WARRANTY OPCYJNE W to też możesz inwestować na giełdzie GIEŁDAPAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH WARSZAWIE
WARRANTY OPCYJNE Warranty opcyjne (dalej: warranty) są papierami wartościowymi emitowanymi przez instytucje finansowe. Mają emitenta, posiadają prospekt emisyjny oraz dokument informacyjny, tzw. warunki końcowe emisji (ang. final terms), oddzielny dla każdej nowo wyemitowanej serii. JAK DZIAŁAJĄ WARRANTY? Warranty dają inwestorom prawo (nie obowiązek) do zakupu lub sprzedaży w określonym dniu w przyszłości wybranego instrumentu bazowego (np. akcji, indeksu) po z góry ustalonej cenie. Cena ta, zwana ceną wykonania (ang. strike price), ustalana jest przez emitenta. Inwestorzy liczący na wzrost wartości instrumentu bazowego nabywają warranty kupna (ang. CALL). Inwestorzy, którzy chcą się uchronić przed spadkiem jego wartości lub chcą zarobić na jego spadkach, kupują warranty sprzedaży (ang. PUT). Warrant opcyjny zawiera element dźwigni finansowej umożliwiający osiąganie większych stóp zwrotu niż z inwestycji w instrument bazowy. Warrantów nie można wystawiać wystawcą warrantów jest wyłącznie emitent. Zakupione warranty można przetrzymać do dnia wygaśnięcia lub sprzedać je w dowolnym momencie po cenie rynkowej. Gwarantem płynności obrotu warrantami jest animator zobowiązany do wystawiania jednocześnie zleceń kupna i sprzedaży. RODZAJE WARRANTÓW Warantytypueuropejskiego mogą być wykonane (przedstawione przez inwestora do wykupu przez emitenta) jedynie w dniu wygaśnięcia, który zazwyczaj przypada na ostatni dzień obrotu. Warantytypuamerykańskiego mogą być wykonane przez inwestora w dowolnym dniu sesyjnym, od pierwszego dnia obrotu do dnia wygaśnięcia włącznie. Warantykupna(CAL) Warantysprzedaży(PUT) europejskie amerykańskie europejskie amerykańskie WarantyRaifeisenCentrobankuAG(RCB)notowane na GPW są warrantami typu amerykańskiego.
ILE KOSZTUJE WARRANT? Warranty wyceniane są podobnie jak opcje. Ich cena uzależniona jest od kilku czynników. Najważniejsze z nich to: wartość instrumentu bazowego, poziom ceny wykonania, czas pozostały do dnia wygaśnięcia (im dłuższy, tym większa wartość warrantów), zmienność instrumentu bazowego (im większa, tym droższe warranty). WAŻNE! materiały edukacyjne na temat wyceny opcji znajdują się na stronie: htp:/pochodne.gpw.pl. Zanim rozpoczniesz handel warrantami, sprawdź również wartość mnożnika danego warrantu. CZYM JEST MNOŻNIK? Mnożnik (ang. subscription ratio) jest to liczba instrumentów bazowych (np. akcji) przypadająca na jeden warrant (jeżeli np. mnożnik dla warrantów opiewających na akcje X wynosi 0,2 oznacza to, że jednemu warrantowi odpowiada 0,2 akcji X ). Jeżeli inwestor handlujący warrantami chce uzyskać ekspozycję w tych instrumentach odpowiadającą ilości 100 akcji X, musi kupić 500 warrantów kupna lub sprzedaży w zależności od tego, jak obstawia zachowanie się kursu akcji X w przyszłości. WCZEŚNIEJSZE WYKONANIE I WYGAŚNIĘCIE WARRANTÓW Warranty można odsprzedać w trakcie sesji do dnia ich wygaśnięcia włącznie po aktualnej cenie rynkowej. Inwestor może również przed dniem wykonania zgłosić warranty do wcześniejszego wykupu przez emitenta, za pośrednictwem swojego domu maklerskiego. Zgłaszając warranty do wcześniejszego wykupu, trzeba być świadomym, że otrzyma się jedynie tzw. wartość wewnętrzną warrantu (jeśli takowa istnieje). Wartość wewnętrzną warrantów oblicza się tak samo jak dla opcji. WCZEŚNIEJSZE WYKONANIE Przykład.WyznaczeniekwotyrozliczenianależnejinwestorowinaprzykładziewarantówsprzedażynaindeksWIG20 Inwestor nabył 100 warrantów sprzedaży na WIG20 o cenie wykonania 2300 pkt. płacąc 1 zł za każdą sztukę (łącznie 100 zł). Mnożnik dla tych warrantów równy jest 0,01. W kilka dni później wartość indeksu spadła do 2050 pkt. Inwestor zgłosił swoje warranty do wykonania, a więc otrzymał jedynie wartość wewnętrzną.
