Wyniki Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych na Dolnym Śląsku JĘCZMIEŃ JARY 2017( )

Transkrypt

1 DOLNOŚLĄSKI ZESPÓŁ POREJESTROWEGO DOŚWIADCZALNICTWA ODMIANOWEGO Wyniki Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych na Dolnym Śląsku JĘCZMIEŃ JARY 2017( ) Bukówka. Listopad 2017

2 Dolnośląski Zespół Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego przewodniczący: mgr inż. Tomasz Kulon z-ca: prof. dr hab. Andrzej Kotecki z-ca: dr inż. Paweł Dopierała sekretarz: mgr inż. Regina Karkoszka Stacja Koordynująca PDO na Dolnym Śląsku COBORU Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Zybiszowie Kąty Wrocławskie Dyrektor: mgr inż. Marcin Włodarczyk sdoo.zybiszow@coboru.pl tel fax Opracował: mgr inż. Tomasz Kulon Publikacja chroniona prawem wydawcy; każda reprodukcja całości lub jej części wymaga zgody wydawcy Wydawca: COBORU SDOO Zybiszów

3 JĘCZMIEŃ JARY I. WSTĘP. W syntezie wykorzystano wyniki 15 doświadczeń z odmianami jęczmienia jarego przeprowadzonych na Dolnym Śląsku w latach Liczba i lokalizacja doświadczeń jest wystarczająca do uzyskania reprezentatywnych wyników. Wiosną 2017 roku założono na Dolnym Śląsku 5 doświadczeń. Obecnie w Krajowym Rejestrze w naszym kraju znajduje się 68 odmian. Spośród nich Zespół Wojewódzki PDO wybrał 16 odmian do doświadczeń na Dolnym Śląsku w roku W dalszej części publikacji podano charakterystyki tych odmian. Doświadczenia prowadzono według technologii na cele pastewne, jako dwupowtórzeniowe na dwóch poziomach agrotechnicznych: a1 podstawowym, a2 wysokim (zwiększone o 40 kg nawożenie azotowe, zwalczanie chorób grzybowych, stosowanie antywylegacza i dolistne dokarmianie mikronawozami). II. ANALIZA WYNIKÓW DOŚWIADCZEŃ. Przeciętny poziom plonowania w doświadczeniach na Dolnym Śląsku w roku 2017 był wyższy niż w poprzednich latach i wyniósł na podstawowym poziomie agrotechniki 69,1 dt/ha a wyższym 75,9 dt/ha. W roku 2017 najwyżej na poziomie agrotechnicznym wysokim plonowały odmiany KWS Harris, Bente i Esma a na poziomie podstawowym, Soldo, Esma i KWS Harris. Przyrost plonu w wyniku intensyfikacji uprawy był prawie identyczny jak w ubiegłym roku i wyniósł 6,8 dt/ha. W roku 2017 porażenie roślin przez choroby było podobne jak w roku poprzednim, wystąpiło w podobnej liczbie doświadczeń. Mączniak prawdziwy zbóż - porażenie nie wystąpiło. Plamistość siatkowa wystąpiła w trzech miejscowościach przy nieco większym nasileniu jak w roku poprzednim. Rynchosporiozę w niewielkim natężeniu odnotowano w dwóch doświadczeniach. Rośliny były nieco wyższe niż w roku poprzednim co spowodowała przekropna pogoda. Wyleganie w fazie dojrzałości mlecznej prawie nie wystąpiło, jedynie w Kondratowicach było znaczne. Przed zbiorem wyleganie wystąpiło w trzech doświadczeniach na poziomie podstawowym i wysokim agrotechniki. Masa tysiąca nasion wyższa w porównaniu do roku poprzedniego. Najdorodniejszym ziarnem na obu poziomach agrotechniki odznaczyła się odmiana Soldo.

