SZKOŁA MYŚLENIA PODKARPACKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI

Królewska gra SZACHY Dlaczego warto wprowadzać szachy do szkół SZKOŁA MYŚLENIA PODKARPACKIE CENTRUM DOSKONALENIA NAUCZYCIELI dr Jan Przewoźnik

WPROWADZENIE

ZAKTYWIZUJ W SOBIE WEWNĘTRZNE DZIECKO Rodzic krytyczny Rodzic opiekuńczy R Dorosły D Dziecko naturalne Dziecko przystosowane Dziecko zbuntowane Dz

ZACZĄĆ LEKCJĘ OD ZAGADKI? Rytuał

ZAANGAŻUJ UKŁAD LIMBICZNY UCZNIA!

AKADEMIA PLATOŃSKA Niech nikt tu nie wchodzi, kto nie zna matematyki! Doświadczenie 5 + 5 + 5 = 550

TEST KREATYWNOŚCI Jak włożyć żyrafę do lodówki? Jak włożyć słonia do lodówki? Lew zwołał zebranie wszystkich zwierząt. Jak przebyć rzekę, w której mieszkają krokodyle?

WARUNKOWANIE KLASYCZNE BODZIEC WARUNKOWY BODZIEC BEZWARUNKOWY I. ŚLINA II. ŚLINA III. ŚLINA

JEŚLI PATRZYSZ W OTCHŁAŃ, TO PAMIĘTAJ, ŻE OTCHŁAŃ TEŻ PATRZY NA CIEBIE!

Alexander Cockburn: Idle Passion: Chess and the Dance of Death Plume 1975

Zmienna Mistrzostwo Dążenie Mistrzostwo - Unikanie Wykazanie się - Dążenie Wykazanie się - Unikanie Dolegliwości somatyczne 0,02 0,35 0,20 0,32 Satysfakcja ze studiowania 0,40 0,09 0,21-0,04 Przewidywanie sukcesu egzamin 0,17 0,04 0,31 0,07 Kamila Wojdyło, Sylwiusz Retowski: Kwestionariusz Celów związanych z Osiągnięciami (KCO) - konstrukcja i charakterystyka psychometryczna. Przegląd Psychologiczny, 2012, Tom 55, Nr 1, 9-28.

W KWESTII MOTYWACJI Pytanie: Gdyby można było mieć w życiu jedno życzenie, które na pewno się spełni, to jakie byłoby Twoje? Odpowiedź: Ja to bym zjadła batona

ZAANGAŻUJ UKŁAD LIMBICZNY UCZNIA!

I. PARALELA - SZACHY I ŻYCIE

POSTULAT SZACHY SZKOŁĄ MYŚLENIA

EKSPERYMENT: SKONTAKTUJ MNIE Z

DZIEWIĘĆ WSKAŹNIKÓW

BUDOWANIE NEUROSTRAD

DRZEWO DECYZYJNE Proponują kartę Payback Przyjmuję i otrzymuję punkty Za punkty otrzymuję zniżki Widzę, że nieco oszczędzam! Oni otrzymują informacje o mnie Dopasowują reklamy do moich nawyków zakupowych Reklama działa wydaję więcej pieniędzy!

W jaki sposób można zniszczyć guz żołądka za pomocą promieni rentgenowskich o pewnej mocy tak, aby po drodze nie uszkodzić zdrowej tkanki, która znajduje się wokół guza? skóra guz zdrowa tkanka

promień rentgenowski

ĆWICZENIE: Zgodnie z ustawą o ochronie zwierząt psy i koty można kupić tylko w zarejestrowanej hodowli. Transakcji nie można już teraz dokonać na targu, w sklepie zoologicznym, na wystawie psów i kotów. Jak próbują ominąć ten przepis pseudohodowcy, którzy nie rejestrują hodowli, aby nie rozliczać się z hodowli? Poszerzcie przestrzeń problemową o nowe przedmioty. Problem: Nie możemy sprzedawać psów i kotów, bo ograniczają nas przepisy. JAK SPRZEDAĆ PSA?

Samoloty to interesujący wynalazek, ale pod względem militarnym bezwartościowy. Ferdinand Foch, Marszałek Francji, 1911

Nie ma żadnego powodu, by ludzie używali komputerów w domu. Kenneth Olsen Prezes firmy Digital Equipment, 1977

ZMIERZAJ TAM GDZIE BĘDZIE KRĄŻEK Christensen, C., Raynor, M., Verlinden, M. (2003). Zmierzaj tam, gdzie będą pieniądze. Harvard Business Review Polska, nr 6.

WZROST KRZYWA S CZAS

DZIEWIĘĆ WSKAŹNIKÓW

EFEKT MOTYLA LINIA CZASU WCZORAJ DZIŚ JUTRO POJUTRZE POLICZ KONSEKWENCJE

ZAWSZE MAMY PLAN A, B, C Co zrobić? Wariant A Wariant B Wariant C Wybór wariantu i działanie

BUDOWANIE NEUROSTRAD

II. PROGRAM I CELE SZKOLENIA

PLAN SPOTKANIA I. PARALELA SZACHY I ŻYCIE II. PROGRAM I CELE SZKOLENIA III. POZNANIE SIĘ UCZESTNIKÓW IV. KONTRAKT SZKOLENIOWY

PLAN SPOTKANIA V. DĄŻENIE DO MISTRZOSTWA OSOBISTEGO VI. MEMENTO: CYFROWA DEMENCJA VII. ANTIDOTUM: MYŚLEĆ SZERZEJ I GŁĘBIEJ VIII. RODZAJE DRZEW DECYZYJNYCH IX. MODEL BADANIA MYŚLENIA - DZIEWIĘĆ WSKAŹNIKÓW X. JAK MYŚLI SZACHISTA W KRYTYCZNYCH POZYCJACH

PLAN SPOTKANIA XI. POGŁĘBIĆ MYŚLENIE W SZACHACH I W ŻYCIU XII. CZAS NA REFLEKSJĘ I WNIOSKI XIII. MYŚLENIE ANALITYCZNE - SZACHY I ŻYCIE XIV. MYŚLENIE TWÓRCZE - SZACHY I ŻYCIE XV. MYŚLENIE PRAKTYCZNE - SZACHY I ŻYCIE XVI. PODSUMOWANIE

CELE SPOTKANIA Po ukończeniu szkolenia uczestnicy powinni umieć: I. Wymienić najważniejsze wyniki badań, wykazujących wartość nauczania gry w szachy w rozwoju myślenia dzieci i młodzieży. II. III. IV. Zdefiniować podstawowe wskaźniki myślenia w złożonej sytuacji. Zastosować metodę dziewięciu wskaźników, dzięki której proces myślenia i podejmowania decyzji będzie bardziej pogłębiony. Zastosować 10 metod prowadzenia kreatywnych zajęć szachowych.

III. POZNANIE SIĘ UCZESTNIKÓW

DOŚWIADCZENIA Psychologia biznesu i sportu trener 23 (35) lat na rynku szkoleniowym 13.000 uczestników kursów Psychologia szachów Podejście: mistrzostwo osobiste Autor: Strategie myślenia w złożonych sytuacjach gry w szachy Sprawdź swoją fantazję szachową Kreatywne rozwiązywanie problemów.

