SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI OPRACOWANY NA ROK SZKOLNY 2015/2016 Gimnazjum im. Karola Miarki w Świerklanach
Przepisy prawne zewnętrzne i wewnętrzne : 1. Ustawa o systemie oświaty 2. Statut gimnazjum 3. Szkolny Program Wychowawczy 4. Szkolny Zestaw Programów Nauczania 5. Wewnątrzszkolne Ocenianie 6. Przepisy, dotyczące praw dziecka i ucznia oraz spraw związanych z pomocą psychologiczno-pedagogiczną: - Konwencja o Prawach Dziecka - Kodeks rodzinny i opiekuńczy - Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich - Ustawa o ochronie zdrowia psychicznego - Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi - Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii - Ustawa o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych - Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii (Dz. U. z 2015 r., poz. 1249 Profilaktyka, to proces wspomagania człowieka w radzeniu sobie z trudnościami, zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu, a także ograniczanie i likwidowanie czynników, które zaburzają prawidłowy rozwój i dezorganizują zdrowe życie. Program szkolnej profilaktyki, to ogół działań chroniących dzieci i młodzież przed zakłóceniami w rozwoju, i interwencyjnych w sytuacji pojawiających się zagrożeń
Wstęp do programu Szkolny Program Profilaktyki na rok szkolny 2015/2016 jest opracowany na bazie poprzedniego programu w wyniku przeprowadzonej diagnozy środowiska szkolnego uczniów, rodziców i nauczycieli oraz ewaluacji działań profilaktyczno-wychowawczych. Program jest uchwalony przez Radę Rodziców, Radę Pedagogiczną i zatwierdzony przez Samorząd Uczniowski. W związku ze zwiększającą się ą przeciwdziałania zjawiskom zagrażającym zdrowiu i bezpieczeństwu dzieci i młodzieży należy systematycznie kontynuować kompleksowe działania profilaktycznowychowawcze na terenie szkoły. Zgodnie z wynikami ewaluacji należy nadal promować właściwe zachowania uczniów, zarówno wśród rówieśników, jak i wobec osób dorosłych. Powinno się przypominać młodzieży o szanowaniu takich wartości jak: koleżeństwo, solidarność, wzajemna życzliwość i pomoc, kultura osobista, należyte odnoszenie się do siebie i osób dorosłych. Należy zwracać uwagę na różne formy przemocy wśród uczniów i reagować zdecydowanie, nie bagatelizując najdrobniejszych naruszeń godności osobistej drugiego człowieka. Należy również poszerzyć działania profilaktyczne, związane z negatywnym wpływem środków uzależniających (w tym dopalaczy) na funkcjonowanie człowieka w życiu społecznym - rodzinnym, szkolnym a w przyszłości zawodowym. Aby zapobiegać negatywnym zjawiskom w szkole oraz skutecznie pomagać swoim dzieciom, należy zarówno w domu, jak i w szkole świadomie kształtować odpowiedni system wartości, postawy i zachowania. Szkolny Program Profilaktyki jest skorelowany z działaniami wychowawczymi Szkolnego Programu Wychowawczego i podstawowymi kierunkami realizacji polityki oświatowej MEN w tym roku szkolnym: Wzmocnienie bezpieczeństwa dzieci i młodzieży, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci ze specjalnymi ami edukacyjnymi.
Główne cele Szkolnego Programu Profilaktyki: 1. Udostępnienie społeczności szkolnej informacji, niezbędnej do skutecznego zapobiegania i radzenia sobie z zagrożeniami dla własnego zdrowia, jakości życia, zmniejszenie czynników ryzyka zachorowania różne choroby. 2. Kompetentne i szybkie reagowanie na pojawiające się w szkole sytuacje, zagrażające zdrowiu i życiu uczniów. 3. Kształtowanie w uczniach umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach życiowych. 4. Budowanie współpracy ze środowiskiem rodzinnym ucznia oraz instytucjami prowadzącymi wspomaganie rodziny i szkoły, i promującymi zdrowy styl życia. Cele szczegółowe: 1. Upowszechnianie wśród młodzieży znajomości i zasad przestrzegania prawa. 2. Kształtowanie postaw akceptowanych społecznie. 3. Stworzenie w szkole poczucia bezpieczeństwa. 4. Tworzenie pozytywnych relacji rówieśniczych, przeciwdziałanie przemocy, agresji i mobbingowi. 5. Zapobieganie wagarom. 6. Promowanie zdrowego trybu życia i odżywiania. 7. Kształtowanie w uczniach odpowiednich postaw wobec ludzi słabszych, młodszych, ludzi starszych, chorych, niepełnosprawnych. 8. Uświadamianie uczniom negatywnych skutków działania środków psychoaktywnych, dopalaczy, napojów energetyzujących oraz następstw działania tych substancji.
