Ćwiczenie 4. Wpływ dwki kws cetyloslicylowego n jego frmkokinetykę Celem ćwiczeni jest zbdnie wpływ dwki kws cetyloslicylowego n jego frmkokinetykę. Wprowdzenie. W elimincji zncznej części stosownych obecnie leków bierze dził proces o ogrniczonej pojemności, np. metbolizm wątrobowy, mimo to wykzją one frmkokinetykę liniową. Dzieje się tk, poniewż po podni dwek terpetycznych tych leków, ich stężeni w orgnizmie nie powodją wysyceni enzymów lb trnsporterów błonowych czestniczących w ich dyspozycji (przeciwieństwo do fenytoiny). W rezltcie, ich elimincj przebieg zgodnie z kinetyką pierwszego rzęd (w równni Michelis- Menten C << K M ). Dodtkowo, w elimincji lek mogą współczestniczyć procesy liniowe (niewysyclne), tkie jk filtrcj nerkow, które częściowo kompensją efekt wysyceni proces o ogrniczonej pojemności. Dobrym przykłdem są ttj slicylny, w których elimincji biorą dził 3 procesy liniowe orz 2 o ogrniczonej pojemności enzymtycznej. Po podni młych dwek kws cetyloslicylowego, elimincj tworzonych z niego slicylnów przebieg zgodnie z kinetyką pierwszego rzęd, ntomist po podni dżych (przeciwzplnych) dwek lek obserwje się nieliniową frmkokinetykę slicylnów. Ćwiczenie poleg n oznczeni ilości slicylnów wydlonych z moczem po zżyci 600 mg polopiryny (2 tbletki po 300 mg), obliczeni prmetrów frmkokinetycznych i porównni ich z prmetrmi frmkokinetycznymi tego lek obliczonymi dl dwek 385 mg, 770 mg i 1155 mg z wykorzystniem dnych litertrowych i progrm kompterowego TopFit. Zkłdjąc, że fz bsorpcji dostnie podnej polopiryny jest szybk (k >> k e ), w obliczenich przyjęto proszczony model jednokomprtmentowy. Zgodnie z tym złożeniem, ilość lek wydloną z moczem opisje równnie: ln( k ) ln k k e k e t (4.1) Ilość kws slicylowego w przeliczeni n kws cetyloslicylowy w poszczególnych próbkch mocz oblicz się korzystjąc ze wzor: i Ai N Vi 1,12516 (4.2)
gdzie: A i bsorbncj próbki współczynnik kiernkowy krzywej wzorcowej N rozcieńczenie próbki V i objętość próbki oddnego mocz 1,12516 współczynnik równy stosnkowi ms molowych kws cetyloslicylowego i slicyln sod. Smryczną ilość kws cetyloslicylowego wydloną jko slicyln sod w kolejnych n próbkch mocz oblicz się z zleżności: n (4.3) i1 Stdenci wykonją ćwiczenie wykorzystjąc gotowe próbki mocz zebrne w sposób przedstwiony poniżej w pnkcie B i przechowywne w tempertrze -20 0 C do czs nlizy. Do oznczeń ilościowych slicylnów wykorzystno metodę kolorymetryczną polegjącą n pomirze bsorbncji brwnego kompleks z jonmi Fe 3+. Aprtr: spektrofotometr (SP-830 PLUS Metertech, Tiwn). Odczynniki i roztwory: slicyln sod (0,2%), odczynnik Trinder (120 ml 1 mol/dm 3 HCl, 40 g Fe(NO 3 ) 3 x 9 H 2 O, wod destylown do 1000 ml. Szkło i mteriły lbortoryjne: probówki o pojemności 10 ml, pipety tomtyczne o pojemności od 1 ml do 5 ml. Wykonnie: A. Wyznczenie krzywej wzorcowej slicyln sod 1. Do probówek odmierzyć roztwór slicyln sod orz mocz kontrolny w objętościch (ml) podnych w Tbeli 4.1. Tbel 4.1 Dodwne Nr probówki roztwory (ml) 1 2 3 4 5 Próbk kontroln Mocz 1 1 1 1 1 Slicyln sod 0,25 0,5 0,75 1 - H 2 O 3,75 3,5 3,25 3 4 i
2. Pobrć po 1 ml roztworów z kżdej probówki i dodć 5 ml odczynnik Trinder. Zmierzyć bsorbncję wobec próbki kontrolnej przy dłgości fli = 540 nm. Wyniki zpisć w tbelce. 3. Obliczyć równnie krzywej wzorcowej A=f (C) i wykreślić zleżność bsorbncji od stężeni slicyln sod, wykorzystjąc rksz progrm Excel. B. Oznczenie ilości slicylnów w przeliczeni n kws cetyloslicylowy wydlonych z moczem i obliczenie prmetrów frmkokinetycznych Przygotowne do nlizy próbki mocz zbierno w nstępjący sposób: 1. Po przebdzeni oddć mocz. Wypić 1 szklnkę wody przynjmniej n 30 min. przed przyjęciem polopiryny. 