IV. KONTRAKT SZKOLENIOWY

JAKIE SĄ PANI / PANA OCZEKIWANIA?

POTRZEBY RODZICÓW? POTRZEBY DZIECI?

INSPIRACJA

Zarobki partnera 7 5 9 Opiekuńczość 9 4 14 Empatia 10 5 15 Seks 6 10 2 Wspólny czas 7 5 9 Wspólne zakupy 6 4 8 Pomoc w pracach domowych 7 2 12 Uczciwość 10 8 12 Dbanie o dzieci 9 3 15 Wyjazdy 9 3 15 Możliwość Zaspokojenie poprawienia Potrzeby kobiety Waga potrzeby sytuacji P W ZP M

Atrakcyjność zajęć 8 5 11 Kompetencje 10 9 11 Przydatność wiedzy 10 3 17 Słowność 6 7 5 Punktualność 4 5 3 Dopasowalność wymagań 8 6 10 Gradacja zadań 5 6 4 Udostępnienie materiałów 7 8 6 Przystępność 7 7 7 Planowanie rozwoju 10 3 17 ZASPO- POŻĄDANE KOJENIE REZULTATY WAGA POTRZEBY MOŻLIWOŚĆ R W ZP M

V. DĄŻENIE DO MISTRZOSTWA OSOBISTEGO

MŁODY WIEK SZANSĄ MISTRZOSTWO 10.000 50.000 godzin Chase, W. G., Simon, H. A. (1973). Perception in chess. Cognitive Psychology, 4, 55-81.

A Multilevel Model Analysis of Expertise in Chess Across the Life Span. Roy W. Roring and Neil Charness, na podstawie Elo 1986.

N. Krogius Średnia rozpoczęcia nauki: Start Osiągnięcie poziomu GM Czas do poziomu GM Wcześniej zaczynający naukę: 6,5 22,8 16,3 Później zaczynający naukę: 13,6 25,3 11,7 Im szybciej dziecko zaczyna naukę, tym więcej czasu spędzi do momentu osiągnięcia poziomu arcymistrzowskiego``. N. Krogius: Psychology in chess. New York 1976.

SZACHY I CZAS TRENINGU Osiągnięcie poziomu mistrzowskiego: 3.016 11.053 godziny 23.608 34 argentyńskich szachistów Fernand Gobet, Guillermo Campitelli: The Role of Domain-Specific Practice, Handedness, and Starting Age in Chess. Developmental Psychology, 2007, Vol. 43, No. 1, 159 172.

KRYTYCZNY OKRES STARTU Warto zaczynać wcześniej! Czas rozpoczęcia poważnej gry N Wiek Arcymistrzowie 3 11,3 Mistrzowie międzynarodowi 9 10,3 Mistrzowie FIDE 13 11,6 Szachiści sklasyfikowani 39 14,2 Szachiści nie sklasyfikowani 36 18,6 100 Argentyńskich szachistów Fernand Gobet, Guillermo Campitelli: The Role of Domain-Specific Practice, Handedness, and Starting Age in Chess. Developmental Psychology, 2007, Vol. 43, No. 1, 159 172.

KRYTYCZNY OKRES STARTU Warto zaczynać wcześniej! Szachiści rozpoczynający naukę przed 12 r. ż. 1 do 4 Szachiści rozpoczynający naukę po 12 r. ż. 1 do 55 Prawdopodobieństwo osiągnięcia poziomu GM lub IM 100 argentyńskich szachistów Fernand Gobet, Guillermo Campitelli: The Role of Domain-Specific Practice, Handedness, and Starting Age in Chess. Developmental Psychology, 2007, Vol. 43, No. 1, 159 172.

KRYTYCZNY OKRES STARTU Warto zaczynać wcześniej! Szachiści rozpoczynający naukę przed 12 r. ż. 75,60 % Szachiści rozpoczynający naukę po 12 r. ż. 54,50 % Poziom mistrzowski 100 argentyńskich szachistów Fernand Gobet, Guillermo Campitelli: The Role of Domain-Specific Practice, Handedness, and Starting Age in Chess. Developmental Psychology, 2007, Vol. 43, No. 1, 159 172.

GRUPY MUZYCZNE 1. Grupa specjalistyczna 4 szkoły muzyczne 2. Grupa, która nie zdała egzaminu do Gr. 1. 3. Nauka w szkołach ogólnokształcących 4. Nauka w szkołach ogólnokształcących 5. Uczniowie, przerywający naukę po 2 latach

V. 10,0 8,7 7,2 17,5 15,9 15,5 16,2 14,3 16,8 14,7 15,0 31,3 John Sloboda (2008). Wykłady z psychologii muzyki. Warszawa: Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina. CZAS NAUKI Wiek w latach Średni czas nauki dziennie (minuty) Grupa 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 I. 17,3 22,8 26,7 34,5 46,6 65,9 85,3 107,0 123,1 130,1 172,1 191,8 208,7 II. 22,5 14,7 15,6 24,4 32,3 40,5 55,4 55,6 66,3 74,9 95,4 125,7 167,1 III. 10,0 8,7 13,1 19,5 27,1 33,3 43,0 49,6 66,8 78,5 81,1 72,7 49,7 IV. 5,0 9,7 10,1 17,3 20,8 22,6 24,2 25,7 31,1 25,3 29,5 29,2 24,8

60

KUMULACYJNY EFEKT... DZIEŃ TYDZIEŃ ROK 5 35 30 GODZ. 10 70 60 GODZ. 30 210 182 GODZ. 60 420 365 GODZ. (45 DNI NAUKI)

Zwycięzca 6000 CEL 1500 2016 1500 2015 1500 2014 2013 Happy Looser 1500

PLAN PN WT ŚR CZ P S N SUMA Debiuty - Białymi 1 1 Debiuty - Czarnymi 1 1 Analiza własnych partii 1 1 Partie Mistrza 1 1 Rozwiązywanie kombinacji 1 1 Strategia 5 5 Końcówki 5 5 SUMA 15 REALIZACJA PN WT ŚR CZ P S N SUMA Debiuty - Białymi 1 1 Debiuty - Czarnymi 1 1 Analiza własnych partii 1 1 Partie Mistrza 1 1 Rozwiązywanie kombinacji 1 1 Strategia 6 6 Końcówki 5 5

SZACUNKI NOWOJORSKICH NAUCZYCIELI MUZYKI UMIEJĘTNOŚĆ GODZINY Harmonijka 50 Czytanie nut 150 Gitara 150 Trąbka 300 Fortepian 450 Puzon 600 Saksofon altowy 600 Kung Fu 600 Śpiew 900 Wioloczela 900 Flet 1200 Skrzypce 1900

Unikaj złych nawyków...