9. Uświadamianie zagrożeń, płynących z niewłaściwego korzystania z mediów. 10. Przygotowanie uczniów do podejmowania pracy wolontariusza. 11. Współpraca z rodzicami w obszarze profilaktyki wczesna interwencja udzielanie pomocy. 12. Zwiększanie kompetencji rodziców poprzez propagowanie instytucji, udzielających pomocy w sytuacjach problemowych.
Szczegółowe treści programu profilaktyki Zadania Sposoby realizacji Odpowiedzialni Terminy realizacji Propagowanie a) Zapoznanie uczniów z dokumentami wśród młodzieży określającymi pracę szkoły: znajomości prawa statutem, Programem Wychowawczym i i zasad Programem Profilaktyki, wewnątrzszkolnym przestrzegania ocenianiem. b) Pogadanki z policją o tematyce: odpowiedzialności karnej nieletniego, bezpieczeństwa w ruchu drogowym. c) Godziny z wychowawcą o tematyce: obowiązków ucznia, systemu kar i nagród, stosowanego w szkole. d) Konsekwentnie stosowane przez nauczycieli procedury w określonych sytuacjach niezgodnych z prawem wewnątrzszkolnym, zgodnie z wypracowanymi i przyjętymi w szkole procedurami. e) Zapoznanie uczniów z prawami dziecka i człowieka, analiza odpowiednich f) dokumentów, np. Deklaracja Praw Człowieka, Konwencja o Prawach Dziecka lekcje z wychowawcą i lekcje WOS. g) Włączanie uczniów w procesy aktualizowania prawa wewnątrzszkolnego, poprzez uczestnictwo przedstawicieli Samorządu Uczniowskiego w pracach zespołu. h) Organizacja apeli szkolnych, dotyczących wychowawczych spraw i działań szkoły w tym obszarze. wychowawcy, pedagog, nauczyciele WOS, historii i języka polskiego wrzesień szkolny Zapobieganie wagarom, dyscyplina na zajęciach szkolnych a) Kontrolowanie przez wszystkich nauczycieli obecności uczniów na zajęciach lekcyjnych. b) Konsekwentne stosowanie procedur szkolnych wobec uczniów opuszczających zajęcia szkolne. c) Przeprowadzenie zajęć na godzinie z wychowawcą odnośnie obowiązku szkolnego i obowiązku nauki konsekwencje prawne nie przestrzegania ww. zasad. d) Punktualne rozpoczynanie i kończenie zajęć szkolnych. e) Organizacja zajęć dla uczniów ze specjalnymi ami edukacyjnymi zajęcia dydaktyczno wyrównawcze, konsultacje przedmiotowe, zajęcia z pedagogiem. wszyscy nauczyciele, wychowawcy, pedagog szkolny
Zapoznanie się z sytuacją rodzinną ucznia i środowiskiem społecznym, w którym przebywa uczeń Stworzenie systemu pomocy uczniom ze specjalnymi ami edukacyjnymi, mającymi problemy edukacyjne i wychowawcze f) Organizacja spotkań z rodzicami, dotycząca frekwencji uczniów na zajęciach oraz form pomocy uczniom ze specjalnymi ami edukacyjnymi. g) Systematyczna współpraca z policją, sądem rodzinnym, kuratorami sądowymi. a) Analiza dokumentów szkolnych uczniów dokonywana przez: wychowawców, pedagoga, w celu podejmowania stosownych działań zapobiegających sytuacjom problemowym. b) Sporządzenie szkolnego wykazu uczniów wymagających pomocy wychowawczej, edukacyjnej i materialnej. c) Systematyczne rozmowy z uczniami, rodzicami, wywiady środowiskowe w celu bieżącego monitoringu sytuacji uczniów. d) Kontynuowanie systematycznej współpracy z instytucjami udzielającymi specjalistycznej pomocy, np.: Ośrodkami Pomocy Społecznej, Poradniami Psychologiczno-Pedagogicznymi, kościołem. e) Systematyczna współpraca z policją, sądem rodzinnym, kuratorami sądowymi. a) Opracowanie planu pomocy psychologicznopedagogicznej, wspierającej