Jęczmień jary Jęczmień jary uprawiany jest w siewie czystym lub mieszankach zbożowych między gatunkowych ( z pszenicą jarą, owsem). Uprawa jęczmienia jarego w woj. lubelskim zajmuje drugą pozycję pod względem areału po pszenicy ozimej. Duże znaczenie w uprawie jęczmienia na Lubelszczyźnie mają odmiany browarne z przeznaczeniem dla przemysłu piwowarskiego. W krajowym rejestrze wpisanych jest 65 odmian w tym 30 typu pastewnego, udział odmian zagranicznych w rejestrze utrzymuje się na wysokim poziomie i wynosi 58 % (38 odmian). Postęp hodowlany w jęczmieniu to, poprawa plenności oraz zdrowotności, w odmianach browarnych poprawa wartości browarnej. W woj. lubelskim doświadczenia z jęczmieniem jarym prowadzone są w czterech punktach doświadczalnych w miejscowościach: Cicibór, Bezek, Czesławice, Uhnin. W doborze do doświadczeń uwzględniono 22 odmiany. W doświadczeniach występowały zarówno odmiany browarne jak i typu pastewnego, badano je pod kątem wykorzystania jako zboże paszowe. Potencjał plonotwórczy odmian browarnych jest często wyższy od potencjału plonotwórczego pastewnych odmian, dlatego uwzględniono je w doborze. Doświadczenia prowadzone były na dwóch poziomach agrotechnicznych. W ostatnim roku wyróżniły się pod kątem plonowania odmiany: Soldo i Ella. Uzyskano średnie plony dla badanych odmian na poziomie podstawowym agrotechniki 81,6 dt/ha oraz 88,9 na intensywnym poziomie uprawy. Tabela 1. Jęczmień jary. Odmiany badane. Rok zbioru. Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Rok włączenia do LOZ Kod kraju pochodzenia 1 Olympic 2013 DE 2 Conchita 2009 DK 3 KWS Orphelia 2013 DE 4 SU Lolek DE 5 KWS Irina DE 6 KWS Dante DE 7 Salome DE 8 Baryłka PL 9 Suweren 2010 2012 PL Adres jednostki zachowującą odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce RAGT Semences Polska sp. z o.o. ul. Sadowa 10A 87-148 Łysomice Saaten Union Polska sp z o.o. ul. Straszewska 70 62-100 Saaten Union Polska sp z o.o. ul. Straszewska 70 62-100 10 Iron 2011 2012 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27 64-000 Kościan 11 Soldo 2013 DE 12 Atico 2009 PL 13 Kws Olof 2010 2012 DE Saaten Union Polska sp. z o.o. ul. Straszewska 70 62-100 Małopolska Hodowla Roślin HBP sp. z o.o. ul. Zbożowa 4 30-002 Kraków 14 Basic 2011 2012 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27 64-000 Kościan 15 Ella 2012 2013 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27 64-000 Kościan 16 Penguin 2013 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27 64-000 Kościan 17 KWS Atrika 2013 DE 18 Argento 2013 PL DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27 64-000 Kościan 19 Oberek 2013 PL 20 Hajduczek 2013 PL 21 Rubaszek PL 22 Podarek PL Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Smolice 146 63-740 Kobylin
