Wyższa Szkoła Medyczna w Białymstoku Pielęgniarstwo. Nazwa jednostki prowadzącej kierunek: Nazwa kierunku:



Podobne dokumenty
wykład, dyskusja, pogadanka, zajęcia konwersatoryjne Prezentacja multimedialna WIEDZA

Wyższa Szkoła Medyczna w Białymstoku

Wyższa Szkoła Medyczna w Białymstoku. Pierwszego stopnia (licencjackie) Praktyczny. Rehabilitacja i pielęgnowanie niepełnosprawnych

CHOROBY WEWNĘTRZNE I PIELĘGNIARSTWO INTERNISTYCZNE

CHIRURGIA I PIELĘGNIARSTWO CHIRURGICZNE

PEDIATRIA I PIELĘGNIARSTWO PEDIATRYCZNE

Rehabilitacja i pielęgnowanie niepełnosprawnych - opis przedmiotu

KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS. Biblioteka Główna Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku

KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS Wydział Nauk o Zdrowiu

Rodzaj modułu/ przedmiotu: Kształcenia ogólnego podstawowy kierunkowy/profilowy inny Język wykładowy: polski obcy

1. Nazwa jednostki. Kod przedmiotu. 3. Imię i nazwisko osoby /osób prowadzącej moduł 4. Nazwa modułu: Pierwszy stopień. 5. Poziom kształcenia

III, IV, V(stacjonarne)

Liczba godzin. KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS Wydział Nauk o Zdrowiu Kierunek. Pielęgniarstwo Profil kształcenia ogólnoakademicki X praktyczny inny jaki.

KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS 2015/2016. Studium Filozofii i Psychologii Człowieka UMB

KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS

Zakład Prawa Medycznego i Deontologii Lekarskiej. (85) ;

KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS Wydział Nauk o Zdrowiu LOGOPEDIA Z FONOAUDIOLOGIĄ. ogólnoakademicki praktyczny inny jaki.

metody podające: wykład informacyjny, pogadanka, opis, objaśnienie lub wyjaśnienie; metody aktywizujące: burza mózgów, problemowa

4. Zasady gromadzenia danych. 6. Udział pielęgniarki w terapii pacjentów

Zakład Zintegrowanej Opieki Medycznej UMB

masaż leczniczy, terapia manualna mgr Z. Rudziński 1 ECTS F-2-K-PA-02 Forma studiów /liczba godzin studia /liczba punktów ECTS:

Terapia manualna. udział w ćwiczeniach. konsultacje 1*2 h - 47 h 47 h Bilans nakładu pracy studenta: RAZEM: przygotowanie do 10 h. ćwiczeń.

Wyższa Szkoła Medyczna w Białymstoku

Liczba godzin. KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS Wydział Nauk o Zdrowiu ZDROWIE PUBLICZNE Kierunek Profil kształcenia ogólnoakademicki praktyczny inny jaki.

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne

Wyższa Szkoła Medyczna w Białymstoku. I, II (stacjonarne)

Wyższa Szkoła Medyczna w Białymstoku Pielęgniarstwo. Nazwa jednostki prowadzącej kierunek: Nazwa kierunku:

Nazwa jednostki prowadzącej kierunek: Nazwa kierunku: Poziom kształcenia: Profil kształcenia: Moduły wprowadzające / wymagania

KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS

Praktyka zawodowa z Anestezjologii i pielęgniarstwa w zagrożeniu życia Studia stacjonarne

Opis modułu kształcenia

Liczba godzin. KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS Wydział Nauk o Zdrowiu ZDROWIE PUBLICZNE Kierunek Profil kształcenia ogólnoakademicki praktyczny inny jaki.

Wyższa Szkoła Medyczna w Białymstoku Pielęgniarstwo Studia I stopnia stacjonarne I (stacjonarne) II (stacjonarne)

Protetyka i ortotyka. dr n. med. Robert Santorek. 1,5 ECTS F-2-K-PO-03 Forma studiów /liczba godzin studia /liczba punktów ECTS:

Załącznik do Uchwały RWNZ nr z dnia Liczba godzin

15/40. wykład informacyjny, wykład konwersatoryjny, studium przypadku, ćwiczenia dyskusja dydaktyczna, film, WIEDZA

Psychologia kliniczna, psychoterapia

II, III, IV (stacjonarne)

dr hab. Lech Romanowicz, dr Marta Bruczko, dr Marta Siergiejuk, lek. Grzegorz Młynarczyk Przedmioty wprowadzające wraz z Nie ma wymagań wstępnych.