4 III. CHARAKTERYSTYKA ODMIAN BADANYCH W ROKU 2017 (Sporządzona przez specjalistów COBORU na podstawie wieloletnich wyników doświadczeń przeprowadzonych na terenie całego kraju) KWS OLOF - odmiana typu pastewnego. Plenność bardzo dobra. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Odporność na mączniaka prawdziwego i czarną plamistość dość duża, na rdzę jęczmienia, rynchosporiozę i plamistość siatkową średnia. Rośliny średnio wysokie, o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren średnia, wyrównanie ziarna dość małe, gęstość ziarna w stanie zsypnym przeciętne. Zawartość białka w ziarnie mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia. IRON - odmiana typu pastewnego. Plenność bardzo dobra. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Odporność na rdzę jęczmienia dość duża, na plamistość siatkową, rynchosporiozę i czarną plamistość średnia, na mączniaka prawdziwego dość mała.rośliny dość niskie, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren dość mała, wyrównanie ziarna średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym oraz zawartość białka w ziarnie dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość mała. ELLA odmiana typu pastewnego. Plenność bardzo dobra. Odporność na mączniaka prawdziwego, plamistość siatkową i czarną plamistość dość duża, na głownię pylącą średnia, na rdzę jęczmienia i rynchosporioze dość mała. Rośliny o przeciętnej wysokości i dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren dość duża, wyrównanie ziarna średnie, zawartość białka w ziarnie dość mała. OLYMPIC - odmiana typu browarnego, o dobrej wartości technologicznej. Plenność dobra. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Odporność na mączniaka prawdziwego dość duża, na plamistość siatkową, rdzę jęczmienia, rynchosporiozę i czarną plamistość średnia. Rośliny dość niskie, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia średni, dojrzewania dość późny. Masa 1000 ziaren dość mała, zawartość białka w ziarnie i wyrównanie ziarna średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym przeciętna. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.. OBEREK - odmiana typu pastewnego. Plenność dobra do bardzo dobrej. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Odporność na czarną plamistość dość duża, na mączniaka prawdziwego, plamistość siatkową i rdzę jęczmienia średnia, na rynchosporiozę dość mała. Rośliny dość niskie, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość późny, dojrzewania przeciętny. Masa 1000 ziaren duża do bardzo dużej, wyrównanie ziarna średnie, zawartość białka w ziarnie dość duża, gęstość ziarna w stanie zsypnym średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. SOLDO - odmiana typu pastewnego. Plenność bardzo dobra. Przyrost plonu przy uprawie na wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Odporność na mączniaka prawdziwego dość duża, na plamistość siatkową, rdzę jęczmienia, rynchosporiozę i czarną plamistość średnia. Rośliny dość niskie, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren duża do bardzo dużej, wyrównanie ziarna dość dobre, zawartość białka w ziarnie i gęstość ziarna w stanie zsypnym dość duże. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.

5 KWS DANTE - odmiana typu browarnego, o dobrej wartości browarnej. Odporność na mączniaka prawdziwego, rdzę jęczmienia i ciemnobrunatną plamistość dość duża, na plamistość siatkową i rynchosporiozę średnia. Rośliny dość niskie, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania przeciętny. Masa 1000 ziaren dość mała, zawartość białka w ziarnie i wyrównanie ziarna średnie. Plenność dobra do bardzo dobrej. zgłaszający: KWS Lochow Polska sp. z o.o. BRITNEY - odmiana typu browarnego o wartości browarnej dobrej. Odporność na Mączniaka prawdziwego dość duża, na plamistość siatkową, rdzę jęczmienia, rynchosporiozę i ciemnobrunatną plamistość średnia. Rośliny dość niskie o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania przeciętny. Masa 1000 ziaren dość duża, zawartość białka w ziarnie i wyrównanie ziarna średnie. Plenność dość dobra. RADEK - odmiana typu pastewnego. Plenność dobra. Odporność na mączniaka prawdziwego, plamistość siatkową i ciemnobrunatną plamistość dość duża, na rdzę jęczmienia i rynchosporiozę średnia. Rośliny dość wysokie, o dość małej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość późny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren, wyrównanie ziarna i zawartość białka w ziarnie średnie. RGT PLANET (LSB ) - odmiana typu browarnego, o wartości browarnej dobrej do bardzo dobrej. Odporność na mączniaka prawdziwego, rdzę jęczmienia, rynchosporiozę i ciemnobrunatną plamistość średnia, na plamistość siatkową dość mała. Rośliny średniej wysokości o dość słabej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość wczesny, dojrzewania przeciętny. Masa 1000 ziaren, zawartość białka w ziarnie i wyrównanie ziarna średnie. Plenność bardzo dobra. Pełnomocnik hodowcy: RAGT Semences Polska sp. z o.o. KWS VERMONT (KWS 13/205) - odmiana typu pastewnego. Plenność bardzo dobra. Odporność na mączniaka prawdziwego dość duża, na plamistość siatkową, rdzę jęczmienia, rynchosporiozę i ciemnobrunatną plamistość średnia. Rośliny dość niskie, o dość dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania przeciętny. Masa 1000 ziaren i wyrównanie ziarna średnie, zawartość białka w ziarnie dość mała. Pełnomocnik hodowcy: KWS Lochow Polska sp. z o.o. KWS HARRIS (KWS 13/223) - odmiana typu pastewnego. Plenność bardzo dobra. Odporność na mączniaka prawdziwego dość duża, na rdzę jęczmienia, plamistość siatkową i rynchosporiozę średnia, na ciemnobrunatną plamistość dość mała. Rośliny średniej wysokości o przeciętnej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość wczesny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren dość mała, wyrównanie ziarna dość słabe, zawartość białka w ziarnie średnia. Pełnomocnik hodowcy: KWS Lochow Polska sp. z o.o.

