PROGRAM WYCHOWAWCZY ZESPOŁU OŚWIATOWEGO W STAREJ RÓŻY na lata 1
Spis treści 1. Wstęp. 2. Podstawy prawne programu wychowawczego. 3. Misja szkoły. 4. Zadania wychowawcze szkoły. 5. Cele wychowania. 6. Model absolwenta. 7. Sposoby realizacji zadań wychowawczych. 8. Załączniki do Programu Wychowawczego Szkoły: 2
1. Wstęp. Program wychowawczy szkoły na lata 2014/2017 został opracowany w oparciu o diagnozę sytuacji wychowawczej w szkole i uwzględnia wnioski z ewaluacji programu realizowanego w poprzednich latach. Program wychowawczy zakłada podmiotowe traktowanie ucznia i stanowi wytyczne do pracy wychowawczej dla dyrektora szkoły, wychowawców klas, nauczycieli przedmiotów, samorządu uczniowskiego, pracowników niepedagogicznych oraz organizacji i instytucji wspomagających pracę szkoły. Zadania Programu Wychowawczego będą realizowane równolegle w pięciu aspektach: wychowanie patriotyczne, prozdrowotne, ekologiczne, kulturalne i społeczne. Realizacja założeń programowych wpłynie na spójność i wielokierunkowość odziaływań wychowawczych skierowanych do uczniów szkoły. Do realizacji tych celów i zadań nauczyciele oraz wychowawcy przyjmą różne formy i metody pracy, które będą modyfikowane w zależności od potrzeb i sytuacji. Wszyscy nauczyciele będą wprowadzali do tematyki swego przedmiotu elementy programu wychowawczego. Nauczyciele dostosują przekazywanie wiedzy, kształtowanie umiejętności i postaw uczniów do odpowiedniej w tym wieku aktywności dzieci. Realizując program wychowawczy będziemy szczególną uwagę zwracali na: - kulturę słowa u uczniów, zachęcanie do stosowania zwrotów grzecznościowych, - kształcenie umiejętności właściwego dysponowania czasem na naukę i odpoczynek, - reagowanie na przejawy złego zachowania uczniów w czasie zajęć i przerw, - współpracę szkoły z rodzicami. W celu rozwiązywania problemów wychowawczych i edukacyjnych uczniów niezbędna jest ścisła współpraca nauczycieli z rodzicami. Warunkuje ona harmonijny rozwój uczniów. Wpływa zarówno na postępy uczniów w nauce jak i w zachowaniu. Pragniemy aby rodzice uczestniczyli w wychowawczych działaniach szkoły poprzez: - współtworzenie programu wychowawczego (zgłaszanie uwag i wniosków w ramach spotkań klasowych), - zaangażowanie rodziców w tworzenie pozytywnego klimatu szkoły, 3
- aktywny udział w realizacji zadań szkoły ( imprezy, uroczystości, wycieczki, spotkania panelowe itp.) 2. Podstawy prawne programu wychowawczego: Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności (Dz.U. z 1993 r. Nr 61 poz. 284 ze zm.), Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych (Dz.U. z 1991 r. Nr 120 poz. 526.), art. 48, 53, 70 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (t.j. Dz.U. z 1997 r. Nr 78 poz. 483 ze zm.), art. 1, 5, 33, 34a, 40, 54 Ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r. Nr 256 poz. 2572 ze zm.), art. 6 Ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta nauczyciela (t.j. Dz.U. z 2006 r. Nr 97 poz. 674 ze zm.), Rozporządzenie MEN z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz.U. z 2002 r. Nr 61 poz. 624), Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 2009 r. Nr 4 poz. 17), statut szkoły. 3. Misja szkoły. Zespół Oświatowy W Starej Róży jest placówką atrakcyjną, twórczą, oferującą uczniom wszechstronny rozwój. Stwarza dzieciom warunki do samodzielnego poznawania siebie, odkrywania i rozwijania talentów. Mobilizuje do rzetelnej samooceny i rozwijania poczucia własnej wartości. Uczy podstawowych zasad obowiązujących w stosunkach międzyludzkich. Kształtuje poczucie szacunku wobec: rodziny, szkoły, ojczyzny. Wspiera rodziców w wychowaniu dzieci. 4. Zadania wychowawcze szkoły. 1. Wychowanie patriotyczne. 2. Wychowanie prozdrowotne. 4