NASZE MISTRZOWSKIE NAWYKI W MŁODZIEŻOWEJ AKADEMII SZACHOWEJ 1. Zawsze jesteśmy przygotowani do zajęć mamy czyste zeszyty, dwa długopisy. 2. Przychodzimy na zajęcia pięć minut wcześniej, aby przygotować się mentalnie do wykonywania zadań. 3. Pytani odpowiadamy, sami zadajemy przygotowane wcześniej pytania, bo jesteśmy otwarci na świat. 4. Mówimy dzień dobry, do widzenia, dziękuję, proszę. 5. Nie mówimy wszyscy naraz, tylko pojedynczo.

NASZE MISTRZOWSKIE NAWYKI W MŁODZIEŻOWEJ AKADEMII SZACHOWEJ 6. Nie obrażamy się, gdy coś nie idzie po naszej myśli. 7. Szanujemy własność innych osób. 8. Szanujemy opinie innych. 9. Ćwiczymy nawyki koncentracji przy każdej okazji. 10. Po zajęciach sprzątamy salę.

NASZE MISTRZOWSKIE NAWYKI W MŁODZIEŻOWEJ AKADEMII SZACHOWEJ 11. Przed zajęciami sportowymi mamy do dyspozycji więcej czasu na przygotowanie się. 12. Kiedy jest zimno i mokro, to na zaprawę idziemy na halę. 13. Zachowujemy ciszę po godzinie 22.00 i zbieramy energię na następny dzień. 14. Jako mistrzowie mamy możliwość oglądania wybitnych wydarzeń sportowych po godzinie 22.30. 15. Mamy okazję zmierzyć się podczas symultan z silnymi arcymistrzami, także zagranicznymi.

NASZE MISTRZOWSKIE NAWYKI W MŁODZIEŻOWEJ AKADEMII SZACHOWEJ 16. Konsultacje trwają po 45 minut, aby więcej osób mogło z nich skorzystać. 17. Komentujemy obowiązkowo dwie partie, ale jeśli ktoś chce więcej, to może skorzystać z tego przywileju. 18. Mamy możliwość mieszkania z osobami, z którymi chcielibyśmy mieszkać. 19. Mamy wiele zabaw grupowych, integracyjnych. 20. Mamy ciekawe wycieczki w okolice zgrupowania.

NAWYKI www.janprzewoznik.pl: Kwestionariusz mistrza Plan tygodniowy Excel Zarządzanie karierą przez role Excel Savoir vivre! Szacunek! Wrażliwość!

MISTRZOWSKA STRATEGIA 11 rund

OSOBISTA STRATEGICZNA KARTA WYNIKÓW ROLE REALIA CZASOWE

OSOBISTA STRATEGICZNA KARTA WYNIKÓW SZACHISTA TRENING I. II. III. IV. V. VI. VII. VIII. IX. X. XI. XII. TURNIEJE 0 DEBIUTY 0 GRA ŚRODKOWA 0 STRATEGIA 0 KOŃCÓWKI 0 TAKTYKA 0 ANALIZA WŁASNYCH PARTII 0 PARTIE "MISTRZÓW" 0 PARTIE TRENINGOWE 0 ZARZĄDZANIE INFORMACJĄ 0 TRENING MENTALNY 0

OSOBISTA STRATEGICZNA KARTA WYNIKÓW CZŁOWIEK ROK RUCHU! I. II. III. IV. V. VI. VII. VIII. IX. X. XI. XII. ASANY 0 ĆWICZENIA ODDECHOWE 0 GIMASTYKA 0 BIEGI 0 PŁYWANIE 0 SPORTY ZESPOŁOWE 0 KARATE 0 GŁODÓWKA 0

OSOBISTA STRATEGICZNA KARTA WYNIKÓW BADACZ ODKRYWANIE I. II. III. IV. V. VI. VII. VIII. IX. X. XI. XII. DZIENNIK SPORTOWCA 0 BUDOWANIE FORMY 0 TEORIA SPORTU 0 PUBLIKACJE WŁASNE 0 JĘZYK OBCY 0 LITERATURA SZACHOWA 0 LITERATURA SPORTOWA 0

OSOBISTA STRATEGICZNA KARTA WYNIKÓW UCZEŃ UCZENIE SIĘ I. II. III. IV. V. VI. VII. VIII. IX. X. XI. XII. CZAS W SZKOLE 0 NAUKA WŁASNA 0 KOREPETYCJE 0 KOŁA ZAINTERESOWAŃ 0

MUZYKA 0 OSOBISTA STRATEGICZNA KARTA WYNIKÓW HOBBYSTA ROZWÓJ ZAINTERESOWAŃ I. II. III. IV. V. VI. VII. VIII. IX. X. XI. XII. LITERATURA PIĘKNA 0 FILM 0

OSOBISTA STRATEGICZNA KARTA WYNIKÓW CZŁOWIEK W RODZINIE AKCJE BUDUJĄCE WIĘZI I. II. III. IV. V. VI. VII. VIII. IX. X. XI. XII. PRZYJACIEL BUDOWANIE WIĘZI I. II. III. IV. V. VI. VII. VIII. IX. X. XI. XII. SPOTKANIA 0 0 0 0 0 0 0

HARMONOGRAM GANTTA

W Y D A J N O Ś Ć zrobić dużo S K U T E C Z N O Ś Ć osiągnąć cel E F E K T Y W N O Ś Ć Małym nakładem dużo zrobić

VI. MEMENTO: CYFROWA DEMENCJA

MEMENTO W CYFROWEJ ERZE NICOLAS CARR: Płytki umysł. Jak Internet wpływa na nasz mózg? MANFRED SPITZER: Cyfrowa demencja. GARY SMALL, GIGI VORGAN: imózg. Jak przetrwać technologiczną przemianę współczesnej umysłowości. SZYMON WÓJCIK: Problem nadużywania Internetu. W: Nadmierne korzystanie z komputera i Internetu przez dzieci i młodzież.

MEMENTO W CYFROWEJ ERZE 7 godzin dziennie Komórki, komputery, TV, video, surfowanie KŁOPOTY Z KONCENTRACJĄ CORAZ KRÓTSZE I UBOŻSZE WYPOWIEDZI PROBLEMY Z PRZYSWAJANIEM DŁUGICH TEKSTÓW PŁYTKIE MYŚLENIE

Jaki wpływ będzie wywierało nadmierne korzystanie z komputerów, ultrabooków, konsoli, smartfonów na umiejętność koncentracji ludzi dorosłych, a zwłaszcza dzieci i młodzieży?

