością pracodawcy - skutki w PIT Dnia 23 września 2009 roku Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu wydał w imieniu Ministra Finansów interpretację indywidualną, w której określił skutki darmowego zakwaterowania pracowników w lokalu należącym do pracodawcy. Istotą sprawy było rozstrzygnięcie, czy w takiej sytuacji przychód pracownika z tytułu otrzymania nieodpłatnego zakwaterowania jest objęty zwolnieniem z PIT.

3 PricewaterhouseCoopers Nr 1, grudzień 2009 Strona 3 Główne tezy interpretacji: 1. Przepisem art. 21 ust. 1 pkt 19 ustawy o PIT, ustawodawca zwolnił od opodatkowania do wysokości nieprzekraczającej miesięcznie kwoty 500 zł przychód pracownika, wynikający z zapewnienia mu przez pracodawcę zakwaterowania w hotelach pracowniczych lub kwaterach prywatnych wynajmowanych na cele zbiorowego zakwaterowania. 2. Określenie kwatera prywatna wynajmowana na cele zbiorowego zakwaterowania oznacza lokal, który jest własnością innego podmiotu niż pracodawca. 3. Z tego względu, jeżeli pracodawca zakupi lokal celem zakwaterowania w nim swoich pracowników, to takie nieodpłatne świadczenie nie będzie po stronie pracowników zwolnione od opodatkowania. ETS: Składki ubezpieczeniowe płacone za granicą mogą być odliczane w Polsce Dnia 19 listopada 2009 r. Europejski Trybunał Sprawiedliwości wydał wyrok dotyczący zgodności z prawem wspólnotowym przepisów polskiej ustawy o PIT. Zgodnie ze spornymi przepisami, które mocą orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego obowiązywały do 1 grudnia 2008 r., polscy rezydenci podatkowi nie mogli odliczać od polskiego PIT składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, zapłaconych za granicą. Główne tezy wyroku: 1. Na gruncie ustawy o PIT, w brzmieniu obowiązującym przed 1 grudnia 2008 r., podatnik będący polskim rezydentem miał prawo do odliczenia od podstawy opodatkowania składek na ubezpieczenie społeczne oraz do obniżenia należnego podatku o kwotę składek na ubezpieczenie zdrowotne, zapłaconych w Polsce. Uprawnienie to nie przysługiwało natomiast polskiemu rezydentowi, którego składki ubezpieczeniowe zapłacono w innym państwie członkowskim. 2. Powyższe uregulowania polskiej ustawy o PIT są sprzeczne z prawem wspólnotowym, w szczególności z zasadami swobody przedsiębiorczości oraz swobody świadczenia usług. Oznacza to, że sąd krajowy miał obowiązek odmówić zastosowania tych przepisów. Nie zmienia tego okoliczność, iż polski Trybunał Konstytucyjny, uznając sporne przepisy za niezgodne z Konstytucją RP, odroczył utratę ich mocy obwiązującej. Od karty przedpłaconej należy zapłacić podatek dochodowy Dziennik Gazeta Prawna, Ewa Matyszewska W DGP z 16 listopada jako pierwsi informowaliśmy, że firmy wpadły na pomysł, jak przy świadczeniach pozapłacowych uniknąć rozpoznawania przychodu. Przekazują pracownikom przedpłacone karty płatnicze. To coś w rodzaju elektronicznej wersji bonu towarowego. Według firm oferujących takie karty są one zwolnione z PIT, bo na karcie są środki pieniężne. Niezależni eksperci tego zwolnienia nie byli pewni. Poprosiliśmy Ministerstwo Finansów o zajęcie stanowiska w tej sprawie informuje DGP. Jak podkreśliło MF z uwagi na bliżej nieznaną formułę kart przedpłaconych, jak również bez jednoznacznego stanowiska, czy są one dystrybuowane w związku

