Opracowany program obejmuje następujące etapy działań:

PROGRAM SZKOŁY PROMUJĄCE ZDROWIE NA LATA 2006/2007 2008/2009 W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 29 W SOSNOWCU Szkoła Podstawowa nr 29 im. Władysława Broniewskiego w Sosnowcu zgłosiła swój akces do udziału w projekcie Szkoły Promującej Zdrowie dnia 31 maja 2006 roku do Regionalnego Ośrodka Metodyczno-Edukacyjnego Metis w Katowicach. Opracowany program obejmuje następujące etapy działań: I. Etap wstępny II. III. IV. Diagnoza stanu wyjściowego Budowanie planu pracy i ewaluacji programu Działania i ich ewaluacja V. Ewaluacja wyników działań Po zapoznaniu się z oczekiwaniami uczniów, rodziców i nauczycieli wyłoniliśmy następujące trzy główne moduły/obszary, które będziemy realizowali w latach 2006/2007, 2007/2008, 2008/2009: Moduł I Zdrowe odżywianie Moduł II Aktywny tryb życia Moduł III Higiena osobista i otoczenia Cele ogólne programu: 1. Kształtowanie postaw profilaktyki zdrowotnej wśród dzieci oraz dbanie o bezpieczeństwo i higienę. 2. Zachęcanie do zdrowego stylu życia oraz stworzenie uczniom realnych i atrakcyjnych możliwości dokonywania zdrowych wyborów. 3. Zapewnienie sprzyjającego zdrowiu środowiska fizycznego, pracy i nauki. 4. Wyposażenie uczniów w wiedzę i umiejętności niezbędne do podejmowania wyborów dla poprawy własnego zdrowia. 1

Metody realizacji programu: 1. Metody podające: opowiadanie pogadanka opis 2. Metody eksponujące: pokaz film ekspozycja 3. Metody praktyczne: pokaz z objaśnieniem metoda projektów 4. Metody problemowe: metody aktywizujące (np. burza mózgów, inscenizacja, dyskusja dydaktyczna, kula śniegowa, debata i inne) Ewaluacja programu: Ewaluacji programu dokona się na podstawie: wywiadu skierowanego do uczniów, nauczycieli i rodziców obserwacji badania ankietowego uczniów, nauczycieli i rodziców wytworów prac dzieci Bibliografia: 1. M. Sokołowska Edukacja zdrowotna i promocja zdrowia w szkole zeszyty 1-3. Warszawa 2001 rok 2. K. Łukasz Paluch Planowanie edukacji prozdrowotnej, promowania zdrowia i zapobiegania chorobom. Warszawa 1993 rok 3. C. Stypułowski Wychowanie zdrowotne w nauczaniu przedmiotowym. Kraków 2002 rok 4. B. Woynarowska Ścieżka edukacyjna edukacja prozdrowotna i promocja zdrowia w szkole. Warszawa 2001 rok. 5. B. Woynarowska Zdrowie i szkoła. Warszawa 2000 rok 2

OBSZAR /moduł/ Zdrowe odżywianie TREŚCI PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW ZAMIERZONE EFEKTY 1. Warzywa i owoce klasowa gazetka zdrowia warzywa i owoce zajęcia edukacyjne wg harmonogramu wykonywanie w klasach sałatek owocowych i warzywnych konkurs na figurkę z masy solnej Dary jesieni z pól i sadów wystawka owoców egzotycznych owoce w sklepiku Uczeń: - zna rolę warzyw i owoców w codziennym odżywianiu - potrafi wykonać sałatkę owocową i warzywną - zna owoce krajowe i egzotyczne - spożywa owoce do drugiego śniadania ODPOWIEDZIALNI ZAANGAŻOWANI zespół koordynujący wychowawcy klas dyrekcja TERMIN 2006/2007 2. Mleko i przetwory mleczne klasowa gazetka zdrowia mleko zajęcia edukacyjne wg harmonogramu wycieczka do mleczarni - zna rolę mleka i przetworów mlecznych w codziennym odżywianiu - spożywa mleko i jego przetwory w codziennej diecie pedagog szkolny pielęgniarka szkolna nauczyciele klas I-III i IV-VI 3. Wartości odżywcze i energetyczne produktów piramida pokarmowa 4. Witaminy i mikroelementy klasowa gazetka zdrowia zajęcia edukacyjne wg harmonogramu piramida pokarmowa - plakat układamy jadłospis klasowa gazetka zdrowia zajęcia edukacyjne wg harmonogramu powitanie wiosny przedstawienie kiermasz, konkurs na plakat - zna wartości odżywcze i energetyczne najważniejszych produktów - potrafi ułożyć jadłospis z uwzględnieniem wartości energetycznych produktów oraz uwzględnieniem różnorodności pokarmów i ich walorów estetycznych 3

5. Higiena spożywania posiłków systematyczne zwracanie uwagi na przestrzeganie higieny przy spożywaniu i przygotowywaniu posiłków zajęcia edukacyjne w ramach ścieżki prozdrowotnej projekt Ekologiczny przysmak - myje ręce przed posiłkiem - przyrządza i spożywa posiłki przestrzegając zasad higieny Aktywny tryb życia 1. Aktywność fizyczna 2. Odpoczywany i uczymy się na świeżym powietrzu 3. Alternatywne sposoby spędzania czasu wolnego pozalekcyjne zajęcia ruchowe imprezy sportowe (Mikołajki, Ferie w Szkole, Dzień Dziecka, Bieg interdyscyplinarny) gazetka sportowa mało znane dyscypliny sportowe, mój idol sportowy, moja ulubiona dyscyplina sportowa sobotnie rajdy górskie wycieczki klasowe zielona szkoła zdrowa szkoła wycieczki rowerowe sportowa sobota festyn sportowo rekreacyjny zajęcia pozalekcyjne w naszej szkole gimnastyka korekcyjna basen nauka pływania prace pielęgnacyjne i zajęcia edukacyjne uczniów na zielonym terenie wokół szkoły - 50% uczniów uczestniczy w zajęciach sportowych - uczniowie chętnie uczestniczą w imprezach sportowych - 90% uczniów klas III wyjedzie na Zielona Szkołę - uczniowie chętnie uczestniczą w zajęciach i wycieczkach organizowanych w soboty - 90%uczniów systematycznie uczestniczy w zajęciach gimnastyki korekcyjnej zespół koordynujący wychowawcy klas dyrekcja pedagog szkolny pielęgniarka szkolna nauczyciele klas I-III i IV-VI 2007/2008 4

Higiena osobista i otoczenia 1. Zdrowe zęby Fluoryzacja zajęcia edukacyjne filmy, pogadanki spotkanie ze stomatologiem właściwe odżywianie higiena jamy ustnej - 70% uczniów regularnie dba o higienę jamy ustnej - 70% uczniów uczęszcza na fluoryzację zębów zespół koordynujący wychowawcy klas 2008/2009 2. Czyste ręce 3. Higiena ciała i ubrania kącik czystości w każdej klasie choroby brudnych rąk pogadanka z pielęgniarką filmy edukacyjne zajęcia warsztatowe, pogadanki w klasach - 100% uczniów myje ręce przed posiłkami i po korzystaniu z toalety - 100% uczniów dba o higienę ciała i nosi czyste ubrania dyrekcja pedagog szkolny pielęgniarka szkolna nauczyciele klas I-III i IV-VI 4. Higiena okresu dojrzewania zajęcia edukacyjne Czas przemian 5. Porządek w moim otoczeniu akcja Sprzątanie świata. segregowanie śmieci porządek w miejscu pracy zajęcia edukacyjne wg harmonogramu pogadanka, filmy konkurs na rymowankę lub wiersz konkurs na plakat - 95% aktywnie uczestniczy w akcji Sprzątanie świata - 70% zna znaczenie segregowania śmieci 5