6 Odmiany wpisane do Krajowego Rejestru w 2017 roku BENTE (NORD 13/1114) - odmiana typu browarnego, badana dwa sezony wegetacyjne. Wartość technologiczna dobra (6,00). Plenność bardzo dobra. Duża masa 1000 ziaren. Pełnomocnik hodowcy: Saaten-Union Polska Sp. z o.o. ESMA (AC 10/508/24) - odmiana typu browarnego, badana dwa sezony wegetacyjne. Wartość technologiczna dobra do bardzo dobrej (7,00 o ). Plenność bardzo dobra. Pełnomocnik hodowcy: Saaten-Union Polska Sp. z o.o. OVATION (LGB A) - odmiana typu browarnego, badana dwa sezony wegetacyjne. Wartość technologiczna dobra (6,55 o ). Plenność dobra Pełnomocnik hodowcy : Limagrain Central Europe Societe Europeenne Spółka Europejska Oddział w Polsce AIRWAY (NOS ) Odmiana typu pastewnego, badana dwa sezony wegetacyjne. Plenność dobra. Pełnomocnik hodowcy: DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o

7 Tabela 1. Jęczmień jary. Odmiany badane. Rok zbioru: 2017 Lp. Odmiana Rok wpisania do Krajowego Rejestru w Polsce 1 KWS Olof KWS Dante KWS Harris KWS Vermont Oberek 2013 Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmian zagranicznych dodatkowo pełnomocnika w Polsce KWS-Lochow Polska sp. z o.o. ul. Słowiańska Prusy tel. 71/ Radek 2015 Hodowla Roślin Strzelce Sp. z o.o. ul. Główna Strzelce tel. 24/ Olympic 2013 RAGT Seeds Ltd. The Maris Centre 8 RGT Planet 2016 R.A.G.T. Semences Polska Sp. z o.o. ul. Sadowa 10A, Łysomice 9 Iron Ella Airway Ovation Soldo Britney Bente Esma 2016 DANKO Hodowla Roślin sp. z o.o. Choryń 27, Kościan Limagrain Central Europe Societe Europeenne Spółka Europejska Oddział w Polsce ul. Rataje Poznań Saaten-Union Polska Sp. z o.o. ul. Straszewska 70, Wągrowiec

