Szkoła Podstawowa im. Lotników Polskich w Płocicznie - Tartak. Program pracy z uczniem o specyficznych potrzebach.

Transkrypt

1 Szkła Pdstawwa im. Ltników Plskich w Płcicznie - Tartak Prgram pracy z uczniem specyficznych ptrzebach w klasach 0 - III

2 W celu dsknalenia własnej pracy i pdniesienia jakści pracy szkły raz w trsce uczniów z trudnściami w nauce, zespół nauczycieli zadecydwał się na napisanie własneg prgramu. Opracwany prgram kreśla rdzaje ćwiczeń, które Uczeń wyknuje systematycznie pd kierunkiem nauczyciela i pzwlą mu nadrbić braki w nauce. Nauczycielki utrzymują ścisłą współpracę z rdzicami, którym udzielają wskazówek i dstarczają materiały ćwiczeniwe ptrzebne d pracy w dmu. Nauka prwadzna jest w spsób efektywny i pwduje, że dzieck dzięki wytrwałej pracy nadrabia zaległści prgramwe. Załżenia Praca dydaktyczn wychwawcza w kasach I - III, prwadzna w kresie szczególnej plastycznści psychiki dziecka i jeg pdatnści na ddziaływania pedaggiczne jest wielstrnną działalnścią, w której prcesy nauczania-uczenia się pwinny kształtwać wszechstrnny i harmnijny rzwój sbwści ucznia. Szkła ma bwiązek zatrszczyć się zarówn pracą z uczniem zdlnym, jak też pracą z uczniem słabym. Wśród szerkiej ppulacji szklnej sptykamy częst uczniów, którzy d pczątku nauki naptykają różnrakie prblemy przystswawcze d śrdwiska szklneg i wymagań prgramwych. Są t dzieci, u których badania wykazują na istnienie dysharmnii rzwjwych i zaburzeń, przy prawidłw rzwiniętych funkcjach intelektualnych. W pracy dydaktycz wychwawczej zawsze szczególną pieką taczamy uczniów, którzy przejawiają dysharmnie rzwjwe i są ne przyczyną kłptów w nauce. Z myślą tych uczniach, p latach dświadczeń (prób i błędów) zespół nauczycieli pracwał własny PROGRAM PRACY, który realizujemy w cdziennej pracy Cele Głównymi celami działań terapeutycznych nauczania i wychwania dzieci z trudnściami szklnymi w nauce jest : Rzbudzanie zaintereswań i wyrabianie właściwej mtywacji d nauki, Zapbieganie pwstawaniu wtórnych zaburzeń emcjnalnych i w zachwaniu, 2

3 Ułatwienie dziecku panwania umiejętnści czytania i pisania pprzez ćwiczenia kncentracji uwagi, rzwijanie spstrzegawczści, usprawnianie krdynacji wzrkw-ruchwej i manualnej, Rzwijanie percepcji słuchwej, Odnszenie graficzneg pzimu pisania i czytania, Kształtwanie umiejętnści prównywania, segregwania i samkntrli. Nabyte umiejętnści Uczeń: Usprawnia funkcje słuchwe, Ptrafi wytwrzyć związki wzrkw-słuchwe i słuchw-wzrkwe, Ćwiczy funkcje wzrkwe, Ćwiczy sprawnść manualną, Ćwiczy kncentrację uwagi, Pdnsi graficzny pzim pisma, Kształtuje umiejętnści prównywania, segregwania. Nauczyciel: Prwadzi ćwiczenia usprawniające zaburzne funkcje u uczniów, Ułatwia dziecku panwanie umiejętnści czytania i pisania, Wdraża dzieck d samkntrli, Zapbiega wtórnych zaburzeń. Rdzice: Otrzymują ścisłe wskazówki d pracy z dzieckiem w dmu, Utrzymują stały kntakt z nauczycielem. Szkła: Wdraża prgram własny, Trszczy się ucznia z trudnściami w nauce. 3