Program Szkoły Promującej Zdrowie na lata 2009/2010 2011/2012 Szkoła Podstawowa nr 29 im. Władysława Broniewskiego w Sosnowcu opracowała kolejny 3 letni program w ramach projektu Szkoły Promującej Zdrowie, który jest zgodny z: - Misją szkoły - Programem Wychowawczym Szkoły - Programem Profilaktycznym Szkoły Opracowany program obejmuje następujące etapy działań: VI. Etap wstępny VII. Diagnoza stanu wyjściowego VIII. Budowanie planu pracy i ewaluacji programu IX. Działania i ich ewaluacja X. Ewaluacja wyników działań Po zapoznaniu się z oczekiwaniami uczniów, rodziców i nauczycieli wyłoniliśmy następujące trzy główne moduły/obszary, które będziemy realizowali w latach 2009/2010 2010/2011, 2011/2012. Moduł I Bezpieczeństwo moje i innych Moduł II Zachowania proekologiczne czyli w trosce o czyste środowisko i własne zdrowie Moduł III Zdrowie psychiczne i społeczne CELE OGÓLNE PROGRAMU: kształtowanie u uczniów świadomości jak ważny jest model zdrowego stylu życia poprzez propagowanie, dbanie o bezpieczeństwo swoje i innych, rozwijanie postaw proekologicznych i troskę o zdrowie psychiczne i społeczne, kształtowanie poczucia odpowiedzialności za zdrowie u każdej osoby, w rodzinie i w społeczności lokalnej, zachęcanie do zdrowego stylu życia oraz stworzenie uczniom i pracownikom realnych i atrakcyjnych możliwości dokonywania zdrowych wyborów, umożliwianie uczniom rozwoju ich potencjału fizycznego, psychicznego i społecznego oraz wzmacnianie ich poczucia własnej wartości, zapewnianie sprzyjającego zdrowiu środowiska fizycznego pracy i nauki, wyposażanie uczniów w wiedzę i umiejętności niezbędnych do podejmowania wyborów dla poprawy własnego zdrowia oraz tworzenia zdrowego i bezpiecznego środowiska fizycznego. 6

HASŁO PRZEWODNIE PROGRAMU: Szkoła zdrowa, bezpieczna i przyjazna zapewniająca wszechstronny rozwój całej społeczności szkolnej i promująca zdrowy styl życia, poprzez szerzenie wiedzy o zdrowiu i podejmowaniu działań dla zdrowia. Metody realizacji programu: 1. Metody podające: - opowiadanie - pogadanka - opis 2. Metody eksponujące: - pokaz - film - ekspozycja 3. Metody praktyczne: - pokaz z objaśnieniem - metoda projektów 4. Metody problemowe: - metody aktywizujące (np. burza mózgów, inscenizacja, dyskusja dydaktyczna, kula śniegowa, debata i inne) Ewaluacja programu: Ewaluacji programu dokona się na podstawie: wywiadu skierowanego do uczniów, nauczycieli i rodziców obserwacji badania ankietowego uczniów, nauczycieli i rodziców wytworów prac dzieci Bibliografia: 6. M. Sokołowska Edukacja zdrowotna i promocja zdrowia w szkole zeszyty 1-3. Warszawa 2001 rok. 7. K. Łukasz Paluch Planowanie edukacji prozdrowotnej, promowania zdrowia i zapobiegania chorobom. Warszawa 1993 rok. 8. C. Stypułowski Wychowanie zdrowotne w nauczaniu przedmiotowym. Kraków 2002 rok. 9. B. Woynarowska Ścieżka edukacyjna edukacja prozdrowotna i promocja zdrowia w szkole. Warszawa 2001 rok. 10. B. Woynarowska Zdrowie i szkoła. Warszawa 2000 rok. 7

ROK SZKOLNY 2009/2010 MODUŁ I BEZPIECZEŃSTWO MOJE I INNYCH Obszar /moduł/ Treści Procedury osiągania celów Zamierzone efekty Osoby odpowiedzialne/ zaangażowane Termin Bezpieczeństwo moje i innych Bezpieczne: droga do szkoły i ze szkoły spędzanie czasu w szkole oraz czasu wolnego Zasady udzielania pierwszej pomocy - spotkanie z policjantem - zajęcia edukacyjne - projekcja filmów - wycieczki (przejście dla pieszych, skrzyżowanie praktyczne zadania) - egzamin na kartę rowerową - konkurs znajomości przepisów ruchu drogowego Rozważny pieszy - pogadanki BHP na zajęciach, o bezpieczeństwie podczas przerw, wycieczek - zajęcia pozalekcyjne, - wycieczki - bezpiecznie spędzam ferie zimowe i wakacje letnie - udział w programie Bezpieczne góry - gazetki tematyczne dotyczące udzielania pierwszej pomocy - prezentacje multimedialne - szkolenie pierwszej pomocy - spotkania z pielęgniarką szkolną i lekarzem UCZEŃ: zna i stosuje podstawowe zasady bezpiecznego postępowania i zachowania się w różnych sytuacjach zna i rozumie rolę przepisów BHP w szkole i innych miejscach oraz respektuje je wie jak sobie radzić z agresją wie jak zachować się w sytuacjach zagrożenia i wie do kogo zwrócić się o pomoc zespół koordynujący wychowawcy klas dyrekcja pedagog szkolny pielęgniarka szkolna nauczyciele klas I-III i IV-VI 2009/ 2010 8

Ład i dyscyplina w klasie szkolnej - zajęcia edukacyjne -pogadanki - pedagogizacja rodziców - dbanie o ład i porządek w miejscu pracy - opracowanie Szkolnego Kodeksu zachowania ucznia SP nr 29 Nie dla agresji i innych zachowań - realizacja programu Szkoła bez przemocy - realizacja programów profilaktycznych - zajęcia edukacyjne Postępowanie w sytuacjach zagrożeń - pożar, powódź, kontakt ze zwierzętami i nieznajomymi ludźmi itp. - spotkanie ze strażakiem - wycieczka do Straży Pożarnej - wycieczka do Szkoły Policji w Katowicach - spotkania z rodzicami pracownikami policji, straży itp. (prowadzenie przez nich zajęć) - obrona przed zagrożeniami ze strony psa - jak sobie radzić z zagrożeniami ze strony dorosłych (w tym kontakty z nieznajomymi) - telefony alarmowe PODSUMOWANIE ROKU: - szkolny konkurs plastyczny Zdrowy i bezpieczny uczeń - międzyszkolny konkurs plastyczny Dbam o swoje bezpieczeństwo 9

ROK SZKOLNY 2010/2011 MODUŁ II ZACHOWANIA PROEKOLOGICZNE CZYLI W TROSCE O CZYSTE ŚRODOWISKO I WŁASNE ZDROWIE Obszar /moduł/ Treści Procedury osiągania celów Zamierzone efekty Osoby odpowiedzialne/ zaangażowane Termin Zachowania proekologiczne czyli w trosce o czyste środowisko i własne zdrowie Dobre uczynki dla przyrody Pokonaj śmieci - pielęgnowanie ogródka przyszkolnego - Dzień Ziemi - akcja Sprzątanie świata - redagowanie gazetek klasowych i szkolnych. - spotkania z pracownikami Nadleśnictw - stworzenie klasowych ekozespołów - ekologiczny happening - współpraca z wydawnictwami i fundacjami ekologicznymi - zbiórka surowców wtórnych (baterie, makulatura) - akcja Sprzątanie świata - redagowanie gazetek klasowych i szkolnych. - wykonanie użytecznych przedmiotów oraz ozdób z wykorzystaniem odpadów UCZEŃ: ma świadomość i rozumie, że to co robi dla środowiska robi dla siebie i swojej rodziny zna przyczyny i skutki inwazyjnej gospodarki człowieka segreguje śmieci zbiera makulaturę i baterie rozróżnia produkty wartościowe od szkodliwych dostrzega skutki niewłaściwego odżywiania się dba o wygląd swojego otoczenia zespół koordynujący wychowawcy klas dyrekcja pedagog szkolny pielęgniarka szkolna nauczyciele klas I-III i IV-VI 2010/2011 10