8 Tabela 2. Jęczmień jary. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: 2017 Miejscowość Kondratowice Pawłowice Bukówka Zybiszów Tomaszów Bolesławiecki Kompleks gleb Klasa bonitacyjna gleby IIa IIIb IVb IIb IVb Zasobność gleby P 2O 5 średnia wysoka niska wysoka wysoka zasobność gleby K 2O średnia średnia średnia b.wysoka średnia Zasobność gleby Mg średnia średnia średnia średnia b.wysoka PH gleby w KCl 6,7 6,4 6,1 6,3 6,0 Przedplon Rzepak ozimy Rzepak ozimy Groch siewny Groch siewny Groch siewny Nawożenie N na poz. a Nawożenie N na poz. a Nawożenie P 2O 5 (kg/ha) Nawożenie K 2O (kg/ha) Data siewu Obsada nasion na 1m Insektycyd Danadin 0,5l BI 58 Nowy 0,5l - Herbicyd Fungicyd a 2 (pierwszy zabieg) Picaro 48 g Trend 100 ml Tern premium 1,0l Sekator 125 0,15l Lintur g Fraxial 0,7 l Sapaviero 0,075 Ammo S 0,1l Lintur g Dursban 0,6l Bi 58 0,5l Fastac Puma Uni 1,0l Sekator 0,1 l Fandango 1l Capallo 1,5l Falcon 0,6 l Duet Star 1l Fungicyd a 2 (drugi zabieg) Amistar 250 1,0l Falcon 0,6 l Duett Star 1,0l Osiris 2,5 l Regulator wzrostu na a 2 Moddus 0,4l - Moddus 0,4l Cerone 0,75l Medax Max 0,75l Nawóz dolistny na a 2 Nutrifoliar 2l - Basfoliar 8l Basfoliar 10 l Basfoliar 6 l

9 Tabela 3. Jęczmień jary. Wyniki ogólne doświadczeń. Rok zbioru: 2017 Cecha Kondratowice Pawłowice Bukówka Zybiszów Tomaszów Bolesławiecki a1 a2 a1 a2 a1 a2 a1 a2 a1 a2 Termin krzewienia (data) Termin kłoszenia (data) Termin dojrzałości wosk. (data) Zbiór omłot (data) , Wysokość roślin (cm) Wyleganie-dojrz. mleczna (sk.9 0 ) 3,0 3, Wyleganie przed zbiorem (sk.9 0 ) 1,4 1, ,5 6,5 8,3 8,4 Mączniak prawdziwy (sk.9 0 ) Rdza karłowa (sk.9 0 ) - - 7,7 Rynchosporioza (sk.9 0 ) 8,9 9 6,0 7,0 Plamistość siatkowa (sk.9 0 ) - - 8,0 8,5 6,3 7, ,1 8,3 Czarna plamistość liści (sk.9 0 ) Masa 1000 ziaren (g) 52,0 51,8 49,2 49,7 52,1 53,6 42,7 48,2 49,5 51,2 Plon ziarna dt/ha ,6 48,2 52,6 58,1 73,0 82,0 95,8 54,6 73,0 Wyniki średnie z wszystkich badanych odmian w doświadczeni. brak danych

10 Tabela 4. Jęczmień jary. Plon ziarna odmian w miejscowościach (% wzorca). Rok zbioru: 2017 Poziom a1 Poziom a2 Odmiana Punkt dośw. Zybiszów Kondratowice Pawłowice Tomaszów Bol Bukówka Zybiszów Kondratowice Pawłowice Tomaszów Bol Bukówka wzorzec, dt/ha 82,0 102,4 48,2 54,6 58,1 95,8 102,6 52,6 55,3 73,0 SOLDO OLYMPIC RADEK RGT PLANET KWS OLOF IRON ELLA OBEREK KWS DANTE BRITNEY KWS HARRIS KWS VERMONT AIRWAY BENTE ESMA OVATION Wzorzec średnia z wszystkich badanych odmian w doświadczeniu.

