ADSORPCJA PARACETAMOLU NA WĘGLU AKTYWNYM
|
|
- Zofia Rudnicka
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 ADSORPCJA PARACETAMOLU NA WĘGLU AKTYWNYM CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest analiza procesu adsorpcji paracetamolu na węglu aktywnym. Zadanie praktyczne polega na spektrofotometrycznym oznaczeniu stężenia paracetamolu w roztworze przed i po procesie adsorpcji na węglu aktywnym. Uzyskane wyniki pozwolą na sprawdzenie czy adsorpcja paracetamolu na węglu aktywnym może być opisana przez równanie izotermy Freundlicha. ZAGADNIENIA DO PRZYGOTOWANIA Zjawiska adsorpcji na powierzchni ciała stałego, adsorpcja fizyczna i chemiczna, izotermy adsorpcji (Langmuira, Freundlicha, BET), zjawisko histerezy, adsorbenty. WPROWADZENIE Przyleganie cząsteczek do powierzchni ciała stałego (gromadzenie się cząsteczek w fazie powierzchniowej) nosi nazwę adsorpcji. Substancję, która ulega adsorpcji, nazywamy adsorbatem, natomiast substancję (podłoże), na powierzchni której ten proces zachodzi adsorbentem. Procesem odwrotnym do adsorpcji jest desorpcja. Adsorpcja substancji na powierzchni ciała stałego może zachodzić z fazy ciekłej (z roztworu), jak i z fazy gazowej. W zależności od charakteru odziaływań występujących pomiędzy cząsteczkami adsorbatu i adsorbentu, wyróżnia się: adsorpcję chemiczną (chemisorpcję) oraz adsorpcję fizyczną (fizysorpcję). Istnieje kilka różnic pomiędzy chemisorpcją i fizysorpcją: W procesie adsorpcji fizycznej pomiędzy adsorbentem i adsorbatem istnieją słabe (ale o dalekim zasięgu) oddziaływania van der Waalsa lub wiązania wodorowe, natomiast w przypadku adsorpcji chemicznej cząsteczki adsorbatu są związane na powierzchni adsorbentu wiązaniami chemicznymi Efekt energetyczny towarzyszący adsorpcji fizycznej jest znacznie niższy niż w przypadku adsorpcji chemicznej Wraz ze wzrostem temperatury adsorpcja fizyczna maleje (zwiększa się desorpcja); z drugiej strony, wzrost temperatury powoduje zwiększenie adsorpcji chemicznej Adsorpcja fizyczna jest procesem odwracalnym (wzrost temperatury powoduje zwiększenie desorpcji); o adsorpcji chemicznej mówi się, że jest zazwyczaj nieodwracalna (aby zerwać utworzone wiązania chemiczne trzeba by użyć drastycznych środków) W procesie chemisorpcji, ze względu na tworzące się wiązania chemiczne, na powierzchni adsorbentu może powstać tylko warstwa monomolekularna adsorbatu; w przypadku zjawiska fizysorpcji zazwyczaj powstaje kilka warstw adsorbatu na adsorbencie (rzadko warstwa monomolekularna). Matematyczny opis stanu równowagi adsorpcyjnej (stanu równowagi w układzie adsorbent adsorbat) wymaga znajomości trzech parametrów: temperatury, ilości substancji zaadsorbowanej oraz stężenia adsorbatu w fazie ciekłej (w układzie ciało stałe ciecz) lub ciśnienia gazu (w układzie ciało stałe gaz). Związek pomiędzy ilością zaadsorbowanej na powierzchni ciała stałego substancji a jej stężeniem w ściśle określonej (stałej) temperaturze opisany jest przez tzw. izotermy adsorpcji. Są to równania wyprowadzone teoretycznie, na podstawie przyjętego modelu adsorpcji, lub empirycznie, na podstawie danych doświadczalnych. 1
2 Izoterma Langmuira Langmuir przedstawił najprostszy model adsorpcji, opisujący proces adsorpcji monomolekularnej, który opiera się na trzech założeniach: Adsorpcja nie może przekroczyć monowarstwowego pokrycia; Powierzchnia adsorbentu posiada określoną liczbę równocennych miejsc aktywnych, tzw. centrów aktywnych; W jednym centrum aktywnym może się przyłączyć tylko jedna cząsteczka adsorbatu, a pomiędzy przyłączonymi cząsteczkami nie ma oddziaływań. Równanie Langmuira ma postać: (1) gdzie: a - ilość substancji (wyrażona w molach lub gramach) zaadsorbowana na jednostkowej masie adsorbentu a m - ilość substancji zaadsorbowana na jednostkowej masie adsorbentu, gdy wszystkie centra adsorpcji są zajęte (czyli w nasyconej monomolekularnej warstwie) K - stała będąca ilorazem stałej szybkości adsorpcji i stałej szybkości desorpcji p - ciśnienie gazu Wykres izotermy Langmuira przedstawia zależność pomiędzy ilością zaadsorbowanej substancji a jej stężeniem: Ryc. 1 Izoterma adsorpcji Langmuira. W początkowym odcinku wykresu (w zakresie małych ciśnień) widać wprost proporcjonalny wzrost adsorpcji wraz ze wzrostem ciśnienia. W miarę zaś wzrostu ciśnienia adsorbatu następuje wysycenie dostępnych centrów aktywnych. Wtedy, pomimo dalszego wzrostu ciśnienia nie zmienia się już wielkość adsorpcji, ponieważ cała powierzchnia adsorbentu jest zajęta (a zgodnie z założeniem modelu adsorpcja nie może przekroczyć monowarstwowego pokrycia). Wartości stałej K oraz a m można w łatwy sposób wyznaczyć przekształcając równanie izotermy Langmuira do postaci liniowej przez odwrócenie równania. (2) Z równania wynika, że im niższe nachylenie prostej, tym substancja w większym stopniu adsorbuje (większa wartość a m ). 2
3 Ryc. 2 Postać liniowa izotermy Langmuira. Izoterma Freundlicha Jest to empirycznie wyprowadzone równanie, które może opisywać proces adsorpcji wielowarstwowej. Równanie to ma postać: gdzie: a c k n (3) - ilość substancji (wyrażona w molach lub gramach) zaadsorbowana na jednostkowej masie adsorbenta - stężenie substancji - stała, jest to wielkość adsorpcji, gdy stężenie substancji wynosi 1 mol/l; jest tym większa, im większa jest pojemność adsorbentu - stała, wartość jest miarą oddziaływań pomiędzy cząsteczkami adsorbatu Izoterma Freundlicha, odmiennie od izotermy Langmuira, ma w całym zakresie stężeń przebieg krzywoliniowy (nie ma ograniczenia, że możliwa jest tylko adsorpcja jednowarstwowa): Ryc. 3 Izoterma adsorpcji Freundlicha. Wyznaczenie stałych k i n z równania izotermy Freundlicha jest możliwe po przekształceniu równania (3) do postaci liniowej przez obustronne zlogarytmowanie. (4) 3
