Prawidłowe rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne z przychodów zwolnionych z opodatkowania dla osób do 26 lat

Transkrypt

1 1

2 Prawidłowe rozliczenie składki na ubezpieczenie zdrowotne z przychodów zwolnionych z opodatkowania dla osób do 26 lat Zwolnienie z opodatkowania przychodów osób do 26 lat Ustawa z dnia 04 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z dnia r., poz.1394) Z dniem 01 sierpnia 2019 r. zaczęły obowiązywać nowe przepisy wprowadzające ulgę w podatku dochodowym od osób fizycznych od przychodów dla osób do 26 lat, które mają zastosowanie do przychodów faktycznie uzyskanych od 01 sierpnia 2019 r. W 2019 r. płatnik nie będzie mieć obowiązku obliczania i pobierania zaliczek na podatek dochodowy (od sierpnia do grudnia), jeżeli podatnik do 26 lat złoży mu oświadczenie, że jego dochody w całości korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego. Podatnicy, którzy nie złożą takiego oświadczenia, zwrot podatku z tytułu ulgi otrzymają w zeznaniu rocznym za 2019 r. Do przychodów uzyskanych od 01 stycznia 2020 r. ulga będzie uwzględniana już przy obliczaniu zaliczek na podatek (bez konieczności składania oświadczenia przez podatnika). Zwolnienie z opodatkowania obejmuje przychody ze: Þ stosunku służbowego Þ stosunku pracy Þ pracy nakładczej Þ spółdzielczego stosunku pracy oraz Þ umów zlecenia (o których mowa w art. 13 pkt 8 ustawy o pdof) otrzymane przez podatnika do ukończenia 26 roku życia, do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty zł z wyjątkiem 2019 r. w którym przychód zwolniony z opodatkowania wynosi: ,67 zł (art. 1 pkt 2a i art. 5 ust. 1 ustawy zmieniającej) (art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy o pdof) 2

3 Wiek do 26 lat O prawie do nowego zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych decyduje wiek podatnika w chwili faktycznego uzyskania przychodu (otrzymania lub postawienia go do dyspozycji) a nie moment w którym doszło do zawarcia umowy np. o pracę czy zlecenia ani okres wykonywania pracy. Wiek podatnika należy ustalać z uwzględnieniem pełnej daty urodzenia, a nie np. miesiąca lub roku urodzenia. Przykład Umowa zlecenia zawarta została z dniem 19 sierpnia 2019 r. na okres 6 miesięcy. Z dniem 10 października 2019 r. zleceniobiorca kończy 26 lat. Zwolnienie z opodatkowania uzyskanych przychodów z zawartej umowy zlecenia będzie obejmować przychody faktycznie uzyskane przez zleceniobiorcę do dnia 09 października 2019 r. Nie ma w tym wypadku znaczenia kiedy faktycznie zawarta została umowa ani długość okresu, na jaki zawarto umowę. Ważne: Przepisy zwalniające przychody z opodatkowania nie uwzględnia się do świadczeń wypłacanych w ramach zawartej umowy o dzieło lub umowy agencyjnej. Przychód zwolniony z opodatkowania (osób do 26 lat) a rozliczenie składki zdrowotnej Zgodnie z art. 3: Ustawy z dnia 04 lipca 2019 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z dnia r., poz.1394) W przypadku gdy składka na ubezpieczenie zdrowotne obliczona od przychodu wolnego od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych jest wyższa od zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, którą płatnik obliczyłby, gdyby przychód ubezpieczonego nie był zwolniony od podatku dochodowego na podstawie tego przepisu, składkę obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości tej zaliczki 3