4 PricewaterhouseCoopers Nr 1, grudzień 2009 Strona 4 z finansowaniem działalności socjalnej nie można stwierdzić, czy mieszczą się one w cytowanym zwolnieniu. Jeżeli karta ta stanowi jedynie znak uprawniający do jej wymiany na towary lub usługi, to z uwagi na negatywną definicję rzeczowych świadczeń zawartą w tym przepisie można uznać, że otrzymane świadczenie nie podlega zwolnieniu twierdzi resort finansów. Świąteczny prezent od szefa podlega PIT Dziennik Gazeta Prawna, Ewa Matyszewska Gdy pracodawca kupi upominki ze środków obrotowych firmy, wartość prezentu będzie przychodem pracownika. Gdy będzie sfinansowany ze środków socjalnych, zastosowanie znajdzie zwolnienie z PIT. Jednak tu zwolnione z podatku będą tylko prezenty, których wartość nie przekroczy 380 zł. Przy czym limit 380 zł dotyczy całego roku podatkowego. Zatem jeśli szef w trakcie roku oferował pracownikom inne świadczenia finansowane z funduszu socjalnego i ich wartość już przekroczyła 380 zł, to prezent świąteczny będzie podlegał podatkowi czytamy w DGP. Grupowy dowóz do pracy bez PIT Rzeczpospolita, Przemysław Wojtasik Pracownik, który jest za darmo podrzucany do firmy, może uniknąć podatku. Nie ma bowiem technicznych możliwości naliczenia przychodu, jeśli właściciel firmy załatwia zakładowy autobus, który dowozi całą grupę osób. Gdy oferta jest skierowana do ogółu zatrudnionych, tak naprawdę nie wiadomo, kto z niej faktycznie skorzystał. Pracodawca musiałby zapisywać, kto i kiedy wsiada do autobusu. Przepisy nie nakładają jednak na niego takiego obowiązku informuje Rzeczpospolita. ( ) Fiskus nie ma jednak wątpliwości, że nawet przy większej grupie osób można ustalić, kto korzysta z bezpłatnego dowozu. Tak wynika z interpretacji ministra finansów (nr DD3/033/ KDJ/09/PK-29). Minister podkreślił, że wartość otrzymanego od pracodawcy świadczenia w postaci sfinansowania przewozu do pracy stanowi przychód. Wykupując określoną ilość miejsc u przewoźnika, pracodawca będzie wiedział, kto z nich może skorzystać. Dlatego identyfikacja pracownika, któremu można przypisać przychód, nie sprawi mu problemu. Sądy stają jednak ostatnio po stronie podatników. Tak było w sprawie rozpatrywanej przez Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. II FSK 536/08). ( ) Prawo pracy Pracodawca nie może brać odcisków palców Pracodawca nie ma prawa pobierać odcisków palców od zatrudnionych, nawet za ich zgodą. Jest to obejście przepisów kodeksu pracy stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. I OSK 249/09) jak przytacza Rzeczpospolita. Wyrok ten może mieć istotne znaczenie w zakresie wyznaczenia granic legalności przetwarzania przez pracodawców danych osobowych pracowników, a w szczególności ich danych biometrycznych.

5 PricewaterhouseCoopers Nr 1, grudzień 2009 Strona 5 Odpowiedzialność członków zarządu za składki na ZUS nawet po wykreśleniu spółki z KRS W uchwale 7 sędziów Sądu Najwyższego z r. (sygn. I UZO 3/09), której uzasadnienie jeszcze nie zostało upublicznione, SN wyjaśnił, że za zaległości spółki z o.o. z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne oraz składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i na ubezpieczenie zdrowotne członkowie jej zarządu ponoszą odpowiedzialność także wówczas, gdy decyzja ZUS orzekająca o tej odpowiedzialności została wydana po wykreśleniu spółki z KRS (art. 116 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, w związku z art. 31 i art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych). Decyzja ZUS powinna zostać wydana wobec wszystkich członków zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Pracodawcy zwalniający grupowo będą mogli zatrudniać pracowników tymczasowych; dłuższy okres zatrudnienia tymczasowego Senat przyjął bez poprawek Ustawę z dnia 23 października 2009 r. o zmianie ustawy o zatrudnianiu pracowników tymczasowych. Ustawa wejdzie w życie 30 dni po jej ogłoszeniu. W ramach przyjętych zmian uchylony zostanie art. 3 na mocy, którego pracodawcą użytkownikiem nie może być pracodawca, który w okresie ostatnich 6 miesięcy poprzedzających przewidywany termin rozpoczęcia wykonywania pracy tymczasowej przeprowadził zwolnienia grupowe. Ponadto, uelastycznione zostaną zasady wydawania pracownikom tymczasowym świadectwa pracy przez agencje tymczasowe. Istotne praktyczne znaczenie ma również wydłużenie czasu, przez jaki pracownik tymczasowy będzie mógł wykonywać pracę u jednego pracodawcy do okresu nieprzekraczającego łącznie 18 miesięcy. Kontakt z nami Camiel van der Meij Partner Katarzyna Serwińska Dyrektor Artur Kaźmierczak Dyrektor Aleksandra Minkowicz-Flanek Counsel Partner odpowiedzialny za HRS (022) camiel.van.der.meij@pl.pwc.com Doradztwo podatkowe (022) katarzyna.serwinska@pl.pwc.com Doradztwo w zakresie strategicznego zarządzania HR Doradztwo w zakresie prawa pracy (022) artur.kazmierczak@pl.pwc.com (022) aleksandra.minkowicz-flanek@pl.pwc.com HRSpot jest publikacją działu prawno-podatkowego PricewaterhouseCoopers. Uwaga: Wszelkie zawarte w niniejszej publikacji informacje mają charakter orientacyjny publikacja nie może stanowić jedynej podstawy podejmowanych działań. Przed podjęciem jakichkolwiek działań należy zasięgnąć fachowej porady PricewaterhouseCoopers. Nazwa PricewaterhouseCoopers dotyczy sieci firm zrzeszonych w PricewaterhouseCoopers International Limited, z których każda jest odrębnym i niezależnym podmiotem prawnym.