3. Wychowanie ekologiczne. 4. Wychowanie kulturalne. 5. wychowanie społeczne. 5. Cele wychowania. 1. Wychowanie patriotyczne. - Kształtowanie szacunku do własnego państwa, symboli narodowych, pamiątek historycznych. - Rozwijanie szacunków do obrzędów i zwyczajów nawiązujących do życia naszych przodków. - Kształtowanie więzi z krajem ojczystym i świadomości obywatelskiej. - Kultywowanie regionalnej tradycji. - Dostarczanie wiedzy na temat najważniejszych wydarzeń i najwybitniejszych postaci dziejów regionu i Polski. - Budzenie szacunku do miejsc pamięci narodowej. - Uświadomienie znaczenia świąt narodowych. - Rozwijanie poczucia solidarności i dążenie do życia wpokoju. - Poznanie historii szkoły i regionu. 2. Wychowanie prozdrowotne. - Kształtowanie nawyków higienicznych jako warunku dobrego samopoczucia - zdrowia. - Przeciwdziałanie zagrożeniom: narkomanią, alkoholizmem, nikotynizmem. - Działanie na rzecz własnego zdrowia, sprawności fizycznej, prawidłowej postawy i zgrabnej sylwetki poprzez uprawianie sportu i propagowanie aktywnych form wypoczynku na świeżym powietrzu. - Kształcenie umiejętności właściwego dysponowania czasem na naukę i odpoczynek, - Propagowanie zdrowego trybu życia. - Kształtowanie prawidłowych postaw dotyczących bezpieczeństwa w szkole i poza nią. - Rozwijanie opiekuńczego stosunku do kolegów, poszanowanie ich zdrowia i troska o ich bezpieczeństwo. - Wychowanie do życia w rodzinie poprzez zapoznanie uczniów z problemami 5
dojrzewania. - Wprowadzanie elementów udzielania pomocy przedmedycznej. - Kształcenie umiejętności zachowania się w sytuacji zagrożenia. - Rozwijanie integracji z osobami niepełnosprawnymi. 3. Wychowanie ekologiczne. - Poznanie tematyki ekologicznej: ochrony przyrody, zagrożeń dla środowiska. - Wyrabianie nawyków ekonomicznego korzystania z wody i energii elektrycznej. - Uczenie właściwego stosunku do przyrody. - Mobilizowanie uczniów do ochrony przyrody. - Uświadomienie uczniom korzyści wynikających z zagospodarowania surowców wtórnych. 4. Wychowanie kulturalne. - Przybliżanie zasad dobrego zachowania. - Kształtowanie nawyków kulturalnego zachowania w szkole, w domu, w miejscach publicznych. - Zwracanie szczególnej u wagi na kulturę słowa u uczniów, zachęcanie do stosowania zwrotów grzecznościowych. - Promowanie szkoły bez przemocy, wulgaryzmów i wandalizmu. - Rozwijanie zainteresowań uczniów. - Propagowanie czytelnictwa. - Uczulanie na piękno w przyrodzie, sztuce, literaturze. - Wyrabianie postawy miłości do rodziców i członków rodziny oraz szacunku dla starszych. - Wdrażanie do odpowiedzialnego korzystania ze środków informacji. 5. Wychowanie społeczne. - Poznanie roli domu rodzinnego i pozycji dziecka w rodzinie. - Integracja szkoły z domem rodzinnym. - Uświadomienie problemu odpowiedzialności za siebie, grupę, rodzinę, społeczeństwo. - Integrowanie zespołu klasowego. - Uczenie poszanowania własności społecznej i osobistej. - Kultywowanie tradycji i obyczajów. - Uświadomienie odpowiedzialności za dobre imię rodziny, szkoły, społeczności 6