Właściwe odżywianie się czyli co to znaczy zdrowa żywność? - zajęcia edukacyjne - prelekcja pielęgniarki szkolnej - zdrowa żywność w sklepiku szkolnym - anoreksja, bulimia, nadwaga, otyłość - zajęcia edukacyjne Czy prawidłowo się odżywiamy? - konkurs i zajęcia Wiemy co jemy - spotkanie z dietetykiem - redagowanie gazetek klasowych i szkolnych Ochrona przyrody - gromadzenie ciekawostek przyrodniczych teczki tematyczne - wystawa szkolna Ochrona przyrody w Polsce - redagowanie gazetek klasowych i szkolnych - tworzenie prezentacji multimedialnych PODSUMOWANIE ROKU: - konkurs szkolny Makieta zielonego osiedla mieszkaniowego - konkurs międzyszkolny Ekoludek postać z surowców wtórnych 11

ROK SZKOLNY 2011/2012 MODUŁ III ZDROWIE PSYCHICZNE I SPOŁECZNE Obszar /moduł/ Treści Procedury osiągania celów Zamierzone efekty Osoby odpowiedzialne/ zaangażowane Termin Zdrowie psychiczne i społeczne Jak sobie radzić w sytuacjach trudnych? Kontakty interpersonalne czyli żyję między ludźmi - warsztaty dla uczniów - projekcja filmów - pogadanki - realizacja programów profilaktycznych - zajęcia edukacyjne Szkoła saperów czyli radzimy sobie z własną złością i agresją, jesteśmy odpowiedzialni za własne działanie - realizacja międzynarodowego programu promocji zdrowia psychicznego dla dzieci Przyjaciele Zippiego - spotkanie psychologa z rodzicami Poznawanie przeżyć, trudności, niepowodzeń dziecka - warsztaty dla uczniów Pokonywanie emocji negatywnych - projekcja filmów - pogadanki - realizacja programów profilaktycznych - konkurs klasowy na plakat Życzliwość na co dzień - zorganizowanie Dnia Kultury Szkolnej - realizacja międzynarodowego programu promocji zdrowia psychicznego dla dzieci Przyjaciele Zippiego UCZEŃ: prawidłowo reaguje w sytuacjach konfliktowych jest asertywny wyraża swoje emocje w sposób akceptowany przez innych dostrzega swoje mocne i słabe strony wie jak sobie radzić z sytuacjach wywołujących stres i zdobytą wiedze stosuje w praktyce zna i stosuje skuteczne metody efektywnego uczenia się rozsądnie korzysta z komputera i TV zespół koordynujący wychowawcy klas dyrekcja pedagog szkolny pielęgniarka szkolna nauczyciele klas I-III i IV-VI 2011/2012 12

Stres i sposoby radzenia sobie z nim. - zajęcia dla uczniów : Mam przyjaciół i kolegów, Cechy dobrego przyjaciela, Asertywność, Plotka, Życzliwość i inne - projekcja filmów - pogadanki - realizacja programów profilaktycznych - zajęcia dotyczące stresu - zajęcia relaksacyjne - realizacja międzynarodowego programu promocji zdrowia psychicznego dla dzieci Przyjaciele Zippiego - warsztaty dla uczniów Metody usuwania zmęczenia i podtrzymywania dobrego nastroju w ciągu dnia Jak pokonać trudności w nauce szkolnej? - warsztaty dla rodziców Jak pomóc dziecku w nauce, Moje dziecko jest w klasie I, IV - zajęcia edukacyjne dotyczące motywowania uczniów do nauki szkolnej: Jak skutecznie się uczyć?, Sposoby uczenia się, Sen jako warunek prawidłowego rozwoju organizmu i element higieny psychicznej 13

Śmiech to zdrowie - pokaz kabaretowy Śmiech to zdrowie - zajęcia edukacyjne - Szkolny Dzień Uśmiechu Jak rozsądnie korzystać z komputera, Internetu i programów telewizyjnych - zajęcia edukacyjne dotyczące korzystania z sieci - Dzień Bezpiecznego Internetu - pogadanka Czy telewizja, Internet, komputer mogą negatywnie wpływać na moje zdrowie Problemy i trudności młodzieży związane z okresem dojrzewania - zajęcia edukacyjne - prelekcje pielęgniarki szkolnej - programy profilaktyczne - profilaktyka uzależnień 14

2. HARMONOGRAMY DZIAŁAŃ W PROGRAMIE SZKOŁY PROMUJĄCEJ ZDROWIE HARMONOGRAM DZIAŁAŃ NA ROK SZKOLNY 2006/2007 MODUŁ I ZDROWE ODŻYWIANIE TREŚCI FORMY REALIZACJI ZAMIERZONE EFEKTY 1. Warzywa i owoce Mleko i przetwory mleczne 1. Klasowe gazetki Owoce i warzywa 2. Zajęcia edukacyjne (załącznik) Klasy I-III kształcenie zintegrowane Klasy IV-VI przyroda, technika, godzina wychowawcza Klasy I-VI zajęcia na świetlicy szkolnej Klasy IV-V zajęcia koła przyrodniczego 3. Konkurs dla klas I-VI na model wykonany dowolną techniką przestrzenną pod hasłem Wesoła warzywa i owoce Uczeń: - zna rolę warzyw i owoców w codziennym odżywianiu - potrafi wykonać sałatkę owocową i warzywną - zna owoce krajowe i egzotyczne - spożywa owoce do drugiego śniadania OSOBY ZAANGAŻOWANE TERMIN REALIZACJI wychowawcy IX 2006 wychowawcy klas I-VI nauczyciele: techniki przyrody wychowawcy świetlicy nauczyciel plastyki p. T. Białas 4. Wystawka Owoce egzotyczne p. A. Szczepanik p. M. Jawień 5. Sprzedaż owoców w sklepiku szkolnym. opiekunowie Spółdzielni Uczniowskiej 1. Klasowa gazetka Mleko i przetwory mleczne" 2. Zajęcia edukacyjne (załącznik ujęty w raporcie) Klasy I-III kształcenie zintegrowane Klasy IV-VI przyroda, technika, godzina Wychowawcza Klasy I-VI zajęcia na świetlicy szkolnej - zna rolę mleka i przetworów mlecznych w codziennym odżywianiu - spożywa mleko i jego przetwory w codziennej diecie IX-X 2006 X 2006 IX 2006 cały rok wychowawcy XI 2006 wychowawcy klas I-VI nauczyciele: techniki przyrody wychowawcy świetlicy XI-XII 2006 15

3. Udział uczniów w programie szklanka mleka wychowawcy świetlicy 4. Wycieczka do Spółdzielni Mleczarskiej Jogser w Sosnowcu cały rok koordynatorzy XII 2006 5. Wystawka Mleko i przetwory mleczne p. M. Nowak p. A. Kopf p. J. Szczęsny XI 2006 3. Wartości odżywcze i energetyczne produktów piramida pokarmowa 4. Witaminy i mikroelementy 1. Klasowa gazetka zdrowia. 2. Zajęcia edukacyjne ( załącznik) Klasy I-III kształcenie zintegrowane Klasy IV-VI przyroda, technika, godzina wychowawcza Klasy I-VI zajęcia na świetlicy szkolnej - zna wartości odżywcze i energetyczne najważniejszych produktów - potrafi ułożyć jadłospis z uwzględnieniem wartości energetycznych produktów oraz uwzględnieniem różnorodności pokarmów i ich walorów estetycznych wychowawcy I 2007 wychowawcy klas I-VI nauczyciele: techniki przyrody wychowawcy świetlicy I-II 2007 3. Konkurs na plakat Piramida pokarmowa nauczyciel I 2007 4. Układamy jadłospisy w ramach zajęć edukacyjnych. wychowawcy klas I-II 2007 1. Klasowa gazetka - Witaminowe abecadło wychowawcy III 2007 2. Zajęcia edukacyjne ( załącznik) Klasy I-III kształcenie zintegrowane Klasy IV-VI przyroda, technika, godzina wychowawcza Klasy I-VI zajęcia na świetlicy szkolnej 3. Witaminowe powitanie wiosny impreza dla klas I-VI wychowawcy klas I-VI nauczyciele: techniki przyrody wychowawcy świetlicy III-IV 2007 opiekunowie SU III 2007 4. Kiermasz owoców i soków owocowych. opiekunowie SU III 2007 16

