Zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy wg. normy ISO 45001

Transkrypt

1 SYMPOZJUM CCJ "DOSKONALENIE SYSTEMÓW ZARZĄDZANIA" Zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy wg. normy ISO Andrzej DZIEWANOWSKI KOŚCIELISKO, października 2015 r. 1

2 Układ prezentacji 1. BHP informacje ogólne 2 Systemy zarządzania BHP historia 3. Cykl powstawania normy ISO Podobieństwo norm ISO 5. Różnice między OHSAS a ISO Norma ISO struktura normy. Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 2

3 B H P "Pracując pamiętaj, że ktoś w domu na ciebie czeka Centrum Certyfikacji Jakości 3

4 BHP - definicje BS OHSAS - warunki i czynniki, które wpływają lub mogą wpływać na bezpieczeństwo i zdrowie zatrudnionych osób lub innych pracowników (łącznie z pracownikami zatrudnionymi czasowo lub pracownikami wykonawców), gośćmi oraz wszelkimi innymi osobami w miejscu pracy. PN-N stan warunków i organizacji pracy oraz zachowań pracowników zapewniający wymagany poziom ochrony zdrowia i życia przed zagrożeniami występującymi w środowisku pracy. Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 4

5 CIOP - ogół norm prawnych oraz środków badawczych, organizacyjnych i technicznych mających na celu stworzenie pracownikowi takich warunków pracy, aby mógł on wykonywać pracę w sposób produktywny, bez narażania go na nieuzasadnione ryzyko wypadku lub choroby zawodowej oraz nadmierne obciążenie fizyczne i psychiczne. POTOCZNA - działania i środki, służące zapobieganiu urazom i wypadkom przy pracy. Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 5

6 Międzynarodowa Organizacja Pracy MOP (ILO) Na świecie zmarło/zginęło w wyniku często nieprawidłowych działań związanych z pracą zawodową lub w wyniku chorób związanych z pracą: w 2014r pracowników. 660 tys. ludzi na całym świecie zapadało na chorobę nowotworową, w wyniku nieprawidłowego zachowania zasad bezpieczeństwa i higieny w miejscu pracy. POLSKA rok 2012r osób, rok 2013 r osób, rok Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 6

7 BHP w Polsce BHP w USA BHP w Chinach Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 7

8 TRADYCYJNE lub SYSTEMOWE podejście do BHP. System zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy może przyczynić się do zmniejszenia liczby wypadków i przypadków, pogorszenia stanu zdrowia w związku z miejscem pracy. To z kolei pozwoli stworzyć zasady w firmie, w której pracownicy i ich bezpieczeństwo będzie brane pod uwagę na równi z zyskiem. Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 8

9 Korzyści wynikające z certyfikacji systemu zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy: Zmniejszenie liczby wypadków przy pracy. Zapobieganie wypadkom dzięki reakcji na zdarzenia potencjalnie wypadkowe, Ograniczenie kosztów i strat związanych z wypadkami. Podniesienie komfortu pracy i w związku z tym wyższe morale pracowników. Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 9

10 HISTORIA Rozwój norm systemu zarządzania BHP. BS 8800 Australia Nowa Zelandia Japonia, Niemcy, USA, Polska PN-N 18001, OHSAS / Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 10

11 HISTORIA Rozwój norm systemu zarządzania BHP. BS OHSAS ISO Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 11

12 Cykl powstawania normy ISO Powołanie komitetu Marzec 2013 Wydanie Projektu Nomy I Draft IV kwartał 2014 Wydanie Projektu Normy II Draft Listopad 2015t Wydanie wstępnego projektu Maj 2014 Konsultacje Wydanie jednolitego tekstu Październik 2016 Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 12

13 Różnice BS OHSAS a ISO 45001» Łatwiejsza integracja z innymi systemami zarządzania.» Szeroki, globalny zakres wymagań normy. Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 13

14 Najistotniejsza zmiana. Będzie ONA jednolita we wszystkich standardach z rodziny ISO do nadchodzącej nowej wersji 9001, i obowiązującej już nowej wersji Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 14