uczniów ze specjalnymi ami edukacyjnymi, w tym dla uczniów z problemami edukacyjnymi i wychowawczymi. b) Zaplanowanie i realizacja działań wspierających uczniów: zajęcia korekcyjno -kompensacyjne przeznaczone dla uczniów ze specjalnymi ami edukacyjnymi (dysleksja, dysgrafia, dysortografia, dyskalkulia), zajęcia rewalidacyjne przeznaczone dla uczniów niepełnosprawnych, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze z poszczególnych przedmiotów, konsultacje nauczycieli. c) Udzielanie rodzicom pomocy w zakresie wskazywania instytucji służących specjalistyczną pomocą. d) Organizacja spotkań indywidualnych z rodzicami przez wychowawców i pedagoga szkolnego. e) Systematyczna współpraca z instytucjami zajmującymi się wspieraniem uczniów i rodzin z problemami edukacyjnymi dyrektor, wychowawcy, pedagog wychowawcy klas, nauczyciele, pedagog dyrektor
i wychowawczymi: Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie. f) Systematyczne a) Prezentowanie na zajęciach z wychowawcą motywowanie zainteresowań i pasji uczniów. uczniów do nauki b) Organizacja zajęć pozalekcyjnych zgodnie ze zdiagnozowanymi wcześniej ami uczniów. c) Przygotowywanie uczniów do udziału w konkursach przedmiotowych, tematycznych, interdyscyplinarnych, artystycznych i sportowych. d) Organizacja przez pedagoga szkolnego zajęć z zakresu umiejętności radzenia sobie z problemami i stresem. e) Organizacja zajęć wspierających pracę ucznia zdolnego. f) Indywidualizacja procesu edukacyjnego oraz systemu oceniania wobec uczniów tego wymagających. g) Uwzględnianie zaleceń Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej zwartych w opiniach i orzeczeniach. h) Stosowanie pochwał nawet najmniejszych sukcesów, wobec uczniów wymagających wsparcia. i) Wskazywanie możliwości i umiejętności uczniów wobec kierunku dalszego kształcenia pedagog szkolny. Stwarzanie możliwości budowania właściwych relacji rówieśniczych, przeciwdziałanie agresji, mobbingowi, cyberprzemocy itp. Popularyzowanie zdrowego stylu a) Organizowanie zajęć z wychowawcą przy współpracy pedagoga na temat: integracji zespoły klasowego, sposobów rozwiązywania konfliktów, asertywności, budowania poczucia własnej wartości. b) Organizowanie imprez służących integracji środowiska szkolnego: wycieczki szkolne, zajęcia integracyjne dla klas pierwszych. c) Aktywne i systematyczne pełnienie dyżurów nauczycielskich podczas przerw międzylekcyjnych. d) Systematyczne i zgodne z procedurami reagowanie wszystkich pracowników szkoły na wszelkie formy i przejawy agresji w szkole. e) a) Zajęcia z pedagogiem szkolnym na temat organizacji wolnego czasu. Wychowawcy, nauczyciele, pedagog, dyrektor. wychowawcy klas, nauczyciele, pracownicy szkoły, pedagog szkolny nauczyciele biologii,
życia b) Propagowanie aktywności sportowej, zachęcanie do udziału w czynnym uprawianiu sportu na zajęciach SKS, kołach sportowych, klubach sportowych. c) Zachęcanie uczniów do udziału w konkursach i zawodach sportowych. d) Nauka walki fair-play oraz kulturalnego kibicowania. e) Organizacja zajęć z pielęgniarką szkolną i położną, dotyczących higieny osobistej, chorób przenoszonych drogą płciową, inicjacji seksualnej, sposobów zapobiegania niechcianej ciąży, profilaktyki chorób piersi. f) Zapoznawanie młodzieży z zasadami zdrowego żywienia udział uczniów w projektach