Efekt Flynna (Flynn 2008) Czy rzeczywiście jakość komunikacji interpersonalnej jest zagrożona, jak sugerują badacze (Wójcik 2012)? Czy wielozadaniowcy mogą mieć problemy z oddzieleniem spraw istotnych od drugorzędnych? Wójcik, S. (2012). Problem nadużywania Internetu. W: Nadmierne korzystanie z komputera i Internetu przez dzieci i młodzież. Fundacja Dzieci Niczyje: Warszawa, s. 5-13. [dostęp: 15 marca 2013] Dostępny w internecie: http://fdn.pl/materialydo-pobrania-przeglad?cat1=445&cat2=674&cat3=742

Z czcicieli wiedzy i mądrości staliśmy się na powrót myśliwymi i zbieraczami, tym razem w elektronicznym lesie pełnym informacji. (Carr) Zagrożenia: pobieżne czytanie chaotyczna nauka byle jakie rozumowanie. Za dużo jest informacji, za mało interpretacji. Szybka reakcja staje się ważniejsza od głębokiej refleksji Przed psychologią poznawczą zorientowaną na treść content-oriented cognitive psychology stoją ogromne i odpowiedzialne zadania. Na miarę XXI wieku. Carr (2012, 2013a, 2013b) Nass (Nass, Corina 2010)

JAKIE ASPEKTY MYŚLENIA KSZTAŁCIĆ? A. Umiejętność zorganizowanego strukturyzowania ogromnej ilości danych i informacji, czyli porządkowania ich w ramach większych jednostek znaczeniowych, wokół wybranych, ważnych alternatyw, idei, wartości. B. Umiejętność układania danych i informacji w pewne sekwencje i tak dalekiego ich badania w przód, aby odnajdywać najdalsze ważne konsekwencje. C. Umiejętność znajdywania właściwej intensywności zachowań eksploracyjnych: od szerokiego i dalekiego przeszukiwania przestrzeni problemowej (odpowiednik empirycznego stylu przetwarzania danych), aż po mocno ograniczone kalkulacje, obliczania, a bazowanie na myśleniu dedukcyjnym (dedukcyjny styl przetwarzania danych).

VII. ANTIDOTUM: MYŚLEĆ SZERZEJ I DALEJ

DZIEWIĘĆ WSKAŹNIKÓW

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 L.p. Opcje Psychologia Lubię tę dziedzinę Mam do niej predyspozycje Byłabym zadowolona z pracy nawet długofalowo 1 A Psychologia Przy braku satysfakcji w tym zawodzie można zmieniać branże Mogłabym pracować w psychologii Klinicznej Do wyboru praca zarówno z dziećmi, jak i dorosłymi 2 A Psychologia Mogłabym pracować z dziećmi w normie, jak i upośledzonymi 3 A Psychologia Mogłabym pracować w psychologii pracy (HR) To ciągle rozwojowa dziedzina 4 A Psychologia Mogłabym dokształcać się w psychologii zdrowia To daje szansę połączenia moich dwóch ulubionych dziedzin: psychologii i dietetyki Miałabym wtedy okazję realizować coś naprawdę ważnego dla ludzi Miałabym okazję realizować coś własnego, kreatywnego Jeśli byłabym w tym bardzo dobra mogłabym zyskać zupełną niezależność finansową Pasja byłaby połączona z możliwością rozwoju i godziwego zarabiania 5 A Psychologia Wszystkie te możliwości dają szansę na realizację własnych pomysłów 6 A Psychologia Wszystkie te możliwości dają szansę na przejawienie kreatywności 7 A Psychologia Przejawienie kreatywności jest dla mnie bardzo ważne 8 A Psychologia Możliwość bezpośredniego pomagania ludziom jest dla mnie bardzo ważna 9 A Psychologia Lubię kontakt z ludźmi W psychologii jest wiele obszarów na zaspokojenie tej potrzeby 10 A Psychologia Ważne są zarobki w pracy Praca w charakterze psychologa daje dobre zarobki w biznesie 11 A Psychologia W psychologii klinicznej mogłabym łączyć etaty Miałabym szanse na niezłe zarobki Ale wystąpiłoby przeciążenie pracą W życiu mogłabym ograniczyć potrzeby Iść przez życie drogą minimalistki ma sens Ale nie wiem, czy za daleko już nie błądzę w tych rozmyślaniach 12 A Technologia żywności Też lubię tę dziedzinę Ale mniej, niż psychologię Po latach mogłabym mieć poczucie, że się nie spełniam w życiu Trudniej byłoby zmienić wtedy zawód, w porównaniu z psychologią 13 C Psychologia W psychologii jest łatwiej o zmiany miejsca pracy jest więcej możliwości 14 A Technologia żywności Zarobki są ważne Ten zawód daje duże możliwości zarobkowe Można mieć pewne miejsce pracy i dobrze żyć Groziłaby mi nuda po latach 15 C Technologia żywności Dużo w tej branży opiera się na technologii Kreatywność jest tu chyba ograniczona Poza tym z matematyki jestem słabsza, niż z przedmiotów humanistycznych Musiałabym na studiach wziąć się bardziej za matematykę, chemię 16 C Technologia żywności Mniej kontaktów z ludźmi Gorzej się czuję w zamkniętych grupach, skazanych na siebie przez lata Wolę zmiany Brak zmian może zaowocować stagnacją życiową 17 C Technologia żywności Bezpieczeństwo też jest dla mnie ważne Ten zawód dałby mi raczej pewność pracy po studiach Mogłabym szybko się uniezależnić To ułatwiłoby mi podjęcie ewentualnej nauki na kursach psychologicznych 18 C Technologia żywności Mogłabym połączyć te dwie dziedziny i poszukać możliwości pracy interdyscyplinarnej 19 C Technologia żywności Technologia żywności Na przykład w psychologii zdrowia. 20 C Czyli obydwie możliwości są atrakcyjne 21 C Psychologia Wchodzi w rachubę 22 A Technologia Wchodzi w rachubę 23 C żywności Archiwista W sumie średnio 24 E tym się fascynuję Archiwista Zarobki niskie 25 E Archiwista Możliwość przejawienia 26 E kreatywności raczej bardzo niska Po latach Być może trzeba by się było A to trudniejsze wypaliłabym się przekwalifikować w przypadku zawodu archiwisty zawodowo Archiwista Z drugiej strony stabilna praca też może dawać poczucie bezpieczeństwa Ale czy mnie tak bardzo zależy na poczuciu bezpieczeństwa? Chyba nie! 27 E Archiwista Z drugiej strony, stabilna praca mogłaby mi dawać satysfakcję, że robię coś pożytecznego 28 E Archiwista Ale pewnie też mały kontakt z ludźmi 29 E Archiwista I te zarobki takie niskie! Pracownik Lubię mieć ochrony kultury do czynienia z wytworami kultury Nie odpada! 30 E Praca może być bardzo satysfakcjonująca 31 D Pracownik ochrony kultury Zarobki będą niskie Trzeba by się pożegnać z ambitnymi planami finansowymi 32 D Pracownik ochrony kultury Kontakt z ludźmi, ciekawymi, nie zrekompensuje kłopotów finansowych 33 D Pracownik ochrony kultury Poza tym stabilność pracy nie jest taka pewna To kolejne napięcie związane z tą pracą 34 D Pracownik ochrony kultury Czy te niedogodności zrekompensuje satysfakcja z pracy? To już lepiej z kulturą będę miała do czynienia chodząc do muzeum, kina, teatru i filharmonii! Odpada! 35 D Dietetyk Bardzo mnie fascynuje ten zawód! Mogłabym realizować pasję, a jeszcze by mi za to płacili! 36 B Dietetyk Mam w tym kierunku predyspozycje, ponieważ znam kilka diet z autopsji Dieta Ewy Dąbrowskiej, dieta South Beach, dieta śródziemnomorska, dieta kopenhaska Mogę być szybko ekspertem, nawet na studiach! Mogłabym szybko robić karierę w tym kierunku! 37 B Dietetyk Byłabym bardzo zadowolona, wykonując ten zawód 38 B Dietetyk Społeczeństwo generalnie średnio dobrze się odżywia Rośnie też świadomość ekologii żywienia Miałabym pewność pracy na lata Mogłabym bardzo pomagać ludziom 39 B Dietetyk Zarobki byłyby duże z czasem Tylko początki mogą być trudne mój młody wiek może być przeszkodą 40 B Dietetyk Możliwość przejawienia kreatywności jest bardzo duża 41 B Dietetyk Można połączyć z psychologią? Tak! Specjalistka od psychologii zdrowego odżywiania się! Można rozwinąć w kierunku psychologii życia Life coaching to przyszłość 42 B Dietetyk To bardzo poważna kandydatura 43 B Psychologia Wchodzi w rachubę 44 A Technologia Wchodzi w rachubę 45 C żywności Dietetyk Wchodzi w rachubę 46 B Archiwista Odpada 47 E Pracownik Odpada 48 D ochrony kultury Psychologia Jednak 49 A Daje możliwość Psycholog i dietetyk ta psychologia łączenia w przyszłości z innym zawodem Psychologia Psychologia z technologią żywności już takich możliwości nie daje 50 A Psychologia Czyli składam dokumenty na psychologię 51 A