15 ISO Zakres 2. Dokumenty związane 3. Terminy i definicje 4. Kontekst organizacji opis organizacji 4.1. Zakres działalności 4.2. Zainteresowane strony 4.3. Zakres systemu zarządzania jakością 4.4. System zarzadzania jakością 5. Przywództwo 5.1. Ogólne sformułowania schemat 5.2. Zaangażowanie kierownictwa 5.3. Polityka 5.4. Role, odpowiedzialności i uprawnieni 6. Planowanie 6.1. działania w celu zaadresowania ryzyk i możliwości 6.2. Cele i plany dla ich osiągnięcia 6.3. Planowanie zmian 6.4. Zarządzanie ryzykiem 7. Wsparcie, 7.1. Zasoby, 7.2. Kompetencje, 7.3. Świadomość 7.4. Komunikacja 7.5. Udokumentowana dokumentacja 8. Realizacja działanie 8.1. Planowanie operacyjne i kontrola 8.2. Określenie potrzeb rynku i powiązań z klientami 8.3. proces planowania operacyjnego 8.4. Kontrola dostarczanych z zewnątrz towarów i usług 8.5. Rozwój towarów i usług 8.6. Produkcja towarów i u sług 8.7. Zwalnianie towarów i usług 8.8. Niezgodne towary i usług 9. Ocena wytwarzania 9.1. prowadzenie oceny wytwarzania 9.2. Analiza i ocena (wewnętrzna i zewnętrzna) 9.3. Monitoring 9.4. Zapisy z pomiarów i wnioski 9.5. Audyt wewnętrzny 9.6. Przegląd zarządzania 10. Doskonalenie Niezgodności i działania korekcyjne Niezgodności i działania korygujące Działania zapobiegawcze System doskonaleni ISO Zakres. 2. Powołania normatywne. 3. Terminy i definicje. 4. Kontekst organizacji Zrozumienie organizacji i jej kontekst Zrozumienie potrzeb i oczekiwań zainteresowanych stron Ustalenie zakresu systemu zarządzania BHP System zarządzania OH&S. 5. Przywództwo Przywództwo i zaangażowanie Polityka Rola w organizacji, obowiązki, obszary odpowiedzialności i władze. 6. Planowanie Działania dotyczące zagrożeń i możliwości Cele BHP i planowania w celu ich osiągnięcia. 7. Wsparcie Zasoby Kompetencje Świadomość Informacja, komunikacja, uczestnictwo i konsultacje Udokumentowane informacje. 8. Funkcjonowanie Planowanie i sterowanie operacyjne Zarządzanie zmianą Outsourcing Zakupy Wykonawcy Gotowości i reagowania w nagłych wypadkach. 9. Wyniki oceny Monitorowanie, pomiar, analiza i ocena Audyt wewnętrzny Przegląd zarządzania. 10. Poprawa Incydent, niezgodności i działania naprawcze Ciągłe doskonalenie. Załącznik A Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 15

16 Najistotniejsza zmiana, względem obecnego standardu BS OHSAS Zawartość treść nowej normy. W zdecydowany sposób różni się od poprzedniej. Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 16

17 Porównanie norm BS OHSAS Zakres normy 2 Powołania normatywne 3. Definicje 4. Wymagania dotyczące systemu zarządzania BHP 4.1 Wymagania ogólne 4.2 Polityka BHP Współudział i konsultacje 4.3 Planowanie Identyfikacja zagrożeń, ocena ryzyka zawodowego Wymagania prawne i inne Cele i programy 4.4 Wdrażanie i funkcjonowanie Zasady, zadania, odpowiedzialności i uprawnienia Kompetencje, szkolenia i świadomości Komunikacja Współudział i konsultacje Dokumentacja Nadzór nad dokumentacją Sterowanie operacyjne Przygotowanie i reagowanie na awarie Monitorowanie i pomiary Ocena zgodności Badanie zdarzeń wypadkowych, niezgodności, działania korygujące i zapobiegawcze Badanie zdarzeń wypadkowych, Niezgodności,działania korygujące i zapobiegawcze Nadzorowanie zapisów Audyt wewnętrzny 4.6 Przegląd zarządzania ISO Zakres. 2. Powołania normatywne. 3. Terminy i definicje. 4. Kontekst organizacji Zrozumienie organizacji i jej kontekst Zrozumienie potrzeb i oczekiwań zainteresowanych stron Ustalenie zakresu systemu zarządzania BHP System zarządzania OH&S. 5. Przywództwo Przywództwo i zaangażowanie Polityka Rola w organizacji, obowiązki, obszary odpowiedzialności i władze. 6. Planowanie Działania dotyczące zagrożeń i możliwości Cele BHP i planowania w celu ich osiągnięcia. 7. Wsparcie Zasoby Kompetencje Świadomość Informacja, komunikacja, uczestnictwo i konsultacje Udokumentowane informacje. 8. Funkcjonowanie Planowanie i sterowanie operacyjne Zarządzanie zmianą Outsourcing Zakupy Wykonawcy Gotowości i reagowania w nagłych wypadkach. 9. Wyniki oceny Monitorowanie, pomiar, analiza i ocena Audyt wewnętrzny Przegląd zarządzania. 10. Poprawa Incydent, niezgodności i działania naprawcze Ciągłe doskonalenie. Załącznik A Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 17