5. Higiena spożywania posiłków 1. Zajęcia edukacyjne ( załącznik) Klasy I-III kształcenie zintegrowane Klasy IV-VI przyroda, technika, godzina wychowawcza Klasy I-VI zajęcia na świetlicy szkolnej - 95% uczniów myje ręce przed posiłkiem - 95% uczniów przyrządza i spożywa posiłki przestrzegając zasad higieny wychowawcy klas I-VI nauczyciele: techniki przyrody wychowawcy świetlicy IV-V 2007 2. Systematyczne zwracanie uwagi na przestrzeganie higieny przy spożywaniu i przygotowywaniu posiłków. wszyscy nauczyciele cały rok 3. Projekt edukacyjny Ekologiczny przysmak p. I. Skowrońska Karczmarek p. A. Czajka V-VI 2007 4. Przedstawienie Baśń o panowaniu Zdrówka p. B. Dec V-VI 2007 17

HARMONOGRAM DZIAŁAŃ NA ROK SZKOLNY 2007/2008 MODUŁ II AKTYWNY TRYB ŻYCIA TREŚCI FORMY REALIZACJI ZAMIERZONE EFEKTY OSOBY ZAANGAŻOWANE TERMIN REALIZACJI 1. Aktywność fizyczna 2. Odpoczywamy i uczymy się na świeżym powietrzu 3. Alternatywne sposoby spędzania czasu wolnego 6. Pozalekcyjne zajęcia sportowe: Klasy I-III zajęcia sportowe W zdrowym ciele zdrowy duch Klasy IV-VI zajęcia SKS Klasy I-III nauka pływania Klasy IV VI wyjazdy na lodowisko Klasy I-VI wyjazdy do Parku Wodnego Nemo w Dąbrowie Górniczej Sportowe soboty 7. Imprezy sportowe: Sportowa Olimpiada Przedszkolaków oddziały 0 Ferie w szkole klasy I-VI Wesoły Kogel Mogel klasy I-III Wiosenny Turniej Gier i zabaw sportowych klasy I-III Bieg interdyscyplinarny (sportowo ekologiczny) Dzień Dziecka na sportowo klasy I-VI i oddziały 0 50% uczniów uczestniczy w zajęciach sportowych uczniowie chętnie uczestniczą w imprezach sportowych 90% uczniów klas III wyjedzie na Zielona Szkołę 90 % uczniów bierze udział w wycieczkach szkolnych uczniowie chętnie uczestniczą w zajęciach i wycieczkach organizowanych w soboty 90%uczniów systematycznie uczestniczy w zajęciach gimnastyki korekcyjnej 80 % uczniów dostrzega rolę aktywności fizycznej dla prawidłowego rozwoju nauczyciele prowadzący zajęcia nauczyciele organizatorzy zajęć cały rok wg planu cały rok wg harmonogramu imprez szkolnych 18

8. Zawody sportowe Udział uczniów klas I-VI w zawodach sportowych (wg kalendarza zawodów) nauczyciele prowadzący zajęcia wg kalendarza zawodów sportowych 4. Klasowe gazetki sportowe Mało znane dyscypliny sportowe Mój idol sportowy Moja ulubiona dyscyplina sportowa 5. Zajęcia edukacyjne między innymi: Klasy I-III gimnastyka korekcyjna Klasy V Historia sportu (j. polski) Klasy IV Higiena układu ruchu (przyroda) Klasy IV-VI Piktogramy symbole dyscyplin sportowych (plastyka) Klasy IV-VI prezentacje multimedialne (informatyka) Klasy I-III i 0 zajęcia tematyczne wg planu nauczania 6. Wycieczki, rajdy, wyjazdy dłuższe i inne zajęcia w terenie: Sprzątanie świata w terenie Zajęcia edukacyjne w terenie np. prace pielęgnacyjne i zajęcia uczniów na zielonym terenie wokół szkoły. Wycieczki tematyczne Wiosenny Rajd Samorządów Uczniowskich Wycieczka dla klas I-III do Parku Miniatur Świat Marzeń w Inwałdzie wychowawcy klas wychowawcy świetlicy nauczyciele prowadzący zajęcia wychowawcy klas wychowawcy klas B. Dec, A.Czajka E. Węgrzyńska B. Dec, T. Bernat cały rok wg planu pracy wychowawcy klasy cały rok wg planów pracy nauczycieli poszczególnych przedmiotów IX 2007 wg planów pracy nauczycieli V 2008 sobota X 2007 lub V 2008 Sobota 19

Wycieczki klasowe wg ustalonego harmonogramu Międzyszkolny Plener Malarski wychowawcy klas T. Białas M. Nowak, J. Szczęsny cały rok wg harmonogramu wycieczek VI 2008 HARMONOGRAM DZIAŁAŃ NA ROK SZKOLNY 2008/2009 MODUŁ III HIGIENA OSOBISTA I OTOCZENIA TREŚCI FORMY REALIZACJI ZAMIERZONE EFEKTY 1. Zdrowe zęby Fluoryzacja zębów w klasach 0 VI Realizacja programu edukacyjnego Zdrowy uśmiech radosna przyszłość i innych Zajęcia edukacyjne dotyczące higieny jamy ustnej - projekcja filmów, pogadanki w klasach 0 VI (zajęcia w 0, kształcenie zintegrowane, przyroda, godzina wychowawcza, zajęcia w świetlicy szkolnej) Zajęcia edukacyjne dotyczące właściwego odżywiania się ( zajęcia w 0, kształcenie zintegrowane, przyroda, technika, godzina wychowawcza, zajęcia w świetlicy szkolnej) Spotkanie ze stomatologiem Zajęcia plastyczne związane z tematyką Zdrowe zęby Gazetki w salach lekcyjnych, świetlicy szkolnej Promocja w SU Łakomczuch zdrowej żywności 80% uczniów regularnie dba o higienę jamy ustnej 80% uczniów regularnie uczestniczy w akcji fluoryzacji zębów 80% uczniów zdrowo się odżywia 50% uczniów wybiera w sklepiku szkolnym zdrową żywność 90% uczniów myje ręce przed posiłkami i po wyjściu z toalety OSOBY ZAANGAŻOWANE Zespół koordynujący Wychowawcy klas Nauczyciele poszczególnych przedmiotów pielęgniarka szkolna TERMIN REALIZACJI cały rok wg planów pracy nauczycieli 20

2. Czyste ręce 3. Higiena ciała i ubrania 4. Higiena okresu dojrzewania 5. Porządek w moim otoczeniu Kącik czystości w każdej sali lekcyjnej, w świetlicy szkolnej Pogadanki w klasach z pielęgniarką szkolną Zajęcia edukacyjne dotyczące m.in. chorób brudnych rąk, profilaktyki chorób zakaźnych (zajęcia w 0, kształcenie zintegrowane, przyroda, technika, godzina wychowawcza, zajęcia w świetlicy szkolnej) Przygotowanie haseł, które będą w toaletach przypominających dzieciom o konieczności mycia rąk po wyjściu z toalety Zajęcia edukacyjne dotyczące higieny ciała i ubrania (zajęcia w 0, kształcenie zintegrowane, przyroda, technika, godzina wychowawcza, wychowanie fizyczne, wychowanie do życia w rodzinie, zajęcia w świetlicy szkolnej) Konkurs plastyczny dla klas I - VI Jestem czysty, jestem modny Zajęcia edukacyjne w klasach VI Czas przemian Zajęcia z wychowania do życia w rodzinie w klasach VI Akcja Zbieramy baterie Spotkanie z pracownikami nadleśnictwa klasy 0 III Praca w ogródku przyszkolnym Zajęcia edukacyjne dotyczące tematu (zajęcia w 0, kształcenie zintegrowane, przyroda, godzina wychowawcza, zajęcia w świetlicy szkolnej) Konkurs plastyczny dla klas I VI 100% uczniów dba o higienę ciała i nosi czyste ubrania 100% uczniów dba o higienę okresu dojrzewania 95% uczniów aktywnie włącza się w prace w ogródku przyszkolnym 50 % uczniów włączyło się w akcję Zbieramy baterie Zespół koordynując Wychowawcy klas Nauczyciele poszczególnych przedmiotów pielęgniarka szkolna Zespół koordynujący Wychowawcy klas Nauczyciele poszczególnych przedmiotów pielęgniarka szkolna Zespół koordynujący Wychowawcy klas Pedagog szkolny Pielęgniarka szkolna Nauczyciel wych. do życia w rodz. Zespół koordynujący Wychowawcy klas Nauczyciele poszczególnych przedmiotów Pielęgniarka szkolna Koordynatorzy akcji cały rok wg planów pracy nauczycieli cały rok wg planów pracy nauczycieli cały rok wg planów pracy nauczycieli cały rok wg planów pracy nauczycieli 21