DZIENNIK ZAJĘĆ PRAKTYCZNYCH NA KIERUNKU PIELĘGNIARSTWO PODSTAWOWA OPIEKA ZDROWOTNA

KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS

Wyższa Szkoła Medyczna w Białymstoku

KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS Wydział Nauk o Zdrowiu

Zakład Prawa Medycznego i Deontologii Lekarskiej. (85) ;

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne

Liczba godzin. KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS Wydział Nauk o Zdrowiu ELEKTRORADIOLOGIA Kierunek Profil kształcenia ogólnoakademicki praktyczny inny jaki.

KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS Wydział Nauk o Zdrowiu

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2011/2012

KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS. Zakład Statystyki i Informatyki Medycznej. tel./fax (85) statinfmed@uwb.edu.pl dr Robert Milewski

Zakład Prawa Medycznego i Deontologii Lekarskiej. (85) ;

KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS Wydział Nauk o Zdrowiu. Zakład Zintegrowanej Opieki Medycznej UMB

Masaż specjalny. mgr Z. Rudziński. 2 ECTS F-2-K-MS-10 Forma studiów /liczba godzin studia /liczba punktów ECTS:

Liczba godzin. KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS Wydział Nauk o Zdrowiu DIETETYKA Kierunek Profil kształcenia ogólnoakademicki praktyczny inny jaki.

Wyższa Szkoła Medyczna w Białymstoku. Pierwszego stopnia (licencjackie) Praktyczny. Chirurgia i pielęgniarstwo chirurgiczne

Ćwiczenia/ Seminaria/ Zajęcia praktyczne Suma 220. Zajęcia praktyczne. Ćwiczenia/ Seminaria/

Załącznik do Uchwały RWNZ nr z dnia Liczba godzin

1. Nazwa jednostki. Kod przedmiotu. 3. Imię i nazwisko osoby /osób prowadzącej moduł 4. Nazwa modułu: pierwszy stopień. 5. Poziom kształcenia

mgr A. Kujawa 2 ECTS F-2-P-SN-05 Forma studiów /liczba godzin studia /liczba punktów ECTS: stacjonarne w/s/ćw/zp

Liczba godzin. KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS Wydział Nauk o Zdrowiu FIZJOTERAPIA Kierunek Profil kształcenia ogólnoakademicki praktyczny inny jaki.

Wyższa Szkoła Medyczna, Wydział Ogólnomedyczny Fizjoterapia Drugi Praktyczny. mgr M. Tomaszewska

KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS 2015/2016. Studium Filozofii i Psychologii Człowieka

Socjologia niepełnosprawności i rehabilitacji. mgr E. Kujawa. 1 ECTS F-2-P-SN-05 Forma studiów /liczba godzin studia /liczba punktów ECTS:

Pielęgniarstwo Pierwszego stopnia Praktyczny. Znajomość zagadnień z zakresu anatomii, fizjologii, psychologii, farmakologii.

Prowadzi poradnictwo w zakresie samoopieki pacjentów w chorobach wewnętrznych

tel./fax (85) Szpitalne Systemy Zarządzania

KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS. Zakład Dietetyki i Żywienia Klinicznego

Zakład Anestezjologii i Intensywnej Terapii

prof. dr hab. P. Pawłowski (wykład) dr n. med. Z. Foryś (wykład) dr n. med. Z. Foryś (zajęcia praktyczne)

KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS

1. Nazwa jednostki Wydział Zdrowia i Nauk Medycznych. dr Mariola Seń (wykład) mgr Dorota Lizak (zajęcia praktyczne)

Wyższa Szkoła Medyczna, Wydział Ogólnomedyczny Fizjoterapia Drugi Praktyczny. Pedagogika specjalna. mgr D. Wyrzykowska - Koda