Tabela 2. Jęczmień jary. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru. Miejscowość SDOO Cicibór ZDOO Bezek ZDOO Czesławice ZDOO Uhnin Powiat bialski chełmski puławski parczewski Kompleks rolniczej przydatności gleby żytni bardzo dobry pszenny wadliwy pszenny bardzo dobry żytni bardzo dobry Klasa bonitacyjna gleby IIIb IIIa II IVa ph gleby w KCL 5,73 7,5 6,8 6,28 Przedplon ziemniaki buraki cukrowe buraki cukrowe ziemniaki Data siewu (dzień, m-c) 27-03 08-04 08-04 07-04 Obsada nasion (szt/m 2 ) 300 300 300 300 Data zbioru (dzień, m-c) 11-08 29-07 25-08 05-08 Nawożenie mineralne N na poziomie a 1 (kg/ha) 83 40 65 92 N na poziomie a 2 (kg/ha) 123 80 105 132 P 2 O 5 (kg/ha) 40 40 60 40 K 2 O (kg/ha) 60 60 115 60 Nawożenie dolistne preparatami wieloskładnikowymi na poziomie a 2 (l/ha) Środki ochrony roślin Basfoliar 36 Exstra Zaprawa nasienna (nazwa) Kinto Duo 080 FS Sarox T 500 FS Funaben T Lamardor 400 FS Herbicyd Gold 450EC 1,0 L Insektycyd (tylko na poziomie a 2 ) Fungicyd pierwszy zabieg Fungicyd drugi zabieg Regulator wzrostu Sumi Alpha 050EC 0,125L Sekator Pak 125 OD 0,15 L Bi 58 Nowy 400 EC 0,15L Gold 450 EC 1,3 L Karate Zeon 025 EC 0,12 L Lintur 70 WG 150g nie stosowano Wirtuoz 520 EC Wirtuoz 520 EC Wirtuoz 520 EC Wirtuoz 520 EC Cerone 480 SL- Cerone 480 SL- Tabela 3. Jęczmień jary. Wyniki ogólne doświadczeń. Rok zbioru. Cecha Cerone 480 SL Cerone 480 SL Cicibór Bezek Czesławice Uhnin a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 1 Termin kłoszenia (dzień, m-c) 07-06 08-06 12-06 12-06 12-06 12-06 13-06 13-06 2 Termin dojrzałości woskowej (dzień, m-c) 14-07 14-07 19-07 21-07 03-08 04-08 19-07 19-07 3 Wysokość roślin (cm) 86,0 86,7 80,3 74,5 74,3 70,5 84,2 77,1 4 Wyleganie roślin w fazie dojrzałości mlecznej (skala 9 o ) 8,1 5,5 7,9 7,8 9,0 9,0 8,3 8,5 5 Wyleganie roślin przed zbiorem (skala 9 o ) 4,6 4,0 7,7 7,7 8,8 8,8 7,7 8,2 Porażenie przez choroby (skala 9 o ) 6 Mączniak 9,0 9,0 9,0 9,0 7,1 7,1 9,0 9,0 7 Rynchosporioza 9,0 9,0 9,0 9,0 7,2 7,4 8,0 8,9 8 Czarna plamistość 6,9 7,1 6,4 7,6 9,0 9,0 7,1 8,6 9 Plamistość siatkowa 8,1 8,8 6,5 7,6 6,7 7,2 7,4 8,7 10 Masa 1000 ziarn (g) 50,4 53,7 52,5 53,6 50,6 53,3 49,8 48,7 11 Wilgotność ziarna podczas zbioru (%) 11,0 11,4 11,1 11,6 15,5 15,5 12,4 12,5 12 Plon ziarna (dt z ha) 82,2 93,3 77,5 84,1 92,7 97,1 73,8 81,0 Wyniki- średnie z wszystkich badanych odmian