4 (art. 83 ust. 2a ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych po zmianach od 01 sierpnia 2019 r.) Celem wprowadzonej zmiany jest, aby przychody z pracy oraz z umów zlecenia, do których ma zastosowanie zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 148 ustawy PIT, stanowiły podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne (podobnie jak stanowią podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne). Przykład Zgodnie z zawartą umową o pracę pracownik wynagradzany jest stałą miesięczną stawką wynagrodzenia w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę tj.: zł Pracownikowi: Þ przysługują podstawowe koszty uzyskania przychodu oraz Þ pracownik złożył pracodawcy oświadczenie PIT-2 W związku z wejściem w życie nowych przepisów pracownik w dniu 05 sierpnia 2019 r. złożył pracodawcy oświadczenie w którym wskazał, że uzyskane przez niego przychody w okresie od sierpnia do grudnia 2019 r. będą w całości zwolnione od podatku. Rozliczenie składkowo podatkowe wynagrodzenia należnego za miesiąc lipiec 2019 r. wypłaconego w dniu 09 sierpnia 2019 r. Opis operacji Wynagrodzenie za pracę: Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne: Składki na ubezpieczenia społeczne do pobrania ze środków pracownika: emerytalna: (9,76% x zł) = 219,60 zł rentowa: (1,5% x zł) = 33,75 zł chorobowa: (2,45% x zł) = 55,13 zł Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne do pobrania: (2 250 zł 308,48 zł) Składka na ubezpieczenie zdrowotne do pobrania: (1 941,52 zł x 9%) Koszty uzyskania przychodu: Zaliczka na podatek dochodowy obliczana jest w celu ograniczenia wysokości składki zdrowotnej obliczanej i potrącanej z wynagrodzenia Kwota 2 250,00 zł 2 250,00 zł 308,48 zł 1 941,52 zł 174,74 zł 111,25 zł 4

5 Podstawa obliczenia zaliczki na podatek, po zaokrągleniu do pełnych złotych: (2 250 zł 111,25 zł 308,48 zł) Zaliczka na podatek: (1 830 zł x 18% - 46,33 zł) Składka na ubezpieczenie zdrowotne (9%) w wysokości: 174,74 zł jest niższa od zaliczki na podatek dochodowy (174,74 zł < 283,07 zł) w związku z czym w tej wysokości zostanie potrącona z wynagrodzenia Do wypłaty: (2 250 zł 308,48 zł 174,74 zł ) przychód składki na ubezpieczenia społeczne składka na ubezpieczenie zdrowotne Składki na ubezpieczenia społeczne do pobrania ze środków pracodawcy: emerytalna: (9,76% x zł) = 219,60 zł rentowa: (6,5% x zł) = 146,25 zł wypadkowa: (2% x zł) = 45 zł Składki na FP i FGŚP do pobrania ze środków pracodawcy: FP: (2,45% x zł) = 55,13 zł FGŚP: (0,1% x zł) = 2,25 zł Razem koszt pracodawcy: (2 250 zł + 410,85 zł + 57,38 zł) 1 830,00 zł 283,07 zł 1 766,78 zł 410,85 zł 57,38 zł 2 718,23 zł w przykładzie przyjęto składkę na ubezpieczenie wypadkowe w wysokości: 2%. W sytuacji gdy składka na ubezpieczenie zdrowotne pracownika jest wyższa od zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, składkę obliczoną za poszczególne miesiące obniża się do wysokości tej zaliczki (art. 83 ust. 1 ustawy zdrowotnej). Przykład Z dniem 28 stycznia 2019 r. zatrudniono pracownika na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy, który wykonuje pracę od poniedziałku do piątku po 8h. Wysokość miesięcznego wynagrodzenia ustalono w umowie o pracę w wysokości: zł U pracownika stosuje się: Þ podwyższone koszty uzyskania przychodu w wysokości: 139,06 zł oraz Þ kwotę zmniejszającą podatek: 46,33 zł. 5

6 Rozliczenie składkowo podatkowe wypłaconego wynagrodzenia za przepracowaną część miesiąca stycznia 2019 r.: zł : 176h = 16,48 zł 16,48 zł x 144h (godziny nieprzepracowane) = 2 373,12 zł zł 2 373,12 zł = 526,88 zł L.p. Opis Kwota 1. Wynagrodzenie za pracę: 526,88 zł 2. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne: 526,88 zł 3. Składki na ubezpieczenia społeczne: 72,23 zł emerytalna: 9,76% (51,42 zł) rentowa: 1,5% (7,90 zł) chorobowa: 2,45% (12,91 zł) 4. Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne: 454,65 zł (526,88 zł 72,23 zł) 5. Składka na ubezpieczenie zdrowotne do pobrania: 40,92 zł (454,65 zł x 9%) 6. Składka na ubezpieczenie zdrowotne obniżona do wysokości zaliczki 10,55 zł 7. Składka na ubezpieczenie zdrowotne do odliczenia od podatku: 35,24 zł (454,65 zł x 7,75%) 8. Koszty uzyskania przychodu: 139,06 zł 9. Podstawa obliczenia zaliczki na podatek, po zaokrągleniu do pełnych złotych 316,00 zł (526,88 zł 139,06 zł 72,23 zł) 10. Zaliczka na podatek dochodowy: 10,55 zł (316 zł x 18% - 46,33 zł) 11. Zaliczka na podatek dochodowy do US: 0,00 zł (10,55 zł 10,55 zł) 12. Do wypłaty: (526,88 zł 72,23 zł 10,55 zł) 444,10 zł Przykład Z dniem 29 lipca 2019 r. zatrudniono pracownika na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy, który wykonuje pracę od poniedziałku do piątku po 8h. Wysokość miesięcznego wynagrodzenia ustalono w umowie o pracę w wysokości: zł U pracownika stosuje się: Þ podwyższone koszty uzyskania przychodu w wysokości: 139,06 zł oraz Þ kwotę zmniejszającą podatek: 46,33 zł. 6