4 Klasa 0 Praca na materiale bezsłwnym Ćwiczenia usprawniające analizę i syntezę wzrkwą Na materiale gemetrycznym: Różnicwanie figur gemetrycznych pd względem wielkści, kształtu, klru, kierunku płżenia, ilści bków, grubści, Obryswywanie i scalanie figur, Dzielenie większej figury na kwadraty i pnwne jej scalanie. Na materiale ilustrwanym: Układanie całści brazka, Różnicwanie brazków. Ćwiczenia usprawniające pamięć wzrkwą Układanie z pamięci wyrazów, Ryswanie demnstrwanych przedmitów, Analiza ilustracji, Spstrzeganie zmian w układzie przedmitów, Klasyfikwanie według rdzaju, kształtu, ilści. Ćwiczenia usprawniające krdynację wzrkw-ruchwą Naśladwanie ruchów na pdstawie rysunków, Nawlekanie, np. kralików na nitkę, Wyknywanie ruchów na pdstawie rysunków. Praca na materiale bezliterwym Ćwiczenia funkcji słuchwych Pprawne różnicwanie dźwięków z tczenia, Odtwarzanie struktur dźwiękwych na pdstawie układów przestrzennych, Twrzenie układów na pdstawie dźwięków. 4

5 Ćwiczenia w utrwalaniu głsek Różnicwanie głsek w nagłsie, wygłsie, śródgłsie, Wysłuchiwanie głsek na pczątku, w śrdku i na kńcu wyrazu, Oznaczanie kreślnej głski, ustalanie klejnści ilści głsek. Ćwiczenia funkcji słuchwych Wyszukiwanie brazków na daną głskę, Lkalizacja głski w wyrazie, wyrazu w zdaniu, analiza słów, układanie wyrazów z alfabetu ruchmeg, sylab, rzsypanek wyrazwych i zdaniwych, Analiza zdania na sylaby, wyrazy, litery. Ćwiczenia funkcji wzrkwych Wyszukiwanie identycznych liter i sylab, Segregwanie, wypisywanie i uzupełnianie liter w wyrazie, Odtwarzanie z pamięci uprzedni widzianych wzrów i liter, Ćwiczenia rientacji przestrzennej. Ćwiczenia sprawnści manualnej Pisanie p "śladzie", Wyknywanie kształtu liter i cyfr z wykrzystaniem metdy "DOBREGO STARTU", Drukwanie liter za pmcą stempli, Lepienie z plasteliny, mdeliny, gliny, Obryswywanie knturów, malwanie. Ćwiczenia zmierzające d wytwrzenia związków wzrkw - słuchwych i słuchw-wzrkwych na materiale sylabwym Zestawienie sylab za pmcą zegara sylabweg, Lteryjki brazkw- sylabwe. Ćwiczenia w mówieniu Przygtwanie uczniów d kmunikatywneg i pprawneg mówienia pprzez słuchanie wypwiedzi, Prwadzenie rzmów na pdstawie bliskich dziecim wydarzeń z życia, lektury, ilustracji, Ćwiczenia frmy wypwiedzi ustnej na pdstawie histryjek brazkwych, 5

6 Bgacenie słwnika czynneg w parciu wycieczkę, bserwację śrdwiska. Spdziewane efekty pdjętych działań Uczeń: Usprawni analizę i syntezę wzrkwą, Ćwiczy funkcję słuchwą, Utrwala głski, Ćwiczy syntezę słuchwą wyrazów i zdań, Usprawni naukę czytania i pisania, Ćwiczy funkcję słuchwą i wzrkwą, Usprawni sprawnść manualna, Wytwarza związki wzrkw- słuchwe i słuchw wzrkwe. Nauczyciel: Usprawnia zaburzne funkcje, Zachęca d samdzielnej pracy, Stsuje nwczesne metdy pracy, Stwarza dbry klimat zajęć, Pbudza d działania. Rdzice: Dbra współpraca z nauczycielem, Praca z dzieckiem w dmu na przygtwanych ćwiczeniach przez nauczyciela, Pzytywne efekty pracy. Szkła: Mniejsza liczba uczniów z trudnściami w nauce, Prmwanie uczniów d następnej klasy. 6