HARMONOGRAM DZIAŁAŃ NA ROK SZKOLNY 2009/2010 MODUŁ I BEZPIECZEŃSTWO MOJE I INNYCH TREŚCI FORMY REALIZACJI ZAMIERZONE EFEKTY 1. Bezpieczna droga do i ze szkoły. Bezpieczne spędzanie czasu w szkole i czasu wolnego. 2. Zasady udzielania pierwszej pomocy 1. Spotkanie z policjantem w klasach 0 III. 2. Zajęcia edukacyjne : - klasy 0 III, - klasy IV VI technika, godzina wychowawcza, - zajęcia w świetlicy szkolnej i w bibliotece. 3. Wycieczki klas 0 III - przejście dla pieszych, skrzyżowanie praktyczne ćwiczenia. 4. Egzamin na kartę rowerową. 5. Pogadanki z uczniami dotyczące bezpieczeństwa podczas wyjść do kina, teatru itp. oraz na wycieczkach. 6. Pogadanki z uczniami dotyczące bezpiecznego spędzania ferii zimowych i wakacji letnich. 7. Udział w projekcie Bezpieczne góry. 1. Zajęcia edukacyjne dotyczące udzielania pierwszej pomocy: - informatyka reanimacja, omdlenia; - przyroda oparzenia, ukąszenia, skaleczenia, krwotoki; - technika skręcenia, zwichnięcia, otarcia, złamania, składanie meldunku, wyposażenie apteczki. 2. Udział nauczycieli w szkoleniu w ramach realizowanego przez FWOŚP programu Ratujemy i uczymy ratować. 3. Szkolenie dotyczące pierwszej pomocy dla klas I VI. 90 % uczniów zna zasady bezpiecznego poruszania się po drodze i stosuje je w praktyce 100 % uczniów przystępujących do egzaminu na kartę rowerową zaliczy go 80 % uczniów zna zasady bezpiecznego postępowania i zachowania się w różnych sytuacjach 80 % uczniów zna i rozumie rolę przepisów BHP w szkole i innych miejscach oraz je respektuje 90 % uczniów zostało przeszkolonych w zakresie udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej 80 % wie jak sobie radzić z agresją OSOBY ZAANGAŻOWANE Koordynatorzy Zespół koordynujący Wychowawcy klas Nauczyciele poszczególnych przedmiotów Centrum Przewodnictwa Tatrzańskiego Koordynatorzy Zespół koordynujący Wychowawcy klas Przeszkoleni nauczyciele Rodzice Pielęgniarka szkolna TERMIN REALIZACJI IX IX X IX X VI wg potrzeb wg potrzeb II semestr zgodnie z rozkładem materiału IX od XI do IV 22

4. Dołączenie do apteczek znajdujących się w pomieszczeniach Instrukcji pierwszej pomocy w nagłych przypadkach, doposażenie apteczek pierwszej pomocy, wyposażenie pozostałych pomieszczeń w mini apteczki. 80 % uczniów rozpoznaje rodzaje alarmów i wie jak należy się zachowań na ich wypadek IX - X 3. Ład i dyscyplina w klasie i szkole 4. Nie dla agresji i innych zachowań 1. Opracowanie Szkolnego Kodeksu Zachowania Ucznia SP nr 29. 2. Uaktualnienie regulaminów: sali gimnastycznej, biblioteki szkolnej, świetlicy/stołówki, sali przyrodniczej. 3. Dbanie o porządek i ład w miejscu pracy. 4. Pedagogizacja rodziców. 5. Pogadanki z uczniami na zajęciach edukacyjnych dotyczące konieczności przestrzegania ładu i dyscypliny w klasie szkolnej i szkole 1. Realizacja programu Szkoła bez przemocy 2. Realizacja programów profilaktycznych 90 % uczniów zna i stosuje się do zasad zawartych w Szkolnym Kodeksie Zachowania ucznia SP nr 29 90 % uczniów dba o ład i porządek w miejscu pracy 80 %wie jak zachować się w sytuacjach zagrożenia i wie do kogo zwrócić się o pomoc Koordynatorzy Zespół koordynujący Wychowawcy klas Przewodniczący klas IV VI Zespół wychowawczy Koordynatorzy Zespół koordynujący Wychowawcy klas Koordynatorzy programów IX X IX X cały rok wg potrzeb cały rok cały rok 5. Postępowanie w sytuacjach zagrożeń 1. Przeprowadzenie próbnych alarmów 2. Spotkanie ze strażakami na terenie szkoły. 3. Wycieczka do Straży Pożarnej w Sosnowcu 4. Wycieczka do Szkoły Policji w Katowicach 5. Spotkania z rodzicami - pracownikami policji, straży pożarnej itp. 6. Zajęcia edukacyjne dotyczące radzenia sobie w sytuacji zagrożeń ze strony osób dorosłych i czworonogów. Koordynatorzy Zespół koordynujący Wychowawcy klas Koordynator ds. bezpieczeństwa I i II semestr IV V- VI I i II semestr cały rok 23

HARMONOGRAM DZIAŁAŃ NA ROK SZKOLNY 2010/2011 MODUŁ II ZACHOWANIA PROEKOLOGICZNE CZYLI W TROSCE O CZYSTE ŚRODOWISKO I WŁASNE ZDROWIE TREŚCI FORMY REALIZACJI ZAMIERZONE EFEKTY OSOBY ZAANGAŻOWANE TERMIN REALIZACJI 1. Dobre uczynki dla przyrody. 2. Pokonaj śmieci - Akcja Sprzątanie świata. - Spotkanie z pracownikiem nadleśnictwa. - Pielęgnowanie ogródka przyszkolnego - obchody Dnia Ziemi - Akcja Karmnik (z wykorzystaniem karmników, które już mamy w szkole) - Akcja Ratujmy kasztanowce - Powołanie Młodzieżowej Straży Ekologicznej - Stała i systematyczna współpraca z wydawnictwami i fundacjami ekologicznymi - Redagowanie gazetek klasowych i szkolnych 1. Zajęcia edukacyjne: Klasy I III w ramach zajęć Klasy IV - przyroda 2. Zbiórka makulatury. 3. Zbiórka baterii. 4. Zbiórka puszek. 5. Zbiórka zużytego sprzętu elektroodpadów. 6. Akcja Sprzątanie świata 7. Redagowanie gazetek klasowych i szkolnych UCZEŃ: ma świadomość i rozumie, że to co robi dla środowiska robi dla siebie i swojej rodziny zna przyczyny i skutki inwazyjnej gospodarki człowieka segreguje śmieci zbiera makulaturę, baterie i elektroodpady rozróżnia produkty wartościowe od szkodliwych dostrzega skutki niewłaściwego odżywiania się dba o wygląd swojego otoczenia Wychowawcy Koordynatorzy Wychowawcy Organizatorzy Organizatorzy Nauczyciel przyrody Nauczyciel przyrody Nauczyciele Wychowawcy Nauczyciele przedmiotów Opiekunowie akcji i zbiórek Wychowawcy Wychowawcy 18 IX Wg potrzeb Od XI Cały rok Cały rok Wg potrzeb Zgodnie z programem Cały rok Cały rok Cały rok II semestr 18 IX Wg potrzeb 24