Zakład Zintegrowanej Opieki Medycznej UMB

KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS Wydział Nauk o Zdrowiu

Formy opieki zdrowotnej

Psychologia kliniczna i psychoterapia

KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS. Profil kształcenia ogólnoakademicki x praktyczny inny jaki. Zakład Zintegrowanej Opieki Medycznej

tel./fax (85) Zasoby i systemy informacyjne w ochronie zdrowia

Bioetyka. dr M. Dolata. 1 ECTS F-2-P-B-04 Forma studiów /liczba godzin studia /liczba punktów ECTS:

Liczba godzin. KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS Wydział Nauk o Zdrowiu Położnictwo Kierunek Profil kształcenia ogólnoakademicki praktyczny inny jaki.

SYLABUS. Część A - Opis przedmiotu kształcenia. PODSTAWY RATOWNICTWA MEDYCZNEGO (Opieka Specjalistyczna) PO.1.OS- PRM. Nazwa modułu/przedmiotu :

KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS. Zakład Dietetyki i Żywienia Klinicznego

Chirurgia i pielęgniarstwo chirurgiczne II Kod przedmiotu

POŁOŻNICTWO I GINEKOLOGIA

KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS. Studium Filozofii i Psychologii Człowieka. Dr n. o zdr. Justyna Fiedorczuk-Fidziukiewicz brak

KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS. Elektroradiologia Profil kształcenia ogólnoakademicki x praktyczny inny jaki. Zakład Zintegrowanej Opieki Medycznej

KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS 2015/2016

S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne

tel./fax (85)

Zakład Anestezjologii I Intensywnej Terapii

Opis modułu kształcenia

modułu kształcenia 1. Nazwa jednostki Kod przedmiotu 3. Imię i nazwisko osoby /osób prowadzącej moduł 4. Nazwa modułu: 5. Poziom kształcenia

Psychologia kliniczna i psychoterapia

4 Forma studiów stacjonarne niestacjonarne

1. Nazwa jednostki Wydział Zdrowia i Nauk Medycznych. Rehabilitacja i pielęgnowanie niepełnosprawnych

Klinika Chorób Zakaźnych i Hepatologii

KARTA PRZEDMIOTU / SYLABUS 2015/2016. Studium Filozofii i Psychologii Człowieka

Anatomia, Fizjoterapia ogólna. Masaż leczniczy

prof. dr hab. Andrzej Szpak dr Agnieszka Genowska Podstawy zdrowia publicznego, Socjologia, Ekonomia

Zakład Zintegrowanej Opieki Medycznej UMB

Transkrypt:

Nazwa jednostki prowadzącej kierunek: Nazwa kierunku: Poziom kształcenia: Rok studiów Semestr Moduły wprowadzające / wymagania wstępne i dodatkowe Wyższa Szkoła Medyczna w Białymstoku Pielęgniarstwo I stopnia (licencjackie) III ( stacjonarne) V(stacjonarne) Student zna zagadnienia z zakresu neurologii i pielęgniarstwa neurologicznego, geriatrii i pielęgniarstwa geriatrycznego Nazwa modułu (przedmiotu lub grupa przedmiotów): NAUKI W ZAKRESIE OPIEKI SPECJALISTYCZNEJ Rehabilitacja i pielęgnowanie niepełnosprawnych Typ modułu/ przedmiotu (obowiązkowy/fakultatywny) Język wykładowy: Osoba(y) prowadząca(e): Forma studiów /liczba godzin/liczba punktów ECTS: studia stacjonarne w/ćw. zajęcia zorganizowane: 30/80 praca własna studenta: 15 obowiązkowy j. polski mgr Mirosława Dziekońska mgr Małgorzata Pużuk Studia niestacjonarne w/ćw. Liczba punktów ECTS 8 Założenia i cel przedmiotu Kształcenie umiejętności wykorzystania wiedzy z zakresu rehabilitacji w opiece nad osobami chorymi i niepełnosprawnymi na różnych etapach leczenia, w różnych specjalnościach medycznych. Opis przedmiotu Metody dydaktyczne wykład: konwencjonalny, problemowy, konwersatoryjny, studium przypadku, zajęcia praktyczne, dyskusja dydaktyczna, pokaz Narzędzia/środki dydaktyczne tablice, plansze, prezentacje multimedialne, odpowiednio wyposażone gabinety rehabilitacyjne Efekty kształcenia:

Symbol i numer przedmiotowego efektu kształcenia DW04 DW06 DW07 DW08 DW09 DW10 DW17 DW25 DW36 DW37 DW38 DW39 Student, który zaliczy moduł/przedmiot wie/umie/potrafi WIEDZA zna zasady oceny stanu chorego w zależności od wieku; zna zasady planowania opieki nad chorymi w zależności od wieku i stanu zdrowia; zna zasady przygotowania, opieki w trakcie oraz po badaniach i zabiegach diagnostycznych wykonywanych u pacjentów w różnym wieku i stanie zdrowia; charakteryzuje grupy leków i ich działanie na układy i narządy chorego w różnych schorzeniach, w zależności od wieku i stanu zdrowia, z uwzględnieniem działań niepożądanych, interakcji z innymi lekami i dróg podania; charakteryzuje techniki i procedury pielęgniarskie stosowane w opiece nad chorym w zależności od jego wieku i stanu zdrowia; zna zasady przygotowania chorego do samoopieki w zależności od jego wieku i stanu zdrowia; zna zasady aktywizacji chorego niepełnosprawnego i objętego chorobą geriatryczną; zna następstwa długotrwałego unieruchomienia; wyjaśnia patofizjologię zaburzeń występujących w przebiegu chorób, urazów układu nerwowego i grożących powikłań; zna podstawowe kierunki rehabilitacji leczniczej (ortopedia, psychoterapia, kinezyterapia, fizjoterapia); charakteryzuje przebieg i sposoby postępowania rehabilitacyjnego w jednostkach chorobowych; zna formy rehabilitacji zawodowej; Forma zajęć dydaktycznych M1D_W04 M1D_W06 M1D_W07 M1D_W08 M1D_W09 M1D_W10 M1D_W17 M1D_W25 M1D_W36 M1D_W37 M1D_W38 M1D_W39 UMIEJĘTNOŚCI DU01 gromadzi informacje, formułuje diagnozę pielęgniarską, ustala cele i plan opieki, wdraża interwencje pielęgniarskie M1D _U01

DU02 DU03 DU04 DU13 DU18 DU20 DU24 DU26 DU28 oraz dokonuje ewaluacji opieki; rozpoznaje uwarunkowania zachowania zdrowia odbiorców opieki w różnym wieku i stanie zdrowia; prowadzi poradnictwo w zakresie samoopieki pacjentów różnym wieku i stanie zdrowia, dotyczące wad rozwojowych, chorób i uzależnień; motywuje chorego i jego opiekunów do wejścia do grup wsparcia społecznego; dokumentuje sytuację zdrowotną pacjenta, jej dynamikę zmian i realizowaną opiekę pielęgniarską; instruuje pacjenta i jego opiekuna w zakresie użytkowania sprzętu pielęgnacyjno rehabilitacyjnego oraz środków pomocniczych; rozpoznaje powikłania leczenia farmakologicznego, dietetycznego, rehabilitacyjnego i leczniczo pielęgnacyjnego; prowadzi rehabilitację przyłóżkową i usprawnianie ruchowe pacjenta oraz aktywizację z wykorzystaniem elementów terapii zajęciowej; przekazuje informacje o stanie zdrowia chorego członkom zespołu terapeutycznego; prowadzi dokumentację opieki nad chorym: kartę obserwacji, zabiegów pielęgniarskich i raportów, kartę rejestru zakażeń szpitalnych, profilaktyki i leczenia odleżyn oraz kartę informacyjną z zaleceniami w zakresie samoopieki; M1D _U02 M1D _U03 M1D _U04 M1D _U13 M1D _U18 M1D _U20 M1D _U24 M1D _U26 M1D _U28 KOMPETENCJE SPOŁECZNE/POSTAWY DK01 DK02 DK03 DK04 DK05 szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece; systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności, dążąc do profesjonalizmu; przestrzega wartości, powinności i sprawności moralnych w opiece; wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie zadań zawodowych; przestrzega praw pacjenta; M1D_K01 M1D_K02 M1D_K03 M1D_K04 M1D_K05