lokalnej. - Rozwijanie koleżeństwa, wzajemnej pomocy i życzliwości podczas nauki i zabawy. - Zapoznanie z zasadami postępowania w przypadku kontaktu z przedmiotami niebezpiecznymi: toksycznymi, łatwopalnymi, wybuchowymi. - Zachęcanie do zdrowego współzawodnictwa i współpracy w szkole. - Rozbudzanie motywacji uczenia się i pogłębiania wrażliwości poznawczej i estetycznej. 6. Model absolwenta. Uczeń w czasie pobytu w szkole i po zakończeniu nauki reprezentuje następujące postawy: jest uczciwy nie kłamie, nie oszukuje, w czasie sprawdzianów i odpowiedzi ustnych nie korzysta ze ściąg i podpowiedzi innych uczniów, sam również nie podpowiada i nie pomaga innym uczniom oszukiwać w czasie sprawdzianu; samodzielnie wykonuje prace domowe, jest wiarygodny i odpowiedzialny zawsze postępuje zgodnie z głoszonymi zasadami, można powierzyć mu ważne zadania do wykonania, dotrzymuje zobowiązań i obietnic, wartościuje zachowania złe i dobre, stara się przewidzieć skutki swoich działań oraz ponosić konsekwencje swoich czynów, jest wytrwały, systematycznie wykonuje zadania i obowiązki, realizuje swoje plany i marzenia, ma poczucie własnej wartości, reaguje na poniżające zachowania dorosłych i rówieśników, odróżnia dobro od zła, szanuje innych ludzi, wie, jak należy okazywać szacunek osobom dorosłym oraz kolegom i koleżankom, jest ciekawy świata, zna najbliższe środowisko, poznaje złożoność świata, analizuje istniejące w nim zależności i związki przyczynowo skutkowe, jest kreatywny, przedsiębiorczy, potrafi w sposób twórczy rozwiązywać problemy, realizuje swoje pomysły, wyznacza sobie cele i dąży do ich zrealizowania, umiejętnie podejmuje ryzyko, radzi sobie w sytuacjach trudnych, potrafi podejmować szybkie decyzje, reprezentuje kulturę osobistą: 7
o przestrzega zasad bezpiecznego i kulturalnego zachowania się w szkole, o okazuje szacunek i życzliwość wobec rówieśników i osób dorosłych, o dba o kulturę języka, nie stosuje wulgaryzmów, o dba o wygląd; ma świadomość swojej przynależności narodowej, zna specyfikę swojej małej ojczyzny, pozytywnie patrzy na otaczający go świat, siebie i innych ludzi, dba o swoje zdrowie psychiczne i fizyczne, przestrzega zasad bezpieczeństwa i higieny, jest otwarty na europejskie i światowe wartości kultury, jest tolerancyjny: o akceptuje odmienność innych ludzi, o nie wyśmiewa i nie prześladuje innych ludzi ze względu na ich narodowość, religię, przekonania polityczne, o przeciwstawia się dyskryminacji, staje w obronie prześladowanych czy wyśmiewanych; angażuje się w działania na rzecz lokalnego środowiska, reprezentuje postawę opartą na zasadach miłości do ojczyzny, jedności i solidarności z własnym narodem, poczuciem więzi społecznej i wspólnoty kulturowej z innymi członkami narodu. 7. Sposoby realizacji zadań wychowawczych. Wszyscy nauczyciele wprowadzają do tematyki swego przedmiotu elementy programu wychowawczego szkoły. Wszystkie zajęcia szkolne uwzględniają założenia programu wychowawczego. Nauczyciele dostosowują przekazywanie wiedzy, kształtowanie umiejętności i postaw uczniów do odpowiedniej w tym wieku aktywności dzieci; umożliwiają poznawanie świata w jego jedności i złożoności; wspomagają samodzielność uczenia się; inspirują do wyrażania własnych myśli i przeżyć; rozbudzają ciekawość poznawczą oraz motywację do dalszej edukacji. Formy oddziaływań wychowawczych: - zajęcia edukacyjne, - godziny wychowawcze, - zajęcia pozalekcyjne, - wycieczki, 8