18 Założenia strukturalne 1. Przedmiot normy (zakres). 2. Podstawy prawne, powołania normatywne. 3. Terminy, terminologie, definicje. Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 18

19 Zrozumienie organizacji i jej kontekst 4. Kontekst organizacji Zrozumienie organizacji i jej kontekst Zrozumienie potrzeb i oczekiwań zainteresowanych stron Ustalenie zakresu systemu zarządzania BHP System zarządzania OH&S. Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 19

20 Kontekst organizacji Nowym elementem będzie wymóg, aby certyfikowana organizacja monitorowała wewnętrzne i zewnętrzne czynniki lub zagrożenia, które mogą mieć wpływ na działalność organizacji, jej BHP i wpływ na sąsiadów. Do czynników wewnętrznych i zewnętrznych zaliczać się będzie: pojawienie się nowych technologii w danej branży, obowiązujące regulacje prawne, kwestie związane np. dostępnością wykwalifikowanych pracowników, nagłe niekorzystne warunki pogodowe (np. powódź). Nowa Międzynarodowa Norma ISO będzie wymagać monitorowania tych czynników/zagrożeń przez wyznaczone do tego osoby. Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 20

21 5. Przywództwo Przywództwo i zaangażowanie Polityka Rola w organizacji, obowiązki, obszary odpowiedzialności i władze. Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 21

22 Rola i przywództwo kierownictwa Istniejące wersje Norm BHP odwoływały się do roli Najwyższego Kierownictwa i nakazywały mu ustalenie Polityki i Celów dla systemów obowiązujących w firmie, a także zapewnienie, żeby Pracownicy organizacji byli z nimi zaznajomieni. Norma ISO będzie wprowadzała zapisy, które zwiększą nacisk na rolę kierownictwa w systemie zarządzania w firmie, a także wyznaczy uniwersalne wskaźniki, pozwalające mierzyć i oceniać zaangażowanie kadry kierowniczej w utrzymanie systemu. Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 22

23 Brak terminu pracownik, który jako główny interesariusz zostaje zastąpiony określeniami: wszyscy członkowie organizacji, zainteresowane strony czy osoby zatrudnione pod opieką organizacji. Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 23

24 Udział pracowników Zainteresowane strony to również pracownicy i ich przedstawiciele wspólnie z określonymi wymaganiami, które stawiają. Punkt 4.2. Zrozumienie potrzeb i oczekiwań zainteresowanych stron wymaga określenia: zainteresowanych stron, wymagań stawianych przez zainteresowane strony, które staną się obowiązujące w organizacji. Punkt Uczestnictwo, konsultacje i reprezentacja wymaga ustanowienia procesu zapewniającego skuteczne uczestnictwo w systemie zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy jej pracowników na wszystkich szczeblach i funkcjach organizacji. Proponowany zakres udziału pracowników w funkcjonowaniu systemu zarządzania obejmuje praktycznie wszystkie jego elementy: od polityki, planowania, poprzez sterowanie operacyjne, do oceny i poprawy. Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 24

25 6. Planowanie Działania dotyczące zagrożeń i możliwości Cele BHP i planowania w celu ich osiągnięcia. Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 25

26 Ocena ryzyka zawodowego zapisy dotyczące oceny ryzyka zawodowego - OHSAS 18001:2007 zawarte są w punkcie W punkcie zapisano etapy: opracowanie procedury, identyfikację zagrożeń, określenie metodyki, określenie kolejności wdrażanych działań redukujących lub eliminujących zagrożenia, sposób dokumentowania i utrzymywania aktualnych wyników oceny ryzyka zawodowego, zarządzanie zmianami. Projekt normy ISO ocenę ryzyka zawodowego traktuje wielopoziomowo, co oznacza rozpisanie przedmiotowych wymagań w kilku miejscach/punktach normy Identyfikacja zagrożeń, Ocena ryzyka BHP, Planowanie zmian, Hierarchia kontroli, 8.5. Wykonawcy Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 26