4 Stałą n wyznacza się ze współczynnika kierunkowego, natomiast stałą k z punktu przecięcia prostej z osią OY. Ryc. 4 Liniowa postać izotermy Freundlicha. Izoterma BET Najczęściej spotykaną w praktyce izotermą opisującą proces adsorpcji wielowarstwowej jest izoterma BET, wyprowadzona przez Stephena Brunauera, Paula Emmeta i Edwarda Tellera: (5) gdzie: ϴ C Z - ułamek pokrycia powierzchni adsorbentu przez adsorbat - stała, proporcjonalna do różnicy pomiędzy ciepłem adsorpcji w pierwszej monomolekularnej warstwie i ciepłem skroplenia - stosunek wartości ciśnienia adsorbatu (p), przy którym określona masa adsorbuje się na 1 g adsorbentu do ciśnienia pary nasyconej adsorbatu (p o ) Ryc. 5 Izoterma BET. Izoterma BET jest często stosowana w przemyśle do wyznaczania powierzchni ciał stałych. 4
5 Zjawisko adsorpcji jest szeroko wykorzystywane w praktyce laboratoryjnej oraz w przemyśle. Jest to podstawa procesów oczyszczania, rozdzielania, analizowania i wyodrębniania związków występujących w mieszaninach. Ponadto, odgrywa zasadniczą rolę w chromatografii adsorpcyjnej. Także w lecznictwie wykorzystano zdolności adsorpcyjne niektórych związków, stosowanych między innymi w pierwszej pomocy przy zatruciach (węgiel medyczny) oraz w leczeniu biegunek (węgiel medyczny, diosmektyt). Zjawisko adsorpcji może być także przyczyną interakcji pomiędzy stosowanymi lekami, co z kolei powoduje obniżenie skuteczności farmakoterapii. LITERATURA 1. Hermann T.W.: Farmacja fizyczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa Hermann T.W.: Chemia fizyczna. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa Pigoń K., Ruziewicz Z., Chemia fizyczna. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Atkins P.W., Chemia fizyczna. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
6 APARATURA I ODCZYNNIKI spektrofotometr UV-Vis termowytrząsarka (Thermo-shaker) zestaw pipet wodny roztwór HCl o stężeniu 0,1 mol/l roztwór podstawowy paracetamolu w 0,1 mol/l HCl o stężeniu 12,5 mg/ml roztwory wzorcowe paracetamolu w 0,1 mol/l HCl o stężeniach 12,5 µg/ml; 10,0 µg/ml; 7,5 µg/ml; 5,0 µg/ml; 2,5 µg/ml; 1,25 µg/ml węgiel aktywny WYKONANIE Zadanie praktyczne polega na spektrofotometrycznym oznaczeniu stężenia paracetamolu w roztworze przed i po procesie adsorpcji (po 45-minutowej inkubacji roztworu leku z węglem aktywnym). 1. W plastikowych probówkach z korkiem przygotować serię 6 próbek zawierających: próbka Masa węgla aktywnego [mg] Objętość [ml] roztworu paracetamolu o stęż. 12,5 mg/ml Objętość 0,1 mol/l HCl [ml] , ,0 2, ,0 4, ,7 5, ,8 7,2 zerowa ,0 2. Probówki szczelnie zamknąć, starannie wymieszać i umieścić w termowytrząsarce. Inkubować próbki przez 45 minut w temperaturze 37 C. Szybkość wytrząsania próbek ustalić na 700 cykli/min. 3. W trakcie inkubacji próbek z węglem aktywnym przygotować krzywą wzorcową zależności absorbancji od stężenia paracetamolu w roztworze. W tym celu: a. Zmierzyć absorbancję roztworów wzorcowych paracetamolu przy λ max = 243 nm. Jako próby odniesienia (do kalibracji spektrofotometru) użyć 0,1 mol/l roztworu HCl. b. Sporządzić wykres krzywej wzorcowej A = f(c wz ) oraz wyznaczyć równanie prostej (skonsultować z asystentem istotność współczynnika b). 4. Po upływie wymaganego czasu na inkubację próbki wyjąć z termowytrząsarki i odwirować przez 10 minut przy szybkości 3500 obrotów/min. 6
7 5. Analiza supernatantu. W kolbach miarowych o pojemności 50 ml przygotować odpowiednie rozcieńczenia roztworów paracetamolu po adsorpcji z próbek 1-4. W tym celu odmierzyć (odpipetować) następujące objętości supernatantu: Próbka 1 (rozcieńczenie 1000x) 0,05 ml (50 µl) Próbka 2 (rozc. 1000x) 0,05 ml (50 µl) Próbka 3 (rozc. 1000x) 0,05 ml (50 µl) Próbka 4 (rozc. 100x) 0,50 ml (500 µl), a następnie uzupełnić do 50 ml 0,1 mol/l roztworem HCl. 6. Zmierzyć absorbancję otrzymanych rozcieńczeń przy λ max = 243 nm. Absorbancję próbki nr 5 zmierzyć przenosząc bezpośrednio do kuwety ok. 3 ml supernatantu (bez rozcieńczania). Aparat wykalibrować używając supernatantu z próbki zerowej (próbki nie zawierającej paracetamolu). Przy pipetowaniu supernatantu zwrócić uwagę, aby nie wstrząsać próbką, by pobrany roztwór był klarowny i nie zawierał cząstek węgla aktywnego. W przypadku zauważenia zanieczyszczenia w pobranym supernatancie próbkę ponownie odwirować i odpipetować czysty supernatant. 7. Korzystając z równania krzywej wzorcowej wyznaczyć stężenia paracetamolu w badanych próbkach po inkubacji z węglem (w obliczeniach uwzględnić rozcieńczenia): 1000 gdzie: C r stężenie paracetamolu w stanie równowagi (po inkubacji) [mg/ml] A absorbancja b punkt przecięcia z równania krzywej wzorcowej a współczynnik kierunkowy krzywej wzorcowej R rozcieńczenie próbki 8. Obliczyć ilość paracetamolu (w mg): a. Która znajdowała się w próbce przed inkubacją z węglem aktywnym b. Która pozostała w roztworze po inkubacji 9. Obliczyć wielkość adsorpcji a (ile mg paracetamolu adsorbuje się na 1 g węgla aktywnego). 10. Wykreślić zależność wielkości adsorpcji od stężenia paracetamolu w roztworze (uwzględniamy stężenia równowagowe po inkubacji) a = f(c r ). Przeanalizować przebieg krzywej z asystentem. 11. Wyznaczyć liniowe równanie izotermy Freundlicha, obliczyć wartości parametrów k i n. Przedyskutować z asystentem czy równanie izotermy Freundlicha dobrze opisuje proces adsorpcji paracetamolu na węglu aktywnym. 7