Średni poziom inteligencji wśród belgijskich szachistów (WISC) Wiek w latach: 8,10 13,2 Średni poziom inteligencji wśród belgijskich szachistów. Pełna skala Werbalna Wykonawcza Grupa N IQ IQ IQ 1 11 122 110 131 2 11 123 110 132 3 11 117 107 124 Ogółem 33 121 109 129 Frydman, Marcel, Lynn, Richard: The general intelligence and spatial abilities of gifted young Belgian chess players. British Journal of Psychology, May 1992, Vol. 83, No. 2.

SZACHIŚCI VS. NIE-SZACHIŚCI Lepsze planowanie działania, przy czym różnice zwiększały się wraz ze wzrostem trudności zadania. Więcej czasu poświęconego na rozwiązywanie zadań w sytuacjach trudnych, po odkryciu błędów;. Większe wysiłki w kierunku rozwiązania zadania. Mniej niepotrzebnych kroków w analizie w sytuacjach trudnych. Koncentracja na przeplanowaniu problemu, stąd dłuższy czas namysłu. [Brak różnic między grupami w testach inteligencji i pamięci roboczej!] Halsband, U., Kaller, C., Rahm, B., Unterrainer, J. (2006). Planning abilities and chess: A comparison of chess and nonchess players on the Tower of London task. British Journal of Psychology, 97.3 (Aug. 2006), p.299.

BADANIA Frydman i Lynn (1992), oraz Horgan i Morgan (1990): Przewagi w zakresie rozwoju intelektualnego wśród dzieci grających w szachy, w porównaniu z dziećmi nie grającymi. Doll i Mayr (1987): Przewaga szachistów w testach inteligencji nad grupą osób nie grających w szachy. Frydman, M., Lynn, R. (1992). The general intelligence and spatial abilities of gifted young Belgian chess players. British Journal of Psychology, 83, 233-235. Doll, J., Mayr, U. (1987). Intelligenz und Schachleistung eine Untersuchung an Schachexperten. Psychologische Beiträge, 29, 270-289.

BADANIA Można postawić hipotezę, że szachiści, jako doświadczeni w planowaniu kolejnych posunięć na szachownicy, będą też skuteczniejsi od nie-szachistów w planowaniu kolejnych kroków w innych dziedzinach życia (Holding 1985a, Holding, Pfau 1985b). Holding, D. (1985). The psychology of chess skill. Hillsdale, NJ: Erlbaum. Holding, D., Pfau, H. (1985). Thinking ahead in chess. The American Journal of Psychology, Vol. 98, No. 2 (Summer), 271-282.

ANDRZEJ MODZELAN: OSIĄGNIĘCIA SZKOLNE UCZNIÓW OBJĘTYCH PROGRAMEM NAUKI GRY W SZACHY W TRZECH PIERWSZYCH LATACH NAUCZANIA W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 13 W GORZOWIE WIELKOPOLSKIM

1. Rozwój zainteresowań 2. Aktywność twórcza 3. Rozwijanie pamięci i uwagi 4. Rozwój wyobraźni wzrokowej i koncentracji 5. Myślenie logiczno-wyobrażeniowe 6. Rozwój pozytywnych sfer osobowości 7. Konsekwencja i wytrwałość w działaniu 8. Aspekty wychowawcze

Szachy, to narzędzie stymulujące rozwój emocjonalny i intelektualny dziecka, kształtujące jego osobowość i pozwalające na rozwój twórczego potencjału, który drzemie w każdym młodym człowieku.

Dzieci objęte programem szachowym Grupa kontrolna N % N % Wysokie 6 60 11 31 Średnie 3 30 17 49 Niskie 1 10 7 20 100 80 60 40 E % K % 20 0 Wysokie Średnie Niskie A. Modzelan: Osiągnięcia szkolne uczniów objętych programem nauki gry w szachy w trzech pierwszych latach nauczania. Gorzów 2002.

WYNIKI TESTÓW LOGICZNEGO MYŚLENIA Test I Test II Test III E 70 % 100 % 70 % 120 100 80 60 40 20 0 K 37 % 63 % 46 % Test I Test II Test III E K A. Modzelan: Osiągnięcia szkolne uczniów objętych programem nauki gry w szachy w trzech pierwszych latach nauczania. Gorzów 2002.

Pierwszy w historii Afroamerykanin, który otrzymał tytuł arcymistrza (w 1999 roku). Maurice Ashley. Chess for Success: Using an Old Game to Build New Strengths in Children and Teens (Broadway Books, 2005)

SZACHY: Rozwijają myślenie logiczne Doskonalą umiejętność rozwiązywania problemów Poprawiają koncentrację Poszerzają wyobraźnię i kreatywność Rozwijają zdolność do przewidywania konsekwencji Wspierają wykształcenie się samodzielności Wspierają procesy pamięciowe Wzmacniają obraz siebie Wzmacniają umiejętność odraczania gratyfikacji Maurice Ashley. Chess for Success: Using an Old Game to Build New Strengths in Children and Teens (Broadway Books, 2005)

RECEPTA GARRI KASPAROWA Kształtować w sobie poczucie dyscypliny (czas!) Rozkoszować się przygotowaniami debiutowymi Rozwijać samoświadomość i konsekwencję Zadawać pytanie Dlaczego Mistyczna korelacja pomiędzy pracą a wynikami Daremny wysiłek (nowinki, które nie ujrzały światła dziennego) dawały poczucie pewności (jak u prawników, jak u Thomasa Edisona) T. Edison: Szansa umyka uwadze większości osób, ponieważ jest ubrana w roboczy kombinezon i wygląda jak praca. Garri Kasparow: Jak życie naśladuje szachy. Fijorr Publishing, Warszawa 2009.

