Forum ISO 14000 INEM Polska Polskie Forum ISO 14000 INEM Polska Wymagania norm: ISO 9001, ISO 14001 oraz PN-N-18001 dotyczące dostawców i podwykonawców. Szczyrk, 24 27. 09. 2006r. Maciej Kostrzanowski - członek zarządu Polskiego Forum ISO 1400 INEM Polska, - konsultant systemów zarządzania, - członek Komitetu Technicznego nr 270 ds. Zarządzania Środowiskowego Polskiego Komitetu Normalizacyjnego, - auditor techniczny PCA; - weryfikator EMAS (w trakcie rejestracji w PCA). - współwłaściciel firmy: Biuro Usług Doskonalenia Zarządzania i Organizacji SYSTEM Sp. J. Wymagania norm ISO 9001, ISO 14001 oraz PN-N-18001 odnośnie dostawców i podwykonawców. 1/20 Cele Stowarzyszenia Wymagania norm ISO 9001, ISO 14001 oraz PN-N-18001 odnośnie dostawców i podwykonawców. 2/20 strona 1
Cele Stowarzyszenia Promocja systemów zarządzania środowiskowego: zgodnego z wymaganiami międzynarodowej normy ISO 14001; Rozporządzenia EMAS. Rozwój i rozpowszechnianie nowoczesnych metod zarządzania ukierunkowanego na ochronę środowiska; Wspieranie polskich podmiotów gospodarczych w zakresie spełniania międzynarodowych standardów środowiskowych. STOWARZYSZENIE KLUB POLSKIE FORUM ISO 14000 INEM POLSKA Sekretariat: 00-699 Warszawa, ul. Kłobucka 23a Prezes Zarządu: Robert Pochyluk Sekretarz Generalny: Andrzej Suliński Tel. / Fax: +48-22-46-45-503, e-mail: sekretariat@pfiso14000.org.pl http://www.pfiso14000.org.pl Wymagania norm ISO 9001, ISO 14001 oraz PN-N-18001 odnośnie dostawców i podwykonawców. 3/20 Cele Stowarzyszenia Klub Pełnomocnika SZŚ. Głównym celem klubu jest propagowanie najlepszych praktyk poprzez wymianę doświadczeń między osobami odpowiedzialnymi za funkcjonowanie SZŚ w organizacjach, a konsultantami, auditorami jednostek certyfikujących, przedstawicielami PKN, PCA, WIOŚ, GIOŚ, wydziałami ochrony środowiska. Jako pierwsze działanie Klubu przewidujemy cykl seminariów poświeconych kluczowym elementom SZŚ. Wymagania norm ISO 9001, ISO 14001 oraz PN-N-18001 odnośnie dostawców i podwykonawców. 4/20 strona 2
Porównanie wymagań norm: 9001, 14001, 18001. 7.4 Zakupy 7.4.1 Proces zakupu 7.4.2 Informacje dot. zakupów 7.4.3 Weryfikacja zakupionego wyrobu 4.4.9 Zakupy 4.4.10 Podwykonawstwo Wymagania PN-N-9001:2001 Wymagania PN-EN ISO 14001:2005 4.2 Polityka środowiskowa 4.3.1 Aspekty środowiskowe 4.4.2 Kompetencje, szkolenie i świadomość 4.4.6 Sterowanie operacyjne Wymagania norm ISO 9001, ISO 14001 oraz PN-N-18001 odnośnie dostawców i podwykonawców. 5/21 3.4.2 Wyrób - wynik procesu Wymagania PN-N-9001:2001 Kategorie wyrobu: usługi materialne, wytwór intelektualny (np. program komputerowy, słownik), przedmiot materialny (np.. część mechaniczna silnika), materiały przetworzone (np. smar). Wymagania norm ISO 9001, ISO 14001 oraz PN-N-18001 odnośnie dostawców i podwykonawców. 6/21 strona 3
Wymagania PN-N-9001:2001 7.4.1 Proces zakupu Organizacja powinna zapewnić, że zakupiony wyrób spełnia wyspecyfikowane wymagania dotyczące zakupu. Rodzaj i zakres nadzoru nad dostawcą i zakupywanym wyrobem powinien zależeć od wpływu zakupywanego wyrobu na późniejszą realizację wyrobu lub wyrób finalny. dokonywać oceny i wyboru Organizacja powinna dostawców na podstawie ich zdolności do dostarczania wyrobu zgodnego z wymaganiami organizacji. Należy ustanowić kryteria wyboru, oceny i ponownej oceny. Należy utrzymywać zapisy wyników ocen i wszelkich niezbędnych działań wynikających z oceny (patrz 4.2.4). Wymagania norm ISO 9001, ISO 14001 oraz PN-N-18001 odnośnie dostawców i podwykonawców. 7/21 7.4.2 Informacje dot. zakupów Informacje dot. zakupów powinny określać wyrób, który ma być zakupiony, i jeżeli to jest stosowne, powinny obejmować wymagania dotyczące: a) zatwierdzenia wyrobu, procedur, procesów i wyposażenia, b) kwalifikacji personelu, c) SZJ. Wymagania PN-N-9001:2001 Organizacja powinna zapewnić adekwatność wyspecyfikowanych wymagań przed zakomunikowaniem ich dostawcy. Wymagania norm ISO 9001, ISO 14001 oraz PN-N-18001 odnośnie dostawców i podwykonawców. 8/21 strona 4