11 Tabela 5. Jęczmień jary. Plon ziarna odmian. Lata zbioru: Lp. Odmiana Poziom a Poziom a Wzorzec, dt/ha 73,0 62,4 69,1 65,8 68,2 79,6 69,3 75,9 72,6 74,9 1 SOLDO OLYMPIC RADEK RGT PLANET KWS OLOF IRON ELLA OBEREK KWS DANTE BRITNEY KWS HARRIS KWS VERMONT AIRWAY BENTE ESMA OVATION Liczba doświadczeń wzorzec - średnia odmian badanych w doświadczeniach w danym roku odmiana nie badana w doświadczeniu

12 Tabela 6. Jęczmień jary. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby (odchylenie od wzorca). Rok zbioru: 2017 Lp. Odmiana Mączniak prawdziwy Rdza karłowa Rynchosporioza Plamistość siatkowa Czarna plamistość liści a1 a2 a1 a2 a1 a2 a1 a2 a1 a2 Wzorzec 8,5 9 8,3 9 7,5 8,0 7,1 8, SOLDO 0,5 0,2 0,0 0,0 0,1-0,2 2 OLYMPIC 0,5 0,2 0,0 0,0 0,2 0,2 3 RADEK 0,5-0,3 0,0 0,0 0,3 0,3 4 RGT PLANET 0,5 0,2 0,0 0,0-0,1 0,0 5 KWS OLOF 0,5 0,2 0,2 0,0 0,1 0,1 6 IRON -1,0-0,8-0,3-0,5-0,8-0,8 7 ELLA 0,5-0,1 0,0 0,0-0,1 0,2 8 OBEREK 0,5 0,2 0,0 0,0 0,2 0,5 9 KWS DANTE 0,5 0,4-0,5-0,5-0,4-0,5 10 BRITNEY 0,5 0,2-0,5-0,5-0,1 0,0 11 KWS HARRIS 0,5 0,2 0,5 0,3 0,4 0,3 12 KWS VERMONT 0,5 0,4 0,0 0,0-0,2-0,2 13 AIRWAY 0,5 0,4 0,5 0,5 0,2 0,2 14 BENTE 0,5-0,8 0,0 0,0-0,4-0,2 15 ESMA 0,5 0,2 0,0 0,0 0,4 0,2 16 OVATION 0,5-0,3 0,2 0,5 0,2 0,0 Liczba doświadczeń W tabeli zamieszczono jedynie średnią z tych doświadczeń w których choroba wystąpiła, wzorzec - średnia odmian badanych w doświadczeniach w danym roku,

13 Lp. Tabela 7. Jęczmień jary. Ważniejsze właściwości rolniczo-użytkowe odmian (odchylenia od wzorca). Rok zbioru: 2017 Odmiana Wysokość roślin (cm) Wyleganie w fazie dojrzałości mlecznej Wyleganie przed zbiorem Masa 1000 ziarn (g) a1 a2 a1 a2 a1 a2 a1 a2 Wzorzec ,1 7,0 5,8 6,4 49,7 51,2 1 SOLDO ,4 0,3-0,1 0,1 2,2 3,3 2 OLYMPIC 2 1-0,6-0,7-0,4-0,5-1,8-0,9 3 RADEK 1 1-0,6-0,3 0,2 0,1 0,9-0,8 4 RGT PLANET 3 5-0,4-0,7-0,2-0,4 1,4 1,2 5 KWS OLOF ,6-0,2 0,2 0,3 0,0-1,0 6 IRON ,6 0,2 0,3 0,0-3,2-3,1 7 ELLA ,3 0,5-0,1 0,1 1,5 2,2 8 OBEREK ,6 0,5 0,3 0,1 1,0 0,2 9 KWS DANTE ,1 0,7 0,2 0,3-2,4-2,0 10 BRITNEY 1 1-0,7-0,5 0,2 0,1 0,6 0,7 11 KWS HARRIS ,3 0,3-0,2 0,3-0,9 0,1 12 KWS VERMONT ,4-0,2-0,2 0,0-0,8-1,5 13 AIRWAY 0-1 0,3 0,2-0,1-0,1-1,6-2,3 14 BENTE 3 1-0,2-0,3-0,2-0,3 1,6 1,3 15 ESMA 0 1-0,1 0,0-0,1-0,1-0,1 0,9 16 OVATION ,1 0,0-0,1 0,0 1,7 1,8 Liczba doświadczeń Wyniki wylegania w tabeli zamieszczono jedynie z tych doświadczeń w których zjawisko to wystąpiło. wzorzec - średnia odmian badanych w doświadczeniach w danym roku.