RECEPTA GARRI KASPAROWA Przekształcić grę w naukę (rygorystyczna analiza własnych partii i publikowanie ich) Planować i kontrolować organizację dnia! Wiedzieć, co nas motywuje Do moich nowych zajęć zastosowałem stary szachowy program, zachowując wzorce zapewniające sprawność i poczucie komfortu. Garri Kasparow: Jak życie naśladuje szachy. Fijorr Publishing, Warszawa 2009.

PODEJMOWANIE DECYZJI RECEPTA GARRI KASPAROWA MATERIAŁ Pieniądze to nie wszystko CZAS Liczba kroków niezbędnych do osiągnięcia celu Czas można dostać w zamian za aktywa materialne JAKOŚĆ Wartość figur jest płynna Wartość najwyżej położonego obszaru w bitwie Rozmieszczenie zasobów - np. torów kolejowych Garri Kasparow: Jak życie naśladuje szachy. Fijorr Publishing, Warszawa 2009.

Kasparow Karpow, Londyn 1986

Kasparow Karpow, Nowy Jork Lyon 1990 (4 partia)

TEORIA WIĘKSZYCH JEDNOSTEK ZNACZENIOWYCH HETMAN PIONEK KRÓL SKOCZEK PIONEK

ĆWICZENIE PAMIĘCIOWE Gobet, Fernand, Waters, Andrew J. The Role of Constraints in Expert Memory. Journal of Experimental Psychology: Learning, Memory, and Cognition, 2003, Vol. 29, No. 6.

Partia

1/3

2/3

Przypadkowa

W pełni przypadkowa

XABCDEFGHY 8-+-+-+-+( 7+-+-+-+-' 6-+-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-zP-+-+-+$ 3zPQ+PvLNzP-# 2-+RsNPzPLzP" 1+-tR-+-mK-! xabcdefghy PEŁNA STRUKTURA ODCZYTANA

XABCDEFGHY 8-+-+-+-+( 7+-+-+-+-' 6-+-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-+-+-zP-# 2-+-+-zPLzP" 1+-+-+RmK-! xabcdefghy STRUKTURA: FINANCHETTO GOŃCA

XABCDEFGHY 8-+-+-+-+( 7+-+-+-+-' 6-+-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-+PvLNzP-# 2-+-sNPzPLzP" 1+-+-+-mK-! xabcdefghy STRUKTURA: ANGIELSKA

XABCDEFGHY 8-+-+-+-+( 7+-+-+-+-' 6-+-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-+-+-+-+$ 3+-+-+-+-# 2-+R+-+-+" 1+-tR-+-+-! xabcdefghy STRUKTURA: ZDUBLOWANE WIEŻE

XABCDEFGHY 8-+-+-+-+( 7+-+-+-+-' 6-+-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-zP-+-+-+$ 3zPQ+-+-+-# 2-+-+-+-+" 1+-+-+-+-! xabcdefghy STRUKTURA: UKŁAD SYCYLIJSKI

XABCDEFGHY 8r+lwqr+k+( 7zpp+nvlpzpp' 6-+p+-sn-+& 5+-+p+-vL-% 4-+-zP-+-+$ 3+-sNLzPN+-# 2PzP-+-zPPzP" 1tR-+Q+RmK-! xabcdefghy STRUKTURA: KARLSBADZKA

I. Nowikow J. Przewoźnik, Poznań 1987 Posunięcie czarnych 36 f3 37.H:c5 f:e2 38.Sf7+ H:f7 39.W:f7 e1h+ 40.Kg2 He4+ 41.Kf1 Hb1+ 0-1

MISTRZOSTWO 50.000 100.000 JEDNOSTEK ZNACZENIOWYCH CHUNK XABCDEFGHY 8-+-+-+-+( 7+-+-+-+-' 6-+-+-+-+& 5+-+-+-+-% 4-zP-+-+-+$ 3zPQ+PvLNzP-# 2-+RsNPzPLzP" 1+-tR-+-mK-! xabcdefghy Chase, W. G., Simon, H. A. (1973). Perception in chess. Cognitive Psychology, 4, 55-81.

POWIĄZANIA! HETMAN PIONEK KRÓL SKOCZEK PIONEK

Reti 1922, posunięcie białych

Rinck 1935, posunięcie białych

Liburkin 1933, posunięcie białych

Rinck 1927, posunięcie białych

Alechin Junge, Polska 1942, posunięcie białych

Alechin Roselli, Zurich 1934, posunięcie białych

Krasenkow Szieberth, 2007, posunięcie białych

ĆWICZENIA!

POWIĄZANIA! BASEN HOTEL AGRO TURYSTYKA AGROTURYSTYKA HOTEL

VIII. RODZAJE DRZEW DECYZYJNYCH

DRZEWA DECYZYJNE

DRZEWA DECYZYJNE

DRZEWA DECYZYJNE

IX. MODEL BADANIA MYŚLENIA DZIEWIĘĆ WSKAŹNIKÓW

ADRIAAN DE GROOT PSYCHOLOGIA MYŚLENIA Thought and Choice in Chess (1965) 1914-2006

JAN PRZEWOŹNIK STRATEGIE MYŚLENIA W ZŁOŻONYCH SYTUACJACH GRY W SZACHY Badania eksperymentalne nad wnioskowaniem przez analogię PROMOTOR: PROF. DR HAB. ADAM BIELA KATOLICKI UNIWERSYTET LUBELSKI

32 OSOBY BADANE Gr. kontrolna = 16 osób 4 zadania 64 protokoły Gr. eksperymentalna = 16 osób 4 zadania 64 protokoły 1 000 stron protokołów Arcymistrzowie, mistrzowie międzynarodowi, mistrzowie, kandydaci na mistrzów

GŁÓWNA METODA: NAGRYWANIE GŁOŚNEGO MYŚLENIA Sprawozdania słowne

PROTOKOŁY GŁOŚNEGO MYŚLENIA 1 000 1.H:h8 Wb5 2.b4 W:b4+ 3.a:b4 H:b4+ 4.Ka1 Ha3+ 5.Kb1 Ha2 mat 2.Ka1 W:b2 3.c4 Hb3 i czarne wygrywają 1.H:h8 Wb5 2.Wce1 W:b2+ 3.Kc1 Wb1+ 4.Kd2 Ha5 i przegrywam 1.H:h8 Wb5 i znowu czarne wygrywają

STRATEGIA Strategia poznawcza to charakterystyczny dla osoby badanej sposób przetwarzania danych i docierania do takich informacji, których poznanie ostatecznie warunkuje, zdaniem decydenta, wykonanie złożonego zadania lub rozwiązanie aktualnie stojącego przed nim problemu. Zamiennie używany był termin strategia myślenia.