7 Klasa I Praca na materiale bezsłwnym Ćwiczenia usprawniające analizę i syntezę wzrkwą Na materiale gemetrycznym: Różnicwanie figur gemetrycznych pd względem wielkści, kształtu, klru, kierunku płżenia, ilści bków, grubści, Twrzenie różnych układów figur gemetrycznych, Obryswywanie i scalanie figur, Dzielenie większej figury na kwadraty i pnwne jej scalanie, Różnicwanie figur literpdbnych. Na materiale ilustrwanym: Układanie całści brazka, Różnicwanie brazków. Ćwiczenia usprawniające pamięć wzrkwą Układanie z pamięci wyrazów, Ryswanie demnstrwanych przedmitów, Analiza ilustracji, Spstrzeganie zmian w układzie przedmitów, Klasyfikwanie według rdzaju, kształtu, ilści. Ćwiczenia usprawniające krdynację wzrkw-ruchwą Naśladwanie ruchów na pdstawie rysunków, Nawlekanie, np. kralików na nitkę, Wyknywanie ruchów na pdstawie rysunków. 7

8 Praca na materiale bezliterwym Ćwiczenia wzrkwe utrwalające strukturę graficzną liter Obryswywanie liter, Wyszukiwanie pdbieństw i różnic między znakami graficznymi, Wyszukiwanie dmiennej litery, Rzpznawanie i różnicwanie liter pdbnym kształcie, Utrwalenie klejnych liter w sylabach, wyrazach, zdaniu, tekście, Określenie pzycji litery w wyrazie, uzupełnienie luk. Utrwalenie wzrkweg brazu sylaby Wyszukiwanie sylab, twrzenie sylab twartych, różnicwanie sylab, Twrzenie wyrazów jednsylabwych, dwusylabwych, Przekształcanie sylab, wyrazów. Ćwiczenia funkcji słuchwych Pprawne różnicwanie dźwięków z tczenia, Odtwarzanie struktur dźwiękwych na pdstawie układów przestrzennych, Twrzenie układów na pdstawie dźwięków. Ćwiczenia w utrwalaniu głsek Różnicwanie głsek w nagłsie, wygłsie, śródgłsie, Wysłuchiwanie głsek na pczątku, w śrdku i na kńcu wyrazu, Oznaczanie kreślnej głski, ustalanie klejnści ilści głsek. Ćwiczenia w syntezie słuchwej wyrazów i zdań Scalanie wyrazu głskwaneg rytmicznie, Twrzenie wyrazów przez dpwiednie sylaby. Ćwiczenia usprawniające naukę czytania i pisania Analiza i synteza wzrkw- ruchwa wyrazów, Czytanie wyrazów różnymi spsbami, Dsknalenie kncentracji uwagi, Rzwijanie spstrzegawczści, Usprawnianie krdynacji wzrkw- ruchwej i sprawnści manualnej, 8

9 Rzwijanie percepcji słuchwej, Pdnszenie graficzneg pzimu pisma Kształtwanie umiejętnści prównywania, klasyfikwania i samkntrli, Dbieranie sylab d wyrazów- wykrzystanie dmina, Przekształcanie i układanie wyrazów, Stswanie krzyżówek sylabwych, lteryjek, Głśne i ciche czytanie krótkich tekstów petyckich, Swbdne wypwiadanie się na temat treści pznanych utwrów. Ćwiczenia funkcji słuchwych Wyszukiwanie brazków na daną głskę, Lkalizacja głski w wyrazie, wyrazu w zdaniu, analiza słów, układanie wyrazów z alfabetu ruchmeg, sylab, rzsypanek wyrazwych i zdaniwych, Analiza zdania na sylaby, wyrazy, litery. Ćwiczenia funkcji wzrkwych Wyszukiwanie identycznych liter i sylab, Segregwanie, wypisywanie i uzupełnianie liter w wyrazie, Odtwarzanie z pamięci uprzedni widzianych wzrów i liter, Ćwiczenia rientacji przestrzennej, Odczytywanie wyrazów z tablicy sylabwej, Uzupełnianie liter w wyrazie, Wyszukiwanie i skreślanie liter, Odgadywanie liter. Ćwiczenia sprawnści manualnej Pisanie p "śladzie", Wyknywanie kształtu liter i cyfr z wykrzystaniem metdy "DOBREGO STARTU", Drukwanie liter za pmcą stempli, Lepienie z plasteliny, mdeliny, gliny, Wycinanie liter i cyfr z makulatury, Obryswywanie knturów, malwanie, Kpiwanie całych wyrazów i zdań, Pisanie liter drukwanych, a bk pisanych. 9