4.4.9. Zakupy Organizacja powinna ustanowić i utrzymywać procedury zapewniające, że: a) zgodność z wymaganiami bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązującymi w organizacji zostanie określona, oceniona i włączona do specyfikacji dotyczących zakupów i umów leasingowych; b) wymagania krajowych przepisów prawnych oraz wewnętrzne wymagania organizacji dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy zostaną zidentyfikowane przed zakupem towarów i usług; c) przed użyciem zakupionych towarów i usług zostaną wprowadzone rozwiązania zapewniające ich zgodność z wymaganiami w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Wymagania norm ISO 9001, ISO 14001 oraz PN-N-18001 odnośnie dostawców i podwykonawców. 9/21 4.4.10. Podwykonawcy Organizacja powinna wprowadzić i utrzymywać rozwiązania organizacyjne zapewniające, że jej wewnętrzne wymagania w zakresie BHP, lub inne równorzędne wymagania, są stosowane w stosunku do podwykonawców i ich pracowników. Wymagania norm ISO 9001, ISO 14001 oraz PN-N-18001 odnośnie dostawców i podwykonawców. 10/21 strona 5
4.4.10. Podwykonawcy Rozwiązania organizacyjne dotyczące podwykonawców pracujących na terenie organizacji powinny: a) uwzględniać kryteria dotyczące BHP podczas: oceny i wyboru podwykonawców; b) wprowadzać, przed rozpoczęciem prac, skuteczne metody stałego komunikowania i współpracy pomiędzy właściwymi poziomami organizacji i podwykonawcą, uwzględniające: zasady informowania o zagrożeniach oraz związanych z nimi środkach zapobiegawczych i ochronnych; Wymagania norm ISO 9001, ISO 14001 oraz PN-N-18001 odnośnie dostawców i podwykonawców. 11/21 4.4.10. Podwykonawcy Rozwiązania organizacyjne dotyczące podwykonawców pracujących na terenie organizacji powinny: c) obejmować: rejestrowanie wypadków przy pracy, chorób zawodowych i zdarzeń potencjalnie wypadkowych wśród pracowników podwykonawcy podczas wykonywania pracy na rzecz organizacji; Wymagania norm ISO 9001, ISO 14001 oraz PN-N-18001 odnośnie dostawców i podwykonawców. 12/21 strona 6
4.4.10. Podwykonawcy Rozwiązania organizacyjne dotyczące podwykonawców pracujących na terenie organizacji powinny: d) w razie potrzeby zapewniać: podnoszenie świadomości zagrożeń na stanowiskach pracy oraz szkolenia w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy podwykonawcom i ich pracownikom przed rozpoczęciem pracy oraz w trakcie jej wykonywania; Wymagania norm ISO 9001, ISO 14001 oraz PN-N-18001 odnośnie dostawców i podwykonawców. 13/21 4.4.10. Podwykonawcy Rozwiązania organizacyjne dotyczące podwykonawców pracujących na terenie organizacji powinny: e) zapewniać okresowe monitorowanie działań podwykonawcy pod kątem BHP; f) zapewnić przestrzeganie przez podwykonawcę obowiązujących na terenie organizacji procedur i rozwiązań organizacyjnych w zakresie BHP. Wymagania norm ISO 9001, ISO 14001 oraz PN-N-18001 odnośnie dostawców i podwykonawców. 14/21 strona 7
4.4.10. Podwykonawcy Posumowanie: stosowanie kryteriów BHP przy wyborze podwykonawców; prowadzenie stałego skutecznego nadzoru nad działalnością podwykonawcy; prowadzenie oceny podwykonawców z zastosowaniem wniosków wynikających z tej oceny; Wymagania norm ISO 9001, ISO 14001 oraz PN-N-18001 odnośnie dostawców i podwykonawców. 