7 Rozliczenie składkowo podatkowe wypłaconego wynagrodzenia za przepracowaną część miesiąca lipca 2019 r.: zł : 184 h = 15,76 zł 15,76 zł x 160 h (godziny nieprzepracowane) = 2 521,60 zł zł 2 521,60 zł = 378,40 zł W związku z wejściem w życie nowych przepisów pracownik w dniu 05 sierpnia 2019 r. złożył pracodawcy oświadczenie w którym wskazał, że uzyskane przez niego przychody w okresie od sierpnia do grudnia 2019 r. będą w całości zwolnione od podatku. Wypłata wynagrodzenia należnego za miesiąc lipiec nastąpi w dniu 09 sierpnia 2019 r. L.p. Opis Kwota 1. Wynagrodzenie za pracę: 378,40 zł 2. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne: 378,40 zł 3. Składki na ubezpieczenia społeczne: 51,88 zł emerytalna: 9,76% (36,93 zł) rentowa: 1,5% (5,68 zł) chorobowa: 2,45% (9,27 zł) 4. Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne: 326,52 zł (378,40 zł 51,88 zł) 5. Składka na ubezpieczenie zdrowotne do pobrania: 29,39 zł (326,52 zł x 9%) 6. Składka na ubezpieczenie zdrowotne obniżona do wysokości zaliczki 0,00 zł 7. Koszty uzyskania przychodu: 139,06 zł 8. Zaliczka na podatek dochodowy obliczana jest w celu ograniczenia wysokości składki zdrowotnej obliczanej i potrącanej z wynagrodzenia 9. Podstawa obliczenia zaliczki na podatek, po zaokrągleniu do pełnych złotych 187,00 zł (378,40 zł 139,06 zł 51,88 zł) 10. Zaliczka na podatek dochodowy: 0,00 zł (187 zł x 18% - 46,33 zł) 11. Składka na ubezpieczenie zdrowotne (9%) w wysokości: 29,39 zł jest wyższa od zaliczki na podatek dochodowy (29,39 zł > 0 zł) w związku z czym składkę na ubezpieczenie zdrowotne należy obniżyć do wysokości zaliczki na podatek dochodowy 12. Do wypłaty: (378,40 zł 51,88 zł) 326,52 zł 7

8 Przykład Z dniem 26 sierpnia 2019 r. zatrudniono pracownika na podstawie umowy o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy, który wykonuje pracę od poniedziałku do piątku po 8h. Wysokość miesięcznego wynagrodzenia ustalono w umowie o pracę w wysokości: zł U pracownika stosuje się: Þ podstawowe koszty uzyskania przychodu w wysokości: 111,25 zł oraz Þ kwotę zmniejszającą podatek: 46,33 zł. Rozliczenie składkowo podatkowe wypłaconego wynagrodzenia za przepracowaną część miesiąca sierpnia 2019 r.: zł : 168 h = 17,26 zł 17,26 zł x 128 h (godziny nieprzepracowane) = 2 209,28 zł zł 2 209,28 zł = 690,72 zł W związku z wejściem w życie nowych przepisów pracownik w dniu 26 sierpnia 2019 r. złożył pracodawcy oświadczenie w którym wskazał, że uzyskane przez niego przychody w okresie od sierpnia do grudnia 2019 r. będą w całości zwolnione od podatku. Wypłata wynagrodzenia należnego za miesiąc sierpień nastąpi w dniu 10 września 2019 r. L.p. Opis Kwota 1. Wynagrodzenie za pracę: 690,72 zł 2. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne: 690,72 zł 3. Składki na ubezpieczenia społeczne: 94,69 zł emerytalna: 9,76% (67,41 zł) rentowa: 1,5% (10,36 zł) chorobowa: 2,45% (16,92 zł) 4. Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne: 596,03 zł (690,72 zł 94,69 zł) 5. Składka na ubezpieczenie zdrowotne do pobrania: 53,64 zł (596,03 zł x 9%) 6. Składka na ubezpieczenie zdrowotne obniżona do wysokości zaliczki 40,97 zł 7. Koszty uzyskania przychodu: 111,25 zł 8. Zaliczka na podatek dochodowy obliczana jest w celu ograniczenia wysokości składki zdrowotnej obliczanej i potrącanej z wynagrodzenia 9. Podstawa obliczenia zaliczki na podatek, po zaokrągleniu do pełnych złotych (690,72 zł 111,25 zł 94,69 zł) 485,00 zł 8