8 12. Przeanalizować wielkość adsorpcji paracetamolu na węglu aktywnym w środowisku żołądka (0,1 mol/l HCl) oraz w temperaturze organizmu ludzkiego. Jakie konsekwencje kliniczne mogą wiązać się z jednoczesnym przyjęciem paracetamolu i węgla aktywnego? Czy zjawisko adsorpcji paracetamolu na węglu aktywnym może mieć zastosowanie terapeutyczne? 13. Przeanalizować zjawisko adsorpcji paracetamolu na węglu aktywnym zachodzące w temperaturze wyższej lub niższej niż 37 C (na podstawie wyników podanych przez asystenta). Jakiego typu (fizyczna czy chemiczna) jest adsorpcja paracetamolu na węglu aktywnym? 8
9 WZÓR PROTOKOŁU Adsorpcja paracetamolu na węglu aktywnym Cel ćwiczenia: 1. Krzywa wzorcowa zależności absorbancji roztworu od stężenia paracetamolu w próbce. Nr próbki Stężenie paracetamolu C wz [µg/ml] 1 12,5 2 10,0 3 7,5 4 5,0 5 2,5 6 1,25 Absorbancja (λ max = 243 nm) Krzywa wzorcowa zależności A = f(c wz ) Współczynnik kierunkowy a Punkt przecięcia z osią OY b Błąd punktu przecięcia S b Czy współczynnik b jest istotny? TAK / NIE Współczynnik korelacji r Ostateczne równanie krzywej wzorcowej A = f(c wz ) (z uwzględnieniem istotności współczynnika b): 2. Obliczenie początkowej ilości paracetamolu w próbkach poddanych inkubacji z węglem aktywnym. Nr próbki Stężenie paracetamolu w próbce C p [mg/ml] Ilość paracetamolu w próbce X p [mg] 9
10 Czas inkubacji:.. Temperatura inkubacji:. Szybkość wytrząsania: 3. Obliczenie stężenia paracetamolu w próbkach w stanie równowagi adsorpcyjnej (po inkubacji). Nr próbki Absorbancja (λ max =243 nm) rozcieńczenie Stężenie paracetamolu w stanie równowagi C r [mg/ml] Obliczenie ilości paracetamolu zaadsorbowanego na węglu aktywnym. Nr próbki Masa węgla aktywnego Początkowa ilość paracetamolu w próbce X p Ilość paracetamolu w próbce w stanie równowagi X r Ilość paracetamolu zaadsorbowana na 100 mg węgla aktywnego X a = X p - X r [mg] [mg] [mg] [mg] [mg/1g węgla] a Równanie izotermy Freundlicha (adsorpcja w temp. 37 C): Nr próbki C r [mg/ml] logc r a [mg/1g węgla] loga
11 Równanie liniowe izotermy Freundlicha: Wartość stałej k:. Wartość stałej n:.. 6. Równanie izotermy Freundlicha (adsorpcja w temp. 70 C): Nr próbki C 70 [mg/ml] Logc 70 a 70 [mg/1g węgla] Loga Równanie liniowe izotermy Freundlicha: Wartość stałej k 70 :. Wartość stałej n 70 :.. 7. Załączniki: Wykres krzywej wzorcowej A = f(c wz ) Wykres izotermy Freundlicha a = f(c r ) Wykres liniowej postaci izotermy Freundlicha loga = f(logc r ) 8. Wnioski: 11
Zjawiska powierzchniowe
Zjawiska powierzchniowe Adsorpcja Model Langmuira Model BET 1 Zjawiska powierzchniowe Adsorpcja Proces gromadzenia się substancji z wnętrza fazy na granicy międzyfazowej; Wynika z tego, że w obszarze powierzchniowym
Bardziej szczegółowoLaboratorium Podstaw Biofizyki
CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jest zbadanie procesu adsorpcji barwnika z roztworu oraz wyznaczenie równania izotermy Freundlicha. ZAKRES WYMAGANYCH WIADOMOŚCI I UMIEJĘTNOŚCI: widmo absorpcyjne, prawo Lamberta-Beera,
Bardziej szczegółowoAdsorpcja błękitu metylenowego na węglu aktywnym w obecności acetonu
Adsorpcja błękitu metylenowego na węglu aktywnym w obecności acetonu Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zbadanie procesu adsorpcji barwnika z roztworu, wyznaczenie równania izotermy Freundlicha oraz wpływu
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA GDAŃSKA
POLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDRA TECHNOLOGII CHEMICZNEJ Ćwiczenia laboratoryjne CHEMIA I TECHNOLOGIA MATERIAŁÓW BARWNYCH USUWANIE BARWNIKÓW ZE ŚCIEKÓW PRZEMYSŁU TEKSTYLNEGO Z WYKORZYSTANIEM
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Wpływ stężenia kwasu na szybkość hydrolizy estru
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Wpływ stężenia kwasu na szybkość hydrolizy estru ćwiczenie nr 25 opracowała dr B. Nowicka, aktualizacja D. Waliszewski Zakres zagadnień obowiązujących do
Bardziej szczegółowoMateriały polimerowe laboratorium
Materiały polimerowe laboratorium Wydział Chemiczny, Studia Stacjonarne II stopnia (magisterskie), rok 1, semestr 2 kierunek: INŻYNIERIA CHEMICZNA I PROCESOWA specjalność: Inżynieria procesów chemicznych
Bardziej szczegółowoĆwiczenie IX KATALITYCZNY ROZKŁAD WODY UTLENIONEJ
Wprowadzenie Ćwiczenie IX KATALITYCZNY ROZKŁAD WODY UTLENIONEJ opracowanie: Barbara Stypuła Celem ćwiczenia jest poznanie roli katalizatora w procesach chemicznych oraz prostego sposobu wyznaczenia wpływu
Bardziej szczegółowoTermodynamika fazy powierzchniowej Zjawisko sorpcji Adsorpcja fizyczna: izoterma Langmuira oraz BET Zjawiska przylegania
ermodynamika zjawisk powierzchniowych 3.6.1. ermodynamika fazy powierzchniowej 3.6.2. Zjawisko sorpcji 3.6.3. Adsorpcja fizyczna: izoterma Langmuira oraz BE 3.6.4. Zjawiska przylegania ZJAWISKA PWIERZCHNIWE
Bardziej szczegółowoOZNACZANIE ŻELAZA METODĄ SPEKTROFOTOMETRII UV/VIS
OZNACZANIE ŻELAZA METODĄ SPEKTROFOTOMETRII UV/VIS Zagadnienia teoretyczne. Spektrofotometria jest techniką instrumentalną, w której do celów analitycznych wykorzystuje się przejścia energetyczne zachodzące
Bardziej szczegółowoWykład 13. Anna Ptaszek. 4 stycznia Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Fizykochemia biopolimerów - wykład 13.