3. Właściwe odżywianie się czyli co to znaczy zdrowa żywność? 4. Ochrona przyrody 1. Zajęcia edukacyjne : Klasy 0 III w ramach zajęć Klasy IV przyroda Klasy V technika Klasy VI godzina wychowawcza 2. Ogólnopolski Program Edukacyjny Trzymaj formę - klasy V i VI 3. Akcja Szklanka mleka 4. Akcja Owoce w szkole 5. Sprzedaż zdrowej żywności i owoców w sklepiku szkolnym 6. Hodowla nowalijek. 7. Prelekcje prowadzone przez pielęgniarkę szkolną. 8. Redagowanie gazetek klasowych i szkolnych 1. Gromadzenie ciekawostek przyrodniczych teczki tematyczne klasa V i klasa VI zajęcia przyrody 2. Tworzenie prezentacji multimedialnych: Formy ochrony przyrody w Polsce Parki krajobrazowe naszego województwa 3. Tematyczne lekcje biblioteczne. 4. Redagowanie gazetek klasowych i szkolnych 1. Ponowne przystąpienie do XIX Wojewódzkiego Konkursu Na najlepiej prowadzoną edukację dla zrównoważonego rozwoju w placówkach oświatowo-wychowawczych woj. Śląskiego za rok szkolnym 2009/20010 Nauczyciele przedmiotów Koordynator programu Koordynator Koordynator Opiekunowie SU Łakomczuch Pielęgniarka szkolna Wychowawcy Nauczyciele przyrody Nauczyciel informatyki Nauczyciel bibliotekarz wychowawcy I.Skowrońska Kaczmarek E. Węgrzyńska PODSUMOWANIE ROKU: konkurs szkolny Makieta zielonego osiedla mieszkaniowego opiekun konkursu P. Barbara Dec konkurs międzyszkolny Ekoludek postać z surowców wtórnych opiekunowie konkursu koordynatorzy Szpg Zgodnie z harmonogramem zajęć Cały rok Cały rok Cały rok Cały rok II semestr II semestr Wg potrzeb Cały rok I semestr Zgodnie z harmonogramem Wg potrzeb do 30 IX 25

RAPORT Z PODJĘTYCH DZIAŁAŃ W OKRESIE PRZYGOTOWAWCZYM ROK SZKOLNY 2006/2007 INFORMACJE O SZKOLE Nazwa szkoły - Szkoła Podstawowa nr 29 im. Władysława Broniewskiego Adres 41-208 Sosnowiec, ul. Zagłębiowska 25 Telefon 032 299 21 63 Adres e-mail sp29@sosnowiec.edu.pl Imię i nazwisko dyrektora szkoły mgr Mariusz Mike Imię i nazwisko szkolnego koordynatora projektu Szkoła Promująca Zdrowie Ewa Węgrzyńska nauczyciel kształcenia zintegrowanego Anna Janaszek nauczyciel informatyki i religii Skład szkolnego zespołu koordynującego projekt Szkoła Promująca Zdrowie Izabela Skowrońska Karczmarek wicedyrektor, nauczyciel przyrody Barbara Dec nauczyciel matematyki i techniki Aleksandra Kopf wychowawca świetlicy Mirosława Nowak wychowawca świetlicy Liliana Byszewska - pedagog szkolny Joanna Szczęsny nauczyciel bibliotekarz Aleksandra Szczepanik nauczyciel języka polskiego i historii Agata Czajka nauczyciel przyrody Tamara Białas nauczyciel plastyki i muzyki Urszula Dzioba nauczyciel kształcenia zintegrowanego Mariola Jawień - nauczyciel kształcenia zintegrowanego Anna Bierzyńska nauczyciel kształcenia zintegrowanego Teresa Bernat nauczyciel kształcenia zintegrowanego Beata Nowak Dziudzi - nauczyciel kształcenia zintegrowanego 26

W roku szkolnym 2006/2007 do szkoły uczęszczało 249 uczniów podzielonych na 12 oddziałów po dwa na poziomach I VI. W szkole pracuje 23 nauczycieli (łącznie z dyrekcją) oraz 11 osób wykonujących zadania administracyjno obsługowe. Baza szkolna (budynek, otoczenie, wyposażenie) jest dostosowana do realizowanych zadań, choć jeśli chodzi o budynek i wyposażenie oczekiwania są dużo większe. Szkoła jest usytuowana w dzielnicy oddalonej o ok. 6-8 km od centrum miasta, w środku osiedla zbudowanego w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku, w terenie zielonym, zadrzewionym, w bezpiecznym oddaleniu od ruchliwych ulic i torowisk tramwajowych. Szkoła jest jednostką samodzielną nie wchodzi w skład zespołu. Środowisko uczniów zróżnicowane ze względu na poziom zamożności obok nielicznych rodzin zamożnych i średniozamożnych zdecydowaną większość stanowią rodziny niezamożne i wręcz ubogie. Wiele osób korzysta z instytucji pomocy społecznej. Rośnie liczba rodziców pracujących w wydłużonym czasie, co skutkuje koniecznością zapewnienia dzieciom dodatkowej opieki i dodatkowych zajęć w szkole. Brak jakiegokolwiek zaplecza kulturalnego w dzielnicy, uboga baza sportowa. DIAGNOZA Szkoła promująca zdrowie jest to miejsce nauki i pracy społeczności szkolnej, gdzie uczniowie, nauczyciele i rodzice we współpracy z lokalną społecznością podejmują starania w kierunku poprawy swego samopoczucia i zdrowia. Chcąc utrzymać ten stan w jak najlepszej formie istotne znaczenie ma edukacja prozdrowotna. Mając na uwadze powyższy fakt dnia 4 września 2006 roku nasza szkoła rozpoczęła staż kandydacki, którego głównym celem jest realizowanie podstawowych założeń programu Sieci Szkół Promujących Zdrowie. 27

Realizacja programu była możliwa dzięki wielkiemu zaangażowaniu całej społeczności szkolnej, rodziców, sponsorów i instytucji współpracujących ze szkołą. Po przeszkoleniu rady pedagogicznej, zapoznaniu rady szkoły, samorządu uczniowskiego, uczniów i wszystkich pracowników szkoły z koncepcją, strategią i modelem tworzenia Szkoły Promującej Zdrowie (SzPZ) oraz uzyskaniu akceptacji powyższych środowisk rozpoczęto działania w zakresie promocji zdrowia w szkole. Pierwszym zadaniem na początku stażu było określenie problemów priorytetowych. Diagnozy i wyboru dokonano na podstawie ankiety przeprowadzonej wśród nauczycieli oraz losowo wybranych uczniów i rodziców. Ankieta proponowana przez Regionalny Ośrodek Metodyczno Edukacyjny Metis w Katowicach zawierała 30 wskaźników wśród, których ankietowani wybierali 10 odpowiadając na pytanie: Zdrowa szkoła to?. Wyniki ankiet przedstawiają się następująco: Diagnoza 80% 70% 73% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 50% 50% 49% 49% 49% 46% 44% 43% 42% w1 w16 w6 w27 w28 w26 w30 w18 w4 w9 Gdzie w1, w16 itp. to poszczególne wskaźniki zawarte w ankiecie. 1. w1. Przyjazna atmosfera w szkole i klasie. 73% 2. w16. Dbająca o wszechstronny rozwój dziecka. 50% 3. w6. Promocja zdrowia przez aktywność fizyczną. 50% 4. w27. Promocja zdrowia psychicznego (komunikacja interpersonalna, poczucie własnej wartości, asertywność). 49% 28