10 Ćwiczenia zmierzające d wytwrzenia związków wzrkw - słuchwych i słuchw-wzrkwych na materiale sylabwym Odczytywanie sylab, Rzpznawanie wzrkwych brazów sylab wypwiadanych głśn przez nauczyciela, Rzpznawanie wzrkwych brazów sylab składających się na dwusylabwe słwa wypwiadane głśn przez nauczyciela, Zestawienie sylab za pmcą zegara sylabweg, Lteryjki brazkw- sylabwe. Ćwiczenia w czytaniu Wykrzystując wyknane pmce d ćwiczeń w pisaniu, takie jak: kartniki z sylabami, wyrazami, zdaniami na gół plecam ucznim dczytywać sylaby, łączyć je w wyrazy, a te z klei w zdania. Dziecim, które nie mają trudnści z dczytaniem sylab, plecam czytanie w tzw. "kienku" lub "z ramką" W dalszym etapie ćwiczeń w czytaniu plecam, aby dzieck czytał z jednczesnym zakreślaniem "łuków" pd sylabami. Dbre efekty daje równczesne czytanie z dzieckiem jedneg i teg sameg tekstu. P czytaniu równczesnym plecam, aby dzieck ten sam tekst przeczytał samdzielnie. Stsuję również tzw. czytanie selektywne, które plega na dczytywaniu przez dzieck tylk jednej litery w wyrazie, ptem tylk jednej sylaby, wyrazów z tekstu zawierających kreślny element. Ćwiczenia w pisaniu Kreślenie w liniaturze różnych linii i figur literpdbnych, Układanie i pisanie wyrazów ze znanych liter, Pisanie liter i wyrazów z uwzględnieniem pprawneg dtwarzania kształtów i ich płączeń, Przepisywanie wyrazów i krótkich tekstów. Ćwiczenia w mówieniu Przygtwanie uczniów d kmunikatywneg i pprawneg mówienia pprzez słuchanie wypwiedzi, 10

11 Prwadzenie rzmów na pdstawie bliskich dziecim wydarzeń z życia, lektury, ilustracji, Ćwiczenia frmy wypwiedzi ustnej na pdstawie histryjek brazkwych, Bgacenie słwnika czynneg w parciu wycieczkę, bserwację śrdwiska. Spdziewane efekty pdjętych działań Uczeń: Usprawni analizę i syntezę wzrkwą, Utrwali strukturę graficzną liter, Utrwali wzrkwy braz sylaby, Ćwiczy funkcję słuchwą, Utrwalani głski, Ćwiczy syntezę słuchwą wyrazów i zdań, Usprawni naukę czytania i pisania, Ćwiczy funkcję słuchwą i wzrkwą, Usprawni sprawnści manualnej, Wytwarza związki wzrkw- słuchwe i słuchw wzrkwe, Ćwiczy czytanie, pisanie i mówienie. Nauczyciel: Usprawnia zaburzne funkcje, Zachęca d samdzielnej pracy, Stsuje nwczesne metdy pracy, Stwarza dbry klimat zajęć, Pbudza d działania. Rdzice: Dbra współpraca z nauczycielem, Praca z dzieckiem w dmu na przygtwanych ćwiczeniach przez nauczyciela, Pzytywne efekty pracy. Szkła: Mniejsza liczba uczniów z trudnściami w nauce, Prmwanie uczniów d następnej klasy. 11