Tabela 4 Jęczmień jary. Plon ziarna odmian w miejscowościach (% wzorca). Rok zbioru. Poziom a 1 Poziom a 2 Cicibór Bezek Czesławice Uhnin Cicibór Bezek Czesławice Uhnin Wzorzec dt z ha 82,2 77,5 92,7 73,8 93,3 84,1 97,1 81,0 1 Olympic 100 97 87 98 104 101 90 95 2 Conchita 100 103 102 92 96 100 102 93 3 KWS Orphelia 99 102 96 109 87 104 100 108 4 SU Lolek 92 102 95 85 92 104 93 96 5 KWS Irina 110 107 95 101 119 107 96 100 6 KWS Dante 103 102 98 95 104 102 104 97 7 Salome 102 109 90 104 99 104 91 99 8 Baryłka 101 92 89 97 106 98 95 98 9 Suweren 99 93 104 102 96 92 101 98 10 Iron 97 99 106 112 99 102 105 108 11 Soldo 110 101 109 117 113 101 107 113 12 Atico 95 86 109 88 97 87 108 97 13 Kws Olof 104 105 107 103 96 103 109 99 14 Basic 106 101 109 115 107 101 105 113 15 Ella 118 105 115 115 108 106 111 121 16 Penguin 107 101 109 96 99 100 105 93 17 KWS Atrika 103 108 107 111 100 104 106 104 18 Argento 97 107 83 102 95 102 81 99 19 Oberek 102 96 103 110 107 101 103 108 20 Hajduczek 52 82 86 58 72 88 85 78 21 Rubaszek 102 104 102 87 106 97 102 85 22 Podarek 101 97 99 102 97 99 99 99 a 1 podstawowy poziom agrotechniczny, a 2 intensywny poziom agrotechniczny Tabela 5. Jęczmień jary. Plon ziarna odmian (% wzorca). Lata zbioru, 2013, 2012. Syntetyczna ocena wartości browarnej 2013 2012 Poziom a 1 Poziom a 2 2013-2013 2012 Wzorzec dt z ha 81,6 70,2 69,2 75,9 73,7 88,9 87,7 79,7 88,3 85,4 1 Conchita 6,70 99 103 101 101 101 98 104 101 101 101 2 Olympic 6,55 95 98 97 98 104 101 3 KWS Orphelia 6,80 101 102 102 99 106 103 4 SU Lolek 6,85 94 96 5 KWS Irina 6,80 103 105 6 KWS Dante 6,10 100 102 7 Salome 5,85 101 98 8 Baryłka 6,90 95 99 9 Suweren 100 103 106 102 103 97 101 101 99 100 10 Iron 103 104 106 104 104 103 104 105 104 104 11 Atico 95 103 99 99 99 98 102 99 100 100 12 Kws Olof 105 100 102 103 102 102 101 100 102 101 13 Basic 108 100 101 104 103 107 104 109 106 107 14 Ella 114 109 109 112 111 111 104 106 108 107 15 Soldo 109 108 109 108 106 107 16 Penguin 103 94 99 99 99 99 17 KWS Atrika 107 102 105 104 99 102 18 Argento 97 95 96 94 91 93 19 Oberek 103 100 102 105 101 103 20 Hajduczek 70 105 88 81 104 93 21 Rubaszek 99 98 22 Podarek 100 99 Liczba doświadczeń 4 4 4 8 12 4 4 4 8 12 Wartość browarna wg Listy Opisowej Odmian - COBORU a 1 podstawowy poziom agrotechniczny, a 2 intensywny poziom agrotechniczny 2013-
Tabela 6. Jęczmień jary. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki a 1 (odchylenie od wzorca). Lata zbioru:, 2013, 2012. Liczba lat badań Mączniak Plamistość siatkowa Czarna plamistość Rynchosporioza Wzorzec skala 9 8,5 8,6 7,2 7,5 7,3 7,5 8,3 8,6 1 Conchita 3-0,1-0,0 0,5 0,2 0,2 0,1 0,1 0,0 2 Olympic 2 0,1 0,1* -0,2-0,1* -0,5-0,3* 0,1 0,1* 3 KWS Orphelia 2 0,0 0,0* 0,1-0,1* 0,0 0,1* 0,1 0,1* 4 SU Lolek 1 0,1 0,1 0,2-0,3 5 KWS Irina 1 0,0 0,5-0,2-0,3 6 KWS Dante 1-0,2 0,3-0,1 0,1 7 Salome 1 0,0 0,1-0,1-0,0 8 Baryłka 1 0,0-0,2-0,3 0,3 9 Suweren 3 0,0-0,1-0,4-0,1 0,2 0,0 0,3 