2. Zżyć polopirynę (2 tbletki po 300 mg), wypić szklnkę wody i oddć mocz, zwrcjąc wgę n cłkowite wypróżnienie pęcherz. Znotowć czs (t 0 ), zmierzyć objętość mocz, zostwijąc ok. 10 ml do nlizy. 3. Zbierć mocz przez 24 godz. (z wyjątkiem przerwy nocnej), zmierzyć objętość mocz, zostwijąc ok. 10 ml do nlizy. 4. Oznczyć stężenie slicylnów w sposób opisny w części A (pkt. 1 i 2). Próbki mocz rozcieńczyć w sposób opisny w Tbeli 4.1 (probówk nr 5). 5. Wyznczyć ilość slicylnów w przeliczeni n kws cetyloslicylowy w kżdej próbce mocz ( mocz ( ). i ) orz smryczną ilość wydloną z moczem w czsie cłej zbiórki 6. Sporządzić wykres zleżności =f(t) wykorzystjąc rksz progrm Excel. Ustlić wrtość grniczną orz obliczyć. 7. Sporządzić wykres zleżności ln( ) f(t) wykorzystjąc rksz progrm Excel. Z nchyleni prostej obliczyć stłą szybkości elimincji k e, nstępnie biologiczny okres półtrwni t 0,5. C. Obliczenie prmetrów frmkokinetycznych po dostnym podni 385 mg, 770 mg i 1155 mg kws cetyloslicylowego z wykorzystniem progrm kompterowego TopFit n podstwie dnych litertrowych przedstwionych w Tbeli 4.2:
Tbel 4.2. Zminy stężeni w osocz po podni różnych dwek kws cetyloslicylowego Dwk kws cetyloslicylowego [mg] 385 770 1155 Czs Czs Czs 0,5 57 0,5 122 0,4 160 1,0 53 0,9 107 2,0 165 1,9 37 2,0 90 3,5 142 4,0 22 3,6 79 3,8 130 6,5 10 6,2 53 6,5 92 8,5 5,7 8,3 39 8,5 80 12,5 1,6 12,8* 13* 9,5 80 - - 14,0 9,2 12,4 36 - - 16,0 5,4 12,5* 46* - - 18,0 2,8 15,0 29 - - 20,0 1,4 17,5 14 - - - 20,5 6 - - - 24,0 1,7 *Pogrbioną czcionką przedstwiono wyniki, dl których nleży dodtkowo wyznczyć równnie liniowe lnc = f(t) dl fzy elimincji lek w progrmie TopFit 1. Urchomić progrm TopFit. 2. Otwier się stron MENU SELECTION, n niej MAIN MENU, z którego nleży wybrć opcję 4 EDIT HEADER. Otwier się stron HEADER, którą nleży opisć, zmienijąc okienk tbltorem, nstępnie wcisnąć klwisz F1 (Sve). 3. Z MAIN MENU wybrć opcję 5 EDIT DATA.
4. Otwier się stron FORMULATION DATA. Po wciśnięci klwisz spcji wybier się sposób podni lek (Absorption Tblet). 5. Wcisnąć klwisz F7. Otwier się stron DOSING TABLE. Przy pomocy spcji nleży rozwinąć listę jednostek czs i podnej dwki i wybrć odpowiednie jednostki. W tbelce nleży wpisć czs t = 0 i podną dwkę lek (385), nstępnie ztwierdzić klwiszem F1. 6. Wcisnąć klwisz F8. Otwier się stron DATA SETS. Po jej opisni nleży ztwierdzić klwiszem F1. 7. Podwójnie wcisnąć klwisz F8. Do tbeli nleży wpisć dne z Tbeli 4.2 dotyczące stężeń slicylnów oznczonych w odpowiednich pnktch czsowych dl dwki 385 mg. Ncisnąć trzykrotnie F1. 8. Z MAIN MENU wybrć opcję 8 ENTER METHODS MENU, z METHODS MENU opcję 2 STANDARD COMPARTMENT MODELS. 9. Z SELECT DISPOSITION MODEL nleży wybrć opcję 1 ONE COMPARTMENT. 10. Ze STANDARD COMPARTMENT MODELS nleży wybrć opcję 1 SELECT DATA SETS. 11. N stronie LIST SELECTION nleży zznczyć myszą z lewej strony przy pozycji 1 i wcisnąć F1. 12. Ze STANDARD COMPARTMENT MODEL wybrć opcję 6 START ITERATION. 13. N stronie RESULTS MENU wybrć opcję 2 VIEW GRAPHICS. Przenlizowć przebieg wykres z systentem. 14. Ncisnąć F3 otwier się stron GRAPHIC PARAMETERS, wprowdzić log n osi y i ncisnąć F1. Przenlizowć przebieg wykres z systentem. 15. Po nciśnięci F10 n ekrnie ponownie pojwi się RESULTS MENU, z którego nleży wybrć opcję 1 VIEW RESULTS. 16. Otwier się stron LIST SELECTION. Aby przeglądć dne nleży zznczyć READY (F1). 17. Znotowć wrtość stłej szybkości elimincji i biologicznego okres półtrwni. 18. Powtórzyć przedstwiony wyżej sposób postępowni wpisjąc do progrm TopFit kolejno wyniki z Tbeli 4.2 po podni dwek 770 mg i 1155 mg. Znotowć wrtości stłych szybkości elimincji i biologicznych okresów półtrwni. 19. Przenlizowć zyskne wyniki z systentem.