Tab. 89. Rzepak jary. Warunki agrotechniczne doświadczeń. Rok zbioru 2013

Transkrypt

1 RZEPAK JARY Doświadczenia z rzepakiem jarym prowadzono w Głubczycach na jednym poziomie agrotechniki. W 2013 roku badano 15 odmian (9 populacyjnych i 6 mieszańcowych). Warunki agrotechniczne prowadzenia doświadczenia w 2013 roku, pochodzenie odmian i zbiorcze wyniki przedstawiono w tabelach 89-91, a wyniki plonowania i ważniejszych właściwości rolniczych w tabelach Średni plon nasion rzepaku jarego w Głubczycach w latach wynosił 29,7 dt/ha, a w Polsce 27,6 dt/ha. W 2013 roku plony te wynosiły odpowiednio 27,8 i 28,2 dt/ha. Dla porównania średni plon nasion rzepaku ozimego w Głubczycach wynosił w 3-leciu 54,2 dt/ha i był o 24,5 dt/ha (82,5%) wyższy niż rzepaku jarego, co świadczy o absolutnej niecelowości uprawy tego ostatniego w warunkach najlepszych gleb w województwie. Do najwyżej plonujących odmian należały mieszańcowe Delight, Osorno, Kaliber i Mirakel oraz populacyjna Fenja. Najniższy plon nasion uzyskały Clipper i Feliks. W Polsce w tym okresie wyróżniały się również odmiany mieszańcowe Mirakel, Doktrin, Osorno, Kaliber i Delight oraz populacyjne Fenja, Markus, Lennon i Tamarin. Najsłabiej plonował Feliks (tabela 92, wykres 34). Przy średniej wysokości roślin 93 cm w 3-leciu i 102 cm w ostatnim roku wyższymi odmianami były Clipper, Larissa oraz Mirakel, Tamarin i Kaliber, a niższymi Belinda, Markus, Osorno i Proximo oraz Doktrin. Średnie wyleganie roślin w latach wynosiło 34 %, a w 2013 roku 16 %. Do bardziej podatnych odmian należały Fenja, Feliks, Osorno, Markus i Mirakel, a bardziej odpornymi były Tamarin, Larissa, Kaliber i Gandalf. Większych różnic we wczesności odmian nie notowano. Nieco późniejszymi były Clipper i Fenja. Obsada roślin w fazie początku kwitnienia wynosiła średnio w 3- leciu 83 szt/m 2, a w ostatnim 69 szt/m 2, przy wysiewanej 100 szt/m 2. Wyższą miały odmiany Doktrin, Delight, Fenja i Mirakel, a niższą Markus, Osorno, Belinda, Larissa i Clipper (tabela 93). Porażenie roślin przez zgniliznę twardzikową wynosiło w 3-leciu 7,4%, a w 2013 roku 6,5 %. Bardziej podatnymi na tą chorobę były odmiany Kaliber, Markus, Osorno i Lennon, a do bardziej odpornych należały Clipper, Tamarin i Fenja. Większą podatnością na czerń krzyżowych cechowały się odmiany Belinda, Feliks i Markus, a mniejszą Tamarin i Clipper. Słodyszek rzepakowy stanowi w uprawie rzepaku jarego największy problem. Pomimo dziewięciu zabiegów jego zwalczania średnia liczba brakujących łuszczyn na pędzie głównym, wskutek jego żerowania wynosiła 4,8-5,8 szt. Większe uszkodzenia notowano na odmianach Osorno i Kaliber oraz Mirakel i Doktrin, a mniejsze na Proximo, Clipper, Tamarin, Markus i Delight (tabela 94).

2 Tab. 89. Rzepak jary. Warunki agrotechniczne doświadczeń. Rok zbioru 2013 Miejscowość Głubczyce Powiat Głubczyce Kompleks rolniczej przydatności gleby 1 Klasa bonitacyjna gleby II ph gleby w KCl 7,2 Przedplon Pszenica ozima Data siewu (dzień, m-c, rok) Obsada roślin (szt./m 2 ) 100 Data zbioru (dzień, m-c, rok) Nawożenie mineralne N (kg/ha) 127 P 2 O 5 (kg/ha) 75 K 2 O (kg/ha) 105 Nawożenie dolistne (l/ha) ADOB Mg ADOB B - 1,5 + ADOB Mo - 0,1 + Basfoliar S - 8 ADOB Mg 10 + ADOB B 2,5 + Basfoliar 36 E - 8 Środki ochrony roślin Zaprawa nasienna (nazwa) Cruiser OSR 322 FS Herbicydy (l/ha) Butisan Star 416 SC - 3 Insektycydy (l,kg/ha) 1/ Avaunt 150 EC - 0,17 + Karate Zeon 050 CS - 0,12 2/ Karate Zeon 050 CS - 0,15 3/ Bi 58 Nowy - 0,5 4/ Proteus 110 OD - 0,6 + Karate Zeon 050 CS - 0,12 5/ Avaunt 150 EC - 0,17 6/ Mospilan 20 SP - 0,12 + Mavrik 240 EW - 0,2 7/ Fastac 100 EC - 0,1 + Calypso 480 SC - 0,12 8/ Avaunt 150 EC - 0,17 + Decis 2,5 EC - 0,2 9/ Mospilan 20 SP - 0,12 + Calypso 480 SC - 0,12