27 Projekt normy ISO zawiera dwie definicje ryzyka. Pierwsza znana z normy OHSAS 18001:2007 dotyczy ryzyka BHP i definiowana jest jako kombinacja prawdopodobieństwa wystąpienia zdarzenia niebezpiecznego lub narażenia i dotkliwości urazu lub choroby zawodowej, który może być spowodowany przez zdarzenie lub narażenie (narażenia). Definicja ta w sposób jednoznaczny odnosi się do ryzyka zawodowego związanego ze stanowiskiem/miejscem pracy. Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 27

28 Druga definicja objaśniona jako wpływ niepewności odnosi się do ryzyka w ogólnym systemie zarządzania organizacji. Jej ryzyko wiąże się z działaniami w wybranych obszarach czy dyscyplinach, które mogą mieć wpływ na osiągnięcie zamierzonych rezultatów, co zostało określone w punkcie projektu ISO Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 28

29 7. Wsparcie Zasoby Kompetencje Świadomość Informacja, komunikacja, uczestnictwo i konsultacje Udokumentowane informacje. Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 29

30 Udokumentowana informacja Informacje te mogą być w dowolnym formacie i pochodzić z dowolnego źródła. Udokumentowane informacje w systemie zarządzania BHP mogą odnosić się do procesów, dokumentacji, jak również zapisów jako dowodów osiągniętych wyników funkcjonowania systemu. Wymagane udokumentowane informacje i nośnik, na którym są zawarte, mają być kontrolowane i utrzymywane przez organizację. Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 30

31 W projekcie normy ISO pozostawiono definicję procedury jako określony sposób prowadzenia działania lub procesu. Procedury mogą być udokumentowane lub nie. To organizacja decyduje, ile i jaką formę dokumentów i zapisów przyjmuje. Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 31

32 8. Funkcjonowanie Planowanie i sterowanie operacyjne Zarządzanie zmianą Outsourcing Zakupy Wykonawcy Gotowości i reagowania w nagłych wypadkach. Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 32

33 Outsourcing Norma BS OHSAS 18001:2007 w punkcie Sterowanie operacyjne wymaga od organizacji określenia operacji i działań związanych z identyfikacją ryzyka. W zakresie podwykonawców/kontrahentów należy podjąć działania zmniejszające ryzyko. Projekt normy ISO działania związane z podwykonawstwem uwzględnia w punktach: 8.3. Outsourcing z wymaganiem kontroli procesów wpływających na system zarządzania bezpieczeństwem i higieną pracy Wykonawcy z wymaganiem identyfikacji zagrożeń oraz oceny i ryzyka BHP, ustanowienia i utrzymywania procedury w celu określenia wymagań dla wykonawców oraz ustanowienie koordynacji prac w przypadku pracy różnych pracodawców. Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 33

34 9. Wyniki oceny Monitorowanie, pomiar, analiza i ocena Audyt wewnętrzny Przegląd zarządzania. Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 34

35 10. Poprawa Incydent, niezgodności i działania naprawcze Ciągłe doskonalenie. Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 35

36 Incydent, w której termin choroby zawodowe został potraktowany na równi z terminem problemy zdrowotne, a termin wypadki wchodzi w zakres terminu incydenty. Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 36

37 Podsumowując Zastąpienie standardu OHSAS przez ISO pozwoli na ujednolicenie struktury Systemu Zarządzania, a tym samym ułatwi jednoczesne wdrożenie i certyfikowanie kilku standardów z rodziny ISO. Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 37

38 Nowa wersja Normy ISO da jej użytkownikom pewność, że ich Systemy Zarządzania są zgodne z obowiązującym prawem, monitorują wszelkie zagrożenia, które mogą mieć wpływ na działalność organizacji, a dzięki pełnemu i profesjonalnemu wdrożeniu potencjalnie chronią życie pracowników, zmniejszają ilość wypadków, koszty z nimi związane i podwyższają morale pracowników. Zakład Systemów Jakości i Zarządzania 38

39 Teoria - Rzeczywistość

40 B H P "Pracując pamiętaj, że ktoś w domu na ciebie czeka Centrum Certyfikacji Jakości 40

41 Dziękuję za uwagę 41