0,1 10 Iron 3 0,0-0,0 0,1-0,0-0,1-0,1-0,2-0,0 11 Atico 3-0,9-0,4-0,0-0,1 0,4 0,1-0,2-0,1 12 Kws Olof 3-0,1 0,0 0,1 0,2-0,1 0,2-0,0-0,0 13 Basic 3 0,1 0,0 0,3 0,1-0,1 0,0 0,5 0,2 14 Ella 3 0,3 0,1 0,1 0,1 0,3 0,2-0,4-0,2 15 Soldo 2 0,0 0,0* 0,1 0,2* 0,3 0,2* 0,1 0,1* 16 Penguin 2 0,3 0,2* -0,4-0,3* 0,0-0,1* -0,0-0,1* 17 KWS Atrika 2 0,0-0,1* 0,2 0,0* 0,2 0,1* -0,0-0,1* 18 Argento 2 0,1 0,1* -0,3-0,2* -0,3-0,1* 0,1 0,0* 19 Oberek 2 0,0 0,1* 0,6 0,5* 0,7 0,4* -0,0-0,1* 20 Hajduczek 2-0,1 0,0* -2,3-1,1* -1,0-0,6* 0,2 0,1* 21 Rubaszek 1 0,0 0,6-0,1-0,2 22 Podarek 1 0,1-0,0 0,4-0,0 Liczba doświadczeń 4 12 4 12 4 12 4 12 Skala 9 : 9 oznacza ocenę najkorzystniejszą, 1- najmniej korzystną, 5-średnią Wzorzec - średnia z wszystkich badanych odmian * - średnia z lat 2013-
Tabela 7 Jęczmień jary. Ważniejsze właściwości rolniczo użytkowe odmian (odchylenie od wzorca). Lata zbioru:, 2013, 2012. Wyleganie w fazie dojrzałości mlecznej (skala 9 ) Wyleganie przed zbiorem (skala 9 ) Wysokość roślin (cm) Masa 1000 ziarn (g) Wzorzec 8,3 7,7 8,6 8,1 7,2 7,1 7,2 7,4 81,2 77,2 80,5 76,2 51,1 51,7 49,5 50,5 a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 1 Conchita 0,1-0,1-0,2-0,2 0,0-0,3-0,4-0,1-0,1-0,5-1,8-2,2 0,4 1,2 1,4 1,6 2 Olympic 0,4 0,4 0,3* 0,3* 0,5 0,6 0,6* 0,4* -4,0-3,2-5,2* -5,3* -2,8-2,4-2,6* -1,5* 3 KWS Orphelia -0,4-0,6-0,3-1,0 0,5* 0,3* 0,3* 0,7* -4,0-4,3-6,2* -6,1* -1,7-1,4-1,1* -1,0* 4 SU Lolek 0,1-0,2 0,1-0,3-2,7-4,6-0,1 0,3 5 KWS Irina 0,4 0,9 0,6 1,0-3,2-4,0 0,9 0,5 6 KWS Dante 0,3 0,5 0,5 0,5-4,1-4,1-1,7-1,3 7 Salome 0,1-0,2 0,1 0,0-7,0-7,7 1,2 0,7 8 Baryłka 0,6 1,0 0,7 0,5-9,3-6,6-3,9-4,8 9 Suweren -0,8-1,0-0,8-0,9-1,0-1,3-0,7-0,9 9,9 7,5 6,2 5,3-3,9-3,9-3,6-3,8 10 Iron 0,3 0,0 0,3 0,4 0,6 0,2 0,5 0,4-2,2 1,8-2,7-1,2-3,1-3,3-2,0-2,5 11 Atico -0,4-0,3 0,0 0,0-0,5-0,3-0,1 0,2 14,8 12,5 12,6 9,5 1,3 0,9 1,9 1,5 12 Kws Olof -0,1-0,2 0,0-0,4 0,0 0,1 0,0-0,3 8,2 6,9 3,1 3,5-1,9-1,0-1,6-1,2 13 Basic 0,1-0,2 0,0-0,2-0,2-0,3-0,1-0,4-1,2 0,5-1,8-1,8 4,5 4,7 3,1 3,4 14 Ella -0,4-0,1 0,0 0,1-0,9-0,4-0,3 0,0 5,9 6,0 2,7 2,5 2,9 2,4 1,7 2,0 15 Soldo 0,4 0,7 0,3* 0,4* 0,5 0,7 0,5 0,6 0,9-1,0-1,8-2,5 5,6 5,1 4,1 3,9 16 Penguin -0,2-0,2 0,0* 0,0* 0,0-0,3-0,1 0,0 5,9 3,7 4,0 2,9-1,9-1,6-0,0-0,1 17 KWS Atrika -0,3-0,5 0,0* - 0,2* -0,2-0,4 0,0-0,2 1,5 1,4 0,5 0,5 2,2 2,1 1,9 2,2 18 Argento 0,1-0,3 0,0* - 0,2* -0,2-0,3-0,3-0,2-0,8-1,0-1,8-1,4 0,0 0,7-0,9-0,9 19 Oberek 0,3 0,8 0,3* 0,5* 0,3 0,9 0,3 0,6-1,5 1,3-0,2 1,4 3,8 3,7 4,4 4,4 20 Hajduczek -0,9-1,1-1,3-1,0-0,5-0,4-8,0-6,3-8,1-7,1 0,1-0,3 0,2 0,8 0,5* 0,5* 21 Rubaszek 0,6 0,8 1,1 1,0-6,3-6,7-3,7-4,2 22 Podarek -0,1-0,1 0,0 0,2 7,3 8,2 1,5 1,4 Liczba doświadczeń 4 12 4 12 4 12 4 12 * - średnia z lat 2013-