- imprezy i uroczystości klasowe, szkolne, środowiskowe. Metody pracy wychowawczej: - gry i zabawy, - dyskusje, - dramy, - twórczość plastyczna, techniczna i artystyczna, - metoda projektów, - treningi umiejętności, - rozmowy, pogadanki. Rola dyrektora szkoły: -dba o prawidłowe funkcjonowanie szkoły, o poziom pracy wychowawczej i opiekuńczej szkoły, - koordynuje, organizuje i nadzoruje działania wychowawcze w szkole, - stwarza warunki do prawidłowej realizacji praw dziecka oraz umożliwia uczniom podtrzymanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej i religijnej, - czuwa nad realizowaniem przez uczniów obowiązku szkolnego. Rola nauczycieli: o wspierają swoją postawą i działaniami pedagogicznymi rozwój psychofizyczny uczniów, ich zdolności i zainteresowania; udzielają pomocy w przezwyciężaniu niepowodzeń szkolnych, o kształcą i wychowują dzieci zgodnie z zasadami określonymi w programie wychowawczym, o reagują na sygnały zagrożenia niedostosowaniem społecznym dzieci, o zapewniają uczniom bezpieczeństwo podczas pobytu w szkole i poza jej terenem, w czasie wycieczek. Wychowawcy klas: o poznają uczniów oraz ich środowisko, a także utrzymują stały kontakt z rodzicami, organizują spotkania, wspierają i wspomagają rodziców w działaniach wychowawczo-opiekuńczych, o integrują zespół klasowy przez cały okres nauki, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci 6- letnich. 9
o rozwiązują indywidualne i klasowe problemy poprzez udzielanie uczniom wszechstronnej pomocy, o interesują się postępami uczniów w nauce, dbają o regularne uczęszczanie uczniów do szkoły, badają wspólnie z pedagogiem przyczyny opuszczania przez nich zajęć szkolnych, o wdrażają uczniów do samorządności i demokracji (wybór i działalność samorządu klasowego, wypełnianie poszczególnych funkcji klasowych), o propagują zasady kulturalnego zachowania, o troszczą się o zdrowie uczniów, w szczególności poprzez wdrażanie uczniów do dbałości o higienę osobistą oraz przestrzegania zasad bezpieczeństwa i higieny pracy w życiu szkolnym i poza szkołą. Rodzice: o dbają o właściwą formę spędzania czasu wolnego przez dzieci, o współdziałają z nauczycielami w sprawach wychowania i kształcenia dzieci. Pracownicy niepedagogiczni: o reagują na przejawy negatywnych zachowań i informują o tym wychowawcę klasy, o wyrażają swoja opinię na temat oceny zachowania uczniów, o wspomagają nauczycieli w realizowaniu działań wychowawczych. Rada rodziców: o reprezentuje ogół rodziców oraz podejmuje działania wspierające proces wychowawczy szkoły, o współdecyduje o formach pomocy dzieciom oraz ich wypoczynku, współuczestniczy w opracowaniu programu wychowawczego szkoły. Samorząd uczniowski: o inspiruje i organizuje życie kulturalne i intelektualne na terenie szkoły, o reprezentuje postawy i potrzeby środowiska uczniowskiego wobec dyrekcji i grona pedagogicznego, o propaguje ideę samorządności oraz wychowania w demokracji. Praca wychowawcza obejmuje: 1.Akademie i apele szkolne. 2.Uroczystości i imprezy szkolne: - rozpoczęcie roku szkolnego, 10