Wykład 13 Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego 4 stycznia 2018 1 / 29 Układy wielofazowe FAZA rozpraszająca rozpraszana gaz ciecz ciało stałe gaz - piana piana stała ciecz mgła/aerozol
Bardziej szczegółowo3. Badanie kinetyki enzymów
3. Badanie kinetyki enzymów Przy stałym stężeniu enzymu, a przy zmieniającym się początkowym stężeniu substratu, zmiany szybkości reakcji katalizy, wyrażonej jako liczba moli substratu przetworzonego w
Bardziej szczegółowod[a] = dt gdzie: [A] - stężenie aspiryny [OH - ] - stężenie jonów hydroksylowych - ] K[A][OH
1 Ćwiczenie 7. Wyznaczanie stałej szybkości oraz parametrów termodynamicznych reakcji hydrolizy aspiryny. Chemiczna stabilność leków jest ważnym terapeutycznym problemem W przypadku chemicznej niestabilności
Bardziej szczegółowoOznaczanie SO 2 w powietrzu atmosferycznym
Ćwiczenie 6 Oznaczanie SO w powietrzu atmosferycznym Dwutlenek siarki bezwodnik kwasu siarkowego jest najbardziej rozpowszechnionym zanieczyszczeniem gazowym, występującym w powietrzu atmosferycznym. Głównym
Bardziej szczegółowoSpektroskopia molekularna. Ćwiczenie nr 1. Widma absorpcyjne błękitu tymolowego
Spektroskopia molekularna Ćwiczenie nr 1 Widma absorpcyjne błękitu tymolowego Doświadczenie to ma na celu zaznajomienie uczestników ćwiczeń ze sposobem wykonywania pomiarów metodą spektrofotometryczną
Bardziej szczegółowoWykład 5. Anna Ptaszek. 9 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Chemia fizyczna - wykład 5. Anna Ptaszek 1 / 20
Wykład 5 Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego 9 października 2015 1 / 20 Zjawiska powierzchniowe Adsorpcja na powierzchni ciała stałego (adsorbentu): adsorpcja fizyczna: substancja adsorbująca
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 7. Wyznaczanie stałej szybkości oraz parametrów termodynamicznych reakcji hydrolizy aspiryny.
1 Ćwiczenie 7. Wyznaczanie stałej szybkości oraz parametrów termodynamicznych reakcji hydrolizy aspiryny. Chemiczna stabilność leków jest ważnym terapeutycznym problemem W przypadku chemicznej niestabilności
Bardziej szczegółowoChemia fizyczna. Adsorpcja. Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego
Chemia fizyczna Adsorpcja Zakład Chemii Medycznej Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego Adsorpcja na granicy faz istnieją niewysycone siły oddziaływań międzycząsteczkowych cząsteczki znajdujące się na powierzchni
Bardziej szczegółowoOZNACZANIE ZAWARTOŚCI MANGANU W GLEBIE
OZNACZANIE ZAWARTOŚCI MANGANU W GLEBIE WPROWADZENIE Przyswajalność pierwiastków przez rośliny zależy od procesów zachodzących między fazą stałą i ciekłą gleby oraz korzeniami roślin. Pod względem stopnia
Bardziej szczegółowoEFEKT SOLNY BRÖNSTEDA
EFEKT SLNY RÖNSTED Pojęcie eektu solnego zostało wprowadzone przez rönsteda w celu wytłumaczenia wpływu obojętnego elektrolitu na szybkość reakcji zachodzących między jonami. Założył on, że reakcja pomiędzy
Bardziej szczegółowoWykład 5. Anna Ptaszek. 30 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Fizykochemiczne podstawy procesów przemysłu
Wykład 5 Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego 30 października 2018 1 / 22 Zjawiska powierzchniowe Adsorpcja na powierzchni ciała stałego (adsorbentu): adsorpcja fizyczna: substancja adsorbująca
Bardziej szczegółowoWyznaczanie stałej dysocjacji pk a słabego kwasu metodą konduktometryczną CZĘŚĆ DOŚWIADCZALNA. Tabela wyników pomiaru
Wyznaczanie stałej dysocjacji pk a słabego kwasu metodą konduktometryczną Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest wyznaczenie stałej dysocjacji pk a słabego kwasu metodą konduktometryczną. Zakres wymaganych
Bardziej szczegółowoROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1)
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 6 listopada 2002 r. w sprawie metodyk referencyjnych badania stopnia biodegradacji substancji powierzchniowoczynnych zawartych w produktach, których stosowanie
Bardziej szczegółowoKINETYKA HYDROLIZY SACHAROZY
Ćwiczenie nr 2 KINETYKA HYDROLIZY SACHAROZY I. Kinetyka hydrolizy sacharozy reakcja chemiczna Zasada: Sacharoza w środowisku kwaśnym ulega hydrolizie z wytworzeniem -D-glukozy i -D-fruktozy. Jest to reakcja
Bardziej szczegółowoWysokosprawna chromatografia cieczowa w analizie jakościowej i ilościowej
Wysokosprawna chromatografia cieczowa w analizie jakościowej i ilościowej W analizie ilościowej z zastosowaniem techniki HPLC wykorzystuje się dwa możliwe schematy postępowania: kalibracja zewnętrzna sporządzenie
Bardziej szczegółowoLaboratorium 5. Wpływ temperatury na aktywność enzymów. Inaktywacja termiczna
Laboratorium 5 Wpływ temperatury na aktywność enzymów. Inaktywacja termiczna Prowadzący: dr inż. Karolina Labus 1. CZĘŚĆ TEORETYCZNA Szybkość reakcji enzymatycznej zależy przede wszystkim od stężenia substratu
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Adsorpcja kwasu octowego na węglu aktywnym. opracowała dr hab. Małgorzata Jóźwiak
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Adsorpcja kwasu octowego na węglu aktywnym opracowała dr hab. Małgorzata Jóźwiak ćwiczenie nr Zakres zagadnień obowiązujących do ćwiczenia 1. Charakterystyka
Bardziej szczegółowoHODOWLA PERIODYCZNA DROBNOUSTROJÓW
Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest porównanie zdolności rozkładu fenolu lub wybranej jego pochodnej przez szczepy Stenotrophomonas maltophilia KB2 i Pseudomonas sp. CF600 w trakcie prowadzenia hodowli
Bardziej szczegółowoPrzedmiot: Chemia budowlana Zakład Materiałoznawstwa i Technologii Betonu
Przedmiot: Chemia budowlana Zakład Materiałoznawstwa i Technologii Betonu Ćw. 4 Kinetyka reakcji chemicznych Zagadnienia do przygotowania: Szybkość reakcji chemicznej, zależność szybkości reakcji chemicznej
Bardziej szczegółowoWykład 4. Przypomnienie z poprzedniego wykładu
Wykład 4 Przejścia fazowe materii Diagram fazowy Ciepło Procesy termodynamiczne Proces kwazistatyczny Procesy odwracalne i nieodwracalne Pokazy doświadczalne W. Dominik Wydział Fizyki UW Termodynamika
Bardziej szczegółowoKINETYKA HYDROLIZY SACHAROZY (REAKCJA ENZYMATYCZNA I CHEMICZNA)
Ćwiczenie nr 2 KINETYKA HYDROLIZY SACHAROZY (REAKCJA ENZYMATYCZNA I CHEMICZNA) ĆWICZENIE PRAKTYCZNE I. Kinetyka hydrolizy sacharozy reakcja chemiczna Zasada: Sacharoza w środowisku kwaśnym ulega hydrolizie