DK06 DK07 DK08 DK09 DK10 rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe; przestrzega tajemnicy zawodowej; współdziała w ramach zespołu interdyscyplinarnego w rozwiązywaniu dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej; jest otwarty na rozwój podmiotowości własnej i pacjenta; przejawia empatię w relacji z pacjentem i jego rodziną oraz współpracownikami; M1D_K06 M1D_K07 M1D_K08 M1D_K09 M1D_K10 * FORMA ZAJĘĆ DYDAKTYCZNYCH W- wykład; S- seminarium; Ć- ćwiczenia; ZP- zajęcia praktyczne; PZ- praktyka zawodowa; METODY WERYFIKACJI OSIĄGNĘCIA ZAMIERZONYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA **PRZYKŁADY METOD PODSUMOWUJĄCYCH Metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie wiedzy: Egzamin ustny (niestandaryzowany, standaryzowany, tradycyjny, problemowy) Egzamin pisemny student generuje / rozpoznaje odpowiedź (esej, raport; krótkie strukturyzowane pytania /SSQ/; test wielokrotnego wyboru /MCQ/; test wielokrotnej odpowiedzi /MRQ/; test dopasowania; test T/N; test uzupełniania odpowiedzi) Egzamin z otwartą książką Metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie umiejętności: Egzamin praktyczny Obiektywny Strukturyzowany Egzamin Kliniczny /OSCE/ - egzamin zorganizowany w postaci stacji z określonym zadaniem do wykonania /stacje z chorym lub bez chorego, z materiałem klinicznym lub bez niego, z symulatorem, z fantomem, pojedyncze lub sparowane, z obecnością dodatkowego personelu, wypoczynkowe/ Mini-CEX (mini clinical examination) Realizacja zleconego zadania Projekt, prezentacja Metody weryfikacji efektów kształcenia w zakresie kompetencji społecznych / postaw: Esej refleksyjny Przedłużona obserwacja przez opiekuna / nauczyciela prowadzącego Ocena 360 (opinie nauczycieli, kolegów/koleżanek, pacjentów, innych współpracowników) Samoocena ( w tym portfolio) ***PRZYKŁADY METOD FORMUJĄCYCH Obserwacja pracy studenta Test wstępny Bieżąca informacja zwrotna

Ocena aktywności studenta w czasie zajęć Obserwacja pracy na ćwiczeniach Zaliczenie poszczególnych czynności Zaliczenie każdego ćwiczenia Kolokwium praktyczne ocena w systemie punktowym Ocena przygotowania do zajęć Dyskusja w czasie ćwiczeń Wejściówki na ćwiczeniach Sprawdzanie wiedzy w trakcie ćwiczeń Zaliczenia cząstkowe Ocena wyciąganych wniosków z eksperymentów Zaliczenie wstępne Opis przypadku Próba pracy TREŚCI PROGRAMOWE POSZCZEGÓLNYCH ZAJĘĆ Forma i warunki zaliczenia przedmiotu w odniesieniu do efektów kształcenia: Liczba godzin TREŚCI PROGRAMOWE POSZCZEGÓLNYCH ZAJĘĆ Liczba godzin WYKŁADY 1. Podstawowe pojęcia i definicje rehabilitacji. 2. Rozwój rehabilitacji na Świecie i w Polsce. 3. Procesy regeneracji, kompensacji, adaptacji i akceptacji w rehabilitacji medycznej. 4. Rola pielęgniarki w procesie rehabilitacji. 5. Zespół rehabilitacyjny, skład i zadania poszczególnych członków na różnych etapach leczenia. 6. Rehabilitacja i edukacja pacjentów po urazach narządów ruchu. 7. Zaopatrzenie ortopedyczne i środki pomocnicze w rehabilitacji. 8. Wybrane dyscypliny sportowe uprawiane przez osoby niepełnosprawne. 9. Zadania pielęgniarki wobec pacjenta przygotowywanego do amputacji naczyniowej kończyn dolnych. 10. Wrodzona dysplazja stawu biodrowego u dzieci.