szkolnych Trzymaj Formę oraz Szkoła Promująca Zdrowie i Dniach Promocji Zdrowia. g) Kontynuowanie współpracy z instytucjami promującymi aktywny i zdrowy styl życia, np. Powiatową Stacją Sanitarno- Epidemiologiczną. wychowania fizycznego, pedagog pielęgniarka szkolna, lekarz, opiekunowie odpowiednich kół Uświadamianie uczniom negatywnych skutków działania środków psychoaktywnych, dopalaczy, napojów energetyzujących oraz następstw działania tych substancji h) Realizacja programu rządowego Bezpieczna i przyjazna szkoła pod hasłem Blisko a zarazem daleko od błędnej rzeczywistości Udział uczniów w pogadankach, warsztatach i innych formach poznawania środków uzależniających i konsekwencji ich spożywania, np.: środków psychoaktywnych, dopalaczy, tytoniu, alkoholu, narkotyków, leków stosowanych powszechnie do leczenia infekcji (acodin, tussipect,) oraz preparatów typu sesja, napojów energetyzujących. a) Bieżące informowanie uczniów o negatywnych skutkach zażywania tytoniu, alkoholu, dopalaczy i innych środków psychoaktywnych, napojów energetyzujących. b) Zwracanie uwagi na drugie śniadanie uczniów i promowanie zdrowego odżywiania. c) Organizowanie przedstawień profilaktycznych oraz prenumerata czasopism promujących zdrowy styl życia. d) Kontynuowanie współpracy z instytucjami zajmującymi się leczeniem uzależnień. e) Udział uczniów w konkursach związanych z tematyką zagrożeń współczesnego świata. f) wychowawcy klas, pedagog pielęgniarka szkolna, zapraszani w zależności od specjaliści, dyrekcja
Przygotowanie uczniów do podejmowania pracy wolontariusza Współpraca z rodzicami Współdziałanie wszystkich pracowników szkoły i rodziców w zakresie profilaktyki i interwencji Propagowanie idei wolontariatu. a) Organizowanie w szkole i środowisku lokalnych akcji charytatywnych. b) Zachęcanie uczniów do uczestnictwa w wolontariacie organizowanym przez Ośrodek Pomocy Społecznej w Świerklanach c) Mobilizowanie uczniów do uczestniczenia w konkursach i turniejach popularyzujących wolontariat. a) Przedstawienie rodzicom podstawowych dokumentów regulujących pracę szkoły, np.: Statut Szkoły, Wewnątrzszkolne Ocenianie, Program Wychowawczy, Program Profilaktyki, regulamin szkoły. b) Ustalenie zasad kontaktowania się z rodzicami uczniów. c) Zapoznanie rodziców z zakresem udzielanej pomocy przez specjalistów szkolnych (pedagog, pielęgniarka szkolna). d) Przedstawienie harmonogramu spotkań z wychowawcami (konsultacje) e) Zachęcenie do organizowań i uczestnictwa we wspólnych wyjazdach i imprezach szkolnych. f) Zachęcenie rodziców do współpracy we wspólnym rozwiązywaniu problemów wychowawczych zaistniałych w szkole. g) a) Udział nauczycieli i specjalistów szkolnych w konferencjach, warsztatach i szkoleniach, dotyczących profilaktyki uzależnień. b) Rozwijanie współpracy z instytucjami promującymi zdrowy styl życia i oferujących pomoc w zakresie profilaktyki uzależnień. c) Systematyczny rozwój współpracy z rodzicami, radą rodziców w zakresie profilaktyki. d) Kontynuowanie dobrej praktyki szkolnej w obszarze wymiany doświadczeń i informacji w zakresie szeroko pojętej profilaktyki, obejmującej zagadnienia i problemy szkolne. wychowawcy klas, dyrekcja szkoły, rodzice uczniów Wioleta Klocek koordynator wolontariatu wychowawcy klas, dyrekcja, rodzice uczniów dyrektor szkoły, wszyscy nauczyciele, rodzice