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM Z KATALIZY HOMOGENICZNEJ I HETEROGENICZNEJ WYZNACZANIE STAŁEJ SZYBKOŚCI REAKCJI UTLENIANIA POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY
POLITECHNIKA ŚLĄSKA WYDZIAŁ CHEMICZNY KATEDRA FIZYKOCHEMII I TECHNOLOGII POLIMERÓW WYZNACZANIE STAŁEJ SZYBKOŚCI REAKCJI UTLENIANIA JONÓW TIOSIARCZANOWYCH Miejsce ćwiczenia: Zakład Chemii Fizycznej, sala
Bardziej szczegółowoBADANIE WŁASNOŚCI KOENZYMÓW OKSYDOREDUKTAZ
KATEDRA BIOCHEMII Wydział Biologii i Ochrony Środowiska BADANIE WŁASNOŚCI KOENZYMÓW OKSYDOREDUKTAZ ĆWICZENIE 2 Nukleotydy pirydynowe (NAD +, NADP + ) pełnią funkcję koenzymów dehydrogenaz przenosząc jony
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA POZNAŃSKA ZAKŁAD CHEMII FIZYCZNEJ ĆWICZENIA PRACOWNI CHEMII FIZYCZNEJ
WSTĘP ADSORPCJA NA GRANICY FAZ: CIAŁO STAŁE CIECZ. WYZNACZANIE IZOTERMY ADSORPCJI NA WĘGLU AKTYWNYM Adsorcja jako zjawisko owierzchniowe związana jest z istnieniem niewysyconych sił międzycząsteczkowych
Bardziej szczegółowoSpektrofotometryczne wyznaczanie stałej dysocjacji czerwieni fenolowej
Spektrofotometryczne wyznaczanie stałej dysocjacji czerwieni fenolowej Metoda: Spektrofotometria UV-Vis Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest zapoznanie studenta z fotometryczną metodą badania stanów równowagi
Bardziej szczegółowoTERMODYNAMIKA TECHNICZNA I CHEMICZNA
TERMODYNAMIKA TECHNICZNA I CHEMICZNA WYKŁAD IX RÓWNOWAGA FAZOWA W UKŁADZIE CIAŁO STAŁE-CIECZ (krystalizacja) ADSORPCJA KRYSTALIZACJA, ADSORPCJA 1 RÓWNOWAGA FAZOWA W UKŁADZIE CIAŁO STAŁE-CIECZ (krystalizacja)
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 3. Farmakokinetyka nieliniowa i jej konsekwencje terapeutyczne na podstawie zmian stężenia fenytoiny w osoczu krwi
ĆWICZENIE 3 Farmakokinetyka nieliniowa i jej konsekwencje terapeutyczne na podstawie zmian stężenia fenytoiny w osoczu krwi Celem ćwiczenia jest wyznaczenie podstawowych parametrów charakteryzujących kinetykę
Bardziej szczegółowo1. PRZYGOTOWANIE ROZTWORÓW KOMPLEKSUJĄCYCH
1. PRZYGOTOWANIE ROZTWORÓW KOMPLEKSUJĄCYCH 1.1. przygotowanie 20 g 20% roztworu KSCN w wodzie destylowanej 1.1.1. odważenie 4 g stałego KSCN w stożkowej kolbie ze szlifem 1.1.2. odważenie 16 g wody destylowanej
Bardziej szczegółowoWpływ ilości modyfikatora na współczynnik retencji w technice wysokosprawnej chromatografii cieczowej
Wpływ ilości modyfikatora na współczynnik retencji w technice wysokosprawnej chromatografii cieczowej WPROWADZENIE Wysokosprawna chromatografia cieczowa (HPLC) jest uniwersalną techniką analityczną, stosowaną
Bardziej szczegółowoPodstawowe prawa opisujące właściwości gazów zostały wyprowadzone dla gazu modelowego, nazywanego gazem doskonałym (idealnym).
Spis treści 1 Stan gazowy 2 Gaz doskonały 21 Definicja mikroskopowa 22 Definicja makroskopowa (termodynamiczna) 3 Prawa gazowe 31 Prawo Boyle a-mariotte a 32 Prawo Gay-Lussaca 33 Prawo Charlesa 34 Prawo
Bardziej szczegółowoWPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW
WPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW Wstęp Mianem rozpuszczalności określamy maksymalną ilość danej substancji (w gramach lub molach), jaką w danej temperaturze można rozpuścić w określonej
Bardziej szczegółowoPolitechnika Wrocławska. Procesy Chemiczne. Ćw. W3 Adsorpcja z roztworów na węglu aktywnym. Kinetyka procesu. Opracowane przez: Ewa Lorenc-Grabowska
Politechnika Wrocławska Procesy Chemiczne Ćw. W3 Adsorpcja z roztworów na węglu aktywnym. Kinetyka procesu pracowane przez: Ewa Lorenc-Grabowska Wrocław 2011 PRCESY CEMICZNE I. ADSRPCJA Adsorpcją określany
Bardziej szczegółowoSymulacja Monte Carlo izotermy adsorpcji w układzie. ciało stałe-gaz
Ćwiczenie nr 2 Symulacja Monte Carlo izotermy adsorpcji w układzie ciało stałe-gaz I. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest określenie wpływu parametrów takich jak temperatura, energia oddziaływania cząsteczka-powierzchnia
Bardziej szczegółowoRÓWNOWAGI REAKCJI KOMPLEKSOWANIA
POLITECHNIK POZNŃSK ZKŁD CHEMII FIZYCZNEJ ĆWICZENI PRCOWNI CHEMII FIZYCZNEJ RÓWNOWGI REKCJI KOMPLEKSOWNI WSTĘP Ważną grupę reakcji chemicznych wykorzystywanych w chemii fizycznej i analitycznej stanowią
Bardziej szczegółowoOznaczanie żelaza i miedzi metodą miareczkowania spektrofotometrycznego
Oznaczanie żelaza i miedzi metodą miareczkowania spektrofotometrycznego Oznaczanie dwóch kationów obok siebie metodą miareczkowania spektrofotometrycznego (bez maskowania) jest możliwe, gdy spełnione są
Bardziej szczegółowoProdukty Chemiczne Część węglowa
Politechnika Wrocławska Produkty Chemiczne Część węglowa Ćw. W1 Analiza struktury porowatej węgli aktywnych metodą adsorpcji N 2 w 77K Opracowane przez: dr inż. Krzysztof Kierzek Wrocław 2011 I. WSTĘP
Bardziej szczegółowoANALIZA TŁUSZCZÓW WŁAŚCIWYCH CZ II
KATEDRA BIOCHEMII Wydział Biologii i Ochrony Środowiska ANALIZA TŁUSZCZÓW WŁAŚCIWYCH CZ II ĆWICZENIE 8 ZADANIE 1 HYDROLIZA LIPIDÓW MLEKA ZA POMOCĄ LIPAZY TRZUSTKOWEJ Lipazy (EC 3.1) to enzymy należące
Bardziej szczegółowoPodstawowe pojęcia Masa atomowa (cząsteczkowa) - to stosunek masy atomu danego pierwiastka chemicznego (cząsteczki związku chemicznego) do masy 1/12
Podstawowe pojęcia Masa atomowa (cząsteczkowa) - to stosunek masy atomu danego pierwiastka chemicznego (cząsteczki związku chemicznego) do masy 1/12 atomu węgla 12 C. Mol - jest taką ilością danej substancji,
Bardziej szczegółowoK02 Instrukcja wykonania ćwiczenia
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego K2 Instrukcja wykonania ćwiczenia Wyznaczanie krytycznego stężenia micelizacji (CMC) z pomiarów napięcia powierzchniowego Zakres zagadnień obowiązujących
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedry Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 3 Oznaczanie chlorków metodą spektrofotometryczną z tiocyjanianem rtęci(ii)
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 14. Maria Bełtowska-Brzezinska KINETYKA REAKCJI ENZYMATYCZNYCH
Ćwiczenie 14 aria Bełtowska-Brzezinska KINETYKA REAKCJI ENZYATYCZNYCH Zagadnienia: Podstawowe pojęcia kinetyki chemicznej (szybkość reakcji, reakcje elementarne, rząd reakcji). Równania kinetyczne prostych
Bardziej szczegółowoCEL ĆWICZENIA: Zapoznanie się z przykładową procedurą odsalania oczyszczanych preparatów enzymatycznych w procesie klasycznej filtracji żelowej.