12 Klasa II Ćwiczenia usprawniające analizę i syntezę wzrkwą Układanie całści brazka z jeg części, Różnicwanie brazków: identyfikwanie, pr5ównywanie,dbieranie parami, wyszukiwanie różnic, rzpznawanie przedmitów na brazku, Wykrzystywanie puzzli tematycznych. Ćwiczenia usprawniające pamięć wzrkwą Układanie z pamięci wzrów, Analiza ilustracji i wyliczanie przedmitów, Spstrzeganie zmian w układzie przedmitów, Klasyfikwanie przedmitów, Układanie histryjek brazkwych. Ćwiczenia usprawniające krdynację wzrkw-ruchwą Uzupełnianie brazków przez dryswywanie brakujących części, Śledzenie przedmitów ruch wahadłwym. Ćwiczenia wzrkwe utrwalające strukturę graficzną wyrazów i zdań Przekształcanie wyrazu jednsylabweg w dwusylabwy, Łączenie sylab, twrzenie wyrazów wielsylabwych, Przekształcanie sylab i wyrazów, Pdział, cięcie zdań na wyrazy i ich składnie, Twrzenie nwych zdań, Uzupełnienie wyrazów, zdań brazkami, Układanie zdań z rzsypanek wyrazwych. Ćwiczenia usprawniające funkcje słuchwe Pdział zdania na wyrazy, Rytmiczne pwtarzanie wyrazów, zdań za nauczycielem, Wyklaskiwanie sylab, wyrazów w zdaniach. Ćwiczenia w analizie i syntezie słuchw-wzrkwej Całściwe ujmwanie sylaby, Praca z wykrzystaniem rzsypanek i histryjek sylabwych, 12

13 Scalanie wyrazów w zdania, czytanie. Ćwiczenia przy pracwaniu zmiękczeń Utrwalanie wyrazów ze zmiękczeniami przez "i", Różnicwanie: ś-si, ć-ci, dz- dź, dz-dzi, ż-zi, ń-ni. Ćwiczenia w piswni dwuznaków Twrzenie wyrazów z dwuznakami: na pczątku, na kńcu i w śrdku wyrazu. Trening w czytaniu Odczytywanie ułżnych z rzsypanek wyrazów, zdań, krótkich testów, Prpagwanie akcji "CAŁA POLSKA CZYTA DZIECIOM". Ćwiczenia w mówieniu Wypwiadanie się na tematy przeczytanych lektur, Zwracanie uwagi na stswanie pauz, tempa, siły głsu i dpwiedniej intnacji, Prwadzenie rzmów na pdstawie bliskich dziecim wydarzeń z życia, brazków i ilustracji. Gramatyka i rtgrafia Ćwiczenia w praktycznym zastswaniu alfabetu, Umiejętnści krzystania z encyklpedii i słwników. Spdziewane efekty pdjętych działań Uczeń: Usprawni analizę i syntezę wzrkwą, Usprawni pamięć wzrkwą, Usprawni krdynację wzrkw-ruchwą Utrwala strukturę graficzną wyrazów i zdania, Usprawnia funkcję słuchwą, Ćwiczy analizę i syntezę słuchw-wzrkw-kinestetyczną, Ćwiczy panwanie zmiękczeń Ćwiczy piswnię dwuznaków, Usprawnia technikę czytania, 13

14 Ćwiczy słwnik czynny, Ćwiczy rtgrafię i gramatykę. Nauczyciel: Usprawnia zaburzne funkcje, Zachęca d samdzielnej pracy, Usprawnia technikę czytania, Stsuje nieknwencjnalne metdy pracy, Stwarza dbry klimat zajęć, Pbudza d działania. Rdzice: Dbra współpraca z nauczycielem terapeutą, Praca z dzieckiem w dmu na przygtwanych ćwiczeniach przez nauczyciela, Pzytywne efekty pracy, Udział w sptkaniach, prelekcjach na temat: "Trudnści ucznia w czytaniu i pisaniu". Szkła: Zmniejsza liczbę uczniów z trudnściami w nauce, Prmcja uczniów d następnej klasy, Współpraca z rdzicami, Wdraża prgram własny. 14