Kwota rozliczenia = MAX [0; cena wykonania kurs zamknięcia] x mnożnik x liczba warrantów 250 zł = MAX [0; 2300 2050] x 0,01 x 100 Inwestor zarobił zatem 150 zł (250 zł 100 zł). Jeżeli inwestor sprzeda kupione warranty na giełdzie, powinien uzyskać wyższą cenę (większy zysk), bowiem otrzyma nie tylko wartość wewnętrzną, ale również wartość czasową warrantu. Nabyciewarantówsprzedaży zysk/strata 40 30 20 10 180 20 20 240 260-10 wartość WIG20 WYGAŚNIĘCIE WARRANTÓW Przetrzymaniewarantówdodniaichwygaśnięciaoznacza, że inwestor otrzyma kwotę rozliczenia: dlawarantukupna(cal) Kwota rozliczenia (wartość wewnętrzna) = = MAX [0; kurs rozliczenia cena wykonania] x mnożnik x liczba warrantów dlawarantusprzedaży(put) Kwota rozliczenia (wartość wewnętrzna) = = MAX [0; cena wykonania kurs rozliczenia] x mnożnik x liczba warrantów Przykład.Wyznaczaniekwotyrozliczeniawdniuwygaśnięciawarantu Inwestor posiada 5 warrantów kupna, z których każdy opiewa na 0,2 akcji spółki Z (mnożnik = 0,2). Cena wykonania warrantów opiewających na akcje spółki Z wynosi 45 zł. W dniu wygaśnięcia warrantów kurs rozliczenia spółki Z wyniósł 49 zł. Kwota rozliczenia = MAX [0; kurs rozliczenia cena wykonania] x mnożnik x liczba warrantów 4 zł = MAX [0; 49 zł 45 zł ] x 0,2 x 5 Zakładając, że inwestor za 5 warrantów zapłacił np. 1 zł (0,2 zł za jeden warrant), jego zysk jest równy różnicy pomiędzy otrzymaną w dniu wykonania kwotą rozliczenia a ceną zapłaconą za warranty, czyli 3 zł (4 zł 1 zł).
www.gpw.pl Nabyciewarantówkupna zysk/strata 6 5 4 3 2 1 cenainstrumentu 40 42 446 48 50 52 bazowego -1-2 Gdyby cena akcji spółki Z osiągnęła w dniu wygaśnięcia wartość 45 zł lub mniejszą, inwestor nie zgłosiłby warrantu do wykonania i poniósłby stratę w wysokości kwoty zainwestowanej w kupno warrantu, czyli 1 zł. JAK ODCZYTYWAĆ NAZWY SKRÓCONE WARRANTÓW? INSTRUMENT BAZOWY STRIKE RCKGH2G130 EMITENT K/S, MIESIĄC WYKONANIA ROK WYGASANIA Powyższa nazwa skrócona oznacza warrant wyemitowany przez Raiffeisen Centrobank AG opiewający na akcje KGHM S.A., wygasający w lipcu 2012 r., z ceną wykonania 130 PLN. Litera G informuje o miesiącu wykonania oraz o rodzaju warrantu. W powyższym przypadku jest to warrant kupna. Pamiętajmy, że w nazwie warrantu nie ma informacji na temat mnożnika.