LABORATORIUM 3 Filtracja żelowa preparatu oksydazy polifenolowej (PPO) oczyszczanego w procesie wysalania siarczanem amonu z wykorzystaniem złoża Sephadex G-50 CEL ĆWICZENIA: Zapoznanie się z przykładową
Bardziej szczegółowoTRANSPORT NIEELEKTROLITÓW PRZEZ BŁONY WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA PRZEPUSZCZALNOŚCI
Ćwiczenie nr 7 TRANSPORT NIEELEKTROLITÓW PRZEZ BŁONY WYZNACZANIE WSPÓŁCZYNNIKA PRZEPUSZCZALNOŚCI Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z podstawami teorii procesów transportu nieelektrolitów przez błony.
Bardziej szczegółowoANALIZA ŚLADOWYCH ZANIECZYSZCZEŃ ŚRODOWISKA I ROK OŚ II
ANALIZA ŚLADOWYCH ZANIECZYSZCZEŃ ŚRODOWISKA I ROK OŚ II Ćwiczenie 1 Przygotowanie próbek do oznaczania ilościowego analitów metodami wzorca wewnętrznego, dodatku wzorca i krzywej kalibracyjnej 1. Wykonanie
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 8 Wyznaczanie stałej szybkości reakcji utleniania jonów tiosiarczanowych
CHEMI FIZYCZN Ćwiczenie 8 Wyznaczanie stałej szybkości reakcji utleniania jonów tiosiarczanowych W ćwiczeniu przeprowadzana jest reakcja utleniania jonów tiosiarczanowych za pomocą jonów żelaza(iii). Przebieg
Bardziej szczegółowoLaboratorium z bionanostruktur. Prowadzący: mgr inż. Jan Procek Konsultacje: WT D- 1 8A
Laboratorium z bionanostruktur Prowadzący: mgr inż. Jan Procek Konsultacje: WT 9.00-10.00 D- 1 8A Regulamin Studenci są dopuszczeni do wykonywania ćwiczenia jeżeli posiadają: Buty na płaskim obcasie, Fartuchy,
Bardziej szczegółowoWPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW
WPŁYW SUBSTANCJI TOWARZYSZĄCYCH NA ROZPUSZCZALNOŚĆ OSADÓW Wstęp W przypadku trudno rozpuszczalnej soli, mimo osiągnięcia stanu nasycenia, jej stężenie w roztworze jest bardzo małe i przyjmuje się, że ta
Bardziej szczegółowoKINETYKA INWERSJI SACHAROZY
Dorota Warmińska, Maciej Śmiechowski Katedra Chemii Fizycznej, Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska KINETYKA INWERSJI SACHAROZY Wstęp teoretyczny Kataliza kwasowo-zasadowa Kataliza kwasowo-zasadowa
Bardziej szczegółowoKATALITYCZNY ROZKŁAD WODY UTLENIONEJ
Dorota Warmińska, Maciej Śmiechowski Katedra Chemii Fizycznej, Wydział Chemiczny, Politechnika Gdańska KATALITYCZNY ROZKŁAD WODY UTLENIONEJ Wstęp teoretyczny Kataliza homo- i heterogeniczna Zwiększenie
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA POZNAŃSKA ZAKŁAD CHEMII FIZYCZNEJ ĆWICZENIA PRACOWNI CHEMII FIZYCZNEJ
ZLEŻNOŚĆ PRĘŻNOŚCI PRY OD TEMPERTURY - DESTYLCJ WSTĘP Zgodnie z regułą faz w miarę wzrostu liczby składników w układzie, zwiększa się również liczba stopni swobody. Układ utworzony z mieszaniny dwóch cieczy
Bardziej szczegółowoRoztwory buforowe (bufory) (opracowanie: dr Katarzyna Makyła-Juzak)
Roztwory buforowe (bufory) (opracowanie: dr Katarzyna Makyła-Juzak) 1. Właściwości roztworów buforowych Dodatek nieznacznej ilości mocnego kwasu lub mocnej zasady do czystej wody powoduje stosunkowo dużą
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Izoterma rozpuszczalności w układzie trójskładnikowym
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Izoterma rozpuszczalności w układzie trójskładnikowym ćwiczenie nr 28 Zakres zagadnień obowiązujących do ćwiczenia 1. Stan równowagi układu i rodzaje równowag
Bardziej szczegółowoPROCESY JEDNOSTKOWE W TECHNOLOGIACH ŚRODOWISKOWYCH ADSORPCJA
KIiChŚ PROCESY JEDNOSTKOWE W TECHNOLOGIACH ŚRODOWISKOWYCH Ćwiczenie nr ADSORPCJA Cel ćwiczenia Cele ćwiczenia jest wyznaczenie izoter adsorpcji kwasu octowego na węglu aktywny. Wprowadzenie Adsorpcja jest
Bardziej szczegółowoKinetyka chemiczna jest działem fizykochemii zajmującym się szybkością i mechanizmem reakcji chemicznych w różnych warunkach. a RT.