DRZEWO DECYZYJNE Proponują kartę Payback Przyjmuję i otrzymuję punkty Za punkty otrzymuję zniżki Widzę, że nieco oszczędzam! Oni otrzymują informacje o mnie Dopasowują reklamy do moich nawyków zakupowych Reklama działa wydaję więcej pieniędzy!

X. JAK MYŚLI SZACHISTA W KRYTYCZNYCH POZYCJACH

1.H:h8 Wb5 1.H:h8 Wb5 2.b4 W:b4+ 3.a:b4 H:b4+ 4.Ka1 Ha3+ 5.Kb1 Ha2 mat 1.H:h8 2.Ka1 W:b2 3.c4 Hb3 + 1.H:h8 Wb5 2.Wce1 W:b2+ 3.Kc1 Wb1+ 4.Kd2 Ha5 + 1.H:h8 Wb5 + 1.H:h8 Wb5 + 1.H:h8 Wb5 2.Wce1 W:b2+ 3.Kc1 Wb1+ 4.Kd2 + 1.He5 1.Hf4 1.Hg3 1.W:f7 DRZEWO DECYZYJNE

M ILOŚĆ POSUNIĘĆ

d 1.H:h8 Wb5 d 1.H:h8 Wb5 2.b4 W:b4+ 3.a:b4 H:b4+ 4.Ka1 Ha3+ 5.Kb1 Ha2 mat d 1.H:h8 2.Ka1 W:b2 3.c4 Hb3 + d 1.H:h8 Wb5 2.Wce1 W:b2+ 3.Kc1 Wb1+ 4.Kd2 Ha5 + d 1.H:h8 Wb5 + d 1.H:h8 Wb5 + d 1.H:h8 Wb5 2.Wce1 W:b2+ 3.Kc1 Wb1+ 4.Kd2 + b 1.He5 e 1.Hf4 f 1.Hg3 a 1.W:f7 Dmax = 10 pół-posunięć = najdłuższy wariant

d 1.H:h8 Wb5 d 1.H:h8 Wb5 2.b4 W:b4+ 3.a:b4 H:b4+ 4.Ka1 Ha3+ 5.Kb1 Ha2 mat d 1.H:h8 2.Ka1 W:b2 3.c4 Hb3 + d 1.H:h8 Wb5 2.Wce1 W:b2+ 3.Kc1 Wb1+ 4.Kd2 Ha5 + d 1.H:h8 Wb5 + d 1.H:h8 Wb5 + d 1.H:h8 Wb5 2.Wce1 W:b2+ 3.Kc1 Wb1+ 4.Kd2 + b 1.He5 e 1.Hf4 f 1.Hg3 a 1.W:f7 N = 11 GAŁĘZIE DRZEWA DECYZYJNEGO

FORMUŁA SUKCESYWNYCH PROPOZYCJI ROZWIĄZANIA PRZYKŁAD d-d-d-d-d-d-d-d-b-e-f-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-aa-a-a-a-a-b-b-b-b-b-b-b-b-b-b-b-b-a-b-a-a-a

FORMUŁA SUKCESYWNYCH PROPOZYCJI ROZWIĄZANIA d-d-d-d-d-d-d-d-b-e-f-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-aa-a-a-a-a-b-b-b-b-b-b-b-b-b-b-b-b-a-b-a-a-a A = 5 OPCJE

FORMUŁA SUKCESYWNYCH PROPOZYCJI ROZWIĄZANIA d-d-d-d-d-d-d-d-b-e-f-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-aa-a-a-a-a-b-b-b-b-b-b-b-b-b-b-b-b-a-b-a-a-a N = 53 GAŁĘZIE DRZEWA DECYZYJNEGO

FORMUŁA SUKCESYWNYCH PROPOZYCJI ROZWIĄZANIA d-d-d-d-d-d-d-d-b-e-f-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-aa-a-a-a-a-b-b-b-b-b-b-b-b-b-b-b-b-a-b-a-a-a Pmax = 29 NAJCZĘŚCIEJ ROZPATRYWANA OPCJA

FORMUŁA SUKCESYWNYCH PROPOZYCJI ROZWIĄZANIA d-d-d-d-d-d-d-d-b-e-f-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-aa-a-a-a-a-b-b-b-b-b-b-b-b-b-b-b-b-a-b-a-a-a P ser = 25 OPCJA ROZPATRYWANA W JEDNEJ, NAJDŁUŻSZEJ SERII

FORMUŁA SUKCESYWNYCH PROPOZYCJI ROZWIĄZANIA d-d-d-d-d-d-d-d-b-e-f-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-aa-a-a-a-a-b-b-b-b-b-b-b-b-b-b-b-b-a-b-a-a-a nn = 8 PRZEJŚCIA OD JEDNEJ OPCJI DO DRUGIEJ

FORMUŁA SUKCESYWNYCH PROPOZYCJI ROZWIĄZANIA d-d-d-d-d-d-d-d-b-e-f-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-aa-a-a-a-a-b-b-b-b-b-b-b-b-b-b-b-b-a-b-a-a-a T = 320 CZAS

FORMUŁA SUKCESYWNYCH PROPOZYCJI ROZWIĄZANIA d-d-d-d-d-d-d-d-b-e-f-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-aa-a-a-a-a-b-b-b-b-b-b-b-b-b-b-b-b-a-b-a-a-a W = 0 lub 1 WARTOŚĆ POSUNIĘCIA

FORMUŁA SUKCESYWNYCH PROPOZYCJI ROZWIĄZANIA d-d-d-d-d-d-d-d-b-e-f-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-a-aa-a-a-a-a-b-b-b-b-b-b-b-b-b-b-b-b-a-b-a-a-a PODSUMOWANIE WSKAŹNIKÓW M N A D max nn P max P ser T W

XI. POGŁĘBIĆ MYŚLENIE W SZACHACH I W ŻYCIU

WYNIKI: Sekwencja trzech posunięć 1. 2. 3. Przewoźnik, J. (2014). Strategie myślenia w złożonych sytuacjach gry w szachy. Lublin: Katolicki Uniwersytet Lubelski.

70,00 60,00 50,00 40,00 30,00 20,00 10,00 0,00 N1 N2 N3 Mężczyźni Kobiety M N Dmax T

GENERALNA STRATEGIA GRADIENT CELU Gradient celu. Wzmożona aktywność eksploracyjna 1. posunięcie 3. posunięcie Wzmożona aktywność eksploracyjna Obniżona aktywność eksploracyjna 2. posunięcie

WYNIKI: KATEGORIE SZACHOWE ARCYMIMISTRZOWIE MISTRZOWIE MIĘDZYNARODOWI vs. KANDYDACI NA MISTRZÓW

W grupie kobiet brak różnic. KATEGORIE SZACHOWE Grupa Silniejsza AM + MM Słabsza KM Średnia Wskaźnik A rozważane opcje Odchylenie standardowe Błąd standardowy średniej 5,00 2,140,378 3,97 1,787,316 Mężczyźni. Porównanie grupy silniejszej (AM + MM) i słabszej (KM). F = 0,493; istotność = 0,485; t = 2,092; df = 62; poziom istotności = 0,041.