5. w28. Dbanie o własną higienę i bezpieczeństwo. 49% 6. w26. Proponowanie zdrowego trybu życia i odżywiania. 49% 7. w30. Dobre relacje międzyludzkie. 46% 8. w18. Dobre programu profilaktyczne (nikotynizm, narkomania, AIDS i inne). 44% 9. w4. Ograniczająca stres. 43% 10. w9. Bogata oferta zajęć pozalekcyjnych (ruchowych) dla uczniów, rodziców, nauczycieli. 42% Społeczność naszej szkoły uważa, że szkoła jest zdrowa gdy: panuje w niej przyjazna atmosfera, dba o wszechstronny rozwój dziecka, promuje zdrowie przez aktywność fizyczną oraz zdrowie psychiczne, uczy dbać o higienę i bezpieczeństwo, proponuje zdrowy tryb życia i odżywiania, panują w niej dobre relacje międzyludzkie, realizuje dobre programy profilaktyczne, ogranicza stres oraz proponuje bogatą ofertę zajęć pozalekcyjnych. Po zapoznaniu się z oczekiwaniami uczniów, rodziców i nauczycieli, biorąc pod uwagę 10 najczęściej wybieranych wskaźników przez ankietowanych oraz treści zawarte w programach obecnie realizowanych w naszej szkole jak Program Wychowawczy Szkoły i Szkolny Program Profilaktyczny wyłoniliśmy następujące trzy główne obszary priorytetowe, które będziemy realizowali w latach 2006 2009: Zdrowe odżywianie rok szkolny 2006/2007 Aktywny tryb życia rok szkolny 2007/2008 Higiena osobista i otoczenia rok szkolny 2008/2009 OPIS ZREALIZOWANYCH DZIAŁAŃ Pierwszy rok (okres przygotowawczy) naszych działań w ramach projektu Szkoła Promująca Zdrowie, upłynął pod hasłem Zdrowe odżywianie. W tym okresie skierowaliśmy edukację tak, by uczniowie, wykorzystując nabytą wiedzę i umiejętności umieli, w sposób dla siebie skuteczny, działać na rzecz swego zdrowia, znaleźć taki styl życia, który im sprzyja. 29

Podjęte przez nas działania dotyczyły: rozbudzania zainteresowań dzieci własnym zdrowiem zachęcania do zdrowego stylu życia oraz stworzenia uczniom pracownikom realnych i atrakcyjnych możliwości dokonywania zdrowych wyborów poznania zasad racjonalnego odżywiana się wyrabiania nawyków racjonalnego odżywiania się wyposażenia uczniów w wiedzę i umiejętności niezbędne do podejmowania wyborów dla poprawy własnego zdrowia zapewnienia sprzyjającego zdrowiu środowiska pracy i nauki 27 września 2006 roku w naszej szkole zorganizowana została wystawka "Owoce egzotyczne". Każda klasa w drodze losowania przygotowała plakat oraz zakupiła owoc, które zostały zaprezentowane społeczności szkolnej. Wyniki losowania: świetlica szkolna ananas klasa I a arbuz klasa I b grejpfrut klasa II a daktyl klasa II b granat klasa III a awokado klasa III b kokos klasa IV a kiwi klasa IV b pomarańcza klasa V a limonka klasa V b banan klasa VI a winogrona klasa VI b figa Na plakatach oglądający mogli przeczytać najważniejsze i najciekawsze informacje na temat prezentowanego przez klasę owocu, a na stolikach obejrzeć zakupione owoce wraz z możliwością ich degustacji. Na podkreślenie zasługuje olbrzymie zaangażowanie wszystkich klas w realizację tego zadania. Wszystkie klasy zostały nagrodzone otrzymując pamiątkowe dyplomy. 30

Kolejne zrealizowane zadanie to konkurs plastyczny Wesołe warzywa i owoce. Przystąpili do niego chętni uczniowie z klas I VI. Zainteresowanie konkursem przeszło nasze oczekiwania, dlatego też jury miało przed sobą trudne zadanie by nagrodzić tylko wybrane prace. Uczniowie przygotowują prace konkursowe wykazali się znakomitą pomysłowością i oryginalnością. Wszystkie wesołe owoce i warzywa zaprezentowane zostały społeczności szkolnej oraz rodzicom. Najciekawsze prace, które wybrało jury, zostały nagrodzone. Do realizacji zadań związanych z projektem Szkoła Promująca Zdrowie, aktywnie włączyła się działająca w naszej szkole Spółdzielnia Uczniowska Łakomczuch, która od września wprowadziła do sprzedaży świeże owoce i soki owocowe, które do końca roku szkolnego stanowiły podstawowy asortyment w szkolnym sklepiku. Ponadto we wrześniu we wszystkich salach lekcyjnych pojawiły się gazetki związane tematycznie z realizowanymi w tym miesiącu treściami czyli Klasowe Gazetki Owoce i warzywa. 27 listopada w naszej szkole zorganizowana została wystawka "Mleko i produkty mleczne". Każda klasa w drodze losowania przygotowała produkty, które zostały zaprezentowane społeczności szkolnej. Wyniki losowania: klasa I a serki homogenizowane klasa I b sery topione klasa II a cocktaile i desery mleczne klasa II b sery wędzone klasa III a sery żółte klasa III b twarożki klasa IV a sery białe klasa IV b kefiry i maślanki klasa V a jogurty i śmietany klasa V b sery pleśniowe klasa VI a mleko klasa VI b masło 31

Oglądający mogli na stolikach zobaczyć zakupione produkty wraz z możliwością ich degustacji - każda klasa przygotowała jak najciekawszą prezentację wylosowanych produktów oraz zapewniła kubeczki, talerzyki, wykałaczki itp. niezbędne do degustacji. Na podkreślenie zasługuje olbrzymie zaangażowanie nie tylko uczniów i nauczycieli w realizację tego zadania, ale także rodziców. Wszystkie klasy zostały nagrodzone otrzymując pamiątkowe dyplomy. Kolejnym zadaniem a właściwie akcją, do której przystąpiła nasza szkoła w okresie przygotowawczym była akcja Szklanka mleka. W związku z tym nawiązaliśmy współpracę ze znajdującą się w pobliżu szkoły Spółdzielnią Mleczarską Jogser, która dostarczała nam mleko dla uczniów. W efekcie przystąpienia do akcji 90 % uczniów piło mleko. Następne zadanie jakie sobie wyznaczyliśmy do zrealizowania, było związane z akcją Szklanka mleka. Od września 2006 roku do czerwca 2007 roku wszystkie klasy (12 oddziałów) wzięły udział w wycieczce do Spółdzielni Mleczarskiej Jogser w Sosnowcu. Dzięki prowadzonych tam przez pracownika SM Jogser zajęciom uczniowie poznali proces produkcji mleka i przetworów mlecznych (w tym procesy technologiczne) oraz wartości odżywcze przetworów mlecznych. Na zakończenie wszyscy uczniowie brali udział w degustacji serków i jogurtów. W styczniu i lutym 2007 roku zadania wynikające z realizacji projektu Szkoły Promującej Zdrowie były zgodne z hasłem "Wartości odżywcze i energetyczne produktów piramida pokarmowa" oraz Witaminy i mikroelementy. W ramach ich realizacji klasy I - VI - przygotowały w swoich salach "Gazetki zdrowia", nauczyciele przeprowadzili cykle zajęć, na których uczniowie poznawali wartości odżywcze i pokarmowe pokarmów, układali jadłospisy oraz "reklamy zdrowia". Realizację powyższych zadań zakończył konkurs na najciekawszą "Piramidę pokarmową", do którego przystąpiły wszystkie klasy I VI. Jego wyniki przedstawiają się następująco: 32

KLASY I III I miejsce klasy I a i III a II miejsce klasy II b i III b III miejsce klasy I b i II a KLASY IV VI I miejsce klasa VI b II miejsce klasa V a III miejsce klasa IV b Wyróżnienia klasy IV a, V b i VI a W ramach obchodów pierwszego Dnia Wiosny witaliśmy wiosnę zdrowo i sportowo. Konkursy sportowo matematyczne na wesoło promowały zdrowe odżywianie a nagrody w nich były tego potwierdzeniem. Ostatni już etap naszych działań upłynął pod hasłem Higiena spożywania posiłków. Oprócz tradycyjnych już gazetek w salach lekcyjnych tematycznie związanych z hasłem głównym, nauczyciele przeprowadzili cykle zajęć edukacyjnych na różnych przedmiotach i w trakcie zajęć pozalekcyjnych. Uwieńczeniem działań była realizacja projektu edukacyjnego Przysmak ekologiczny, do którego przystąpiły wszystkie klasy I VI. Impreza odbyła się 10 czerwca 2007 roku. Każda klasa przygotowała przysmaki ekologiczne według własnego pomysłu na pięknie udekorowanych stołach. Następnie odbyła się publiczna prezentacja, w której udział wzięła cala społeczność szkolna. Szczególne podziękowania za udział i pomoc w realizacji wszystkich zadań, które były realizowane w bieżącym roku szkolnym, należą się rodzicom, którzy wspierali swoje dzieci pomagając im w przygotowaniach i sami aktywnie uczestniczyli w projekcie. Działania, które podejmowaliśmy mające na celu promocję zdrowia, objęły również zajęcia edukacyjne kształcenie zintegrowane, przyroda, godzina do dyspozycji wychowawcy, technika, zajęcia w świetlicy szkolnej oraz pozalekcyjne. Poniżej przedstawiamy tematykę zajęć realizowanych w klasach I VI. 33