Ćwiczenie 12, 13. Kinetyka chemiczna. Kinetyka chemiczna jest działem fizykochemii zajmującym się szybkością i mechanizmem reakcji chemicznych w różnych warunkach. Szybkość reakcji chemicznej jest związana
Bardziej szczegółowoWykład 2. Anna Ptaszek. 7 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Chemia fizyczna - wykład 2. Anna Ptaszek 1 / 1
Wykład 2 Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego 7 października 2015 1 / 1 Zjawiska koligatywne Rozpuszczenie w wodzie substancji nielotnej powoduje obniżenie prężności pary nasyconej P woda
Bardziej szczegółowoOdwracalność przemiany chemicznej
Odwracalność przemiany chemicznej Na ogół wszystkie reakcje chemiczne są odwracalne, tzn. z danych substratów tworzą się produkty, a jednocześnie produkty reakcji ulegają rozkładowi na substraty. Fakt
Bardziej szczegółowoKINETYKA REAKCJI ENZYMATYCZNYCH Wyznaczenie stałej Michaelisa i maksymalnej szybkości reakcji hydrolizy sacharozy katalizowanej przez inwertazę.
KINETYKA REAKCJI ENZYMATYCZNYCH Wyznaczenie stałej Michaelisa i maksymalnej szybkości reakcji hydrolizy sacharozy katalizowanej przez inwertazę. (Chemia Fizyczna I) Maria Bełtowska-Brzezinska, Karolina
Bardziej szczegółowoOznaczanie mocznika w płynach ustrojowych metodą hydrolizy enzymatycznej
Oznaczanie mocznika w płynach ustrojowych metodą hydrolizy enzymatycznej Wprowadzenie: Większość lądowych organizmów kręgowych część jonów amonowych NH + 4, produktu rozpadu białek, wykorzystuje w biosyntezie
Bardziej szczegółowoUtylizacja i neutralizacja odpadów Międzywydziałowe Studia Ochrony Środowiska
Utylizacja i neutralizacja odpadów Międzywydziałowe Studia Ochrony Środowiska Instrukcja do Ćwiczenia 14 Zastosowanie metod membranowych w oczyszczaniu ścieków Opracowała dr Elżbieta Megiel Celem ćwiczenia
Bardziej szczegółowoGAZ DOSKONAŁY. Brak oddziaływań między cząsteczkami z wyjątkiem zderzeń idealnie sprężystych.
TERMODYNAMIKA GAZ DOSKONAŁY Gaz doskonały to abstrakcyjny, matematyczny model gazu, chociaż wiele gazów (azot, tlen) w warunkach normalnych zachowuje się w przybliżeniu jak gaz doskonały. Model ten zakłada:
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedra Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 2 ZASTOSOWANIE SPEKTROFOTOMETRII W NADFIOLECIE I ŚWIETLE WIDZIALNYM
Bardziej szczegółowochemia wykład 3 Przemiany fazowe
Przemiany fazowe Przemiany fazowe substancji czystych Wrzenie, krzepnięcie, przemiana grafitu w diament stanowią przykłady przemian fazowych, które zachodzą bez zmiany składu chemicznego. Diagramy fazowe
Bardziej szczegółowoprof. dr hab. Małgorzata Jóźwiak
Czy równowaga w przyrodzie i w chemii jest korzystna? prof. dr hab. Małgorzata Jóźwiak 1 Pojęcie równowagi łańcuch pokarmowy równowagi fazowe równowaga ciało stałe - ciecz równowaga ciecz - gaz równowaga
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedra Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 3 OZNACZANIE CHLORKÓW METODĄ SPEKTROFOTOMETRYCZNĄ Z TIOCYJANIANEM RTĘCI(II)
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE STOSUNKU c p /c v
Uniwersytet Wrocławski, Instytut Fizyki Doświadczalnej, I Pracownia Ćwiczenie nr 33 WYZNACZANIE STOSUNKU c p /c v I WSTĘP Układ termodynamiczny Rozważania dotyczące przekazywania energii poprzez wykonywanie
Bardziej szczegółowoWPŁYW ILOŚCI MODYFIKATORA NA WSPÓŁCZYNNIK RETENCJI W TECHNICE WYSOKOSPRAWNEJ CHROMATOGRAFII CIECZOWEJ
WPŁYW ILOŚCI MODYFIKATORA NA WSPÓŁCZYNNIK RETENCJI W TECHNICE WYSOKOSPRAWNEJ CHROMATOGRAFII CIECZOWEJ Wprowadzenie Wysokosprawna chromatografia cieczowa (HPLC) jest uniwersalną technika analityczną, stosowaną
Bardziej szczegółowoOCENA CZYSTOŚCI WODY NA PODSTAWIE POMIARÓW PRZEWODNICTWA. OZNACZANIE STĘŻENIA WODOROTLENKU SODU METODĄ MIARECZKOWANIA KONDUKTOMETRYCZNEGO
OCENA CZYSTOŚCI WODY NA PODSTAWIE POMIAÓW PZEWODNICTWA. OZNACZANIE STĘŻENIA WODOOTLENKU SODU METODĄ MIAECZKOWANIA KONDUKTOMETYCZNEGO Instrukcja do ćwiczeń opracowana w Katedrze Chemii Środowiska Uniwersytetu
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Spektrofotometryczne oznaczanie stężenia jonów żelaza(iii) opiekun mgr K. Łudzik
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Spektrofotometryczne oznaczanie stężenia jonów żelaza(iii) opiekun mgr K. Łudzik ćwiczenie nr 26 Zakres zagadnień obowiązujących do ćwiczenia 1. Prawo Lamberta
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Zastosowanie destylacji z parą wodną do oznaczania masy cząsteczkowej cieczy niemieszającej się z wodą opracował prof. B. Pałecz ćwiczenie nr 35 Zakres zagadnień
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE II Kinetyka reakcji akwatacji kompleksu [Co III Cl(NH 3 ) 5 ]Cl 2 Wpływ wybranych czynników na kinetykę reakcji akwatacji
ĆWICZENIE II Kinetyka reakcji akwatacji kompleksu [Co III Cl(NH 3 ) 5 ]Cl 2 Wpływ wybranych czynników na kinetykę reakcji akwatacji Odczynniki chemiczne związek kompleksowy [CoCl(NH 3 ) 5 ]Cl 2 ; stężony
Bardziej szczegółowo1 ADSORPCJA. Sprawdzono w roku 2014 przez K. Czapińską
1 ADSORPCJA Zagadnienia teoretyczne Definicja adsorpcji, rodzaje adsorpcji (adsorpcja fizyczna, chemiczna, jonowymienna, kondensacja kapilarna). Charakterystyka adsorbentu, budowa, powierzchnia właściwa.