KATEGORIE SZACHOWE Strategia silniejszych szachistów: Patrzeć szerzej A1

WYNIKI: GRUPA EKSPERYMENTALNA GRUPA KONTROLNA

200,00 M - Ilość wszystkich rozpatrywanych posunięć (średnia) 180,00 160,00 140,00 120,00 163,58 100,00 80,00 112,92 60,00 40,00 20,00 0,00 Grupa eksperymentalna Grupa kontrolna

70,00 N - Ilość gałęzi w drzewie decyzyjnym (średnia) 60,00 50,00 57,94 40,00 30,00 44,05 20,00 10,00 0,00 Grupa eksperymentalna Grupa kontrolna

Dmax - Nadłuższy rozpatrywany wariant (średnia) 24 22 20 18 16 14 12 10 8 6 13,14 10,95 4 2 0 Grupa eksperymentalna Grupa kontrolna

45,00 Pmax - Najczęściej rozpatrywana opcja (średnia) 40,00 35,00 41,17 30,00 25,00 20,00 26,66 15,00 10,00 5,00 0,00 Grupa eksperymentalna Grupa kontrolna

35,00 Pser - Najdłużej rozpatrywana opcja (średnia) 30,00 25,00 29,17 20,00 15,00 18,50 10,00 5,00 0,00 Grupa eksperymentalna Grupa kontrolna

1 000,00 Czas1 - Średnia (sek.) 900,00 800,00 864,05 700,00 600,00 500,00 608,41 400,00 300,00 200,00 100,00 0,00 Grupa eksperymentalna Grupa kontrolna

Statystyki dla wskaźników myślenia w grupie eksperymentalnej (E) i kontrolnej (K) w pierwszym posunięciu ogółem, mężczyźni i kobiety, N = 32. Test t równości średnich Wskaźniki t df Istotność (dwustronna) M1 3,214 126,002 N1 2,599 126,010 Pmax1 3,589 126,000 Pser1 3,556 126,001 Dmax1 2,687 126,008 Czas1* 3,561 121,185,001 Grupa E: rozpatrywała więcej posunięć (M1), analizowała więcej gałązek drzewa gry (N1), potrafiła dalej policzyć wariant (Dmax1), dłużej i częściej koncentrowała się nad wybranym posunięciem (Pser1, Pmax1), dłużej zastanawiała się na wyborem (Czas1).

Strategia grupy eksperymentalnej oparta jest na większej ilości przetwarzanych danych. W trzecim posunięciu pracowitsza staje się grupa kontrolna we wszystkich ośmiu wskaźnikach przewyższa grupę eksperymentalną! Większa aktywizacja grupy kontrolnej przy wyborze trzeciego posunięcia REGUŁA WZAJEMNOŚCI?

WYNIKI: SKUTECZNOŚĆ 0 1

Dmax Najdłuższy obliczony wariant ŚREDNIA DŁUGOŚĆ NAJDŁUŻSZEGO OBLICZANEGO WARIANTU GRUPA NIESKUTECZNA (0) 12,73 pos. GRUPA SKUTECZNA (1) 10,98 pos.

Wskaźnik myślenia Dmax1 a wartość posunięcia (0 lub 1). Dmax1 Test t równości średnich t df Istotność (dwustronna, założono równość wariancji) 2,075 126,040 Wskaźnik myślenia Dmax1 a wartość posunięcia (0 lub 1). N = 32. Dla skuteczności myślenia w złożonej sytuacji gry w szachy nie jest istotna umiejętność dalekiego obliczania wariantów (Dmax). Mogę być sprawny w dalekim liczeniu wariantu, ale kierunek może być mylny.

WYNIKI: MĘŻCZYŹNI KOBIETY

Statystyczna istotność różnic pomiędzy wskaźnikami myślenia mężczyzn i kobiet przy wyborze pierwszego posunięcia ogółem. N = 32. Wskaźniki t df Istotność (dwustronna) M1 3,048 126,003 N1 2,866 126,005 A1-1,962 126,052 Pmax1 2,981 126,003 Pser1 2,701 126,008 Dmax1 4,003 126,001

Statystycznie istotne różnice pomiędzy mężczyznami i kobietami przy wyborze trzeciego posunięcia. N = 32. Wskaźniki t df Istotność (dwustronna) A3-2,109 126,037 nn3-2,912 126,004

MĘŻCZYŹNI KOBIETY Ranking: Kobiety 2248 Mężczyźni 2213 Kobiety A = 5,28 Mężczyźni A = 4,00 F (jednorodność wariancji) = 0,319, p.i. (F) = 0,576, t=2,71, df=62, p 0,009.

MĘŻCZYŹNI Dmax STRATEGIE KOBIETY A

MĘŻCZYŹNI - KOBIETY Mężczyźni: zmiana trendu od wstępnej aktywności do wyciszenia informacyjnego. Wzmożona aktywność eksploracyjna 1. posunięcie Obniżona aktywność eksploracyjna 3. posunięcie 2. posunięcie MUHAMMAD YUNUS? Kobiety: Aktywność eksploracyjna w kształcie litery U. Wzmożona aktywność eksploracyjna 1. posunięcie 3. posunięcie Wzmożona aktywność eksploracyjna Obniżona aktywność eksploracyjna 2. posunięcie

ĆWICZENIA!

XII. CZAS NA REFLEKSJĘ I WNIOSKI

XIII. MYŚLENIE ANALITYCZNE SZACHY I ŻYCIE

JAK PODEJMUJEMY DECYZJE Mało informacji zbieranych Wiele informacji zbieranych Jedna rozważana opcja STYL STANOWCZY STYL HIERARCHICZNY Kilka rozważanych opcji STYL ELASTYCZNY STYL INTEGRUJĄCY Wg: K. Brousseau, M. Driver, G. Hourihan, R. Larsson, 2006

DZIEWIĘĆ WSKAŹNIKÓW

XIV. MYŚLENIE TWÓRCZE SZACHY I ŻYCIE

TWOJA KARIERA + WIEDZA = + INTELIGENCJA EMOCJONALNA + INNOWACYJNOŚĆ

Nie chcemy robić niczego w ten sam, stary sposób. Dlatego mam nadzieję, że przybywasz do nas, reprezentując postawę sprawiającą, iż zmiana będzie dla ciebie sposobem na życie. W dniu jutrzejszym będziesz robił różne rzeczy inaczej niż dzisiaj. Joseph Wilson, Xerox, do nowo przyjmowanych pracowników

Szirow Kasparow, Tilburg 1997

WAŻNE PYTANIA Czy nie byłoby miło, gdyby? Co się stanie jeśli? A dlaczego nie?

Pańczyk Schurade, Zakopane

XV. MYŚLENIE PRAKTYCZNE SZACHY I ŻYCIE

XVI. PODSUMOWANIE

DZIEWIĘĆ WSKAŹNIKÓW

POWIĄZANIA! HETMAN PIONEK KRÓL SKOCZEK PIONEK

DZIĘKUJĘ I DO WIDZENIA! www.janprzewoznik.pl