Tematyka zajęć realizowanych w klasach I-VI MODUŁ I - ZDROWE ODŻYWIANIE KSZTAŁCENIE ZINTEGROWANE Klasa I Blok tematyczny: Smacznie, zdrowo, kolorowo. 1. Myjemy i jemy warzywa i owoce. 2. Rozpoznajemy warzywa i owoce. 3. Poznajemy zasady zachowania się przy stole. Blok tematyczny: Jesienne obserwacje 1. Czas na zbiory owoców i warzyw warzywa źródłem witamin Blok tematyczny: Mleko i przetwory mleczne 1. Dlaczego powinniśmy pić mleko? 2. Przetwory mleczne. Blok tematyczny: Dbamy o wygląd i zdrowie. 1. Ubieramy się stosownie do pogody. 2. Dbamy o higienę ciała 3. Walczymy z chorobami. Blok tematyczny: Nasze zdrowie zależy od nas. 1. Tropiciele witamin. Klasa II Blok tematyczny: Ogród pełen barw. 1. Warzywa przez cały rok. 2. Drzewa i krzewy owocowe. 3. Owoce krajowe i egzotyczne. Blok tematyczny: Mleko i przetwory mleczne. 1. Przetwory mleczne. Blok tematyczny: Wartości odżywcze i energetyczne produktów. 1. Układamy jadłospisy. 34

Blok tematyczny: Witaminy i mikroelementy 1. Wpływ witaminy na zdrowie poznajemy witaminy. 2. Soki, jogurty, sałatki owocowe i warzywne. Klasa III Blok tematyczny: Wśród owoców i warzyw 1. O zdrowiu raz jeszcze 2. Dzień owocowo warzywny czyli przyjęcie w klasie 3. Owocowe co nieco. 4. Bal warzyw Blok tematyczny: Zmieniamy się 1. Rosnę i rozwijam się znaczenie właściwego odżywiania się. 2. Układamy jadłospisy. PRZYRODA Klasa IV 1. Czym się odżywiamy? 2. Poznajemy składniki odżywcze i ich znaczenie dla organizmu. 3. Nasze ciało a nasze pożywienie 4. Jaką drogę pokonuje pokarm w organizmie? 5. Zasady właściwego odżywiania się. 6. W jaki sposób należy przygotować i spożywać posiłki? Klasa V 1. Jadalne części roślin. TECHNIKA Klasa V 1. Warzywa i owoce źródłem zdrowia i dobrego samopoczucia. 2. W trosce o swoje zdrowie zasady racjonalnego żywienia. 3. Pij mleko będziesz wielki. 4. Właściwości składników odżywczych wartość energetyczna. 5. Zapotrzebowanie energetyczne dzieci i młodzieży układamy jadłospis. 6. Rola witamin w życiu człowieka projekt edukacyjny. 7. Higiena sporządzania i spożywania posiłków. 8. Aby smaczne było smaczniejsze wystrój stołu. 35

GODZINA DO DYSPOZYCJI WYCHOWAWCY Klasa VI 1. Warzywa i owoce. 2. Mleko i przetwory mleczne. 3. Mój dzienny jadłospis wartości odżywcze i energetyczne produktów. 4. Witaminy i mikroelementy. 5. Higiena przygotowywania posiłków. ZAJĘCIA KOŁA PRZYRODNICZEGO Klasa IV i V 1. Owoce i warzywa zimą. ZAJĘCIA KOŁA INFORMATYCZNEGO Klasa V i VI 1. Poszukiwanie informacji i tworzenie prezentacji multimedialnych nt. owoców egzotycznych oraz mleka i przetworów mlecznych. 2. Tworzenie rysunków nt. Wesołe warzywa i owoce. ZAJĘCIA ŚWIETLICY SZKOLNEJ Klasy I-VI 1. Uświadomienie znaczenia racjonalnego odżywiania się urozmaicanie dań w warzywa, owoce i przetwory mleczne pogadanka. 2. Higiena i estetyka spożywania codziennych posiłków. 3. Zrozumienie potrzeb mycia owoców i warzyw przed jedzeniem pogadanka. 4. Uświadomienie potrzeb mycia rąk przed jedzeniem i po wyjściu z toalety. 5. Witaminy i mikroelementy podstawą w codziennym odżywianiu. Zadania dodatkowe, związane z promocją zdrowia, nieujęte w projekcie realizowane w roku szkolnym 2006/2007 Pozalekcyjne zajęcia sportowe dla uczniów klas I III W zdrowym ciele zdrowy duch, realizowane przy współpracy z Wydziałem Zdrowia i Opieki Społecznej Urzędu Miejskiego w Sosnowcu. Pozalekcyjne zajęcia sportowe dla uczniów klas IV VI. 36

Pozalekcyjne zajęcia profilaktyczno wychowawcze dla uczniów klas II Spójrz inaczej, realizowane przy współpracy z Wydziałem Zdrowia i Opieki Społecznej Urzędu Miejskiego w Sosnowcu. Cykl zajęć nt higieny jamy ustnej dla uczniów klas II Radosny uśmiech. Radosna przyszłość, realizowany przy współpracy z Powiatową Stacją Sanitarną Epidemiologiczną w Sosnowcu. Przygotowanie uczniów klasy III i VI do Regionalnego Konkursu Żyj zdrowo organizowanego przez Szkołę Podstawową nr 23 w Sosnowcu. Udział uczniów klas I w programie edukacyjno - profilaktycznym Czuję się bezpiecznie, który uczył dzieci zasad bezpiecznych zachowań. Krótki kurs pierwszej pomocy dla klas VI w ramach działalności SK PCK. Aktywny udział uczniów w akcjach ekologicznych: 1. Zbiórka surowców wtórnych udział w ogólnopolski konkursie Wszystkie śmieci nasze są Baterie 2006. 2. Tydzień Obchodów Dnia Ziemi. EWALUACJA DZIAŁAŃ PODJĘTYCH W ROKU SZKOLNYM 2006/2007 Ewaluację przeprowadzono na podstawie obserwacji realizowanych działań w harmonogramie i wytworów prac uczniów wykonywanych na bieżąco oraz badania ankietowego. Badanie ankietowe przeprowadzono w czerwcu 2007 po zrealizowaniu I modułu Zdrowe odżywianie. WYNIKI ANKIET. ANKIETA DLA NAUCZYCIELI. Ankietowaniu poddano 87% nauczycieli pracujących w szkole. 37

1. W mojej szkole uzyskałem/-am wystarczająco dużo informacji o koncepcji i zasadach tworzenia szkoły promującej zdrowie. 5 = zdecydowanie tak 70% 4 = raczej tak 25% 3 = trudno powiedzieć 5% 2 = raczej nie 0% 1 = zdecydowanie nie 0% 2. Akceptuję koncepcję szkoły promującej zdrowie i zasady jej tworzenia. 5 = zdecydowanie tak 90% 4 = raczej tak 10% 3 = trudno powiedzieć 0% 2 = raczej nie 0% 1 = zdecydowanie nie 0% 3. Wiem jaka jest moja rola i zadania w tworzeniu szkoły promującej zdrowie. 5 = zdecydowanie tak 85% 4 = raczej tak 10% 3 = trudno powiedzieć 5% 2 = raczej nie 0% 1 = zdecydowanie nie 0% 4. Zapoznano mnie z wynikami przeprowadzonej diagnozy potrzeb społeczności szkolnej w zakresie promocji zdrowia, na podstawie której powstał program realizowany w bieżącym roku szkolnym. 5 = zdecydowanie tak 90% 4 = raczej tak 10% 3 = trudno powiedzieć 0% 2 = raczej nie 0% 1 = zdecydowanie nie 0% 38