Bardziej szczegółowoWykład 1. Anna Ptaszek. 5 października Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego. Chemia fizyczna - wykład 1. Anna Ptaszek 1 / 36
Wykład 1 Katedra Inżynierii i Aparatury Przemysłu Spożywczego 5 października 2015 1 / 36 Podstawowe pojęcia Układ termodynamiczny To zbiór niezależnych elementów, które oddziałują ze sobą tworząc integralną
Bardziej szczegółowo3. Przejścia fazowe pomiędzy trzema stanami skupienia materii:
Temat: Zmiany stanu skupienia. 1. Energia sieci krystalicznej- wielkość dzięki której można oszacować siły przyciągania w krysztale 2. Energia wiązania sieci krystalicznej- ilość energii potrzebnej do
Bardziej szczegółowo4. WYZNACZENIE IZOTERMY ADSORPCJI METODĄ ECP
4. WYZNACZENIE IZOTERMY ADSORPCJI METODĄ ECP Opracował: Krzysztof Kaczmarski I. WPROWADZENIE W chromatografii adsorpcyjnej rozdzielanie mieszanin jest uwarunkowane różnym powinowactwem adsorpcyjnym składników
Bardziej szczegółowoDeproteinizacja jako niezbędny etap przygotowania próbek biologicznych
Deproteinizacja jako niezbędny etap przygotowania próbek biologicznych Instrukcja do ćwiczeń opracowana w Katedrze Chemii Środowiska Uniwersytetu Łódzkiego. 1. Wstęp Określenie próbka biologiczna jest
Bardziej szczegółowoLaboratorium Inżynierii Bioreaktorów
Laboratorium Inżynierii Bioreaktorów Ćwiczenie nr 1 Reaktor chemiczny: Wyznaczanie równania kinetycznego oraz charakterystyka reaktorów o działaniu ciągłym Cele ćwiczenia: 1 Wyznaczenie równania kinetycznego
Bardziej szczegółowoZakład Biologii Molekularnej Materiały do ćwiczeń z przedmiotu: BIOLOGIA MOLEKULARNA
Zakład Biologii Molekularnej Materiały do ćwiczeń z przedmiotu: BIOLOGIA MOLEKULARNA Zakład Biologii Molekularnej Wydział Farmaceutyczny, WUM ul. Banacha 1, 02-097 Warszawa tel. 22 572 0735, 606448502
Bardziej szczegółowoIR II. 12. Oznaczanie chloroformu w tetrachloroetylenie metodą spektrofotometrii w podczerwieni
IR II 12. Oznaczanie chloroformu w tetrachloroetylenie metodą spektrofotometrii w podczerwieni Promieniowanie podczerwone ma naturę elektromagnetyczną i jego absorpcja przez materię podlega tym samym prawom,
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 1. Sporządzanie roztworów, rozcieńczanie i określanie stężeń
Ćwiczenie 1 Sporządzanie roztworów, rozcieńczanie i określanie stężeń Stężenie roztworu określa ilość substancji (wyrażoną w jednostkach masy lub objętości) zawartą w określonej jednostce objętości lub
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE STAŁEJ DYSOCJACJI p-nitrofenolu METODĄ SPEKTROFOTOMETRII ABSORPCYJNEJ
Ćwiczenie nr 13 WYZNCZNIE STŁEJ DYSOCJCJI p-nitrofenolu METODĄ SPEKTROFOTOMETRII BSORPCYJNEJ I. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest wyznaczenie metodą spektrofotometryczną stałej dysocjacji słabego kwasu,
Bardziej szczegółowoCzy równowaga jest procesem korzystnym? dr hab. prof. nadzw. Małgorzata Jóźwiak
Czy równowaga jest procesem korzystnym? dr hab. prof. nadzw. Małgorzata Jóźwiak 1 Pojęcie równowagi łańcuch pokarmowy równowagi fazowe równowaga ciało stałe - ciecz równowaga ciecz - gaz równowaga ciało
Bardziej szczegółowodr hab. inż. Józef Haponiuk Katedra Technologii Polimerów Wydział Chemiczny PG
2. METODY WYZNACZANIA MASY MOLOWEJ POLIMERÓW dr hab. inż. Józef Haponiuk Katedra Technologii Polimerów Wydział Chemiczny PG Politechnika Gdaoska, 2011 r. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej
Bardziej szczegółowoRepetytorium z wybranych zagadnień z chemii
Repetytorium z wybranych zagadnień z chemii Mol jest to liczebność materii występująca, gdy liczba cząstek (elementów) układu jest równa liczbie atomów zawartych w masie 12 g węgla 12 C (równa liczbie
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE B: Oznaczenie zawartości chlorków i chromu (VI) w spoiwach mineralnych
ĆWICZEIE B: znaczenie zawartości chlorków i chromu (VI) w spoiwach mineralnych Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jest oznaczenie zawartości rozpuszczalnego w wodzie chromu (VI) w próbce cementu korzystając
Bardziej szczegółowoSZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. RÓWNOWAGA CHEMICZNA
SZYBKOŚĆ REAKCJI CHEMICZNYCH. RÓWNOWAGA CHEMICZNA Zadania dla studentów ze skryptu,,obliczenia z chemii ogólnej Wydawnictwa Uniwersytetu Gdańskiego 1. Reakcja między substancjami A i B zachodzi według
Bardziej szczegółowoPRACOWNIA CHEMII. Wygaszanie fluorescencji (Fiz4)
PRACOWNIA CHEMII Ćwiczenia laboratoryjne dla studentów II roku kierunku Zastosowania fizyki w biologii i medycynie Biofizyka molekularna Projektowanie molekularne i bioinformatyka Wygaszanie fluorescencji
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 1. Farmakokinetyka podania dożylnego i pozanaczyniowego leku w modelu jednokompartmentowym
ĆWICZENIE 1 Farmakokinetyka podania dożylnego i pozanaczyniowego leku w modelu jednokompartmentowym Celem ćwiczenia jest wyznaczenie parametrów farmakokinetycznych leków podanych w jednorazowych dawkach:
Bardziej szczegółowoBadanie kinetyki katalitycznego rozkładu H 2 O 2
Badanie kinetyki katalitycznego rozkładu H 2 O 2 (opracowanie: Barbara Krajewska) Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z prawami kinetyki chemicznej, sposobem wyznaczenia stałej szybkości i rzędu reakcji
Bardziej szczegółowoOpracował dr inż. Tadeusz Janiak
Opracował dr inż. Tadeusz Janiak 1 Uwagi dla wykonujących ilościowe oznaczanie metodami spektrofotometrycznymi 3. 3.1. Ilościowe oznaczanie w metodach spektrofotometrycznych Ilościowe określenie zawartości
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 2. Usuwanie chromu (VI) z zastosowaniem wymieniaczy jonowych
ĆWICZENIE 2 Usuwanie chromu (VI) z zastosowaniem wymieniaczy jonowych Część doświadczalna 1. Metody jonowymienne Do usuwania chromu (VI) można stosować między innymi wymieniacze jonowe. W wyniku przepuszczania
Bardziej szczegółowoInstrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych
UNIWERSYTET GDAŃSKI WYDZIAŁ CHEMII Pracownia studencka Katedry Analizy Środowiska Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Ćwiczenie nr 5 WYZNACZANIE RÓWNOWAGOWEGO WSPÓŁCZYNNIKA ADSORPCJI DO GLEB DLA WIELOPIERŚCIENIOWYCH
Bardziej szczegółowo