Miesiącewykonaniadlawarantówopcyjnych Miesiąc wygasania styczeń luty marzec kwiecień maj czerwiec lipiec sierpień wrzesień październik listopad grudzień Kod warrantów CALL A B C D E F G H I J K L Kod warrantów PUT M N O P Q R S T U V W X ZASADY OBROTU GIEŁDOWEGO Warranty notowane są w systemie notowań ciągłych, w tych samych godzinach co akcje. Aby handlować warrantami, wystarczy otworzyć rachunek inwestycyjny w dowolnym domu maklerskim. Większość brokerów umożliwia obrót warrantami również na Indywidualnych Kontach Emerytalnych (IKE). WAŻNE! w przypadku warrantów nie ma ograniczeń wahań kursów. Zlecenia PKC, PCR oraz PCRO nie są przyjmowane. Pozostałe regulacje znajdują się w Szczegółowych Zasadach Obrotu Giełdowego: http://www.gpw.pl/regulacje_prawne. OPŁACALNOŚĆ INWESTYCJI W WARRANTY Fakt, że cena warrantu stanowi małą część wartości instrumentu bazowego powoduje, że inwestycjom w warranty nieodłącznie towarzyszy efekt dźwigni finansowej umożliwiający osiąganie znacznie większych stóp zwrotu niż z inwestycji w instrument bazowy. Przykład. Porównajmy inwestycję w akcje i w warranty kupna na te akcje. Załóżmy, że cena akcji spółki A oraz cena wykonania warrantu opiewającego na 0,2 akcji tej spółki wynosi 40 zł. Załóżmy jednocześnie, że za jeden warrant należy zapłacić 0,4 zł (czyli 2 zł za 5 warrantów odpowiadających 1 akcji). Inwestor X inwestuje 1000 zł w 25 akcji spółki A. Inwestor Y inwestuje taką samą kwotę w warranty i nabywa 2500 warrantów kupna na akcje spółki A (czyli prawo do kupienia w przyszłości 500 akcji tej spółki po 40 zł, przy mnożniku = 0,2). Zależnie od koniunktury i przyjętej strategii, inwestorzy X i Y mogą osiągnąć następujące wyniki:
Cenakcjispółki A w dniu wygaśnięcia warrantów 46 45 44 43 42 41 40 39 38 37 36 35 Stopy zwrotu z inwestycji (%) akcjespółki A warantykupna na akcje spółki A (w dniu wygaśnięcia) (inwestor X) (inwestor Y) 15,0% 200% 12,5% 150% 10,0% 100% 7,5% 50% 5,0% 0% 2,5% -50% 0,0% -10% -2,5% -100% -5,0% -100% -7,5% -100% -10,0% -100% -12,5% -100% Jak widać inwestycja w warranty może przynieść większe zyski. Zaczynają się one dopiero, gdy cena akcji przekroczy wartość równą cenie wykonania, powiększonej o koszt zakupu warrantów przypadający na jedną akcję (w tym przykładzie jest to wartość 2 zł = 5 warrantów x 0,4 zł). ZALETY WARRANTÓW Zastanawiając się nad kolejnymi inwestycjami warto rozważyć kupno warrantów, ponieważ: umożliwiają osiąganie zysków zarówno w czasie wzrostów, jak i spadków, stosunkowo niska wartość czyni je dostępnymi dla każdego inwestora, warrant jest prawem, a nie zobowiązaniem inwestora; właściciel warrantu jest w pozycji uprzywilejowanej, ryzyko straty dla nabywcy warrantów jest ograniczone do kwoty zapłaconej za warrant, potencjalny zysk jest nieograniczony, obrót odbywa się na zasadach obowiązujących na rynku akcji, oferta jest szeroka różne typy, serie i terminy wygaśnięcia warrantów, warranty pozwalają na spekulacje z wykorzystaniem dźwigni finansowej, mogą służyć do zabezpieczenia pozycji na rynku akcji, dają możliwość tworzenia wielu ciekawych strategii inwestycyjnych.
CZYNNIKI RYZYKA W przypadku warrantów strata dla nabywcy jest ograniczona do całej zainwestowanej kwoty. Przed zawarciem jakichkolwiek transakcji warrantami, inwestor powinien być pewny, że w pełni rozumie zasady inwestowania w ten instrument oraz związane z nim czynniki ryzyka. Przed rozpoczęciem inwestowania w warranty należy zapoznać się z czynnikami ryzyka zamieszczonymi w warunkach końcowych emisji (ang. final terms). Istnieje ryzyko nieotrzymania należnych zysków w przypadku ogłoszenia upadłości emitenta. Ulotka ma charakter edukacyjny. Podstawowym źródłem informacji o poszczególnych warrantach są prospekt emisyjny i warunki końcowe emisji, dostępne, wraz z szerszą informacją na temat tego instrumentu, na stronie internetowej emitenta oraz GPW: http://www.gpw.pl/instrumenty/warranty. Na tej stronie znajdą Państwo również wyszukiwarkę, która pozwoli znaleźć odpowiedni instrument do Państwa przewidywań rynkowych. Pytania prosimy kierować na adres: ETP@gpw.pl. GIEŁDAPAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH WARSZAWIE ul. Książęca 4, 00-498 Warszawa T: 22 628 32 32, F: 22 628 17 54 gpw@gpw.pl