15/20 4.4.6 Sterowanie operacyjne Wymagania PN-EN ISO 14001:2005 Organizacja powinna zidentyfikować te operacje, które są związane ze zidentyfikowanymi, znaczącymi aspektami środowiskowymi zgodnie z jej polityką, celami i zadaniami środowiskowymi w celu zapewnienia, że są one prowadzone w ustalonych warunkach przez: a) ustanowienie, wdrożeniowe i utrzymywanie udokumentowanych (-ych( ych) ) procedury (procedur) w celu nadzorowania sytuacji, gdy jej (ich) brak mógł doprowadzić do odchyleń od polityki, celów i zadań środowiskowych oraz b) określenie, w procedurze (-ach)( kryteriów operacyjnych oraz c) ustanowienia, wdrożenie i utrzymywanie procedur dotyczących zidentyfikowanych znaczących aspektów środowiskowych związanych z wyrobami i usługami, wykorzystywanymi przez organizację, a także informowanie dostawców, w tym wykonawców,, o procedurach i wymaganiach, które mają zastosowanie. Wymagania norm ISO 9001, ISO 14001 oraz PN-N-18001 odnośnie dostawców i podwykonawców. 16/20 strona 8
4.2 Polityka środowiskowa Wymagania PN-EN ISO 14001:2005 Najwyższe kierownictwo powinno określić politykę środowiskową organizacji i zapewnić, że w określonym zakresie SZŚ: f) jest zakomunikowana wszystkim zatrudnionym pracującym dla lub w imieniu organizacji, Wymagania norm ISO 9001, ISO 14001 oraz PN-N-18001 odnośnie dostawców i podwykonawców. 17/20 4.3.1 Aspekty środowiskowe Organizacja powinna ustanowić, wdrożyć i utrzymywać procedurę (-y): a) identyfikowania aspektów środowiskowych związanych z jej działaniami i usługami w ramach określonego zakresu SZŚ które może nadzorować i na które może wpływać, biorąc pod uwagę: planowane lub nowe przedsięwzięcia, albo nowe lub modyfikowane działania, wyroby lub usługi. b) określenia tych aspektów środowiskowych, które mają lub mogą mieć znaczący (-e) wpływ (-y) na środowisko (tzn. znaczących aspektów środowiskowych). Organizacja powinna dokumentować i stale aktualizować te informacje. Organizacja powinna zapewnić, aby znaczące aspekty środowiskowe były uwzględniane przy ustalaniu, wdrażaniu i utrzymywaniu jej SZŚ. Wymagania norm ISO 9001, ISO 14001 oraz PN-N-18001 odnośnie dostawców i podwykonawców. 18/21 strona 9
Stosowane sposoby nadzoru nad dostawcami i podwykonawcami: specyfikacje, umowy, załączniki do umów, procedury, instrukcje, ankiety, listy kontrolne, audity, przeglądy, kontrole, wdrożony i certyfikowany system jakością, środowiskowy, BHP. zarządzania Wymagania norm ISO 9001, ISO 14001 oraz PN-N-18001 odnośnie dostawców i podwykonawców. 19/21 Kod szkolenia Temat szkolenia Ilość dni / godzin Termin szkolenia w 2007r październik Sem. I, edycja 3 Doskonalenie Systemu Zarządzania Środowiskowego KLUB PEŁNOMOCNIKA SZŚ Wymagania normy ISO 14001 w zakresie identyfikacji i oceny aspektów środowiskowych, wymagań prawnych, ustalania i realizacji celów i zadań środowiskowych. 3 dni 8-10.10.2007 Sem. EMAS I, edycja 1 Doskonalenie Systemu Zarządzania Środowiskowego KLUB PEŁNOMOCNIKA SZŚ Jak wdrożyć w organizacji wymagania Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 761/2001 (EMAS) dopuszczającego dobrowolny udział organizacji w systemie zarządzania środowiskowego i audytu we Wspólnocie. 3 dni 15-17.10.2007 Sem. II, edycja 2. Doskonalenie Systemu Zarządzania Środowiskowego KLUB PEŁNOMOCNIKA SZŚ Wymagania normy ISO 14001 w zakresie: punktów normy ISO 14001: Zasoby, role, odpowiedzialność i uprawnienia; Kompetencje, szkolenie i świadomość; Komunikacja; Dokumentacja STOWARZYSZENIE oraz nadzór KLUB nad dokumentacją, POLSKIE FORUM w tym nadzór ISO 14000 nad 3 INEM dni POLSKA 24-26.10.2007 zapisami. Sekretariat: Przedstawienie stosowanych 00-699 programów Warszawa, ul. Kłobucka 23a Prezes komputerowych Zarządu: wspomagających Robert Pochyluk funkcjonowanie Sekretarz Generalny: systemu Andrzej Suliński zarządzania w zakresie nadzoru Tel. nad / Fax: dokumentacją +48-22-46-45-503, e-mail: sekretariat@pfiso14000.org.pl http://www.pfiso14000.org.pl Wymagania norm ISO 9001, ISO 14001 oraz PN-N-18001 odnośnie dostawców i podwykonawców. 20/20 strona 10