15 Klasa III Zaburzenia analizy i syntezy wzrkwej utrwalenie wzrkweg brazu struktury zdań Dbieranie zdania d daneg brazka, Pdział, cięcie zdań na wyrazy, Twrzenie zdania z rzsypanek wyrazwych jak: Pdpis d ilustracji, Uzupełnianie zdań brazkami, Uzupełnianie luk w zdaniach, Kmpnwanie tekstu w parciu ilustrację, Twrzenie tekstu z rzsypanki wyrazwej, Zaburzenia analizy i syntezy słuchwej Twrzenie wyrazów przez dpwiadanie sylab, Prównywanie wyrazów krótkich z długimi, Pdział wyrazów na sylaby, liczenie sylab, Pdział zdania na wyrazy, liczenie wyrazów, Ćwiczenia wymwy. Analiza i synteza słuchwa głsek specyficznych dla języka plskieg Różnicwanie głsek pdbnych dźwiękw (dźwięcznych i bezdźwięcznych), Różnicwanie słuchwe wyrazów pprzez wymawianie wyrazów z parami kreślnych głsek, Wskazywanie na różnicę w wymawianiu wyrazów. Ćwiczenia w analizie i syntezie słuchw-wzrkwej zdań Wyróżnianie w zdaniach pszczególnych wyrazów, liczenie ich, scalanie wyrazów w zdania, zastswanie lteryjek wyrazwych, nauka wierszyków, przepisywanie i pisanie z pamięci, Ćwiczenia przy pracwaniu zmiękczeń: Twrzenie sylab pprzez płączenie samgłski zmiękcznej ''i'' z samgłską, Utrwalenie wyrazów ze zmiękczeniami, 15

16 Zmiękczenia wyrazów przez kreskę, Różnicwanie i-j, Piswnia ''i'' i ''j'' p spółgłskach, Ćwiczenia przy panwywaniu dwuznaków twrzenie sylab twartych, Ćwiczenia na utratę dźwięcznści: Wysłuchiwanie utraty dźwięcznści na kńcu wyrazu i w śrdku Zmiana na liczbę mngą Trening w czytaniu Odczytywanie tekstów ułżnych z rzsypanek wyrazwych, Rzpznawanie danych wyrazów i zdań w tekście Ćwiczenia wdrażające d czytania cicheg ze zrzumieniem. Ćwiczenia usprawniające analizatr kinestetyczn-ruchwy Kształtwanie płynnści i precyzji ruchów ręki: Malwanie pędzlem lub patykiem wzrów, Ryswanie wybranych kmpzycji, Krpkwanie, wydzieranie. Spdziewane efekty pdjętych działań Uczeń: Ćwiczy analizę i syntezę wzrkwą, Utrwala wzrkwy braz struktury zdań, Usprawni analizę i syntezę słuchwą Usprawni analizę i syntezę słuchwą głsek specyficznych dla języka plskieg, Ćwiczy analizę i syntezę słuchw- wzrkwą zdań, Usprawnia funkcję słuchwą, Ćwiczy analizę i syntezę słuchw-wzrkwej Ćwiczy panwanie zmiękczeń Ćwiczy analizatr kinestetyczn-ruchwy Usprawnia technikę czytania, Ćwiczy słwnik czynny, Ćwiczy rtgrafię i gramatykę, 16

17 Ćwiczy rientację przestrzenną i kierunkwą raz rientację w schemacie własneg ciała. Nauczyciel: Usprawnia zaburzne funkcje, Zachęca d samdzielnej pracy, Usprawnia technikę czytania, Stsuje nieknwencjnalne metdy pracy, Stwarza dbry klimat zajęć, Pbudza d działania, Rdzice: Dbra współpraca z nauczycielem, Praca z dzieckiem w dmu na przygtwanych ćwiczeniach przez nauczyciela, Pzytywne efekty pracy, Udział w sptkaniach, prelekcjach na temat: "Trudnści ucznia w czytaniu i pisaniu" Szkła: Mniejsza liczba uczniów z trudnściami w nauce, Prmcja uczniów d następnej klasy. 17