3 Lp. Odmiana Tab. 90. Rzepak jary. Pochodzenie odmian Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Kod kraju pochodzenia Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej - - pełnomocnika w Polsce 1 Fenja 2010 DE Saaten Union Polska sp. z o. o. Wągrowiec 2 Markus 2010 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o. o. Grupa IHAR 3 Clipper 2007 DE DSV Polska sp. z o. o. Wągrowiec 4 Feliks 2007 PL Hodowla Roślin Strzelce sp. z o. o. Grupa IHAR 5 Larissa 2008 DE Bayer Crop Science Raps GmbH Grundhof 6 Lennon 2013 DE Lantmännen SW Seed sp. z o.o. Wrocław 7 Proximo 2010 DE Bayer Crop Science Raps GmbH Grundhof 8 Tamarin 2010 SE Lantmännen SW Seed sp. z o.o. Wrocław 9 Gandalf 2012 SE Lantmännen SW Seed sp. z o.o. Wrocław 10 Mirakel F DE Saaten Union Polska sp. z o. o. Wągrowiec 11 Kaliber F DE Saaten Union Polska sp. z o. o. Wągrowiec 12 Belinda F DE Bayer Crop Science Raps GmbH Grundhof 13 Delight F DE Bayer Crop Science Raps GmbH Grundhof 14 Osorno F DE Saaten Union Polska sp. z o. o. Wągrowiec 15 Doktrin F DE Saaten Union Polska sp. z o. o. Wągrowiec F 1 - odmiana mieszańcowa

4 Tab. 91. Rzepak jary. Zbiorcze wyniki doświadczenia. Rok zbioru 2013 L.p. Cecha Głubczyce 1 Termin kwitnienia (dzień, m-c) Termin dojrzałości technicznej (dzień, m-c) Wysokość roślin (cm) Wyleganie (%) 16 5 Porażenie przez choroby Zgnilizna twardzikowa ( %) 6,5 Mączniak rzekomy (skala 9 0 ) 9,0 Czerń krzyżowych (skala 9 0 ) 8,1 6 Masa 1000 nasion (g) 3,1 7 Wilgotność nasion podczas zbioru (%) 10,1 8 Plon nasion (dt/ha) 27,8

5 Tab. 92. Rzepak jary. Plon nasion przy 9% wilgotności (%wzorca). Lata zbioru 2013, L.p. Odmiana Głubczyce Polska Wzorzec dt/ha 27,8 27,3 34,1 27,6 29,7 28,2 27,6 1 Fenja Markus Clipper Feliks Larissa Lennon Proximo Tamarin Gandalf Mirakel F Kaliber F Belinda F Delight F Osorno F Doktrin F Liczba doświadczeń Wzorzec-średnia dla wszystkich badanych odmian F 1 - odmiana mieszańcowa

6 Lp. Tab. 93. Rzepak jary. Ważniejsze właściwości rolnicze odmian (odchylenia od wzorca). Lata badań 2013, Odmiana Wysokość roślin (cm) Wyleganie (%) Dojrzałość techniczna (liczba dni od początku r-ku) Obsada roślin szt/m Wzorzec Fenja Markus Clipper Feliks Larissa Lennon Proximo Tamarin Gandalf Mirakel F Kaliber F Belinda F Delight F Osorno F Doktrin F Liczba doświadczeń

7 Lp. Tab. 94. Rzepak jary. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby i szkodniki (odchylenia od wzorca).lata badań 2013, Odmiana Zgnilizna twardzikowa % Czerń krzyżowych (skala 9 0 ) Słodyszek rzepakowy * Wzorzec 6,5 7,4 8,1 8,2 4,8 5,8 1 Fenja -0,5-0,7-0,6 0,0-0,8 0,8 2 Markus 1,5 0,6-0,6-0,2-1,8-0,4 3 Clipper -0,5-2,5 0,4 0,3-1,3-0,9 4 Feliks 1,5-0,2-1,1-0,1-1,8 0,5 5 Larissa -0,5 1,5 0,9 0,3-0,3-0,6 6 Lennon 1,5 - -0,6 - -1,8-7 Proximo -1,5 2,1-0,6-0,3-1,8-2,3 8 Tamarin -1,5-0,9 0,9 0,4-1,8-0,5 9 Gandalf -0,5 - -0,1 - -0,3-10 Mirakel F 1-0,5-0,9-4,2-11 Kaliber F 1 0,5 2,6 0,9 0,2 0,7 1,2 12 Belinda F 1 2,5-0,7-1,1-0,4 2,2 0,0 13 Delight F 1-1,5 1,3 0,4-0,1-0,8-0,8 14 Osorno F 1 0,5 0,6-0,1 0,1 2,7 1,6 15 Doktrin F 1-0,5 - -0,1-2,2 - Liczba doświadczeń * średnia liczba brakujących łuszczyn na pędzie głównym

8