9 10. Zaliczka na podatek dochodowy: (485 zł x 18% - 46,33 zł) 11. Składka na ubezpieczenie zdrowotne (9%) w wysokości: 53,64 zł jest wyższa od zaliczki na podatek dochodowy (53,64 zł > 40,97 zł) w związku z czym składkę na ubezpieczenie zdrowotne należy obniżyć do wysokości zaliczki na podatek dochodowy 12. Do wypłaty: (690,72 zł 94,69 zł 40,97 zł) 40,97 zł 555,06 zł Sąd Najwyższy w składzie 03 sędziów 02 lutego 2016 r. podjął uchwałę (sygn. akt, III UZP 18/15 OSNP 2016/8/105), zgodnie z którą składka na ubezpieczenie zdrowotne podlega obniżeniu do wysokości zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych w tej części, którą oblicza się od przychodu stanowiącego podstawę wymiaru tej składki. ZUS w wydanym stanowisku potwierdził możliwość stosowania ww. uchwały przez ogół płatników składek. Pojawiły się jednak wątpliwości dotyczące zasad ustalania zaliczki na podatek dochodowy, dla celów obniżenia składki zdrowotnej, gdy pracownik uzyskuje: ü za część miesiąca wynagrodzenie za pracę, a za pozostałą część zasiłek chorobowy albo ü wynagrodzenie za pracę oraz przychody nieoskładkowane, ale opodatkowane. Ustawa zdrowotna odsyła do zaliczki na podatek dochodowy ustalonej zgodnie z przepisami ustawy o pdof, czyli ustalonej od sumy uzyskanych przez pracownika w danym miesiącu przychodów (art. 83 ust. 1. Ustawy). Pracodawca będący płatnikiem zasiłków oblicza zaliczkę od wynagrodzenia za pracę, wynagrodzenia chorobowego i zasiłku, licząc narastająco w danym miesiącu, z uwzględnieniem kosztów uzyskania przychodów i kwoty zmniejszającej zaliczkę, gdy pracownik złożył pracodawcy PIT-2. Powstała jednak wątpliwość czy ustalenie zaliczki na podatek dochodowy, dla celów obniżenia składki zdrowotnej z uwzględnieniem uchwały SN, od części przychodu należy dokonać przyjmując koszty uzyskania przychodów i kwotę zmniejszającą zaliczkę. 9

10 "(...) z przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wynika możliwość ustalania zaliczki na podatek dochodowy (uwzględniającej koszty uzyskania przychodów i kwotę zmniejszającą podatek) odrębnie odnośnie wynagrodzenia ze stosunku pracy podlegającego składce zdrowotnej i odrębnie odnośnie przychodu niepodlegającego składce zdrowotnej (zasiłku chorobowego, wynagrodzenia ze stosunku pracy).". "(...) Mając na uwadze pojawiające się wątpliwości w zakresie interpretacji tego przepisu w zakresie obniżenia składki zdrowotnej do wysokości zaliczki na podatek dochodowy od całego dochodu czy do wysokości zaliczki obliczonej tylko od przychodu stanowiącego podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie oraz uwzględniając jednoznaczną wykładnię systemową dokonaną w uchwale Sądu Najwyższego odnośnie tego zagadnienia, informuję, że Ministerstwo Zdrowia rozważy doprecyzowanie tych przepisów, aby wystarczająca w tym zakresie była ich wykładnia literalna. Odnosząc się do pytania o to, czy ustalenia zaliczki na podatek dochodowy dla celów obniżenia składki zdrowotnej z uwzględnieniem uchwały SN należy dokonać, przyjmując parametry tj. koszty uzyskania przychodu i kwotę zmniejszającą zaliczkę, informuję, że kwestie te leżą poza zakresem merytorycznym ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz poza kompetencją Ministerstwa Zdrowia. 10