ĆWICZENIA SEMINARIA ZAJĘCIA PRAKTYCZE 1. Współpraca z chorym z zaburzeniami wyższych czynności nerwowych. Wdrożenie do sprawowania samo opieki niepełnosprawnych. Zespół zakażeń wewnątrzszpitalnych. 2. Metody i techniki usprawniania chorych. Rola pielęgniarki w zakresie edukacji chorego niepełnosprawnego. 3. Współpraca pielęgniarki z zespołem terapeutycznym pacjentem i jego rodzina w procesie rehabilitacji. 4. Zadania i rola pielęgniarki wobec chorych z uszkodzeniami narządu ruchu. 5. Współpraca pielęgniarki z chorym niewidomym i niedowidzącym. Stosowanie metod dotyczących funkcjonowania pacjenta. Podsumowanie zajęć. Samoocena i ocena studenta. PRAKTYKI ZAWODOWE 1. Organizowanie stanowiska pracy 2. Komunikowanie się z chorym, jego rodziną i zespołem terapeutycznym 3. Pomoc osobom niepełnosprawnym w korzystaniu z zaopatrzenia ortopedycznego i terapii zajęciowej 4. Praca w zespole rehabilitacyjnym SAMOKSZTAŁ - 1. Profilaktyka i leczenie osteoporozy CENIE 2. Etyka zawodowa fizjoterapeuty 3. Rola terapii zajęciowej w procesie rehabilitacji 4. Rola rodziców w procesie rehabilitacji 5. Rehabilitacja zawodowa i zatrudnienie osób niepełnosprawnych 6. Nauczyciel niepełnosprawny na rynku pracy 7. Psychospołeczne funkcjonowanie młodzieży posiadającej rodzeństwo z niepełnosprawnością umysłową 8. Rekreacja ruchowa jako forma zachowań prozdrowotnych 9. Bóle kręgosłupa u dzieci i młodzieży 10. Problemy niepełnosprawnych w rodzinie. LITERATURA PODSTAWOWA

1) Rejzner C.;Szczygielska- MajewskaM.:Wybrane zagadnienia z rehabilitacji. Podstawy teoretyczne i praktyka pielęgniarska. Wydawnictwo CMDNSSM, Warszawa 1992. 2) Kwolka A.: Rehabilitacja medyczna. Wydawnictwo Urban& Partner Tom I, Wrocław 2003. 3) Dega W., Milanowska K.: Rehabilitacja medyczna. Wydawnictwo PZWL wydanie IV Warszawa 1998, 2001, 2003. 4) Nowotny J.: Podstawy fizjoterapii Część I. Wydawnictwo Kasper, Kraków 2004. 5) Straburzyńska Lupa A., Straburzyński G.: Fizjoterapia z elementami klinicznymi. Wydawnictwo lekarskie PZWL, Warszawa 2003. LITERATURA UZUPEŁNIAJĄCA 1) Witkowski T.: Rozumieć problemy osób niepełnosprawnych. Wydawnictwo MDBO, Warszawa 1993. 2) Rutkowska A., Skwarcz A., Turowski K., Wybór zagadnień z zakresu rehabilitacji ruchowej. Wydawnictwo Newrocentrum, Wydawnictwo, Lublin 1995. 3) Nowotny J.: Zarys rehabilitacji w dysfunkcjach narządów ruchu. Wydawnictwo AWF, Katowice 2000. 4) Turowski K., Paluszkiewicz P, Spisacka S.: Problemy osób niepełnosprawnych. Wydawnictwo, PWSZ im. Papieża Jana Pawła II, Biała Podlaska 2007. 5) Rutkowska E.: Rehabilitacja i pielęgnowanie osób niepełnosprawnych. Wydawnictwo Czelej, Lublin 2002. 6) Palak Z., Lewicka A., Bujnowska A.: Jakość życia a niepełnosprawność. Wydawnictwo UMCS, Lublin 2006.