- ślubowanie klas I, - Dzień Edukacji Narodowej, - Święto Niepodległości, - Andrzejki, - Mikołajki, -jasełka i spotkania wigilijne w klasach, - Choinka Noworoczna, - Dzień Babci i Dziadka, - Walentynki, - Dzień Kobiet, - Dzień Chłopaka, - powitanie wiosny, -Dzień Ziemi, - spotkania wielkanocne, - rocznica Konstytucji 3 Maja, - Dzień Matki, -Dzień Dziecka, -Dzień Sportu, -zakończenie roku szkolnego. 3. Konkursy klasowe: przedmiotowe, ortograficzne, matematyczne, czytelnicze, ekologiczne, zdrowotne, recytatorskie, historyczne, teatralne, plastyczne, muzyczne. 4. Udział w imprezach artystycznych szkolnych i środowiskowych. 5.Udział w akcjach prozdrowotnych, ekologicznych. 6. Organizowanie akcji charytatywnych. 7. Udział w zawodach sportowych. 8. Spotkania z: policjantem, nauczycielami szkół średnich, pedagogiem, pielęgniarką, leśniczym. 9. Rozwijanie zainteresowań na zajęciach pozalekcyjnych: - koło języka polskiego, - koło artystyczne, - koło historyczne, - Koło Przyjaciół Biblioteki, - koło wolontariatu, 11
- koło Gminny Opiekun Zabytków 10. Współpracę z instytucjami na terenie gminy Stoczek Łukowski oraz innymi szkołami. 11. Redagowanie gazetek ściennych na korytarzach i w klasach. 12. Prezentację osiągnięć uczniów. 13. Prowadzenie kroniki szkolnej. 14. Pracę w Samorządzie Uczniowskim. 15. Organizowanie dyżurów nauczycielskich i uczniowskich. 16. Składanie życzeń z okazji świąt pracownikom będącym na emeryturze i pracownikom instytucji w gminie Stoczek Łukowski. 17. Zapoznanie uczniów: - z pomieszczeniami w budynku szkoły, - z ich prawami i obowiązkami zawartymi w Statucie Szkoły, - z Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania, - z Przedmiotowym Systemem Oceniania. 18. Uczenie rozmów związanych z rozwiązywaniem konfliktów i spraw spornych. 19. Pogadanki tematyczne: zdrowotne, profilaktyczne, dotyczące prawidłowego zachowania się. 20. Integrowanie uczniów objętych pomocą pedagogiczną. 21. Spotkania klasowe przy różnych okazjach: przyrzeczenie klas I, Andrzejki, Mikołajki, Wigilia, Choinka, Dzień Babci i Dziadka, Walentynki, Dzień Matki, Dzień Dziecka, pożegnanie klasy III. 22. Opiekę nad wyznaczonym terenem zieleni wokół szkoły i kwiatami na korytarzach oraz w klasach, dbanie o dokarmianie zwierząt. 23. Nagradzanie uczniów: dyplomy, książki, pochwały wychowawcy, dyrektora. 24.Współpracę z rodzicami: - angażowanie do opieki podczas imprez klasowych, szkolnych, wycieczek oraz do pomocy w pracach remontowych sal lekcyjnych, - opiniowanie przez rodziców Statutu Szkoły, WSO, PSO. 12
8. Postanowienia końcowe o Załącznikiem do ogólnego programu wychowawczego szkoły są: plany pracy wychowawców, programy pracy wychowawców klasowych wraz z tematyką godzin wychowawczych, plan pracy samorządu uczniowskiego, harmonogram imprez i uroczystości szkolnych, plan wycieczek i imprez turystycznych, system interwencji wychowawczych, powinności i treści wychowawcze dla poszczególnych zajęć edukacyjnych, o Program wychowawczy wchodzi w życie po zatwierdzeniu przez Radę Rodziców i Radę Pedagogiczną. o Program wychowawczy jest otwarty i będzie ulegał zmianom, jeżeli będą one podyktowane potrzebami szkoły lub wnioskami Rady Pedagogicznej, rodziców, uczniów. Zmiany muszą być zgodne z prawem oświatowym i statutem szkoły. 13