11 (...) W istocie przepisami stanowiącymi podstawę prawną obliczania zaliczki na podatek dochodowy, jak i pomniejszania tej zaliczki są regulacje zawarte w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (...), których wykładni lub inicjowania ich zmiany dokonuje minister finansów.". (...) obecnie trwają prace analityczne i koncepcyjne nad oceną zasadności ww. zmiany, w aspekcie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 02 lutego 2016 r. (sygn. akt III UZP 18/15).". W świetle powyższych stanowisk nadal nierozstrzygnięty pozostał sposób stosowania art. 83 ust. 1 ustawy zdrowotnej, w świetle uchwały SN z dnia 02 lutego 2016 r., gdy pracownik w danym miesiącu otrzymuje obok składnika wynagrodzenia podlegającego składce zdrowotnej zasiłek chorobowy bądź składnik wynagrodzenia zwolniony z oskładkowania, ale podlegający opodatkowaniu. Przykład Pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę w nie pełnym wymiarze czasu pracy wynagradzany stawką: 800 zł w miesiącu marcu 2019 r. otrzymał nagrodę jubileuszową w wysokości: zł (zgodnie z zapisami regulaminu pracy nagroda ta jest przyznawana jest nie częściej niż co 5 lat, a tym samym na podstawie 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia MPiPS z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest ona zwolniona z oskładkowania) U pracownika stosuje się: Þ podstawowe koszty uzyskania przychodu w wysokości: 111,25 zł oraz Þ kwotę zmniejszającą podatek: 46,33 zł. L.p. Opis Kwota 1. Wynagrodzenie za pracę: 800,00 zł 2. Nagroda jubileuszowa: 1 650,00 zł 3. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne: 800,00 zł 4. Składki na ubezpieczenia społeczne: emerytalna: 9,76% (78,08 zł) rentowa: 1,5% (12 zł) 109,68 zł 11

12 chorobowa: 2,45% (19,60 zł) 5. Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne: 690,32 zł (800 zł 109,68 zł) 6. Składka na ubezpieczenie zdrowotne do pobrania: 62,13 zł (690,32 zł x 9%) wyliczona składka zdrowotna w wysokości: 62,13 zł jest wyższa od wyliczonej zaliczki na podatekdochodowy (ustalonej od wynagrodzenia za pracę) biorąc pod uwagę uchwałę SN z dnia 02 lutego 2016 r., ulega obniżeniu do wysokości zaliczki na podatek dochodowy, czyli do kwoty 57,89 zł 7. Składka na ubezpieczenie zdrowotne obniżona do wysokości zaliczki 57,89 zł (800 zł - 111,25 zł - 109,68 zł = 579,07 zł = 579 zł 579 zł x 18% - 46,33 zł) 8. Składka na ubezpieczenie zdrowotne do odliczenia od podatku: 53,50 zł (690,32 zł x 7,75%) 9. Koszty uzyskania przychodu: 111,25 zł 10. Podstawa obliczenia zaliczki na podatek, po zaokrągleniu do pełnych złotych 2 229,00 zł (800 zł zł 111,25 zł 109,68 zł) 11. Zaliczka na podatek dochodowy: 354,89 zł (2 229 zł x 18% - 46,33 zł) 12. Zaliczka na podatek dochodowy do US: 301,00 zł (354,89 zł 53,50 zł) 13. Do wypłaty: (800 zł zł 109,68 zł 57,89 zł 301 zł) 1 981,43 zł Pozostałe kwestie dotyczące przychodów dla osób do 26 lat zwolnionych z opodatkowania w tym: jakiego rodzaju przychody podlegają zwolnieniu? wzór oświadczenia ukończenie 26 lat w trakcie roku rozliczenie składek ZUS czy składki ZUS podlegają rozliczeniu w zeznaniu rocznym PIT 11 dla przychodów zwolnionych z opodatkowania rozliczanie zleceniobiorców przykładowe rozliczenia na liście płac 12

13 znajdziesz w najnowszym ebook: 13